İÇİNDEKİLER SUNUŞ...V ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER...IX KISALTMALAR...XVII GİRİŞ...1

Transkript

1 İÇİNDEKİLER SUNUŞ...V ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER...IX KISALTMALAR...XVII GİRİŞ...1 BİRİNCİ BÖLÜM GENEL AÇIKLAMALAR, KAVRAM, TARİHİ GELİŞİM, LEH VE ALEYHTEKİ GÖRÜŞLER, HUKUKİ NİTELİĞİ, BENZER KAVRAMLARDAN FARKI 1- GENEL AÇIKLAMALAR ZAMANAŞIMI KAVRAMI ZAMANAŞIMININ TARİHİ GELİŞİMİ...9 A- Roma Hukukundaki Durum...9 B- Kilise Hukukundaki Durum...11 C- Ortaçağ Hukukundaki Durum...11 D- İslam Hukukundaki Durum...14 E- Osmanlı Hukukundaki Durum...16 F- Türk Hukukundaki Durum ZAMANAŞIMININ LEH VE ALEYHİNDEKİ GÖRÜŞLER...17 A- Zamanaşımı Kurumunun Lehindeki Görüşler...17 a- Manevi Ceza...18 b- Islah (Uslanma)...19 c- Cezanın Önleme Özelliği...20

2 II d- Delillerin Kaybolması...20 e- Psikolojik Değişme...22 f- Unutma-Sosyal Fayda...23 g- Takibatın Terki...24 B- Zamanaşımı Kurumunun Aleyhindeki Görüşler...25 a- Beccaria nın Görüşü...25 b- Bentham ın Görüşü...26 c- Pozitivist Okul Taraftarlarının Görüşü...27 C- Kanaatimiz ZAMANAŞIMININ HUKUKİ NİTELİĞİ...28 A- Zamanaşımını Ceza Muhakemesi Hukuku Kurumu Kabul Eden Görüş...28 B- Zamanaşımını Ceza Hukuku Kurumu Kabul Eden Görüş...30 C- Zamanaşımını Karma Bir Kurum Olarak Kabul Eden Görüş...31 D- Türk Hukukundaki Durum ve Kanaatimiz ZAMANAŞIMI HÜKÜMLERİ İÇEREN KANUNLARIN ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI BENZER KAVRAMLARDAN FARKI...43 A- Şikâyetten Farkı...43 B- Dava Süresinden Farkı ÖZEL HUKUKTA ZAMANAŞIMI VE DAVA ZAMANAŞIMININ ÖZEL HUKUKA ETKİSİ VERGİ HUKUKUNDA ZAMANAŞIMI...57 A- Genel Olarak...57 B- Tarh Zamanaşımı...59 C- Tahsil Zamanaşımı...60 D- Vergi Suçlarında Zamanaşımı...62 E- Ceza Hukukundaki Zamanaşımı ile Vergi Hukukundaki Zamanaşımı Müessesesinin Karşılaştırılması SUÇLULARIN GERİ VERİLMESİ AÇISINDAN ZAMANAŞIMININ ÖNEMİ...66

3 III İKİNCİ BÖLÜM DAVA ZAMANAŞIMI, DAVA ZAMANAŞIMINA İLİŞKİN KURALLAR İLE DAVA ZAMANAŞIMININ SONUÇLARI 1- KAVRAM DAVA ZAMANAŞIMINA UĞRAMAYAN SUÇLAR...77 A sayılı TCK da Yer Alan Dava Zamanaşımına Uğramayan Suçlar...77 a- TCK nun 66 ncı Maddesinin 7. Fıkrasında Belirtilen Suçlar 77 b- İşkence Suçu...82 c- Uluslararası Suçlar...84 B- Özel Ceza Kanunlarında Yer Alan Dava Zamanaşımına Uğramayan Suçlar DAVA ZAMANAŞIMI SÜRELERİ...86 A- Mukayeseli Hukuktaki Durum...86 a- Alman Hukuku...86 b- Fransız Hukuku...87 c- İtalyan Hukuku...88 d- Avusturya Hukuku...88 e- İsviçre Hukuku...89 f- Rus Hukuku...90 g- Makedonya Hukuku...91 B- Türk Hukukundaki Durum...92 a- Genel Açıklamalar...92 b- TCK daki Durum...94 aa- Fiili İşlediği Sırada Onsekiz Yaşını Bitirmiş Olanlar...98 bb- Fiili İşlediği Sırada Onbeş Yaşını Doldurmuş Olup da Onsekiz Yaşını Doldurmamış Olanlar...99 Fiili İşlediği Sırada Oniki Yaşını Doldurmuş Olup da Onbeş Yaşını Doldurmamış Olanlar c- Kabahatlerde Zamanaşımı Süreleri d- Disiplin veya Tazyik Hapsini Gerektiren Fiiller Yönünden Zamanaşımı Süreleri...105

4 IV e- Güvenlik Tedbirleri Açısından Dava Zamanaşımı Süreleri DAVA ZAMANAŞIMI SÜRELERİNİN TESPİTİ A- Genel Olarak a- Soyut Ceza Sistemi b- Somut Ceza Sistemi c- Karma Sistem d- 765 sayılı TCK nun Benimsediği Sistem e sayılı TCK nun Benimsediği Sistem B- İki Çeşit Ceza Gerektiren Suçlarda Dava Zamanaşımı Süresinin Belirlenmesi a- Birden Fazla Ceza Verilmesi Zorunlu Olan Haller b- Seçimlik Ceza Öngörülen Suçlarda DAVA ZAMANAŞIMI SÜRELERİNİN BAŞLANGICI A- Suçun Ortaya Çıktığı Günden Başlaması B- Soruşturmaya İlişkin İlk İşlemin Yapıldığı Günden Başlaması C- Suçun İşlendiği Günden Başlaması D- Suçun İşlendiği Günü Takip Eden Günden Başlaması E sayılı TCK nun Benimsediği Sistem a- Tamamlanmış Suçlarda b- Taksirli Suçlarda c- Objektif Cezalandırılabilme Şartı İhtiva Eden Suçlarda d- İhmali Suçlarda e- Seçimlik Hareketli Suçlarda f- İtiyadi Suçlarda g- Mütemadi (Kesintisiz) Suçlarda h- Teşebbüs Aşamasında Kalan Suçlarda i- İştirak Halinde İşlenen Suçlarda j- Bileşik Suçlarda k- Zincirleme Suçlarda l- Fikri İçtima Durumunda...153

5 V m- Birden Fazla Suçun İşlendiği Durumlarda n- Ceza Muhakemesi Şartına Bağlı Suçlarda o- Kanunda Öngörülen Özel Durumlar aa- Çocuklara Karşı Üstsoy veya Hüküm ve Nüfuzu Altında Bulundukları Kişiler Tarafından İşlenen Suçlarda bb- Birden Çok Evlilik ve Hileli Evlenme Suçlarında İftira Suçunda dd- Suçtan Kaynaklanan Malvarlığı Değerlerini Aklama Suçunda ee- Askeri Ceza Kanunu nun 49. Maddesi Açısından F- Aynı Fiilden Dolayı Tekrar Yargılama Yapılması a- Genel Açıklamalar b- Yargılamanın Yenilenmesi Halinde Dava Zamanaşımı c- Tekrar Yargılamayı Gerektiren Hallerde Dava Zamanaşımı DAVA ZAMANAŞIMI SÜRESİNİN BİTİŞİ DAVA ZAMANAŞIMININ UZAMASI (DAVA ZAMANAŞIMINI UZATAN SEBEPLER) A- Genel Açıklamalar B- Dava Zamanaşımının Durması a- Genel Olarak b- Zamanaşımını Durduran Sebepler aa- İzin bb- Karar Bekletici Mesele dd- Suç Faili Hakkında Kanun Gereğince Hakkında Kaçak Olduğu Hususunda Karar Verilmiş Olması ee- Özel Kanunlarda Yer Alan Dava Zamanaşımı Durduran Nedenler aaa- Uzlaşma bbb- Askerlik Hizmeti c Bilirkişi İncelemesi ddd- Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi eee- Hükmün Açıklanmasının Ertelenmesi...215

6 VI fff- Sermaye Piyasası Kanunu nun 115 inci Maddesi Açısından Değerlendirme ggg- Doğal Afetler c- Dava Zamanaşımının Durmasının Sonuçları C- Dava Zamanaşımının Kesilmesi a- Genel Açıklamalar b- Zamanaşımının Kesilmesinin Leh ve Aleyhindeki Görüşler aa- Dava Zamanaşımının Kesilmesini Kabul Eden Görüş229 bb- Dava Zamanaşımının Kesilmesini Kabul Etmeyen Görüş Karma Görüş c- Zamanaşımını Kesen Sebepler aa Sayılı TCK.nda Zamanaşımını Kesme Sebepleri aaa- Şüpheli veya Sanıklardan Birinin Savcı Huzurunda İfadesinin Alınması veya Sorguya Çekilmesi bbb- Şüpheli veya Sanıklardan Biri Hakkında Tutuklama Kararı Verilmesi c Suçla İlgili Olarak İddianame Düzenlenmesi ddd- Sanıklardan Bir Kısmı Hakkında Da Olsa, Mahkûmiyet Kararı Verilmesi d- Dava Zamanaşımının Kesilmesinin Sonuçları DAVA ZAMANAŞIMI SÜRESİNİN DOLMASININ SONUÇLARI ÜÇÜNCÜ BÖLÜM CEZA ZAMANAŞIMI, CEZA ZAMANAŞIMINA İLİŞKİN KURALLAR İLE CEZA ZAMANAŞIMININ SONUÇLARI 1- GENEL OLARAK KAVRAM CEZA ZAMANAŞIMINA UĞRAMAYAN CEZALAR CEZA ZAMANAŞIMI SÜRELERİ A- Genel Olarak B- Ceza Zamanaşımı Sürelerinin Belirlenmesi CEZA ZAMANAŞIMI SÜRELERİNİN BAŞLANGICI...288

7 VII A- Genel Olarak B- Hükmün Kesinleşmesi C- İnfazın Kesintiye Uğraması CEZA ZAMANAŞIMINI UZATAN NEDENLER A- Ceza Zamanaşımının Durması a- Genel Olarak b- Zamanaşımını Durduran Sebepler aa- Milletvekilliği Sıfatının Kazanılması bb- Hükümlünün Asker Olması Hükümlünün Başka Bir Suçtan Dolayı Ceza İnfaz Kurumunda Bulunması dd- Cezanın İnfazının Ertelenmesi veya Durdurulması c- Ceza Zamanaşımının Durmasının Sonuçları B- Ceza Zamanaşımının Kesilmesi a- Genel Olarak b- Ceza Zamanaşımını Kesen Sebepler aa- Mahkûmiyet Hükmünün İnfazı İçin Yetkili Merci Tarafından Hükümlüye Tebligat Yapılması bb- Mahkûmiyet Hükmünün İnfazı İçin Yetkili Merci Tarafından Hükümlünün Yakalanması Hükümlünün Üst Sınırı İki Yıldan Fazla Hapis Cezasını Gerektiren Kasıtlı Bir Suç İşlemesi c- Ceza Zamanaşımının Kesilmesinin Sonuçları CEZA ZAMANAŞIMI SÜRESİNİN DOLMASININ SONUÇLARI CEZA ZAMANAŞIMININ GÜVENLİK TEDBİRLERİNE ETKİSİ SONUÇ KAYNAKÇA...331