Copyright Netcad Mühendislik Bilgisayar Tic.Ltd. Şti Bütün Haklarõ Saklõdõr. Telif hakkõ kanunlarõ çerçevesinde izin verilen haller dõşõnda,

Transkript

1 Hesap

2 Bu belgedeki tüm bilgiler önceden uyarõ yapõlmadan değiştirilebilir ve Ulusal Cad ve GIS Çözümleri Mühendislik Bilgisayar A.Ş. adõna verilmiş herhangi bir taahhüt niteliği taşõmaz. Bu belgede açõklanan yazõlõm bir lisans ya da sõnõrlõ kullanõm sözleşmesine tabidir. Bu yazõlõm lisans ya da sõnõrlõ kullanõm sözleşmesinde açõklanan amaçlar dõşõnda herhangi bir ortama kopyalanmasõ yasalara aykõrõdõr. Copyright Netcad Mühendislik Bilgisayar Tic.Ltd. Şti Bütün Haklarõ Saklõdõr. Telif hakkõ kanunlarõ çerçevesinde izin verilen haller dõşõnda, önceden yazõlõ izin alõnmaksõzõn çoğaltõlmasõ, uyarlanmasõ ve tercüme edilmesi yasaktõr. Birinci baskõ : OCAK 2004 Basõldõğõ Yer : Ankara Dökümanda Buluananİlgili Modüllerin Versiyonlaõr : Netcad Anamodül Cad & GIS : 4.0 Hesap : V2.001 Revizyon Tarihi : Revizyon No : 002 Hazõrlayan: TB teknik@netcad.com.tr Dökümanla ilgili öneri ve istekleriniz için ; bilgi@netcad.com.tr Hesap 1

3 İÇİNDEKİLER 1. HESAP MODÜLÜ İŞLEM ADIMLARI Poligon Hesaplarõ Koordinat Girişi Poligon Rasatlarõnõn Girilmesi Poligon Güzergahlarõnõn Hesaplanmasõ Kanava Çizimleri Detay ve Takeometrik Noktalarõn Hesaplarõ Yan Nokta Hesaplarõ Dönüşüm İşlemleri Paftalama İşlemleri Hesap 2

4 Hesap 3

5 1. HESAP MODÜLÜ İŞLEM ADIMLARI Amaç: Arazide yapõlan ölçümlerin, büro ortamõnda bilgisayara aktarõlmasõndan sonra netcad in ilgili editörlerine aktarma ve hesap işlemlerini yapmak. Kapsam: Poligon hesaplarõnõn yapõlmasõ ve çõktõlarõ Kanava çizimleri. Kutupsal hesaplarõn yapõlmasõ. Yan Nokta Hesaplarõnõn yapõlmasõ. Dönüşümler. Stp Paftalarõn Tanõmlanmasõ ve Açõlmasõ. 2. Poligon Hesaplarõ Poligon hesaplarõnn yapõlabilmesi için 3 adet dosyanõn oluşturulmasõ gerekir. Bunlar; Nokta dosyasõ (*.NCN) Rasat Dosyasõ (*.NCK) Poligon Dosyasõ (*.PO4) dõr. HATIRLATMA: Yukarõda belirtilen 3 adet dosyanõn isimleri aynõ olmak zorundadõr. Aksi halde poligon hesabõ yapõlamayacaktõr Koordinat Girişi 1. Yapõlan nivelman sonucunda poligon rasadõna ait tüm poligonlarõn kotlarõ ve koordinatõ bilinen poligonlarõn X,Y,Z değerleri girilir. (C:\Netcad\Ornek\Hesap\POLIGON.NCN) Hesap 4

6 2. Hesap\Netveri\Netveri Koordinat Editörü komutu tõklanõr ve açõlan pencerede dosya adõ yazõlarak dosyanõn açõlmasõ sağlanõr. Burada F3 fonksiyon tuşuna basarak güzergahlara ait tüm noktalarõn girişi yapõlõr.(bir sonraki komut sütununa geçmek için enter tuşuna basmalõsõnõz. ör:d.no yazdõktan sonra enter tuşuna basõlarak Ppm sütununa geçilir.) 3. Koordinatlar girildikten sonra F9 Sakla fonksiyon tuşu ile saklanõr Poligon Rasatlarõnõn Girilmesi Poligon rasadõna ait karne dosyasõ oluşturulur. (C:\Netcad\Ornek\Hesap\POLIGON.NCK) Bu aşamadan sonra sõrasõ ile aşağõdaki işlemler uygulanõr. 1. Hesap\Poligon Hesabõ\Karne Editörü komutu tõklanõr ve açõlan pencerede dosya adõ yazõlõr. Böylece rasat karnenin açõlmasõ sağlanõr. 2. Bu pencerede F3 Ekle fonksiyon tuşuna basõlarak veri girişine başlanõr. 3. İlk olarak D.No (Durulan nokta) girilir, enter tuşuna basõlõr.(enter tuşuna her bastõğõnõzda bir sonraki sütuna veya alt satõra geçiş işlemi gerçekleşir.) 4. B.Nokta(Bakõlan nokta) sütununa geçtiğinizde noktanõn adõ girilir ve enter tuşuna basõlõr. Sõrasõ ile her kutudaki bilgi girildikten sonra enter tuşuna basõlõr. (1.Yarõm, 2.Yarõm, Düşey Açõ, Eğik Kenar. Diğer bilgiler hesaplanõr. Ortalama ve Yatay Kenar). 5. Alt satõra geçilir, bir daha enter tuşuna basarak diğer bakõlan noktanõn bilgileri girilir. Bakõlan başka nokta varsa veriler girilmeye devam edilir. 6. Bitiminde bir alt satõra geçilir ve D.No sütununda diğer istasyon numarasõ girilir ve aynõ işlemler tekrarlanõr. Güzergahlara ait tüm istasyonlarõn rasatlarõ bu şekilde girilir. 7. Daha sonra Gauss Karne sayfasõna girilir. Bu editöre geçildiğinde kotlar, alet yükseklikleri, yansõtõcõ yükseklikleri boş gelir. Bu ekranda mouse sağ tuşu (veya F5 işlem fonksiyon tuşuna da basõlabilir) ile gelen menüden Boş Kotlarõ Hesap 5

7 Tamamla komutu tõklanõr ve kotlar nokta (C:\Netcad\Ornek\Hesap\POLIGON.NCN) dosyasõndan aktarõlõr. Devamõnda F2 Değiştir komutu ile tüm istasyon noktalarõnõn alet yükseklikleri, bakõlan noktalarõn da yansõtõcõ yükseklikleri girilir. 8. Arazide ölçülen bilgiler girildikten sonra kenar indirgeme hesaplarõna geçilir. Mouse sağ tuş veya F5 İşlem fonksiyon tuşu ile menünün açõlmasõ sağlanõr. Gelen menüden Deniz veya Elipsoid Yüzeyini Hesapla seçilir. 9. Gelen menüden BÖHYY 2002 ye gör Elipsoid Yüzeyine, N katsayõsõ (N değeri nivelman ölçülerinin dengelenmesinden sonra belirlenmektedir.) ve Kenar olarak da Eğik kenarlar seçilir ve Tamam butonu tõklanarak Elipsoid kenar hesabõ yaptõrõlõr. Hesap 6

8 10. Bu işlemlerin ardõndan Gauss Kruger projeksiyon kenarõ hesabõna geçilir. Aynõ editörde mouse sağ tuş veya F5 işlem fonksiyon tuşuna basõlõr. Gelen menüden Gauss Kruger düzlemini hesapla seçilir. 11. Listeden Deniz veya Elipsoid Yüzeyi Kenarlarõndan seçeneği işaretlenir ve Tamam butonuna tõklanõr. Devamõnda nokta dosyasõndan (C:\Netcad\Ornek\Hesap\POLIGON.NCN) ortalama Y Koordinatõ hesaplanarak listelenir. Tamam butonu tõklanarak işleme devam edilir. 12. İndirgenen kenarlar Gauss Kenar sütununa aktarõlõr. Ölçü düzlemindeki kenarlar projeksiyon düzlemine indirgenmiş olur. 13. Kenarlarõn indirgenmesinden sonra poligon hesaplarõnda kullanõlmak üzere özet karneye aktarõm yapõlõr. 14. Karne editöründe iken; mouse sağ tuş veya F5 işlem fonksiyon tuşuna basõlõr. Gelen menüden Hesap Kenarlarõnõ Seç komutu seçilir. Hesap 7

9 15. Aktar butonuna tõklayarak açõ ve kenar bilgilerinin aktarõmõ tamamlanõr. 16. F9 Sakla fonksiyon tuşuna basõlarak son yapõlan işlemlerin saklanmasõ sağlanõr Poligon Güzergahlarõnõn Hesaplanmasõ Kenar indirgemelerinin tamamlanmasõ ile karne dosyasõ hazõrlanmõş olup poligon güzergahlarõnõn hesabõna geçilebilecektir. Bu işlem için yapõlmasõ gerekenler aşağõda sõralanmõştõr. 1. Hesap\Poligon Hesabõ\Poligon Hesabõ komutu seçilir. Açõlan pencerede dosya adõ satõrõna adõ yazõlõr ve poligon hesap editörü açõlõr. 2. F3 Ekle fonksiyon tuşuna basarak güzergah bilgilerinin tanõmlanacağõ pencere açõlõr. Hesap 8

10 Burada Dayalõ (Bağlõ) güzergahlarõn ve kapalõ poligon güzergahlarõn çözümleri yapõlabilmektedir. Dayalõ (bağlõ) poligon güzergahlarõnda, güzergahõn ilk 2 noktasõ ve son 2 noktasõ bilinen noktalardõr. Dolayõsõyla poligon güzergahõ da bilinen 2 noktadan çõkarak, bilinen 2 noktaya bağlanõr. Semt Alõnan: Güzergahõn bilinen ilk noktasõdõr. Başlangõç: Güzergahõn bilinen ikinci noktasõdõr.( Aletin kurulan ilk noktadõr) Son: Güzergahõn bilinen 3. noktasõdõr. (Alet kurulan son noktadõr.) Semt Kapanan: Güzergahõn bilinen 4. son noktasõdõr. 3. Bu bilgilerin tanõmlanmasõnõn ardõndan Kurum Kadastro ve Poligon olarak seçilir. (Bu seçim Büyük Ölçekli Harita Yapõm Yönetmeliği (BÖHYY) nin son değişikliklerini içermektedir.) Tanõmla butonuna tõklayarak güzergah çözümü yaptõrõlõr. Hesap sonuçlarõ penceresinde sonuçlar listelenir. Herhangi bir değer tecvizi aşmõşsa yine aynõ pencerede raporlanõr ve olasõ hatanõn yeri de işaret edilir. 4. Rapor edilen bilgiye göre aynõ pencerede nokta sayfasõna veya karne sayfasõna girilerek hata düzeltmesi yapõlabilecektir. 5. Hesap sonucu Kabul butonu tõklanõr ve gelen listeden Yeni olarak ekle seçeneği işaretlenir. Tamam butonuna tõklayarak hesaplanan koordinatlarõn nokta dosyasõna (c:\netcad\ornek\hesap\poligon.ncn) saklanmasõ sağlanõr. Yaz butonuna tõklayarak hazõrlanan çõktõ listelenir. Hesap 9

11 6. Tüm güzergahlar bu şekilde hesaplatõlõr. Güzergah bilgileri aşağõdaki gibi listelenir. 1. Güzergah: N.1 - P.1 - N.68 - N Güzergah: P.4 P.5 - P.7/1 - N Güzergah: N P.8 - P.10 - N Güzergah: N.75 - P.11 - P.22 - N Güzergah: N P.23 - P.25 - N Güzergah: N P.29 P.31 - P Güzergah: P.46 - P.31 - P.1 - N.1 8. Güzergah: N P.33 - N.75 - P Güzergah: N.75 - P.38 - N.71 - P Güzergah: N.71 - P.41 - P.46 - N Güzergah: P.33 - N P.2 - P Kanava Çizimleri Güzergahlar hesapandõktan sonra Kanava çizimleri de yapõlabilir.bu işlem için yapõlmasõ gerekenler aşağõda listelenmiştir. 1. Hesap\Poligon Hesabõ\Kanava Çizimleri komutu seçilir ve açõlan menüde yazõ boyu parametreleri ayarlanõr. Tamam butonu tõklanõr. 2. Açõlan pencereden Poligon hesap dosyasõ (c:\netcad\ornek\hesap\polgon.po4) seçilir. Devamõnda hangi güzergahlarõn çizileceği filtre satõrõ gelir. Herhangi güzergah numarasõ girilebileceği gibi * yazarak tüm güzergahlarõn kanavasõ çizilebilecektir. Hesap 10

12 3. Detay ve Takeometrik Noktalarõn Hesaplarõ Poligon güzergahlarõnõn hesaplanmasõndan sonra sõra kutupsal yöntemlerle ölçülen detay ve takeometrik noktalarõn koordinat hesaplarõna gelir.bu işlem için yapõlmasõ gerekenler aşağõda sõralanmõştõr. 1. Hesap\Netveri de yer alan kutupsal hesap yöntemleri aynõ mantõkla kullanõlõr. Bunlardan en çok kullanõlanõnõ örnekleyeceğim. (Eğik kenar-düşey Açõ yöntemi) Hesap\Netveri\Eğik Kenar-Düşey Açõ yöntemi seçilir. Dosya adõ (C:\Netcad\Ornek\Hesap\ YDE) yazõlõr ve pencere açõlõr. Hatõrlatma: Yazõlacak olan dosya adõ zorundadõr. poligon dosyasõndan farklõ olmak Hesap 11

13 F3 Ekle ile her ölçülen noktanõn bilgisi tek tek girilebilir. Ancak burada alet okumalarõna göre yapõlan ölçümlerin aktarõlmasõnõ örnekleyeceğim: 1. Editör içinde mouse sağ tuşu veya F5 işlem fonksiyon tuşu ile gelen menüden Total Station dan Oku menüsünden ilgili alet seçilir ve gelen listeden önceden bilgisayara aktarõlan dosya seçilerek editöre aktarõmõ sağlanõr. İşlem sonucu yukarõda görüldüğü gibi bilgiler aktarõlõr. (C:\Netcad\Ornek\Hesap\Topcon içinde yer alõr.) 2. Örnek uygulamada Total Station dan Oku seçeneğinde ilgili alet olarak TOPCON-Yeni seçilir. Dosya türü bölümünden Tüm Dosyalar seçilerek RAW uzantõlõ dosyalar teker teker ekrana yüklenir. (Aletle yapõlan okumalar: RASAT1.RAW, RASAT2.RAW, RASAT3.RAW, RASAT4.RAW, RASAT5.RAW, RASAT6.RAW, RASAT7.RAW. şeklinde kaydedilmiştir.) 3. Mouse sağ tuşu ile gelen menüden hesapla seçeneği tõklanõr ve hesap seçeneklerinin geldiği bir menü açõlõr. Elipsoid Yüzeyinde seçeneği işaretlenir ve sağda açõlan N katsayõsõ girilir. (N değeri nivelman ölçülerinin dengelenmesinden sonra belirlenmektedir.) 4. Tamam butonuna tõklandõğõnda daha önceden koordinat değerleri girilmiş Poligon dosyasõnõ seçmemiz istenir. Seçilen Poligon dosyasõna göre koordinat hesabõnõn yapõlmasõ sağlanõr. Hesap bitiminde kutupsal ölçü ve hesap çizelgesi raporu gelir. Hesap 12

14 5. Bu görüntünün oluşmasõ ile noktalarõn koordinatlarõ hesaplanmõş ve YDE dosyasõnõn isminde NCN olarak saklanmõş olacaktõr. (C:\Netcad\Ornek\Hesap\ NCN) Rasat dosyalarõ bu şekilde aktarõlõp hesaplandõktan sonra nokta dosyalarõ grafik ekrana yüklenir. Proje\Aç ile nokta dosyalarõ seçilir ve yüklenir. Halihazõr harita yapõmõna göre; kutusal hesaplar tamamlanõnca noktalar grafik ekrana yüklenir ve detay krokilerinin bağlanmasõna geçilir. Bu işlemlerin devamõnõ Halihazõr harita yapõmõna dönüm dokümandan takip edebilirsiniz. 4. Yan Nokta Hesaplarõ 1. Prizmatik yöntemlerle arazide yapõlan ölçümler sonucu bir iş varsa; öncelikle jalon dikilen noktalarõn koordinatlarõ grafik ekrana nokta editöründen girilir. 2. (Hesap\Nokta Editörü) Daha sonra Hesap\Yan Nokta Hesabõ komutuna tõklayõnõz. 3. Komut satõrõnda beliren bilgiye göre nokta yakalama modunu açarak 1. nokta ve 2. nokta seçilir. Grafikten hesaplanan değer listelenir. Değer kabul edilir veya ölçülen değer girilerek ölçülen değerin oranlanarak dengelenmesi de sağlanõr. Tamam butonuna tõklayarak ilerlenir. 4. Gelen listede koordinatõ hesaplanacak noktanõn hatta olan DİK AYAK ve DİK BOY değerleri girilir. Hesap 13

15 5. Nokta numaralarõ otomatik seçilmez ise koordinatõ hesaplanan her nokta koordinatõ ile birlikte listelenir ve onaylanmasõ beklenir. 6. Dik ayak, dik boy değerlerinin girildiği pencere her nokta için tekrarlanõr. 5. Dönüşüm İşlemleri Mevzi (yerel) koordinatlarda ölçüm yapõlmõş ama koordinatlarõn hesaplanmasõndan sonra memleket koordinat sistemine çevrilmesi gerekiyorsa aşağõdaki işlemler uygulanacaktõr. Memleket koordinatlarõndan mevzi koordinatlara dönüşüm de aynõdõr. 1. Mevzi koordinatlarõ gösteren dosya ekrana yüklenir. Hesap menüsünden dönüşümler komutu seçilir ve dönüşüm seçeneklerinin olduğu pencere açõlõr. 2. Buradan N Noktadan AFFİNE ve Objeleri Dönüştür işaretlenir ve tamam butonu tõklanarak sonraki adõma geçilir. Açõlan Affine Dönüşüm editöründe bölgeye ait önceden bilinen ortak noktalarõn koordinatlarõ girilir. Bu koordinatlar hem mevzi (yerel) koordinatlarõnõ, hem de memleket koordinatlarõnõ gösterir. Nokta No, Nokta Y, Nokta X mevzi, bunlara karşõlõk gelen Yeni Y, Yeni X memleket koordinatlarõ girilir. Hesap 14

16 3. Tüm noktalar bu şekilde girilir. En az 4 nokta girilmelidir. Tamam butonu ile işleme devam edilir ve gelen bilgi raporu kontrol edilir ve tamam butonu tõklanõr. 4. Ardõndan dönüştürülecek objeleri seç mesajõ gelir. Tüm objeler seçilir ve mouse sağ tuşuna basõlarak dönüşüm tamamlanõr. Projeyi görünür ekrana getirmek için Görüntü\Limitleri Bul komutu tõklanõr ve proje ekrana gelir. Dönüşüm işlemi tamamlanmõş olur. 6. Paftalama İşlemleri Memleket koordinat sisteminde olan koordinatlar ve çizimin pafta indeksini oluşturmak için, projenin ekranda yüklü olmasõ gerekir.bu işlem için yapõlmasõ gerekenler aşağõda sõrasõ ile açõklamalõ anlatõlmõştõr. 1. Proje\Özellikler komutuna girilir. Projeksiyon sekmesine geçilir. Burada Projeksiyon satõrõnõn sağõnda 3 nokta butonu tõklanõr ve açõlan menülerde; 2. Projeksiyon satõrõnda (UTM) Universal Transver Merkator 3 seçilir. 3. Datum satõrõnda GRS80 Yönetmelik için Datum seçilir. 4. D.O.M hücresine Dilim orta meridyeni girilir. (Dilim numarasõ (Dilim No) otomatik seçilecektir. ) Tamam butonuna tõklayarak ayar yapõlmõş olur. Hesap 15

17 5. Daha sonra Hesap\StpPafta Editörü komutu tõklanõr. Pafta menüsünden pafta indeksi seçilir ve gelen menüde Dilim orta boylamõ (DOB) girilir ve Devam ile onaylanõr. Tüm çizimin pindeksleri açõlmõş olur. 6. Açõlan pafta indekslerine göre çizimi paftalamak için Pafta menüsünden;tek Tek paftala : (sadece seçili paftayõ ayrõ bir NCZ olarak oluşturur. )Otomatik paftala : (Pindeksleri açõlmõş olan tüm paftalarõ NCZ olarak oluşturur.) İlgili seçenek tõklanarak paftalama işlemi başlatõlõr. (Belirtilen dizinde NCZ ler oluşur.) 7. Paftalanan çizimler (her pafta adõ bir NCZ dosya olacağõnõ ifade etmiştik) saklandõğõ dizinlerden yüklenir ve Plotter çizimi için hazõrlanõp çizdirilir. Hesap 16

18 Hesap 17