Yrd. Doç. Dr. İlyas Yolbaş Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Yrd. Doç. Dr. İlyas Yolbaş Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD"

Turgay Altun
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Yrd. Doç. Dr. İlyas Yolbaş Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD

2 KOMPLEMAN SİSTEMİ Kompleman sistem, (Compleman system) veya tamamlayıcı sistem, bir canlıdan patojenlerin temizlenmesine yardım eden biyokimyasal bir kaskad (yol) dır. Kompleman bir ardısık çalısan enzimler sistemi dir, yani icinde birbiri ardına olusan ya da tetiklenen enzimler vardır ve böylece bir çok reaksiyon olusur. En az 19 ayrı proteinden olusan kompleman sistemi, vücudun bağısıklık sisteminin önemli bir parçasını olusturur, yabancı tanecikleri ya da mikroorganizmaları zararsız hale getirir, ama aynı

3 zamanda inflamasyon olusmasına da yol açar. Bu proteinler ana olarak karaciğer tarafından sentezlenirler ve kan serumunun globulin yüzdesinde %5'lik bir orana sahiplerdir. Hastalıklar (örn. SLE) sırasında değisen bazı kompleman düzeyleri (C3,C4) hastalık siddetini değerlendirmede kullanılır. Üç biyokimyasal yol kompleman sistemini etkinlestirir: klasik kompleman yolu alternatif kompleman yolu mannoz bağlayıcı lektin yolu

6 KEMOTAKSİS

7 KOMPLEMAN SİSTEMİ Önemli Özellikleri 1-Proteoliz sonucu aktivasyon 2-Belirli noktalarda aktivasyon Antijen-antikor kompleksi Klasik Yol Mikrobial yüzeyler Alternatif Yol 3-Kompleman sisteminin regulasyonu

8 KLASİK YOL C1, antijene bağlı antikorun Fc kısmına bağlanarak, klasik yol tetiklenir. IgM & IgG(G1,G2,G3) Tek C1 aynı anda birden fazla Fc ye bağlanmalıdır. IgM>pentamerik IgG>monomerik Serbest değil, antijene bağlı antikorlar

9 KLASİK YOL C1, C2 ve C4 ü aktifleştirir C4, C4a ve C4b ye bölünür C4b, C2 ye bağlanır ve C4b2a oluşur C4b2a(C3 konvertaz) C3 ü parçalar ve C3a & C3b oluşur C3b, C4b2a ile birleşerek, C4b2a3b(C5 konvertaz) oluşur

10 C1

11 ALTERNATİF YOL Antikor varlığı olmadan aktive olur ve C3 konvertaz oluşur. C3 konvertaz mikrobial yüzeylerde oluştuğundan, alternatif yol self & nonself ayrımı yapabilir.

12 ALTERNATİF YOL C3, C3b ye dönüşür ve Faktor D varlığında Faktor B ile birleşerek C3bBb(C3 konvertaz) oluşur.ardından C3a ve C3b ortaya çıkar.pozitif FEEDBACK C3b, C3bBb ye bağlanarak C3bBb3b(C5 konvertaz) oluşur.

13 KOMPLEMAN SİSTEMİ

14 Membran Atak Kompleksi C5 konvertaz C5 i, C5a ve C5b ye böler C5b stabil değildir ve C6 ya bağlanır C5b6, diğer üyelere bağlanarak C5b6789 (MAK) ortaya çıkar

15 Membran Atak Kompleksi MAK etkisiyle membranda oluşan delikçikler aracılığı ile su hücre içine girer ve osmotik lizis görülür.

16 Hücre lizisi C5b-C9 Opsonizasyon C3b İnflamasyon Vaskuler cevap C5a>C4a>C3a Kemotaksis C5a İmmun Kompleks KL ---- C3b

17 Kompleman 3 ( C3) Kompleman sistemi proteinlerinin yaklasık % 70 ini olusturur ve hem klasik hem de alternatif yolun aktivasyonu için gereklidir. Karaciğer, makrofajlar, fibroblastlar, lenfoid hücreler ve deride sentezlenir. C3 seviyesi düsüklüğü süphesinde istenir. C4 ve C1 esteraz inhibitörü ile beraber en sık istenen 3 kompleman testinden birisidir. Birçok nefritte (böbrek inflamasyou) değeri düser, Sistemik Lupus Eritematozus (SLE) ve Nefritlerin siddeti hakkında bilgi veriri

18 Antikoagülansız tüpten (serumdan) çalısılır. C3 dusukluğu-baslıca: Đmmün kompleksli çoğu hastalığın aktif formlarında azalır; C3 eksikliğine bağlı siddetli tekrarlayan bakteriyel enfeksiyonlarda C3b inaktivatör faktör eksikliğinde Akut Poststreptokokkal Glomerülonefrit te Đmmün kompleks hastalığında Sistemik Lupus Eritematozus (SLE) da Membranoproliferatif Glomerülonefrit de Nefritlerde Son dönem karaciğer hastalıklarında C3 yuksekliği: Birçok inflamatuvar hastalıklarda artar, olay düzelince geçer, bu nedenle yuksekliği pek tanıda kullanılmaz.

19 Anafilotoksinler (C3a,C4a,C5a) mast hücresi & bazofil histamin vaskuler permeabilite artışı düz kas kontraksiyonu

20 Kompleman 4 ( C4) Kemik ve akciğerden sentezlenir. Genellikle total kompleman ölçümü düsük olduğunda izlem için kulanılan bir testtir. C1 esteraz inhibitörünün düsük olduğu herediter anjiyoodem (soluk borusunda ani tıkanma yapabilen tehlikeli bir hastalık) tanısında konfirmasyon amacıyla da istenir. Referans Değerler : mg/dl (nefelometrik analiz için) Antikoagülansız tüpten (serumdan) çalısılır. C4 dusukluğu-baslıca: Aktif Sistemik Lupus Eritematozus (SLE) da Erken dönem Glomerülonefritler de Đmmün kompleks hastalığında Kriyoglobulinemi de * Doğustan C4 eksikliğinde

21 Kompleman 4 ( C4) C4 yuksekliği-baslıca: Birçok malignanside artar ama tanı değeri yoktur. * Kriyoglobulinemi Sogukta kanda presipite olan (çöken) ve ısıtma ile yeniden eriyen immunglobulinlerin varlıgıdır. Lenfoproliferatif, otoimmun ve enfeksiyon hastalıklarında kanda gösterilmistir.

22 C1 INH (C1 esteraz inhibitör) C1 proteolitik aktivitesini inhibe etmektedir Plazmada C1 in spontan aktivasyonunu engellemektedir. C1 INH plazma konsantrasyonu > C1 Eksikliğinde Herediter Anjionörotik Ödem

23 Herediter Anjionörotik Ödem * Herediter anjionörotik ödem Görülme sıklığı kiside 1 ile kiside 1 arasında değisir. Hastalık vücudun değisik yerlerinde ortaya çıkan sisliklerle (ödem) seyreder. Genellikle eller, ayaklar, yüz bölgesi (dil, dudak, göz kapakları, yanak) ve solunum yollarında ödem olur. Ayrıca barsaklarda sisme (ödem) nedeniyle siddetli karın ağrısı, bulantı ve kusma sikayetlerine de sıklıkla rastlanır. Solunum yolunda olursa acil tedavi gerektirir. Nedeni C1 inhibitör proteininin az yapılmasıdır.

24 Faktor H Alternatif yolda C3b and C3 konvertaz a bağlanır Klasik yol C5 konvertazı parçalar Faktor I için kofaktör Eksikliğinde Hemolitik Üremik Sendrom

25 Decay-accelerating factor (DAF) Klasik yol C3 konvertaz oluşumunu inhibe eder Bb yi C3b den ayırarak alternatif yol C3 konvertazı da inhibe eder DAF kan hücrelerinin çoğunun yüzeyinde bulunur.

26 C1q,C1r,C1s,C3,C4 eksikliğinde: immun kompleks hst./piyojenik enf. Faktör D eksikliğinde: piyojenik enfeksiyonlar C5,6,7,8,9 eksikliğinde: rekürren Neisseria enfeksiyonları

27 Kaynaklar Dr. Deniz Tuna Edizer Milli pediatri kitabı

Benzer belgeler

Normal değerler laboratuarlar arası değişiklik gösterebilir. Kompleman seviyesini arttıran hastalıklar nelerdir?

Normal değerler laboratuarlar arası değişiklik gösterebilir. Kompleman seviyesini arttıran hastalıklar nelerdir? KOMPLEMAN C3 ve C4 Complement components; C3; C4; Kompleman 9 proteinden oluşan immün sistemin önemli bir parçasıdır. C3 kompleman sisteminin 3. proteinidir. C3 ve C4 en sık bakılan kompleman proteinleridir.