UNESCO VE ORGANLARI. Genel Konferans. Yürütme Kurulu

Transkript

1 Prof. Dr. Öcal OĞUZ

2 UNESCO VE ORGANLARI - UNESCO nun Kuruluşu:16 Kasım UNESCO nun 20 kurucu üyesinden biri Türkiye (UNESCO Kurucu Sözleşmesi, diğer kurucu devletlerle birlikte Milli Eğitim Bakanı Sayın Hasan Ali Yücel tarafından 16 Kasım 1945 tarihinde imzalanmış, Kurucu Yasa, 20 Mayıs 1946 tarihli ve 4895 sayılı kanunla onaylanarak yürürlüğe girmiştir.) Genel Konferans sonunda üye devlet sayısı: 195 üye ve 8 ortak üye. Genel Konferans Üye devletlerin temsilcileri ile 2 yılda bir toplanır de 36. Genel Konferans yapılmış ve 2013 te 37. Genel Konferans yapılacaktır. Yürütme Kurulu üyelerini seçer ve 4 yılda bir seçilen Genel Direktörü atar. Program ve bütçeyi kabul eder. Yürütme Kurulu kararlarını onaylar. Yürütme Kurulu 58 üyeden oluşur. Yılda 2 kez toplanır. Genel Konferansı hazırlar. Genel Konferansta alınan kararların yürütülmesini sağlar.

3 UNESCO nun Kuruluş Gerekçesi UNESCO nun 2. Dünya Savaşı sonrasında ortaya çıkan temel kuruluş amacı, eğitim, bilim, kültür, iletişim ve enformasyon yoluyla, küresel barışın tesisine fakirliğin ortadan kaldırılmasına, sürdürülebilir kalınmaya ve paylaşılan ortak değerlere dayalı bir toplumlar arası diyalog ortamı oluşturmak

4 UNESCO Tarihinden Notlar Birleşmiş Milletler in eğitim, bilim, kültür ve iletişim konularında hükümetlerarası örgütü olan UNESCO nun kuruluş dönemindeki etkinliği ve görünürlüğü azalmıştır. Soğuk savaş UNESCO yu da derinden etkilemiştir. Senegalli M Bow un Genel Direktörlük görevini üstlendiği döneminde Örgüt siyasi-ideolojik çekişmelere sahne olmuş ve ABD, İngiltere ve Singapur UNESCO üyeliğinden ayrılmıştır. Yönetim sorunlarının yanı sıra ilgi alanlarının imkanların çok ötesinde genişlemesi UNESCO nun etkinliğini ve gücünü azaltmıştır. UNESCO nun 1999 yılındaki 30. Genel Konferası nda Genel Direktör olan Japon Koichiro Matsuura döneminde sınırlı mali imkanlarla Kurum yeniden yapılandırılmıştır. Bu süreçte İngiltere (1997), ABD (2003) ve Singapur (2007) UNESCO ya yeniden üye olmuşlardır Filistin nin 2011 yılındaki 36. Genel Konferans taki üyeliği sonrasında ABD, UNESCO ya yaptığı mali yardımı askıya almış, UNESCO da yeni bir dönemin kapısı aralanmıştır. İrina Bokova nın tasarladığı yenilikler ve dönüşümler mali krizle yeni bir boyut kazanmıştır. Türkiye bu dönemde UNESCO ya bağış yapan devletler arasındadır.

5 ÜYE ÜLKELER - UNESCO İŞBİRLİĞİ Daimi Temsilcilikler (Türkiye ilk Daimi Temsilcisini 1971 yılında atamıştır) Millî Komisyonlar (UTMK, Bakanlar Kurulu nun tarih ve sayılı kararı ile UNESCO Kurucu Sözleşme nin 7. Maddesine göre kurulmuştur. İlk kez bir Türk Cumhurbaşkanı UNESCO da: 6-23 Ekim 2009 tarihlerinde gerçekleşen 35. Genel Konferansa Sayın Cumhurbaşkanımız Abdullah Gül Genel Direktörün özel davetlisi olarak katılmış ve Eğitim, Bilim ve Kültür Bakanlarına hitap etmiştir. Bu ilişki içinde Paydaşlar

6 ÜYE ÜLKELER - UNESCO İŞBİRLİĞİ

7 UNESCO SEÇİM GRUPLARI GRUP I: Batı Avrupa Kuzey Amerika (Türkiye) GRUP II: Doğu Avrupa GRUP III: Latin Amerika Karayipler GRUP IV: Asya- Pasifik GRUP V(a): Afrika GRUP V(b): Arap Devletleri

8 UNESCO TÜRKİYE MİLLÎ KOMİSYONU Misyon UNESCO Küresel Önceliklerine katkı vermek STK ve kamu kuruluşları ile birlikte UNESCO hedefleri doğrultusunda danışmanlık kapasitelerini etkin bir şekilde kullanmak UNESCO programlarını tanıtmak ve yürütülmelerine katkı sağlamak Bölgesel/ Uluslararası işbirliği ağları oluşturmak UNESCO deneyimlerini Türkiye ye aktarmak, UNESCO program ve projelerinde Türkiye nin görünürlüğünü artırmak UNESCO SEKTÖRLERİ

9 UNESCO TÜRKİYE MİLLÎ KOMİSYONU Kuruluş: 1949 ( Not: Komitelerin Oluşumu ve Açık UNESCO

10 UNESCO Türkiye Millî Komisyonu Yapısı ve İşleyişi Genel Kurul : 77 üye Yönetim Kurulu :14 asil+2 gözlemci üye İhtisas Komiteleri : 188 üye Toplam üye sayısı : 265 Sekretarya : 4 idari + 4 teknik ve yardımcı personel

11 UNESCO Türkiye Millî Komisyonu nun Bazı Görevleri Koordinasyon sağlanması Bilgi paylaşımı Paydaşların sürece etkin ve verimli katılımını sağlanması Projenin gerçekleşmesi esnasında projeye etkin ve doğrudan katılım Projenin gerçekleşmesinden sonra projenin raporlanması raporun UNESCO ile paylaşımı ve proje hakkında UNESCO nun bilgilendirilmesi, proje döngüsünün temini UNESCO logosunun doğru kullanılmasının temini ve kontrolü ASPnet, UNESCO Chair ve UNITWIN Ağları gibi UNESCO yapılarının kurulması raporlarının UNESCO ya ulaşmasının temini, bu yapıların iyi işleyişinin değerlendirilmesi Genel Direktörlük işleyişi hakkında Genel Direktörlüğe deneyim aktarımı Gün, ay yıl dönümleri ilanında koordinasyonun sağlanması UNESCO yenilikleri hakkında farkındalık (Örnek: Caz Günü, Dünya Radyo Günü) Diğer Millî Komisyonlar ile ortaklıklar

12 UNESCO Türkiye Millî Komisyonu Gerçekleşen Projeleri (2012 yılı) Camili Köyler Birliği Marka Lisans Sözleşmesi İmza Töreni(26 Ocak 2012) 13 Şubat Dünya Radyo Günü Paneli(13 Şubat 2012) Şair Nabi ve Bestekar Itri Anma Etkinliği(2 Mart 2012) Nevruz Çalışmaları Semineri(30 Mart 2012) Yüksek Öğrenimde Felsefe Eğitimi Çalıştayı (30-31 Mart 2012) Sosyal Dönüşüm Biyoetik ve Kamu Politikaları Konferansı(12-13 Nisan 2012) Uluslararası Hıdırellez Çalışmaları Semineri(4 Mayıs 2012) Türkiye Batık Envanteri Ege Bölgesi Çalışmaları(8 Mayıs 2012) Türkiye Dünya Miras Alanlarında Yönetim Planı Hazırlıkları Deneyim Paylaşımı(25-26 Mayıs 2012) Uluslararası Platformda Sanatta Kadının Yeri Çalıştayı (31 Mayıs 2012) UNESCO Sözleşmeleri ile Dünya Miras Alanları ve Yasadışı Yollardan Yurtdışına Çıkartılan Eserlerin İadesi Ulusal Çalıştayı (13 Haziran) Dünya Miras Alanları Geçici Listesine Öneri Sunma Çalıştayı (9 Temmuz 2012) Kazakistan-Türkiye Milli Komisyonları Ortak Müzik Etkileşimi Projesi (2012) Herkes İçin Eğitim Raporları Değerlendirme Çalıştayı(1 Kasım 2012) Hierapolis/Pamukkale Felsefeye Yolculuk Çalıştayı (2-3 Kasım 2012)

13 İkili Projeler İşleyiş Şeması

14 UNESCO-YENİDEN YAPILANMA SÜRECİ KÜRESELLEŞEN DÜNYADA UNESCO: 21. YÜZYIL İÇİN YENİ HÜMANIZMA İRİNA BOKOVA GENEL DİREKTÖR Küresel Sorunlar Ekonomik sorunlar Sosyal sorunlar Gıda güvenliği Enerji sorunları İklim değişikliği Bu sorunlar etkilerini özellikle kadın, çocuk ve gençler gibi kırılgan(vulnerable) gruplar üzerinde yaratmaktadır. UNESCO bu sorunların çözümünü küresel bir öncelik olarak ekonomik, sosyal ve çevresel boyutta sürdürülebilir kalkınma kavramında aramaktadır.

15 SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA ARAÇLARI Eğitim Bilim Kültür UNESCO bu alanlarda kapasite artırımına giderek, küresel sürdürülebilir kalkınmayı gerçekleştirmeyi stratejik hedef olarak belirlemiştir. bu hedef doğrultusunda yeni diyaloglar kurulması gerekmektedir: Yeni Hümanizma İnsanlık- çevre -biyoçeşitlilik Kültürlerarası -kültürel çeşitlilik -diyalog Toplumsal cinsiyet eşitliği, gelecek nesiller ile

16 UNESCO ORTA DÖNEM STRATEJİSİ VE PROGRAM ÖNERİLERİ Program Önerilerinin Temel İlkeleri Temel önceliklere odaklanmak Etkinlikler arası uyum Yenilikçilik / yaratıcılığın desteklenmesi UNESCO görevlerinin uluslararası, bölgesel, ulusal düzeyde yeniden tanımlanması

17 UNESCO HEDEFLERİ Kapsayıcı toplumların yaratılması yolu ile barışın tesisi; Barış, yurttaşlık ve insan hakları eğitimi Kültürlerarası diyaloğun teşvik edilmesi Somut/ somut olmayan ortak mirasın güçlendirilmesi Yoksulluğun yok edilmesi ve sürdürülebilir kalkınma için kurumlar temelinde kapasite geliştirmek; Kültürel, doğal ve somut olmayan mirasın korunması Eğitimcilerin eğitimi, eğitimde kaliteyi geliştirmek, herkes için eğitim Teknik ve mesleki eğitimin geliştirilmesi Bilim/ teknoloji/ yenilikçilik politikalarının oluşturulması ve geliştirilmesine destek olmak Eğitim ve bilimde bölgesel ağların oluşturulmasını desteklemek Kültürel mirasın korunmasına yönelik yaratıcı endüstrilerin geliştirilmesi için kapasite oluşturmak

18 İrina Bokova ile Yeniden Yapılanma Sürecinde Öncelikler Eğitim: 2000 yılında Dakar da gerçekleşen Dünya Eğitim Forumu nda kabul edilen hedeflere 2015 yılında ulaşmak: Herkes İçin Eğitim. Kültür: Somut ve somut olmayan mirasın korunması tarihli Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunması ve 2003 tarihli Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmeslerinin etkin uygulanmasının sağlanması, Dünya Miras Listesi ve Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi nin temsili, dengeli ve itibarlı kılınması, kültür alanında kaçakçılığın önlenmesi, kültürler arasında diyalogun artırılması, kültürel çeşitliliğin korunması, Sosyal ve insani bilimler: Sosyal dönüşümler ve kültür ilişkisi, biyoetik, cinsiyet eşitliği ve Afrika, İletişim ve bilgi: Herkes İçin Enformasyon Programı, gazetecilerin eğitimi, Siberuzayda Çokdillilik ve Dünya Belleği Doğa bilimleri: MaB,biyoçeşitlilik,su ve okyanus.

19 ORTA DÖNEM STRATEJİSİ ( )

20 UNESCO YENİDEN YAPILANMA SÜRECİNDE: Birlikte düşünelim İhtisas Komitelerinin kısa, orta ve uzun vadeli önceliklerine yönelik görüş alış verişi, Millî Komisyonumuzun ulusal, ikili, bölgesel ve uluslararası işbirliklerinin kısa, orta ve uzun vadeli öncelikleri üzerine görüş alış verişi, 37. Genel Konferansa ve sonrasına hazırlık süreci üzerine görüş alış verişi.

21 Teşekkürler