Ülkemizde ve Dünyada Rüzgar Enerjisindeki Son Durum

Transkript

1 Ülkemizde ve Dünyada Rüzgar Enerjisindeki Son Durum Salahattin Baysal Yönetim Kurulu Başkanı Kasım 2010, ANKARA

2 yılında RES Projelerinin Ülkemizdeki Durumu 2. RES Projelerinin Dünyadaki Son Durumu 3. Ülkemizde RES Projelerinin Önündeki Sorunlar

3 Yakıt / Kaynak Tipi İnceleme- Değerlendir me Uygun Bulunanlar LİSANS VERİLENL ER KURULU GÜÇ Tablo Türkiye nin mevcut kurulu gücü (22 Kasım 2010) Toplam Başvuru Lisanslı-ÖzelKamu Santralları İşletmedeki santrallar Yİ-YİD-İHD TOPLAM KURULU Türkiye Kurulu Gücü Yüzdesi Rüzgâr ,10 984, , , ,20 17, ,60 2,53% Hidrolik 2.547, , , , , , , ,00 32,05% Fuel Oil- Motorin-LPG 1.254, , ,10 3,29% Doğalgaz 4.432, , , , , , , ,40 38,06% Linyit , ,20 610, , ,20 18,27% Taş Kömürü 6.809, , , , ,00 5,08% Asfaltit ,28% Jeotermal 50 9,5 202, ,2 94,2 0,20% Diğer 22, ,4 180,6 114,8 114,8 0,24% TOPLAM , , , , , , , ,20 100,00% %

4

5 Yüzdesi Rüzgâr 1.202,60 2,53% Hidrolik ,00 32,05% Fuel Oil-Motorin-LPG 1.567,10 3,29% Doğalgaz ,40 38,06% Linyit 8.691,20 18,27% Taş Kömürü 2.416,00 5,08% Asfaltit 135 0,28% Jeotermal 94,2 0,20% Diğer 114,8 0,24% TOPLAM ,20 100,00% Asfaltit; 135; Diğer; 114,8; Jeotermal; 94,2; 0,28% Taş Kömürü; 0,24% 0,20% 2.416,00; 5,08% Linyit; 8.691,20; 18,27% Doğalgaz; ,40; 38,06% Hidrolik; ,00; 32,05% Rüzgâr 1.202,60 2,53% Fuel Oil-Motorin- LPG; 1.567,10; 3,29%

6 BİRİNCİL KAYNAKLAR TÜRKİYE ÜRETİM TOPLAMI ÜRETİM BİRİNCİL KAYNAKLAR TÜRKİYE ÜRETİM TOPLAMI FUEL-OIL BİOGAZ ,16 0,12 MOTORİN 0 DİĞERLERİ ,00 0,04 TAŞKÖMÜRÜ TERMİK TOPLAMI ,47 73,23 İTHAL KÖMÜR JEOTERMAL ,72 TOPLAMI 0,31 LİNYİT BARAJLl ,87 21,75 ASFALTİT AKARSU , DOĞALGAZ HİDROLİK TOPLAMI ,09 25,23 LPG RÜZGAR TOPLAMI ,21 1,23 NAFTA ,12 GENEL TOPLAM ,00

7 AYLAR TÜKETİM AYLAR İTİBARİYLE YILLIK ENERJİ TÜKETİMİ VE ARTIŞ ORANLARI (%) (GWh) (GWh) (GWh) (GWh) 2009 (GWh) 2010 TÜKETİM TÜKETİM TÜK. ART. OR.(%) TÜKETİM TÜK. ART. OR.(%) TÜKETİM TÜK. ART. OR.(%) TÜKETİM 2010 TÜK. ART. OR.(%) OCAK , ,7 10, ,3 14, ,4-6, ,0 2,9 ŞUBAT , ,0 7, ,0 13, ,0-9, ,6 4,7 MART , ,6 8, ,6 4, ,7-1, ,3 6,6 NİSAN , ,9 11, ,2 5, ,1-5, ,1 10,0 MAYIS , ,6 8, ,0 7, ,7-6, ,5 8,3 HAZİRAN , ,4 8, ,1 6, ,6-3, ,7 7,5 TEMMUZ , ,7 13, ,5 4, ,5-3, ,7 9,2 AĞUSTOS , ,4 8, ,8 4, ,6-3, ,6 15,0 EYLÜL , ,4 8, ,2 2, ,3-4, ,2 11,5 EKİM , ,0 9, ,9-1, ,4 6, ,3 7,7 KASIM , ,5 6, ,1-4, ,9 0,6-100,0 ARALIK , ,2 4, ,4-5, ,2 11,1-100,0 YIĞIM , ,4 8, ,2 4, ,4-18, ,0 8,4

8 Yakıt/ Kaynak Tipi LİSANS DURUMU Başvuru İnceleme-Değerlendirme Uygun Bulunanlar Lisans Verilenler TOPLAM Adet Kurulu Güç Adet Adet Kurulu Güç Adet Adet Rüzgar 6 75, , , , ,03 Hidrolik , , , , ,94 Fuel-Oil ,00 0 0, , ,83 Doğalgaz , , , , ,57 Linyit , ,00' ,25 Taş Kömürü , , , ,67 Asfaltit 0 0,00 0 0,00! 0 0, , ,00 Çöp 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Jeotermal 5 129, ,00 1 9, , ,95 Çöp Gazı ,39 0 0, , ,38 Biyogaz , , ,71 Biyokütle 0 0,00 2 7,16 1 4, , ,44 Güneş 0 0,00 0 0,00 0 0, ,00 Prit 1 11, ,50 Nafta 4 47, ,98 LPG 2 14, ,95 TOPLAM , , , , ,19

9 Ülkeler 2008 Yılı Sonu 2009 Yılı Eklenen 2009 Yılı Sonu A.B.D. 25, ,159 Kanada Toplam 27,606 10,872 38,478 Ülkeler 2008 Yılı Sonu 2009 Yılı Eklenen 2009 Yılı Sonu Brezilya Meksika Şili Kosta Rika Nikaragua Karayipler Arjantin Uruguay Jamaika Kolombiya Diğer (5 Ülke) Toplam DÜNYADA SON DURUM Ülkeler 2008 Yılı Sonu 2009 Yılı Eklenen 2009 Yılı Sonu Çin 12,104 13,000 25,104 Hindistan ,926 Japonya Tayvan Güney Kore Filipinler Toplam 24,272 14,639 38,909 Ülkeler 2008 Yılı Sonu 2009 Yılı Eklenen Mısır Fas İran Tunus Cap Verde Güney Afrika Diğer Toplam Yılı Sonu Kaynak : GWEC

10 Ülkeler Pazar Payı (%) ABD 35, Almanya 25, Çin 25, İspanya 19, Hindistan 10, İtalya Fransa İngiltere Portekiz Danimarka Hollanda En Büyük 10 Pazar 136, Dünyanın Geri Kalanı 21, Dünya Toplam 157,899

11 RES İLE İLGİLİ SORUNLAR

12 Rüzgar Enerjisi Santralleri ile ilgili gerek çevreye gerekse de sisteme olan etkileri üzerine bir takım yanlış değerlendirmeler yapılmaktadır. Rüzgâr türbinleri çok fazla gürültü çıkarır. Modern rüzgâr türbinleri sahip oldukları güce rağmen çok az gürültüye sebep olurlar Üreticiler yeni nesil kanatlarıyla bu sesleri azaltırlar metre uzağımızda çalışmakta olan bir rüzgar santralinin sesi, ev tipi bir buzdolabının sesinden daha azdır. Bir insana rüzgâr türbinlerinin sessiz çalıştığını göstermenin tek yolu çoğu zaman onu türbinlerin normal çalıştığı bir günde bir rüzgâr santraline götürmektir.

13 Rüzgâr türbinleri elektronik aletlerin çalışmasını engeller. Eski nesil rüzgâr türbinlerinin metal kanatları vardı ve elektromanyetik etkileşimlere sebep olabiliyorlardı; fakat yeni nesil kanatlarda kullanılan sentetik materyaller ile bu sorun minimize edilmiştir. Günümüzde kullanılan kanatlar manyetik dalgaları etkilemekten çok onları engelleyebilirler, bu da çok kısa mesafeler için geçerlidir. Kulenin tepesinde bakım yapan ekipten bazı insanların telefonu çekmeyebilir; fakat uzaklık 20 metreden fazlaysa telefon ve telsiz gibi cihazların çalışmalarına bir etki yaşanmaz. Rüzgâr türbinlerinin insan sağlığına zararlı elektromanyetik radyasyon sebebi olduğu da iddia edilmiştir. Bir rüzgâr santralinde elektromanyetik radyasyona sebep olacak kısımlar elektrik jeneratörü ve trafolardır; bunların yaydığı manyetik radyasyon da son derece düşük ve çok az bir alanda etkilidir. Yapılan ölçümler bu parçaların sebep olduğu manyetik radyasyonun türbinin tabanına geldiğimizde bile ihmal edilebilir şekilde düşük olduğunu göstermiştir.

14 Rüzgâr santralleri kuş ölümlerine sebep olur. Uçan kuşlar zaman zaman binalara ve diğer kalıcı yapılara çarpabilirler. Rüzgâr türbinleri bunun dışında bilinen özel bir soruna neden olmamaktadır de ABD de National Wind Coordinating Committee tarafından yapılan araştırmaya göre o tarihte ABD de kurulu olan adet türbine çarparak ölen kuş sayısı bir senede olmuştur; türbin başına senede 2 kuştan biraz fazladır. Aynı tarihte ABD'de araba çarpması ile ölen kuşların sayısının 60 ile 80 milyon adet arasında olduğu tahmin edilmektedir.

15 Rüzgâr enerjisi güvenilmezdir ve diğer enerji kaynakları ile desteklenmek zorundadır. Hiçbir elektrik üretim tesisi yüzde 100 güvenilir değildir. İster rüzgar santrali olsun ister başka bir santral, her elektrik üretim santrali çıkışında tüm elektrik sistemi tarafından desteklenir. Sistem bir bütün olarak hareket eder ve içerdiği tüm santrallerden en üst verimi almak için planlamalar yapar. Bu planlamalar için tüm elektrik üretim sistemlerinin çalışma karakterlerini, gün içinde talepte meydana gelen değişiklikleri kullanır ve olası hataları hesaba katar. Danimarka ve İspanya gibi ülkeler elektrik ihtiyaçlarının yüzde 20 si ile 40 ı arasındaki miktarı rüzgâr enerjisinden sağlamaktadırlar ve bunu güvenilirlikten bir şey kaybetmeden başarmaktadır. Rüzgâr enerjisini elektrik arzına eklemek ve sistemin devamlılığını sağlamak için herhangi bir yedek sisteme ihtiyaç yoktur.

16 Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanılmasına İlişkin Kanun (YEK KANUNU) "8.Yenilenebilir enerji kaynakları (YEK) : Hidrolik, rüzgâr, güneş, jeotermal, biyokütleden elde edilen gaz (çöp gazı dahil), dalga, akıntı enerjisi ve gel-git gibi fosil olmayan enerji kaynaklarını, "8. Yenilenebilir enerji kaynakları (YEK) : Hidrolik, rüzgâr, güneş, jeotermal, biyokütle, biyogaz, dalga, akıntı enerjisi ve gel-git gibi fosil olmayan enerji kaynaklarını, 9. Biyokütle: Organik atıkların yanı sıra bitkisel yağ atıkları, tarımsal hasat artıkları dahil olmak üzere, tarım ve orman ürünlerinden ve bu ürünlerin işlenmesi sonucu ortaya çıkan yan ürünlerden elde edilen kaynakları," 9. Biyokütle: Organik atıkların yanı sıra bitkisel yağ atıkları, tarımsal hasat artıkları dahil olmak üzere, tarım ve orman ürünlerinden ve bu ürünlerin işlenmesi sonucu ortaya çıkan yan ürünlerden elde edilen katı, sıvı ve gaz halindeki yakıtları,"

17 YEK Destekleme Mekanizması MADDE 6 "Bu Kanunun yürürlüğe girdiği 18/05/2005 tarihinden itibaren 31/12/2015 tarihine kadar işletmeye girmiş veya girecek YEK destekleme mekanizmasına tabi üretim tesisi lisans sahipleri için, bu Kanuna ekli Cetvelde yer alan fiyatlar, on yıl süre ile uygulanır. Ancak, arz güvenliği başta olmak üzere diğer gelişmeler doğrultusunda 31/12/2015 tarihinden önce veya bu tarihten sonra işletmeye girecek olan YEK belgeli üretim tesisleri için uygulanacak fiyat ve süreler, Bakanlık tarafından hazırlanacak rapor doğrultusunda Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir. YEK destekleme mekanizmasına bir sonraki takvim yılında tabi olmak isteyenler, YEK Belgesi almak ve 31 Ekim tarihine kadar EPDK'ya başvurmak zorundadır. YEK Destekleme Mekanizması MADDE 6 Üretim tesisleri 31/12/2015 tari hinden önce işletmeye giren ve YEK destekleme mekanizmasına tabi olan lisans sahibi tüzel ki şiler için, bu Kanuna ekli I sayılı cetvelde yer alan fiyatlar ve belirlenen süreler uygulanır. YEK destekleme mekanizmasına bir sonraki takvim yılında tabi olmak isteyenler, YEK Bel gesi almak ve 31 Ekim tarihine kadar EPDK ya başvurmak zorundadır. Ancak bitkisel veya hay vansal atık yağlardan veya bunların işlenmesi sonucu ortaya çıkan yan ürünlerden elde edilen katı ve sıvı haldeki yakıtları kullanmak suretiy le elektrik enerjisi üreten biyokütleye dayalı üretim tesislerinden kurulu gücü 1000 kilovattan az olanlar YEK destekleme mekanizmasına tabi olamaz.

18 MADDE 4 - (1) 5346 sayılı Kanuna 6 ncı mad desinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde ler eklenmiştir. Muafiyetli üretim MADDE 6/A sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında kurula cak yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üre tim tesisleri için başvuru yapılması, izin veril mesi, denetim yapılması ile teknik ve mali usul ve esaslar, Bakanlık, İçişleri Bakanlığı ve DSİ nin görüşleri alınarak EPDK tarafından çı kartılacak bir yönetmelikle düzenlenir. Hidro elektrik üretim tesisleri için su kullanım hakkı nın verilmesine, DSİ nin ilgili taşra teşkilatının su rejimi açısından üretim tesisinin yapımında sakınca bulunmadığına ve bağlantının yapılaca ğı dağıtım şirketinden dağıtım sistemine bağ lantı yapılabileceğine dair görüş alınmak kay dıyla, tesisin kurulacağı yerdeki İl Özel İdarele ri yetkilidir. MADDE 4 - (1) 5346 sayılı Kanuna bu Ka nuna ekli II sayılı cetvel ile birlikte, 6 ncı mad desinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde ler eklenmiştir. Muafiyetli üretim MADDE 6/A sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında kurula cak yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üre tim tesisleri için başvuru yapılması, izin veril mesi, denetim yapılması ile teknik ve mali usul ve esaslar, Bakanlık, İçişleri Bakanlığı ve DSİ nin görüşleri alınarak EPDK tarafından çı kartılacak bir yönetmelikle düzenlenir. Hidro elektrik üretim tesisleri için su kullanım hakkı nın verilmesine, DSİ nin ilgili taşra teşkilatının su rejimi açısından üretim tesisinin yapımında sakınca bulunmadığına ve bağlantının yapılaca ğı dağıtım şirketinden dağıtım sistemine bağ lantı yapılabileceğine dair görüş alınmak kay dıyla, tesisin kurulacağı yerdeki İl Özel İdarele ri yetkilidir.

19 Yerli ürün kullanımı maddesi tamamen kanun metninden çıkarılmıştır. Yerli ürün kullanımı MADDE 6/B- Lisans sahibi tüzel kişilerin bu Kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kay naklarına dayalı ve 31/12/2015 tarihinden önce işletmeye giren üretim tesislerinde kullanılan mekanik ve/veya elektro-mekanik aksamın yurt içinde imal edilmiş olması halinde; bu tesisler de üretilerek iletim veya dağıtım sistemine veri len elektrik enerjisi için, I sayılı cetvelde belir tilen fiyatlara, üretim tesisinin işletmeye giriş ta rihinden itibaren beş yıl süreyle bu Kanuna ek li II sayılı cetvelde belirtilen fiyatlar ilave edilir. II sayılı cetvelde yer alan yurt içinde ima latın kapsamının tanımı, standartları, sertifikas-yonu ve denetimi ile ilgili usul ve esaslar, Ba kanlık tarafından çıkarılacak yönetmelikle dü zenlenir. 31/12/2015 tarihinden sonra işletmeye gi recek olan YEK Belgeli üretim tesisleri için yer li katkı ilavesine ilişkin usul ve esaslar, Bakan lığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından belirlenerek ilan edilir.

20 - SON - RESYAD TEŞEKKÜR EDERİZ