Sunum planı. Omuz ve humerus yaralanmaları. Omuz anatomisi. Omuz anatomisi. Sternoklavikular eklem çıkıkları. Omuz anatomisi

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Sunum planı. Omuz ve humerus yaralanmaları. Omuz anatomisi. Omuz anatomisi. Sternoklavikular eklem çıkıkları. Omuz anatomisi"

Serkan Seyfi
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Sunum planı Omuz ve humerus yaralanmaları Dr. Mehmet Demirbağ Omuz anatomisi Omuz kompleksi ve humerus yaralanmaları Sternoklavikular dislokasyonlar Klavikula Skapula Akromioklavikular eklem yaralanmaları Glenohumeral eklem dislokasyonları Brakial pleksus yaralanmaları Omuz anatomisi Omuz 4 eklemden oluşur: Glenohumeral Akromioklavikular Sternoklavikular Scapulotorasik Omuz anatomisi Glenohumeral eklem En mobil eklemlerdendir. Humerus başı-yuvarlak Glenoid kavite çay tabağı şeklinde ve dar Glenoid kavite etrafındaki çıkıntılar humerus başının yerleşimi kolaylaştırır ve eklem stabilitesini artırır. Destek kasları Rotator cuff kasları Omuz anatomisi Sternoklavikular eklem çıkıkları Rotator cuff kasları; Supskapularis Supraspinatus İnfraspinatus Teres minor Önden (iç rotasyon) Üstten (adduksiyon) Arka-üstten (dış rotasyon) Arkadan (dış rotasyon) En önemli görevleri glenohumeral ekleme dinamik stabilite sağlamaktır Tanı ilkeleri Göğüs duvarı deformitesi Sternoklavikular hassasiyet Sternal grafiler veya BT tanıda yardımcı olabilir Mediasten yaralanmalarıyla ilişkili olabilir 1

Brakial pleksus yaralanmaları Omuz anatomisi Omuz 4 eklemden oluşur: Glenohumeral Akromioklavikular Sternoklavikular Scapulotorasik Omuz anatomisi Glenohumeral eklem En mobil eklemlerdendir.

2 Sternoklavikuler eklem çıkıkları Sternoklavikuler eklem çıkıkları Büyük eklem çıkıklarının en az rastlananıdır Sıklıkla trafik kazaları ve spor kazalarıyla meydana gelir En sık anterior çıkıklardır Omuza anterolateralden kuvvet uygulanmasına bağlı ortaya çıkar Posterior çıkıklar göğse ezici güç uygulanmasıyla ilişkilidir ve %25 i superior mediastinal yaralanmalarla birliktedir Tanı klinik olarak konur Sternoklavikuler eklemde hassasiyet, şişme, deformite Direkt grafiler (anterior oblik ve 40derece sefalik eğik) BT posterior çıkığı olan vakalarda Sternoklavikuler eklem çıkıkları Tedavi Anterior çıkık Traksiyon Omuz kol askısı Posterior çıkık Erken ortopedi konsültasyonu Cerrahi onarım gerekebilir, çünkü önemli mediastinal yapılara bası yapabilir Klavikula Kırıkları Acil servise gelen kırıkların %5 i Omuz kuşağına olan yaralanmaların %4 ü Çocukluk çağında en sık görülen kırık 7 yaş civarında en sık görülür Klavikula Kırıkları Scapula En sık çarpma ile olur %80 orta hatta %15 distal 1/3 %5 medial 1/3 FM Şişlik Deformite Ağrı Lokalize duyarlılık Bazen krepitasyon Tedavi Üçgen kol askısı Sekiz bandaj Cerrahi (açık kırık) Tüm kırıkların %1 i Ciddi travmalara bağlı İzole kırıkta Lokalize hassasiyet Aynı taraf kolda addüksiyon Omuzda düzleşme mg. İlave yaralanmalar!!! En sık kot kırıkları eşlik eder Skapulakırıklarının bölgeleri. A. Gövde B. Glenoidrim C. İntraartikularglenoid D. Boyun E. Acromion F. SpineG. Coracoid 2

olarak konur Sternoklavikuler eklemde hassasiyet, şişme, deformite Direkt grafiler (anterior oblik ve 40derece sefalik eğik) BT posterior çıkığı olan vakalarda Sternoklavikuler eklem çıkıkları Tedavi

3 scapula Skapula kırıklarının %96 sında ilişkili yaralanma vardır: En sık kot fraktürü, pulmoner, humerus başı, omuz kuşağı, nörovasküler abdominal ve omurga. Omuz, lateral skapula ve aksiller grafiler ile tanı konur. scapula Tedavi Omuz kol askısı Buz Analjezik Erken egzersiz Cerrahi Glenoidin belirgin veya yer değiştirmiş kırıkları Angulasyon gösteren glenoid kırıklarda Rotator cuff yırtığı ile ilişkili akromial kırıklarda Rotator cuff yaralanmaları Rotator cuff yaralanmaları Akut travma yada kronik hasarlara bağlı Kronik Çarpma ve azalmış vaskülarite 1. Aşamada inflamasyon ve ödem Aktivite ile ağrı 2. Aşamada Tendinitte artış, geceleri de ağrı Abdüksiyon ve ekternal rotasyonda kısıtlanma 3. Aşamada Belirgin dejenerasyon ve yırtık Tedavinin erken aşamasında Dinlenme Kol askısı ile immobilizasyon NSAİİ Buz ve lokal enjeksiyon Semptomatik tedaviyi takiben yırtıklarda artroskopik yada açık cerrahi yaklaşım gereklidir Akromioklavikular eklem yaralanması Direkt; kol addüksiyonda iken düşme İndirekt; açık kol üzerine düşme Eklem üzerinde hassasiyet ve ağrı Klavikulanın distal ucu belirgindir Hafif yaralanmalar X-ray ile gösterilemeyebilir 3

scapula Tedavi Omuz kol askısı Buz Analjezik Erken egzersiz Cerrahi Glenoidin belirgin veya yer değiştirmiş kırıkları Angulasyon gösteren glenoid kırıklarda Rotator cuff yırtığı ile ilişkili akromial

4 Akromioklavikular eklem yaralanması Akromioklavikular eklem yaralanması Tedavi Hasarın derecesine göre yapılır. Dinlenme Buz İmmobilizasyon Tip1,2 ve 3* NSAİİ Erken egzersiz, Cerrahi Tip 4,5 ve 6 En sık görülen major eklem çıkığı Anatomik pozisyona göre 4 tip 1. Anterior GHD (En sık tiptir) 2. Posterior GHD 3. İnferior GHD (Luxatio erecta) 4. Superior GHD 4 tip anterior çıkık vardır; subkorakoid en sık, subglenoid, subklavikular, intratorasik çok nadir Omuz çıkıklarının yaklaşık % 98'i öne çıkıktır. Genellikle kol abdüksiyonda açık el üzerine düşmekle meydana gelir. Eklem kapsülünün ön kısmını destekleyen gleno humeral bağlar arasında yer alan subskapuler bursa kapsülün ön kısmını zayıflatır. Çıkık olasılığı artar. Ciddi ağrılıdır, kol hafifçe abduksiyon ve eksternal rotasyondadır Omuz düzleşmiş, abduksiyon ve internal rotasyona karşı koyar, Akromion çıkıntısı barizleşmiştir. Apolet belirtisi olarak adlandırılır. Humerus başının çökme kırığı meydana gelmişse Hill-sachs belirtisi olarak adlandırılır Nörovaskuler hasar! AP ve skapuler Y grafi Bir çok reduksiyon tekniği; Başarı %70-90'dır. 4

İnferior GHD (Luxatio erecta) 4. Superior GHD 4 tip anterior çıkık vardır; subkorakoid en sık, subglenoid, subklavikular, intratorasik çok nadir Omuz çıkıklarının yaklaşık % 98'i öne çıkıktır.

5 Posterior glenohumeral çıkıklar Mekanizma; Güçlü internal rotasyon ve adduksiyon yaratan indirek travma Omuza önden direkt travma ile Düşme Nöbet Elektrik çarpması Posterior glenohumeral çıkıklar Kol adduksiyon ve internal rotasyonda Anterior omuz düz ve posteriorda doluluk Korakoid proçes belirgin Ağrı nedeniyle abduksiyon ve eksternal rotasyona izin vermez Skapular Y grafisi tanı koydurur Reduksiyon; supin pozisyon adduksiyondaki kola traksiyon humerus başı kibarca glenoid fossaya itilir. En sık komplikasyon fraktür; humerus başı, humeral şaft, küçük tuberkul Anteriora göre nörovaskuler ve rotator kaf problemleri nadir Redüksiyon Teknikleri Stimson Skapular Rotasyon Dış Rotasyon Milch Karşıt Yönlerden Çekme (Modifiye Hippokrat) Diğer Teknikler Stimson Hasta, çıkık kol bir taraftan sarkacak şekilde yüzüstü yatar. Yere değmeyecek şekilde 5-10 kg ağırlık asılır, omuz redükte olana kadar yerinde kalır. Ağrılı bir metod değil, ancak bir miktar analjezi önerilmekte. Skapular manipulasyon tekniği Dış rotasyon Hasta sedyeye yüzüstü uzatılır veya oturtulur. Bir kişi 3 6 kg güç ile kolu traksiyona alır. Aynı anda skapulanın alt ucu bir elle mediale, üst ucu diğer elle laterale döndürülür. Sıklıkla stimson tekniği ile birlikte uygulanabilir Bu teknikte hasta sırt üstü yatarken, etkilenen kol adduksiyondadır. Dirsekten 90 fleksiyonda iken hekim yavaş ve nazikçe ekternal rotasyon yaptırır. Traksiyon uygulanmaz, ağrı oldukça durulur. Yaklaşık 10 dk da yatay düzleme ulaşılır ve burada da redüksiyon gerçekleşmiş olur. 5

Reduksiyon; supin pozisyon adduksiyondaki kola traksiyon humerus başı kibarca glenoid fossaya itilir.

6 Milch tekniği Modifiye hippokrat Hasta sırt üstü yatar Hekim kolu nazikçe baş üzerinde abduksiyon ve eksternal rotasyona getirir Dirsek tam ektansiyonda iken traksiyon uygulanır Diğer elle humerus başına bası uygulanır Hasta sırt üstü yatar, etkilenen kolun koltuk altından göğüs kafesini saran bir çarşaf bağlanır. Yardımcı çarşafın uçlarından tutarak karşıt güç uygular. Hekim dirseği fleksiyona getirir ve ön kolun orta kısmından geçen bir bağı kendi beline dolar. Hekim ve yardımcının aynı hat üzerinde zıt yönlü güç uygulaması ile kas gücü yenilmeye çalışılır. Alternatif olarak kol tam ekstansiyonda iken bilek ya da dirsekten traksiyon uygulanabilir. Luxatio erecta redüksiyonu Nadirdir, ciddi yumuşak doku yaralanması ve kırıklarla seyreder Yaralanma mekanizması hiperabduksiyon Humerus abduksiyonda, dirsek fleksiyonda ve hastanın eli başında yada arkasındadır Humerus başı lateral göğüs duvarında palpe edilir Tedavi;hastanın koluna yukarı ve dışa doğru traksiyon uygulanır yardımcı karşıt traksiyon uygular Proksimal Humerus Kırıkları Tipik olarak yaşlı ve osteoporotik kişilerin dirsek ekstansiyonda iken el üzerine düşmeleri sonucu olur. Basit, belirgin yer değiştirmesi olmayan kırıklara AS de müdahale edilebilir. Fizik muayenede Kol iyice göğüs duvarına yaklaşmıştır. Brakial pleksus ve aksiller arter yaralanabilir. Aksiller sinir en sık etkilenir. Deltoid üzerinde dokunma duyusu AP, lateral omuz ve aksiller grafi. Eklem yüzeyindeki kırıklar; sıvı-yağ seviyesinden veya humerusu aşağı doğru iten ve psödoluksasyon olarak görülen superior eklem hematomundan anlaşılır. BT, MR faydalı. En sık vasküler yaralanma Aksiller arterde. Parestezi, solukluk, nabızsızlık, büyüyen hematom. proksimal Neer Sınıflaması Etkilenen proksimal humerus segmentlerinin sayısına/ lokalizasyonuna göre. Belirgin fragman yer değiştirmesi: 1cm den fazla ayrılma 45 dereceden fazla açılanma proksimal Yer değiştirmeyen kırıklarda kol omuz askısı, buz, analjezi,ortopedi polk Komplikasyonlar Belirgin yer değiştirme/ açılanma olan kırıklarda; nörovasküler hasar. Rotator kılıf hasarı. Eklem yüzeyini ilgilendiren kırıklar, eklemin kan akımını bozarak iskemik nekroza neden olabilir. 6

Hekim dirseği fleksiyona getirir ve ön kolun orta kısmından geçen bir bağı kendi beline dolar. Hekim ve yardımcının aynı hat üzerinde zıt yönlü güç uygulaması ile kas gücü yenilmeye çalışılır.

7 Şaft 3 ve 7. dekatlarda fazla En sık 1/3 orta kısımda Nörovasküler komplikasyonlar ve yer değiştirmeler sıktır. Çarpma, düşme veya patolojik olarak mg. FM Lokalize duyarlılık Ödem Ağrı Anormal hareketlilik Krepitasyon Şaft Komplike olmayan kırıklarda; İmmobilizasyon Buz Analjezi Ortopedi konsültasyonu Cerrahi yaklaşım Eksternal fiksatör İnternalfiksatör Komplikasyonlar Brachial arter Brachial ven Radial sinir* en sık Ulnar sinir Median sinir etkilenebilir. Brakial pleksus yaralanması Yüksek hızlı motorlu araç kazası, Traksiyon yaralanması (kol bir yöne çekilirken baş diğer yana çekilir) Motosiklet kazalarında sık. Klinikte boyun ve omuzda travma izi Nörolojik defisit Brakial pleksus yaralanması Üst ext ve omuz duyu ve motor muayenesi yaralanma düzeyi hakkında bilgi verir: Addüksiyon ve internal rotasyon duran omuz C7 tutulumu deltoid ve infraspinatus kası güçsüz Dirsek ekstansiyonda C6 tutulumu biceps kası güçsüz El bilek ve parmaklar C7 fleksiyonda MR, BT miyelograf 7

İnternalfiksatör Komplikasyonlar Brachial arter Brachial ven Radial sinir* en sık Ulnar sinir Median sinir etkilenebilir.

Benzer belgeler

Dr. İlker Akbaş Bingöl Devlet Hastanesi Acil Servisi Antalya - Nisan 2018

Dr. İlker Akbaş Bingöl Devlet Hastanesi Acil Servisi Antalya - Nisan 2018 Glenohumeral eklem çıkıkları Omuz eklemi (glenohumeral eklem) en sık çıkan eklem Tüm acil servis başvurularının %1,7 İki yaş grubunda