KRĐZĐN TÜRK BANKACILIK SEKTÖRÜNE ETKĐSĐ

Transkript

1 KRĐZĐN TÜRK BANKACILIK SEKTÖRÜNE ETKĐSĐ Mayıs

2 KRĐZDEN DERSLER 2

3 Finansal kuruluşların hem yönetilemeyecek hem kurtarılamayacak hem de batırılamayacak büyüklüklere ulaşması denizaşırı olumsuz etkilere yol açmıştır. Finansal sektörde piyasa denetimi veya otokontrol yeterli olmayıp, etkin kamu denetimi büyük önem arz etmektedir. Bankaların sermaye açığının kamu tarafından karşılanması ve/veya banka borçlarının sermayeye dönüştürülmesi, ölçüsüz likidite enjeksiyonlarına rağmen kredi kanallarının sağlıklı çalışmasında yetersiz kalabilmektedir. Serbestleşmenin yerini korumacılık ve içe kapanma almaya başlamıştır. 3

4 KRĐZ ÖNCESĐ DURUM 4

5 Türk Bankacılık k Sektörünün n GüçG üçlü Yönleri Sağlıklı aktif yapısı Güçlü özkaynaklar Yeterli likidite Düşük takipteki kredi oranı Düşük açık pozisyon Etkin denetim, güçlü regülasyon Şeffaflık Mortgage ve türev piyasaların gelişmemiş olması 5

6 Sağlıkl klı Aktif Yapısı Kredi / Toplam Aktifler 100 % Kredi / Mevduat 100 % ,7 27,6 33,4 39,8 45,3 50,7 51, ,1 43,1 51,8 62,2 70,9 80,3 80, Takipteki Krediler / Krediler 20 % 17, ,8 10 6,1 5 4,7 3,7 3,4 3,

7 Yüksek Sermaye Yeterliliği Rasyosu 40 % 30 30,9 28,8 25,1 23,7 21, ,9 18,0 17,3 18, Mar.08 Mar Krizi sonrası TBS yeniden sermayelendirilmiş ve yeniden yapılandırılmıştır. 7

8 Düşük k Açık A k Döviz D Pozisyonu Milyon USD Mar.08 Mar.09 Denetleyici ve düzenleyici reformların tamamlanmış ve pozisyon açığı sorunu büyük ölçüde giderilmiştir. 8

9 KRĐZĐN SEKTÖREL ETKĐLERĐ 9

10 Sektörel Etkiler Sektörel GSYH Büyümesi (%) 15,0 10,0 9,1 5,0 0,0 0,8-5,0-10,0 2007/I 2007/II 2007/III 2007/IV /I 2008/II 2008/III 2008/IV ,0 Đmalat Sanayi Mali aracı kuruluşların faaliyetleri 2007/I 2007/II 2007/III 2007/IV /I 2008/II 2008/III 2008/IV 2008 Mali aracı kur. faaliyetleri 13,0 8,0 10,9 7,8 9,8 9,3 9,6 8,0 9,5 9,1 Đmalat Sanayi 9,8 4,3 4,8 4,1 5,6 8,8 4,8 0,5-10,8 0,8 Krizin etkisini iyice hissettirdiği 2008 yılının başından itibaren küçülmeye başlayan imalat sanayine karşın, bankacılık sektöründe büyük etkiler olmamıştır. Kaynak:TUĐK 10

11 Piyasa Değerlerinde erlerinde Azalma HALKA AÇIK ŞĐRKETLERĐN PĐYASA DEĞERĐ (Milyon TL) Haz.07 Ara.07 Ara.08 Mar.09 May.09 Bankacılık Çimento Dayanıklı tük Enerji Gıda-Đçecek Otomotiv Piyasa Değeri (Haziran 2007-Mart 2009% Değ.) -47,1-46,6 Bankacılık Çimento -69,8 Dayanıklı tük. -20,8 Enerji -66,8 Gıda&Đçecek -81,8 Otomotiv Kriz döneminde reel sektörün piyasa değeri değişiminin bankacılık sektörünün üzerinde olduğu görülmüştür. Kaynak:Ekonomist 11

12 Karlılıkta Azalma HALKA AÇIK ŞĐRKETLERĐN SEKTÖREL KARI (Milyon TL) Ara.07 Ara.08 % değ. Bankacılık ,2 Çimento ,8 Dayanıklı Tüketim ,9 Enerji ,3 Gıda-Đçecek ,5 Otomotiv ,7 Bankacılık sektörünün krizin etkili olduğu dönemde karı en az düşen sektörlerden bir tanesidir. Kaynak:Ekonomist 12

13 KRĐZĐN BANKACILIK SEKTÖRÜNE ETKĐLERĐ 13

14 Kaynak Yapısı 14

15 Yurtdışı Kaynak Temininde Daralma Milyar USD 30 Sendikasyon ve Seküritizasyon Kredileri Mar.08 Mar.09 Yurtdışında azalan risk iştahı Türk bankalarının dış kaynak imkanlarını daraltmış, iç kaynaklarda yaşanan rekabeti artırmıştır. 15

16 Yurtiçi Kaynaklara Yönelme-Mevduat Talebi Milyon TL TBS Eyl Mar.09 Değ. (%) (Mar.09/Eyl.08) Tasarruf Resmi, Ticari ve Diğer DTH Bankalar Kıymetli Maden Depo Özel Cari ve Kat. Hes Toplam

17 Yurtiçi i Kaynaklara YönelmeY Milyon TL Eyl Mar.09 Bankacılık Sektörü Toplam Mevduat 17

18 Plasman Yapısı 18

19 Likit Kalma Tercihi (%) TBS Eyl Mar.09 Nakit Değerler / Toplam Aktifler 3,97 5,69 5,10 Para Piy. & Bankalardan Alacaklar / Toplam Aktifler 6,84 7,23 7,89 Reel sektöre ilişkin beklentilerdeki kötüleşme nedeni ile kredi standartlarının yükseltilmesi ve likit kalma tercihi 19

20 Kredilerde Daralma Kredi / Toplam Aktifler % 60 45,3 50,7 54,7 51,5 49, Eyl Mar.09 20

21 Kredi / Mevduat 100 % 80 70,9 80,3 86,2 80,9 78, Eyl Mar.09 Sektör 21

22 Takip Oranları 25 % , ,8 5 6,1 4,7 3,7 3,4 3,6 3,0 4, Mar.08 Mar.09 22

23 Kredi Ve Takip Oranlarının n Gelişimi imi (%) Mar.09 Kredi / Aktif Takip/Kredi Kriz dönemine kadar, sektör aktifleri içinde kredilerin payı artmakta, takip/kredi oranı düşmekte iken kriz sonrası dönemde bu eğilim tersine dönmüştür. 23

24 Menkul Değerler erler CüzdanC zdanında nda Artış 40 % 31, ,3 26,2 26,5 28, Eyl Mar.09 24

25 Plasman Değişimi imi (%) Mar.09 Kredi / Aktif Menkul Kıymetler / Aktif Kriz dönemine kadar, sektör aktifleri içinde menkul değerlerin payı azalırken kredilerin payı artmaktaydı. Ancak, krizden sonra bu eğilimde değişme gözlenmektedir. 25

26 KRĐZ DÖNEMĐNDE T.C.ZĐRAAT BANKASI 26

27 Eylül l 2008 den Sonra Krediler Milyon TL 27

28 Kriz Döneminde D ZĐRAAT Kredileri Milyon TL Eyl Ziraat (sol eksen) Mevduat Bankaları (sağ eksen) Eylül Nisan 2009 döneminde, sektör kredileri 9 milyar TL azalırken, Bankamız kredileri 3,2 milyar TL artmıştır. 28

29 Haftalık k Kredi Kullandırımlar mları Haftalık Ortalama (Milyon TL) 01.Oca.- 28.Eyl.08 Ekim.08 Kasım.08 Aralık.08 Ocak.09 Şubat.09 Mart.09 TĐCARĐ KREDĐLER* TARIMSAL KREDĐLER BĐREYSEL KREDĐLER TOPLAM Ziraat ten, haftada 1 milyar TL nin üzerinde kredi (*) 200 bin TL üzerindeki ticari kredileri kapsamaktadır. 29

30 Haftalık k Bireysel Kredi Kullandırımı Milyon TL '06 '07 '08 30

31 Haftalık k Tarımsal Kredi Kullandırımı Milyon TL '05 '06 '07 '08 31

32 Sonuç Olarak Küresel kriz; Türkiye yi küresel ticaret, turizm ve küresel sermaye akımlarını yoluyla olumsuz etkilemeye devam edecektir. Reel kesime bağlı olarak bankalar açısından kredi risk yönetimi önemini korumaya devam edecektir. Bankalarımızın kısa vadeli mevduatları uzun vadeli kredi olarak kullandırma kapasitesi sınırsız veya maliyetsiz değildir. Gerçekleşen ve beklenen kredi kayıplarının mevduat ve kredi faizleri arasındaki farkın açılmasına neden olan en önemli unsur olduğu unutulmamalıdır. Reel kesimin geleceği doğru okuyarak, yeniden yapılanması, bilançolardaki şeffaflığın artırılması, kurumsal yönetim ve özsermayenin güçlendirilmesi, finansal ürün ve hizmetlere uygun şartlarla erişimi kolaylaştıracaktır 32

33 Teşekkür Ederim... 33