Konjenital adrenal hiperplazi. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Konjenital adrenal hiperplazi. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı"

Transkript

1 Konjenital adrenal hiperplazi (KAH) Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı

2 Dersin Amacı KAH patogenezinin öğrenilmesi KAH lı hastaların klinik ve laboratuar bulgularının öğrenilmesi KAH lıhastalarda tedavi prensiplerinin öğrenilmesi

3

4

5

6 Adrenal korteks fonksiyonları: Mineralokortikoidler sodyum geri alımı ve potasyum atılımını düzenler. Glukokortikoidler enerji ve kemik metabolizmasında ve nöronal ve immünhücre fonksiyonlarının düzenlenmesinde rol alır. Androjenler büyüme, genital gelişim ve puberteyi rol alırlar. Adrenal medulla fonksiyonları: Adrenalin ve noradrenalin kan basıncı ve kalp atım hızını artırır.

7 Konjenitaladrenal hiperplazi İlk vaka 1865 yılında tanımlanıyor Adrenal steroidogenezin kalıtsal bozuklukları Otozomal resesif kalıtım (E=K)

8 Kolesterol Pregnenolon 17 α - Hidroksi Pregnenolon Dehidroepiandrosteron Östriol Progesteron 17α hidroksilaz 3β hidroksisteroid dehidrojenaz 17α- Hidroksi Progesteron 17,20 dezmolaz Androstenedione Östron 21 hidroksilaz Aromataz 11 deoksikortikosteron (DOC) 11- Deoksikortizol Testosteron Östradiol 11β hidroksilaz Kortikosteron Kortizol Aldosteron

9

10 KAH tipleri Klasik tip tuz kaybı ile giden, enzim aktivitesi < %1 Basit virilizantip, enzim aktivitesi %1-2 Nonklasik tip enzim aktivitesi %10-50

11 En sık KAH nedeni (%85-95) 21 hidroksilazeksikliği

12 Kolesterol Pregnenolon 17 α - Hidroksi Pregnenolon Dehidroepiandrosteron Östriol Progesteron 17α hidroksilaz 3β hidroksisteroid dehidrojenaz 17α- Hidroksi Progesteron 17,20 dezmolaz Androstenedione Östron 21 hidroksilaz Aromataz 11 deoksikortikosteron (DOC) 11- Deoksikortizol Testosteron Östradiol 11β hidroksilaz Kortikosteron Kortizol Aldosteron

13 21 hidroksilazeksikliği En sık KAH nedeni (%85-95) Kalan enzim aktivitesine göre klinik değişken olabilir. Kızlar daha ciddi etkilenirler Genital organlarda virilizasyon Beyin virilizasyonu Clinical Endocrinology (2007) 66,

14

15 Başvuru özellikleri Kızlarda virilizasyon Androjenler Tuz kaybı olan hastalar Aldosteron, Renin Hipoglisemi Hiperpigmentasyon Na, K ACTH Dehidratasyon, şok

16 ACTH biyosentezi ve hipotalama-hipofize-adrenal aks Gong, R. (2011) The renaissance of corticotropin therapy in proteinuric nephropathies Nat. Rev. Nephrol. doi: /nrneph

17

18 11βhidroksilazeksikliği İkinci en sık KAH nedeni (%5-15) Kızlarda cinsel farklılaşma bozukluğu Hem kız hem erkeklerde postnatal virilizasyon Aldosteron öncülerinin tuz tutucu etkileri var, tuz kaybı olmaz. 11-deoksikortizolve deoksikortikosteron(doc) (hem bazal hem ACTH sonrası) ACTH ve plazma renindüzeyi

19 Kolesterol Pregnenolon 17 α - Hidroksi Pregnenolon Dehidroepiandrosteron Östriol Progesteron 17α hidroksilaz 3β hidroksisteroid dehidrojenaz 17α- Hidroksi Progesteron 17,20 dezmolaz Androstenedione Östron 21 hidroksilaz Aromataz 11 deoksikortikosteron (DOC) 11- Deoksikortizol Testosteron Östradiol 11β hidroksilaz Kortikosteron Kortizol Aldosteron

20

21 3βhidroksisteroiddehidrojenazeksikliği Nadir KAH nedenlerinden Her üç serideki hormon üretimi bozulmuştur. Tuz kaybı Hem erkek hem kızlarda cinsel farklılaşma bozukluğu Δ 5 /Δ 4 serum steroidleri

22 Kolesterol Pregnenolon 17α hidroksilaz 17 α - Hidroksi Pregnenolon 3β hidroksisteroid dehidrojenaz 17,20 dezmolaz Dehidroepiandrosteron Östriol Progesteron 17α- Hidroksi Progesteron Androstenedione Östron 21 hidroksilaz 11 deoksikortikosteron (DOC) 11- Deoksikortizol Testosteron Aromataz Östradiol 11β hidroksilaz Kortikosteron Kortizol Aldosteron

23

24 Kolesterol Pregnenolon 17α hidroksilaz 17 α - Hidroksi Pregnenolon 3β hidroksisteroid dehidrojenaz 17,20 dezmolaz Dehidroepiandrosteron Östriol Progesteron 17α- Hidroksi Progesteron Androstenedione Östron 11 deoksikortikosteron (DOC) 21 hidroksilaz Pregnenolon/Progesteron 11- Deoksikortizol Testosteron 17OH pregnenolon/17oh progesteron Aromataz Östradiol 11β hidroksilaz DHEA/Androstenedion Kortikosteron Kortizol Aldosteron

25

26 Basit virilizankah Tuz kaybı olmaksızın Glikokortikoid eksikliği Kızlarda virilizasyon Erkeklerde artmış androjenemibulguları.

27 Non-klasik KAH Tipik olarak geç çocukluk, ergenlik ve erişkin yaşta Aşırı androjen salgısının belirti ve bulgularını gösterirler Sıklığı 1/1000 (AskenaziYahudileri, Akdeniz, Ortadoğu ve Hint toplumunda daha sık)

28 Non-klasik KAH belirti ve bulgular Pubertalkızlarda, hirsutizm, akne, androjenikalopesi, anovulasyon, menstrual disfonksiyon, infertilite Prepubertalçocuklarda uzun boy, ileri kemik yaşı, erken koltuk altı ve pubikkıllanma, erişkin gibi ter kokusu

29 Laboratuvar Serum elektrolit ve glikoz düşükna & yüksekk Açlık hipoglisemisi Dehidratasyona bağlı yüksek üre düzeyi Yüksek plazma Renin& ACTH düzeyi Düşük kortizol Yüksek 17 OH-progesteron Yüksek androjen düzeyleri (özellikle testosteron) Düşük aldosteron

30 Laboratuvar Üriner steroid profili Kromozom analizi Görüntüleme Pelvik USG

31 Tedavi Hidrokortizon12-15 mg/m 2 /gün Fludrokortizon 0,05 0,2 mg/gün Stres durumunda hidrokortizondozunun 3 katı verilmeli Adrenal kriz durumunda IV hidrokortizonve sıvı tedavisi verilmeli Kızlarda virilizegenitalyaiçin cerrahi.

32 Yenidoğantaraması Doğumdan sonra 3. gün Guthrie kağıdına Kan 17-hidroksiprogesteron düzeyi (17OH-P).

33 Soru ve katkılar lütfen Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı

34

Konjenital adrenal hiperplazi (KAH) Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı

Konjenital adrenal hiperplazi (KAH) Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Konjenital adrenal hiperplazi (KAH) Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Dersin Amacı KAH patogenezinin öğrenilmesi KAH lı hastaların klinik ve laboratuar bulgularının

Detaylı

Konjenital adrenal hiperplazi

Konjenital adrenal hiperplazi . Konjenital adrenal hiperplazi Dr. Đhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Adrenal bez Adrenal korteks fonksiyonları: Mineralokortikoidler sodyum geri alımı ve potasyum atılımını

Detaylı

Konjenital adrenal hiperplazi. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı

Konjenital adrenal hiperplazi. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Konjenital adrenal hiperplazi Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Adrenal bez Adrenal korteks fonksiyonları: Mineralokortikoidler sodyum geri alımı ve potasyum

Detaylı

Adrenal Yetmezlik. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı

Adrenal Yetmezlik. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Adrenal Yetmezlik Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Adrenal bez Etiyoloji Adrenal yetmezlik Primer adrenal yetmezlik Sekonder adrenal yetmezlik Fizyo-patoloji

Detaylı

Dr. İhsan ESEN. Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Kliniği

Dr. İhsan ESEN. Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Kliniği Cinsel Farklılaşma Bozuklukları Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Kliniği Cinsel farklılaşma bozuklukları Geniş bir spektrum Farklı patofizyolojiler Nadir Yenidoğanda atipik

Detaylı

GÖRSEL VAKA TANITIMLARI: Adrenal Yetmezlik / Cushing -Sendromu. İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi

GÖRSEL VAKA TANITIMLARI: Adrenal Yetmezlik / Cushing -Sendromu. İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi GÖRSEL VAKA TANITIMLARI: Adrenal Yetmezlik / Cushing -Sendromu Prof. Dr. Feyza DARENDELİLER Prof. Dr. Firdevs BAŞ Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Çocuk Endokrinolojisi İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Adrenal

Detaylı

Adrenal Yetmezlik. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı

Adrenal Yetmezlik. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Adrenal Yetmezlik İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Dersin Amacı Adrenal yetmezliğe neden olan hastalıkların öğrenilmesi Adrenal yetmezliğin klinik ve biyokimyasal

Detaylı

Polikistik Over Sendromu ve Hiperandrojenemi

Polikistik Over Sendromu ve Hiperandrojenemi Polikistik Over Sendromu ve Hiperandrojenemi Ayırıcı Tanı Nasıl Yapılmalı? Prof. Dr. Kürşad Ünlühızarcı Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı Kayseri PKOS Tanı Kriterleri NIH 1990

Detaylı

Dr. İhsan ESEN. Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Kliniği

Dr. İhsan ESEN. Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Kliniği Cinsel Gelişim Bozuklukları Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Kliniği Cinsel gelişim bozuklukları Geniş bir spektrum Farklı patofizyolojiler Nadir Yenidoğanda atipik genitalya

Detaylı

Androloji kongresi 2007

Androloji kongresi 2007 Androloji kongresi 2007 Doç. Dr. Selçuk Yücel Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Antalya Hangi Cinsiyet? International Intersex Consensus Conference, 2006 Cinsiyet Gelişim Bozuklukları

Detaylı

Adrenal Korteks Hormonları

Adrenal Korteks Hormonları Adrenal Korteks Hormonları Doç. Dr.Fadıl Özyener Fizyoloji AD Bu derste öğrencilerle Adrenal korteks hormonlarının (AKH) sentez ve salgılanması, organizmadaki hücre, doku ve sistemlerde genel fizyolojik

Detaylı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Endokrinoloji Polikliniği Olgu Sunumu 6 Kasım 2018 Salı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Endokrinoloji Polikliniği Olgu Sunumu 6 Kasım 2018 Salı Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Endokrinoloji Polikliniği Olgu Sunumu 6 Kasım 2018 Salı Dr. Orkun Dinç Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı

Detaylı

ADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON. Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği

ADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON. Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği ADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği SUNU PLANI Tanım ve Epidemiyoloji Adrenal bez anatomi Etiyoloji Tanı Klinik Tedavi TANIM-EPİDEMİYOLOJİ Adrenal

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Ali DUMAN Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A. D.

Yrd. Doç. Dr. Ali DUMAN Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A. D. Yrd. Doç. Dr. Ali DUMAN Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A. D. Sunu Planı Tanım ve Epidemiyoloji Adrenal bez anatomi ve fizyolojisi Etiyoloji Klinik Tanı Tedavi Tanım ve Epidemiyoloji

Detaylı

KONJENİTAL ADRENAL HİPERPLAZİ. Seri No. 6

KONJENİTAL ADRENAL HİPERPLAZİ. Seri No. 6 KONJENİTAL ADRENAL HİPERPLAZİ Seri No. 6 Hasta Rehberi Orta Kolaylıkta Okunabilir Rehber Konjenital Adrenal Hiperplazi Seri No. 6 (Ağustos 2006 da güncellenmiştir) Bu broşür Reading Üniversitesi, Sağlık

Detaylı

İntern Dr. Özkan ERARSLAN ADRENAL YETERSİZLİK. ADDİSON HASTALIĞI, BÖBREKÜSTÜ BEZ YETERSİZLİĞİ, SÜRRENAL YETMEZLİK Ekim 2013

İntern Dr. Özkan ERARSLAN ADRENAL YETERSİZLİK. ADDİSON HASTALIĞI, BÖBREKÜSTÜ BEZ YETERSİZLİĞİ, SÜRRENAL YETMEZLİK Ekim 2013 İntern Dr. Özkan ERARSLAN ADRENAL YETERSİZLİK ADDİSON HASTALIĞI, BÖBREKÜSTÜ BEZ YETERSİZLİĞİ, SÜRRENAL YETMEZLİK Ekim 2013 İlk kez 1855 te Thomas Addison tarafından tanımlanmıştır Sıklığı milyonda 60-120

Detaylı

Cushing Sendromu. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı

Cushing Sendromu. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Cushing Sendromu Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Harvey Williams Cushing 1869-1939 Eğitim Meslek Yale Üniversitesi Harvard Tıp Fakültesi Cerrah, Nöroşirurjisyen

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMI 29 ENDOKRİN SİSTEM 4 BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZLER)

11. SINIF KONU ANLATIMI 29 ENDOKRİN SİSTEM 4 BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZLER) 11. SINIF KONU ANLATIMI 29 ENDOKRİN SİSTEM 4 BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZLER) BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZ) Her bir böbreğin üst kısmında bulunan endokrin bezdir. Böbrekler ile doğrudan bir bağlantısı

Detaylı

Aldosteron tansiyon ve vücut sıvı dengesini ayarlayan böbrek üstü bezlerinden salgılanan bir hormondur. Kandaki miktarına bakılır.

Aldosteron tansiyon ve vücut sıvı dengesini ayarlayan böbrek üstü bezlerinden salgılanan bir hormondur. Kandaki miktarına bakılır. ALDOSTERON Aldosteron tansiyon ve vücut sıvı dengesini ayarlayan böbrek üstü bezlerinden salgılanan bir hormondur. Kandaki miktarına bakılır. Aldosteron testi ne için yapılır: Bazı sıvı ve elektrolit metabolizma

Detaylı

Dr. İhsan ESEN. Çocuk Endokrinolojisi

Dr. İhsan ESEN. Çocuk Endokrinolojisi Cushing Sendromu Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Harvey Williams Cushing Doğum Ölüm Eğitim Meslek 08 Nisan 1869 Cleveland, Ohio 7 Ekim1939 (70 yaşında) New Haven, Connecticut,

Detaylı

Cinsel Gelişim Bozukluklarına Vakalarla Yaklaşım

Cinsel Gelişim Bozukluklarına Vakalarla Yaklaşım Cinsel Gelişim Bozukluklarına Vakalarla Yaklaşım Prof. Dr. Dr. Firdevs BAŞ Prof. Dr. Feyza DARENDELİLER Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi

Detaylı

BÖBREKÜSTÜ BEZİ FİZYOPATOLOJİSİ

BÖBREKÜSTÜ BEZİ FİZYOPATOLOJİSİ FİZYOPATOLOJİ (KLİNİK BİYOKİMYA) BÖBREKÜSTÜ BEZİ FİZYOPATOLOJİSİ Prof. Dr Arif ALTINTAŞ Prof. Dr. Ulvi Reha FİDANCI Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı Yapı-Fonksiyon Böbreküstü

Detaylı

Endokrin farmakoloji 1 (hipofiz hormonları, tiroid hormonları, adrenal korteks hormonları) Prof. Dr. Öner Süzer

Endokrin farmakoloji 1 (hipofiz hormonları, tiroid hormonları, adrenal korteks hormonları) Prof. Dr. Öner Süzer Endokrin farmakoloji 1 (hipofiz hormonları, tiroid hormonları, adrenal korteks hormonları) Prof. Dr. Öner Süzer www.onersuzer.com 2 1 3 4 2 Hipotalamus ve hipofiz Metabolizma, gelişme ve üreme gibi vücut

Detaylı

HİRŞUTİZM AYIRICI TANISI

HİRŞUTİZM AYIRICI TANISI HİRŞUTİZM AYIRICI TANISI Prof Dr Dilek Gogas Yavuz Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma hastalıkları BD Hirsutizm - Hipertrikoz Hipertirokoz : Androjen etkisinde olmayan bölgelerde

Detaylı

AKUT ADRENAL YETMEZLĐK TEDAVĐ PROTOKOLÜ

AKUT ADRENAL YETMEZLĐK TEDAVĐ PROTOKOLÜ AKUT ADRENAL YETMEZLĐK TEDAVĐ PROTOKOLÜ GĐRĐŞ Aşağıdaki hastalarda adrenal kriz olabileceği düşünülmelidir. Bilinen primer adrenal yetmezliği olanlar Hipopituitarizm (herhangi bir hipofizer hormon eksikliği)

Detaylı

T.C. ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ

T.C. ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ T.C. ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ YENİDOĞAN VE SÜT ÇOCUKLARINDA KONJENİTAL ADRENAL HİPERPLAZİ TANISI İÇİN YAPILAN STANDART DOZ ADRENOKORTİKOTROPİK HORMON TESTİ SONUÇLARININ RETROSPEKTİF

Detaylı

GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM

GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM 1) Aşağıdaki hormonlardan hangisi uterusun büyümesinde doğrudan etkilidir? A) LH B) Androjen C) Östrojen Progesteron D) FUH Büyüme hormonu E) Prolaktin - Testosteron 2)

Detaylı

(YAN DAL UZMANLIK TEZİ)

(YAN DAL UZMANLIK TEZİ) T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI ANABİLİM DALI BÜYÜME-GELİŞME VE PEDİYATRİK ENDOKRİNOLOJİ BİLİM DALI KONJENİTAL ADRENAL HİPERPLAZİ (KAH) VAKALARINDA İNSÜLİN

Detaylı

Androjenler ve Anabolik Steroidler

Androjenler ve Anabolik Steroidler Androjenler ve Anabolik Steroidler Sentezleri Androjenler kolesterolden sentezlenirler. Testosteron, testisin interstisyel (leydig ) hücrelerinde, 5-Pregnonolon dan sentezlenir. Testosteron salındıktan

Detaylı

KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ

KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Hasta Rehberi Say 6 KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Orta kolayl kta okunabilir rehber Konjenital Adrenal Hiperplazi - Say 6 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri

Detaylı

Normalde kan potasyum seviyesi 3,6-5,0 mmol/l arasındadır.

Normalde kan potasyum seviyesi 3,6-5,0 mmol/l arasındadır. POTASYUM K+; Potasyum yaşam için gerekli önemli bir mineraldir. Hücre içinde bol miktarda bulunur. Hücre içindeki kimyasal ortamın ana elementidrir. Hergün besinlerle alınır ve idrarla atılır. Potasyum

Detaylı

Cushing Sendromu. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı

Cushing Sendromu. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Cushing Sendromu İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Harvey Williams Cushing 1869-1939 Eğitim Meslek Yale Üniversitesi Harvard Tıp Fakültesi Cerrah, Nöroşirurjisyen

Detaylı

BÖBREKÜSTÜ BEZİ. Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ Biyokimya 1

BÖBREKÜSTÜ BEZİ. Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ Biyokimya 1 BÖBREKÜSTÜ BEZİ Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ 8.1.2013 Biyokimya 1 Yapı-Fonksiyon Böbreküstü bezi korteks (dış) ve medulla (iç) olmak üzere iki kısımdan oluşur. Korteks: glikokortikoid, mineralokortikoid ve

Detaylı

Dişi Genital Sistem Anomalileri

Dişi Genital Sistem Anomalileri Dişi Genital Sistem Anomalileri KLEİNEFELTER SENDROMU 47,XXY karyotipine sahip (XXXY gibi diğer varyasyonlar da olabilir) 1:500 erkek insidanla cinsiyet farklanmasıyla ilgili anomaliler içinde en sık görülenidir.

Detaylı

Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Kliniği

Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Kliniği Ergenlik problemleri Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Kliniği Ergenlik İnsan gelişiminde seksüel olgunlaşmanın ve büyümenin tamamlandığı sonunda üreme kapasitesinin elde

Detaylı

ACTH (Synacten) STİMÜLASYON TESTİ

ACTH (Synacten) STİMÜLASYON TESTİ ACTH (Synacten) STİMÜLASYON TESTİ Adrenal rezerv testi; Synacten stimülasyon testi; ACTH stimülasyon testi adrenal yetmezlik teşhisinde kullanılır. ACTH stimülasyon testi neyi ölçer? ACTH beyinde hipofiz

Detaylı

KADIN İNFERTİLİTESİNDE LABORATUVARIN ROLÜ

KADIN İNFERTİLİTESİNDE LABORATUVARIN ROLÜ KADIN İNFERTİLİTESİNDE LABORATUVARIN ROLÜ OVERYEN REZERV PREMATÜR OVARYEN YETMEZLİK POLİKİSTİK OVER SENDROMU Dr.MURAT ÖKTEM Menstrüel siklusların düzenli olması %95 ovülasyon olduğunu gösterir. Fakat yeterli

Detaylı

Çocuk ve Adolesanlarda Hiperandrojenizm

Çocuk ve Adolesanlarda Hiperandrojenizm İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Adolesan Sağlığı Sempozyum Dizisi No: 43 Mart 2005; s. 169-178 Çocuk ve Adolesanlarda Hiperandrojenizm Dr. Müge Gökçe, Prof. Dr. Feyza Darendeliler

Detaylı

Dehidroepiandrosteron- sülfat; DHEA-sülfat testi;

Dehidroepiandrosteron- sülfat; DHEA-sülfat testi; DHEA-s Dehidroepiandrosteron- sülfat; DHEA-sülfat testi; DHEA sülfat böbrek üstü bezi tarafından üretilen zayıf bir erkeklik hormonudur ( androjen ). DHEA- sülfat hem kadın hem erkeklerde üretilir. Kadınlarda

Detaylı

Diyabetes Mellitus. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı

Diyabetes Mellitus. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Diyabetes Mellitus Akut Komplikasyonları Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Diyabetes mellitus akut komplikasyonlar Hipoglisemi Hiperglisemi ilişkili ketonemi

Detaylı

E DOK O RİN İ S İ S S İ T S EM

E DOK O RİN İ S İ S S İ T S EM ENDOKRİN SİSTEM Prof.Dr. Erdal ZORBA Kontrol sistemleri Sinir sistemi Hızlı, anlık değişim ve yanıtlar Endokrin sistem Saniyelerden aylara kadar süren etki ve yanıt endokrin sistem hormonal iletişim 2

Detaylı

ADRENAL KORTEKS HORMONLARI. 1. Zona glomerüloza- mineralokortikoidler 2. Zona fassikülata - glukokortikoidler 3. Zona retikülaris - androjenler

ADRENAL KORTEKS HORMONLARI. 1. Zona glomerüloza- mineralokortikoidler 2. Zona fassikülata - glukokortikoidler 3. Zona retikülaris - androjenler ADRENAL KORTEKS HORMONLARI 1. Zona glomerüloza- mineralokortikoidler 2. Zona fassikülata - glukokortikoidler 3. Zona retikülaris - androjenler ADRENAL MEDULLA 1. Epinefrin (adrenalin) 2. Norepinefrin (noradrenalin)

Detaylı

EGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT

EGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT EGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT Prof.Dr.Fadıl Özyener Fizyoloji Anabilim Dalı Sempatik Sistem Adrenal Medulla Kas kan dolaşımı Kan basıncı Solunum sıklık ve derinliği Kalp kasılma gücü Kalp atım

Detaylı

Dehidroepiandrosteron- sülfat; DHEA-sülfat testi;

Dehidroepiandrosteron- sülfat; DHEA-sülfat testi; DHEA-s Dehidroepiandrosteron- sülfat; DHEA-sülfat testi; DHEA sülfat böbrek üstü bezi tarafından üretilen zayıf bir erkeklik hormonudur ( androjen ). DHEA- sülfat hem kadın hem erkeklerde üretilir. Kadınlarda

Detaylı

ENDOKRİN BEZ EKZOKRİN BEZ. Tiroid bezi. Deri. Hormon salgısı. Endokrin hücreler Kanal. Kan akımı. Ter bezi. Ekzokrin hücreler

ENDOKRİN BEZ EKZOKRİN BEZ. Tiroid bezi. Deri. Hormon salgısı. Endokrin hücreler Kanal. Kan akımı. Ter bezi. Ekzokrin hücreler ENDOKRİN SİSTEM Endokrin sistem, sinir sistemiyle işbirliği içinde çalışarak vücut fonksiyonlarını kontrol eder ve vücudumuzun farklı bölümleri arasında iletişim sağlar. 1 ENDOKRİN BEZ Tiroid bezi EKZOKRİN

Detaylı

Surrenal Yetersizlik. Hülya GÜNÖZ *

Surrenal Yetersizlik. Hülya GÜNÖZ * Surrenal Yetersizlik Hülya GÜNÖZ * Surrenal Yetersizlik Adrenal yetersizlik göreceli olarak çocukluk ve ergenlik döneminde nadirdir, primer ve sekonder, konjenital ve edinsel olarak gruplandırılabilir.

Detaylı

TESTOSTERON (TOTAL) Klinik Laboratuvar Testleri

TESTOSTERON (TOTAL) Klinik Laboratuvar Testleri TESTOSTERON (TOTAL) Kullanım amacı: Erkeklerde ve kadınlarda farklı kullanım amaçları vardır. Erkeklerde en çok, libido kaybı, erektil fonksiyon bozukluğu, jinekomasti, osteoporoz ve infertilite gibi belirti

Detaylı

CİNSİYET GELİŞME BOZUKLUKLARI. Dr.Nihal HATİPOĞLU

CİNSİYET GELİŞME BOZUKLUKLARI. Dr.Nihal HATİPOĞLU CİNSİYET GELİŞME BOZUKLUKLARI Dr.Nihal HATİPOĞLU Kronolojik olarak cinsel farklılaşma genetik cins gonadal cins vücut cinsi doğum odasında söylenen cins cinsel kimlik cinsel rol cinsel yönelim GENETİK

Detaylı

Doç. Dr. Fadıl Özyener Fizyoloji AD

Doç. Dr. Fadıl Özyener Fizyoloji AD ADRENAL KORTEKS HORMONLARI SALGI BOZUKLUKLARI Doç. Dr. Fadıl Özyener Fizyoloji AD Bu dersin amacı öğrencilerle: Adrenal androjenleri ve adrenal korteks hormonlarının (AKH) normalden az veya çok salgılanımında

Detaylı

KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ

KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Bu kitapç n içeri i Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Derne i nin web sitesinden faydalan larak haz rlanm flt r. www.cocukendokrindiyabet.org KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ En

Detaylı

Nedenleri tablo halinde sıralayacak olursak: 1. Eksojen şişmanlık (mutad şişmanlık) (Bütün şişmanların %90'ı) - Kalıtsal faktörler:

Nedenleri tablo halinde sıralayacak olursak: 1. Eksojen şişmanlık (mutad şişmanlık) (Bütün şişmanların %90'ı) - Kalıtsal faktörler: Obezite alınan enerjinin harcanan enerjiden fazla olmasıyla oluşur. Bunu genetik faktörler, metabolizma hızı, iştah, gıdaya ulaşabilme, davranışsal faktörler, fiziksel aktivite durumu, kültürel faktörler

Detaylı

Çocuk Endokrinolojisi Örnek Sorular

Çocuk Endokrinolojisi Örnek Sorular Çocuk Endokrinolojisi Örnek Sorular 1- Genital bölgede erken kıllanma yakınması ile getirilen 6 yaşında erkek hastanın fizik muayenesinde önikoid vücut yapısı olduğunu saptıyorsunuz. Takiben tetkikler

Detaylı

GEBELİK ENDOKRİNOLOJİSİ GEBELİK ENDOKRİNOLOJİSİ

GEBELİK ENDOKRİNOLOJİSİ GEBELİK ENDOKRİNOLOJİSİ GEBELİK ENDOKRİNOLOJİSİ 1 GEBELİK ENDOKRİNOLOJİSİ Plasental kompartman Hipotalamik hormonlar GnRH CRH TRH Somotostatin GHRH Hipofizer hormonlar hcg hpl hch hct ACTH Oksitosin 2 1 GEBELİK ENDOKRİNOLOJİSİ

Detaylı

Konjenital Adrenal Hiperplazili ve Adrenal Yetmezlikli Hastalarda Gebelik

Konjenital Adrenal Hiperplazili ve Adrenal Yetmezlikli Hastalarda Gebelik Konjenital Adrenal Hiperplazili ve Adrenal Yetmezlikli Hastalarda Gebelik Dr. Aydoğan AYDOĞDU GATA Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları BD 16.05.2013 HİPOTALAMO-HİPOFİZ-ADRENAL AKS HİPOTALAMUS CRH

Detaylı

adrenalin, noradrenalin, dopamin

adrenalin, noradrenalin, dopamin ADRENAL HORMONLAR Z.glomerulosa (mineralokortikoitler) Z.fasciculata (glukokortikoitler) Z.reticularis (adrenal androjenler) Adrenal medulla adrenalin, noradrenalin, dopamin GLUKOKORTİKOİTLER Metabolik

Detaylı

ADRENOKORTİKOSTEROİDLER ANTAGONİSTLERİ

ADRENOKORTİKOSTEROİDLER ANTAGONİSTLERİ ADRENOKORTİKOSTEROİDLER VE ANTAGONİSTLERİ Adrenal Korteks Hormonları Adrenal korteksten fizyolojik etkinlik gösteren 3 türlü hormon salgılanır: 1.Kortizol (Glukokortikoid, Zona fasciculata, Z. Reticularis)

Detaylı

TIBBI TERMİNOLOJİ ÖZET ÜNİTE

TIBBI TERMİNOLOJİ ÖZET ÜNİTE TIBBI TERMİNOLOJİ ÖZET ÜNİTE 11 ÜNİTE 11 ENDOKRİN SİSTEM İç salgı bezleri, endokrin bezler (glandulae endocrinae) olarak tanımlanır. Bu bezlerin oluşturdukları sisteme de Endokrin Sistem adı verilir. Endokrin

Detaylı

Prof Dr Ercan M Aygen Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hast. ve Doğum AD, Üreme Endokrinolojisi ve İVF Ünitesi Kayseri

Prof Dr Ercan M Aygen Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hast. ve Doğum AD, Üreme Endokrinolojisi ve İVF Ünitesi Kayseri Hiperandrojenizm & Oral Kontraseptifler Prof Dr Ercan M Aygen Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hast. ve Doğum AD, Üreme Endokrinolojisi ve İVF Ünitesi Kayseri Hiperandrojenizm Hirsutizm akne alopesi

Detaylı

11-DEOKSİKORTİZOL ÖLÇÜMÜNDE İMMUNOASSAY VE SIVI KROMATOGRAFİ-TANDEM KÜTLE SPEKTROMETRE (LC-MS/MS) METODLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

11-DEOKSİKORTİZOL ÖLÇÜMÜNDE İMMUNOASSAY VE SIVI KROMATOGRAFİ-TANDEM KÜTLE SPEKTROMETRE (LC-MS/MS) METODLARININ KARŞILAŞTIRILMASI T. C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 11-DEOKSİKORTİZOL ÖLÇÜMÜNDE İMMUNOASSAY VE SIVI KROMATOGRAFİ-TANDEM KÜTLE SPEKTROMETRE (LC-MS/MS) METODLARININ KARŞILAŞTIRILMASI Dr. Hatice BARAN TIPTA UZMANLIK

Detaylı

KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM III EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI. Endokrin ve Metabolizma Hastalıkları Ders Kurulu

KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM III EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI. Endokrin ve Metabolizma Hastalıkları Ders Kurulu KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM III 2018-2019EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI Endokrin ve Metabolizma Hastalıkları Ders Kurulu DERS KURULU-III 03 ARALIK 2018-04 OCAK 2019 (5 HAFTA) DERSLER

Detaylı

Hasta Rehberi Say 11. ÇO UL H POF Z HORMONU EKS KL Orta kolayl kta okunabilir rehber

Hasta Rehberi Say 11. ÇO UL H POF Z HORMONU EKS KL Orta kolayl kta okunabilir rehber Hasta Rehberi Say 11 ÇO UL H POF Z HORMONU EKS KL Orta kolayl kta okunabilir rehber Ço ul Hipofiz Hormonu Eksikli i - Say 11 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri

Detaylı

Cinsel Kimlik Bozuklukları

Cinsel Kimlik Bozuklukları Endokrinolog Gözü ile Cinsel Kimlik Bozuklukları Dr. Kürşad Ünlühızarcı Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı Cinsel Kimlik Bozukluğu (Transseksüalite) Bir kişinin normal seksuel

Detaylı

SERUM ANDROSTENEDİON ÖLÇÜMÜNDE İMMUNOASSAY VE SIVI KROMATOGRAFİ-TANDEM KÜTLE SPEKTROMETRE (LC-MS/MS) METODLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

SERUM ANDROSTENEDİON ÖLÇÜMÜNDE İMMUNOASSAY VE SIVI KROMATOGRAFİ-TANDEM KÜTLE SPEKTROMETRE (LC-MS/MS) METODLARININ KARŞILAŞTIRILMASI T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ SERUM ANDROSTENEDİON ÖLÇÜMÜNDE İMMUNOASSAY VE SIVI KROMATOGRAFİ-TANDEM KÜTLE SPEKTROMETRE (LC-MS/MS) METODLARININ KARŞILAŞTIRILMASI Kamile YÜCEL DOKTORA

Detaylı

Adolesanlarda Polikistik Over Sendromu tanısında Anti Müllerien Hormon (AMH) ve İnsülin Like Peptit -3 (INSL3) ün tanısal değeri

Adolesanlarda Polikistik Over Sendromu tanısında Anti Müllerien Hormon (AMH) ve İnsülin Like Peptit -3 (INSL3) ün tanısal değeri Adolesanlarda Polikistik Over Sendromu tanısında Anti Müllerien Hormon (AMH) ve İnsülin Like Peptit -3 (INSL3) ün tanısal değeri Ayça Kömürlüoğlu 1, E. Nazlı Gönç 2, Z. Alev Özön 2, Nurgün Kandemir 2,

Detaylı

BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ...

BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ... BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ... 1 Bilinmesi Gereken Kavramlar... 1 Giriş... 2 Hücrelerin Fonksiyonel Özellikleri... 2 Hücrenin Kimyasal Yapısı... 2 Hücrenin Fiziksel Yapısı... 4 Hücrenin Bileşenleri... 4

Detaylı

GnRH LH Gonadotropinler FSH Leydig hücresi Sertoli hücresi. Transkripsiyon Transkripsiyon

GnRH LH Gonadotropinler FSH Leydig hücresi Sertoli hücresi. Transkripsiyon Transkripsiyon GONAD HORMONLAR Uyarı Hipotalamus GnRH LH Gonadotropinler FSH Leydig hücresi Sertoli hücresi camp Protein fosforilasyon camp Protein fosforilasyon Transkripsiyon Transkripsiyon Testosteron sentez ve salınım

Detaylı

(İÇ SALGI BEZİ) ENDOKRİN SİSTEM

(İÇ SALGI BEZİ) ENDOKRİN SİSTEM Homeostazi : Canlı içindeki çeşitli fiziksel ve kimyasal değerlerin belirli bir aralıkta tutulmasıdır. Hormonlar yoluyla çeşitli mesajlar, kan üzerinden beden üzerine dağıtılır. Hormonlar, belirli bir

Detaylı

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Dönem III - 6. Ders Kurulu. Endokrin Sistem. Eğitim Programı

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Dönem III - 6. Ders Kurulu. Endokrin Sistem. Eğitim Programı ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2017-2018 Dönem III - 6. Ders Kurulu Endokrin Sistem Eğitim Programı Eğitim Başkoordinatörü Dönem Koordinatörü Koordinatör Yardımcısı : Prof. Dr. E. Melih

Detaylı

POLİKİSTİK OVER SENDROMU VE GENİTAL KANSER İLİŞKİSİ

POLİKİSTİK OVER SENDROMU VE GENİTAL KANSER İLİŞKİSİ POLİKİSTİK OVER SENDROMU VE GENİTAL KANSER İLİŞKİSİ Prof. Dr. Fırat ORTAÇ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD. Jinekolojik Onkoloji Departmanı Polikistik Over Sendromu(PKOS)

Detaylı

DEKSAMETAZON SÜPRESYON TESTİ

DEKSAMETAZON SÜPRESYON TESTİ DEKSAMETAZON SÜPRESYON TESTİ Kortizol süpresyon testi; ACTH süpresyon testi; Deksametazon süpresyon testi Hipotalamus ve hipofiz bezinin kortizole cevabını ölçen laboratuar testidir. Kortizol Hipotalamus

Detaylı

ÜNİTE 10. Hormonlar. Amaçlar. İçindekiler. Öneriler

ÜNİTE 10. Hormonlar. Amaçlar. İçindekiler. Öneriler ÜNİTE 10 Hormonlar Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Hormonların nasıl yapıldığını ve hangi yollarla etkili olduklarını bilecek, Hipotalamusun hormon salınımlarını kontrol edici faktörleri öğrenecek,

Detaylı

Serbest Çalışma / Akademik Danışma Görüşme

Serbest Çalışma / Akademik Danışma Görüşme Dönem 3 Kurul 5 (ÜG ve Endokrin) 06.Şub.17 09.00-09.50 Böbrek Fizyolojisinin Temel Prensipleri Nefroloji Pazartesi 10.00-10.50 Böbrek Fonksiyonlarının Değerlendirilmesi ve Böbrek Hastalıklarına Klinik

Detaylı

Tiroit hormonları 1. Folliküler hücrelerden sentezlenen hormonlar: Tiroksin (T 4. , tetraiyodotironin) (triiyodotironin) T 3

Tiroit hormonları 1. Folliküler hücrelerden sentezlenen hormonlar: Tiroksin (T 4. , tetraiyodotironin) (triiyodotironin) T 3 HORMONLAR II Tiroit hormonları 1 Folliküler hücrelerden sentezlenen hormonlar: Tiroksin (T 4, tetraiyodotironin) T 3 (triiyodotironin) amino asit türevi hormonlardır. Tiroidin parafolliküler C hücrelerinden

Detaylı

Ayxmaz/biyoloji Homeostasi

Ayxmaz/biyoloji Homeostasi Homeostasi - Değişen dış koşullara rağmen nispeten sabit bir iç fizyolojik ortamı sürdürme sürecidir. -Böylece vücut organlarının, normal sınırlarda verimli bir şekilde çalışması sağlanır. İki ana kontrol

Detaylı

ERGENLİK ve BÜYÜME HORMONU EKSİKLİĞİ. Seri No. 3

ERGENLİK ve BÜYÜME HORMONU EKSİKLİĞİ. Seri No. 3 ERGENLİK ve BÜYÜME HORMONU EKSİKLİĞİ Seri No. 3 Hasta Rehberi Orta Kolaylıkta Okunabilir Rehber Ergenlik ve Büyüme Hormonu Eksikliği - Seri No.3 (Ağustos 2006 da güncellenmiştir) Bu broşür Reading Üniversitesi,

Detaylı

HORMONLAR GÖREVLERİ VE EKSİKLİĞİNDE GÖRÜLEN HASTALIKLAR

HORMONLAR GÖREVLERİ VE EKSİKLİĞİNDE GÖRÜLEN HASTALIKLAR HİPOFİZ ÖN LOB HORMONLAR GÖREVLERİ VE EKSİKLİĞİNDE GÖRÜLEN HASTALIKLAR ENDOKRİN BEZ HORMONU HORMONUN VÜCUTTAKİ ETKİSİ ETKİLEDİĞİ HORMON/Bölge; KONTROLÜ STH *Polipeptid özelliktedir. Hipofiz bezi *Organizmada

Detaylı

SÜT ÇOCUĞU VE BÜYÜK ÇOCUKTA ENDOKRİN ACİLLER. Prof. Dr. Aysun Bideci Gazi Üniversitesi Çocuk Endokrinoloji Bilim Dalı

SÜT ÇOCUĞU VE BÜYÜK ÇOCUKTA ENDOKRİN ACİLLER. Prof. Dr. Aysun Bideci Gazi Üniversitesi Çocuk Endokrinoloji Bilim Dalı SÜT ÇOCUĞU VE BÜYÜK ÇOCUKTA ENDOKRİN ACİLLER Prof. Dr. Aysun Bideci Gazi Üniversitesi Çocuk Endokrinoloji Bilim Dalı OLGU NK 6 yaş kız Şikayeti: Bulantı, kusma, karın ağrısı Hikayesi: 1,5 aydır halsizlik,

Detaylı

Sürrenal Yetmezlik. Dr. Mustafa Burak SAYHAN Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilimdalı

Sürrenal Yetmezlik. Dr. Mustafa Burak SAYHAN Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilimdalı Sürrenal Yetmezlik Dr. Mustafa Burak SAYHAN Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilimdalı Sürrenal Yetmezlik Adrenokortikal Yetmezlik & Adrenal Yetmezlik (AY) Adrenal Yetmezlik Hipotalamus, Hipofiz,Adrenal

Detaylı

Adrenal Gland Anatomi ve Fizyolojisi

Adrenal Gland Anatomi ve Fizyolojisi Adrenal Gland Anatomi ve Fizyolojisi Doç. Dr. Türkay Kırdak Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi A.D Endokrin Cerrahi Birimi Nisan 2011, Antalya Adrenal gland embriyolojisi 1 Adrenal gland embriyolojisi

Detaylı

HİPERKALSEMİ. Meral BAKAR Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Gündüz Tedavi Ünitesi

HİPERKALSEMİ. Meral BAKAR Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Gündüz Tedavi Ünitesi HİPERKALSEMİ Meral BAKAR Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Gündüz Tedavi Ünitesi Tanım: Hiperkalsemi serum kalsiyum düzeyinin normalden (9-11 mg/dl) yüksek olduğunda meydana gelen

Detaylı

AKADEMİK TAKVİM Ders Kurulu Başkanı: Prof.Dr. G. Serdar Günalp (Kadın Hastalıkları ve Doğum) Ders Kurulu 306 Akademik Yılın 24.

AKADEMİK TAKVİM Ders Kurulu Başkanı: Prof.Dr. G. Serdar Günalp (Kadın Hastalıkları ve Doğum) Ders Kurulu 306 Akademik Yılın 24. Ders Kurulu 306 Akademik Yılın 24. Haftası 18 Şubat 19 Şubat 20 Şubat 21 Şubat 22 Şubat Obstetriğe Giriş ve Gebeliğin Tanısı Lütfi Sabri Önderoğlu Gebelik Komplikasyonları: Genel Bakış Sinan Beksaç Kontrasepsiyon

Detaylı

İkiz olgu raporunda tuz kaybının farklı klinik yansıması: izole hipoaldosteronizm

İkiz olgu raporunda tuz kaybının farklı klinik yansıması: izole hipoaldosteronizm OLGU SUNUMU Gülhane Tıp Dergisi 2010; 52: 143-147 Gülhane Askeri Tıp Akademisi 2010 İkiz olgu raporunda tuz kaybının farklı klinik yansıması: izole hipoaldosteronizm Ayhan Abacı (*), Pınar Işık Ağras (**),

Detaylı

DR. DENİZ CAN ÖZTEKİN T.C.S.B. İZMİR EGE DOGUMEVİ VE KADIN HASTALIKLARI EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ TÜP BEBEK MERKEZİ

DR. DENİZ CAN ÖZTEKİN T.C.S.B. İZMİR EGE DOGUMEVİ VE KADIN HASTALIKLARI EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ TÜP BEBEK MERKEZİ 4 DR. DENİZ CAN ÖZTEKİN T.C.S.B. İZMİR EGE DOGUMEVİ VE KADIN HASTALIKLARI EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ TÜP BEBEK MERKEZİ İnfertilite nedenleri %15 ovulatuar faktorler %30-40 tuboperitoneal faktörler %30-40

Detaylı

ADDİSON HASTALIĞI ve AKUT ADRENAL YETMEZLİK. İnt. Dr. Utku TURAN Mart 2014

ADDİSON HASTALIĞI ve AKUT ADRENAL YETMEZLİK. İnt. Dr. Utku TURAN Mart 2014 ADDİSON HASTALIĞI ve AKUT ADRENAL YETMEZLİK İnt. Dr. Utku TURAN Mart 2014 Thomas Addison 1855 yılında yorgunluk, hiperpigmentasyon ve ölümle sonuçlanan bir durum tespit etmiş ve bu durumun adrenal bezin

Detaylı

T.C. MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ TAYFUR ATA SÖKMEN TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM & ÖĞRETİM YILI DÖNEM II

T.C. MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ TAYFUR ATA SÖKMEN TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM & ÖĞRETİM YILI DÖNEM II T.C. MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ TAYFUR ATA SÖKMEN TIP FAKÜLTESİ 2018 2019 EĞİTİM & ÖĞRETİM YILI DÖNEM II V. DERS KURULU (6 HAFTA) 1901205 ENDOKRİN ve ÜROGENİTAL SİSTEM DERS KURULU DEKAN DEKAN YRD. BAŞKORDİNATÖR

Detaylı

HALK SAĞLIĞI ANABĠLĠM DALI. Ders adı : Endokrin çevre bozucular ve tarama programı

HALK SAĞLIĞI ANABĠLĠM DALI. Ders adı : Endokrin çevre bozucular ve tarama programı HALK SAĞLIĞI ANABĠLĠM DALI Ders adı : Endokrin çevre bozucular ve tarama programı Öğretim Üyesi : Prof. Dr. A. Emel ÖNAL Endokrin sistemin çalışmasını değiştiren, sağlıklı insanda veya çocuklarında sağlık

Detaylı

KONJENİTAL ADRENAL HİPERPLAZİ. Seri No. 6

KONJENİTAL ADRENAL HİPERPLAZİ. Seri No. 6 KONJENİTAL ADRENAL HİPERPLAZİ Seri No. 6 Hasta Rehberi Kolay Okunabilir Rehber Konjenital Adrenal Hiperplazi Seri No. 6 (Ağustos 2006 da güncellenmiştir) Bu broşür Reading Üniversitesi, Sağlık Bilimleri

Detaylı

[embeddoc url= /10/VÜCUT-SIVILARI.docx download= all viewer= microsoft ]

[embeddoc url=  /10/VÜCUT-SIVILARI.docx download= all viewer= microsoft ] VÜCUT SIVILARI [embeddoc url= http://enfeksiyonhastaliklari.com/wp-content/uploads/2015 /10/VÜCUT-SIVILARI.docx download= all viewer= microsoft ] SODYUM ( Na+) Na+; Sodyum klor ile birlikte serumun en

Detaylı

HİPERTİROİDİZM. Seri No.15a

HİPERTİROİDİZM. Seri No.15a HİPERTİROİDİZM Seri No.15a Hasta Rehberi Kolay Okunabilir Rehber Hipertiroidizm - Seri No. 15a (Ağustos 2006 da güncellenmiştir) Bu broşür Reading Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Reading, İngiltere

Detaylı

Yenidoğan konjenital adrenal hiperplazi taraması

Yenidoğan konjenital adrenal hiperplazi taraması Derleme / Review Article TAF Preventive Medicine Bulletin www.korhek.org DOI: 10.5455/pmb.1-1439135663 Yenidoğan konjenital adrenal hiperplazi taraması Neonatal Screening for Congenital Adrenal Hyperplasia

Detaylı

VIII. FAKTÖR XII EKSİKLİĞİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU BÖLÜM ULUSAL TANI VE TEDAVİ KILAVUZU 2013

VIII. FAKTÖR XII EKSİKLİĞİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU BÖLÜM ULUSAL TANI VE TEDAVİ KILAVUZU 2013 ULUSAL TANI VE TEDAVİ KILAVUZU 2013 FAKTÖR XII EKSİKLİĞİ VIII. BÖLÜM TANI VE TEDAVİ KILAVUZU KALITSAL FAKTÖR XII EKSİKLİĞİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU FAKTÖR XII EKSİKLİĞİ Dr. M. Cem Ar ve THD Hemofili Bilimsel

Detaylı

ADH Anti Diüretik Hormon

ADH Anti Diüretik Hormon ADH Anti Diüretik Hormon Anti diüretik Hormon; Arginine vasopressin; Antidiuretic hormone; AVP; Vasopressin Kanda Anti diüretik Hormon ( ADH) miktarını tespit eden laboratuar testidir. ADH vücutta yapılır

Detaylı

YAPISAL BÜYÜME VE ERGENLİK GECİKMESİ. Seri No.10

YAPISAL BÜYÜME VE ERGENLİK GECİKMESİ. Seri No.10 YAPISAL BÜYÜME VE ERGENLİK GECİKMESİ Seri No.10 Hasta Rehberi Orta Kolaylıkta Okunabilir Rehber Yapısal Büyüme ve Ergenlik Gecikmesi - Seri No.10 (Ağustos 2006 da güncellenmiştir) Bu broşür Reading Üniversitesi,

Detaylı

OLGULARLA HİPOKORTİZOLEMİ. Doç Dr. Gonca Tamer Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi

OLGULARLA HİPOKORTİZOLEMİ. Doç Dr. Gonca Tamer Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi OLGULARLA HİPOKORTİZOLEMİ Doç Dr. Gonca Tamer Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi Adrenal yetmezlikli hastaya genellikle adrenal kriz nedeni araştırılırken çok geç tanı konulmaktadır.

Detaylı

Myopati, hipokalemik hipertansiyon ve hipogonadism: Bir 17 alfa hidroksilaz eksikliği sendromu olgusu

Myopati, hipokalemik hipertansiyon ve hipogonadism: Bir 17 alfa hidroksilaz eksikliği sendromu olgusu Myopati, hipokalemik hipertansiyon ve hipogonadism: Bir 17 alfa hidroksilaz eksikliği sendromu olgusu Sema Kalkan, Ceyhun Dizdarer, Funda Tüzün, Gökmen Bilgili, Tuğrul Özcan, Mustafa Bak Dr. Behçet Uz

Detaylı

TİROTOKSİKOZDA ADRENOKORTİKAL REZERV VE BU REZERV İLE İLİŞKİLİ PARAMETRELER

TİROTOKSİKOZDA ADRENOKORTİKAL REZERV VE BU REZERV İLE İLİŞKİLİ PARAMETRELER TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TİROTOKSİKOZDA ADRENOKORTİKAL REZERV VE BU REZERV İLE İLİŞKİLİ PARAMETRELER İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI ENDOKRİNOLOJİ VE METABOLİZMA HASTALIKLARI

Detaylı

HEMODİYALİZDE SIK KARŞILAŞILAN KOMPLİKASYONLAR ve YÖNETİMİ. Dr. Lale Sever

HEMODİYALİZDE SIK KARŞILAŞILAN KOMPLİKASYONLAR ve YÖNETİMİ. Dr. Lale Sever HEMODİYALİZDE SIK KARŞILAŞILAN KOMPLİKASYONLAR ve YÖNETİMİ Dr. Lale Sever Intradiyalitik Komplikasyonlar Sık Kalıcı morbidite Mortalite Hemodiyaliz Komplike bir işlem! Venöz basınç monitörü Hava detektörü

Detaylı

DEKSAMETAZON SÜPRESYON TESTİ

DEKSAMETAZON SÜPRESYON TESTİ DEKSAMETAZON SÜPRESYON TESTİ Kortizol süpresyon testi; ACTH süpresyon testi; Deksametazon süpresyon testi Hipotalamus ve hipofiz bezinin kortizole cevabını ölçen laboratuar testidir. Kortizol Hipotalamus

Detaylı

Hasta Rehberi Say 6. KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Kolay okunabilir rehber

Hasta Rehberi Say 6. KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Kolay okunabilir rehber Hasta Rehberi Say 6 KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Kolay okunabilir rehber Konjenital Adrenal Hiperplazi - Say 6 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri Enstitüsü,

Detaylı