II. Bileşenlerinin özelliklerini taşırlar. III. Hacimleri, çözücü ve çözünen hacimleri toplamına eşittir. yargılarından hangileri doğrudur?

Transkript

1 Sıvı Çözeltiler / Çözünme ve Derişim / Sıvı Ortamda Çözünme Olayı BÖLÜM 4 Test. Çözeltiler ile ilgili, I. Homojen karışımlardır. II. Bileşenlerinin özelliklerini taşırlar. III. Hacimleri, çözücü ve çözünen hacimleri toplamına eşittir. l. Homojen karışımlara çözelti denir. (Doğru) ll. Çözeltiler bir karışım türüdür, bileşenlerinin özelliklerini taşırlar. (Doğru) lll. Çözücü ve çözünen arası boşluklar çözelti oluşumunda kısmen dolar. Genelde V çözelti < V çözcücü + V çözünen 'dir. (anlış) H. A: C H 5 OH (s) O C H 5 OH (suda) H B: NaCI (k) O + Na (suda) +CI (suda) ukarıda çözünme denklemleri verilen A ve B çözeltileri ile ilgili, I. Her ikisi de hidratasyon yoluyla oluşur. II. B elektrolit bir çözeltidir. III. A'nın oluşumunda hidrojen bağı, B'nin oluşumunda iyon-dipol etkileşimi ön plandadır. l. Çözücüsü H O'dur. Hidratasyon (Doğru) ll. İyon içerir. (Doğru) lll. C H 5 OH ve H O moleküller arası hidrojen bağı içerir. Na + H O ve Cl H O etkileşimi dipol iyon'dur. (Doğru) 3. Aşağıda çözünen ve çözücüsü verilen çözeltilerden hangisinde çözücü moleküllerin çözünen türü kuşatması (sarması) olayı yanlış belirtilmiştir? Çözünen Çözücü Olay A) CI CCI 4 Solvatasyon B) NaCI H O Hidratasyon C) CH 3 COOH H O Hidratasyon D) CH 4 C 6 H 6 Solvatasyon E) CH 3 OH H O Solvatasyon Çözücü H O ise Hidratasyon çözücüsü su dışında bir madde ise solvatasyon'dur. 4. H O NaCI kristali +.. ukarıdaki şekilde NaCI tuzunun suda çözünmesi şematize edilmiştir. Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A). de su molekülleri birbirinde uzaklaşır. B). si ısı veren bir olaydır. C) 3. olay hidratasyondur. D) 3. de Na + ve CI iyonları ile H O molekülleri arasında iyon-dipol etkileşimi kurulur. E) 3. de H O'nun kısmen pozitif kısmı CI iyonlarını sarar.. olayda iyonik kristali oluşturan iyonlar birbirinden uzaklaşır. Endotermik (ısı alan) bir olaydır. 5. Suda çözünmesi ekzotermik (ısı veren) olan LiBr iyonik kristalinin suda çözünmesi 3 basamakta,. basamak: Su moleküllerinin birbirinden uzaklaşır.. basamak: Li + ve Br iyonları birbirinden uzaklaşır. 3. basamak: Su molekülleri ile iyonlar birbirini çekerek karışır. şeklinde ifade ediliyor. Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A). basamak ısı alarak gerçekleşir. B). basamakta su molekülleri arasında hidrojen bağı zayıflar. C) 3. basamakta su molekülleri ile Li + ve Br iyonları arasında iyon-dipol etkileşimi kurulur. D) 3. basamak endotermik (ısı alan)tir. E) LiBr'nin suda çözünmesi istemli bir olaydır. 3. basamakta su moleküllerinin ve iyonların birbirine karışması istemli bir olaydır. Isı verendir. (Ekzotermik) 6. I. C H 5 OH II. NaCI III. CH 4 ukarıdaki maddelerin aynı koşullarda saf sudaki çözünürlüklerinin karşılaştırılması hangi seçenekte doğru verilmiştir? A) I > II > III B) II > I > III C) I > III > II D) II > III >I E) III > I > II H bağı olan C H 5 OH, H O'da en iyi çözünür. İyonik bileşik olan NaCl, apolar olan CH 4 'ten iyi çözünür. (Cevap A)

2 Test. C. E 3. E 4. B 5. D 6. A 7. D 8. B 9. D. B. C. E 7. NH 3 NaCI I H O (s) I H O (s) II CCI 4(s) ukarıda belirtilen kaplardaki çözücülerde üzerlerinde belirtilen maddeler çözülerek I, II ve III çözeltileri hazırlanıyor. Bu çözeltiler ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) I. de NH 3 molekülleri ile H O molekülleri arasında hidrojen bağı kurulmuştur. B) I. ve II. de çözünme hidratasyon ile gerçekleşmiştir. C) III. de London kuvvetleri çözünme sürecinde etkili olmuştur. D) I. ve III. elektrolit değildir. E) II. de iyon-dipol etkileşimi gerçekleşmiştir. D) l. de NH 3 (bir baz) suda iyonlaşarak çözünür. ani l. si elektrolittir. (Elektriği iletir) Ancak lll. sü apolar moleküler yapılar arası çözünmedir. İyon içermez. Elektrolit değildir. III.,, Z ve T elementlerinin oluşturduğu bileşikler ile ilgili; 3 : Suda çözünmesinde hidrojen bağı etkin rol oynar. Z : Çözücü olarak kullanıldığı çözeltilerde, çözünme hidratasyon ile gerçekleşir. TZ : Su ile etkileşimi kimyasaldır. bilgileri veriliyor. Buna göre,, Z ve T aşağıdakilerden hangisi olabilir? ( H, 6 C, 7 N, 8 O, 9 F, 5 P, 6 S) Z T A) S O N C B) N H O C C) P H O S D) N F O C E) C H N P Hidrojen bağı F H, N H, O H bağlarını içeren moleküller arası etkileşimdir. Hidratasyon H O ile gerçekleşir. ( Z = H O) = H, Z = O B) : N ise 3 = NH 3, T = C ise TZ = CO 'dir. CO + H O H CO 3 (kimyasal) 8. Aşağıda çözücü ve çözüneni verilen çözeltilerden hangisinin etkileşim türü yanlış verilmiştir? Çözücü Çözünen Etkileşim Türü A) H O KNO 3 İyon - dipol B) C H 5 OH HCI Hidrojen bağı Dipol - indüklenmiş C) HCOOH C H dipol D) C 6 H 6 I London kuvvetleri E) H O HBr Dipol - dipol A) H O(polar) KNO 3 (iyonik) (Doğru) B) C H 5 OH (polar) HCl (polar) (anlış) Dipol dipol olmalıydı. C) HCOOH (polar) C H (apolar) (Doğru) D) C 6 H 6 (apolar) l (apolar) (Doğru) E) H O (polar) HBr (polar) (Doğru). iyonik katısının suda çözünme denklemi, (k) + H O (s) + (suda) + (suda) şeklindedir. Çözünme sürecinde gerçekleşen, I. Çözünen taneciklerinin ayrılması II. Çözücü taneciklerinin ayrılması III. Çözücü taneciklerinin iyonları sarması yukarıdaki olaylardan hangileri kesinlikle endotermiktir? + iyonik katısında iyonların ve H O'da moleküllerin birbirinden uzaklaşması ısı gerektirir. Endotermik (l ve ll kesin) lll. Çözünme olayı endotermik yada ekzotermik olabilir. (Kesin değil) I. MgCI H O II. H O HCI III. CH 4 C 6 H 6 IV. CH 3 OH NH 3 ukarıda verilen madde çiftlerinden hangilerinin oluşturduğu karışımlarda tanecikler arası dipol - dipol etkileşimi vardır? A) alnız II B) I ve II C) I ve III D) II ve IV E) II, III ve IV Polar molekül - polar molekül arası dipol - dipol etkileşimi vardır. ll. ve lv polar moleküller arası etkileşimlerdir.. I. HCI NH 3 II. CO H O III. Na O H O IV. I CCI 4 ukarıda verilen madde çiftlerinden hangilerinin birbiriyle etkileşimi kimyasal bir olaydır? A) alnız I B) alnız II C) II ve III D) I ve IV E) I, II ve III l. Asit - baz, ll. CO + H O H CO 3, lll. Na O + H O NaOH olayları kimyasaldır. lv. l CCl 4 fiziksel bir çözünmedir.

3 Çözelti Derişimleri ile İlgili Hesaplamalar -. 5 g şeker ve g su ile hazırlanan doymamış şeker çözeltisine ayrı ayrı uygulanan,. I. aynı sıcaklıkta şeker eklemek, II. bir miktar suyunu buharlaştırmak, III. aynı sıcaklıkta kütlece % 'lik şekerli su eklemek. işlemlerinden hangileri sonucunda çözeltinin derişimi artar? Doymamış çözeltiye; çözünen eklemek ve suyunu buharlaştırmak ve aynı çözeltinin derişiğini eklemek işlemleri derişimi artırır = %'liktir. lll. sü artırmaz. Kütlece % derişim 4. % 5 lik 4 g NaCI (suda) BÖLÜM 4 Test % lik 5 g NaCI (suda) Şekildeki kaplarda bulunan eşit sıcaklıklardaki çözeltiler ile ilgili, I. Her iki çözeltideki çözünen NaCI kütleleri eşittir. II.. kaptaki çözeltinin özkütlesi daha büyüktür. III.. kaptaki çözeltinin derişimi daha yüksektir. yargılarından hangileri yanlıştır? l.. de 4. 5 = g,. de 5 5. = g (Doğru) ll. % 5 lik olan. de daha büyüktür. (anlış) lll. % 5 > % (Doğru) Çözelti kütlesi Dibinde katısı bulunan bir tuzunun sulu çözeltisine yapılan işlemler sonucu çözeltinin kütlece % derişimi - çözelti kütlesi değişimi yukarıdaki grafikte verilmiştir. Buna göre ve işlemleri ile ilgili, I.. işlemde aynı sıcaklıkta su eklenmiştir. II.. işlemde aynı sıcaklıkta katısı eklenmiştir. III.. işlemde aynı sıcaklıkta daha seyreltik sulu çözeltisi eklenmiştir. yargılarından hangileri doğru olabilir? l. Su eklendikçe dipteki katı eklenen su ile orantılı bir şekilde çözünür derişim değişmez. (Olabilir.) ll. Doygun çözeltiye eklenmesi derişimi değiştirmez. (Olamaz.) lll. Dipteki katı çözülerek derişim sabit kalabilir. (Olabilir.) 5. saf sıvısı ile saf suyun oluşturduğu hacimce % içeren mililitrelik sulu çözeltinin derişimi,4 molardır. sıvısının yoğunluğu,96 g/ml ise sıvının mol kütlesi kaç gramdır? A) 4 B) 6 C) D) 8 E) 4. = ml ve 8 ml su m = n v ise,4 = n den n =,8 mol d = m v ise,96 = m den m = 9 gram n = m ise,8 = 9 den M A M M = 4 3. Aşağıda çözünen ve çözücüsü verilen çözeltilerden hangisinin kütlece % derişimi en büyüktür? 97 m Çözünen(g) m su(g) A) 6 4 B) 5 45 C) 8 4 D) 3 68 E) 6 4 m çözünen % derişim =. 'den m çözelti E) 6 4. = 4. Derişimi en büyük olanıdır. 6. Kütlece % 64 lük NH 4 NO 3 sulu çözeltisindeki NH 4 NO 3 ün mol kesri kaçtır? (NH 4 NO 3 = 8, H O = 8) 6 A) 5 6 B) 3 64 g NH 4 NO 3 ve 36 g H O olsun. n NH4 NO 3 = 64 8 =,8 n HO = 36 8 = NH4NO3 =,8,8 = 7 C) 3 D) 7 E) 4

4 Test 7. Bir akarsudan alınan gramlık su için yapılan analiz sonucunda,6 mg Fe + iyonu tespit edilmiştir. Buna göre analiz edilen sudaki Fe + iyonu derişimi kaç ppm'dir? A),3 B), C) 3 D) 6 E) 3 mg çözünen = ppm kg çözücü,6 mg, kg = 3 ppm. C. D 3. E 4. B 5. E 6. D 7. C 8. B 9. D. D. B. A. Kütlece % 4'lık 3 gram MgSO 4 çözeltisinin hacmi ml'dir. Bu çözelti ile ilgili, I. Çözeltinin özkütlesi,5 g/ml'dir. II. Çözeltideki MgSO 4 'ün mol kesri,'dir. III. Çözeltinin derişimi 5 molardır. (MgSO 4 = ) l. d = 3 =,5 (Doğru) ll = g MgSO 4 = mol MgSO 4, 8 3 = 8 g H O, 8 = mol = 'dir. (anlış) lll. M =, = 5 M (Doğru). H O (s) 6 Kütle (g) 8. m Çözünen(g) m Çözücü(g) I. 8 g C 6 H O 6 44 g H O II. 36 g C 5 H 56 g C 6 H 6 III. 8 g CH 3 OH 36 g H O IV. 9 g C H 5 OH 8 g H O ukarıda çözücü ve çözünen kütleleri verilen çözeltilerden hangilerinde çözünen maddelerin mol kesirleri aynıdır? (H O = 8, CH 3 OH = 3, C H 5 OH = 46, C 5 H = 7, C 6 H 6 = 78, C 6 H O 6 = 8) A) I ve II B) I ve III C) II ve IV D) I ve IV E) II, III ve IV l. 8 8 = mol, 44 8 = 8 mol = 9 sıvısı 3 ml 4 3 V Hacim (ml) Şekildeki sıvısı üzerine saf su eklenerek oluşturulan çözeltinin kütle - hacim değişimi yukarıdaki grafikte verilmiştir. Oluşan çözeltinin son durumdaki özkütlesi,96 g/ml olduğuna göre, aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? ( = 8 g/mol, H O = 8 g/mol, d H O = g/ml) A) sıvısının yoğunluğu,8 g/ml'dir. 3 B) Son durumda çözeltideki 'in mol kesri 'dir. C) V değeri 65'tir. D) Son durumda çözeltideki 'in kütlece % derişimi 4'tır. E) Çözelti hacmi, çözücü ve çözünen hacimlerinin toplamından küçüktür. B) n = 4 8 = 3 mol, n 6 4 HO = = mol 8 3 = 3 'tür. 98 lll. 8 3 =,5 mol, 36 8 = mol =,5,5 = 9 9. Hacimce % 3 alkol içeren sulu çözeltide 8 ml su bulunmaktadır. Buna göre çözeltinin kütlesi kaç gramdır? (d alkol =,8 g/ml, d su = g/ml) A) 96 B) 56 C) 34 D) 376 E) 46 % 7'i sudur. % 7'i 8 ml ise % 3'u ml'dir. m alkol =,8. = 96 g = 376 g m su =. 8 = 8 g. AB iyonik katısının su ile oluşturduğu çözeltinin kütlece % derişimi, özkütlesi ve molar derişimi bilinmektedir. alnızca bu bilgiler kullanılarak AB katısının, I. Çözeltideki mol kesri II. Mol kütlesi III. Çözünen kütlesi IV. Öz kütlesi niceliklerinden hangileri hesaplanabilir? (d H O = g/cm 3, H O = 8) A) alnız II B) I ve II C) II ve IV D) I, II ve III E) II, III ve IV %. d. M = 'dan yalnızca mol kütlesi (M A ) hesaplanabilir. M A (Cevap A)

5 BÖLÜM 4 Test Çözelti Derişimleri ile İlgili Hesaplamalar - 3.,5 mol KOH katısının mol H O da tamamen çözünmesiyle oluşan çözelti ile ilgili,. I. Kütlece % 8 KOH içerir. II. Su eklenerek hacmi ml'ye tamamlanırsa derişimi,5 M olur. III. Çözünme sürecinde hidratasyon gerçekleşir. (H O = 8, KOH = 56),5. 56 = 4 g KOH ve. 8 = 36 g H O l. 4. = 8 (Doğru) 5 ll. M = n 4/56 ise M = =,5 M (Doğru) v, lll. Çözücüsü H O'dur. (Doğru) katı kütlesi (g),5 Çözelti derişimi,6 4 mol L Çözelti hacmi (ml) Bir bileşiğinin suda çözünmesiyle ilgili katı kütlesi - zaman ve çözelti derişimi - çözelti hacmi grafikleri yukarıda verilmiştir. Buna göre 'in molekül kütlesi nedir? A) B) 9 C) 69 D) 46 E) 3 m =,6 = 8,4 gram çözünmüş 4. Molarite mol L x,, A B K y Hacim (L) Bir miktar KOH katısının saf suda çözünmesiyle hazırlanan A çözeltisine su eklenmesiyle çözeltinin molar derişiminin çözelti hacmiyle değişimi yukarıdaki grafikte verilmiştir. I. x =,4 ve y = 4'tür. II. Çözeltide,4 g KOH çözünmüştür. III. Çözelti özkütleleri arasındaki ilişki d K > d B > d A şeklindedir. (KOH = 56) Çözünen madde mol sayısı (n) sabittir. n = M. V eşitliğine göre l.. =,. =,. y'den x =,4 ve y = 4 (Doğru) ll.,. =,4 mol KOH(56) =,4. 56 =,4 g (Doğru) lll. Su eklendikçe özkütle azalır. d A > d B > d K 'dir. (anlış) 5. x molar y L A (suda) y molar 3x L B (suda) x molar 4y L K (suda) M = n v ise,5 = n,4 'ten n =, mol n = m 8,4 dan, = 'dan M A = 9 M A M A ukarıdaki çözeltilerde eşit kütlede A, B ve K tuzları çözünmüştür. Buna göre A, B ve K'nın mol kütlelerinin karşılaştırılması hangi seçenekte doğru verilmiştir? A) A > B > K B) B > A > K C) K > A > B 3. Derişim mol L 3 D) A > K > B E) B > K > A n A = x. y, n B = y. 3x, n K = x. 4y moldür. Kütlelerinin eşit olabilmesi için n = değeri büyük olanın mol kütlesi küçük olmalıdır. molleri: n K > n B > n A ise Mol kütleleri: A > B > K'dir. m M A 'dan mol (Cevap A) 99 m m 4m Çözünen kütlesi (g) katısının suda çözünmesiyle hazırlanan aynı sıcaklıktaki, ve 3 çözeltilerinin hacimleri arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) V = V = V 3 B) V = V = 4V 3 C) V = V = 4V 3 D) 4V = V = V 3 E) 4V = V = V 3 Derişim sabit olduğuna göre m ile V orantılıdır. V = V, V = V, V 3 = 4V 6. oğunluğu, g/cm 3 olan kütlece % 49'luk H SO 4 çözeltisinin ml'sine su eklenerek hacmi 5 ml'ye tamamlanırsa molar derişimi kaç olur? (H SO 4 = 98) A) 6 B) 4,8 C) 3 D),4 E), M = %. d. 49.,. 'dan M = = 6M M A 98 M V = M V 'den 6. = M. 5 ise M =,4 M

6 Test 3. E. B 3. D 4. C 5. A 6. D 7. B 8. E 9. C. C. D. C 7. 46,4 gram Na CO 3. 7H O bileşiğinin tamamen suda çözünmesiyle gram sulu çözeltisi hazırlanıyor.. 3 derişimi mol L Oluşan çözeltinin özkütlesi g/ml olduğuna göre, çözeltinin molar derişimi kaçtır? (Na CO 3 = 6, H O = 8) A) 5 B) 4 C) 3 D) E) Na CO 3. 7H O = = 3 46,4 3 =, mol Na CO 3 d = m 'den = ise V = 5 ml =,5 L V V M = n, den M = V,5 = 4 8. x M 3 ml HNO 3 (suda) AI(k) 8,,7 AI katı kütlesi (g) 3 Eklenen HNO 3 (ml) Şekildeki kapta bulunan AI metaline üzerinde belirtilen x M HNO 3 çözeltisi tamamen eklenerek tam verimli tepkime gerçekleştiriliyor. Bu tepkimede AI katı kütlesinin, eklenen HNO 3 hacmi ile değişimi yukarıdaki grafikteki gibi olduğuna göre x değeri kaçtır? (AI = 7) A),4 B),6 C) D), E) 8,,7 = 5,4 g Al n = 5,4 =, mol 7 Al + 3HNO 3 Al(NO 3 ) 3 + 3/H,,6 mol M = n,6 den M = V,3 = M = x 9. KNO 3(suda) x M, y ml Ca(NO 3 ) (suda),5 M, ml ukarıdaki şekilde verilen nolu kaptaki çözelti nolu kaba aktarıldığında NO 3 iyonları derişiminin değişmediği, K+ iyonları derişiminin ise,6 M olduğu belirleniyor. Buna göre x ve y değerleri aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? x y A) B),5 3 C) 3 D) E),5. kapta NO 3 değişimi,5. = M'dır. Karıştırılınca değişmediğine göre. kaptaki NO 3 de M'dır. = 'dir. K + ise. y =,6. (y + ) den y = 3 ml 4,8, Eklenen 3 katısı(mol) Bir miktar saf suya 3 iyonik katısı eklenmesiyle hazırlanan çözeltide 3 derişimi ile eklenen 3 'ün mol sayısı arasındaki grafik yukarıdaki gibidir. Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Suda,8 mol 3 çözünmüştür. B) Çözelti 3 katısına doymuştur. C) Su hacmi ml'dir. D) Çözeltide +3 iyon derişimi 8 M'dir. E),4 mol 3 katısı çözünmeden kalmıştır. n M = den 4 =,8 ise V =,L = ml'dir. V çözelti V C) Su hacmi değil, çözelti hacmi ml'dir.. Cu (k) + 4HNO 3(suda) Cu(NO 3 ) (suda) + NO (g) + H O (s) ukarıda denklemi verilen tepkimeye göre 3, gram Cu katısının tamamen tepkimeye girmesi için M'lik HNO 3 sulu çözeltisi kullanılıyor. Buna göre tepkimede harcanan HNO 3 çözeltisinin hacmi ve tepkimede oluşan NO gazının normal koşullardaki hacmi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? (Cu = 64) V HNO3(suda) (ml) V NO(g) (L) A) 5, B),4 C), D), E),4 n Cu = 3, 64 =,5 mol n HNO3 = 4. n Cu = 4.,5 =, mol M = n, 'den = ise V =, L = ml V V n NO =. n Cu =.,5 =, mol = NK'da,.,4 =,4 L. I. II. MgSO 4(suda),8 M MgSO 4(suda) M ukarıda verilen çözeltilerin eşit hacimleri karıştırıldığında özkütlesi,6 g/ml olan kütlece % 'lik bir çözelti oluşuyor. Buna göre II. çözeltinin molar derişimi () kaçtır? (Son çözeltinin hacmi karıştırılan çözeltilerin hacminin toplamına eşittir. MgSO 4 = ) A) B),6 C), D),8 E),4 M = %. d..,6. dan M = = M M A,8. V + M ll. V =. V den M ll =, M

7 Çözelti Derişimleri ile İlgili Hesaplamalar - 3 BÖLÜM 4 Test Mol sayısı (mol) n mol KCI (suda) n mol MgCI (suda), Br. ukarıdaki şekilde verilen sulu çözeltilerdeki CI iyonu molar derişimleri eşittir. ve nolu çözeltiler karıştırıldığında K + iyonlarının molar derişiminin CI iyonlarının molar derişimine oranı kaç olur? A) 4 B) C) D) E) 4. de n mol Cl,. de n mol Cl M = n V ise demekki Cl derişimlerinin eşit olması için hacimleride eşit olmalıdır. n Cl = n + n = 4n n K + = n [Cl ] = 4n = [K+ ] = n = Derişim (M) +m n,4 K + KBr ve MgBr katılarının saf suda çözünmesiyle hazırlanan 5 ml'lik bir çözeltideki K + ve Br iyonlarının mol sayılarının zamanla değişimini gösteren grafik yukarıdaki gibidir. I. Çözünen KBr,4 mol'dür. II. Çözünen MgBr,6 mol'dür. III. Çözeltideki Mg + iyonlarının derişimi,8 M'dır. l.,4 mol KBr ve,4 mol MgBr çözünmüştür. (Doğru) ll. anlış lll.,4 mol MgBr,4 mol Mg +, M =,4,5 =,8 M (Doğru) n m iyonik katısının suda çözünmesine ait iyon derişimi - zaman grafiği yukarıda verilmiştir. Buna göre n m bileşiğinin formülü nedir? A) B) C) D) 3 E) = 3 = +m n ise 3 5. M 5 ml doymamış OH çözeltisinin suyu tamamen buharlaştırıldığında geriye gram katı madde kaldığına göre 'in atom ağırlığı nedir? (H =, O = 6) A) B) C) 3 D) 39 E) 64 n = M. V'den n OH =.,5 =,3 mol n = m M A dan,3= M A ise OH = = 4 ise = 3 6. Mol sayısı a b 3. Fe(NO 3 ) (suda) Saf su t 3 iyonik katısı ile sulu çözelti hazırlanırken çözünen 3 katısının mol sayısının zamanla değişimi yukarıdaki grafikte verilmiştir. M 8 ml Boş kap 3 ukarıdaki şekillerde verilen nolu çözeltinin yarısı boş olan nolu kaba aktarılıyor. nolu kapta oluşan çözeltinin hacmi su eklenerek litreye tamamlanıyor. Buna göre son durumda nolu kaptaki çözeltide NO 3 iyonları derişimi kaç M'dir? A) 4 B) 3, C) D),6 E),8 nolu çözelti ilk işlem sonucu M, 4 ml'dir.. işlem: M V = M V 'den. 4 = M. 'den M =,8M Fe(NO 3 ).,8 =,6 M NO 3 Hazırlanan çözeltinin hacmi 5 ml olduğuna göre, I. Çözelti doymuştur. II. Çözeltinin derişimi (a b) M'dır. III. Çözeltideki 3+ iyonlarının mol sayısı 3(a b) dir. l. Katının hepsi çözünmemiş. Doymuş (Doğru) ll. M = a b,5 = (a b) (Doğru) lll. (a b). olmalıydı. (anlış)

8 Test 4. D. E 3. D 4. D 5. C 6. C 7. B 8. B 9. C. E. D. E 7. M ml AI(NO 3 ) 3(suda). M ml KOH (suda),8 M 3 ml Mg(NO 3 ) (suda), M 3 ml Pb(NO 3 ) (suda),8 M 3 ml Mg(NO 3 ) çözeltisine M ml AI(NO 3 ) 3 çözeltisinin tamamı ilave ediliyor. Bu işlem sonucunda kaptaki Mg + ve NO 3 derişimleri aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? [Mg + ] [NO 3 ] A),4, B),48,6 C),48 5,4 D),64,6 E),48, [Mg + ]: M V = M V 'den,8. 3 = M. 5 ise M =,48 M [NO 3 ]: M V + M V = M son V son 'dan, = M son. 5'den 8. 4 gram NaOH katısının g suda çözünmesiyle hazırlanan doymamış sulu çözelti ile ilgili, I. Kütlece % 'liktir. M son =,6M II. Molal derişimi 3'tür. III. Molar derişimi 3'tür. (NaOH = 4, d su = g/ml) D) I ve III E) II ve III l. 4.,7 (anlış) 4 ll. Molar derişim = n çözünen(mol) dir. n çözücü(kg) n NaOH = 4 =,6 mol 4 molalite =,6 = 3 molal (Doğru), lll. Çözelti hacmi belli değildir. Hesaplanamaz. (anlış) 9. Özkütlesi,9 g/cm 3 olan kütlece % 'lik sulu çözeltisinin molar derişimi 3 M'dir. 'in mol kütlesi kaç g/mol'dür? A) 4 B) 56 C) 63 D) 7 E) 84 M = %. d..,9. 'dan 3 = ise M A M A M A = 63g/mol Şekildeki kapta bulunan Pb(NO 3 ) çözeltisine üzerinde belirtilen KOH çözeltisinin tamamı eklendiğinde Pb + ve OH iyonlarının tümü birlikte çöküyor. Buna göre son karışımdaki K + iyonları derişimi kaç molardır? A),5 B),45 C),3 D),4 E), npb + =,.,3 =,3 mol O halde Pb(OH) 'deki n OH =,3. =,6 mol. x =,6, =,3 M,3. = M. 5'den M K + =, M. 4 M, L NaNO 3(suda) M, L Ca(NO 3 ) (suda) ukarıda şekli verilen kaba NaNO 3 çözeltisinin tamamı azar azar ekleniyor. [Ca + ] [Na + ] [NO 3] 4 4 I II III kaptaki Ca +, Na + ve NO 3 iyonlarının derişimlerinin zamanla değişimini gösteren grafiklerden hangileri doğrudur? Eşit hacim karıştırıldığı için derişimler yarıya düşer. [Ca + ] = = M, (Na+ ) = 4 = M [NO 3 ] = 4 +. = 4M l ve lll (Doğru) ll. si 'dan başlamalıydı.. Kütlece % 49'luk H SO 4 çözeltisinin 5 ml'si ile yeterince Zn katısının artansız tepkimesi sonucu normal koşullarda 44,8 L H gazı oluşuyor. I. Tepkimede mol Zn harcanmıştır. II. H SO 4 çözeltisinin özkütlesi,8 g/ml'dir. III. H SO 4 çözeltisinin derişimi 4 M'dir. Zn + H SO 4 ZnSO 4 + H 44,8 mol mol,4 = mol 49. d. M = = 4M 4 = den,8 g/ml,5 98

9 Koligatif Özellikler - BÖLÜM 4 Test 5. Deniz seviyesindeki bir miktar saf suya ayrı ayrı uygulanan. ve. işlemleri;. C H 5 OH sıvısı eklemek,. NaCI katısı eklemek şeklindedir. Bu işlemler sonucu gerekleşen değişimler ile ilgili,. İşlem. İşlem I. Kaynama noktası : Artar Azalır II. Donma noktası : Azalır Azalır III. Buhar basıncı : Artar Azalır C H 5 OH uçucu bir sıvıdır. Kaynama ve donma noktası suyunkinden düşük, buhar basıncı ise fazladır. NaCl ise suyun kaynama noktasını arttırır iken donma noktasını ve buhar basıncını düşürür.. mol NaCI (k),5 mol NaCI (k) mol C 6 H O 6(k) 4.,4 M ml KNO 3(suda), M ml AI(NO 3 ) 3(suda) Deniz seviyesindeki,4 M ml KNO 3 sulu çözeltisine, M ml (AI(NO 3 ) 3 sulu çözeltisinin tamamı ilave ediliyor. Bu işlem sonucu kapta, I. İyon derişimi, II. Çözeltinin kaynamaya başlama sıcaklığı, III. Katyon derişimi. niceliklerinden hangileri değişmez?, M Al(NO 3 ) 3 (4i) =,. 4 =,8 Mi,4 M KNO 3 (i) =,4. =,8 Mi iyon derişimi değişmez. kg su I. g su II. kg su Deniz seviyesinde bulunan I., II. ve III. kaplarında miktarları belirtilen saf sulara üzerlerinde verilen maddeler eklenerek tamamen çözülüyor. Buna göre I., II. ve III. nolu kaplardaki çözeltilerin kaynamaya başlama sıcaklıkları aşağıdakilerden hangisinde doğru karşılaştırılmıştır? A) I > II > III B) II > I > III C) III > I > II D) I > III > II E) II > III > I Çözeltilerin kaynama noktaları iyon derişimleri ile orantılıdır. mol iyon,5. mol iyon l: = molal iyon, ll: = 5 molal iyon, kgsu, kgsu mol tanecik lll: = molal tanecik, ll > l > lll kgsu 3. I. 3 M ml CaCI III. 5. Deniz seviyesindeki g saf suda 8 g NaOH katısının tamamen çözünmesiyle hazırlanan sulu çözeltinin kaynamaya başlama sıcaklığı (K.N.) ve donmaya başlama sıcaklığı (D.N.) aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? (H =, O = 6, Na = 3, K k =,5 C/m, K d =,86 C/m) K.N. D.N. A),5,86 B),4 3,7 C),4,86 D),5 3,7 E),4 9,3 8,4 =, mol NaOH(i) =,4 mol iyon. molalite = = molal iyon. K.N = +.,5 =,4 C 4, D.N =.,86 = 3,7C 6. II. M 3 ml AICI 3 III. 3 M ml NaCI ukarıda verilen aynı şartlardaki üç farklı sulu çözelti ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Çözeltilerdeki tuzların mol sayıları arasındaki ilişki II = III > I şeklindedir. B) Kaynamaya başlama sıcaklıkları arasındaki ilişki II > I > III şeklindedir. C) CI iyon derişimleri arasındaki ilişki I = II > III şeklindedir. D) Donmaya başlama sıcaklıkları arasındaki ilişki III > II > I şeklindedir. E) Aynı sıcaklıktaki buhar basınçları arasındaki ilişki III > II > I şeklindedir. İyon derişimleri: l: 3. 3i = 9Mi, ll:. 4i = 8Mi, lll. 3. i = 6Mi l > ll > lll NaNO 3(suda) Mg(NO 3 ) (suda) AI(NO 3 ) 3(suda) I. II. III. Aynı ortamda bulunan yukarıdaki kaplarda hazırlanan sulu çözeltilerde NO iyonu molal derişimleri eşittir. 3 I. Çözünen tuzlardan mol sayısı en fazla olanı NaNO 3 'tür. II. Aynı ortamdaki donmaya başlama sıcaklığı en yüksek olanı III. südür. III. Çözelti hacimleri birbirine eşittir. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? 6 molal NaNO 3, 3 molal Mg(NO 3 ) ve molal Al(NO 3 ) 3 'te NO 3 molal derişimleri aynıdır. 3 B) Kanama noktası iyon derişimi ile doğru orantılıdır. l > ll > lll ll.. 4 = 8 molal iyon ile Donma noktası en küçük olanı Al(NO 3 ) 3 'tür.

10 Test 5. D. B 3. B 4. C 5. B 6. B 7. C 8. A 9. A. D. C. B 7.. 9, gram etanol ve 4,4 gram saf suyun oluşturduğu çözeltinin t C'deki buhar basıncı kaç mmhg'dir? t çözeltisi 3t çözeltisi ve katılarının eşit mollerinin eşit kütledeki saf sularda çözünmesiyle hazırlanan sulu çözeltilerin atm basınçta soğuma grafikleri yukarıdaki gibidir. ve katıları aşağıdakilerden hangisi olabilir? 9, 46 (H O = 8, C H 5 OH = 46, t C'ta P su buharı = mmhg, t C'ta P etil alkol = 4 mmhg) A) 44 B) 36,4 C) 3,4 D),8 E) 6,8 =, mol etanol, 4,4 8 =,8 mol H O Karışımın buharbasıncı = n etanol n toplam. P etanol + = 4,8 + 6 =,8 mmhg n su. P su =, n toplam. 4 +,8. A) KCI C 6 H O 6 B) MgCI NaCI C) NaCI MgCI D) AICI 3 KBr E) NaNO 3 NaCI çözeltisinde iyon derişimi ise çözültesinde 3'tür. iyonlu 3 iyonlu olmalıdır. 8. atm basınçta,3 M KNO 3 sulu çözeltisinin kaynamaya başlama sıcaklığı + 4a C, aynı ortamdaki M Ca(OH) çözeltisinin kaynamaya başlama sıcaklığı + 3a C'dir. Buna göre Ca(OH) çözeltisinin derişimi () aşağıdakilerden hangisidir? A),5 B),3 C),45 D),6 E),9,3 M KNO 3 (i) =,3. =,6 M iyon M Ca(OH) (3i) = x. 3 = 3 M iyon. katısının saf suda çözünmesiyle hazırlanan kütlece % 'luk sulu çözeltisinin t C'taki buhar basıncı mmhg'dır. Buna göre katısının mol kütlesi kaçtır? (H =, O = 6, t C'ta P su buharı = mmhg) A) 84 B) 64 C) 4 D) 38 E) 4 Katı sıvı çözeltilerde buhar basıncı = n HO = 9 8 = 5 mol n x. = ise n x =,5 mol'dür.,5 = M ise x = 4 g/mol n H O n toplam. P buhar 'dır. Kütlece % 9'ı H O'dur.,6 3 = 4a 3a ise =,5 M (Cevap A) Buhar basıncı (mmhg) Arı su KCI h Na SO 4 (suda) Hg NaCI (suda) 4 +3a +4a ukarıda arı su, KCI (suda) ve,6 M (suda) maddelerinin buhar basıncının sıcaklıkla değişimini gösteren grafik verilmiştir. KCI çözeltisinin molar derişimi ve bileşiğinin formülü aşağıdakilerden hangisi olabilir? KCI (suda) derişimi (M) 'in formülü A),9 AI(NO 3 ) 3 B),5 KOH C),6 Na SO 4 D) NaCI E), Mg(NO 3 ) KCl ve çözeltilerinin iyon derişimleri oranı 3a 4a = 3 4 olmalıdır. A),9 M KCl ile,6 M Al(NO 3 ) 3 te iyon derişimi,9.,6. 4 = 3 4 'tür. (Cevap A) T, M T, M ukarıdaki düzenekte çözeltilerin derişimleri M ve M ile sıcaklıkları T ve T ile ifade edilmiştir. I. M = M ise T > T 'dir. II. T = T ise iyon derişimi fazla olanı Na SO 4 çözeltisidir. III. T > T ise M > M 'dir. IV. Aynı ortamda donma miktarı düşük olanı NaCI çözeltisidir. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) alnız I B) alnız II C) II ve III D) I ve IV E) II, III ve IV ll. T = T ise iyon derişimi fazla olanı Na SO 4 'tür. Böylelikle aynı sıcaklıktaki buharbasıncı düşük olur. (Kesin)

11 l. x. 3 = 3x M iyon. ll. y. = y M iyon lll. z. 4 = 4z M iyon 3x = y = 4z'dir. Koligatif Özellikler - BÖLÜM 4 Test 6. (suda) (k) Şekilde katısı ile denge halinde bulunan sulu çözeltisinin çözünme denklemi, (k) (suda) + ısı şeklindedir. Buna göre çözeltinin sıcaklığı artırılırsa, I. derişim, II. kaynamaya başlama sıcaklığı, III. buhar basıncı. niceliklerinden hangileri azalır? l. 'in çözünmesi ısı verendir. Isındıkça çökme gerçekleşir. Derişimi azalır. ll. Derişimi azaldıkça kaynama noktası azalır. lll. Derişimi azaldıkça buhar basıncı artar. 4. ve sıvılarından oluşan bir çözeltinin 5 C'deki buhar basıncı 3 mmhg'dir. çözeltideki sıvısının mol kesri nedir? (5 C'deki buhar basınçları, P = 3 mmhg, P = 4 mmhg) A), B),4 C),5 D),6 E),8 P karışım =. P +. P 'dir. nin mol kesri = 'tir. 3 =. 3 + ( ). 4 =,8'dir x mol Mg(NO 3 ) (k) y mol NaCI (k) z mol AICI 3(k),93 L su L su L su I. II. Şekildeki kaplarda bulunan saf sulara üzerlerinde belirtilen katılar eklenerek doymamış sulu çözeltiler elde ediliyor. Oluşan çözeltilerin deniz seviyesindeki kaynamaya başlama sıcaklıkları birbirine eşit olduğuna göre x, y ve z arasında nasıl bir ilişki vardır? A) x = y = z B) x = 3y = 4z C) 3x = y = z D) 3x = y = 4z E) x = y = z Kaynama noktaları eşit ise iyon derişimleri de eşittir. III. 4 gram 3 katısının 4 gram saf suda çözünmesiyle hazırlanan çözelti atm basınçta soğutulduğunda sıcaklık - zaman grafiği yukarıdaki gibi olmaktadır. Buna göre 3 bileşiğinin mol kütlesi kaçtır? (Kd =,86 C/m) A) B) 56 C) 64 D) 76 E),93,86 =,5 molal iyon ise 3, molal'dir. 4 n 3 = mol. molalite = mol M A kgsu ise 4 M, = A,4 ve M A = g/mol 6. kg saf suda mol Na SO 4 çözünmesiyle hazırlanan çözeltinin oda koşullarındaki kaynamaya başlama sıcaklığı 3, C'dir. 3. Normal basınçta bulunan iki sulu çözeltiden 'in kaynama noktası + a C, 'nin kaynama noktası + 3a C'dir. ve çözeltileri aşağıdakilerden hangisi olabilir? 'in formülü A) M C 6 H O 6(suda) M NaCI (suda) B),5 M KOH (suda) M K SO 4(suda) C) M Mg(NO 3 ) (suda),5 M C 6 H O 6(suda) D), M NaCI (suda),4 M Mg(NO 3 ) (suda) E), M CH 3 OH (suda), M Ca(OH) (suda) İyon derişimleri arası oran a 3a = = 3 'tir. D), M NaCl(i) =,4 Mi,4M Mg(NO 3 ) (3i) =, Mi = 3 'tür. mol NaCI, mol AICI 3, mol C 6 H O 6,5 kg su,4 kg su, kg su I. II. III. yukarıdaki çözeltilerden hangilerinin oda koşullarındaki kaynamaya başlama sıcaklığı,8 C'dir? = molal Na SO 4 (3i) =. 3 = 6 molal iyon 3,,8 = 6 'ten = 4 malol iyon x. mol iyon l. de = 4 molal iyon,5 (Cevap A) 5

12 Test 6. C. D 3. D 4. E 5. E 6. A 7. D 8. E 9. C. D. A. B 7., M AICI 3(suda), M KNO 3(suda), M C 6 H O 6(suda) 3 Şekildeki kapta yarı geçirgen zarlarla ayrılmış bölmelere yerleştirilmiş, ve 3 nolu çözeltiler ile ilgili, I. nolu çözelti nolu çözelti için hipertonik ortam oluşturur. II. ve 3 nolu çözeltiler izotoniktir. III. Osmoz olayı 'den 'e ve 3'den 'ye doğru gerçekleşir. l..,. den derişik (Doğru) ll. Derişimleri farklıdır. (anlış) lll. Derişimi az olandan çok alana (Doğru) 8. Aşağıdaki kapta yarı geçirgen bir zarla ayrılmış iki ayrı bölmede ve sıvıları yerleştirilmiştir. yarı geçirgen zar Bir süre sonra nolu kapta osmotik basınç artmaya başladığına göre ve sıvıları, I. M C 6 H O 6(suda) M NaCI (suda) II. Saf su,5 M NaCI (suda). 5 C'de kg suda,3 mol NaCI çözülerek hazırlanan çözelti oda koşullarında soğutulduğunda sıcaklık - zaman grafiği Şekil - 'deki gibidir t Şekil - Bu çözeltiye, I. kg su ilave etmek, II., mol NaCI çözmek, t Şekil - III., mol NaCI ve kg su ilave etmek. işlemlerinden hangileri uygulandığında Şekil - 'deki grafik elde edilir?,3 =,5 molal NaCl 3t t =,5 m =, molal olmalıdır. m ise l. ve lll. işlemler NaCl molalitesini, molal yaparlar.. Aşağıda yarı geçirgen zarla ayrılmış sisteme x molar A(suda) ve y molar B çözeltileri yerleştirilmiştir. P x M A (suda) arı geçirgen zar P y M B (suda) 6 III. M KNO 3(suda) M AICI 3(suda) yukarıdakilerden hangileri olabilir? Başlangıçta nolu çözelti seyretik olursa su kaybettikçe osmotik basıncı artar. 9. H O (g) H O (g) h h NaCI (suda) 5 C Hg K SO 4(suda) 5 C Şekildeki sistemde h > h olduğuna göre, I. NaCI çözeltisinin molar derişimi K SO 4 çözeltisininkinden daha büyüktür. Hg II. h = h olabilmesi için NaCI çözeltisinin sıcaklığı artırılmalıdır. III. K SO 4 çözeltisinin elektrik iletkenliği NaCI çözeltisininkinden fazladır. l. iyon derişimi az olanın buhar basıncı fazladır. (Doğru) ll. Sıcaklık arttıkça buhar basıncı artar. (Doğru) lll.. nin iyon derişimi daha fazladır. (anlış) I. P = P ve osmoz olayı yönünde gerçekleşiyor ise. kapta zamanla osmotik basınç artar. II. x = y ve P > P ise ters osmoz gerçekleşir. III. P = P ve x > y ise osmoz olayı yönünde gerçekleşir. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? l. Su kaybedenin osmotik basıncı artar. (Kesin) ll. İyon derişimleri belli değildir. (Kesin değil) lll. İyon derişimleri belli değildir. (Kesin değil). atm basınçta AI (SO 4 ) 3 katısının 8 g suda çözünmesiyle hazırlanan çözeltinin donmaya başlama sıcaklığı 9,3 C'dir. 9,3 Bu çözelti ile ilgili, I. Çözünen AI (SO 4 ) 3 'ün mol sayısı 4'tür. II. Molal derişimi 5'tir. III. Kaynamaya başlama sıcaklığı,6 C'dir. (K k =,5 C/m, K d =,86 C/m) A) alnız II B) alnız III C) I ve II,86 = 5 molal iyon = molal Al (SO 4 ) 3 'tür. n =,8 ise n =,8 mol Al (SO 4 ) 3 'tür. l ve ll (yanlış) K. N = + 5.,5 =,6 C (Cevap A)

13 BİRE BİR BÖLÜM 4 Test 7. Aynı ortamdaki ağzı açık iki kaptan birinde arı su, diğerinde yemek tuzunun doymamış sulu çözeltisi kaynatılmaktadır. Kaynama süresince gerçekleşen değişimler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Suyun sıcaklığı sabit kalırken, tuzlu suyun sıcaklığı artar. B) Buhar basınçları birbirine eşittir. C) Tuzlu suyun derişimi artar. D) Suyun hacmi azalır. E) Suyun yoğunluğu artarken, tuzlu suyun yoğunluğu azalır. Kaynarken suyun sıcaklığı sabit, tuzlu suyunki artar. Aynı ortamda kaynayan sıvıların buharbasınçları açık hava basıncına eşittir. Kaynayan doymamış tuzlu suyun doyana kadar derişimi artar. E) Kaynarken suyun sıcaklığı sabit olduğu için yoğunluğu sabittir. Ancak tuzlu suyun derişimi arttığı için yoğunluğu artar.. Bir katısıyla hazırlanan ve aşağıda hacmi ile derişimi verilen sulu çözeltilerden hangisinde çözünmüş madde miktarı diğerlerinden fazladır? Çözeltinin hacmi (ml) Çözelti derişimi mol c m L A) B) 5 4 C), D), E) 5 3 n = M. V'den E) n = 3. 5 = 5 mmol ile en fazladır. 3. Aynı ortamda bulunan, aynı sıcaklıktaki, I. 5 g saf su II., mol NaCI tuzunun 5 g sudaki çözeltisi III.,3 mol şekerin 5 g sudaki çözeltisi IV. 5 g saf etil alkol ile ilgili aşağıdaki karşılaştırmalardan hangisi yanlıştır? A) I. nin buhar basıncı, IV. den düşüktür. B) II. nin donma noktası, III. den yüksektir. C) Elektrik iletkenliği en fazla olanı II. sidir. D) I. si için III. sü hipertonik ortamdır. E) Uçuculuğu en fazla olan IV. südür. İyon derişimi arttıkça K.N artar, D.N azalır, Buhar basıncı azalır. B), =,4 molal NaCl(i) =,8 molal iyon,5,3,5 =,6 molal şeker. ll. nin donma noktası lll. ninkinden düşüktür Eklenen in mol sayısı (mol) A C B Çözeltinin derişimi (M),4,6 Bir tuzunun sabit sıcaklıktaki bir miktar suya eklenen mol sayısı ile oluşan çözeltinin molar derişimi arasındaki grafik yukarıda verilmiştir. Bu çözelti ile ilgili, I. Çözelti A konumunda doymamış, B konumunda doymuştur. II. Çözeltinin hacmi 5 L'dir. III. C konumunda kabın dibinde mol katısı bulunur. l. B'de derişim sabit (Doğru) ll.,6 = 3 'den V = 5L (Doğru) lll. 4 3 = mol (Doğru) V 5. Mol sayısı (mol) l. M = n V m n Oda sıcaklığındaki bir miktar suya atılan katısının mol sayısının zamanla değişimi grafikteki gibidir. Oluşan çözeltinin hacmi litre olduğuna göre çözelti ile ilgili, + derişimi(m) m n m n derişimi (M) 3m İyon derişimi (M) 3n I II III yukarıdaki grafiklerden hangileri doğrudur? (Doğru) ll. m n M = m n. = m n M (Doğru), M NaNO 3(suda) ukarıdaki kapta bulunan çözeltiye aynı sıcaklıkta, M AI(NO 3 ) 3 çözeltisinden eşit hacimde eklenerek karıştırılıyor. Kaptaki çözeltide gerçekleşen değişimler ile ilgili, I. Na + iyon derişimi, M olur. II. NO 3 iyon derişimi artar. III. Kaynamaya başlama sıcaklığı artar. l. Na + için hacim katına çıkar, derişi yarıya düşer. (Doğru) ll., M NO 3 üzerine,3 M NO 3 içeren çözelti eklendi. Artar. (Doğru) 7

14 Test 7. E. E 3. B 4. E 5. C 6. C 7. C 8. B 9. B. B. A. A 3. B 7. Aşağıdaki grafikte normal basınçta kg suda çözünen maddenin mol sayısının suyun donma noktasına etkisi verilmiştir. a a 3a 4a 5a Suyun donma noktası ( C) 3 NaCI Çözünen maddenin mol sayısı (mol). H SO 4 'ün sudaki kütlece % 49 luk çözeltisinin yoğunluğu, g/ml'dir. 3 ml M H SO 4 çözeltisi hazırlamak için, kütlece % 49'luk H SO 4 çözeltisinden kaç ml alınarak hacim 3 ml'ye tamamlanmalıdır? (H SO 4 = 98) A) 5 B) C) 5 D) E) 5 M = %. d. dır. M A 49.,. M = = 6M H SO 4 98 M V = M V 'den 6. V =. 3 V = ml Buna göre ve bileşiklerinin formülleri aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) C 6 H O 6 Mg(NO 3 ) B) K SO 4 KOH. M, 5 ml HNO 3 çözeltisi hazırlamak için 5M'lık HNO 3 çözeltisinden kaç ml alınarak hacmi su ile 5 ml'ye tamamlanmalıdır? C) K 3 PO 4 C 6 H O 6 D) KNO 3 C 6 H O 6 E) AI (SO 4 ) 3 MgCI A) B) 5 C) 3 D) 35 E) 4 M V = M V 'den 5. V =. 5 ise V = ml molal NaCl(i) = 4 molal iyon = 4a (Cevap A) 'te 4 molal iyon içerir. molal. = 4 ise : 4 iyonludur. (K 3 PO 4 ) 3 molal iyon = 3a ve 3 molal ise 3 molal = 3 = (C 6 H O 6 ) 8. 4,4 gram K 3 PO 4 'ün suda çözünmesiyle 5 ml sulu çözelti hazırlanıyor. K 3 PO 4 'ün sudaki iyonlaşma tepkimesi, K 3 PO 4(suda) 3K + (suda) + PO 3 4(suda) şeklindedir. Buna göre hazırlanan çözelti ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? (K 3 PO 4 = ) A), mol K 3 PO 4 çözünmüştür. B) Çözeltideki K + derişimi,6 molardır. 3- C) Çözeltide, mol PO 4 iyonu vardır. 3- D) Çözeltideki PO 4 derişimi,4 molardır.. x mol NaNO 3 katısının deniz seviyesinde 5 gram suda tamamen çözünmesiyle hazırlanan çözeltinin kaynama noktası,8 C'dir. Buna göre x kaçtır? (Kaynama noktası yükselme sabiti (K k ) =,5 C/molal) 8 E) Çözeltideki toplam iyon sayısı,8 modür. 4,4 =, mol K 3PO 4,,,5 =,4 M K 3PO 4 B),4 M K 3 PO 4 =,4. 3 =, M K + içerir. A) B),5 C) D),5 E) 3,8 =,8 C artış.,8,5 = 4 molal iyon = molal NaNO 3'tür. n Molalite = kgsu ise =,5 ten = mol (Cevap A) 9. Bağıl nem, havadaki su buharının kısmi basıncının aynı sıcaklıktaki suyun buhar basıncına oranının yüzdesi olarak tanımlanır. havadaki su buharının kısmi basıncının 8 mmhg ve suyun buhar basıncının 4 mmhg olduğu bir ortamda bağıl nem yüzdesi kaçtır? A) 8 B) 75 C) 6 D) 5 E) 4 % Bağıl nem = P kısmi P subuharı. ise 8 4. = 'in sudaki kütlece % 3'luk çözeltisinin yoğunluğu, g/cm 3 ve derişimi 9 M'dır. Buna göre 'in mol kütlesi kaç g/mol'dür? A) 4 B) 4 C) 56 D) 64 E) 84 M = %. d. 3.,. dan. 9 = ise M = 4 M A M

15 Çözünürlük ve Çözünürlüğü Etkileyen Faktörler - BÖLÜM 4 Test 8. Bir katısının C'de saf sudaki çözünürlüğü 5 g / g su'dur. Buna göre C'de, I. g ve 8 g su içeren çözelti II. Kütlece % 'lik çözelti III. g ve 6 g su ile hazırlanan çözelti yukarıdakilerden hangileri doymuş bir çözeltidir? Doyması için m x 5 oranı m su = 4 'tür. l. 8 = 4, ll. 8 = 4, lll. 6 = 3 > 4 Her üç çözeltide doymuştur.. AB katısının suda çözünme denklemi, AB (k) + ısı A + (suda) + B (suda) şeklindedir. Belirli bir sıcaklıkta hazırlanan dibinde katısı bulunmayan AB doymuş sulu çözeltisinin sıcaklığı artırılırsa, I. Doymamış çözelti oluşur. II. A + iyon derişimi artar. III. AB'nin çözünürlüğü azalır. IV. Çözeltinin elektrik akımı iletkenliği artar. yargılarından hangileri doğru olur? A) I ve II B) II ve III C) I ve IV D) I, II ve IV E) II, III ve IV Çözünürlüğü endotermiktir. Sıcaklık artırılırsa çözünürlüğü artar ve l. Doymamış çözelti oluşur. (Doğru) lv. İyon derişimi değişmez, ancak sıcaklık arttığı için iyon haraketi ve elektrik iletkenliği artar. 3. Çözünürlük (g/ g su) 3 ve maddelerinin sıcaklıkla çözünürlük değişimlerini gösteren grafik yukarıdaki gibidir. I. C'deki doygun çözeltisinin sıcaklığı artırılırsa derişimi artar. II. Dibinde katısı olan doygun çözeltisinin sıcaklığı artırılırsa derişimi azalır. III. C'de ile 'nin sudaki çözünürlükleri aynıdır. yargılarından hangileri yanlıştır? l. Çözünürlüğü ekzotermik. Dibe çöker, derişimi azalır. (anlış) ll. Dibindeki katı çözülür, derişim artar. (anlış) lll. Grafikten aynı olduğu görülür. (Doğru) 4. O A B CO (g) Su ukarıda şekli verilen sisteme, I. Soğutmak, II. Pistonu A noktasında sabitlemek, Sürtünmesiz piston III. Pistonu O noktasında sabitleyip He gazı eklemek, işlemlerinden hangileri yapılırsa CO gazının çözünürlüğü artar? Gazların çözünürlüğü kısmi basınçları ile doğru, sıcaklıkla ters orantılıdır. 5. çözeltisi (k) 5 C Suda çözünmesi ekzotermik olan katısı ile suyun oluşturduğu çözelti yukarıdaki şekilde verilmiştir. Kaba dipteki katının bir kısmını çözecek kadar 5 C'deki saf su ilave edilirse, 5 Çözeltinin sıcaklığı ( C) Çözeltinin kütlece % derişimi I II grafiklerinden hangileri doğru olur? Çözeltinin kütlesi III l. Çözünme ekzotermik olduğu için sıcaklığı artar. (Doğru) ll. Sıcaklık arttıkça dibe çöker. Derişim azalır. (anlış) lll. Eklenmiştir. Artar. (Doğru) 6. % lik doymamış çözelti Doymuş çözelti % 5 lik doymuş çözelti I II III g (k) 5 C'de g suda farklı miktarlarda tuzu çözülerek yukarıdaki çözeltiler hazırlanıyor. Bu çözeltiler ile ilgili, I. I. çözeltinin çözünürlüğü 5 g / g su'dur. II. III. çözeltide 4g çözünmüştür. III. II. çözeltiye sabit sıcaklıkta 3 g su eklenirse dipteki katının tamamı çözünür. 4gx 5 C de çözünürlük doymuş olan lll. çözeltiye göre g su 33,3 g g su 'dır. g su 4 g 'i 3 g su g'i çözer. (ll) 9

16 Test 8. E. C 3. C 4. C 5. D 6. D 7. D 8. A 9. B. B. C. D Çözünürlük (g / g su) 5 katısının sudaki çözünürlük - sıcalık grafiği yukarıda verilmiştir. Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) 'in sudaki çözünürlüğü endotermiktir. B) C'de 4 g su ile hazırlanan doygun çözeltide g çözünmüştür. C) 5 C'deki 3 gram doygun çözeltinin sıcaklığı C'ye düşürülür ise 7 gram çöker. D) C'deki kütlece % 'lik çözeltinin sıcaklığı 5 C'ye çıkarılırsa kütlece % derişimi artar. E) 5 C'deki kütlece % 5'lik gram çözeltinin sıcaklığı C'ye düşürülürse 37,5 g çözer. D) Kütlece % derişimi değişmez. Çözünürlüğü artar. 8. ve katılarının C ve 5 C'de saf sudaki çözünürlükleri aşağıda verilmiştir. Çözünürlük (g/ g su) Sıcaklık C C 6 5 C 7 ve 'nin C'de iki ayrı kapta hazırlanan 48'er gramlık doygun çözeltilerinin sıcaklıkları 5 C'ye çıkarılırsa, I. katısının 'ü dibe çöker. 3 II. çözeltisinin doyması için en az gram eklenmelidir. III. Son durumda çözeltilerdeki su kütleleri eşittir. IV. çözeltisine 6 gram su eklenirse doymamış çözeltisi oluşur. yargılarından hangileri doğru olur? (Buharlaşma ihmal edilecektir.) A) I ve II B) I ve III C) II ve IV D) I, II ve III E) I, III ve IV : 3 g su + 8g : 4 gsu + g l. (6 ). 3 = g çöker ( 8 = 3 ) (Doğru) ll. (7 ). 4 = g ekle (Doğru) (Cevap A) 9. Çözünürlük (g / g su) a tuzunun çözünürlük - sıcaklık grafiği yukarıda verilmiştir. 5 C'de 4 gram tuzu ile hazırlanan doygun çözeltinin sıcaklığı 4 C'a çıkarıldığında tekrar doyması için en az 5 gram suyun buharlaşması gerekiyor. tuzunun 4 C'deki çözünürlüğü (a) kaç g/ gr su'dur? A) 5 B) 4 C) 3 D) 5 E) 6 4 = ise m su = 5g (5 C'de). 5 5 = gsu (4 C'de) m su 4 a = ise a = 4. t C 'de doygun NaOH sulu çözeltisinin molal derişimi 6,5'dir. Buna göre t C 'de doygun NaOH çözeltisinin kütlece % derişimi ve çözünürlüğü aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? (NaOH = 4) Kütlece % derişim Çözünürlük (g/ g su) A) 4 B) 5 C) 5 4 D) 4 E) 4 3 Molalite = mol = 6,5 mol kg suda çözünsün. 6,5. 4 = 5 g NaOH kgsu = g su kgsu 5 5 g NaOH % =. = çözünürlük = + 5 g su = 5. t C 'deki doygun çözeltisi ile ilgili, Molar derişimi : 5 M Özkütlesi :,4 g/cm 3 'in mol kütlesi : 56 g/mol bilgileri veriliyor. çözeltisi ile ilgili, I. Kütlece % 'liktir. II. Çözünürlüğü 5 g / g su'dur. III. 56 g 'in ml suda çözünmesi ile doygun çözelti oluşur. (d su = g/cm 3 ) l. M = %. d ise % = = (Doğru) M A.,4 ll. Kütlece % 'lik ise. = 5 g (Doğru) 8 lll. mlsu ml çözelti (Hesaplanamaz) (anlış). n mol O Su Sürtünmesiz piston Şekildeki sistemdeki C 'ta atm basınçta O gazının sudaki çözünürlüğü,5. 4 mol/l'dir. I. Piston sabitlenip, kaba n mol CO gazı eklenirse O gazının sudaki derişimi,5. 4 mol/l olur. II. O (suda) çözeltisindeki derişimin. 4 mol/l olması için O 'nin kısmi basıncı,8 atm'ye düşürülmelidir. III. Sistemin sıcaklığı artırılırsa sudaki O derişimi azalır. l. Piston sabit, O 'nin kısmi basıncı sabit, çözünürlüğü değişmez. (anlış),5. 4 ll. =. 4 ise P O =,8 atm (Doğru) P O lll. Sıcaklık arttıkça çözünürlüğü azalır. (Doğru)

17 Çözünürlük ve Çözünürlüğü Etkileyen Faktörler - BÖLÜM 4 Test 9. ve maddelerinin çözünürlüklerinin basınçla değişimi aşağıdaki grafikte verilmiştir. Çözünürlük (g/ g su) I. maddesi gazdır. Basınç II. maddesinin doymamış çözeltisi soğutularak doygun hale getirilebilir. III. 'in çözünürlüğü ekzotermiktir. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? l. Gazların çözünürlüğü basınç ile artar. (Kesin) ll. 'nin çözünürlüğü ısı alan mı, ısı veren mi belli değildir. (Kesin değil) lll. Gazların çözünürlüğü ekzotermiktir. (Kesin). Sudaki çözünürlüğü endotermik olan bir katısının 5 C'de saf sudaki çözünürlüğü 6 g / g sudur. 5 C 'de 6 g su ve 3 g ile hazırlanan sulu çözelti ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Doymamış çözeltidir. B) Aynı sıcaklıkta 6 gram daha çözülürse doygun hale gelir. C) Sıcaklığı artırılırsa doygun çözelti oluşur. D) g eklenirse 4 g dibe çöker. E) Aynı sıcaklıkta g su buharlaştırılırsa doygun hale gelir. m = oranları 3 m su 6 < 6 dür. Doymamış. C) Endotermik çözünürlüğü için soğutuldukça çöker ve doyar. 3. Şekildeki grafik bir katısının sudaki çözünürlüğünün sıcaklıkla değişimini göstermektedir. 9 Çözünürlük (g / g su) 4. Şekilde dibindeki katısı ile t C 'ta dengede bulunan NaCI sulu çözeltisi bulunmaktadır. Kütlece % lik 34 g NaCI (suda) t C g NaCI (k) Aynı sıcaklıkta dipteki katıyı tamamen çözmek için en az 48 g su gerektiğine göre, I. = 'dir. II. t C'ta çözünürlüğü 5 g / g su'dur. III. Doymamış bir çözeltidir. l = 6 g doymuş.. = = x (Doğru) 6 ll. % 8 sudan. = 5 g / gsu (Doğru) 8 lll. Doymuş (anlış) 5. Şekildeki grafik bir katısının sudaki çözünürlüğünün sıcaklıkla değişimini göstermektedir. Çözünürlük (g / g su) l. 5 Sıcaklık (C ) 3 C 'ta 5 g su ve g tuzu ile hazırlanan çözelti ile ilgili, I. C 'ta çözelti doymamıştır. II. Çözeltinin sıcaklığı 3 C 'a çıkarılırsa 5 g çöker. III. C 'ta doygun olması için en az 5 g su buharlaştırılmalıdır. 5 = m x 5 ise m x = 5 g, 5 = 5 g daha çözer. (Doğru) ll. = m x 5 ise m x = 5 g, 5 = 5 g çöker. (Doğru) lll. 5 = (Doğru) Çözünürlük (g / g su) 3 I. katısı çözünürken çözeltiyi soğutur. II. 3 C 'de 4 g su ile hazırlanan doymuş çözelti C 'a soğutulursa g çöker. III. C 'de hazırlanan doygun çözelti kütlece % 5'liktir. A) alnız I B) I ve II C) I ve III l. Isı olarak çözünür. Çözeltiyi soğutur. (Doğru) ll. 9 4 = 5 g çöker. ( g suda) g suda 5 çöker ise 4 g suda g çöker. (Doğru) Çözünürlük - sıcaklık grafiği yukarıdaki gibi olan katısının 5 C 'ta hazırlanan 7 gramlık doygun çözeltisinin sıcaklığı t C 'a düşürüldüğünde çöken katıyı çözebilmek için en az 4 g su gerekiyor. t sıcaklığı aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) C B) C C) C - 3 C arası D) 3 C E) 3 C - 5 C 5 C de 4 g su ve 3 g içerir. 4 g su eklenirse, 8 g su ve 3 g bulunur. 3 8 = m x ise m x = 4 ( C'dir.)

18 Test 9. D. C 3. B 4. C 5. E 6. B 7. C 8. D 9. B. E 7. Çözünürlük (g / g su) 9. 5 (suda) (suda) (suda) (suda) 8 3 C g Şekil - 3 C 6g 4g Şekil - tuzunun sudaki çözünürlüğünün sıcaklıkla değişimi yukarıdaki grafikte verilmiştir. 3 C'ta 3 g suda 8 g tuzu çözülerek hazırlanan çözeltiye uygulanan, I. 3 C'ta 7 gram ekleme, II. C'a soğutup 4 gram ekleme III. 3 C'ta 8 g su buharlaştırma işlemlerinden hangileri sonucunda doymuş çözelti elde edilir? 5 l = 5 g gsu = 5 3gsu (Doğru) 8 ll. = m 3 ise m = = 4g (Doğru) lll çözünürlük değerine eşit değildir. (anlış) Çözünürlük (g / ml alkol) katısının alkoldeki çözünürlük - sıcaklık grafiği yukarıda verilmiştir. Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? (d alkol =,8 g/ml) A) 'in alkoldeki çözünürlüğü endotermiktir. B) 5 C'de doygun çözelti kütlece % içerir. C) 3 C'ta 6 g alkol ile hazırlanan doygun çözeltinin sıcaklığı C'a düşürülürse 4 g çöker. D) 5 g alkolde 6 gram çözülerek hazırlanan doygun çözeltinin sıcaklığı 5 C'tır. E) 5 C'ta 5 ml alkol ile hazırlanan dibinde g bulunan çözeltinin sıcaklığı 5 C'a çıkarılırsa çözelti kütlesi 3 gram olur. D) 5 C de.,8 = 8 g alkolde 4 g 5 g alkolde ise 75 g çözülebilir. (anlış) C'ta 'şer gram ve 'nin 5 gram suda çözünerek oluşturdukları doygun çözelti Şekil - de verilmiştir. Çözeltinin sıcaklığı 3 C'a çıkarıldığında Şekil - 'deki görüntü elde ediliyor. Buna göre ve katılarının sudaki çözünürlüğünün sıcaklıkla değişimine ait grafik aşağıdakilerden hangisidir? A) Çözünürlük (g / ml su) B) Çözünürlük (g / ml su) C) Çözünürlük D) Çözünürlük (g / ml su) (g / ml su) E) Çözünürlük (g / ml su) 3 Şekil : C de = g / 5gsu = g/gsu C'de g/5gsu = 4/gsu (çözünürlükleri) Şekil - : 3 C'de 4 = 6 g/5gsu = 3g/gsu 3 Cde 4g/5gsu = 8g/gsu (çözünürlükleri). t C 'ta yoğunluğu, g/ml olan 6M doygun sulu çözeltisi ile ilgili, I. Kütlece % 'liktir. II. Çözünürlüğü 5 g / g sudur. III. ml'sine su eklenerek hacmi L yapılırsa derişimi, M olur. ( = 4 g/mol) M = %. d. 'dan 6. 4 = (l. Doğru) M A,. ll. Kütlece % 'lik, çözünürlük 5g/gsu (Doğru) lll. 6. = M. 'den M =, M (Doğru)

19 Çözünürlük ve Çözünürlüğü Etkileyen Faktörler - 3 BÖLÜM 4 Test. Çözeltiler ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisinin doğruluğu kesin değildir? A) Belirli bir sıcaklıkta çözünürlük değerine uygun olarak hazırlanan çözeltiler doymuş çözeltidir. B) Gazların sulu çözeltisinde sıcaklık arttıkça gazın çözünürlüğü azalır. C) Her derişik çözelti doymuş çözeltidir. D) Çözünürlüğü ekzotermik olan bir tuzun doymuş sulu çözeltisi ısıtılırsa çözelti kütlesi azalır. E) Gazların sudaki çözünürlüğü basınç arttıkça artar. C) Her doymuş çözelti derişik, her seyreltik çözelti doymamış değildir.. Bir tuzunun 5 C'taki çözünürlüğü 3 g / g su'dur. 5 C'ta kütlece % 5'lik 4 g sulu çözeltisini doygun hale getirebilmek için kaç g su buharlaştırılmalıdır? A) B) 4 C) 8 D) E) = 6 g ve 34 g su içerir. 3g g su = 6g 'dan m su = g su yeterlidir. m su 34 = 4 g su buharlaştırılmalıdır. 3. Oda koşullarındaki çözünürlüğü 4 g / g su olan tuzunun aynı koşullardaki sulu çözeltisi ile ilgili, I. Doymuş çözeltisi kütlece % 4'lıktır. II. g doymuş çözeltisinde 5 g su vardır. III. Doymuş çözeltinin özkütlesi,4 g/cm 3 'tür. (d su = g/cm 3 ) 4 l.. 8 (anlış) ll = m su den m su = 5 g (Doğru). lll. Çözelti hacmi belli değil. (anlış) 5. Bir tuzunun sudaki çözünürlüğünün sıcaklıkla değişimi aşağıdaki şekilde verilmiştir. Çözünürlük ( g / g su) 3 4 C'ta 75 g su ile hazırlanan doymuş sulu çözeltisinin sıcaklığı C'a düşürülür ise, I. Doymuş çözeltisi oluşur. II. Çökelme olmaması için en az 5 g su eklenmelidir. III. Doyması için en az 6 gram eklenmelidir. yargılarından hangileri doğru olur? 3-4 g su = m 75 'ten. m = 6 gram çöker. 4 = 6 den m su m su = 5 g eklenmeli 6. Ortak iyon derişimi arttıkça çözünürlük azalır. Buna göre sudaki çözünürlüğü endotermik olan CuS katısının, I. 5 C'taki saf sudaki, II. 5 C'taki, M Na S sulu çözeltisindeki, III. 5 C'taki, M Cu(NO 3 ) sulu çözeltisindeki çözünürlüklerinin karışaştırılması hangi seçenekte doğru verilmiştir? A) I > II > III B) I = II > III C) I > III > II D) III > II > I E) II > III > I Sıcaklığı fazla olan ve ortak iyon bulunmayan l. de en fazla çözünür. lll. de en az çözünür. (Cevap A) 7. Çözünürlük ( g / g su) 7 4. Aşağıdaki şekillerde 'in sulu çözeltisi ve ile 'nin sudaki çözünürlüklerinin sıcaklıkla değişim grafikleri verilmiştir. (k) (suda) (k) Çözünürlük (g/ g su) 5 3 Bir tuzunun çözünürlük - sıcaklık grafiği yukarıdaki gibidir. g 56 g Kütlece % lik 3 g (suda) 4 g su 8 g su Buna göre katısı ile dengedeki çözeltisi üzerine bir miktar katısı eklenir ise, I. 'in derişimi II. Dipteki (k) miktarı III. 'in çözünürlüğü IV. Çözelti kütlesi niceliklerinden hangileri artar? A) I ve II B) I ve III C) II ve IV D) III ve IV E) I, III ve IV 'nin çözünmesi ısı verendir. Çözelti sıcaklığını artırır. Sıcaklık artışı; l. 'in derişimi, lll. çözünürlüğü, lv. çözelti kütlesini artırır. C 3 C C.. 3. ukarıdaki kaplarda belirtilen sıcaklık ve miktarlarla hazırlanan.,. ve 3. sulu çözeltileri ile ilgili, I.. çözelti doymamış,. ve 3. çözeltiler doymuştur. II. Aynı ortamdaki kaynamaya başlama sıcaklıkları arasındaki ilişki 3 > = 'dir. III. 3. çözeltinin sıcaklığı 3 C'a çıkarılırsa 46 g çöker.. Doymamış,. 4 = 5 (doymuş) 3. 7 = 56 (Doymuş) (Cevap A) 8 3