T. C. SAĞLIK BAKANLIĞI Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü GENELGE (2005/162)
|
|
- Ediz Peker
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 T. C. SAĞLIK BAKANLIĞI Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü K-Q TSE-ISO-EN 9000 Sayı : B100TSH Konu : Kuş Gribi GENELGE (2005/162) Tavuk vebası veya kuş gribi olarak da adlandırılan avian influenzaya sebep olan A grubu influenza virüsünün H5N1 alt tipinin, son yıllarda bazı Güney Doğu Asya ülkelerinde kanatlı hayvanlarda ortaya çıktığı ve bu hayvanlarla sıkı teması olan insanlara da bulaşarak ölümlere sebep olduğu ve aynı tip virüsün 2005 Ekim Ayı başlarında ülkemizde de tespit edildiği bilgileriniz dâhilindedir. Söz konusu hastalıkla ilgili olarak hayvan sağlığı açısından Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, insan sağlığı açısından ise Bakanlığımız gerekli tedbirleri almış ve bölgedeki hastalığa ait riskler uzaklaştırılmıştır. Ancak, ülkemizin göçmen kuşların göç yolları üzerinde bulunması, hastalığın başka odaklarda da görülebilme ihtimalini akla getirdiğinden, hastalıkla ilgili sürekli olarak bilgili, bilinçli ve hazırlıklı olunması gerekmektedir. Bu sebeple, kuş gribine ilişkin olarak Bakanlığımız tarafından hazırlanan sağlık personeline yönelik geniş bilgi notu, halka yönelik broşür taslağı ve kuş gribinde sağlık kuruluşlarınca uygulanacak usul ve esasların yer aldığı dokümanlar ilişikte gönderilmekte olup hastalıkla alâkalı uygulamaların bu usul ve esaslar çerçevesinde yapılması hususlarında bilgilerinizi, keyfiyetin gereği için de ilgililere emirlerinizi rica ederim. EKLER: 1. Avian İnfluenza Bilgi Notu (6 sayfa) 2. Broşür Taslağı (1 sayfa) 3. Kuş Gribinde Sağlık Kuruluşlarınca Uygulanacak Usul ve Esaslar (2 sayfa) Prof. Dr. Necdet ÜNÜVAR Bakan a. Müsteşar DAĞITIM: 81 İl Valiliğine Bulaşıcı ve Salgın Hastalıklar Kontrolü Daire Başkanlığı Elektronik Ağ: www. saglik.gov.tr Zoonoz ve Paraziter Hastalıklar Şube Müdürlüğü Elektronik Mektup: zoonoz.paraziter@saglik.gov.tr Telefon: ; / 1253 Ayrıntılı Bilgi İçin İrtibat: Dr. Vet. Hekim Ramazan UZUN Belgegeçer: Mithatpaşa Caddesi, Nu: Sıhhiye / ANKARA
2 AVİAN İNFLUENZA (Tavuk vebası, Kuş gribi) 1. Giriş Avian influenza, halk arasında tavuk vebası veya kuş gribi olarak da bilinen, influenza A grubu virüslerin sebep olduğu, kanatlı hayvanlarda solunum ve sinir sistemine ait belirtilerle birlikte, yüksek morbidite ve mortalite hızıyla seyreden akut kontagiyöz bir hastalıktır. Hastalık çok büyük ekonomik kayıplara yol açmaktadır. İnfluenza virüsünün A, B ve C olmak üzere antijenik tipleri mevcut olup, B ve C antijenik tiplerinin sadece insanlarda hastalık oluşturduğu, A tipinin ise kanatlılarda solunum ve sinir sistemine ait belirtilerle karakterize avian influenza (tavuk vebası) hastalığını oluşturduğu bilinmektedir. Avian influenza, ortomiksoviride (ortomyxoviridae) ailesinden influenza grubuna ait RNA genetik materyali bulunan influenza A virüsüdür. Patojenitelerine göre değişmekle birlikte, kanatlı hayvan türlerinden izole edilen birçok serotip bulunmaktadır. Bilinen 15 farklı hemaglutinin (HA) ve 9 farklı nöraminidaz (neuraminidase, NA) tipinin varlığı söz konusudur. Bütün yüksek patojeniteli epidemilerin, influenza A virüsünün H5 ve H7 serotiplerinden kaynaklandığı bildirilmektedir. 2. Bulaşma ve Epidemiyolojik Bilgiler Virüsün hava yolu ile taşınması birkaç kilometre ile sınırlıdır. Ayrıca, hastalık böcekler, kan emici sinekler ve kemiriciler vasıtasıyla enfekte hayvanlardan duyarlı olan hayvanlara mekanik olarak bulaşabilmektedir. Hastalığın kanatlılardaki kuluçka süresi genel olarak 3-5 gündür. Bu sürenin, daha kısa olabileceği gibi 7 günü bulabileceği de ifade edilmektedir. Avian influenza, 100 yıl önce ilk olarak İtalya da tanımlanan ve dünyanın değişik yerlerinde de zaman zaman epidemiler şeklinde ortaya çıkan bir hastalıktır. Hastalığın doğal saklayıcısının göçmen su kuşları -özellikle yaban ördekleri- olduğu belirtilmektedir. Virüsün saklayıcıları enfeksiyona dirençlidir; ancak, diğer kuşlar duyarlıdır. Evcil kanatlı hayvanlardan tavuklar ve hindiler hastalığa oldukça duyarlı olup bu hayvanlarda hızlı fataliteyle seyreden epidemiler şeklinde otaya çıkmaktadır. Hastalığın horizantal bulaşması (yatay bulaşma, hayvandan hayvana bulaşma) çok rastlanan bulaşma şeklidir. Vertikal bulaşma (dikey bulaşma, tavuktan yumurta yoluyla civcive geçiş) ile ilgili kesin bir kanıt bulunmamaktadır. Enfekte hayvanlardan elde edilen yumurtaların kabuklarında etkenin varlığı belirlenmiştir. Hastalık kanatlılarda hafif bir hastalık tablosu şeklinde veya yüksek bulaşıcılık ve hızlı fatalite gösteren ciddî epidemiler halinde karşımıza çıkmaktadır. Hastalık etkeni enfekte hayvanlarla doğrudan veya dolaylı olarak temasta bulunan evcil kümes hayvanlarına bulaşmakta ve bu hayvanlarda şiddetli salgınlara sebep olabilmektedir. Hastalıkta morbidite ve mortalite hızları % 100 ü bulabilmektedir. Kuş ithalat ve ihracatlarının hastalığın epidemisinde önemli yeri bulunur. Bu şekilde gerçekleşen hayvan hareketleriyle virüsler büyük bir alana yayılabilmektedir. 1
3 Yapılan araştırmalar, virüsün esasen düşük patojeniteye sahip olduğu, ancak, kanatlı popülâsyonu arasındaki kısa süreli dolaşımıyla mutasyona uğrayarak yüksek patojenite kazandığı merkezindedir. Bu anlamda, Amerika Birleşik Devletleri ndeki (ABD) epidemisinde H5N2 virüsü başlangıçta düşük bir mortalite hızına sahipken, altı ayda yüksek bir patojenite kazanarak yaklaşık % 90 larda seyreden bir mortalite hızına ulaşmıştır. Söz konusu epidemide, kontrol için ABD de yaklaşık 65 milyon dolar değerindeki 17 milyon kanatlı hayvan itlaf edilmiştir. İtalya daki H7N1 influenza A alt tip epidemisinde de başlangıçta düşük patojenite gösteren virüs, dokuz ay içinde mutasyona uğrayarak yüksek patojenite kazanmıştır. Bu epidemide de yine 13 milyon kanatlı hayvanın bir kısmı ölmüş, bir kısmı da itlaf edilmiştir. Enfekte çiftliklerin karantinaya alınması ve etkene bir temasın söz konusu olduğu sürülerin itlafı ile standart kontrol metotlarının uygulanması hastalığın yayılmasını engellemek için gereklidir. İnfluenza A yüksek bulaşıcılığı yanında çiftlikler arasında araç-gereç, yiyecek, kafes, elbise veya diğer ekipmanlarla kolayca taşınabilmektedir. Yüksek patojeniteli virüsler, özellikle çevre ısısının düşük olduğu yerlerde, uzun süre canlı kalabilirler. Bu sebeple, korunma yöntemlerinin ve iyi bir kontrol sisteminin uygulanmaması durumunda epidemiler yıllarca sürebilir. Örneğin, Meksika da 1992 yılında görülen H5N2 epidemisi düşük bir patojeniteyle başlayıp mutasyonla fatal bir karakter kazandığından 1995 yılına kadar kontrol altına alınamamıştır. Bütün influenza A tipleri konağın bağışıklık sistemine iyi uyum sağlamaları ve genetik değişime uğramaları sebebiyle insanlarda düzenli mevsime bağlı epidemilere yol açmaktadır. Avian influenza virüsünün, normalde kuşlar ve domuzlar dışındaki türlerde hastalık yapmadığı bildirilmekle beraber, 1997 yılında Hong Kong da kümes hayvanlarında meydana gelen ve virüsün H5N1 serotipinin sebep olduğu salgında, 18 kişide şiddetli solunum yolu hastalığının belirlendiği, bunlardan 6 kişinin öldüğü, etkenin de kümes hayvanlarında salgına yol açan avian influenza A serotipiyle aynı olduğu ilk defa bildirilmiştir. Konuyla ilgili araştırmalarda da bu kişilerin enfekte kümes hayvanlarıyla çok sıkı temasta olduğu anlaşılmıştır. Yapılan genetik mahiyetli çalışmalarda ise insanlarda görülen hastalığın, kanatlı hayvanlarda görülenlerle bir benzerliğinin bulunduğunu ortaya konmuştur. Bu vak alarla, Hong Kong daki kanatlı hayvanlarda görülen influenza A arasında bir koinsidanstan bahsedilmektedir. Hong Kong daki bu epidemide bir buçuk milyon kanatlı hayvanın itlafı ile gerekli önlemlerin alınması, hastalığın insanlara geçişini ve büyük bir pandeminin ortaya çıkmasını önlemiştir. Hong Kong da 2003 yılı Şubatında, biri ölümle seyreden avian influenza H5N7 alt tipli 2 vak a görülmüştür. Bu vak aların Güney Çin e seyahat ettiği hikâyesinin olduğu bildirilmiştir. Şubat 2003 te Hollanda da yüksek patojeniteye sahip H7N7 alt tipinin sebep olduğu epidemide, bir veteriner hekimin öldüğü, 83 kişide de hafif hastalık tablosunun görüldüğü bildirilmiştir. Yine Hong Kong da 1999 yılında H9N2 alt tipine bağlı hafif seyirli iki vak a, 2003 yılı Aralık ayı ortalarında da hafif seyirli bir vak a bildirilmiştir. H9N2 alt tipi kanatlı hayvanlarda yüksek patojeniteli bir seyir göstermemektedir. 2
4 Vietnam ın kuzeyinde 2004 yılı Ocak ayında ciddî şiddetli solunum yolu hastalığıyla seyreden bazı vak alar görülmüş ve yapılan lâboratuvar incelemelerinde etkenin avian influenza A H5N1 olduğu belirlenmiştir. Virüsün insanlara bulaşması, enfekte hayvanlara veya enfekte hayvanların dışkıları, salyaları, burun ve boğaz salgıları vb. materyalleriyle temasla veyahut da enfekte materyalle kontamine olmuş yüzeylere temas sonucunda olmaktadır. Buna ilâveten, kontamine materyallerden havaya karışan virüslerin solunmasıyla da bulaşma söz konudur. Bugün için etkenin insandan insana bulaştığına dair kabul edilebilir bir delil yoktur. İnsanlardaki influenza A H5N1 serotipinin sebep olduğu enfeksiyonlarda ateş, boğaz ağrısı, kas ve eklem ağrılarıyla, kuru öksürük, solunum güçlüğü ve viral pnömoni gibi solunum sistemine ait belirtiler görülmektedir. Avian influenzanın alt tiplerinden H5N1, hızlı bir şekilde mutasyon geçirme yeteneğinin olmasında ve bunun sonucunda diğer türler için de enfekte edici nitelik kazanabilmesinden ötürü daha ciddî görülmektedir. Hayatta kalabilen enfekte kuşlar dışkı ve ağız salgılarıyla en az 10 gün süreyle virüsü çıkarırlar. Bu durum, hayvan satışları ve göçmen kuşlar vasıtasıyla virüsün yayılmasına kaynak teşkil etmektedir. H5N1 yüksek patojeniteli epidemilerin kaynağıdır. Aralık 2003 ortalarında Kore de ve diğer Asya ülkelerinde özellikle halk sağlığını tehdit eden etken olmuştur. H5N1 alt tipi 1997 yılında insanları enfekte etmiş ve 2004 yılı Ocak ayında tekrar ortaya çıkmıştır. Bu yönüyle H5N1 alt tipi insanlar için daha büyük bir tehdit unsuru olarak görülmektedir. Aralık 2003 ten bugüne kadar avian influenza H5N1 alt tipin sebep olduğu vak a ve ölüm sayıları Dünya Sağlık Teşkilâtı kayıtlarına göre itibarıyla, Endonezya da 5 vak a 3 ölüm, Viet Nam da 91 vak a 41 ölüm, Tayland da 18 vak a, 13 ölüm, Kamboçya da da 4 vak a ve 4 ölüm şeklindedir. 3. Tanı İnfluenza tanısı için hızlı ve güvenilir test metotları mevcuttur. Ülkemizde de gerek veteriner araştırma enstitüleri gerekse Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı Lâboratuvarlarıyla bazı tıp fakültelerine ait lâboratuvarların, lüzumu halinde icap eden çalışmaları yapabilecek alt yapıları bulunmaktadır. 4. Tedavi Viral kaynaklı hastalıkların tedavisinde genel yaklaşım, belirtilere yönelik tedavi uygulanması merkezindedir. Ancak, başta avian influenzanın H5N1 serotipi olmak üzere, değişik avian influenza alt tiplerine etkili olduğu bildirilen oseltamivir adlı antiviral ilâcın günde 2 defa 75 mg dozunda 5 gün süreyle kullanılabileceği ifade edilmektedir. İlâç, hastalığın başladığı ilk iki gün içinde başlandığında daha etkili olmaktadır. 3
5 5. Korunma ve Kontrol Kanatlılarda hastalığın belirlenmesi halinde yetkili kurum ve kuruluşlarca gerekli önlemler alınmalı ve ilgili mevzuatı gereği karantina, itlaf ve dezenfeksiyon gibi uygulamalar eksiksiz yerine getirilmelidir. Ülkemizde bu alandaki hizmetler Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından yapılmaktadır. Elde edilen bilgiler, hastalığın insanlardaki şeklinin, özellikle hastalığın görüldüğü çiftliklerle alâkalı olduğunu gösterdiğinden, tavuk çiftliklerinde çalışanların korunma önlemlerini uygulamaları (eldiven, maske, gözlük, kişisel hijyen vb.) sağlanmalı, bu kişiler hastalıkla ilgili olarak bilgilendirilmeli ve bilinçlendirilmelidir. Hastalığın görüldüğü ülkelere veya bölgelere seyahat edenler, enfekte tavuk çitliklerinden uzak durmalı; iyi piştiğinden emin oldukları kanatlı hayvan etlerini (etler, iç ısıları 70 C olacak şekilde pişirilmeli veya etteki kırmızı/pembe kısımlar kayboluncaya kadar pişirmeye devam edilmelidir) tüketmelidirler. Yumurtalar sabunlu suyla yıkanmalı ve en az 5 dakika 70 C de pişirildikten sonra yenmelidir. Yumurta veya kanatlı etlerine temastan sonra, ellerin sabunlu suyla yıkanması da oldukça önemli bir husustur. Genel olarak ferdî hijyene de gerekli önem verilmeli, eller sık sık sabun ve bol su ile iyice yıkanmalıdır. Ayrıca, etkene bir temasın söz konusu olması halinde, etkili antiviral ilâçlarla profilâksi yoluna gidilebileceği de ifade edilmektedir. Bu amaçla, oseltamivir günlük 75 mg dozunda 7 gün süreyle kullanılmalıdır. İlâcın güvenle kullanılabileceği süre en fazla 6 haftadır. Korunma amaçlı olarak oseltamivir aşağıdaki risk gruplarına verilmelidir. Enfekte veya ölmüş hayvanların yetiştiricileri ve bu çiftliklerde bulunanlar, Hastalık olduğu bildirilen çiftliklere hastalık sırasında ziyareti söz konusu olanlar, Ölen hayvanları eldiven, maske, önlük ve gözlük gibi korunma önlemlerini almadan bertaraf edenlerle, aynı önlemleri almadan hayvan itlafında bulunanlar, Enfekte hayvanlara ait etleri pişirmeden tüketenler. Korunma amaçlı ilâç verilmesi hem virüsün baskılanarak mutasyon geçirmesinin engellenmesi, hem de morbidite ve mortalitenin engellenmesi açısından önemlidir. Dünyanın, muhtemel bir pandemi tetikleyicisi olabileceğini düşündüğü H5N1 serotipiyle alâkalı bir aşı henüz mevcut değildir. Ancak, insandan insana bulaşabilen influenza A serotiplerinden biriyle enfekte kişi, H5N1 ile de enfekte olursa, H5N1 in diğer serotipe ait insandan insana bulaşma özelliğini alabileceği veyahut da bu etkileşimle yeni bir patojen alt tipin oluşarak insandan insana bulaşma yeteneği kazanabileceği bildirilmektedir. Yeni oluşan alt tipe karşı insanlarda koruyucu antikorlar da bulunmadığından, bu durum bir pandemi sebebi olabilecektir. Bu sebeple, herhangi bir koenfeksiyonu engellemek amacıyla, kanatlı hayvan yetiştiriciliği yapan kişilerin mevcut grip aşılarıyla aşılanmaları oldukça önemlidir. Buna ilâveten, H5N1 serotipinin doğrudan kendisinin de mutasyonla insandan insana bulaşma özelliği kazanabilmesi de söz konusudur. Zira belirtilen keyfiyet, dünya kamuoyunu da kaygılandıran en önemli hususlardır. Ayrıca, hastalığın görüldüğü ülkelere seyahat edenler, dönüşlerinde 7-10 gün süreyle sağlık durumlarını izlemeli, bu süre içinde ateş, kas ve eklem ağrılarıyla, boğaz ağrısı ve öksürük gibi solunum sistemine ait belirtilerin görülmesi halinde hekime başvurmalıdırlar. 4
6 Bunların yanı sıra, virüsün 56 C de 3 saatte veya 60 C de 30 dakikada öldüğü formalin ve iyot bileşiklerine de duyarlı olduğunun belirtildiği, ilâveten virüsün, kontamine gübrede düşük ısılarda en az 3 ay canlı kalabilirken, suda 22 C de 4 gün, 0 C de ise 30 gün canlılığını sürdürebildiği de bilinmelidir. 6. Tavuk Vebası İle İlgili Ülkemizde Yapılan Uygulamalar Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından, kanatlılarda söz konusu hastalıkla ilgili bir çalışma yapılmış ve hastalığın ülkemizde olmadığı belirlenerek keyfiyet Uluslararası Salgın Hastalıklar Ofisine (OİE) bildirilmişti. Ancak, Manyas ta meydana gelen hindi ölümleri ve bu hayvanlara ait numunelerden söz konusu Bakanlığa ait lâboratuvarlar tarafından avian influenza H5 serotipinin belirlenmesi, daha sonra da referans lâboratuvar tarafından hastalık etkeninin H5N1 olduğunun bildirilmesiyle, hastalığın artık ülkemizdeki kanatlı hayvanlara da geldiğini göstermektedir. Hayvanlarda, söz konusu hastalığa karşı mücadele ve alınacak önlemlere ilişkin hususlar, 3285 sayılı Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Yönetmeliği ve bu Yönetmeliğe bağlı olarak Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca yayımlanan Tavuk Vebası Hastalığına (Avian İnfluenza) Karşı Korunma ve Mücadele Talimatnamesi ile düzenlenmiştir. Talimatnamede, hastalıkla ilgili bilgilerden teşhis yöntemlerine, numune gönderme şekillerinden korunma ve kontrol önlemlerine kadar bütün bilgiler geniş bir şekilde yer almıştır. Bunların yanı sıra Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğünce hastalığın görüldüğü ülkelere seyahat edenlere gerekli uyarılar yapılmakta ve bu ülkelerden dönen kişilerin ülkemize girişlerinde avian influenza yönünden muayenelerinin yapılması sağlanmaktadır. 7. Kaynaklar 1. ARDA, M., MİNBAY, A., AYDIN, N., AKAY, Ö., İZGÜR, M. (1994). Kanatlı Hayvan Hastalıkları. Medisan Yayınevi. Yayın Seri No: 14 Ankara. s.: BEIGEL, J.H., FARRAR, C., HAN, A.M. (2005).Avian Influenza A (H5N1) Infection in Humans. The New England Journal of Medicine 353: CDC. Travelers Health. Advice for Travelers: Precautions for Travel to Countries Reporting H5N1. (Erişim Tarihi: ). 4. CDC. Avian Influenza A Viruses. (Erişim Tarihi: ) 5. CDC. Avian Influenza Infection in Humans. (Erişim Tarihi: ) 6. CDC. Influenza Viruses. (Erişim Tarihi: ) 7. CDC. Interim Guidance for Protection of Persons Involved in U.S. Avian Influenza Outbreak Disease Control and Eradication Activities. (Erişim Tarihi: ). 8. CDC. Interim Recommendations for Persons with Possible Exposure to Avian Influenza During Outbreaks Among Poultry in the United State. (Erişim Tarihi: ). 5
7 9. CDC. Information about Avian Influenza (Bird Flu) and Avian Influenza A (H5N1) Virus. (Erişim Tarihi: ). 10. FAO. Animal Healthspecial Report. Avian Influenza-Related Issues. (Erişim Tarihi : ) 11. FAO. Animal Helathspecial Report. Avian Influenza-Safety Measures. (Erişim Tarihi: ) 12. FAO. Animal Helathspecial Report. Avian Influenza-Questions&Answers. (Erişim Tarihi: ) 13. FAO. Animal Healthspecial Report. Avian Influenza-Disease Card. (Erişim Tarihi: ). 14. GOVORKOVA, E.A., LENEVA, I.A., GOLOUBEVA, O.G., BUSH, K., WEBSTER, G.W. (2001). Comparison of Efficacies of RWJ , Zanamivir, and Oseltamivir against H5N1, H9N2, and Other Avian Influenza Viruses. Antimicrobial Agents and Chemotherapy 45: OIE. Highly pathogenic avian influenza. INFLUENZA/Disease%20card.pdf. (Erişim Tarihi: ) 16. ROCHE. Tamiflu (oseltamivir phosphate) Capsules And For Oral Suspension. Complete Product Information. (Erişim Tarihi ) 17. UNGCHUSAK, K.,AUEWARAKUL, P., DOWELL, S.F. at all. (2005). Probable Person-to-Person Transmission of Avian Influenza A (H5N1). The New England Journal of Medicin. 352: UZUN, R. ve UĞURLU, M. (2004) Halk Sağlığına Yeni Tehdit: Avian İnfluenza (Kuş Gribi). Veteriner Hekimler Derneği Dergisi. 75: Weekly epidemiological record (2004). Avian influenza frequently asked questions. 8(79): WHO. Avian influenza. Fact sheet No: (Erişim Tarihi: ). 21. WHO. Avian influenza frequently asked questions (Erişim Tarihi: ). 22. WHO. Cumulative Number of Confirmed Human Cases of Avian Influenza A/(H5N1) Reported to WHO. /index.html (Erişim Tarihi: ). 23. WHO. Avian influenza: assessing the pandemic threat. January WHO/CDS/ WHO. Advice for people living in areas affected by bird flu or avian influenza. Advice rev pdf (Erişim Tarihi: ) 25. WHO. Avian influenza ( bird flu ) and tehe significance of its transmission to humans. (Erişim Tarihi: ) 6
8 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü KUŞ GRİBİ 1. Kuş Gribi Nedir? Tavuk vebası olarak da bilinen hastalık, kuş gribi virüslerinin sebep olduğu kanatlı hayvanların çok bulaşıcı ve öldürücü seyreden bir hastalığıdır. 2. Hastalık Hangi Hayvanlarda Görülür? Kuş gribi, evcil kanatlı hayvanları daha çok etkilemekle beraber, bütün kanatlı hayvanlarda ve domuzlarda da görülebilir. Bunların yanı sıra, hastalık insanlara, atlara, balina ve fok balığı gibi deniz memelilerine de bulaşabilir. 3. Hastalık Hayvanlar Arasında Nasıl Bulaşır? Göçmen su kuşları (yaban ördeği, yaban kazı vb.) hastalık etkenini bağırsaklarında taşımakla birlikte, kendileri hastalığa yakalanmazlar. Bazı kuşlar hastalığı hafif şekilde atlatabilmektedir. Enfekte kuşların salya, burun akıntısı ve dışkılarıyla doğrudan veya bu salgılarla kirletilen materyalle temas eden evcil kanatlı hayvanlar hastalığa yakalanabilir. Hastalık hayvanlar arasında hızla yayılır ve bütün sürünün ölümüyle sonuçlanabilir. Kuş gribinin kanatlı hayvanlardaki kuluçka süresi ortalama 3-5 gündür. Bu süre daha az veya fazla da olabilir. 4. Hastalık İnsanlara Bulaşır Mı? Etkenin normalde insanlar için hastalık yapıcı özelliği yoktur. Ancak, hayvanlarla yoğun temas durumunda insana bulaşma olabilmektedir. Bugün için hastalığın, insandan insana bulaşması söz konusu değildir. Hastalık insanlara: Hasta veya hastalıktan ölmüş hayvanlara temasla, Enfekte hayvanlara ait gözyaşı, burun akıntısı, boğaz akıntısı veya dışkı gibi materyallere temasla, Enfekte materyallerle kirlenmiş yüzeylere temasla, Hastalık etkeninin karıştığı havanın solunmasıyla bulaşmaktadır. Bugüne kadar, kanatlı etiyle veya yumurtalarıyla bulaşma olduğu bildirilmemekle birlikte, bu ürünlerin, iyice pişirilmeden yenmelerinin riskli olabileceği unutulmamalıdır. 5. Hastalığın İnsanlardaki Belirtileri Nelerdir? İnsanlarda ateş, boğaz ağrısı, kas ve eklem ağrıları, kuru öksürük, solunum güçlüğü gibi grip belirtilerinin yanı sıra, kuş gribinde farklı olarak karın ağrısı ve ishal de görülebilmektedir. İnsanlardaki kuluçka süresi 2-4 gün kadardır.
9 6. Hastalıkta Risk Grupları Kimlerdir? Kanatlı hayvanlar arasında salgınlara sebep olan mevcut kuş gribi tipinin, koruyucu önlemleri almadan kanatlı hayvan yetiştiren ve bu hayvanlarla sıkı teması olan insanlara bulaşması söz konusudur; bu alanlarla ilgisi olmayan diğer insanlar için bir risk yoktur. 7. Hastalık Kanatlı Hayvan Ürünlerinin Tüketilmesiyle Bulaşır Mı? Kanatlı hayvan etlerinin, iç ısıları 70 C olacak veya ette pembe/kırmızı görüntü kalmayacak şekilde pişirilerek tüketilmesi halinde, insanlarda hastalık oluşması mümkün değildir. Yumurtalar sabunlu suyla yıkanmalı ve 70 C de en az 5 dakika pişirildikten sonra yenmelidir. Zaten, bilinen klâsik pişirme yöntemleriyle bu durum sağlanmaktadır. Ayrıca, veteriner hekim kontrolünden geçmiş piyasadaki ürünler için herhangi bir risk yoktur. Aslında, bu ürünlerin iyice pişirilmeden yenmesiyle başka hastalıklar da bulaşabileceğinden, hayvanlara ait bütün ürünlerin iyice pişirildikten sonra tüketilmesi gerekmektedir. 8. Virüsün Çevre Şartlarına Duyarlılığı Nasıldır? Esasen kuş gribi etkeni virüs dış ortamlara dayanıklı değildir. Virüsün 56 C de 3 saatte veya 60 C de 30 dakikada öldüğü, formalin ve iyot bileşiklerine de duyarlı olduğu; bunlara ilâveten virüsün, kontamine gübrede düşük ısılarda en az 3 ay canlı kaldığı, suda 22 C de 4 gün, 0 C de ise 30 gün canlılığını sürdürebildiği bilinmektedir. 9. Hastalığın Aşısı Var Mıdır? H5N1 isimli kuş gribi virüsüne karşı şu an için etkin bir aşı bulunmamakla birlikte, değişik merkezlerde aşı geliştirme çalışmaları devam etmektedir. Virüsün, mutasyon geçirme yeteneğinin olması, aşı hazırlanmasındaki önemli bir engeldir. Ancak, muhtemel bir salgın söz konusu olursa, salgını yapan etkene karşı hızla aşı geliştirme ve üretme çalışmaları yapılabilecektir. 10. Hastalığın Tedavisi Var Mıdır? Hastalıktan korunma ve/veya tedavi amacıyla antiviral ilâçlar kullanılmaktadır. Bu amaçla kullanılan oseltamivir etken maddeli antiviral ilâç, kuş gribi hastalığına yakalanmış veya bu hastalıktan ölen hayvanlara teması olan kişilerden, yukarıda 5. maddede verilen belirtileri olanlara günde 2 defa 75 miligram miktarında 5 gün süreyle verilebilmektedir. 11. Kuş Gribinden Korunmak İçin Neler Yapılmalıdır? Kanatlı hayvan yetiştirilen kümeslerde çalışanlar eldiven, maske, gözlük takarak ve koruyucu elbise giyerek çalışmalıdır. Başta kanatlı yetiştiriciliğinde çalışanlar olmak üzere, herkes ferdî hijyen kurallarına uymalı, eller sık sık bol su ve sabunla iyice yıkanmalıdır. Kanatlı hayvan etleri ve yumurtaları, iyice pişirildikten sonra tüketilmelidir. Kuş gribinden ölen veya kuş gribi şüphesiyle itlaf edilen hayvanların gerek itlafı sırasında gerekse bunların bertaraf edilmeleri esnasında gerekli koruyucu önlemler (maske, eldiven, elbise, gözlük) alınmalıdır. Hasta veya ölmüş hayvanlarla temastan kaçınılmalıdır. Kanatlı hayvanların salya, burun akıntısı, boğaz akıntısı, dışkısı gibi materyallerine veya bu materyallerle kirlenen yüzeylere temas edilmemelidir. Ölen kanatlı hayvanlar yakılarak veya derince açılan çukurlara gömülüp üzerlerine sönmemiş kireç dökülmek suretiyle bertaraf edilmelidir. Hastalığın görüldüğü yerlere seyahat edilmesi halinde, kanatlı hayvan çiftliklerinden ve pazarlarından uzak durulmalıdır. Kuş gribi olduğu veya kuş gribinden öldüğü doğrulanmış hayvanlarla, koruyucu önlem almadan temas eden kişiler, hekim önerisiyle, oseltamivir adlı ilâcı günde 1 defa 75 miligram miktarında 7 gün süreyle almalıdırlar.
10 KUŞ GRİBİNDE SAĞLIK KURULUŞLARINCA UYGULANACAK USUL VE ESASLAR 1. Sağlık kuruluşları, kanatlı hayvan ölümleri ile ilgili yapılan ihbarların tamamını İl ve İlçe Tarım Müdürlüklerine yönlendirecektir. 2. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından, bölgede kuş gribinin varlığına ilişkin bir açıklama yapılmadan ve hayvan sağlığı karantinası uygulamasına geçilmeden hiçbir vak a İnsanda Kuş Gribi Olası Vak ası olarak değerlendirilmeyecektir. 3. Tarım ve Köyişleri Bakanlığının belirlediği karantina bölgesinde hasta veya ölmüş hayvanlarla temaslı olanlardan bu hayvanları yemleyen, sulayan, atıklarını ve barınaklarını temizleyenlerle, gerekli korunma tedbirlerini almadan hayvanların itlafında veya ölü hayvanların bertaraf edilmesinde görev yapanlara profilâktik olarak oseltamivir adlı ilâç günde bir defa 75 mg dozunda 7 gün süreyle verilecektir. Bunun dışında hiç kimse profilâksiye alınmayacaktır. Profilâksiye alınan kişiler hastaneye yatırılmayacak ve izolâsyona tâbi tutulmayacaktır. Bu kişiler ile ilgili bilgiler İl Sağlık Müdürlüğüne gönderilecektir. 4. İnsanda Kuş Gribi Olası Vak a tanımı aşağıda belirtilen şekilde yapılmıştır. Tarım ve Köyişleri Bakanlığının karantina bölgesinde hasta veya ölmüş hayvanlarla temaslı olanlardan bu hayvanları yemleyen, sulayan, atıklarını ve barınaklarını temizleyenlerle, gerekli korunma tedbirlerini almadan hayvanların itlafında veya ölü hayvanların bertaraf edilmesinde görev alanlarda ve belirtilen tanım dışında bu hayvanlarla yakın temasta bulunanlarda başka hiçbir sebeple açıklanamayan 38,5 C nin üzerinde ateş, Boğaz ağrısı, Kuru öksürük, Yaygın myalji veya Akut solunum sıkıntısı olması durumunda, kişi, Olası Kuş Gribi Vak ası olarak değerlendirilmelidir. 5. Olası vak alardan, avian influenza A tanısı için öncelikle nasofaringeal aspirat ile akut ve konvelasan dönemde alınan serum Refik Saydam Hıfzısıhha Merkezi Başkanlığı Ulusal İnfluenza Lâboratuvarına gönderilmelidir. Örnek gönderilmeden önce söz konusu Lâboratuvarla görüşülmeli ve gerekli bilgiler alınmalıdır (Telefon: ; /1404). 6. Hastalığın bugün için insandan insana bulaşması söz konusu olmadığından, hastahanelerde standart enfeksiyon kontrol önlemleri dışında, olası vak a tanısı alan hastalar için özel önlem almak gerekmemektedir. 7. Tarım ve Köyişleri Bakanlığının karantina uyguladığı bölgelerde, sağlık personeli tarafından her gün aktif sürveyans yapılacak ve olası vak a tanımına uyan olgular varsa, yukarıda belirtilen işlemler uygulanacaktır. 8. Mevcut influenza aşısı, insan kuş gribi için koruyucu özellik taşımamaktadır. Ancak, entegre kanatlı hayvan tesislerinde, kümeslerde çalışanların, mevsime bağlı influenzadan korunması ve bu sayede ayırıcı tanının kolaylaşması ile antijenik şift gelişiminin engellenmesi amacıyla, işletme sahibi tarafından temin edilecek grip aşısıyla aşılanmaları sağlanmalıdır. 9. Madde 8 de belirtilen kişilerin dışında kalanlara kuş gribinden korunma amaçlı mevsime bağlı grip aşılaması önerilmemelidir. 1/2
11 OLASI VAK A DEĞERLENDİRME AKIŞ ŞEMASI 38,5 C nin üzerinde ateş, Boğaz ağrısı, Kuru öksürük, Yaygın myalji veya Akut solunum zorluğu tanısı ile gelen vak a Vak a, Tarım ve Köyişleri Bakanlığının karantina bölgesinde hasta veya ölmüş hayvanlarla temaslı olanlardan bu hayvanları yemleyen, sulayan, atıklarını ve barınaklarını temizleyenlerle, gerekli korunma tedbirlerini almadan hayvanların itlafında veya ölü hayvanların bertaraf edilmesinde görev alanlar ve belirtilen tanım dışında bu hayvanlarla yakın temasta bulunanlar tanımına uyuyor mu? EVET HAYIR KUŞ GRİBİYLE İLGİLİ DEĞİL OLASI VAK A NUMUNE AL VE REFİK SAYDAM HIFZISSIHHA MERKEZİ BAŞKANLIĞINA GÖNDER TEDAVİ PROTOKOLÜNÜ BAŞLAT (OSELTAMİVİR 75 mg, GÜNLÜK 2x1 DOZUNDA, 5 GÜN SÜREYLE VERİLİR) HASTALARI HASTAHANEYE YATIR BAKANLIĞA BİLDİRİM YAP VAK A SÜRVEYANSINI YOĞUNLAŞTIR 2/2
AVİAN İNFLUENZA (Tavuk vebası, Kuş gribi)
1. Giriş AVİAN İNFLUENZA (Tavuk vebası, Kuş gribi) Avian influenza, halk arasında tavuk vebası veya kuş gribi olarak da bilinen, influenza A grubu virüslerin sebep olduğu, kanatlı hayvanlarda solunum ve
DetaylıT.C. Sağlık Bakanlığı Genel Bilgilendirme
T.C. Sağlık Bakanlığı Genel Bilgilendirme AVİAN İNFLUENZA (Tavuk vebası, Kuş gribi) 1. Giriş Avian influenza, halk arasında tavuk vebası veya kuş gribi olarak da bilinen, influenza A grubu virüslerin sebep
DetaylıDOMUZ GRİBİ ve Kuş Gribi
DOMUZ GRİBİ ve Kuş Gribi Domuz Gribi Nedir? Domuz gribi, Orthomyxoviridae ailesinden yeni ortaya çıkmış bir virüsün sebep olduğu bir hastalıktır. Meksika gribi, domuz merkezli grip, Kuzey Amerika gribi
DetaylıBornova Vet.Kont.Arst.Enst.
Avian Influenza Kuş Gribi Tavuk Vebası Hastalığı Dr.Fethiye ÇÖVEN Uzm.Veteriner Hekim Bornova VKAE Kanatlı Hastalıkları Teşhis Laboratuvarı Avian Influenza Tavuk Vebası, Kuş Gribi olarak da bilinen Avian
DetaylıKUŞ GRİBİ (AVIAN INFLUENZA)
DERLEME KUŞ GRİBİ (AVIAN INFLUENZA) Uzm.Dr. Ali ACAR*, Doç.Dr. Bülent BEŞİRBELLİOĞLU** * TSK Sağlık Komutanlığı, Ankara ** GATA İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik.Mikrobiyoloji AD, Ankara Gönderildiği Tarih:
DetaylıAvian Influenza Kuş Gribi Tavuk Vebası Hastalığı
Avian Influenza Kuş Gribi Tavuk Vebası Hastalığı Dr.Fethiye ÇÖVEN Bornova VKAE Kanatlı Hastalıkları Teşhis Laboratuvarı AI/ND Ulusal Referens Laboratuvarı Avian Influenza Tavuk Vebası, Kuş Gribi olarak
DetaylıAvian Influenza Tavuk Vebası Hastalığı Kuş Gribi
Avian Influenza Tavuk Vebası Hastalığı Kuş Gribi Doç.Dr.Fethiye ÇÖVEN İzmir - Bornova VKE Kanatlı Hastalıkları Teşhis Laboratuvarı AI/ND Ulusal Referans Laboratuvarı fethiye.coven@tarimorman.gov.tr - Avian
DetaylıHALK SAĞLIĞI AÇISINDAN Kuş Gribi (Avian Influenza)
HALK SAĞLIĞI AÇISINDAN Kuş Gribi (Avian Influenza) Prof.Dr.Mustafa TAYAR U.Ü. Veteriner Fakültesi Besin Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı Avian influenza, halk arasında tavuk vebası veya kuş gribi olarak
DetaylıTavuk vebası (Avian Influenza) adıyla da bilinen hastalık, ku ş gribi virüslerinin sebep olduğu, kanatlı
Kuş Gribi ve Alınması Gerekli Önlemler Kuş Gribi Nedir? Tavuk vebası (Avian Influenza) adıyla da bilinen hastalık, ku ş gribi virüslerinin sebep olduğu, kanatlı hayvanların çok bulaşıcı ve öldürüc ü seyreden
DetaylıHazırlayan: Fadime Kaya Acıbadem Adana Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi Hazırlanma Tarihi:
Hazırlayan: Fadime Kaya Acıbadem Adana Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi Hazırlanma Tarihi: 30.06.2018 » İnfluenzanın Tanımı» İnfluenza Bulaş Türleri» İnfluenza Nasıl Bulaşır?» Konak Seçimi» Klinik
DetaylıH1N1 den Korunmada Alınacak Önlemler. Pandemik H1N1 Gribi (Domuz Gribi)
H1N1 den Korunmada Alınacak Önlemler Pandemik H1N1 Gribi (Domuz Gribi) İnfluenza olarak da bilinen grip, viral bir hastalıktır. Sağlıklı insanlarda ortalama bir haftada geçmesine rağmen; vücut direncini
DetaylıEĞİTİM. Kuş Gribi ve Korunma. Kümesler? Avian Influenza Virus. Korunma Önlemleri? Dayanıklılık??? Kümesler 1
Kuş Gribi ve Korunma Dr.Gaye USLUER Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Avian Influenza Virus Orthomyxoviridae Hemaglütinin, Nöraminidaz H5
DetaylıDünya da ve Türkiye de. İnfluenza Salgınları. Dr. Alpay Azap Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Bakteriyoloji ve Enfeksiyon Hst AD
Dünya da ve Türkiye de İnfluenza Salgınları Dr. Alpay Azap Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Bakteriyoloji ve Enfeksiyon Hst AD İnfluenza virüsü: Orthomyxovirus ailesinden, zarflı RNA virüsü. NP,
DetaylıİNFLUENZA A H1N1 Nedir,nasıl bulaşır,tedavisi nedir? Bahçelievler Toplum Sağlığı Merkezi Aşı-Bulaşıcı Birimi Dr.Gülcan TURGUT
İNFLUENZA A H1N1 Nedir,nasıl bulaşır,tedavisi nedir? Bahçelievler Toplum Sağlığı Merkezi Aşı-Bulaşıcı Birimi Dr.Gülcan TURGUT H1N1 A (DOMUZ GRİBİ) TÜM DÜNYADA YAYILMAYA DEVAM EDİYOR Hastalık ilk kez
DetaylıKuş Gribi (Avian Influenza) ve İnsan Sağlığı
Kuş Gribi (Avian Influenza) ve İnsan Sağlığı Prof. Dr. Tahsin YEŞİLDERE Üniversite Öğretim Üyeleri Derneği Başkanı, Veteriner Patoloji Uzmanı yesilderet@gmail.com Kuş Gribi her an yeniden ortaya çıkabilme
DetaylıMaymun Çiçek Virüsü (Monkeypox) VEYSEL TAHİROĞLU
Maymun Çiçek Virüsü (Monkeypox) VEYSEL TAHİROĞLU insanlarda ölümcül hastalığa neden olabilir; her ne kadar genellikle çok daha az ciddi olsa da insan çiçek virüsü hastalığına benzer. Maymun çiçek virüsü
DetaylıKuş Gribi; Avian İnfluenza; H5N1virüsü; Tavuk vebası; Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı
KUŞ GRİBİ Kuş Gribi; Avian İnfluenza; H5N1virüsü; Tavuk vebası; Dr. Aydoğan Lermi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Grip virüsü nedir? Kuş gribi insanlarda da hastalık yapabilen grip
DetaylıSARS (SEVERE ACUTE RESPİRATORY SYNDROME) CİDDİ AKUT SOLUNUM YETMEZLİĞİ SENDROMU
SARS (SEVERE ACUTE RESPİRATORY SYNDROME) CİDDİ AKUT SOLUNUM YETMEZLİĞİ SENDROMU Coronavirus lar, Coronaviridae ailesinde yer alan zarflı RNA virüsleridir. İnsan ve hayvanlarda solunum yolu ve gastrointestinal
DetaylıINFLUENZA. Dr Neşe DEMİRTÜRK. Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları AD
INFLUENZA Dr Neşe DEMİRTÜRK Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları AD İnfluenza virusları Orthomyxoviridea ailesinden Zarflı RNA virusları Üç farklı influenza
DetaylıSIĞIRLARIN NODÜLER EKZANTEMİ LUMPY SKIN DISEASE (LSD) Hastalık Kartı. Hazırlayan. Dr. M. Fatih BARUT Vet. Hekim
SIĞIRLARIN NODÜLER EKZANTEMİ LUMPY SKIN DISEASE (LSD) Hastalık Kartı Hazırlayan Dr. M. Fatih BARUT Vet. Hekim Etlik Veteriner Kontrol Merkez Araştırma Enstitüsü Virolojik Teşhis Laboratuvarı Etken: Etken,
Detaylıİnfluenza virüsünün yol açtığı hastalıkların ve ölümlerin çoğu yıllık grip aşıları ile önlenebiliyor.
Her yıl milyonlarca kişiyi etkileyen bir solunum yolu enfeksiyonu olan grip, hastaneye yatışı gerektirecek kadar ağır hastalık tablolarına neden olabiliyor. Grip ve sonrasında gelişen akciğer enfeksiyonları
DetaylıDOMUZ GRİBİ BELİRTİLERİ VE TANISI
DOMUZ GRİBİ BELİRTİLERİ VE TANISI Domuz gribi nedir? Domuz gribi, A(H1N1) tipi virüsten kaynaklanan, insanlarda hastalığa yol açan viral bir hastalıktır. Hastalık ilk kez Meksika ve ABD de görülmüş ve
DetaylıHacettepe Üniversitesi hastaneleri; Kuş gribi ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları
Hacettepe Üniversitesi hastaneleri; Kuş gribi ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları http://www.hacettepe.com.tr/haberdetay.aspx?id=43 adresinden 29 Ocak 2006 tarihinde alınmıştır. Kuş gribi nedir?
DetaylıGRİP VE KUŞ GRİBİ Etken ve Epidemiyoloji
GRİP VE KUŞ GRİBİ Etken ve Epidemiyoloji Öğr.Gör.Dr. Murat DİZBAY Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı İnfluenza İnfluenza, üst solunum yolu, burun, boğaz ve bazen akciğerleri
DetaylıT.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü BRUSELLOZİS
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü BRUSELLOZİS (Dünyadaki ve Ülkemizdeki durum; Yapılan Çalışmalar) Dr. Vet. Hekim Ramazan UZUN Vet. Hekim İbrahim KÖŞKER Vet. Hekim Ahmet SAFRAN
DetaylıDomuz Gribi (H1N1v) Dr. A.Arzu Sayıner Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji AD
Domuz Gribi (H1N1v) Dr. A.Arzu Sayıner Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji AD Şanslıyız! Pandemik suş Amerika da çıktı. Güneydoğu Asya olabilirdi Virusla ilgili
DetaylıKANATLI HAYVANLARDA AVIAN INFLUENZA (=TAVUK VEBASI)
KANATLI HAYVANLARDA AVIAN INFLUENZA (=TAVUK VEBASI) Avian Influenza (AI), uluslararası bir problemdir Etken Orthomyxoviridae, Influenza A virusu Influenza virusları A, B, C olmak üzere üç gruba ayrılmıştır.
DetaylıH1N1 INFLUENZA N Domuz Gribi Dr.Yahya Laleli li Grip ve Bizler Nereden Nereye? H1N1/A Influenze Gribi: ÖZET H1N1/A mevsimsel Grip etkeni ise de yeni etkenin gen yapısı değişiktir. Klinik bulgular mevsimsel
DetaylıKIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ HASTALIĞI (KKKA) VE KARADENİZ BÖLGESİ NDEKİ DURUMU
KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ HASTALIĞI (KKKA) VE KARADENİZ BÖLGESİ NDEKİ DURUMU Hamza KADI Veteriner Hekim Samsun Veteriner Kontrol Enstitüsü Viroloji Laboratuvarı Tarihçe 12. yy da bugünkü Tacikistan bölgesinde
DetaylıH1N1* Gribi (Domuz gribi) nedir?
Prof. Dr. Atilla ŞİMŞEK Viroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi H1N1* Gribi (Domuz gribi) nedir? Son zamanlara kadar sağlık kuruluşları ve medya tarafından domuz gribi olarak tanımlanan H1N1 virusu, insanlarda
DetaylıSu Çiçeği. Suçiçeği Nedir?
Suçiçeği Nedir? Su çiçeği varisella zoster adı verilen bir virüs tarafından meydana getirilen ateşli bir enfeksiyon hastalığıdır. Varisella zoster virüsü havada 1-2 saat canlı kalan ve çok hızlı çoğalan
DetaylıACOG Diyor ki! İNFLUENZA ŞÜPHELİ VEYA TANILI GEBELERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE TEDAVİSİ (ACOG Committee Opinion Number: 753.
ACOG Diyor ki! İNFLUENZA ŞÜPHELİ VEYA TANILI GEBELERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE TEDAVİSİ (ACOG Committee Opinion Number: 753. Eylül 2018) Özeti yapan: Dr. Ahmet Erol ÖZET: Gebeler ve postpartum kadınlar, mevsimsel
DetaylıSAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ
SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ Sağlık hizmeti veren, Doktor Ebe Hemşire Diş hekimi Hemşirelik öğrencileri, risk altındadır Bu personelin enfeksiyon açısından izlemi personel sağlığı ve hastane
DetaylıX ülkesinde bir köyde ağır solunum hastalığı salgını bilgileri Sağlık Bakanlığına ulaşır. Çevre bölgelerde de olgular saptanır.
X ülkesinde bir köyde ağır solunum hastalığı salgını bilgileri Sağlık Bakanlığına ulaşır. Çevre bölgelerde de olgular saptanır. Hastalardan alınan örneklerde influenza A saptanır. DSÖ ne gönderilen örneklerde
DetaylıX ülkesinde bir köyde ağır solunum hastalığı salgını bilgileri Sağlık Bakanlığına ulaşır. Çevre bölgelerde de olgular saptanır.
ULUSAL İNFLUENZA PANDEMİ PLANI FİRDEVS AKTAŞ X ülkesinde bir köyde ağır solunum hastalığı salgını bilgileri Sağlık Bakanlığına ulaşır. Çevre bölgelerde de olgular saptanır. Bölgeye bir ekip gönderilir.
DetaylıT.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü GENELGE 2006/ 23
B100TSH0110001 Bulaşıcı Hastalıklarla Mücadele 17.02.2006 / 1808 GENELGE 2006/ 23 Ülkemizin içinde bulunduğu coğrafik yapı, alt yapı eksikliklerinden kaynaklanan problemler ve genel hijyen uygulamalarındaki
DetaylıBugün, bu yeni H1N1 alt tipinin oluşturduğu panik, 2000 li yılların başından beri süregelen pandemi beklentisinin bir sonucudur.
DOMUZ GRĐBĐ : DOMUZ KAYNAKLI ĐNFLUENZA A H1N1 VĐRUSU (S-OIV) Prof. Dr. A.Dürdal US Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Şubat 2009 tarihinde Meksika
DetaylıDünyada ve Türkiye de İnfluenza Epidemiyolojisi. Dr. Nurbanu Sezak Atatürk EAH Enfeksiyon Hst. ve Kln. Mikrobiyoloji Kliniği Kasım 2015
Dünyada ve Türkiye de İnfluenza Epidemiyolojisi Dr. Nurbanu Sezak Atatürk EAH Enfeksiyon Hst. ve Kln. Mikrobiyoloji Kliniği Kasım 2015 İnfluenza Tip A ve B virusları Akut solunum yolu hastalığı Her yıl
DetaylıHollanda da Avian Influenza nın İzleme (Monitoring) ve Sürveyansı. Ruth Bouwstra DVM PhD GD Animal Health
Hollanda da Avian Influenza nın İzleme (Monitoring) ve Sürveyansı Ruth Bouwstra DVM PhD GD Animal Health Hollanda Hollanda; küçük bir ülke İhracatçı ülke: ürünler Tarımsal gıda endüstrisinden ihraç edilen
DetaylıSoğuk algınlığı ve Grip. Dr. Hayati DEMİRASLAN ENFEKSİYON HASTALİKLARI ve KLİNİK MİKROBİYOLOJİ
Soğuk algınlığı ve Grip Dr. Hayati DEMİRASLAN ENFEKSİYON HASTALİKLARI ve KLİNİK MİKROBİYOLOJİ Anlatım planı 1. Giriş 2. Etken 3. Neden önemli 4. Bulaş 5. Klinik 6. Komplikasyonlar 7.Tanı 8. Tedavi 9. Korunma
DetaylıEbola virüsü İstanbul'a geldi!
On5yirmi5.com Ebola virüsü İstanbul'a geldi! Ebola Virüsü İstanbul'a Geldi! Ebola Nedir? Afrika'da birçok insanın ölmesine sebep olan Ebola virüsünün İstanbul'a gelmiş olduğundan şüpheleniliyor. Yayın
DetaylıPandemik İnfluenza A H1N1 ve Korunma Yolları
15.10.2009 Pandemik İnfluenza A H1N1 ve Korunma Yolları Doç. Dr. Önder Ergönül Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Influenza A Virüsleri: sleri:1889-19771977
DetaylıHaftalık İnfluenza (Grip) Sürveyans Raporu
Bulaşıcı Hastalıklar Daire Başkanlığı Haftalık İnfluenza (Grip) Sürveyans Raporu 8 Nisan 2015 14. Hafta (30 Mart 5 Nisan 2015) ÖZET Ülkemiz de 2015 yılı 14. hafta itibariyle çalışılan sentinel numunelerdeki
Detaylıdomuz gribi nerelerde görülür
domuz gribi nerelerde görülür Article Number: 246 Rating: Unrated Last Updated: Sun, Jan 17, 2010 at 3:27 PM Genel olarak grip hastalığı etkeni bir virüstür. Yüksek ateş, baş ağrısı, boğaz ağrısı, öksürük,
DetaylıKış Sezonunda Görülen İnfluenza Virüsü Tipleri ve Tedavide Oseltamivir in Etkinliği
2010-2011 Kış Sezonunda Görülen İnfluenza Virüsü Tipleri ve Tedavide Oseltamivir in Etkinliği Mehmet Ceyhan, Eda Karadağ Öncel, Selim Badur, Meral Akçay Ciblak, Emre Alhan, Ümit Sızmaz Çelik, Zafer Kurugöl,
DetaylıBRUSELLOZUN İNSANLARDA ÖNLENMESİ VE KONTROLÜ
BRUSELLOZUN İNSANLARDA ÖNLENMESİ VE KONTROLÜ Prof. Dr. Fatma Ulutan Gazi Üniversitesi Tıp T p Fakültesi Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıklar kları Anabilim Dalı BRUSELLOZ KONTROLÜ VE ERADİKASYONU
DetaylıHaftalık İnfluenza (Grip) Sürveyans Raporu
Bulaşıcı Hastalıklar Daire Başkanlığı Haftalık İnfluenza (Grip) Sürveyans Raporu 20 Mayıs 2015 20. Hafta (11-17 Mayıs 2015) ÖZET Ülkemiz de 2015 yılı 20. hafta itibariyle çalışılan sentinel numunelerdeki
Detaylıtabip tarafından yazıldı. Perşembe, 21 Aralık :12 - Son Güncelleme Perşembe, 28 Aralık :58
Grip nedir? Grip, ya da tıbbi ismiyle influenza, her yıl dünyada yaklaşık 3-5 milyon kişiyi etkileyen, 250-500 bin kişinin ölümüne neden olan influenza virüsünün yol açtığı bir enfeksiyon hastalığıdır.
DetaylıKORUMA. Doç. Dr. Levent GÖRENEK GATA İnfeksiyon Hastalıkları ve Kl. Mik. AD.
SALGINDA KONTROL VE KORUMA Doç. Dr. Levent GÖRENEK GATA İnfeksiyon Hastalıkları ve Kl. Mik. AD. Salgın inceleme basamakları 1. Saha çalışması için hazırlık yapılması 2. Bir salgının varlığının ğ gösterilmesi
DetaylıSon bir yılda ne oldu? Dr. Kenan HIZEL
Kuş Gribi Son bir yılda ne oldu? Dr. Kenan HIZEL 60 yaşında kadın hasta İki gündür süren yüksek ateş, başağrısı, halsizlik, boğaz ağrısı, kuru öksürük ve yaygın kas ağrıları nedeniyle hastaneye başvurdu.
Detaylı16.12.2010. Bornova Vet.Kont.Arst.Enst.
Avian Influenza Dr.Fethiye ÇÖVEN Uzm.Veteriner Hekim Bornova VKAE Kanatlı Hastalıkları Teşhis Laboratuvarı AI Konusunda Geçmişte Yaşananlar 1959 dan 2003 e kadar dünya çapında başlıca 24 mihrak bildirilmiştir:
DetaylıERİŞKİN HASTADA İNFLUENZAYI NASIL TANIRIM?
ERİŞKİN HASTADA İNFLUENZAYI NASIL TANIRIM? Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Giriş İnfluenza sendromu genellikle ani başlangıçlı
DetaylıPandemik grip. Grip salgını (dünya grip salgını) hakkında bilmeniz gereken bilgiler.
Pandemik grip Grip salgını (dünya grip salgını) hakkında bilmeniz gereken bilgiler. Bu broşürde neler yazılıdır? Bu broşürde grip pandemisi (dünya grip salgını) hakkında bilgiler verilmiştir. Dünya grip
DetaylıH1N1 2009 PANDEMİSİ Hekimler için Rehber. Eskişehir Tabip Odası
H1N1 2009 PANDEMİSİ Hekimler için Rehber Pandemik grip etkeni virusun özellikleri nedir? 21.YY daki ilk influenza pandemisinin, İnfluenza A H1N1 in yeni bir tipi tarafından oluşturulduğu 11 Nisan 2009
DetaylıT.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI GIDA VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ HAYVAN SAĞLIĞI VE KARANTİNA DAİRE BAŞKANLIĞI
T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI GIDA VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ HAYVAN SAĞLIĞI VE KARANTİNA DAİRE BAŞKANLIĞI KANATLI SAĞLIĞI İÇİN YÜRÜTÜLEN FAALİYETLER Ümit ZORAY Veteriner Hekim KANATLI İŞLETME
DetaylıKITALARARASI GRİP SALGINI. Aileniz ve sizin için önemli bilgiler
KITALARARASI GRİP SALGINI Aileniz ve sizin için önemli bilgiler Dünya Sağlık Örgütü uzmanları, kıtalararası bir grip salgını olacağını öngörmektedirler. Bu broşürde grip salgını, bu ülkede ortaya çıkma
DetaylıVİRAL ENFEKSİYONLAR VE KORUNMA. Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE
VİRAL ENFEKSİYONLAR VE KORUNMA Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE MERS-CoV (Middle East Respiratoy Seyndrome- Corona Virus Mers-CoV Öyküsü İlk olgu: v Haziran 2012 Suudi Arabistan v Pnömoni ve akut böbrek yetmezliği-
DetaylıHaftalık İnfluenza (Grip) Sürveyans Raporu
Bulaşıcı Hastalıklar Daire Başkanlığı Haftalık İnfluenza (Grip) Sürveyans Raporu 29 Nisan 2015 17. Hafta (20-26 Nisan 2015) ÖZET Ülkemiz de 2015 yılı 17. hafta itibariyle çalışılan sentinel numunelerdeki
DetaylıHaftalık İnfluenza (Grip) Sürveyans Raporu
Bulaşıcı Hastalıklar Daire Başkanlığı Haftalık İnfluenza (Grip) Sürveyans Raporu 11 Mart 2015 10. Hafta (02-08 Mart 2015) ÖZET Ülkemiz de 2015 yılı 10. hafta itibariyle çalışılan numunelerdeki İnfluenza
DetaylıKADIN VE AİLE SAĞLIĞI HİZMETLERİ İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI SAĞLIK VE HIFZISSIHHA MÜDÜRLÜĞÜ
KADIN VE AİLE SAĞLIĞI HİZMETLERİ İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI SAĞLIK VE HIFZISSIHHA MÜDÜRLÜĞÜ BAĞIRSAK PARAZİTLERİ VE KORUNMA YOLLARI BU EĞİTİMDE NELER PAYLAŞACAĞIZ?
DetaylıȘarbon. Nedir? Nasıl Korunmalıyız?
Șarbon Nedir? Nasıl Korunmalıyız? Șarbon Hastalığı Nedir? Ot yiyen hayvanlardan insanlara temas yolu ile bulașan ve bazı tipleri ölümle sonuçlanabilen bir hastalıktır. Șarbon Hastalığı Nasıl Bulașır? Șarbon
DetaylıHepatit C ile Yaşamak
Hepatit C ile Yaşamak NEDİR? Hepatit C kan yoluyla bulaşan Hepatit C virüsünün(hcv) neden olduğu bir karaciğer hastalığıdır. 1 NEDİR? Hepatit C virüsünün birçok türü (genotipi ) bulunmaktadır. Ülkemizde
DetaylıİNFLUENZA AŞISI:İŞE YARAMADI MI?
İNFLUENZA AŞISI:İŞE YARAMADI MI? Doç.Dr.Neşe DEMİRTÜRK AKÜ TIP FAKÜLTESİ İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD. Afyonkarahisar,2015. İNFLUENZA İnsandan insana kolaylıkla yayılan ve sezonal
DetaylıBUD HABERLERİ www.bud.org.tr
TARİH: Şubat 2006 SAYI: 47 BUD HABERLERİ www.bud.org.tr AYLIK BÜLTEN İÇİNDEKİLER Başkan dan Lisans Yenileme Eğitimlerine Başvuruda Yapılacak İşlemler Vega Yılı Ayın Kitabı Tiyatro Etkinlikleri T.C. Sağlık
DetaylıDOMUZ GRİBİ. Domuz gribi nedir?
DOMUZ GRİBİ ALMAN HA SSTANE SS İİ ÇAML IICA EN FFEK SS İİYON HA SSTAL IIKLAR II VE KL İİN İİK M İİKROB İİYOLO JJ İİ UZMAN II UZM. DR. SSONGÜL ÖZER Domuz gribi nedir? Domuz gribi, A (H1N1) tipi virüsten
DetaylıMEVSİM GRİBİ Neden aşı olmanız gerekir
MEVSİM GRİBİ Neden aşı olmanız gerekir Grip. Korunun, koruyun. MEVSİM GRİBİ: NEDEN AŞI OLMANIZ GEREKİR Son zamanlarda sık sık mevsim gribi ve domuz gribi gibi farklı grip türlerinden söz edildiğini duymuş
DetaylıHEPATİT B AŞISI HEPATİT B AŞISI HEPATİT B AŞISI KİMLERE YAPILIR? HEPATİT B RİSKİ OLAN KİŞİLER
HEPATİT B AŞISI HEPATİT B AŞISI Hepatit B aşısı bilinen en etkili aşılardan biridir. Hepati B aşısı inaktif ölü bir aşıdır, aşı içinde hastalık yapacak virus bulunmaz. Hepatit B aşısı 3 doz halinde yapılmalıdır.
DetaylıViral Hepatitler. Hepatit A Virus. Viral Hepatitler- Tarihsel Bakış. Hepatit Tipleri. Hepatit A Klinik Özellikler
Viral Hepatitler- Tarihsel Bakış Viral Hepatitler İnfeksiyöz Viral hepatitler A NANB E Enterik yolla geçen Dr. Ömer Şentürk Serum B D C F, G, TTV,? diğerleri Parenteral yolla geçen Hepatit Tipleri A B
DetaylıKIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ (KKKA) Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Komitesi 2015
KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ (KKKA) Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Komitesi 2015 KKKA-Türkiye 2002 yılının ilkbahar ve yaz aylarında özellikle,
DetaylıİZOLASYON ÖNLEMLERİ. Hazırlayan: Esin Aydın Acıbadem Bodrum Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi
İZOLASYON ÖNLEMLERİ Hazırlayan: Esin Aydın Acıbadem Bodrum Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi İZOLASYON HEDEFLERİ Hastene enfeksiyonlarında başarı olmanın temel stratejisi olan Standart Önlemleri kapsamalıdır.
DetaylıAvian Influenza. Kanatlı Vebası Kuş Gribi
Avian Influenza Kanatlı Vebası Kuş Gribi kanatlı hayvanlarda solunum sindirim ve/veya sinir sistemini ait belirtiler Yüksek morbidite ve mortalite Zoonoz Orthomyxoviridae fam., influenza grubunda, influenza
DetaylıSU VE BESİNLER İLE BULAŞAN HASTALIKLAR VE KORUNMA YOLLARI
SU VE BESİNLER İLE BULAŞAN HASTALIKLAR VE KORUNMA YOLLARI 1 Dersin Amacı: Su ve besinler ile bulaşan hastalıklar ve korunma yolları konusunda bilgi ve tutum kazandırmak. 2 Dersin Öğrenim Hedefleri Su ve
DetaylıT.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI GIDA VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Dr. Nahit YAZICIOĞLU Daire Başkanı
T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI GIDA VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Dr. Nahit YAZICIOĞLU Daire Başkanı MEVZUAT 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu Kuluçkahane ve Damızlık
DetaylıKIRIM-KONGO KANAMALI ATEŞİ
KIRIM-KONGO KANAMALI ATEŞİ Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi nedir? Kırım-Kongo Kanamalı Ateş (KKKA), keneler tarafından taşınan Nairovirüs isimli bir mikrobiyal etkenin neden olduğu ateş, cilt içi ve diğer alanlarda
DetaylıÇocuklarda İnfluenza Aşılaması. Prof. Dr. Emre Alhan Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Bilim Dalı
Çocuklarda İnfluenza Aşılaması Prof. Dr. Emre Alhan Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Bilim Dalı Kuzey yarı kürede, influenza epidemilerine geç sonbahar ayları ile ilkbaharın erken ayları
DetaylıHastalık sahra altı Afrika da ve güney Amerika da yaşayanlarda ve bu bölgeye seyahat edenlerde görülür.
SARI HUMMA Yellow Fever; Sarı humma sivri sinekler ile bulaşan mikrobik hastalıktır. Hastalık sahra altı Afrika ve güney Amerika da görülmektedir. Bu bölgeye seyahat yapacak kişilerin Sarı humma aşısı
DetaylıKanatlı Hayvan Hastalıkları
Kanatlı Hayvan Hastalıkları Kanatlı sektörü ile ilgili genel bilgiler 1930 Merkez Tavukçuluk Enstitüsü 1952 Saf ırkların ilk kez ithal edilmesi 1963 Damızlık (Parent stock) ithali 1970 Yatırımlarda artma
DetaylıBIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ
BIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ NECLA TÜLEK, METİN ÖZSOY, SAMİ KıNıKLı Ankara Eğitim Ve Araştırma HASTANESİ İnfeksiyon Hastalıkları Ve Klinik Mikrobiyoloji GİRİŞ Mevsimsel influenza
DetaylıKAN YOLUYLA BULAŞAN ENFEKSİYONLAR
KAN YOLUYLA BULAŞAN ENFEKSİYONLAR Prof. Dr. Oğuz KARABAY BU sunularda UHESA sunularından yararlanmıştır. UHESA ya ve eğitmenlerine teşekkürü borç biliriz. 1 Sunum Özeti BU derste verilmek İstenenler!!!
DetaylıETKEN ÖZELLİKLERİ SARS KUŞKULU KULU VE DAMLACIK AN ENFEKSİYONLARDA DAS. Etkeni SARS-CoV olan, bulaşıcı ve ağır seyirli atipik bir pnömoni türüdür.
SARS KUŞKULU KULU VE DAMLACIK ÇEKİRDEĞİ İLE BULAŞAN AN ENFEKSİYONLARDA DAS YÖNETİMİ Severe Acute Respiratory Syndrome (SARS) = Ciddi ani başlangıçlı solunumsal sendrom Etkeni SARS-CoV olan, bulaşıcı ve
DetaylıTÜRKĠYE DE KUDUZ VE YÜRÜTÜLEN ÇALIġMALAR
TÜRKĠYE DE KUDUZ VE YÜRÜTÜLEN ÇALIġMALAR Dr. Ebru AYDIN Zoonotik ve Vektörel Hastalıklar Daire Başkanı 0 312 565 5347 ebruaydin.tr@gmail.com ebru.aydin@thsk.gov.tr KUDUZ Kuduz, dünyada hâlâ önemini koruyan
DetaylıHaftalık İnfluenza (Grip) Sürveyans Raporu
Bulaşıcı Hastalıklar Daire Başkanlığı Haftalık İnfluenza (Grip) Sürveyans Raporu 6 Mayıs 2015 18. Hafta (27 Nisan 3 Mayıs 2015) ÖZET Ülkemiz de 2015 yılı 18. hafta itibariyle çalışılan sentinel numunelerdeki
DetaylıHepatit B ile Yaşamak
Hepatit B ile Yaşamak NEDİR? Hepatit B, karaciğerin iltihaplanmasına sebep olan, kan yolu ve cinsel ilişkiyle bulaşan bir virüs hastalığıdır. Zaman içerisinde karaciğer hasarlarına ve karaciğer kanseri
Detaylı28 Eylül Dünya Kuduz Günü (1) NEDEN? yıl önce bugün (28 Eylül 1895 de) aramızdan ayrıldı Dünya Bilimine,
28 Eylül Dünya Kuduz Günü (1) NEDEN? Çünkü dünyada KUDUZ aşısını ilk bulan büyük bilim insanı Louis PASTEUR (27 Aralık 1822-28 Eylül 1895) 123 yıl önce bugün (28 Eylül 1895 de) aramızdan ayrıldı Dünya
DetaylıPANDEMİK İNFLUENZA H1N1 TANISINDA LABORATUVARIN YERİ VE DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ ALGORİTMASI DOÇ.DR.MUSTAFA ERTEK 23.10.2009-ANKARA
PANDEMİK İNFLUENZA H1N1 TANISINDA LABORATUVARIN YERİ VE DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ ALGORİTMASI DOÇ.DR.MUSTAFA ERTEK 23.10.2009-ANKARA İnfluenza A Pandemik İnfluenza(H1N1) Yeni bir reassortant virus A/California/04/2009
DetaylıKan Yoluyla Bulaşan İnfeksiyonlardan Korunma ve Riskli Yaralanmaların İzlenmesi
Kan Yoluyla Bulaşan İnfeksiyonlardan Korunma ve Riskli Yaralanmaların İzlenmesi MSc.N. Duygu Gürsoy Muşovi İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi 1 2 Riskli Vücut Sıvıları-1 Kan Gözle görülür
DetaylıNEWCASTLE HASTALIĞI (YALANCI TAVUK VEBASI)
NEWCASTLE HASTALIĞI (YALANCI TAVUK VEBASI) Genel Bilgi Newcastle Hastalığı (ND); Uluslar arası Salgınlar Ofisi (OIE) nin A listesinde yer alan bir hastalıktır. Ülkemizde bildirimi zorunludur. Uluslar arası
DetaylıT.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Bulaşıcı ve Salgın Hastalıklar Kontrolü Daire Başkanlığı Zoonoz ve Paraziter Hastalıklar Şube Müdürlüğü SAĞLIK BAKANLIĞI VE TULAREMİ Dr. Ramazan
DetaylıGIDA KONTROLÜNDE HIFZISSIHHANIN ROLÜ. Mustafa ERTEK
GIDA KONTROLÜNDE HIFZISSIHHANIN ROLÜ Mustafa ERTEK Gıda Güvenliği İnsanların sağlıklı yaşaması için yeterli miktarda gıda alabilmesi ve bu gıdaların sağlık yönünden güvenli olması gerekmektedir. FAO/WHO
DetaylıİNFLUENZADA KORUNMA. Uz. Dr. Öznur Ak KEAH
İNFLUENZADA KORUNMA Uz. Dr. Öznur Ak KEAH İnfluenzaya bağlı komplikasyonların önlenmesi, hastalığın hafif geçirilmesi, hastaneye yatışın azaltılmasında en etkili yol AŞI ile korunmaktır. Antiviral ilaçlarla
DetaylıKuş Gribi; Avian İnfluenza; H5N1virüsü; Tavuk vebası; Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı
KUŞ GRİBİ Kuş Gribi; Avian İnfluenza; H5N1virüsü; Tavuk vebası; Dr. Aydoğan Lermi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Grip virüsü nedir? Kuş gribi insanlarda da hastalık yapabilen grip
DetaylıENFEKSİYON KONTROL KOMİTELERİNİN GÖREVLERİ VE SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA ENFEKSİYON KONTROLÜ ve ÖNLENMESİ
TC SAĞLIK BAKANLIĞI Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı ENFEKSİYON KONTROL KOMİTELERİNİN GÖREVLERİ VE SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA ENFEKSİYON KONTROLÜ ve ÖNLENMESİ Dr. Mustafa ERTEK Refik Saydam Hıfzıssıhha
DetaylıKırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA)
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) 1 Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) Nedir? Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA), çoğunlukla keneler aracılığıyla hayvanlardan insanlara bulaştırılan mikrobik bir hastalıktır.
DetaylıNeden İspanyol gribi?
İSPANYOL GRİBİ Neden İspanyol gribi? Adını İspanya dan almış olmasına rağmen hastalığın ilk olarak 1917 yılının baharında Avusturya da başladığı tahmin ediliyor.ispanyol gribi denmesinin sebebiyse;birçok
DetaylıTİFO. Tifo; Paratifo; Enterik Ateş;
TİFO Tifo; Paratifo; Enterik Ateş; Tifo ve paratifo hastalığı Salmonella bakterisi ile meydana gelen sistemik enfeksiyon hastalıklarıdır. Tifoya Salmonella typhi paratifoya ise Salmonella paratyphi neden
DetaylıTEK SAĞLIK YAKLAŞIMIYLA ZOONOTİK HASTALIKLARA BAKIŞ (SAĞLIK BAKANLIĞI PERSPEKTİFİ)
TEK SAĞLIK YAKLAŞIMIYLA ZOONOTİK HASTALIKLARA BAKIŞ (SAĞLIK BAKANLIĞI PERSPEKTİFİ) Dr. Ebru AYDIN Zoonotik ve Vektörel Hastalıklar Daire Başkanı 1 SAĞLIK BAKANLIĞINDA ZOONOTİK HASTALIKLAR İLE İLGİLİ YAPILANMA
DetaylıTurkish DOMUZ GRİBİ AŞISI: altı aydan büyük beş yaşından küçük çocukların anne babaları için bilgiler. Grip. Korunun, koruyun.
Turkish DOMUZ GRİBİ AŞISI: altı aydan büyük beş yaşından küçük çocukların anne babaları için bilgiler Grip. Korunun, koruyun. 1 İçindekiler Bu broşür hakkında 3 Domuz gribi nedir? 3 Domuz gribi aşısı hakkında
DetaylıRUAM HASTALIĞINA KARŞI KORUNMA VE MÜCADELE YÖNETMELİĞİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Resmi Gazete Tarihi: 22.12.2011 Resmi Gazete Sayısı: 28150 RUAM HASTALIĞINA KARŞI KORUNMA VE MÜCADELE YÖNETMELİĞİ Amaç BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı;
DetaylıHIV/AIDS epidemisinde neler değişti?
HIV/AIDS epidemisinde neler değişti? Dr. Gülşen Mermut Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji ABD EKMUD İzmir Toplantıları - 29.12.2015 Sunum Planı Dünya epidemiyolojisi
DetaylıHayvancılığın Desteklenmesi Hakkında 2005/8503 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararının Uygulama Esasları Tebliği
Hayvancılığın Desteklenmesi Hakkında 2005/8503 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararının Uygulama Esasları Tebliği Yayımlandığı R.Gazete: 17.12.2005-8503 Tebliğ No: 2005/47 BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak,
Detaylı