BİLGİSAYAR DONANIMI. Feridun Karakoç Dumlupınar Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü 2015 Kütahya

Transkript

1 BİLGİSAYAR DONANIMI Feridun Karakoç Dumlupınar Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü 2015 Kütahya

2 Bilgisayarın tanımı ve tarihçesi Bilgisayar, belirli komutlara göre veri işleyen ve depolayan bir makinedir. İlk bilgisayar 1950 yılında yapılmıştır. 20. yüzyılın ikinci yarısının başlarında geliştirilen ilk bilgisayarlar, günümüz bilgisayarlarına göre son derece ilkel araçlardı.

3 Bilgisayarın tanımı ve tarihçesi Bu bilgisayarlar; Çok yer kaplayan, Yavaş çalışan, Sık sık hata yapan, Esneklikleri bulunmayan, Kullanımı yoğun uzmanlık gerektiren Son derece pahalı araçlardı.

4 Bilgisayarın tanımı ve tarihçesi Günümüz bilgisayarları ise; Çok daha az yer kaplayan, Çok daha hafif, Daha ucuz, Daha az hata yapan, Daha fazla esnekliğe sahip ve Kullanımı son derece kolay olan cihazlardır.

5 Bilgisayarın Temel Özellikleri Bir cihazın bilgisayar olarak adlandırılabilmesi için şu işlemleri yapabiliyor olması gerekmektedir. 1- Girdi İşlemleri: Verilerin girilmesini sağlayan işlemlerdir. 2- Aritmetik İşlemler: Dört temel işlem üs alma işlemleri ve mantıksal karşılaştırmalar 3- Çıktı İşlemleri: Girilen bilgilerin kullanılabilir hale gelmesini sağlar. 4- Veri Saklama İşlemleri: Program ve veriler bilgisayarda saklanır, daha sonra istenilen zamanlarda tekrar tekrar kullanılabilir. 5- Kayıtlı Bir Programı Çalıştırmak: Programcının, komut kümelerini (program) her defasında yeniden girilmesi gerekmez. Bir defa girilince daha sonra bu programı her zaman çalıştırabilir.

6 Bilgisayarların Kullanım Alanları İletişim İmalat Ofis otomasyonu Bilimsel araştırmalar Sağlık Masaüstü yayıncılık Eğitim Kamusal Hizmetler Ticaret Eğlence

7 Bilgisayar çeşitleri (Kişisel) Masaüstü Dizüstü Avuç İçi Tablet

8 Kişisel Bilgisayarlar Genellikle evlerde ve iş yerlerinde kullanılırlar. Temel konfigrasyona sahiptirler. Kişisel ihtiyaçları giderecek özelliklerde bilgisayarlardır li yıllardan sonra yaygınlaşmıştır. İşletmelerde ana bilgisayara bağlı terminal olarak da kullanılabilmektedir.

9 Dizüstü bilgisayar Taşınabilir bilgisayarlar olarak sınıflandırılan bu bilgisayarlar Laptop, Notebook gibi de adlandırılır. Donanım olarak kişisel bir bilgisayardaki bütün öğelere sahip olabilmektedirler. Diz üstü bilgisayarlar enerji kaynağı olarak doğrudan adaptör yardımıyla şebeke gerilimi kullanabildikleri gibi, şarj edilebilir pil bataryaları da kullanırlar. Uzun süre enerji desteği sağlayabilen bu bilgisayarlar özellikle sık sık seyahat eden ve bilgisayara çok gereksinim duyan kişiler için idealdir

10 Masaüstü Bilgisayarlar Sabit bir konsol veya masa üzerine uygun yapıda tasarlanan kişisel bilgisayar türüdür. Çeşitli türlerde parçaların birleştirilmesiyle çok farklı biçimde oluşturulabilirler. Boyutları büyük ve ağır olması sebebiyle çevresel faktörlerden daha az zarar görürler. Diğer kişisel bilgisayarlara göre yüksek güç harcarlar ve daha az maliyete sahiptirler. Ayrıca performans olarak öndedirler ancak yavaş yavaş dizüstü bilgisayarlar performansta da öne geçmeye başlamıştır lakin ısınma sorunu vardır.

11 Masaüstü Bilgisayar

12 BİLGİSAYARIN SEMBOLİK GÖSTERİMİ

13 Bilgisayar iki kısımda incelenir; Donanım (Hardware): Bilgisayarın fiziksel ve elektronik yapısını oluşturan aygıtlar ve çevre birimlerinin tümüne donanım denir. Ekran, klavye, fare, kablolar, yazıcı, anakart, bellek, sabit disk, disket, merkezi işlem birimi, v.s donanım parçalarıdır.

14 Yazılım (Software): Bilgisayarları çalıştırmak ve sonuçların elde edilmesi için fiziksel aygıtları yönlendirmek amacıyla yazılan programların tümüne genel olarak bilgisayar yazılımı denir. Kısaca, bilgi işlenmesini sağlayan yöntemler topluluğudur. Bilgisayarın işletim sistemi ve diğer programlar yazılımdır.

15 BİLGİSAYAR Donanım Yazılım Temel Birimler Çevre Birimleri İşletim Sistemleri Uygulamalar Anakart Cpu Ram Harddisk Floppy Ekran Kartı Kasa Monitör Klavye+Mouse Yazıcı Tarayıcı Çizici MS-Dos Windows Unix Linux Nowel OS/2 MS Word MS Excel MS Power Point Muhasebe Programları Oyunlar Chat Programları

16 Program : Bilgisayara ne yapması gerektiğini söyleyen bir dizi komuttur. Veri : Bilgisayara yüklenmiş işlenmemiş (ham) bilgiye veri denir. Programlama Dili : Bilgisayarlar işlemlerin kendi anlayacağı dilde (makine dili) açıkça yazılmasını isterler. Bu işlemi programlama dilleri üstlenirler.

17 İşletim Sistemi : Bilgisayarların çalışabilmesi için gereken temel yazılım. İşletim sistemi, bilgisayar donanımının doğrudan denetimi ve yönetiminden, temel sistem işlemlerinden ve uygulama yazılımlarını çalıştırmaktan sorumlu olan sistem yazılımıdır yılı itibari ile, en yaygın olarak kullanılan işletim sistemleri iki ana grupta toplanabilir: Microsoft Windows grubu UNIX benzeri işletim sistemlerini içeren grup (Linux, Mac OS vb.)

18 Bir İşletim Sisteminin Temel Görevleri 1.Çevre birimleri ile programlar arasında iletişimi sağlamak. Bir tarayıcıya, yazıcıya ya da CD Rom sürücüye ulaşılması, bunların kullanılması gibi. 2.Sistemin belleğini (memory) yönetmek. 3.Disk ve disketler gibi saklama aygıtlarındaki dosyalara, belli bir düzen altında erişilmesi için dosya yönetim sistemi sunmak. 4.Çok kullanıcılı sistemlerde, kaynaklara güvenli erişimi sağlamak. 5.Programlar arasında veri iletişimini sağlamak. 6.Kullanıcının girdiği çeşitli komutlara göre, programların çalıştırmasını sağlamak

19 Sürücüler : Sürücü her bir çevre birimi ile iletişim için bilgisayar tarafından kullanılan yazılımın parçasıdır. Sürücü; anakart, yazıcı, video, ses, modem ve benzeri cihazlar için kullanılır. Dosya Adı ve Uzantısı : Dosya ismi genellikle iki bölümden oluşur. Birinci bölümde dosyanın adı, ikinci bölümde dosyanın uzantısı yazılır. İki bölüm bir nokta ile birbirinden ayrılır. (dosyaadı.dosyauzantısı)

20 Bilgisayarın donanım yapısı Anakart İşlemci RAM Ekran kartı Sabit disk (HDD) Disket sürücü Ses kartı Ağ kartı (Ethernet) Fax modem CD-ROM/DVD-ROM Monitör Klavye Mouse (fare) Kamera Hoparlör-mikrofon Yazıcı Tarayıcı Kesintisiz güç kaynağı Kasa

21 Anakart (Mainboard) Parçaların üzerine takıldığı en temel parçadır. Bilgisayar içindeki tüm veri akışını düzenler. Bileşenler arasındaki koordinasyonu sağlar.

22 İşlemci (CPU) Merkezi İşlemci Birimi (Central Processing Unit) Bilgisayarın beynidir. Yapılacak her işleme o karar verir ve bununla ilgili diğer aygıtları yönlendirir. Bilgisayarın tanımında belirtilen aritmetik ve mantık işlemleri bu birimde yapılır.

23 İşlemci (CPU) İşlemcilerin yetenekleri son derece sınırlıdır ve tanıdıkları sayılar sadece 0 ve 1 den ibarettir. İkili sayı sistemine (binary system) göre çalışırlar. İşlemcilerin en iyi bildiği şey, iki sayıyı bir biri ile toplamaktır. Çarpma, bölme, çıkarma gibi diğer işlemler bir anlamda toplamaya dönüştürülerek gerçekleştirilir. İşlemciler ayrıca iki sayıyı bir birileri ile karşılaştırabilirler. İki sayıdan hangisinin büyük olduğunu bilirler.

24 İşlemci (CPU) İşlemci hızı MHz (MegaHertz) ve GHz (GigaHertz) olarak ölçülür. 1 Mhz = İşlem/Saniye dir. 1 Mhz hızındaki bir işlemci saniyede 1 milyon işlem yapar. 1 Ghz = 1000 Mhz

25 Hafıza ve depolama İşlemciler kendi üzerinde hafıza birimlerine sahiptir ancak bunlar küçük ve geçicidir Register, Cache Volatile - Geçici Daha büyük kapasite için RAM, ROM RAM geçici ROM kalıcı Daha kalıcı hafıza için depolama birimleri Sabit Disk, Disket sürücü, USB Bellek vb CD/DVD ROM Non-volatile - Kalıcı

26 Bellek Bilgisayarda çeşitli programların çalıştırıldığı, geçici veya kalıcı bilgilerin bulunacağı hafıza alanlarıdır. RAM Bellek [ Random Access Memory ] ROM Bellek [ Read Only Memory ]

27 Bellek RAM Bellek - Random Access Memory Bilgilerin CPU tarafından işlendiği, geçici olarak saklandığı ortamdır Bilgisayar açıkken üzerinde çalışılan programlar ya da bilgiler RAM üzerinde tutulur. ROM Bellek - Read Only Memory ROM birimine bilgi kalıcı olarak yerleştirilmiştir ve içerik kesinlikle değiştirilemez. Üretici firmalar tarafından programlanırlar. ROM da bilgisayarın temel bilgileri saklanır.

28 İşlemci ve Bellek Bilgisayarların sadece bir işlemci ve ana bellekten oluşan basit yapıları ile olağanüstü karmaşık işleri yapabilmeleri, İşlemcilerinin hızı ve belleklerin büyüklüğü ile ilişkilidir. Bilgisayarların bellekleri ise, bayt (byte) cinsinden ölçülmektedir. Bir bayt sekiz bit den meydana gelir. Her bayt, sayısal ve alfabetik karakterlerin gösteriminde kullanılır. 1 kilobayt (KB) yaklaşık olarak bin, 1 megabayt (MB) ise yaklaşık olarak bir milyon bayta karşılık gelmektedir. Sıradan bir kişisel bilgisayarın ana belleğinin 128 MB olduğunu varsayarsak bu bilgisayarının ana belleğine 128 milyon harf yerleştirilebilir ki, bu da yaklaşık olarak 100,000 sayfalık bir ansiklopedideki metinlerin uzunluğu demektir.

29 8 Bit 1024 Bayt 1024 KB 1024 MB 1024 GB 1 Bayt 1 Kilo Bayt (KB) 1 Mega Bayt (MB) 1 Giga Bayt (GB) 1 Tera Bayt (TB) a eşittir.

30 Sabit Disk (Harddisk) Verileri ve programları depoladığımız hafıza birimidir. Depolayabileceği bellek miktarına göre isimlendirilir, 100 GB, 500 GB, 1TB gibi.

31 Güç Kaynağı (Power Supply) Bilgisayarın çalışması için gerekli olan elektrik gücünü sağlayan birimdir. Bir kişisel bilgisayarın güç kaynağı watt dır.

32 Ekran Kartı (VGA) Mikroişlemciden alınan bilgileri ekranda gösterilecek şekle dönüştürür.

33 Ses Kartı Bilgisayarlarda dijital olarak üretilen ses bilgisinin hoparlörlere aktarımını gerçekleştirir veya Analog olarak dış ortamdan alınan sesleri dijital olarak bilgisayarda depolamaya yarar.

34 Ağ Kartı (Ethernet) Ethernet kartı, network(ağ) sistemlerinde kullanılan, bilgisayarla ağ arasında iletişimi sağlayan ağ arabirim kartıdır

35 Modem Bilgisayardan aldığı digital(sayısal) veriyi analog veriye çevirerek göndermek Karşı taraftaki bilgisayardan gelen analog veriyi tekrar digital veriye çevirerek bilgisayara iletir. Bu digital-analog çeviri işleminin gerekli olmasının sebebi, bilgisayarları birbirine bağlamak için kullanılan hatların digital veriyi taşıyamamalarıdır.

36 ADSL Nedir? ADSL ( Asimetrik Sayısal Abone Hattı ) Asymmetric Digital Subscriber Line sözcüklerinin baş harflerinden oluşan ADSL, mevcut telefonlar için kullanılan bakır teller üzerinden yüksek hızlı veri, ses ve görüntü iletişimini aynı anda sağlayabilen bir modem teknolojisidir.

37 CD DVD Sürücü

38 Monitör Klavyeden girilen verilerin, bilgisayarın ürettiği sonuçların görüntülendiği, bilgisayar açıkken her şeyi görüntüleyen birimdir. Ekran bir çıkış birimidir. CRT LCD

39 Klavye (Keyboard)

40 Fare (Mouse)

41 Kamera (Webcam)

42 Hoparlör (Speaker) / Mikrofon

43 Yazıcı (Printer)

44 Tarayıcı (Scanner)

45 Kesintisiz Güç Kaynağı (UPS)

46 Kasa (Tower)

47 Fonksiyon Tuşları Daktilo (harf) Tuşları Yön Tuşları Sayı Tuşları

48 KLAVYE Standart klavyeler 105 tuş bulunmaktadır. Klavyeler harf dizilimine göre iki çeşittir; F Klavye Q Klavye

49 Teker Sol Tuş Sağ Tuş USB Giriş

50 Kaynaklar Bilgisayar Organizasyonu, YONT 171, Bilgi Teknolojilerine Giriş I, Nevin Seyyah