Finlandiya da Sosyal Güvenlik

Transkript

1 Finlandiya da Sosyal Güvenlik AB Eşleştirme Projesi, Ankara 6. Ders Haftası Carin Lindqvist-Virtanen Genel Müdür Yardımcısı Sigorta Bölümü

2 İçerik Sosyal İşler ve Sağlık Bakanlığı Rolü ve Yükümlülükleri Sosyal Güvenlik Şemaları Sosyal güvenliğin genel prensipleri Şemalar ve Yardımlar Sonuçlar ve İzleme AB Bağlamında Finlandiya Sosyal Politikaları Politika Stratejileri ve Karar Verme Prosedürleri

3 Sosyal İşler ve Sağlık Bakanlığı Bakanlık aşağıdakilerden sorumludur: Sosyal ve sağlık politikası Sosyal koruma ve sağlık teşviki Çevresel sağlık hizmeti Sosyal ve sağlık hizmetleri Sosyal sigorta (emeklilik, sağlık ve işsizlik sigortası) Özel sigortaların geliştirilmesi İş güvenliği ve sağlık Cinsiyet eşitliğinin teşviki Sektör araştırma ve geliştirmesinde tutarlılık AB de dahil olmak üzere uluslar arası işbirliği

4 Bakanlığın ana görevleri Mevzuat işlevi (tasarlama, uygulama, rehberlik, AB mevzuatı, etki değerlendirmesi, kalite, geliştirme) İdari sektörün yönlendirilmesi (performans rehberliği, proje yönetimi, araştırma geliştirme inovasyon) AB ve uluslar arası bağlamda ilgili görevler (hükümetler arası işbirliği, konseyler, vs., fonlar, uluslar arası organizasyonlar) Eylem ve ekonomik planlama, izleme ve raporlama

5 Sosyal Koruma İçin Temel Prensipler Ana prensipler ve hedefler Yapı Maliyet Key principles and targets Structure Finansman ve harcama

6 Finlandiya Sosyal Korumasının Temel Prensipleri Sosyal koruma seviyesi mantıklı ve yeterlidir Sosyal koruma vatandaşları harekete geçirir ve kendi kendine yetmeyi cesaretlendirir Sorumluluklar açık ve uygundur Sosyal korumanın finansmanı sürdürülebilir bir temeldedir A3 05/2005/tao/paht

7 Sosyal olarak Sürdürülebilir bir Toplum için Sosyal ve Sağlık Politikası Refah için güçlü bir yapı Hür türlü politikada sağlık ve refah Sağlık ve işlevsel kapasitenin teşviki Çalışma hayatının çekiciliğini artırmak suretiyle daha uzun çalışma kariyeri Sürdürülebilir sosyal koruma finansmanı Herkes için refaha erişim Yoksulluğun ve sosyal olarak dışlamanın azaltılması Etkin hizmetlerin ve mantıklı bir gelir güvenliğinin sağlanması Sağlıklı ve güvenli bir yaşam ortamı Toplumun istisnai koşullarda da işlevini yerine getirebilmesinin sağlanması STM

8 Finlandiya da Sosyal Güvenlik Ağı Sosyal Güvenlik Dalları Emeklilik koruması (Ulusal emeklilik sigortası ve İstihdam emeklilik sigortası) Aile sosyal yardımı İşsizlik sosyal sigortası İş kazası mesleki hastalık sigortası Hastalık sigortası Halk Sağlığı Hizmeti ve Rehabilitasyon Hizmetleri Sosyal Hizmetler Çocuklar için günlük bakım Uzun vadeli bakım Diğer sosyal hizmetler

9 Fin Sosyal Koruma Sistemi Önleyici Sosyal ve Sağlık Politikası Sosyal ve Sağlık Hizmetleri Sağlık koruma ve çevresel Küçük çocuklar için kreş ve sağlık Radyasyon koruması İş güvenliği ve sağlık, çalışma kapasitesinin korunması Sosyal dışlama, uzun vadeli işsizliğin aktivasyonu Alkol ve uyuşturucu kullanımı ile ilgili konular Sağlık teşviki (sigara, kaza, önleme) Genetik teknolojisi Sosyal Sigorta Ulusal emeklilik şeması evde bakım ödeneği İstihdam emekliliği şeması Çocukların ve genç nüfusun Hastalık ve doğum sigortası bakımı Engellilik ödeneği Yaşlıların bakımı İşsizlik güvenliği Engelliler için hizmetler İş kazası sigortası Birincil sağlık bakımı Hasta sigortası (ana sağlığı hizmeti, aşılar) Hayat sigortası ve kişisel Belli bir alanda uzmanlaşmış sigorta tıbbi bakım Motorlu taşıt üçüncü şahıs Tıbbi ilaçlar sigortası Çocuk ödeneği Sosyal yardım 9 02/12/2011 Klaus Halla

10 Sosyal Güvenlik Ağı Yapısı Üç Yapı Bloğu Sağlık Bakımı ve Sosyal Hizmetler Vergi gelirleriyle finansman Belediyeler Aidatlar / İşçiler / İşverenler Kazanca bağlı Nakdi Yardımlar Sosyal Sigorta Aidat temelli Asgari Nakdi Yardımlar Temel Sosyal Sigorta Vergi gelirleriyle finansman Devlet Bütçesi

11 arasında ana grup tarafından yapılan sosyal harcama 2008 fiyatlarında milyon Euro Sickness Hastalık ve and sağlıkhealth Survivors Kazazedeler Konutlandırma Housing Disability Engellilik Family and children Aile ve çocuk Diğer Other Old age Yaşlılık İşsizlik Unemployment İdare Administration Kaynak: Ulusal Sağlık ve Refah Kurumu 11 02/12/2011 Maliye ve Planlama Bölümü

12 2008 yılında Finlandiya da sosyal harcamanın (müşteri ücreti haricinde) dağılımı (%) Çocuk yardımları Child benefits 2008 de sosyal harcama % milyon Euro Konut ödeneği Housing allowance 0,9 % Belediye Sosyal Municipal social Hizmetleri services 13.6 % Unemployment İşsizlik 4.6 % Health insurance 8.2 % Municipal health Belediye Sağlık Hizmetleri services 16.1 % Sosyal Yardım Social assistance 1.0 % Sağlık sigortası occupational Askeri,Military, mesleki yaralanma ile motorlu taşıt injury, and motor sorumluluk sigortası liability insurance Administration İdare 3.1 % Diğer Other 6,5 % 2.1 % National pension 6.4 % Ulusal Emeklilik Kazancarelated ilişkin Earnings emeklilik pension 34.5 % Kaynak: MSAH & THL 12 02/12/2011 Maliye ve Planlama Bölümü

13 yılları arası sosyal koruma giderinin gelişimi (hasta ücretleri hariç) ve 2050 yılı tahmini, GSYİH % GSYİH % Diğer Sosyal kamu hizmetleri Kamu sağlık hizmetleri İşsizlik Ulusal sağlık sigortası Kaza sigortası Emeklilik maaşları Gelire dayalı ek emeklilik Kaynak: Sosyal İşler ve Sağlık Bakanlığı

14 Finansmanın Temel Prensipleri Temel yararlar daha çok vergi gelirleriyle finansman DİKKAT! Belediyeler vergi için yetkilidir Kazanca bağlı yardımlar işverenlerden ve işçilerden / sigortalı olanlardan sigorta primi ile finanse edilir

15 2010 Yılı Sosyal Koruma Giderlerinin Finansmanı Devlet28.0 %28.0 State % Emlak geliri income %6.7 Property 6.7 % Municipalities Belediyeler % % insured Toplam The sigorta %11.0in total 11.0 % İşverenler %38.4 Employers 38.4 % Kaynak: Ulusal Sağlık ve Refah Kurumu

16 Devlet bütçesinden finanse edilen sosyal koruma giderleri, 2010 yılı sosyal güvenlik gideri % The Ministry Sosyal İşlerofve Social Affairs and Sağlık Bakanlığı Health %19,8 19,8 % BütçeOff-budget dışı financing finansman %61,7 Ministry Finance MaliyeofBakanlığı 17,3 % %17,3 61,7 % Toplam sosyal koruma gideri 54,9 milyar Bütçeden finanse edilen toplam sosyal koruma gideri 21,0 milyar Minisry of Tarım ve and Orman Agriculture Bakanlığı Forestry %0,3 İstihdam Ministry of ve Employment and Ekonomi the Economy Bakanlığı %0,9 0,9 % 0,3 % Etunimi Sukunimi

17 Ulusal Yaklaşım Açık Ve Net Olarak Başarılı Bir Yaklaşımdır Bu evrensel yaklaşım aşağıdakilerle uyumludur Hükümler Yoksulluğu önlemede başarılıdır İyi teminat kapsamı Yeterli yardımlar Maliyetler Maliyetler AB ortalamasının biraz altındadır Krizde stabilite

18 Sosyal Güvenlik Şemaları Sosyal Sigorta şemaları Nakdi yardımlar Ayni yardımlar Yararlanıcılar ve yararlanma seviyeleri Sosyal koruma sonuçları

19 Sosyal Güvenlik Şemaları Nakdi yardımlar Emeklilik Sigortası Ulusal emeklilik sigortası Kazanca bağlı emeklilik sigortası şemaları Hastalık Sigortası İş Kazası ve Mesleki hastalık sigortası İşsizlik Sigortası Temel ödenek (meşru) şeması İsteğe bağlı kazanca bağlı ödenek şeması Ayni yardımlar Sağlık hizmeti belediye hizmetleri tarafından sunulur

20 Aile yardımı Ulusal emeklilik yaşlılık engellilik kazazedeler Hastalık ve doğum (nakdi yardımlar) Emeklilik maaşı yaşlılık engellilik kazazedeler Mesleki hastalıklar ve kazalar Sağlık hizmeti İşsizlik İkamet temelli yardımlar İsteğe bağlı işsizlik İstihdam temelli yardımlar STM

21 Sosyal Sigorta Şemaların Temel Mevzuat Tarihleri Kilometre Taşları 1937 Ulusal Emeklilik Yasası, 1956 larda revize edilmiştir Aile yardımları : çocuk ödeneği ve doğum yardımı 1956 Hastaneler Yasası 1960 İşsizlik Sigortası 1961 İşveren Emeklilik Yasası 1963 Hastalık Sigortası 1970 Serbest Meslek Sahipleri Emeklilik Yasası ve Çiftçi Emeklilik Yasası 1972 Birincil Sağlık Hizmeti Yasası 1980 ler Konsolidasyon ve Reformlar 1990 lar Düzenleme; Mali sürdürülebilirliğe odaklanma Stratejik Reformlar

22 Emeklilik Şeması Temel Prensipler Bireysel haklar Temel teminat kapsamı için bütün nüfusu korumak Benzer temel dayanaklar için nüfusu korumak Tam bir çalışma hayatından sonra yeterli yaşam standardını sağlamak Yardımlar: yaşlılık, engellilik ve kazazedeler için emeklilik (işsizlik emekliliği)

23 Ulusal Emeklilik Şeması İkamet temelinde hak kazanma yaş arası ülkede ikamet eden bütün kişileri kapsar 40 yıldan sonra garantili emeklilik sunar (ikamet yılına bağlı olarak artış) Yardımlar aşağıdaki gibidir: 65 yaşından itibaren yaşlı emekliliği Engellilik emekliliği Kazazede emekliliği Garanti emeklilik miktarı ( itibariyle) Finlandiya da ikamet eden kişiler için toplam asgari emekliliği garanti eder; test edilir

24 Ulusal Emeklilik Şeması İdare: Sosyal Sigorta Kurumu (Kela) Finansman: vergi gelirleriyle finansman (taxfinanced); elde bulunan kaynaklarla finansman (payas-you go)

25 Ulusal Emeklilik Şeması (2) Temel prensipler: Asgari bir emeklilik olarak, ulusal emeklilik küçük bir kazanca bağlı emeklilik ekler (2009 yılında kazanca bağlı emeklilik bekarlar için aylık 1207 Eurodan az, evliler için aylık 1075 Eurodan fazla idi) Genel emeklilik yaşı 65 yaş Yardımlar fiyat seviyesindeki değişikliklere endekslenmiştir ve ulusal emeklilik endeksine göre yıllık olarak düzenlenir. Uygulama: Sosyal Sigorta Kurumu Fon: Devlet, işverenler ve Sosyal Sigorta Kurumu

26 İstihdam Emeklilik Şeması Kazanç temelindedir ve artan niteliktedir Sigorta şeması Aktif olan herkesi kapsar Yardımlar aşağıdaki gibidir: yaşları arası için yaşlılık emekliliği 62 yaşından itibaren daha az avantajlı erken yaşlılık emekliliği Engellilik emekliliği Kazazede emekliliği (İşsizlik emekliliği; 2005 te feshedilmiştir)

27 Kazanca Bağlı Emeklilik Şeması (1) Kazanca bağlı emeklilik maaşlı çalışma ve serbest meslek temellidir. Yardımlar: İleri yaşlılık emekliliği, engellilik emekliliği, kısmi engellilik emekliliği, mesleki rehabilitasyon, kazazede emekliliği, işsizlik emekliliği ve yarı zamanlı emeklilik 2005 itibariyle temel prensipler: 18 yaş itibariyle bütün istihdam şekilleri için emeklilik artar. Bir emeklilik bütün kariyer boyunca kazançtan etkilenir. Esnek emeklilik yaşı 63 ila 68 yaşları arasındadır. Ödenebilir emeklilik ve başlangıç emekliliği için bütün iş yaşamı boyunca hesaplanmış kazançlar endekslenir ve endeks tüketici fiyatları ve ücretlerindeki değişikliklerden etkilenir yılı başından itibaren özel sektörde ve kamu sektöründe emeklilik yardımları aynı içeriğe sahip olmuşlardır

28 Kazanca Bağlı Emeklilik Şeması (2) Uygulama: Yetkili emeklilik sigorta şirketleri, emeklilik fonları, emeklilik kuruluşları, Hazine ve Yerel Hükümet Emeklilik Kurumları Fin Emeklilik Merkezi işbirliği kurumudur Fon: Şema yardım temellidir ve iş yaşamı süresince kazanç ilintili emeklilik hedef seviyesi mevzuatla belirlenmiştir. Maliyetler, işverenler, işçiler ve serbest meslek sahiplerinden toplanan aidatlarla sağlanır. Devlet, serbest meslek sahipleri için emekliliğe karşılık fon için katkıda bulunur. Aidatların bir bölümü mevcut emeklilikleri ödemek için kullanılır. Bir bölümü ise ilerideki çok yaşlı emekliler için fonlanır. Aidat seviyeleri özel ve kamu sektörlerine göre değişiklik gösterir

29 İdare Özel emeklilik kurumları tarafından idare edilir Merkezi Emeklilik Güvenlik Kurumu (ETK) özel sektör enstitüleri koordinasyon yapısını oluşturur Düzenlenmiştir ve sınırlı rekabet vardır Emeklilik kurumları kar amacı gütmeyen organizasyonlardır

30 Emeklilik Tutarı İstihdam emekliliği artan yapıdadır Hedef emeklilik 40 yıl içerisinde aşağı yukarı % 60 tır Hayat süresi boyunca kazanılan temelindedir 1,5 % x ÜCRET x HIZMET 53 yaşından sonra 60 yaşından itibaren yaşları arasında 1,9 % 2,5 % 4,5 % Ortalama yaşam süresi katsayısı (temel alınan yıl: 2010)

31 Emeklilik Artış Oranı (%) 4,5 2,5 1,9 1,

32 Emeklilik Artışı % nin toplamı x Yıllık kazanç % = yaş arasında %1,5 53 yaşından sonra 1,9 % 60 yaşından itibaren 2,5 % yaşları arasında 4,5 % % yıllık kazanç üzerinden hesaplanmıştır

33 Emeklilik Şemalarının Fonu Ulusal emeklilik Vergi gelirleriyle finansman (işveren sigorta primleri 2010 yılında feshedilmiştir) Elde bulunan kaynaklarla finansman şeması Kazanca bağlı (istihdam) emekliliği İşveren ve işçiler tarafından ödenen aidatlar Serbest meslek sahipleri ve çiftçiler tarafından ödenen aidatlar Kısmi olarak fonlanmaktadır

34 Kısmi olarak fonlama: İleri yaşlı emeklilikler için artışın kısmi olarak fonlanması (53 yaşına kadar 1/3) Engellilik emekliliğinin başlangıç miktarı fonlanır Kazazedelerin emekliliği elde bulunan kaynaklar ile finansman sistemi yoluyla fonlanır Elde bulunan kaynaklar ile finansman sistemi yoluyla fonlanan diğer yardımlar Teminat kapsamı endeksi elde bulunan kaynaklar ile finansman sistemi yoluyla fonlanır

35 İşçilerin Kısmi Fonlanmış Emeklilik Şeması Masrafların yüklenmesi Elde bulunan kaynaklar ile finansman Toplanmış bileşen Aidat Fonlanacak Bileşen Masrafların yüklenmesi Teknik faiz oranı Ödenmiş emeklilik Fonlanan bileşen STM

36 2003 yılında emeklilik sigortası % olarak gayri safi yurtiçi hasıladan ödenen sigorta primleri, aktifler ve emeklilikler meşru 1. kolon 2. kolon isteğe bağlı isteğe bağlı % GSYH şema kolektif şemalar sigorta 3. kolon M Toplam bireysel Yazılı sigorta primleri 11,1 0,2 0,4 11, Emeklilik aktifleri 56,4 6,3 4,4 67, Ödenen emeklilikler11,0 0,3 0,1 11, STM

37 Toplam Emeklilik 2011 Emeklilik Euro / ay Ücret Euro / ay Kazanca göre Garanti İkamet temelli Net 37

38 EMEKLİLİK BİLEŞENİNE GÖRE BÜTÜN EMEKLİLİK YARARLANICILARI Sayı Ulusal emeklilik Hem ulusal hem de meşru kazanç İlgili emeklilik Meşru kazanç Sadece ilgili emeklilik STM

39 BÜTÜN NÜFUSUN YAŞ YAPISI1) VE EMEKLİLİK YARARLANICILARI YAŞ Erkek Finlandiya da oturan emekliler Kadın ,000 kişi Nüfusun geri kalanı 1) Sosyal Sigorta Kurumu (Kela) tarafından sigortalanmış nüfus. Kaynak: Kela STM

40 İleri Yaşlı Emeklilikleri % T otal pension /month Toplam emeklilik Euro / ay Erkek / Kadın Lähde: Eläketurvakeskus Kuvio 33

41 Kazançlardan % olarak ortalama emeklilik 60 PROSENTTIA Työeläke Kansaneläke SOLITA Yhteensä 41 Lähde: ETK

42 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILANIN EMEKLİLİK HARCAMASI 16 % 14 % 12 % 10 % DİĞER Kamu sektörü ulusal 8% Kazanca bağlı emeklilik 6% 4% Özel sektör 2% 0% * 2025* 2035* 2045* 2055* 2065* STM 2075*

43 TOPLAM EMEKLİLİK HARCAMASI, milyon euro SOLITA emekliliği 1) 0.5 milyon Euro * Ulusal emeklilik 2.8 milyon Euro Kamu sektörü emekliliği 6.1 milyon Euro İsteğe bağlı emeklilik 0.2 milyon Euro * Özel sektör emekliliği 9.9 milyon Euro (Çiftçiye özel emekliliği de kapsar) 1) İş Kazaları Yasası, Motorlu Taşıt Sorumluluk Sigortası Yasası ve Askeri Yaralanmalar Yasası STM

44 Sağlık Koruma Bütün ikamet edenleri kapsar Belediyeler organize eder ve birincil ve özel sağlık hizmetini finanse eder 5 Üniversite Hastane bölgesi Hasta ücretleri yasa tarafından düzenlenir Ayakta tedavi ilaçları ve seyahat masrafları Sickness Insurance Scheme (Hastalık Sigortası Şeması) yoluyla karşılanır

45 Ulusal Sağlık Hizmeti Vergi gelirleriyle finansman ( belediye vergisi ve devlet tamamlayıcılığı) Müşteri ücretleri maliyetin aşağı yukarı % 8 ini karşılar

46 Hükümet Para Kurallar (mevzuat) Bilgi Strateji projeleri İzleme Araştırma Eğitim Belediyeler Hastaneler Üniversite hastaneleri Sağlık ocağı (temel sağlık hizmetleri)

47 5 Üniversite Hastanesi 20 Hastane Bölgesi Lapin shp Länsi-Pohjan shp OYS Pohjois-Pohjanmaan shp Kainuun shp Keski-Pohjanmaan shp KYS Pohjois-Savon shp Vaasan shp Etelä-Pohjanmaan shp Pohjois-Karjalan shp Keski-Suomen shp TAYS Satakunnan shp Varsinais-Suomen shp Itä-Savon shp Pirkanmaan shp Etelä-Savon shp Päijät-Hämeen shp Etelä-Karjalan shp Kanta-Hämeen shp Kymenlaakson shp Helsingin ja Uudenmaan shp TYKS Genimap HYKS /AA STM / STO

48 Yaş standartlı ölüm oranı Beş gelir grubuna göre yılları arasında Finlandiya da yaşa göre ayarlanmış önlenebilir ölüm (her kişide yaşları arası erkekler, CAD hariç) Beş grup En az En çok Yıl Keskimäki ym. 2007

49 Finlandiya da sosyal sınıflara göre doğumla bağlantılı ölüm oranı Rehberlerin kombine edilmiş etkileri, hizmete özgür erişim, katılıma bağlı yardım + pozitif ayrımcılık 10 O 9 III 8 7 II 6 5 I Gissler M et al. 2003

50 Sağlık sigortası Hastalık sigorta şeması Bütün ikamet edenleri kapsar Yardımlar Günlük sigorta ödeneği 7 günden 300 güne kadar günlük hastalık ödeneği Annelik, babalık ödeneği ( gün) Bakım sigortası İlaçların ve seyahat masraflarının geri ödenmesi Özel bakım için geri ödeme İşverenlerden, işçilerden, diğer sigortalılardan ve devletten alınan sigorta primleri ile finanse edilir.

51 Sağlık Sigortası Şeması (1) Kazançların kayıplarının tazmini Kazanç temelinde ya da asgari teminat olarak ödenebilir Hastalık sigortası ve işe dair kısa süreli engellilik nedeniyle kazançların kayıpları için kısmi hastalık ödeneği Hamilelik ve çocuk bakımı nedeniyle annelik, babalık ve aile teminatı Çocuğun hastalığı ya da yaralanması döneminde, ailenin çocuğun bakımında veya rehabilitasyonda yer alması nedeniyle meydana gelen, kazançların kısa dönem veya geçici kayıpları için özel bakım teminatı Uygulama: Sosyal Sigorta Kurumu (Kela) Fon: işçiler, serbest meslek sahipleri ve işverenler; asgari teminat devlet tarafından fonlanır

52 Sağlık Sigortası Şeması (2) Tıbbi bakıma yönelik tazminatlar İlaç geri ödemeleri Özel doktorların ve diş hekimlerinin ücretlerinin geri ödemesi ile özel muayene ve bakımın geri ödenmesi Seyahat masrafları Uygulama: Sosyal Sigorta Kurumu Fon: işçiler, serbest meslek sahipleri, işverenler ve devlet Geri ödeme statüsü ve tıbbi ürünlerin toptan fiyatları Eczacılık Fiyatlandırma Kurulu tarafından teyit edilir

53 Sağlık Sigortası Şeması (3) Rehabilitasyon Meşru rehabilitasyon Çok ciddi engeli olan kişiler için tıbbi rehabilitasyon Engeli olan kişiler için mesleki rehabilitasyon İsteğe bağlı rehabilitasyon Rehabilitasyon ödeneği, bakım ödeneği ve rehabilitasyon müşterileri için isteğe bağlı rehabilitasyon yardımı Uygulama: Sosyal Sigorta Kurumu Fonlama: İşçiler, serbest meslek sahipleri, işverenler ve devlet

54 Hastalık sigortasının finansmanı

55 Toplam Sağlık Bakım Maliyetlerinin Finansmanı 100 % 80 % Hastalar / Sigortalılar Diğer1) KELA / Hastalık Sigortası 60 % Belediyeler (Belediye vergisi) 40 % Devlet (Genel gelir) 20 % 0% ) İşveren ödemeli sağlık bakımı, şirket hastalık fonları, özel sigortalar

56 yıllarında Gayri Safi Yurtiçi Hasılada Sağlık Bakım Harcaması (% olarak) % 10 İsveç 9 8 Danimarka OECD ortalaması Norveç 7 Finlandiya

57 İşsizlik Yardımları Temel işsizlik ödeneği (meşru sigorta; sabit fiyat) Kazanca bağlı işsizlik teminatı. (isteğe bağlı sigorta, ancak gerçekte bütün işçiler sigortalıdır; serbest meslek sahipleri için de isteğe bağlıdır) Sigorta yardımları istihdam kaydı gerektirir ve azami 500 gün için ödenebilir şekildedir İş piyasası desteği (herhangi bir istihdam kaydı olmayanlar ya da teminat ödemeleri için azami zaman aşılmışsa sabit fiyat yardımı) Limitsiz

58 İşsizlik Sigortası Şeması (1) İşsizlik sigortası şeması işsiz iş arayanların işsizlikleri süresince temel gelirini garanti eder. İşsizlik yardımı: Temel teminat, kazanca bağlı teminat ve iş piyasası desteği Eğitim yardımı: İş piyasası eğitim sübvansiyonu, yetişkin eğitim sübvansiyonu ve eğitim teminatı Uygulama: - işsizlik yardımı: Sosyal Sigorta Kurumu ve işsizlik fonu - eğitim yardımı: Sosyal Sigorta Kurumu, işsizlik fonu ve Eğitim Fonu Fon: İşverenlerin ve işçilerin sigorta aidatları, işsizlik fonuna üyelik aidatları; Devlet temel güvenliği sağlar

59 İşsizlik Sigortası Şeması (2) İşsizlik teminatı KAZANCA BAĞLI TEMİNAT -İstihdam koşulunu sağlamış olan ve bir işsizlik fonu üyesi olanlara ödenebilir (28 ay boyunca 10 ay süresince istihdam edilmiş) - Temel bir miktarı, kazanca bağlı miktarı ve çocuk artışını kapsar - En fazla 500 gündür - İşsizlik fonuna başvuru İş piyasası desteği TEMEL TEMİNAT İŞ PİYASASI DESTEĞİ - Herhangi bir işsizlik fonuna üye olmayan ve istihdam koşulunu sağlamış olan kişilere hitap eder (kazanca bağlı teminatta olduğu gibi) - İstihdam koşulunu tamamlamayan ya da azami süre için işsizlik teminatı almış kişiler içindir -Temel bir miktarı ve çocuk artışını kapsar - En fazla 500 gündür - Sosyal Sigorta Kurumuna başvuru - Temel bir miktarı ve çocuk artışını kapsar -İsteğe bağlı: Eşlerin ve kendi gelirleri yardımın miktarını azaltır - Azami süre yoktur - Sosyal Sigorta Kurumuna başvuru

60 yılları arasında sosyal koruma harcamasının finansmanı 100 % Devlet State Yerel yönetimler Local authorities İş verenler Employers Sigortalılar Insured Diğer Other Kaynak: Sosyal İşler ve Sağlık Bakanlığı, Finlandiya C3 12/2004 tao/paht

61 Temel İşsizlik Yardımları Temel İşsizlik Teminatı günlük Eurodur ve hafta başına 5 gün için ödenir. Alıcı ile aynı hanede yaşayan 18 yaşından küçük çocuklar için bu rakam arttırılmıştır. Artış aşağıdaki gibidir: Bir çocuk için günlük 4.88 Euro İki çocuk için günlük 7.16 Euro Üç çocuk ve daha fazlası için günlük 9.23 Euro Çocuklar için artış olmadan Temel İşsizlik Teminatı aylık ortalama 553 Eurodur (21,5 x 25.74).

62 Kazanca Bağlı İşsizlik Yardımı İşsizlik fonuna isteğe bağlı üyelik Yardım formülü Temel teminat TT + 0,45 (maaş-tt) + 0,20 (maaş ) Ortalama maaş (2009) yardım Maaş< /ay %

63 Kaza Sigorta Şeması İşveren sigorta aidatları ile finanse edilir. Çiftçiler için kaza sigortası çiftçiler ve devlet tarafından ortaklaşa finanse edilir. Özel hayat dışı sigorta şirketleri tarafından organize edilir (Çiftçi Kaza Sigortası MELA tarafından) Yardımlar Günlük hastalık teminatı, sağlık bakım masrafları, engellilik emekliliği (ileri yaş emekliliği), kazazede emekliliği, engellilik sübvansiyonu, cenaze sübvansiyonu

64 Kaza Sigorta Şeması İşçileri ve çiftçileri, işte meydana gelen kaza ve mesleki hastalıklar sonucu meydana gelen çalışma kabiliyetlerinin kaybı için ve diğer bedensel yaralanmalar için tazmin eder. Bütün işçileri, çiftçileri ve işle ilintili durumda olan özel grupları kapsar. Bütün işverenler ve çiftçiler için bu sigortayı satın almak meşrudur. It is statutory for all employers and farmers to take out this insurance. İşveren sigorta aidatları tarafından finanse edilir. Çiftçiler için kaza sigortası ise serbest meslek sahipleri sigorta aidatları ve devlet fonları tarafından finanse edilir

65 İş Kazaları Serbest meslek sahipleri İşçiler NB! 2005 yılında yasal değişiklik TVL/JS

66 Şüpheli bulunan durumlar da - dahil olmak üzere mesleki hastalıklar Serbest meslek sahipleri 3000 İşçiler TVL/JS

67 Hasta günlerine göre işçilerin engellilikleri < TVL/JS

68 Meşru Kaza Sigortası (2008) Toplam aidat geliri 691,3 Toplam talep harcaması 501,9 İşlemsel harcamalar 77,4 Talep sayısı Sigorta şirketlerinin sayısı (Finlandiya da kayıtlı olan 12 adet bir başka AB / AET ülkesinde 1 adet)

69 Sosyal Güvenlik Sigortası Şemasının Finansmanı 2010 (% olarak) Şema Devlet Ulusal emeklilik Ulusal aile emekliliği Hastalık sigortası 28 İşverenler Sigortalılar Diğer - 34 İstihdam emekliliği (çiftçi şeması için destek + serbest meslek sahipleri, denizciler) İşsizlik sigortası - Kazanca bağlı - temel + LMS

70 Aile Yardımları Çocuk yardımı 0 16 yaş arası ikamet eden bütün çocuklar Sabit fiyat miktarları 1. çocuk çocuk çocuk çocuk çocuk ve daha fazlası Tek ebeveynli ailelerde her çocuk için Euroluk artış alır Çocuk bakım destek yardımı

71 Çocuk Bakım Destek Yardımları Çocuk bakım yardımları Ebeveyne verilen ödeneklerden sonra ya da uzatılmış babalık ödeneği artık ödenmiyorsa, ebeveynler, 3 yaşından küçük bir çocuğa bakmak amacıyla tüm istihdam güvencesiyle çocuk bakım izni alabilirler. Diğer taraftan anne ve baba aynı anda tam zamanlı izin alamazlar. Çocuk bakım sübvansiyonları Ebeveynler çocuklarını, belediye tarafından işletilen bir gündüz bakım evine yerleştirmeyi ya da Evde Çocuk Bakım Ödeneği ya da Özel Gündüz Bakım Ödeneği alarak veya çocuk bakımı için kendilerine has düzenlemeleri yaparak çocuklarına bakmayı seçebilirler.

72 Çocuk Bakım Destek Yardımları Çocuk Ev Bakım Ödeneği Çocuk ev bakım ödeneği, belediye gündüz bakım evinde olmayan 3 yaşından daha küçük çocuğu olan ailelere ödenebilir. Eğer verilirse, ödenek bakımı aynı şekilde düzenlenmiş olan okul çağı yaşı altında olan diğer çocuklar için de ödenir. Özel Gündüz Bakım Ödeneği Özel Gündüz Bakım Ödeneğinin amacı okul çağı yaşı altında olan çocuklar için gündüz bakım düzenlemelerine yardım etmektir. Ebeveynler tarafından belirlenen özel çocuk bakım hizmeti sağlayan yerlere ödenebilir. Ailede uygun olan her çocuk için ebeveyn ödenek dönemi ya da uzatılmış babalık izni sonundan çocuğun okula başlamasına kadar ödenebilir.

73 Uzun Vadeli Bakım Ve Diğer Sosyal Hizmetler Belediyeler tarafından sunulan uzun vadeli bakım Müşteri ücretleri düzenlenmiştir Belediye tarafından sunulan diğer hizmetler Rehabilitasyon Ev yardımı Ev hastabakıcılık hizmeti Genel sosyal hizmet

74 İleri Yaş Hizmetleri Alıcıları ; Bütün yaş gruplarının % si 35 % 30 Home help for households 75 yaş veservices üstü kişilerin oturduğu ofhaneler people aged için 75+ ev yardım hizmetleri 25 Auxiliary services clients aged 65 yaş ve üstü for müşteriler için destek hizmetleri yaş veservices üstü kişilerin oturduğu Home help for households için 65+ ev yardım hizmetleri ofhaneler people aged yaşaged ve 75+ üstüliving kişilerin People in oldyaşadığı yaşlılar evi Aralık people s homes on December 15 Uzunaged vadeli hizmetinden People 75+hastane in long-term yararlanan 75 yaş ve üstü kişiler hospital care on December 31 Aralık People aged 65+ living in service Hizmet evlerinde yaşayan 65 yaş housing on December 31 ve üstü kişiler Aralık 31 5 Informal allow ance for people 65 yaş care ve üstü kişiler için resmi aged 65+ bakım teminatı olmayan Kuvio 37

75 Faydalanıcılar Ve Yardım Seviyeleri İleri yaş emekliliği kişi - erkek 1688 /ay - kadın 1098 /ay Ulusal emeklilik kişi sadece ulusal emeklilik - Tam emeklilik 584 /ay - Garanti emeklilik 685 /ay Engellilik emekliliği kişi - erkek 1106 /ay - kadın 921 /ay İşsizlik yardımı - Temel ödenek kişi /ay - İş piyasası desteği kişi /ay - Kazanca bağlı teminat kişi - erkek - kadın 1326 /ay 1017 /ay

76 Başlıca Zorluklar: Yaşlanan Bir Nüfus Proportion of population (%) Nüfusun oranı (%) 100 % 80 % 75+ yrs Yaş yrs Yaş yrs Yaş yrs Yaş yrs Yaş 0-14 yrs 60 % 40 % Yaş 20 % 0% yılları arasında nüfus yaş - yapısı

77 Yeniden Yapılandırma ve Adaptasyon Tedbirleri Daha uzun kariyerler için verilen önem 2005 teki emeklilik reformu İş yaşamı koşullarını iyileştirmek için programlar: Yaşlı çalışanları aktif tutmak için desteklemek Kısmi engellileri işe kazandırmak için desteklemek üzere yeni tedbirler Paydaşlar arasında yüksek işbirliği Sağlıklı yaşlanmayı teşvik edecek artırılmış tedbirler

78 Yoksulluk ya da iş karşısında dışlanma riskinde olan insanların oranı (%); Employment rate 20-64, 2009 İstihdam oranı 20-64, se nl 75 si cz 70 dk EU2020 at fi de lu fr be sk 65 cy uk ee eu27 pt ie es it 60 el pl lt lv ro hu mt Share of people at-risk-of-poverty or exclusion, 2009 Yoksulluk ya da dışlanma riskinde olan insanların payı,

79 Sosyal koruma yardımlarına ilişkin, işleve göre, brüt harcama (Gayri safi yurtiçi hasılanın yüzdesi olarak 2008) Çok yaşlılar ve kazazedeler Old age and survivors Disability Engellilik Unemployment İşsizlik Hastalık / Sağlık bakımı Sickness/Health care Aile / Çocuk Family/Children Housing and Social exclusion n.e.c. Konutlandırma ve sosyal dışlanma n.e.c EU27LV RO EE BG SK LT CY CZ PL MT LU IE SI ES HU UK PT GR FI IT BE DE NL AT SE DK FR

80 2005 yılında AB ülkelerinde sosyal koruma harcamasının fonlanması (% olarak) Finansör başına sosyal harcama fonu oranı (%) State and Devlet vemunicipalities belediyeler * = tahmini Employers İşverenler Insured Sigortalılar Romania Slovakia Czech Republic Netherlands Estonia Belgium France Greece Slovenia Austria Spain Malta Hungary Latvia Germany Bulgaria EU27* Poland Lithuania Italy Portugal** Finland Luxembourg Sweden United Kingdom Ireland Denmark 0 Cyprus 20 Diğer Others ** = 2004 verisi Kaynak: Eurostat 80 02/12/2011 Finans ve Planlama Bölümü

81 0 Kaynak: Eurostat France Sweden Belgium Denmark Netherlands Austria Germany Italy EU 27 Finland United Kingdom Portugal Greece Hungary Slovenia Spain Luxembourg Ireland Czech Republic Cyprus Poland Malta Slovakia Bulgaria Lithuania Romania Estonia Latvia 2007 yılında sosyal korumaya ilişkin toplam harcama, gayri safi yurtiçi hasılanın oranı, % olarak Gayri safi yurtiçi hasıla oranı (%)