Türkiye de İklim Değişikliği Politikalarının Tanıtılması - LIFE05-TCY/TR/000164

Transkript

1 PROGRAM 10:00 10:15 Açılış Genel Değerlendirme Yunus ARIKAN, REC Türkiye 10:15-10: Yılı İtibarı ile Enerji Kaynaklı CO2 Salımlarının Ayrıştırma Yöntemiyle Analizi Araş. Gör. Mustafa ÖZÇAĞ, Adnan Menderes Üniversitesi 10:45 11:15 Tartışma 11:15 11:30 Ara 11:30 12:00 Binalarda Düşük/Sıfır Maliyetli Sera Gazı Azaltım Önlemleri Dr. Theodore GOUMAS, Exergia 12:00 12:15 Tartışma 12:15 13:00 1. Çalışma Grubu: Önlem Önerilerin Kavramsal Değerlendirilmesi 13:00 14:00 Öğle Yemeği 14:00 14:15 1. Çalışma Grubu Çıktılarının Tartışılması 14:15 15:15 2. Çalışma Grubu: Önlem Önerilerin Sayısal Değerlendirilmesi 15:15 15:30 Ara 15:30 16:00 2. Çalışma Grubu Çıktılarının Tartışılması ve Genel Değerlendirme

2 BMİDÇS Temel Belgeler Sera Gazı Envanteri Ek-I Ülkeleri her yıl 15 Nisan da sunar. EK-I Dışı Ülkeler zorunlu değil. Geçmişe dair verilerin derlemesidir. Ulusal Bildirim Ek-I Ülkeleri COP kararlarına göre belirli dönemlerde sunulur. (4. Bildirimler 1 Ocak 2006 da sunuldu) Ek-I Dışı Ülkeler, ilkini 3 yıl içinde daha sonra uygun zamanlarda sunar. Geleceğe dair yol haritasını gösterir. Teknik bir belgedir. Standart hesaplama yöntemleri tüm taraflarca kullanılır. Siyasi hedeflerin resmi beyanıdır (Politika ve önlemler manzumesidir.) Her ülke kendine özgü öncelikler ve tercihlerde bulunabilir. Her ikisi de Sekretarya nın görevlendirdiği uzman ekiplerce gözden geçirilir, hazırlanan raporlar göre SBI/COP kararlar alır.

3 SERA GAZI SALIMLARI ve TÜRKİYE 300,0 250,0 200,0 Milyon ton eşdeğer CO2 27,5 15,2 26, milyon ton milyon ton % % % Değişim eş-co2/yıl eş-co2/yıl Enerji % % 72% Sanayi % % 102% Tarım % % -18% Atık 6.4 4% % 331% TOPLAM % Arazi/Ormancılık % 150,0 100,0 50,0-6,4 18,5 13,1 227,4 132, Enerji Sanayi Tarım Atık Sektörel olarak ele alındığında, tarım sektörü hem toplam salım miktarı hem de değişim oranı açısından azalma gözlenen tek sektördür. En yüksek artış oranı atık sektöründe gözlemlenmektedir. Elektrik üretimi, ulaştırma ve rafineri işlemlerinin dahil olduğu enerji sektöründe en yüksek toplam salım artışı elde edilmiştir. Ancak sanayi sektöründeki artış oranının enerji sektöründen daha yüksek olması dikkat çekicidir. Bununla beraber, dönem başı ve sonunda enerji ve sanayi sektörleri açısından dağılım oranlarında çok büyük farklılıklar yoktur.

4 İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ve TÜRKİYE 1.Bu dönemde; toplam sera gazı salımlarının artışı, nüfusun ve gayrı safi yurtiçi hasılanın artışından daha yüksektir. Bunun sonucunda ekonominin karbon yoğunluğunda hafif, kişi başı sera gazı salımlarında ise daha yüksek bir artış elde edilmiştir. Sanayi sektörünün sera gazı salımlarındaki yüksek artış göz önünde bulundurulduğunda, özellikle dönemi gelir artışı ile sera gazı salımları ilişkisinin dikkatli bir şekilde analiz edilmesi yararlı olacaktır döneminde elektrik üretiminde yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı 2 katına çıkmıştır. Ancak toplam elektrik üretimindeki daha yüksek artış nedeniyle, toplam elektrik üretiminde yenilenebilir enerjinin payı %24 azalmıştır. 3.Bu dönemde, elektrik üretiminin karbon yoğunluğu %11 azalmıştır. Özellikle ara dönemindeki yenilenebilir enerji kaynaklarının oranındaki azalmaya karşılık karbon yoğunluğunun daha sınırlı bir artış göstermesi, elektrik üretiminde doğalgazın kullanımının artmasının bir sonucu olarak değerlendirilebilir döneminde yenilenebilir enerji kaynaklarının oranındaki ciddi artış ise elektrik üretiminde karbon yoğunluğunun azalmasına en çok katkı sağlayan etkenlerden birisidir.

5 İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ve TÜRKİYE 180% (Referans Yıl = %0) 160% 140% 120% 100% GSYİH Elektrik YEK / Toplam Elektrik Toplam Sera Gazları Elektrik Sera Gazları Sera Gazları/GSYİH Sera Gazları/kişi kg eş-co2/kwh 80% 60% 40% 20% 0% % -40% -60%

6 >25 24 > > > kategori Yakıt Gaz Karayolu Taşımacılığı (Ulaştırma) Petrol C Katı Atık CH ,5 Elektrik ve Isı Üretimi Doğal Gaz C ,9 Elektrik ve Isı Üretimi Linyit C Diğer (Çimento, Şeker, Gübre ve Diğer) Taşkömürü C ,1 Çimento Üretimi (Maden Ürünleri) C Bağırsak Fermentasyonu CH Doğal Gaz C ,3 104,2 Elektrik ve Isı Üretimi Taşkömürü C ,7 851,45 Katı Yakıt ÜretimiveDiğer Enerji Endüstrileri Petrol C ,6 - Petrol C ,7 9153,3 Diğer (Sanayi) Doğal Gaz C , Demir Çelik (Sanayi) İkincil Kömür C ,6 7681,1 Diğer (Sanayi) Petrol C ,3 941,03 Elektrik ve Isı Üretimi Petrol C ,3 3375,9 Linyit C ,4 9276,7 Diğer (Sanayi) Linyit C ,9 9948,4 Petrol Rafinajı (Elektrik Üretimi) Petrol C ,4 3689,2 Diğer (Sanayi) Petrokok C ,3 941,03 Sivil Havacılık (Ulaştırma) Jetyakıtı C ,7 904,59 Nitrik Asit Üretimi (Kimya Endüstrisi) N ,4 128,1 Taşkömürü C ,9 3845,8 Kimyasallar (Sanayi) Petrol C ,2 1984,3 HFCs Salımları HFC-134a 2228,7 0 Kaçaklar (Kömür Madenciliği) Biyokütle 1459,1 1901,2 CH4 1229,3 1430,3 CH4

7 kategori Yakıt Gaz % Değişim Taşkömürü C ,9 3845,8-37% 17 5 Diğer (Sanayi) Linyit C ,9 9948,4-33% 16 6 Linyit C ,4 9276,7-26% Biyokütle CH4 1459,1 1901,2-23% 7 3 Bağırsak Fermentasyonu CH % 11 7 Petrol C ,7 9153,3-5%

8 kategori Yakıt Karayolu Taşımacılığı (Ulaştırma) Elektrik ve Isı Üretimi Diğer (Çimento, Şeker, Gübre ve Diğer) Petrol 2 10 Katı Atık EnYüksek Sera Gazı 3 12 Elektrik ve Isı Üretimi Doğal Gaz Linyit Taşkömürü Salımı Değerine Sahip ilk 5 Sektör 8 21 >25 Nitrik Asit Üretimi (Kimya Endüstrisi) En Yüksek Sera Gazı 9 24 Elektrik ve Isı Üretimi Taşkömürü > Diğer (Sanayi) Diğer (Sanayi) Doğal Gaz Petrol Petrokok Salımı Artış Oranına Sahip ilk 5 Sektör 3 12 Elektrik ve Isı Üretimi Doğal Gaz 2 10 Katı Atık EnYüksek Toplam Sera Gazı Salımı 5 13 Diğer (Çimento, Şeker, Gübre ve Diğer) Taşkömürü 1 1 Karayolu Taşımacılığı (Ulaştırma) Petrol 8 >25 Doğal Gaz Artışına Sahip ilk 5 Sektör

9 Ek-I Sera Gazı Salımları Eğilimleri Changes in GHG emissions without LULUCF (%) European Community -0.6 France -0.8 Slovenia -0.8 Denmark -1.1 Monaco -3.1 Sweden -3.5 Iceland -5.0 Croatia -5.4 United Kingdom Germany Czech Republic Slovakia Poland Hungary Russian Federation Romania Belarus Bulgaria Estonia Ukraine Latvia Lithuania Changes in GHG emissions without LULUCF (%) Turkey Spain 49.0 Portugal 41.0 Canada 26.6 Greece 26.6 Australia 25.1 Ireland 23.1 New Zealand 21.3 Liechtenstein 18.5 United States 15.8 Austria 15.7 Finland 14.5 Italy 12.1 Norway 10.3 Japan 6.5 Netherlands 2.4 Belgium 1.4 Switzerland 0.4 Luxembourg

10 Bir Ülkenin Sera Gazı Salımları Gelişiminin Teorik Şeması Hiçbir Önlem Alınmadan Mevcut Önlemlerle Yeni Önlemlerle

11

12 Ek-I Ülkelerinin Temel Politika ve Önlemleri FCCC/SBSTA/2002/INF.13

13 Türkiye nin Sera Gazı Salımı Azaltma Çabaları Sıra Sektör Alt-sektör Eylem 1 Enerji Elektrik Üretimi Yakıt değişimi (kömürden gaza) 2 Enerji Elektrik Üretimi Yakıt değişimi (fosilden yenilenebilir) 3 Enerji Elektrik Üretimi Yakıt değişimi (atıktan enerji) 4 Enerji Konutlar Yakıt Değişimi (kömürden gaza) Enerji Konutlar Yalıtım 5 Enerji Konutlar Enerji Verimliliği 6 Enerji Ulaştırma Tür değişimi (kentiçi ulaşımda raylı sistemler) 7 Enerji Ulaştırma Yakıt değişimi (benzinden LPG ye) 8 Enerji Ulaştırma Araç Türü Değişimi 9 Tarım Bağırsak Fermentasyonu Hayvan sayısı değişimi 10 Atık Katı Atık Depolama Düzenli depolama sahaları

14 Toplam Sera Gazı Salımları (296,6 milyon ton eşdeğer CO2; %74 artış) Türkiye'nin Sera Gazı Azaltım Çabalarının Değerlendirilmesi - Olası Görünüm Milyon ton e-co WM 200 BAU Yıl

15 1. Çalışma Grubu: Önlem Önerilerin Kavramsal Değerlendirilmesi ÖNLEM ÇERÇEVESİ Alan Sektör Alt-Sektör ÖNLEM ÖNERİSİ HEDEF KİTLE KAPSAM ARAÇLAR BEKLENEN ETKİ Yapı Elemanları Duvarlar Çatı Pencereler Ucuz Yalıtım Önlemleri Bina Yalıtımı ve Restorasyonu dar gelir Orta ve Yüksek gelir Bilinçlendir me kampanya Hazır uygulama paketleri kendin-yap modelleri Üreticitüketici gönüllü Eski binalarda %5-8 %10-20 Thermosifonik Güneş Sistemlerinin Güney/Doğu da Yaygınlaşması dar gelir Montaj Finans Desteği %80 suısıtma Verimlilik Mekanik Tesisat Isıtma ve Soğutma Sistemleri Thermosifonik Güneş Sistemlerinin Daha Dezavantajlı Bölgelerde Yaygınlaştırılması Özel Binalarda COMBİ+ Sistemlerinin yaygınlaştırılması Kamu Binalarında Güneş Sistemlerinin Yaygınlaşması Orta ve Yüksek gelir Lüks Kamu Karma sistem Montaj Montaj Sistem modifikasy on Reklam / prestij Tasarruf Genelgesi %50-60 su ısıtma %80 su - %30 enerji %30-50 Kazan/Yakma Sistemlerinin Verimlerinin Arttırılması Orta ve yüksek gelir Bakım Mevzuat uygulamas ının güçlendiril mesi %10 Elektrik Tesisatı Aydınlatma Verimli Aydınlatma Araçlarının Yaygınlaştırılması Kamu Değişim Ev Araç/Gereçleri Türkiye de İklim Verimli Değişikliği Elektrikli Politikalarının Araçlarının Tanıtılması - LIFE05-TCY/TR/ Üst düzey Satın alma Yaygınlaştırılması gelir Kampanya Kampanya %7-15 %4-6

16 PROJE ÇIKTILARININ TANITIMI - 7 Kasım 2007 Dünya Konut Günü ÖNLEM ÇERÇEVESİ ÖNLEM ÖNERİSİ HEDEF KİTLE KAPSAM ARAÇLAR ORTAKLAR Alan Sektör Alt-Sektör Verimlilik Yapı Elemanları Duvarlar Pencereler Ucuz Yalıtım Önlemleri Kamu binaları Pamukla kaplama Aluminyum Kepenk El broşürü Demo kayıt -webcast EGE GÜNEŞ İTÜ ENERJİ ÖNLEM ÇERÇEVESİ ÖNLEM ÖNERİSİ HEDEF KİTLE KAPSAM ARAÇLAR ORTAKLAR Alan Sektör Alt-Sektör Verimlilik Mekanik Tesisat Isıtma ve Soğutma Sistemleri Kazan/Yakma Sistemlerinin Verimlerinin Arttırılması Kamu binaları IKHKK Yönetmeliği Uygulaması Kazan Verimliliği Denetim Protokolü TTMD MMO Belediye EİE ÖNLEM ÇERÇEVESİ ÖNLEM ÖNERİSİ HEDEF KİTLE KAPSAM ARAÇLAR ORTAKLAR Alan Sektör Alt-Sektör Verimlilik Mekanik Tesisat Isıtma ve Soğutma Sistemleri Dünyadan Finansman Örnekleri Kooperatifler Beled,iyeler Bankalar Örnek Uyguama Tanıtımı El broşürü DEK-TMK Firmalar İTÜ/EGE

17 2. Çalışma Grubu: Önlem Önerilerin Sayısal Değerlendirilmesi ÖNLEM ÇERÇEVESİ Alan Sektör Alt-Sektör ÖNLEM ÖNERİSİ Azaltım Potaniyeli (toplam Sera Gazları) Teknik Kapsam Ekonomik Maliyet Ekonomik Yarar Yapı Elemanları Duvarlar Çatı Pencereler Ucuz Yalıtım Önlemleri Bina Yalıtımı ve Restorasyonu Thermosifonik Güneş Sistemlerinin Güney/Doğu da Yaygınlaşması Verimlilik Mekanik Tesisat Isıtma ve Soğutma Sistemleri Thermosifonik Güneş Sistemlerinin Daha Dezavantajlı Bölgelerde Yaygınlaştırılması Özel Binalarda COMBİ+ Sistemlerinin yaygınlaştırılması Kamu Binalarında Güneş Sistemlerinin Yaygınlaşması Kazan/Yakma Sistemlerinin Verimlerinin Arttırılması Elektrik Tesisatı Aydınlatma Ev Araç/Gereçleri Verimli Aydınlatma Araçlarının Yaygınlaştırılması Verimli Elektrikli Araçlarının Yaygınlaştırılması

18 / / gulcin.ozsoy@rec.org.tr