İklim ve İklim değişikliğinin belirtileri, IPCC Senaryoları ve değerlendirmeler. Bölgesel İklim Modeli ve Projeksiyonlar

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İklim ve İklim değişikliğinin belirtileri, IPCC Senaryoları ve değerlendirmeler. Bölgesel İklim Modeli ve Projeksiyonlar"

Nesrin Kılıç
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 1/36

2 İklim ve İklim değişikliğinin belirtileri, Dünya da ve Türkiye de gözlemler IPCC Senaryoları ve değerlendirmeler Bölgesel İklim Modeli ve Projeksiyonlar Uluslararası Kuruluşlar, Aktiviteler için Sektörler 2/36

değerlendirmeler Bölgesel İklim Modeli ve

3 İklim Elemanları - Faktörleri Güneşlenme, Sıcaklık, Basınç, Rüzgar Yağış vb.. Bu iklim elemanları, etkileyen faktörlerin etkisiyle belirir ve biçimlenir. Enlem etkisi, Kara ve deniz etkisi, Yükseklik, Yer şekilleri, Bitki örtüsü, Deniz akıntısı vb. gibi olaylardır. 3/36

4 İKLİMLER ZATEN DEĞİŞİYOR Doğal etkiler; Güneşten salınan enerjideki değişimler Dünyanın eksenindeki ve yörüngesindeki değişimler Kıtaların sürüklenmesi ve konumları Volkanik aktiviteler Evrendeki toz bulutları ve gök taşları Okyanus sirkülasyonlarındaki değişimler Dağ oluşumları ve büyük dağ sıraları İnsan etkileri; Ormansızlaştırma, tarımsal faaliyetler ve sera gazlarının kullanımının artırılması Tarımsal atıkların yakılması, atmosfere salınan aerosoller ve parçacıklar Dünya yüzeyinin albedosundaki değişim Uçak ve gemi egzoz izleri ile bulutlaşma Atmosferde kimyasal değişim 4/36

büyük dağ sıraları İnsan etkileri; Ormansızlaştırma, tarımsal faaliyetler ve sera gazlarının kullanımının artırılması Tarımsal atıkların

5 Sera Gazları Su buharı H 2 O Karbon Dioksit CO 2 Metan CH 4 Nitrous Oksit N 2 O Halojen Floroklorokarbon HCFC s Ozon O 3 Hidroflorokarbon HFC s Perfluorinate Karbon PFC s 5/36

6 Küresel İklim Değişikliği ve Gözlenen Değişiklikler 2. Dün, Bugün, Yarın 6/36

7 Karbondioksit Konsantrasyonu yılları arasında; 0.65 ppm yılları arasında; 1.90 ppm yılları arasında; 2,15 ppm NOAA 7/36

8 Küresel Sıcaklık Artışı Bu grafik, ortalama sıcaklıklarına göre küresel yüzey sıcaklıklarındaki değişimi göstermektedir. 134 yıllık kayıtlarda 10 en sıcak yıl, 1998 yılı hariç, 2000 den itibaren gerçekleşmiştir yılı kayıtlara geçen en sıcak yıl olmuştur. (Kaynak: NASA/GISS) 8/36

134 yıllık kayıtlarda 10 en sıcak yıl, 1998 yılı hariç, 2000 den itibaren

9 Deniz Seviyesi Değişimleri CSIRO NASA İklim değişikliğine bağlı Su Seviyesindeki değişimde iki önemli faktör; Isınma neticesinde erime ve buna bağlı karasal buzların suları eklenmesi 9/36

10 C 10 ar Yıllık Küresel Yüzey (Kara-Deniz) Ortalama Sıcaklığı 10 ar yıllık değerlendirmede 3 farklı renk artmadaki merdiven basamaklarını daha güzel ortaya koymaktadır. 10/36

11 İklim İndislerinde Değişimler Max. Sıcaklıkların sayısında artma, Min. Sıcaklıkların sayısında azalma, Soğuk gün ve gecelerin sayısında azalma, Sıcak gün ve gecelerin sayısında artma olduğu görülmektedir. 11/36

12 Küresel Yağış Anomalisi Küresel yağışlar genel olarak zamanla değişkenlik göstermekle birlikte dönemsel özellikler gösterdiği görülmektedir. ( dönemi Ort mm. ve mm.) 12/36

dönemsel özellikler gösterdiği görülmektedir.

13 Ekstrem Olaylar 13/36

14 Türkiye İçin Sıcaklık Değerlendirmesi 2014 de çoğu ilk 4 ayda olmak üzere 105 istasyonda sıcak hava dalgası 12 istasyonda ise hem sıcak hem soğuk hava dalgası görülmüştür yılında 34 merkez kendi maksimum sıcaklığını egale etmiştir. 14/36

istasyonda ise hem sıcak hem soğuk hava dalgası görülmüştür.

15 Türkiye Geneli Yıllık Yağışları Yağışlarda bariz bir artış ya da azalış trendi görülmemekle birlikte dönemsel olarak azalma ve artışlar görülmektedir. 15/36

16 Türkiye Normalleri Türkiye nin , ve Yılları Arası Yağış Ve Ortalama Sıcaklık Normallerinin Aylık Dağılımı (97 istasyon) Sıcaklık ortalamasının ve periyotları ortalama sıcaklıklarından yüksek olduğu görülmektedir periyodunda Aralık ve Ocak ayları yağış ortalamasının diğer 16/36 periyotlardan daha yüksek olduğu görülmektedir.

1981-2010 Sıcaklık ortalamasının 1961-1990 ve 1971-2000 periyotları ortalama sıcaklıklarından

17 Meteorolojik Kaynaklı Doğal Afetler 17/36

18 2014 Yılı Meteorolojik Kaynaklı Doğal Afetler 2014 yılında toplam 500 Meteorolojik kaynaklı doğal afetler içerisinde ilk sırada %36 ile Fırtına-Hortum yer almaktadır. 18/36

19 Türkiye de İklim İndisleri Yaz Günleri (a) Tropik Geceler (b) Sıcak Günler (c) Sıcak Geceler (d) döneminde sıcaklıkla ilgili İklim indislerinde artışlar görülmektedir. Sıcak geceler Tmin > normalinin %90 olduğu günler Sıcak günler Tmax > normalinin %90 olduğu günler 19/36

İklim indislerinde artışlar görülmektedir.

20 3. IPCC Senaryoları ve değerlendirmeler 20/36

21 IPCC Değerlendirme Raporları 1. Değerlendirme raporu (FAR) : Değerlendirme raporu (SAR) : Değerlendirme raporu (TAR) : Değerlendirme raporu (AR4) : Değerlendirme raporu (AR5) : Çalışma Grubu Raporu 259 Yazar 39 Ülke Değerlendirme 27 Eylül Çalışma Grubu Raporu 309 Yazar 30 Mart Ülke Değerlendirme 3. Çalışma Grubu Raporu 12 Nisan Sentez Rapor 31 Nisan /36

22 Temel Bulgular 1. ISINMA BİR GERÇEKTİR. Küresel ortalama yüzey sıcaklıkları endüstri öncesine göre 0.9 o C yükselmiştir. 2. ISINMA İNSAN AKTİVİTELERİ SONUCUNDADIR. Bilim adamları, 1950 den buyana meydana gelen global ısınmanın insan aktiviteleri sonucu oluştuğu görüşünde daha önce olmadıkları kadar -%95 kesinlikle- emin olmuşlardır. 3. ACİL TEDBİR ALINMALI. Bu durumun devam etmesi halinde daha fazla maddi kayıpların olmasına, aşırı hava olayların daha sık yaşanmasına neden olabilir. 22/36

23 Yeni Emisyon Senaryoları (RCPs) RCPs Radyoaktif Zorlama Temsili Konsantrasyon Rotaları (Represantative concentration Pathways-RCPs) Zaman RCP 8.5 > 8.5 W/m de Radyoaktif Zorlama Değişimi Yükselme (en yüksek (en kötü) emisyon senaryosu) Toplam Konsantrasyon (CO 2 eşdeğer) ~1370 ppm 2100 de Emisyonlar (KYOTO protokolü sera gazları) 2100 e kadar artış devam ediyor RCP 6.0 ~6.0 W/m sonrası Hedefi geçmeden Stabilizasyon ~ 850 ppm 2100 de Yüzyılın son çeyreğinde düşüş RCP 4.5 ~4.5 W/m öncesi Hedefi geçmeden Stabilizasyon (olması en muhtemel emisyon senaryosu) ~ 650 ppm 2100 de Yüzyılın ortalarından itibaren düşüş RCP3-PD* ~3.0 W/m öncesi 3.0 W/m 2 e ulaşmadan zirve ve düşüş Zirve ~ 490 ppm ve düşüş 2100 de Yüzyılın ilk çeyreğinde düşüş 23/ ve 8.5 küresel olarak en çok tercih edilen senaryolar. En kötü ve en muhtemel iki senaryonun karşılaştırılmasıdır.

24 Yeni Emisyon Senaryoları (RCPs) RCP8.5:Yüzyıl sonu RCP6.0:Yüzyılın son çeyreği RCP3: Yüzyılın ilk çeyreği RCP4.5:Yüzyılın ortası 24/36

25 Bölgesel İklim Modeli ve Projeksiyonlar 4. 25/36

26 Kullanılan Model ve Veri Setleri Seçilen Küresel İklim Modeli HadGEM2-ES MPI-ESM-MR GFDL-ESM2M Küresel Model Çözünürlüğü (km) 112, Kaynak Enstitü Hadley Center / İngiltere Max Planck / Almanya Noaa-GFD Labaratuarı / Amerika Seçilen Senaryolar RCP4.5-RCP8.5 RCP4.5-RCP8.5 RCP4.5-RCP8.5 Referans Periyodu Projeksiyon Periyodu Kullanılan Bölgesel İklim Modeli RegCM RegCM RegCM Üretilen Projeksiyonların Çözünürlüğü (km) Çalışmanın Son Durumu Tamamlandı Tamamlandı Tamamlandı MGM, üç küresel modeli de kullandı, hadgem in ilk sonuçları 2013 de alındı, devamında mpi ve gfdl kullanıldı. REGCM (İtalya merkezli) ülkemiz için daha yüksek çözünürlük verdiği için tercih edildi. Kaynak kodu açık, geliştirilebilen,ücretsiz ve kurumumuzun daha önce kullandığı bir bölgesel iklim modeli. 26/36

27 RCP4.5 Senaryosuna Göre Sıcaklık ve Yağış Projeksiyonları SICAKLIK Projeksiyonu : Isınmanın genel olarak 2 C, yaz mevsiminde ise Marmara ve Batı Karadeniz Bölgelerinde bu ısınmanın 2-3 C aralığında olması öngörülmektedir. YAĞIŞ Projeksiyonu : Kış mevsiminde Kıyı Ege, Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu da bir artış gözlenirken, ilkbahar yağışlarında Kıyı Ege ve Doğu Anadolu nun doğusu hariç yurdun önemli bir kısmında yağışların %20 civarında azalması, yaz ve sonbahar mevsiminde yurt genelinde azalış dikkat çekmektedir. 27/36

28 RCP4.5 Senaryosuna Göre Sıcaklık ve Yağış Projeksiyonları SICAKLIK Projeksiyonu : İlkbahar ve sonbaharda ısınma 2 C-3 C civarında iken, yaz aylarında sıcaklık artışının 4 C kadar çıkması öngörülmektedir. YAĞIŞ Projeksiyonu : Yurt genelinde periyot boyunca azalış öngörülmekle birlikte, Kış yağışlarında Doğu ve Güney Doğu Anadolu ile Orta ve Doğu Akdeniz Bölgelerinde %20 ler civarında azalış, Sonbahar yağışlarında Kıyı Ege ve İç Anadolu nun küçük bir bölümü hariç azalmalar olduğu dikkat çekmektedir. 28/36

29 RCP4.5 Senaryosuna Göre Sıcaklık ve Yağış Projeksiyonları SICAKLIK Projeksiyonu : Kış sıcaklıklarında 2 C lik, ilkbahar ve sonbahar sıcaklıklarında 3 C lik artışlar gözlenirken, yaz sıcaklıklarında Kıyı Ege ve Güney Doğu Anadolu da 4 C yi aşan sıcaklık artışları göze çarpmaktadır. YAĞIŞ Projeksiyonu : Tüm periyot boyunca azalışlar dikkat çekerken, İlkbahar yağışlarında Kıyı Ege, Orta Karadeniz ve Kuzeydoğu Anadolu bölgelerinde, kış yağışlarında da yurdun kıyı şeridinde %10 civarında artışlar ön görülmektedir. 29/36

30 RCP4.5-RCP8.5 Yıllık Ortalama Sıcaklıkların Muhtemel Bandı Bu slaytta hem iki senaryoyu hem de bu senaryolarla çalıştırılan her 3 modelin birlikte değerlendirilmesi görülmekte. Mavi band RCP4.5, açık kırmızı band RCP8.5 ve koyu kırmızı alan ise her iki senaryonun kesiştiği değerleri göstermektedir. Bandların alt çizgisi üç modelden elde edilen en küçük değeri, üst çizgi ise en büyük değeri, ortadaki koyu çizgiler ise üçüncü değeri ifade etmektedir. RCP4.5 ve RCP8.5 senaryolarının özellikle yüzyılın ortalarından itibaren bariz şekilde birbirlerinden farklılaştığı görülmektedir. 30/36

31 Uluslararası Kuruluşlar, Aktiviteler için Sektörler 5. 31/36

32 İklim Servisleri Küresel Çerçeve Kurumu (GFCS) in Öncelikli Sektörleri GFCS uygulaması için ilgili sektörlerden çeşitli paydaşların etkili katılımı sağlanacaktır. WMO 1. IBCS Toplantısında çoğu Afrika da olmak üzere bazı proje önerilerini sunulmuştur. 32/36

33 İklim İzleme Görüntüleme Çalışmaları 33/36

34 Dünya Meteoroloji Teşkilatı (WMO) ile ilişkiler İklim Servisleri Hükümetlerarası Kurulu (IBCS) Soldaki kırmızı noktalar CLIMAT raporu gönderemeyen istasyonları göstermektedir da daha iyi hizmet üretilebilmesi için İklim Servisleri Küresel Çerçevesi (GFCS) kurulmuştur. Türkiye Temmuz 2013 ve Kasım 2014 te 25 ülke ile birlikte bu servisi yürütecek olan Hükümetlerarası İklim Servisleri Kurulu (IBCS) Yönetim Kurulu na seçilmiştir. 34/36

35 35/36

Benzer belgeler

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE KURAKLIK ANALİZİ. Bülent YAĞCI Araştırma ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanı

T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI DEVLET METEOROLOJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE KURAKLIK ANALİZİ Bülent YAĞCI Araştırma ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanı İklim Değişikliği 1. Ulusal Bildirimi,