ÜNİTE. TEMEL ANATOMİ Doç. Dr. İsmail MALKOÇ İÇİNDEKİLER HEDEFLER KULAK ANATOMİSİ (ORGANUM VESTIBULOCOCHLEARE)

Transkript

1 HEDEFLER İÇİNDEKİLER KULAK ANATOMİSİ (ORGANUM VESTIBULOCOCHLEARE) Kulak Anatomisi Hakkında Genel Bilgiler İşitme Yolları Anatomisi Kulak ile İlgili Terimler TEMEL ANATOMİ Doç. Dr. İsmail MALKOÇ Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Kulak anatomisi hakkında genel bilgi sahibi olabilecek, İşitme yollarını tanımlayabilecek, Kulak ile ilgili terimleri öğrenebileceksiniz. ÜNİTE 14

2 GİRİŞ İnsanların ve hayvanların dış ortamdan gelen uyarıları göz, kulak, burun, dil ve deri gibi duyu organları ile algılama kabiliyetine duyu denir. Duyu organları özel reseptörler (almaç) vasıtasıyla duyuların alınmasını sağlar. Duyu organları ile algılanan duyular aşağıda sıralanmıştır. İşitme ve denge Görme Koklama Tat Dokunma İnsan organizması çevresinde meydana gelen olayları bu beş duyu ile algılar. Dış ortamdan gelen duyuların algılanması, değerlendirilmesi ve uygun bir reaksiyon göstermesi ise sinir sistemi aracılığıyla olur. Görme ve işitme duyuları çevreden gelen ve doğrudan temas gerektirmeyen duyulardır. Bu duyular göz ve kulak vasıtasıyla sinir sistemine iletilir ve yine sinir sisteminde değerlendirilirler. Biz bu ünitemizde kulak anatomisinin yanında özet olarak işitme ve denge yollarından da bahsedeceğiz. KULAK (AURİS) ANATOMİSİ [ORGANUM VESTIBULOCOCHLEARE] Temporal kemik (şakak kemiği) içerisinde yer alan işitme ve denge ile ilgili organa kulak (auris) denir. Kulağın aynı zamanda merkezî sinir sistemi ile bağlantısı vardır. Kulak anatomisi üç bölümde incelenir. Dış kulak (auris externa) Orta kulak (auris media) İç kulak (auris interna) Dış kulak ve orta kulak dışarıdan alınan ses dalgalarının iç kulağa aktarılmasında fonksiyonu vardır. Yani sesin iç kulağa iletilmesini sağlar. İç kulak ise dışarıdan gelen seslerin algılanmasında görev alır. Ayrıca iç kulakta vücudumuzun uzaydaki uyumunu ve dengemizi sağlanmamızı sağlayan yapılar vardır. Böylece iç kulakta hem işitme duyusu hem de denge duyusu ile ilgili yapılar bulunmaktadır. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 2

3 DIŞ KULAK (AURİS EXTERNA) Dış kulak (auris externa), sesin iletilmesi ile ilgili ilk bölümdür. Dışarıdan gelen ses dalgaları ilk olarak bu bölümde kulak kepçesi vasıtasıyla dış kulak yoluna alınır. İki bölümde incelenir. Kulak kepçesi (auricula) Dış kulak yolu (meatus acusticus externus) Kulak Kepçesi (Auricula) Kulak kepçesine auricula denir. Başın her iki yanında yer alır. Kulak kepçesi kıkırdak ve üzerini örten deriden meydana gelmiştir. Birçok kıvrımdan oluşmuş girintili ve çıkıntılı bir yapıya sahiptir. Büyüklüğü ve şekli kişiden kişiye değişmektedir. Dış ortamdan topladığı ses dalgalarını dış kulak yoluna iletir. Kulak kepçesinin dış kenarına helix, helix in iç tarafında ona paralel olarak bulunan diğer çıkıntıya antihelix denir. Helix ile antihelix arasında kalan çukura ise scapha denir. Kulak kepçesinin alt bölümü lobulus auricula (kulak memesi) olarak bilinir. Kulak memesinin üzeri deri ile kaplıdır. Ayrıca yağ ve bağ dokusu içerir. Kulak memesinde kıkırdak bulunmaz. Kulak kepçesinin alt ön tarafında dış kulak yolunun ağzı (porus acusticus externus) bulunur. Porus acusticus externus un ön tarafındaki çıkıntılı kısma tragus denir. Burası bazı tanımların yapılası için önem arz eden bir noktadır (Şekil 1). Şekil 1. Kulak kepçesi (auricula) ve üzerindeki oluşumlar Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 3

4 Örnek Kulak Anatomisi (Organum Vestibulocochleare) Dış Kulak Yolu (Meatus Acusticus Externus) İşitme ve denge ile ilgili fonksiyonlar iç kulakta gerçekleşir. Dış kulak yolu "S" harfi şeklindedir. Ortalama uzunluğu 25 mm dir. Bu yolun sonunda membrana tympanica (kulak zarı) bulunur. Kulak kepçesinin dış ortamdan topladığı ses dalgalarını kulak zarı vasıtasıyla orta kulakta bulunan kemikçiklere iletir. Dış kulak yolunda ter bezleri ve yağ bezleri bulunur. Dış kulak yolu derisinde glandulae seruminosa adlı yağ bezleri bulunur. Koyu sarı veya açık kahverengi olan bu bezlerin salgısı, hava ile bölgeye gelen toz partikülleri ve dış kulak yolunu örten epitel döküntüleri birleşerek serumen (buşon) denilen kulak kirini meydana getirir. temizlenmeye çalışılırken derine itilmesi sonucunda dış kulak yolunda tıkaçlar oluşabilir. Bu tıkaçların oluşumunu önleyebilecek tek yol kulak kanalına yabancı cisim (pamuklu çubuk gibi) sokarak temizleme yapılmamasıdır.tıkaçların bir Örnek Serumen hekim tarafından temizlenmesi gerekir. ORTA KULAK (AURİS MEDİA) Dış kulaktan sonra gelen bölüme orta kulak (auris media) denir. Orta kulak boşluğuna aynı zamanda cavitas tympani de denir. Orta kulak, temporal kemik içinde bulunur. Östaki borusu (tuba autidiva) vasıtasıyla farinks in nazofarinks denilen bölümü ile bağlantısı vardır. Nazofarinks te bulunan hava östaki borusu vasıtasıyla cavitas tympani içine geçer. Cavitas tympani nin hacmi yaklaşık 0.5 cm 3 tür. Orta kulak iltihabına akut otitis media denir. Orta kulak boşluğunda enflamasyon görülmesi durumudur. Östaki borusunun fonksiyon bozukluğu en önemli etkenlerden biridir. Cavitas tympani içerisinde bulunan yapılar Malleus (çekiç), incus (örs) ve stapes (üzengi) adı verilen kemikçikler Chorda tympani Tuba auditiva (Östaki borusu) M. tensor tympani ve m. stapedius Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 4

5 Cavitas tympani altı duvarı bulunan düzensiz bir boşluktur. Üst duvar (Paries tegmentalis) Alt duvar (Paries jugularis) Ön duvar (Paries caroticus) Arka duvar (Paries mastoideus) İç duvar (Paries labyrinthicus) Dış duvar (Paries membranaceus) Cavitas Tympani nin Duvarları Üst duvar (Paries tegmentalis) Beynin temporal lobu ile orta kulak boşluğu arasındaki kemik bölümdür. Bu duvarda bazen ince delikler bulunur. Bazen de hiçbir kemik yapı bulunmaz. Bu durumda orta kulakta oluşabilecek bir enfeksiyon temporal lob apsesine sebep olabilir. Alt duvar (Paries jugularis) Alt duvarın ince bir kemik yapısı vardır. Bu duvar vena jugularis interna ile komşudur. Ön duvar (Paries caroticus) Ön duvar, arteria carotis interna ve tuba auditiva (östaki borusu) ile komşudur. Östaki borusu (tuba auditiva), orta kulak ile nasopharynx (nazofarnks diye okunur) arasında bulunur ve bu iki yapıyı birleştirir. Östaki borusu, nazofarinks ile cavitas typnai arasında hava alış verişini sağlar. Bu boru, orta kulak ve dış kulak yolu basıncının dengede olmasını sağlar. Östaki borusunun üstünde bir kanal bulunur. Bu kanal içerisinde musculus tensor tympani adı verilen kas bulunur. Bu kas kulak zarının gerilmesini sağlar. Arka duvar (Paries mastoideus) Arka duvarda cellulae mastoidea denilen boşluklar yer alır. Bu duvarda vücudun en küçük kası olan musculus stapedius bulunur. (Orta kulakta ossicula aditus denilen küçük kemikler bulunur. Malleus (çekiç), incus (örs) ve stapes (üzengi) denilen bu küçük kemikler birbirine bağlıdır. Bu kemikçiklerden malleus kulak zarına tutunmuştur. Orta kulak ile iç kulak arasında bulunan açıklığa fenestra vestibuli (oval pencere) denir. Stapes kemiğinin taban kısmı, fenestra vestibuli (oval pencere) yi kapatır. İncus denilen kemikçik malleus ile stapes arasında bulunur. Musculus stapedius denilen kas stapes e tutunur). Ses dalgalarının kulak zarında meydana getirdiği hareket önce malleus a aktarılır. Sonra bu hareket incus ve en sonunda stapes e iletilir. Stapes in tabanı gelen ses dalgalarını iç kulaktaki sıvıya iletir. Musculus stapedius kası kasıldığı zaman stapes tabanını orta kulağa doğru çeker. Böylece yüksek frekansta gelen ses dalgaları iç kulağa daha hafif bir şekilde iletilmiş olur. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 5

6 Örnek Kulak Anatomisi (Organum Vestibulocochleare) İç duvar (Paries labyrinthicus) Orta kulağın iç duvarı aynı zamanda iç kulağın dış duvarını meydana getirir. Orta kulağın iç duvarının orta bölümünde, orta kulağa doğru olan tümsek bir bölüm vardır. Burada bulunan kabarıklığa promontorium denir. Promontorium, kulak zarının hemen karşısındadır. Bazen kulak zarı içeri çökünce bu tümseğe değer. Promontorium'un arka-üst tarafında iç kulağa açılan fenestra vestibuli (oval pencere) ve arka-alt tarafında ise fenestra cochlea denilen pencereler yer alır. Fenestra vestibuli denilen açıklığı stapes'in tabanı, fenestra cochlea'yı ise membrana secundaria tympani denilen bir zar kapatır. Dış duvar (Paries membranaceus) Dış duvar, kulak zarı (membrana tympani) ve kemik yapılardan oluşmuştur. Dış kulak ile orta kulak boşluğunu birbirinden ayırır. Kulak zarına membrana tympani denir. Kulak zarının dış tarafı deri, iç tarafı mucoza ve orta bölümü ise bağ dokusundan meydana gelmiştir. Kulak zarının orta bölümünde malleus kemiğinin manubrium mallei adı verilen uzantısı bulunur. Kulak zarından alınan ses titreşimleri, manubrium mallei vasıtası ile incus ve stapes kemiklerine aktarılır. Böylece alınan ses titreşimleri, stapes kemiğinin tabanının geçmiş olduğu fenestra vestibuli aracılığı ile iç kulağın vestibulum bölümünde bulunan perilympha sıvısına iletilir. Ayrıca kulak zarının üst-iç tarafına bitişik olarak geçen chorda tympani adı verilen sinir bulunur. Kulak zarında cerrahi olarak delik açılması işlemine miringotomi denir. Bazen orta kulak boşluğunda (cavitas tympani) herhangi bir sebeple sıvı birikmesi görülebilir. Orta kulakta sıvı birikmesi işitmeyi bozabilir. Bu durumda biriken sıvının boşaltılması gerekir. İşitmenin düzeltilmesi için kulak zarında miringotomi ile küçük bir delik açılarak içerdeki sıvı dışarıya boşaltılır. Bu yolla işitme bozukluğu tedavi edilir. İÇ KULAK (AURIS INTERNA) Kulağın, os temporale nin pars petrosa denilen bölümü içerinde bulunan bölümüne iç kulak (auris interna) denir. İşitme ve denge ile ilgili fonksiyonlar iç kulakta gerçekleşir. İşitme ve denge duyusuna ait yapılar bu bölümde yer alır. Denge ve işitme duyusu ile ilgili özel hücreler burada bulunur. İç kulak, labyrinthus osseus (kemik labirent) ve labyrinthus membranaceus (zar labirent) olmak üzere iki bölümden meydana gelmiştir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 6

7 İç Kulağın Bölümleri Labyrinthus osseus (Kemik labirent) Labyrinthus osseus üç bölümden meydana gelmiştir. Canalis semicirculares ossei (Yarım daire kanalları) Vestibulum Cochlea Labyrinthus membranaceus (Zar labirent) Labyrinthus membranaceus dört bölümden meydana gelmiştir. Ductus semicirculares membranaceus Utriculus Sacculus Ductus cochlearis Labyrinthus Osseus (Kemik Labirent) İç kulak girintili-çıkıntılı bir şekilde iç içe geçmiş iki labirentten oluşmuştur. Dış tarafta yer alan labyrinthus osseus, iç tarafta yer alan ise labyrinthus membranaceus olarak adlandırılır. Labyrinthus membranaceus, labyrinthus osseus içerisinde yer alır. Bu iki labirent arasında perilympha sıvısı bulunur. Labyrinthus osseus içerisinde de endolympha sıvısı bulunur. Bu sıvılar dışarıdan gelen ses dalgalarının iletilmesinde rol oynarlar. Labyrinthus osseus (kemik labirent) birbiri ile bağlantılı üç bölümden oluşmuştur. Bu bölümler aşağıdaki gibidir; Canalis semicirculares ossei (Yarım daire kanalları) Vestibulum Cochlea Canalis semicirculares ossei (Yarım daire kanalları) Birbirleri ile dik açı oluşturacak konumda yerleşmiş üç tane yarım daire şeklindeki kanallardan meydana gelmiştir. Bu kanalların her birine canalis semicircularis ossei (yarım daire kanalı) denir. Canalis semicircularis ossei nin üç bölümü vardır. Canalis semicircularis anterior (Ön yarım daire kanalı) Canalis semicircularis posterior (Arka yarım daire kanalı) Canalis semicircularis lateralis (Dış yarım daire kanalı) Yarım daire kanalları, vestibulum a açılır. Canalis semicircularis ler içerisinde ductus semicircularis denilen zar labirente ait denge ile ilgili görev yapan yapılar bulunur. Her bir kanalın iki ucu vardır. Bir ucunda ampulla denilen bir şişkin bölüm bulunmaktadır. Diğer uçları ise düz olup crus osseum adını alır. Ön ve arka yarım daire kanallarının crus osseumları birbiriyle birleşmiştir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 7

8 Vestibulum (Dalız) Labyrinthus osseus'un orta bölümüne vestibulum denilir. Oval şekilli küçük bir boşluktur. Yarım daire kanalları ile cochlea (salyangoz) arasında yer alır. Vestibulum içerisinde utriculus ve sacculus denilen zar labirent'e ait oluşumlar bulunur. Cochlea (Salyangoz) Vestibulum un ön kısmında yer alan işitme ilgili iç kulak bölümüne cochlea (salyangoz) denir. Şekli ve yapısı salyangoza benzer. Cochlea nın üç bölümü vardır. Bu bölümler aşağıda verilmiştir. Modiolus Canalis spiralis cochlea Lamina spiralis ossea Cochlea nın iskeletini oluşturan kemik yapıya modiolus denir. Cochlea nın tabanından başlar, ancak tam tepesine kadar uzanmaz. Modiolus un etrafında tam tepeye kadar uzanan kanala canalis spiralis cochlea, modiolus tan başlayıp bu kanalı tam karşı tarafına uzanmadan bölen kemik bölmeye de lamina spiralis ossea denir (Şekil 2). Cochlea'dan yapılan bir kesitte scala vestibuli, scala tympani ve ductus cochlearis denilen bölümler bulunur (Şekil 2). Fenestra vestibuli, scala vestibuli ye açılır. Scala vestibuli de cochlea nın tepe kısmında helicotrema denilen bir açık yapı vasıtasıyla scala tympani ile bağlantılıdır. Cochlea içerisinde bulunan işitme nöronları (ganglion spirale), reseptör organlardan aldıkları uyarıları beyinde bulunan işitme merkezlerine iletilmesinde görevi vardır. Şekil 2. Cochlea nın kesiti Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 8

9 Labyrinthus Membranaceus (Zar Labirent) İç kulakta kemik labirentin içinde yer alan, içerisinde endolenfa sıvısı bulunan zar yapıya labyrinthus membranaceus (zar labirent) denir. Zar labirent birbiri ile bağlantılı kapalı tüp şeklinde borular sisteminden oluşan dört bölümden meydana gelmiştir. Bu bölümler; Ductus semicirculares membranaceus Utriculus Sacculus Ductus cochlearis Ductus semicirculares membranaceus, utriculus ve sacculus denge ile ilgili, ductus cochlearis ise işitme ile ilgili bölümlerdir. Ductus semicirculares membranaceus Canales semicirculares içinde bulunurlar. Üç tane yarım daire şeklindeki kanaldan meydana gelirler. Hareket hâlindeki denge ile ilgili fonksiyonları vardır. Bu kanallar; Ductus semicircularis anterior Ductus semicircularis posterior Ductus semicircularis lateralis bölümlerinden oluşmuştur. Ductus semicircularis ler iç kulağın ortasındaki vestibulum bölümündeki utriculus a açılırlar. Ductus semicircularis lerin vestibulum e yakın uçları şişkindir. Bu şişkin yapılara ampulla denir. Ampulla nın iç yüzünde crista ampullaris denilen bir çıkıntı vardır. Bu çıkıntıdan ampullanın karşı tarafına uzanan jelatinimsi maddeden oluşmuş yapılara cupula denir (Şekil 3.) Crista ampullaris ten cupula ya doğru uzanan destek ve duyu hücreleri bulunur. Başımızı döndürdüğümüz zaman kanal içindeki endolenfa sıvısı ters yönde hareket eder ve cupula daki duyu hücrelerini uyarır. Bu kanalların ampulla denilen bölümlerinde bulunan reseptörlerden (duyu hücrelerinden) alınan denge duyusu, nervus ampullaris ve bunların katıldığı nervus vestibularis yoluyla beyinde bulunan merkezlere iletilir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 9

10 Örnek Kulak Anatomisi (Organum Vestibulocochleare) Utriculus Şekil 3. Ampulla nın kesiti Vestibulum içinde bulunan kese şeklinde bir yapıdır. Ductus semicircularis lerin hepsi buraya açılır. Ductus utriculosaccularis denilen bir kanalla sacculus a açılır. Utriculus un statik denge ile ilgili fonksiyonu vardır. Sacculus Utriculus ile birlikte vestibulum içinde bulunan kese şeklinde bir yapıdır. Utriculus ductus utriculosaccularis denilen bir kanalla sacculus a açılır. Sacculus, ductus reuniens isimli bir kanalla ductus cochlearis ile bağlantı kurar. Sacculus un statik denge ile ilgili fonksiyonu vardır. Ductus cochlearis Bu bölüm içerisinde endolympha sıvısı ve corti organı (organum spirale) bulunur. Corti organı, scala tympani ile ductus cochlearis arasında bulunan membrana basilaris üzerinde yerleşmiştir. Yani endolenfa ile temas halindedir (Şekil 2). Corti organında duyu ve destek hücreleri yer alır. İşitme nöronu (ganglion spirale), corti organı'nda bulunan duyu hücrelerinden aldığı impulsları nervus cochlearis aracılığı ile beyinde bulunan işitme merkezlerine iletir. İç kulakta zar labirent içinde bulunan endolenfa sıvısının aşırı salgılanması sonucu Meniere hastalığı ortaya çıkar. Hastalarda ataklar şeklinde baş dönmesi ve kulak çınlaması görülür. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 10

11 Örnek Bireysel Etkinlik Kulak Anatomisi (Organum Vestibulocochleare) İŞİTME VE DENGE YOLLARI İşitme ve denge duyusu ile ilgili sinir sekizinci (8.) kafa çifti olan nervus vestibulocochlearis tir. Bu sinir iki bölümden meydana gelir. Nervus cochlearis bölümü işitme duyusu, nervus vestibularis bölümü ise denge duyusu ile ilgilidir. Bu sinirlerden çıkan aksonlar çeşitli bağlantılar yoluyla merkezî sinir sisteminde bulunan işitme ve denge merkezlerine ulaşır. Ve bu merkezlerde değerlendirilerek uygun cevaplar oluşturulur. Dış, orta ve iç kulağın yapısı ile ses iletimini kaynak kitaplardan araştırınız. İşitme Yolları İç kulakta bulunan işitme ile ilgili yapı cochlea dır. Buradan çıkan uyarılar aşağıdaki yollar vasıtasıyla kortex teki işitme merkezine ulaşır. Dış kulağa gelen ses dalgaları membrana tympanica yı titreştirir. Membrana tympanica uyarıları kulak kemikçiklerine (ossicula aditus) iletir. Basis stapedis gelen titreşimleri fenestra vestibuli ye, oradan da iç kulaktaki scala vestibuli de bulunan perilenfa ya iletir. Scala vestibuli deki perilenfa helicotrema dan scala tympani ye geçer. Scala tympani deki perilenfa membrana basilaris i titreştirir. Bunun sonucu corti organındaki duyu hücrelerini uyarır. Buradan çıkan aksonlar modiolus taki ganglion spirale ye (1. nöron) oradan da nervus cochlearis ile beyin sapındaki nucleus cochlearis lere (2. nöron) ulaşır. Nucleus cochlearis ten başlayan aksonlar lemniscus lateralis yolu ile colliculus inferior a (3. nöron), oradan corpus geniculatum mediale ye (4. nöron) ulaşır. Corpus geniculatum mediale den başlayan aksonlar temporal lobdaki Brodmann ın 41 ve 42 numaralı sahası olan işitme merkezine ulaşır. Diapozon testi: Ses titreşimlerini kemiklerin iletip iletmediğini anlamak için yapılan test. İletim tipi ve sinirsel işitme kaybının ayırt edilmesini sağlar. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 11

12 Tartışma Kulak Anatomisi (Organum Vestibulocochleare) Denge Yolları Ductus semicirculares, utriculus ve sacculus tan çıkan sinir lifleri ganglion vestibulareye (1. nöron) gelir. Ganglion vestibulareden başlayan lifler nervus vestibularis ile beyin sapında vestibuler nucleuslarda sinaps yapar (2. nöron). Vestibuler nucleus lardan kalkan lifler, medulla spinalis, cerebellum, beyin kortexi, göz kasları ve karşı taraf vestibuler nucleus lara gider. Kulak anatomisini öğrenmenin edineceğiniz meslek açısından önemini tartışınız. Düşüncelerinizi sistemde ilgili ünite başlığı altında yer alan tartışma forumu bölümünde paylaşabilirsiniz. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 12

13 Ödev Özet Kulak Anatomisi (Organum Vestibulocochleare) Kulak, hem işitme hem de denge organıdır. Dış, orta ve iç kulak olmak üzere üç bölümden meydana gelir. Dış kulak, kulak kepçesi ve dış kulak yolu vasıtasıyla dışarıdan gelen ses titreşimlerini kulak zarına aktarır. Orta kulağın yapısında dıştan içe doğru sırasıyla malleus, incus, stapes adı verilen kemikçikler bulunur. Kulak zarına gelen ses dalgaları zarı titreştirir. Bu titreşim kulak zarına tutunan malleus'a, oradan incus ve stapes ile iç kulaktaki oval pencereye iletilir. Oval pensere ses titreşimlerinin iç kulaktaki cochlea ya iletilmesini sağlar. Cochlea, gelen ses dalgalarını cochlea'daki corti organına aktarır. Corti organı üzerindeki reseptörler tarafından aksiyon potansiyelleri meydana gelir. Bu aksiyon potansiyelleri sekizinci kranial sinir vasıtasıyla beyindeki işitme merkezlerine iletilerek işitme gerçekleşmiş olur. Duyu organlarının isimlerini, yerlerini ve görevlerini özetleyiniz. Hazırladığınız ödevi sistemde ilgili ünite başlığı altında yer alan Ödev bölümüne yükleyebilirsiniz. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 13

14 DEĞERLENDİRME SORULARI Değerlendirme sorularını sistemde ilgili ünite başlığı altında yer alan bölüm sonu testi bölümünde etkileşimli olarak cevaplayabilirsiniz. 1. Aşağıdakilerden hangisi kulak zarına verilen isimdir? a) Membrana tympani b) Meatus acusticus externus c) Auricula d) Malleus e) Cochlea 2. Aşağıdakilerden hangisi orta kulak ile iç kulak arasında bulunan oluşumdur? a) Membrana tympani b) Fenestra vestibuli c) Östaki borusu d) Meatus acusticus externus e) Helicotrema 3. Aşağıdakilerden hangisi iç kulakta bulunan bir yapıdır? a) Malleus b) Promontorium c) Cochlea d) Auricula e) Stapes 4. Helix ve antihelix aşağıdaki yapılardan hangisinde bulunur? a) Membrana tympani b) Cochlea c) Vestibulum d) Auricula e) Malleus 5. Aşağıdakilerden hangisi miringotomi teriminin karşılığıdır? a) Dengenin bozulması b) Östaki borusunun tıkanması c) Fenestra vestibuli de delik açılması d) Kulak memesinin delinmesi e) Kulak zarında delik açılması Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 14

15 6. Aşağıdakilerden hangisi kulak kepçesine verilen isimdir? a) Membrana tympani b) Meatus acusticus externus c) Auricula d) Malleus e) Cochlea 7. Aşağıdakilerden hangisi dış kulak ile orta kulak arasında bulunan oluşumdur? a) Auricula b) Stapes c) İncus d) Cochlea e) Membrana tympani 8. Aşağıdakilerden hangisi orta kulak boşluğu ile pharynx boşluğunu birleştiren yoldur? a) Meatus acusticus externus b) Tuba auditiva c) Fenestra vestibuli d) Scala tympani e) Modiolus 9. Aşağıdakilerden hangisi kulak kiri anlamına gelmektedir? a) Parakuzi b) Vertigo c) Tinnitus d) Serumen (buşon) e) Otore 10. Aşağıdakilerden hangisi denge ile ilgilidir? a) Scala vestibuli b) Scala tympani c) Ductus cochlearis d) Utriculus e) Corti organı Cevap Anahtarı 1.A, 2.B, 3.C, 4.D, 5.E, 6.A, 7.E, 8.B, 9.D, 10.D Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 15

16 YARARLANILAN VE BAŞVURULABİLECEK DİĞER KAYNAKLAR Akkın, S. M., Toprak, M. (1993). Genel Anatomi Terminolojisi ve Kullanım Özellikleri, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Basımevi ve Film Merkezi. Aktan, Z. A., Varol, T. (1997). İşlevsel Anatomi, 1. Baskı, İzmir: saray Tıp Kitabevleri. Anatomy, TV-Anatomy-Study Guides Anatomical Language. Arıncı, K., Elhan, A. (1983). Anatomi Terimleri (Nomina Anatomica), Ankara: Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Yayınları. Arıncı, K., Elhan, A. (1997). Anatomi, 2. Baskı, Ankara: Güneş Kitapevi. Artukoğlu, M.A. (1997). Tıbbi Terminoloji, 1. Cilt, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık İdaresi Yüksekokulu Yayınları. Artukoğlu, M. A., Kaplan, A., Yılmaz, A. (2002). Tıbbi Dokümantasyon, Ankara: Türksev Yayıncılık. Arslantaş, D. ve Ark. (2012). Tıbbi Terminoloji, 1. Baskı, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları (Açıköğretim Fakültesi Yayınları). Balcı, A. E. (2001). Tıbbi Dokümantasyon ve Tıbbi Arşivler, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Yayınları. Bozkurt, P. S, Salihoğlu, Z. (2015). Sağlık Okulları ve Anestezi Teknikerleri İçin Temel Kitap, İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri. Cankur, Ş., Kanbir, O. (2010). Spor Anatomisi, 1. Baskı, Bursa: Ekin Kitabevi. Dorland, W,A. (1988). Dorland s Illustrared, Medical Dictionary, 27th Edition, Philadelphia and London: W.B. Saunders Company. Dere, F. (2000). Anatomi Atlası ve Ders Kitabı, 5. Baskı, Adana: Nobel Tıp Kitapevleri. Drake, R.L., Vogl, A.W., Mitchell, A.W.M., Tibbitts, R.M., Richardson P.E., (Çeviri Editörleri: İlgi, S., Yıldırım, M.). (2009). Gray's Anatomi Atlası. Ankara: Güneş Tıp Kitabevleri. Ekinci, S., Hatipoğlu, H. G. (2005). Yüksekokullar Tıbbı Terminoloji Ders Kitabı, 1. Baskı, Ankara: Hatipoğlu Yayınevi. Eroğlu, F., Polat, M. (2009). Tıbbi Terminoloji, 1. Baskı, Isparta: Fakülte Kitabevi. Kavukçu, S. (1998). Tıbbi Terminoloji, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları. Kocatürk, U. (1994). Açıklamalı Tıp Terimleri Sözlüğü, 6. Basım, Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi. Kuyucu, Y. (1988). Tıp Terimlerinin Oluşması İle İlgili Genel Bilgiler ve Fonksiyonel Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 16