Akciğer SBRT Planlama Ve Plan Değerlendirme. Fiz.Müh.Yağız Yedekçi Hacettepe Üniversitesi Radyasyon Onkolojisi A.D

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Akciğer SBRT Planlama Ve Plan Değerlendirme. Fiz.Müh.Yağız Yedekçi Hacettepe Üniversitesi Radyasyon Onkolojisi A.D"

Şebnem Yüce
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Akciğer SBRT Planlama Ve Plan Değerlendirme Fiz.Müh.Yağız Yedekçi Hacettepe Üniversitesi Radyasyon Onkolojisi A.D

2 Erken Evre KHDAK da SBRT SBRT SBRT öncesi SBRT sonrası 6. ay

3 AKCİĞER SBRT Küçük Alan Dozimetresi Hareket Akciğer Yoğunluğu

5 İçerik Hedef Lokalizasyonu Tedavi Planlaması Görüntü Rehberliği ve Hareket Yönetimi Kalite Kontrol

6 Hedef Lokalizasyonu İmmobilizasyon Planlama Görüntüleri Fraksiyon içi ve arası tedavi doğruluğu Tedavi marjları Doz Reçetelendirmesi Görüntü Rehberliği

Frameless İlk uygulamalarda stereotactic body frame

7 Purdie TG ve ark,oncol Biol Phys,2007 Garibaldi C ve ark,phys Medica,2016 Hasta İmmobilizasyonu IGRT Frameless İlk uygulamalarda stereotactic body frame kullanılmaktaydı Tümor lokalizayonu ile ilgili belirsizlikler benzer

8 Hasta İmmobilizasyonu Akciğer Tutacağı Kollar Yukarıda Özellikle non_koplanar tedaviler için akc den 15 cm alt ve üst sınır Kontrast madde

9 Planlama Görüntüleri Umberto Ricardi ve ark. 2016

10 Planlama Görüntüleri Farklı fazlarda 3D BT tarama 4D BT Konvansiyonel CT tarama UNDERBERG ve ark. Int. J. Radiation Oncology Biol. Phys,2004 4D BT

11 Hastaya Özgü PTV Marjini Önemli 6 cm <1 cm

12 Hastaya Özgü PTV Marjini Önemli

13 Tedavi Planlama Doz Hesaplama Algoritmaları Plan Değerlendirme Doz Reçetelendirme

Doz Hesaplama Algoritmaları Yüklü Parçacık Dengesi Lateral Elektron Transport Tip A Elektron Transportun Hesaba Katılmadığı Algoritmalar Küçük Alan Dozimetresi Tip B Kısmen Elektron Transportu Hesaba

14 Doz Hesaplama Algoritmaları Yüklü Parçacık Dengesi Lateral Elektron Transport Tip A Elektron Transportun Hesaba Katılmadığı Algoritmalar Küçük Alan Dozimetresi Tip B Kısmen Elektron Transportu Hesaba Katan Algoritmalar Tip C 3. jenerasyon Tedavi Planlama Algoritmaları (Knöös) Akciğer SBRT için Doz Hesabını Etkileyen Faktörler Doku heterojenitesi doz dağılımında %30 a varan belirsizlikler yaratabilir

15 Doz Hesaplama Algoritmaları Pencil Beam Vs. Collapsed Cone

16 Doz Hesaplama Algoritmaları Collapsed Cone Pencil Beam

17 Doz Hesaplama Algoritmaları Doz Hesaplama Algoritması Klinik Sonuçları Ne kadar Etkilemektedir? Latifi K ve ark. Study of 201 nonsmallcell lung cancer patients given stereotactic ablative radiation therapy shows local control dependence on dose calculation algorithm. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2014 Tip A (Pencil Beam) ve Tip B (AAA) algoritmalarını 201 akciğer SBRT hastası ile karşılaştırdılar. 116 Hastaya Tip A algoritma ile, 85 Hasta tip B algoritma ile oluşturulan planlarla tedavi edildi. Median izleme süresi 24 ve 17 ay End Point Local/marjinal kontrol Tip A 25 hasta lokal rekürrens Tip B 4 hasta lokal rekürrens (hazard ratio 3.4 [95% confidence interval: ], Gray's test P=.019)

18 Hesaplama Çözünürlüğü 1 Birim 4 Birim

19 Hesaplama Çözünürlüğü 1.5 dk 14.5 dk

20 Hesaplama Çözünürlüğü 3 mm Kafes Boyutu 3 mm

21 Hesaplama Çözünürlüğü 1 mm

22 Hesaplama Çözünürlüğü 1 mm Büyük Hedefler 3 mm

23 Hesaplama Çözünürlüğü

24 Doz Reçetelendirme %95 %105 SBRT planlamalarında PTV içerisinde doz inhomojenitesi kabul edilmektedir. Plan dizaynında önceliği yoktur. PTV PTV Planın ana amacı, fraksiyon başına yüksek doz alan normal dokuların hacmini en aza indirmektir. %60-%90 PTV Reçetelendirilen doz PTV %140

25 Doz Reçetelendirme RTOG 0236,0618 ve x20 Gy tedavi şeması kullanırken doz PTV yi saran %60- %90 lık izodozlara reçetelendiriliyor. Sıcak dozlar %140-%110 arasında değişebiliyor. Sıcak Nokta:PTV max.dozu/ptv min. Dozu

26 PLAN DEĞERLENDİRME DVH ANALİZİ DOZ DAĞILIMIN İNCELENMESİ

27 DVH Analizi Kritik Yapılar RTOG 0813 and 0915 akciğer protokolleri

28 DVH Analizi Hedef YApılar PTV nin %95 i reçetelendirilen dozun tamamını alacak şekilde (PTV V%100PD=%95) PTV nin %99 u reçetelendirilmiş dozun %90 ve fazlasını alacak şekilde(ptv V%90PD>%99)

29 DVH Analizi SBRT için normal doku doz toleransları hala gelişmektedir. Kritik Yapılar Hacim 1 fx. 3 fx. 4 fx. 5 fx Max.doz 22Gy 30 Gy 45 Gy 38 Gy Kalp <15 cc 32 Gy <0,5 cc 24Gy 27 Gy RTOG 0618,0813,0915 TG101 UK SABR Önerileri(2016) Brakiyel Pleksus Trakea Akciğer Cilt Spinal Kord Göğüs Duvarı Özofagus Büyük Damarlar Max.doz 13 Gy 20,3 Gy 21Gy 22Gy <0,1 cc 8,5 Gy 16,3 Gy 18,3Gy 20Gy <1 cc 7 Gy 11,1 Gy 13,6 Gy 13,5 Gy <1 cc 22 Gy 28,8 Gy 32 Gy 35 Gy <30 cc 30Gy 32 Gy Max. doz 20,2Gy 30Gy 38Gy 40Gy <5cc 11,9 Gy 17,7 Gy 18,8Gy 19,5Gy <10cc 31Gy 39Gy 43Gy 47Gy <1 cc 40Gy Max. doz 37Gy 45Gy 49Gy 53Gy

30 Doz Dağılımının İncelenmesi

31 Doz Dağılımının İncelenmesi

32 Doz Dağılımının İncelenmesi

33 Doz Dağılımının İncelenmesi

34 Doz Dağılımının İncelenmesi

35 Örnek Plan Değerlendirme Akciğerdeki kitleye yönelik 5x10 Gy SBRT planlanmış

36 Örnek Plan Değerlendirme 1- Hedef Açısından DVH Analizi PTV nin %95 i reçetelendirilen dozun tamamını alacak şekilde (PTV V%100PD=%95) PTV nin %99 u reçetelendirilmiş dozun %90 ve fazlasını alacak şekilde(ptv V%90PD>%99)

37 Örnek Plan Değerlendirme 2- Kritik Organlar Açısından DVH Analizi 5 fraksiyonda, GD V32Gy< 30cc Spinal Kord dmax < 13.5 Gy Total Akc V20Gy<%10

38 Örnek Plan Değerlendirme

39 Örnek Plan Değerlendirme 3- Doz Dağılımının İncelenmesi PTV Hacmi: cc

40 Örnek Plan Değerlendirme 3- Doz Dağılımının İncelenmesi PTV Hacmi: cc Reçetelendirilen Doza ait izodoz Hacmi : cc 1,3

41 Örnek Plan Değerlendirme 3- Doz Dağılımının İncelenmesi PTV Hacmi: cc %50 Lik İzodoza Ait Hacim :237,9 cc 9.3

43 101 cc

44 PTV Hacmi: cc %50 Lik İzodoza Ait Hacim :101 cc 3,9

Tedavi Planlama ve Tedavi Standart Gereklilikler Hastaya/merkeze özgü PTV marjini Doz Hesaplama Algoritması(AAA,Collapsed Cone) Hesaplama çözünürlüğü 2 mm Küçük Alan Dozimetresine uygun

46 Tedavi Planlama ve Tedavi Standart Gereklilikler Hastaya/merkeze özgü PTV marjini Doz Hesaplama Algoritması(AAA,Collapsed Cone) Hesaplama çözünürlüğü 2 mm Küçük Alan Dozimetresine uygun dedektörler(srs diyot,diamond vb.) TPS e <3 cm alanlarınların dozimetrik ölçümleri tanımlanmalı MLC kalınlığı en fazla 5 mm 6 ya da 10 MV FFF demet enerjisi İleri Seçenekler Tip C doz hesaplama Algoritmaları(MC,Acuros) Hesaplama Çözünürlüğü 1 mm MLC kalınlığı en fazla 3 mm AAPM TG 101,2010

Taraması süresi ile farklı solunum fazlarında görüntüleme Fiducial gerek yok Fraksiyonlar arası

47 In room CT EPID 2D kv Görüntüleme kv CBCT 4D CBCT Görüntü Rehberliği MV görüntü Kalitesi? Düşük Görüntüleme Dozu Özellikle Kemik Yapılardaki Görüntü Kalitesi Fiducials Ortalama 1 dk. Taraması süresi ile farklı solunum fazlarında görüntüleme Fiducial gerek yok Fraksiyonlar arası belirsizlikler az Solunum Hareketi + CBCT Özellikle küçük ve çok hareketli tümörlerde görüntü kalitesi avantajı

48 Görüntü Rehberliği Normal Solunum Nefes Tutturma

49 Görüntü Rehberliği

50 Görüntü Rehberliği

51 Hareket Yönetimi

52 Hareket Yönetimi

53 Görüntü Rehberliği ve Hareket Yönetimi Standart Gereklilikler Günlük CBCT ya da fiducial kullanılarak kv görüntüleme İleri Seçenekler Özellikle fazla hareket eden ya da kritik organlara çok yakın tümörlerde Gating, tracking, DIBH

54 Kalite Kontrol Standart Gereklilikler QA-end to end test Mekanik,dozimetrik ve görüntüleme Hastaya özgü tedavi öncesi QA Ekibin SBRT eğitimi Robotik Masa Görüntüleme Sistemleri Tedavi Cihazı

55 Teşekkürler

Benzer belgeler

KHDAK IMRT sinde Tedavi Planlama Sistemlerinin Monte Carlo Yöntemi ile Karşılaştırılması

KHDAK IMRT sinde Tedavi Planlama Sistemlerinin Monte Carlo Yöntemi ile Karşılaştırılması Türkay TOKLU 1, Bahar DİRİCAN 2, Necdet ASLAN 1 1 Yeditepe Üniversitesi, Fizik Bölümü 2 Gülhane Askeri Tıp Akademisi,