1. Panel Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Mevcut Su Yapıları

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "1. Panel Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Mevcut Su Yapıları"

Transkript

1 1. Panel Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Mevcut Su Yapıları Oturum Başkanı Serdar Harp İMO Yönetim Kurulu Başkanı Panelistler Abdürrahim Kartal Devlet Su İşleri, 10. Bölge Müdürlüğü, Bölge Müdür Yardımcısı, Mekin Tüzün T. C. Kalkınma Bakanlığı, Güney Doğu Anadolu Projesi, Bölge Kalkınma Başkanlığı İdaresi Fahrettin Çağdaş Diyarbakır Su ve Kanlizasyon İdaresi Yard. Doç. Dr. Meral Halifeoğlu Dicle Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Restorasyon Anabilim Dalı Başkanı Yard. Doç. Dr. Şahnaz Tiğrek Öğretim Üyesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü, Hidrolik Mühendisliği Ana Bilim Dalı II. Su Yapıları Sempozyumu Eylül 2011, Diyarbakır

2

3 Serdar Harp - Evet arkadaşlar tekrar merhaba, sağ olsun arkadaşlar ilk oturumun yöneticiliğini de bana vermişler, teşekkür ediyorum. Panelimizin konusu Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Mevcut Su Yapıları panelistlerimiz Abdürrahim Kartal Devlet Su İşlerinden, Metin Tüzün GAP İdaresinden, Fahrettin Çağdaş DİSKİ den, Meral Halifeoğlu Dicle Üniversitesi Mimarlık Fakültesinden, Şahnaz Tiğrek ODTÜ İnşaat Mühendisliği, aynı zamanda Düzenleme Kurulumuzun Başkanı. Panelistlerimizi, kendilerini buraya davet ediyorum. Evet, arkadaşlar, benim elimdeki sıraya göre başlayacağım ben arkadaşlarıma söz vermeye, yalnız panelist arkadaşlarımdan ricam, kendilerini kısaca da olsa tanıtmaları ve daha sonra sunumlarını yapmaları. İlk önce Abdürrahim Kartal Beye sözü veriyorum, kendini tanıtırsa sevinirim. II. Su Yapıları Sempozyumu Eylül 2011, Diyarbakır

4

5 DSİ 10. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ, GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE MEVCUT SU YAPILARI Abdurrahim Kartal Devlet Su İşleri Bölge Müdür Yardımcısı Hepinize hoş geldiniz diyorum, saygılar sunuyorum. Ben panel çerçevesinde Devlet Su İşleri 10. Bölge Müdürlüğünün Güneydoğu Anadolu Bölgesi ndeki mevcut yapılarından bahsetmek istiyorum. Buna geçmeden önce Devlet Su İşleri, ülkemizin yeraltı ve yer üstü kaynaklarının geliştirilmesi gayesiyle kurulmuş bir kurumdur. Bu kuruluş 1914 yılında başlayıp, 1954 yılında Devlet Su İşleri Umum Müdürlüğü süreciyle 1954 yılında Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü olarak Türkiye genelinde faaliyete başlamıştır sayılı Teşkilat Kanunu çerçevesinde ve 167 sayılı Yeraltı Suları Hakkındaki Kanun ve 1053 Sayılı Belediye Teşkilatı olan yerlerine içme -ki, bu daha önceden nüfusu 100 bini aşan iller içindi, daha sonradan 2007 yılında yapılan değişiklikle belediye ve daha küçük yerleşim yerlerine- suyu temin etme gayesiyle çıkarılmış Kanunla hizmetlerini sürdürmektedir. Devlet Su İşleri Hizmetlerini dört ana başlık altında yürütmektedir. Bunları sayacak olursak; tarım, enerji, hizmet -ki, bunlar içme, kullanma ve endüstri suyu- çevre ve taşkın kontrol olarak dört ana başlık altında hizmetlerini yürütmektedir. Ülkemizin su potansiyeli olarak ülkemiz çok değişik farklılıklar gösteren, yarı kurak diye tabir edebileceğimiz bir yağışa sahiptir. Yani Karadeniz Bölgesinde 2500 milimetreye ulaşırken yağışlar, İç Anadolu da 250 milimetreye kadar düşmektedir. Yani ülkemiz yarı kurak bir kuşaktadır, bazen taşkınlar, bazen de kuraklıklar yaşanmakta olan bir ülkedir. Ülkemizin su potansiyeli özetleyecek olursak; yıllık yağış hacmi 501 milyar metreküp ile başlamakta, bunun 274 milyar metreküpü buharlaşmakta, akifere yeraltı suyuna sızan 41 milyar metreküp, 186 milyar metreküpü yüzeysel akışa geçmekte, ayrıca dış ülkelerden kaynağı olan nehirlerle, 7 milyar metreküp ülkemize girmektedir. Sonuç olarak 234 milyar metreküp brüt su potansiyeli ile yer üstü suyu 98 milyar metreküp olarak kullanılmakta, yeraltı suyu 14 milyar metreküp olarak, toplam 112 milyar metreküplük bir kullanılabilir su potansiyeline ulaşmakta. Yani 501 milyar metreküp olarak yağan yağış, 112 milyar metreküp olarak toplam kullanılabilir su olarak ortaya çıkmakta ve şu anda da yaklaşık tüketilen su miktarı 40 milyar metreküpe ulaşmakta. Bölgemiz 25 adet hidrolojik havzaya ayrılmış durumda. Az önce bahsettim, toplam 186 milyar metreküp bir su olmakta. Türkiye genelinde özetle verecek olursa; hidroelektrik santrallerin megavatı Devlet Su İşleri, 3056 megavatı diğer kuruluşlarla işletmede yürütülmekte. Ayrıca potansiyelin içerisinde yatırım programında ve inşaatta devam eden 3091 megavat DSİ özel sektörü tarafından müracaat edilen megavat, geliştirilmemiş potansiyel 1694 megavat olmak üzere toplam megavat mevcut suya göre bir hidroelektrik potansiyeli ortaya çıkmaktadır. II. Su Yapıları Sempozyumu Eylül 2011, Diyarbakır

6 Kişi başına yıllık elektrik enerjisi tüketimi olarak baktığımız zaman dünya ortalaması 2500 kilovat saat, gelişmiş ülkeler ortalaması 8900 kilovat saat, Türkiye ortalaması 2700 kilovat saattir yılı için Devlet Plânlama Teşkilatı tarafından 5200 kilovat saate ulaşılacağı öngörülmektedir. Hidroelektrik enerji üretiminin toplam enerji içerisine payı, yılları arasında özetlersek; 2004 yılında yüzde 32, 2008 yılında yüzde 17, bu tabi ülkemize düşen yağış miktarıyla aslında bu oran değişmekte bir anlamda da, diğer üretilen enerji tesisleriyle değişmeye paralel olarak, kurak dönemlerde de bu oran etkilenmektedir hidroelektrik enerji üretimindeki payını. Hidroelektrik enerji üretimindeki yılı arasında grafiği görmektesiniz. Çizelge 1 - Hidroelektrik enerji üretiminin toplam enerji içindeki payı Toplam elektrik enerjisi üretimi Hidroelektrik enerji üretimi Hidroelektrik enerjinin toplam enerji içindeki payı Yıllar (Milyar kw saat) , ,8 33,3 % 32 % 27 %25 % 19 % 17 Şekil 1 - Türkiye Hidrolik Enerji Kurulu Gücünün Yıllar İtibariyle Gelişimi ( ) Hidroelektrik santrallerin tabi geri ödeme noktasındaki ekonomik bir yatırım olduğunu görüyoruz. Bir Atatürk Barajı 92 de, Karakaya 87 de, Keban 75 yılında işletmeye alınmış. Bunlar kendilerini 9-4 ve 7 yılda amorti etmişler. Karakaya Barajı daha yüksek bir baraj olduğu için enerji üretimi açısından daha kısa sürede amorti etmiş görünmekte. Bu çerçevede yaklaşırsak, Güneydoğu Anadolu Projesi çerçevesinde Devlet Su İşleri tarafından 22 baraj, 19 hidroelektrik santral, toplam yürütülmekte, 7500 megavat, 27 Milyar 387 Milyon kilovat saat yılda bir enerji potansiyelini, ayrıca sulanabilir, yani GAP eylem II. Su Yapıları Sempozyumu Eylül 2011, Diyarbakır

7 plânı kapsamında sulanabilir alan olarak da 1 Milyon yaklaşık hektar bir sulama alanının ülke ekonomisine kazandırılması hedeflenmekte. GAP kapsamında Diyarbakır, Batman, Siirt, Şırnak, Mardin, Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis, Adıyaman illerimiz bulunmakta. Tabi bunlar çeşitli bölgelere ayrılmış Devlet Su İşleri açısından. Diyarbakır 10.Bölge Müdürlüğü beş ilde hizmetlerini yürütmekte. Diyarbakır merkez olmak üzere, Mardin, Batman, Siirt ve Şırnak illerinde bu dört ana kolda hizmetlerini yürütmektedir. Bu bizim Devlet Su İşleri 10. Bölge Müdürlüğü sınırları içerisindeki projelerin işletmede ve yapılacak olan bir gelişme plânını görmekteyiz. Bunları tabi detaylarına zaman olmadığı için çok girmek istemiyorum. Şekil 2 - DSİ 10. Bölge Gelişim Planı Genel olarak da bizim 10. bölgenin kilometrekarelik bir yüzölçümü, 340 la 1300 metre arasında değişen rakımı, yıllık ortalama yağış miktarı 752 milimetredir. Su kaynakları potansiyeli olarak da toplam yüzey suyu hektardır. DSİ etüt sonuçlarına göre 10 Bölge Müdürlüğü sınırları içerisinde ekonomik olarak sulanabilen arazi hektardır. Bunun hektarı cazibe, hektarı da pompaj olarak öngörülmüştür. Bu hektarın plânlama, proje mevcut durum itibariyle safhaları sunuda görülmektedir yüzde olarak. Ayrıca enerji açısından da bölgemizin megavat hidroelektrik enerji potansiyeli, 20 Milyar kilovat saat de yılda enerji üretimi potansiyeli mevcuttur. İçme suyu potansiyeli olarak da yatırım programında Batman İçme Suyu İsale Hattı, Şırnak İdil İçme Suyu Tesisleri olmak üzere 70 hektometreküp bölü yıl bir potansiyelle yatırım programında içme suyu olarak yer almaktadır. İşletmede olan da, Mardin Kızıl- II. Su Yapıları Sempozyumu Eylül 2011, Diyarbakır

8 tepe İçme Suyu, Diyarbakır İçme Suyu, Siirt İçme Suyu ve Şırnak İçme suyu, bunlar da bitirilerek işletmeye alınmıştır. Bu illerin içme suyu sorunları yıllarına kadar çözülmüş durumdadır Devlet Su İşleri tarafından. Ayrıca taşkın koruma ve ıslah tesisleri olarak da bugüne kadar 85 adet taşkın korumayla, 514 hektar arazi ve 63 meskûn mahal taşkınlardan korunmuştur, bu bizim 10 Bölge Müdürlüğü sınırları içerisinde ki, bu Karadeniz de çok daha yüksektir bu oran. İşletmede olan barajlarımızı özetlersek; şu anda 7 tane barajımız işletmededir. Karakaya, Kralkızı, Dicle, Batman, bunlar hem enerji hem sulama amacına hizmet etmektedir. Deve Geçidi, Çınar, Göksu, Derik, Dumluca Barajlarımız da sulama amaçlı yapılan barajlardır, sunuda bunların miktarlarını görüyorsunuz. İşletmede olan sulama tesislerimizle, Diyarbakır İline özel -yani 5 ilin tümünü anlatmaya belki zaman yetmeyecek diye ben özellikle Diyarbakır ilini öne çıkardım, sunumun burada yapıyor olması nedeniyle- Diyarbakır ilinde hektar tarım alanı şu anda sulanmaktadır. Yani bu 800 bin hektar ekonomik olarak sulanabilir alanı düşündüğümüz zaman yüzde 5 ine tekabül etmektedir yaklaşık. Yani biz yüzde 95 daha bizim burada sulama yapmamız gereken alan var, yani çok iş var sulama açısından, çok gerideyiz. Çizelge Bölge Müdürlüğümdeki İşletmedeki Barajlar Baraj Adı Durumu Sulama Alanı (Ha) Kurulu Güç (MW) Enerji Üretimi (GWh/Yıl) Karakaya Barajı İşletmede Kralkızı Barajı İşletmede Dicle Barajı İşletmede Batman Barajı İşletmede Devegeçidi Barajı İşletmede Çınar Göksu Barajı İşletmede Derik Dumluca Barajı İşletmede Özet olarak yine Diyarbakır özeline bahsettim, 643 bin hektar ve bu sulamalarla, eğer Diyarbakır hektar alanın tamamı sulamaya geçtiği takdirde, Diyarbakır ili içen 950 Milyon TL ilave katkı, yaklaşık 1,3 diye düşündüğümüz zaman, 1,2-1,3 hektar başına istihdamı düşündüğümüz zaman da 550 bin kişiye de bir iş istihdamı söz konusu olmakta sulamadan dolayı. Enerji barajları olarak da Karakaya, Batman ve Kralkız ve Dicle Barajlarının bitmiş olduğundan bahsettim. Bunun da yıllık ülke ekonomisine katkısı 1,5 Milyar TL dır. Diyarbakır için içme suyu olarak da 2025 yılına kadar Dicle Barajından 92 Milyon metreküp içme kullanma ve endüstri suyu sağlanmış ve Diyarbakır ın da gerçekten geçmişte içme suyu sıkıntısı nedeniyle büyük hastalıklar yaşadığı, tifo, dizanteri gibi büyük hastalıklar yaşadığı bu büyük şehrimizin su sorunu da çözülmüş oldu. Karakaya Barajından bahsetmiştim, Baraj bugüne kadar 169 Milyar kilovat saat bir enerji üretimi gerçekleştirerek, 6 sentten düşündüğümüzde 10 Milyar bir katkı sağlanmış durumda. Karakaya Barajından görüntüler, Kral Kızı Barajı. Bu Kral Kızı Dicle Barajıyla birlikte, aslında bir de Dipni Barajı var, onunla birlikte üçlü entegre çalışan bir proje, detaylarını bunun sunuda görüyorsunuz, zamanı iyi kullanma açısından. Dicle Barajı buradan II. Su Yapıları Sempozyumu Eylül 2011, Diyarbakır

9 Şekil 3 - Kralkızı-Dicle Sulama Projeleri II. Su Yapıları Sempozyumu Eylül 2011, Diyarbakır

10 Diyarbakır ın hem içme, hem enerji, hem de sulamasını sağlayan en son halka barajımız. Bu GAP Kral Kızı Dicle sulama projesi, yani Kral Kızı Dicle ve Dipni Barajlarının ortak çalışacak olması neticesinde hektarlık alanın Diyarbakır Dicle Nehri nin sağ sahilinde sulamaya açılması hedeflenmiştir. Bununla ilgili de çeşitli kısımlara ayrılmış, işler çok büyük olması münasebetiyle. Birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü kısım olarak, ayrıca pompaj iki, üç, dört, beş ve altı olarak kısımlara ayrılarak yapımına başlanmıştır. Şöyle şunun üzerinde özetlersem; burası Dicle Barajının, yani Maden Çayı yla, Dipni Çayı nın birleştiği yerin hemen mansabında Dicle Barajımız bulunmakta, şu çayın üzerinde de Kral Kızı Barajımız bulunmakta, şurada da ileride Dipni Barajımızın yapılması plânlanmakta. Bu üçlü baraj sistemi hem enerji, hem içme suyu, hem de şu 130 bin hektar alanın sulanması için plânlanmış, su bütçesi açısından hesaplanmış bir yapıyı oluşturmakta. Dicle Barajımızdan bir iletim kanalıyla suyu alarak -ki, şu kısım, şu anda tamamlanmış durumda- Diyarbakır şehir içi geçişiyle cazibe ana kanalı birinci kısım diye tabir ettiğimiz, havaalanının dışına kadar uzanan şehir içi geçişiyle birlikte ve GAP eylem plânının son dönemde açıklanmasıyla büyük hız kazanan Güneydoğu Anadolu Projesindeki kısımlar. Şurada birinci kısım ana kanal inşaatı, ikinci kısım, şurada üçüncü kısım ana kanal inşaatı ve dördüncü kısım ana kanal inşaatı olarak devam etmekte. Bu farklı renklerle gösterilen sulama alanlarının ise, hızlı bir şekilde proje ihaleleri gerçekleştirilerek, bitimini müteakip buranın da hemen yapımına geçilmesi plânlanmakta. Mevcut durum itibariyle P5 pompaj istasyonunda, şu kırmızı olarak gösterilen yer işletmeye alınmış durumda, 1934 hektar ve P6 pompaj yatırım programında şu kısım ve 130 bin hektar toplam alanımız sulamaya hazır hale getirilmek için hedeflenmiştir. Bu imalatların ana kanallar ün başlarına kadar ana kanalların bitirilmesi, diğer kısımların da 2013 sonuna kadar ihale edilerek, büyük bir çoğunluğuna başlanıp, bitirilmesi hedeflenmiştir, son dönemdeki GAP eylem plânı çerçevesinde. Batman Barajı hem enerji üretmekte hem de 37 bin hektar alanın sulanması amaçlanmıştır, sağ ve sol sahil diye o da iki bölüme ayrılmıştır, şu renklerle gösterdiğimiz kısımlar ve bunların da inşaatları şu anda devam etmektedir. Batman sol sahil inşaatı bitme aşamasına gelmiştir, 2013 ün sonları doğru bu alanın tümü yaklaşık 18 bin hektar işletmeye alınacaktır. Sağ sahilde ise, yine 18 bin hektar kısım yüzde civarındadır. Batman projesiyle bahsettiğimiz gibi hektar alanın sulamaya açılması hedeflenmiştir, bunlar da Batman sağ sahilden görüntüler, tabi bu yapıların üstünde birçok tünel, sifon yapıları yapılmakta. Ayrıca Diyarbakır için de çok önemli olan Silvan projesinden biraz bahsetmek istiyorum. Bu proje hektar alanın sulanmasını sağlayacak olan bir dizi projeler yumağından oluşmakta. Bunun en membaında Silvan Barajı, Babakaya Tüneli iletim kanalı ve Silvan Tüneliyle su Silvan Barajından alınarak, 245 bin hektar alanın sulanmasını hedeflemek için bir ana kanal ve cazibeyle sulama yapabilecek 7 adet barajdan oluşan bir projedir. Bu barajın yeriyle alakalı bir görüntü, şu an işlerimizle ilgili bunlar kısımlara ayrılmıştır, yine bu projemiz çok büyük olması münasebetiyle. Silvan Barajı iletim kanalı birinci kısım dediğimiz kısım Babakaya Tüneli ve iletim kanalını içermekte. İki tane tünel 5000 metre uzunluğunda, 7 metre çapında bir Babakaya Tüneli artı Silvan Tüneli, bu da 10 kilometre uzunluğunda iki adet 7 metre çapında tünel. Bu tüneller 2011 yılı yatırım programına konulmuş, ihale süreçleri Genel Müdürlükçe yürütülmekte, bunun bitimini müteakip bunlara başlanacaktır. Bu baraj projesi içerisinde yer alan 7 tane barajdan bahsetmiştim. Bunlardan bir tanesi Pamukçay Barajıdır, 5000 hektar alanı cazibeyle sulayacaktır. Bu geçen sene ihale edil II. Su Yapıları Sempozyumu Eylül 2011, Diyarbakır

11 miştir, işe başlanmıştır, şu anda iş devam etmektedir. Geri kalan depolamalardan Ambar, Başlar, Kuruçay, Kıbrıs ve Karaca ve Bulanıkdere Barajlarının projeleri bitmiştir, Ambar Barajının da ihale süreci Genel Müdürlüğümüzce yürütülmektedir. Silvan Barajıyla ilgili bir şey yaparsak, ilk aşamada 681 milyon kilovat saat bir enerji üretimi hedeflenmiştir. Neden ilk aşamada diyorum? Sulamaya geçtikten sonra su bütçesi açısından daha çok su sulamaya verileceği için 88 milyon kilovat saate düşmekte enerjimiz. Onun dışında 193 bin hektarı, 245 bin hektarın cazibe, 52 bin hektarı pompaj, yani projenin büyük çoğunluğu cazibe sulanacağı için çok ekonomik ve faydalı bir sulama projesi ve buradaki bölgedeki gerek vatandaşlarımızın refah düzeyini arttırma noktasında büyük bir proje, yani 7 katla 14 kat arasında değişmekte gelir artışları sulu tarıma göre. 832 Milyon TL bir fayda beklenmekte yılda. Şekil 4 - Silvan Projesi Kuruçay Barajı, bu diğer barajlarımız Ambar la Pamukçay ın dışındakiler şu anda başlamadı. Bunun sebebi de; bunlar su bütçesi açısından Silvan Barajına bağlı olduğu için ana kanalların, tünellerin bitiminden sonra, ona eşzamanlı olarak, yani bitimine yakın başlanması hedeflenmekte; çünkü büyük oranda oradan beslenmekte. Ayrıca yine Diyarbakır İli için Ergani ve Çermik Barajlarımız var, bunlar sulama amaçlı barajlarımız. Bunların kati projeleri, yani uygulamaya yönelik kati projeleri Genel Müdürlüğümüzce ihale edildi ve bitti, bunlar tamamlandı. Ergani Barajının ÇED raporu çalışmaları devam ediyor, Çermik Kale ve Ergani Barajı. Ergani Barajı 2012 yılında kuvvetle muhtemel programa alınıp ihale edilecek, daha sonra bilahare Çermik Kale Barajı yine programa alınıp ihale edilecek, projeleri bitmiş durumda. II. Su Yapıları Sempozyumu Eylül 2011, Diyarbakır

12 Bunlarla ilgili özet bilgiler, Ergani Barajımız 1675 hektarı sulamakta, Çermik Kale hektarı sulamakta. İçme suyu faaliyetleri yürütülmekte, Mardin Kızıltepe İçme Suyu hemen hemen Mardin in ve bölgesindeki birçok yerin içme suyu sorunu çözmüş, tamamlamış olmakta -zamanı kullanma açısından hızlı geçiyorum- ve Mardin içme suyu noktasında sorunu kalmamış. İdil içme suyu projesi başladı, şu an devam etmekte. Ayrıca işte bahsettiğimiz Devlet Su İşlerinin Hizmetlerinden taşkın koruma, ağaçlandırma ve balıklandırma faaliyetleri var, onları geçeceğim zaman açısından. Yaptığımız taşkın koruma tesislerinden biri de Çınar ın taşkın korumasıdır ki, bir selde 2006 ıydı yanlış hatırlamıyorsam, maalesef birkaç tane vatandaşımızın hayatını kaybetmesine neden oldu. Daha sonra hızlı bir şekilde sedde yapıldı. Aslında tabi dere içerisinde yapılaşma var, bu çok ciddi bir sorun, yani bizim derelerin içerisinde yapılaşmaya izin vermemiz gerekiyor. Neticede bu sular belki o gün gelmeyebilir, ama 100 yılda bir diyoruz, o yüz yıl bugün olabilir. Ancak maalesef işte bu bilinçsizce yapılaşmadan dolayı böyle bir sıkıntılar yaşamakta ve biz bu taşkınları yapmakta da sıkıntılar yaşamaktayız. Yani vatandaş buranın tapusunu bile almış, almaması gerekirken almış ve bunun içerisinde yapı yaparken de zorluklarla karşılaşıyoruz. Yani adamı evin dışına atıp, çıkaramıyorsunuz. Yani gerçekten de buradan çok bence önemli bir konu; çünkü Türkiye de depremden sonra en çok can kaybının yaşandığı sel felaketleri. Bu geçen taşkında mesela bu taşkın koruma yapısının yapılmış olmasıyla, Çınar da o sıkıntı yaşanmadı, çok şükür. Bir de değişik ilçelerde yapmış olduğumuz çalışmalar var: Bismil İlçe Merkezinde yapmış olduğumuz taşkın tesisleri, Batman İluh Deresi, eski hali gerçekten içler acısıydı. Halen burada yapılması gereken yan kolların taşkından korunması lazım, ancak tabi yapılaşma olduğu için tesis yapamıyorsunuz buraya, yani böyle de bir sıkıntı var memba tarafında. Şırnak ta yapılan taşkın tesisleri var. Yeraltı suları noktasında Devlet Su İşleri ciddi çalışmalar yapmakta. Balıklandırma, bu sulama göletlerine her yıl milyonlarca balık atılıp, yöreye katkı sağlanmakta. Bugüne kadar Diyarbakır bölgesinde 1 milyonun üzerinde ağaç dikim faaliyetleri gerçekleşti, yine yan şeyler olarak. Arz ederim. Serdar Harp (Oturum Başkanı) - Abdürrahim Beye detaylı sunumundan dolayı teşekkür ediyoruz. DSİ nin hem ülke genelinde hem de bölgemize ilişkin politikaları, iyi su yapıları, önümüzdeki döneme ilişkin projelerine yönelik bize detaylı bilgi sundular. Şimdi ikinci olarak Sayın Metin Tüzün Beye sözü veriyorum, buyurun II. Su Yapıları Sempozyumu Eylül 2011, Diyarbakır

13 SUYA DAYALI KALKINMA PROJESİ ÖRNEĞİ; GAP Mekin Tüzün GAP İdaresi Başkanlığı Sayın Başkan, değerli katılımcılar; hepinizi şahsım ve teşkilatımız adına saygıyla selamlıyorum. Efendim ben sizlere kısaca Güneydoğu Anadolu Projesinden bahsedeceğim, mümkün olduğu kadar kısa ve damıtılmış bir sunuş yapacağım. Ağırlı olarak da su yapılarından ve proje kapsamında yapılmış olan su yapılarının bölgeye katkısından bahsedeceğim. Sunuşumuzun adı suya dayalı kalkınma projelerine örnek olarak ülkemizde ve dünyada verilen en büyük proje GAP. GAP bildiğiniz gibi ülkemizin Güneydoğu bölgesinde yer alan, iki adet ülkeyle de sınırı olan, en batıda Kilis, en doğuda Şırnak ın bulunduğu 9 adet ili kapsayan bir projedir. Çok kısaca genel değerlendirmelere bakalım, rakamlara; nüfus olarak ve yüzölçümü olarak ülkemizin 10 da birine eşittir ve toprak potansiyeline baktığınızda, 10 da birlik olan bu arazinin içerisinde, ekonomik olarak sulanabilir arazi miktarı yüzde 23 tür. Bunu son teknolojik gelişmeleri dikkate aldığınızda, ekonomik olarak sulanabilecek alan miktarı çok daha yüksek çıkabilir. Şimdi insanımız var, toprağımız var, bir de neyimiz var? Suyumuz var. Suya baktığımız zaman bölgeden geçen iki tane ana su kaynağımız var, bunlar Fırat ve Dicle. Toplam ülkedeki su varlığının yüzde 28 ine tekabül ediyor. Yanı yıllık akım olarak baktığımızda, 53 Milyar metreküp yıllık akımına kalıyor. Dolayısıyla insanımız var, suyumuz var, toprağımız da var, sonuçta bu çok doğal olarak Güneydoğu Anadolu Projesini doğuran ana etmenler oldu. Biz ne diyoruz Güneydoğu Anadolu Projesine, yani GAP a? İnsan, toprak ve su kaynaklarını geliştirmeyi hedefleyen, entegre, sosyoekonomik ve en önemlisi de sürdürülebilir bir bölge kalkınma projesidir. Bu projedeki en önemli unsur insandır ve hatırlayın Rio dan sonra ülkemizde yeni gelişen konseptle beraber, kalkınma yaklaşımı insan odaklı kalkınmaya dönmüştür, biz de Güneydoğu Anadolu Projesinde insan odaklı kalkınmaya geçtik. Bu proje öyle bir proje ki, sadece baraj ve su yapıları değil, yapmış olduğu etki, bütün sektörleri etkilemektedir, o yüzden entegre bir projedir. Tarımdaki bir gelişme ya da tarımın alt sektöründeki, sulamadaki bir gelişme sağlığı, turizmi, sanayiyi, eğitimi ve kentsel altyapıyı direkt olarak etkilemektedir. O zaman bunun bir bütün olarak plânlanması ihtiyacı doğmuş ve büyük proje olarak Güneydoğu Anadolu Projesi çok sektörlü olarak ele alınmıştır. Projenin koordinasyonundan sorumlu olan GAP İdaresi Başkanlığı da plânlama ve diğer üst düzey politika üretmek için kendi bünyesinde ilgili bütün sektörlerden oluşan uzmanlardan bir kadro oluşturmuştur. Bu GAP a baktığımız zaman, tarımsal potansiyeli ön plâna çıkarttığımızda, ekonomik olarak sulanabilir arazi yüzde 23, bununla beraber oluşacak bir göl yapısı var, gölalanı var. Nedir bu da? Yapılacak olan su depolama yapılarıyla oluşacak olan bir alandır. Bunun da ekonomiye ve diğer turizme katkısının sağlanması mümkün. Bunun dışında ekilebilir arazi yüzde 11, orman arazisi II. Su Yapıları Sempozyumu Eylül 2011, Diyarbakır

14 konusunda ciddi bir sıkıntımız var, en fakir bölgemiz ormanda yüzde 6, Türkiye nin nüfusuyla orantılı olarak işletme sayısı, tarımsal işletme sayısı yüzde 10, yine burada kırsal yerleşmelerde yüzde 11. Bu bahsetmiş olduğum, kullanımın GAP bölgesine yansıması haritası bu. Arazi kullanım kabiliyeti sınıfına göre Güneydoğu Anadolu Bölgesi incelendiğinde, görmüş olduğunuz gibi Verimli Hilal denilen bölgenin, yani Güneydoğu Toros larının altında kalmış olan bölge, 1 den 4. sınıfa kadar ekilebilir araziler ve ondan sonra 5,6,7 ve 8.sınıflarda da orman arazilerinin bulunduğu bölge. Şimdi toprak ve su yapıları, su yapıları sempozyumunda olduğumuz için, önemli olan toprak ve su yapıları geliştirme projeleri, burada anlatmamız gereken. İki büyük ana su kaynağımız var dedik, bir tanesi Fırat, bir tanesi Dicle. Fırat üzerinde 7 adet paketimiz var, suyu kaynakları geliştirme paketimiz, Dicle üzerinde de 6 adet paketimiz var. Bunlarla ne yapacağız? Biraz önce Sayın Kartal söylemişti, 22 adet baraj, 19 adet hidroelektrik santral, bunlarla beraber yaklaşık 7500 megavat kurulu güç ile 27 Milyar kilovat saat elektrik üreteceğiz. Bununla beraber yaklaşık olarak da 2 Milyon hektar alanı sulamaya açacağız. Şekil 1 - Güney Doğu Anadolu Bölgesi kapsamındaki İller ve Arazi Kullanım Kabiliyeti Sınıfları II. Su Yapıları Sempozyumu Eylül 2011, Diyarbakır

15 Projenin genelinde baktığımız zaman şu anda neredeyiz? Şu anda yaklaşık olarak 34 Milyar liralık bir harcama ile nakdi gerçekleşmeyi yüzde 80 e getirmiş durumdayız. Bu son yıllarda GAP Heyelan Plânının devreye girmesi ve aktarılan ciddi miktardaki kaynağın katkısıyla olmuştur. Sadece enerjiye baktığımızda, şu anda işletmede olan hidroelektrik santrallerimizden elde edilen enerji miktarı kurulu güç olarak megavattır. Bunu kuruşlandırdığımız zaman, 20,3 Milyar Dolara tekabül eder. Şimdi Dolar paritesi bilmiyorum ne kadardır, bunu çarptığımızda, bir önceki slaytta göstermiştim, toplam harcadığımız miktar toplam 33,7 Milyar TL, biz enerjiyle elde ettiğimiz gelir 20,3 Milyar Dolar. Yani daha önceden birçok basın yayın organında ve uzmanların tartıştığı, söylediği GAP, büyük bir çukurdur, sürekli para harcıyoruz, geriye dönüşü olmayan bir projedir dedikleri sav, burada sadece enerji faydasıyla ortaya konuyor. Tabi bunun bir de sulama faydası var, bunun turizm faydası var ve bunun bir de sosyal faydası var, bunlar buna dahil değil. İşletmede olan barajlarımıza baktığımızda, büyük barajlarımız, bizim Güneydoğu Anadolu Projesi Keban dışarıda kalır, Karakaya dan başlar. Karakaya yla 1987 den başlayıp, 2003 te Batman Barajıyla devreye girmiştir. Kümülâtif olarak 337,63 Milyar kilovat saat bir enerji üretimi Güneydoğu Anadolu Projesi kapsamında hidroelektrik santrallerden temin edilmiştir. Sulamalara hidroelektrik santrallerdeki kadar ileride değiliz, bunu GAP mastır plânı ve GAP bölge kalkınma plânındaki stratejiler gereği olduğunu söylemek lazım. Bununla beraber sulamada ülkemizdeki en önemli toplulaştırma sorunlarının giderilmesi için, çok büyük toplulaştırma projeleri başlatılmıştır, bunlar da çalışmalarda, inşaatları bir miktar engellemiştir. Şu anda işletmede olan hektar sulamamız vardır. Hedeflediğimiz sulama alanı, Devlet Su İşleri tarafından 1,8, halk sulamaları, eski adıyla Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün yapmış olduğu sulamalar dâhil olduğunda, yaklaşık olarak 2 Milyon hektar alana çıkacaktır. GAP eylem plânında, şu anda kaynak aktardığımız ve inşa edilecek olan sulama projelerinin toplamı 760 bin hektardır. Bunlarla beraber mevcut sulamaları da kattığımızda GAP eylem plânının hedefi en kısa sürede 1 Milyon 60 Bin hektarı sulamaya açmaktır. Yukarıda sayılmış olan, şurada vermiş olduğumuz listedeki sulamalar için de Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne kaynak aktarılmış, çalışmalar hızlandırılmıştır. Bununla beraber tabi bir de, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı toplulaştırma çalışmalarının hızlı bir şekilde yürütülebilmesi için kaynak ve projeler yatırım programına alınmış ve devam ettirilmektedir. Güneydoğu Anadolu Projesi kapsamında çok ciddi su yapıları mevcuttur, gerek baraj, gerek sulama tesisleri alanında. İnşaat mühendisleri olarak görebileceğiniz bütün su yapıları bu bölge içerisindeki inşaatlar rastlanır. Sadece su yapıları değil, diğer bütün meslek gruplarının da ciddi anlamda laboratuvar gibi çalışabilecekleri çok büyük bir alandır. Kısaca bu kadar, teşekkür ederim. (Alkışlar) Serdar Harp (Oturum Başkanı) - Sayın Tüzün e biz teşekkür ediyoruz, kısa, ama dolu dolu sunumundan dolayı. Tabi daha sonra açarız, GAP gerçekten çok önemli bir projemiz. Gelinen noktayı ve hedefleri Sayın Tüzün ifade ettiler. Evet, üçüncü olarak Fahrettin Çağdaş Bey sunumunu gerçekleştirecekler, kendinizi de tabi tanıtırsınız kısaca. II. Su Yapıları Sempozyumu Eylül 2011, Diyarbakır

16

17 Fahrettin Çağdaş Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, Diyarbakır Su Kanalizyon İdaresi Genel Müdürlüğü Ben de DİSKİ Genel Müdürlüğü adına herkesi saygıyla selamlıyorum. Fahrettin Çağdaş DİSKİ Genel Müdürlüğüne vekâlet ediyorum. Öncelikle bu sempozyumun düzenlenmesinde emeği ve katkısı olan İnşaat Mühendisleri Odası Şube yönetimine, Genel Merkez yönetimine ve düzenleyici herkese Diyarbakır adına, DİSKİ adına ben de teşekkür ediyorum. Siz katılımcıları da saygıyla selamlayarak başlamak istiyorum. Benim sunumum belki su yapıları dışında, kente DSİ ve GAP İdaresi dışında, bölgede su yönetimi konusunda en etkin olan Diyarbakır Su Kanal İdaresinin mevcut yapısı, Türkiye deki su yönetim politikaları ve kentlerde gelecekte su yönetimi konusundaki görüş önerilerimizi sizlerle paylaşmak istiyoruz. Su yönetimi DSİ ve GAP İdaresindeki arkadaşlar da ifade ettiler, belirli politikalar ve kurallar kapsamında, evet su kaynaklarının kullanılması, geliştirilmesi, dağıtımı ve optimum kullanımına ilişkin faaliyetlerdir. Yalnız bu su politikalarını biz hangi siyasal hedeflerle, anlayışlarla yürüteceğiz o da bir o kadar önemli olan konu başlıkları. Evet, su yönetimi mutlaka ekonomik yönü olan ve bu politikayla yönetilmesi gereken bir alandır. Sosyal yönü vardır su yönetiminin; çünkü insan kullanımına sunacaksınız, eşit ve adil politikalarla herkese ücretsiz ulaştırma gibi bir niyetinizin, hedefinizin olması lazım. Sağlıklı ilintili bir uygulamadır, DSİ Genel Müdür Yardımcısı arkadaşımız da ifade etti. Özellikle kentlerdeki içme suyu ve insanların ihtiyaç duyduğu gıda üretimini suyla temin edeceksiniz. Evet, su biraz da çevre politikalarıyla yönetilmesi gereken bir alandır, doğal ortamdan aldığınız, kentlerde özellikle sanayi ve endüstriyle kirlettiğiniz bir alanı, tekrar çevreye en az zararla bertaraf etmeniz lazım. Tüm bunları yürütürken demokratik yöntemlerle, katılımcılıkla suyu yönetmeniz gerekir. Su yönetiminden bahsettiğimizde, kent merkezlerinde su ve atık su arıtımı belirli idareler tarafından yönetilmekte, su kaynaklarının yönetiminden bahsetmek mümkün, su taşkınlarının koruma yöntemleriyle ilgili yönetim yapıları, sulama yönetimiyle ilgili idari yapılar ve yeraltı suyu konusunda su yönetimini kategorize etmek mümkün. Suları biz tarımsal amaçlı, endüstriyel, kentsel, rekreasyon ve çevre faaliyetleri için kullanmaktayız. Tüm bu sudan bahsederken, bu camianın çok çok iyi bildiği bazı tabloları tekrar tekrar paylaşmakta da fayda var. Gezegenimizde, dünyada ve ülkemizdeki su potansiyelini de mutlaka bilmemiz lazım. Yani bildiğiniz gibi işte tatlı su kaynaklarımız yüzde üç gibi bir oran dünyada, bunun da yüzde 70 i buzullarla ve dağlarda bulunmakta. Yine yüzey sularımızın da yüzde 87 si göllerde bataklık ve sadece üzerinde tartışma yürüttüğümüz ve bu yüzey suyunun, yani ortalama olarak 0,3 lük kısmın o pay içerisindeki yüzde 2 lik kısmı hem kentlerde, hem elektrik, hem de sulamada kullandığımız çok kıt bir kaynak. II. Su Yapıları Sempozyumu Eylül 2011, Diyarbakır

18 Bu verileri DSİ deki, GAP taki arkadaşlar da paylaştılar, çok detaya girmeden, belki rakamlarda farklılıklar olabilir, farklı kaynaklardan aldığımız için, ama bildiğimiz ve ortaklaştığımız bir nokta, ülkemizdeki kullanılabilir su potansiyelimiz 112 Milyar metreküp. Tabi kentlerde ve bölge, kıta mukayesesini yaptığımızda, kişi başına düşen kullanılabilir su miktarında, Türkiye nin payı metreküp gibi bir rakam kişi başına düşen, bu da su yoksunu kategorisine girdiğimiz bir ifade, yani Irak ın da gerisinde, Suriye ve Lübnan dan kısmi olarak küçük paylarla biraz daha iyi noktada. Gelişmiş ülkelere baktığımızda; Batı Avrupa ve Afrika, Güney Amerika dâhil olmak üzere ki, dünya ortalamasının da metreküp olan rakamın da epey gerisindeyiz. Tabi ülkemizin nüfusunun 2030 yılında 100 Milyona ulaşma gibi bir istatistik hesabı da dikkate alındığında, bu rakamın önümüzdeki süreçte, 1100 metreküp gibi bir rakam, dolayısıyla dikkatli kullanılması ve plânlanması gereken bir kaynak. Su kullanım gelişimiyle ilgili yine verileri detayıyla verdiler, su gelişiminin şu andaki mevcut ülkemizdeki genel ortalaması 2023 hedeflerine baktığımızda yüzde 61 lik bir artış, hidroelektrik enerji gelişiminde yüzde 270 gibi bir artış hedefleniyor, yine içme, kullanma ve sanayi suyunda da yüzde 366 gibi bir hedef var. Tabi sulamayla ilgili baktığımızda GAP Türkiye deki bu ortalamanın epey ilerisinde bir rakamla karşımıza çıkmakta. Evet, benim esas gelmek istediğim nokta, belediyelerdeki su verileri, temiz ve atık su yönetimi konusundaki hem ülkemizdeki tablo, hem bizdeki tabloları sizlerle paylaşmak. En son aldığımız veri belediyelerde 3225 adet belediyenin olduğuna dair bir veri, öyle rakamlar değişebiliyor, Kanun Hükmünde Kararnameler ve yasal değişikliklerle belediye sayılarını da tutturmakta zorlanabiliyoruz. İçme ve kullanma suyuyla hizmet verilen belediye sayısı 3190, yine bu tesisleri olan, arıtma tesisleri olan belediye sayısına baktığımızda 434. Toplam su miktarı ve potansiyeline baktığımızda 4,56 Milyar metreküp gibi bir rakam. Kentler ve belediyeler bu potansiyelin yüzde 40 ını barajlardan, yüzde 28 ini kuyulardan, yüzde 23 ünü kaynaklardan ve yüzde 4 ünü akarsulardan, yüzde 5 ini de göl ve göletlerden temin etmektedirler. Yine arıtılan su miktarı, yani 4 Milyar metreküplük bir potansiyelin, baktığımızda sadece yüzde 50 sini arıtarak kentlerimizde sağlıklı içilebilir su olarak vermekteyiz. Arıtma sayısına baktığımızda 170, bu arıtmalar kendi içinde sınıflandırıldığında, yüzde 71 le fiziksel, yüzde 84 le konvansiyel ve maalesef 15 tane gelişmiş arıtma tesisimiz var. Tabi şanslı kentlerimiz de var, Diyarbakır gibi, Erzurum, Kayseri ve Bursa gibi, sadece belki fiziksel arıtmalarla sağlıklı suyu kentlere vermek mümkün. Yine atık suya baktığımızda, arıtılan atık su miktarı 2,25 Milyar metreküp, yüzde 69 unu ancak arıtıp doğal ortama, çevreye verebilmekteyiz. Alıcı ortamlarımıza baktığımızda, yüzde 44 ünü denizler, yine yüzde 43 ünü akarsular, yüzde 3,5 barajlara, yüzde 2,1 göl ve göletlere ve yüzde 1,5 uğunu araziye vermekteyiz. Atık su arıtma tesisi sayısına baktığımızda, yine 3000 lerle ifade edilen belediye sayısı içerisinde 236 gibi çok düşük bir rakam. Yine bunların kendi içinde sınıflanması, fiziksel arıtmalar 29 adet, biyolojik arıtma 158, gelişmiş ileri biyolojik arıtma diyebileceğimiz, evet doğal çevreyi kirletmeden, canlının yaşayabileceği ortamlara verdiğimiz atık su arıtma tesisi sayısına baktığımızda 3000 belediye içerisinde maalesef 32 gibi bir rakam, bu da gelişmiş kentler. Atık sularla ilgili çok fazla detaya girmeden, sadece kirletilen kentte, kirletilen sanayi tarafından, kirletilen suları temizlemek için 8 litre temiz suya ihtiyaç olduğunu tekrar hatırlatmakta fayda var. Bunun detayları bizler açısından şöyle önemli, yani kirlettiğimiz suyu temizlemek için çok ciddi bir maliyet, özellikle belediyeler, yerel yönetimleri bekleyen en önemli risklerden birisi de bu. Bir 10 yıl önce faaliyete geçen Diyarbakır atık su arıtma, fiziksel mekanik arıtma tesisimiz 20 Milyon Dolara mal olmuş, ama yetmiyor. Şu II. Su Yapıları Sempozyumu Eylül 2011, Diyarbakır

19 anda yürüttüğümüz bir proje, 35 Milyon Avroluk bir ileri biyolojik arıtma tesisi. Bu da kentlerin ekonomisi açısından baktığımızda, ne kadar büyük bir maliyet, bu maliyetin tabi vatandaşa ve çevreye faturası cabası. Kirlenme türlerine çok fazla girmeden, bildiğimiz konular. Evet, Türkiye deki su hizmetleri ifade edildi, 25 tane havzamız bulunmakta. Türkiye deki su yönetimlerine baktığımızda, bazı kurumlarımız var. DSİ gibi, İlbank, Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü gibi, birebir suyla ilgilenen kurumlar, ama bu pay içerisinde DSİ nin varlığı yadsınamaz, gerek yeraltı, gerekse yüzey suların yönetiminde neredeyse Türkiye de tekel konumunda olan bir kamu kuruluşu. Bunların görev dağılımına baktığımızda, yeni oluşan bakanlıklara paralel olarak Orman ve Su İşleri Bakanlığının, su kaynaklarının korunması, sürdürülebilir bir şekilde kullanılmasına dair politikalar oluşturma, ulusal su yönetimini koordine etmek gibi çok akıllıca, rasyonel hedefler. Yine Çevre ve Şehircilik Bakanlığının su, hava, toprak gibi alıcı ortamların çevre etkilerini değerlendirmek, ölçüm almak, izlemek, izin vermek ve denetleme gibi görevleri, Tarım Bakanlığı nın, Sağlık Bakanlığının, İlbank ın, İl Özel İdaresinin ve belediyelerin. Özellikle belediyelerini burada içme, kullanma, atık su arıtımı, iletimi, tüketicilere dağıtımı ve gerektiğinde su toplama yatırımlarını gerçekleştirme gibi görevleri var. Tabi bu görevler özellikle Büyükşehir Belediyelerde baktığımızda, su kanal idareleri adı altında bir yapılanmayla bu faaliyetlerini yürütmekte yılında, hepinizin dikkatini çekmek istediğim bir tarih, 12 Eylül 80 askeri darbesinin hemen sonrasında oluşturulmuş bir kamu idaresi ve halen bizler Diyarbakır da, Kayseri de veya Erzurum da İSKİ Kanunuyla bu faaliyetlerimizi yürütmekteyiz. Evet, Büyükşehir Belediye Kanununa baktığımızda, DSİ ye verilen bazı rol ve görevlerin tanımı, su havzalarının korunması görev ve yetkisi verilmiş, barajları yapma, dereleri ıslah etme, kaynak suyu arıtma, bu suları pazarlama gibi biraz ticari roller ve görevler de verilmiş Kanunda. Yine Belediye Kanununa baktığımızda, 14.maddesinde bu su ve kanalizasyon hizmetleriyle ilgili tanımlama var. Burada dikkat çekici nokta; yapar ve yaptırır gibi özel sektöre, özelleştirmeye açık ifadeler var. Belediyenin yetkileri ve imtiyazları, içme, kullanma gibi endüstri suyunu temin etme, atık suyu ve yağmur suyunun uzaklaştırılması gibi ifadeler, yine işletme kurma, işletme ve işlettirme gibi tekrar tekrar özelleştirmeye açık kapı teşvik eden ifadeler var. Su kanal idarelerine baktığımızda, İSKİ Kanunundan bahsettik, bu görev tanımı içerisinde kaynağından abonelere suyu ulaştırma, bunun için tesisler kurma, kurdurma, etütler, plân, projeler yapabilme, yine abonelerden, alıcı ortamlara kadar kirletilmiş suları arıtarak, yine çevreye verme gibi görev ve roller. Yalnız su kanal idaresini 1981 yılında kurulurken, dikkat çekici bir nokta; organizasyon yapısına baktığımızda da bir anonim şirketin tam da tanımı var karşımızda. Genel kurul, anonim şirketlerde olduğu gibi, yönetim kurulu tanımı ve genel müdürlük adı altında bir organizasyon. Aslında anonim şirketin altyapısı oluşturulmuş, Yasa da buna müsait, önümüzdeki günlerde herhalde, artık su kanal idarelerimizi A.Ş şeklinde yöneteceğiz. Şimdi idari yapısına baktığımızda; genel kurul bir demokratik yönü belki, Büyükşehir belediye meclisi direkt bu su kanal idarelerinin genel kurulu niteliğindedir. Ancak bunların 6 ayda bir toplanması, mütevazı gibi sadece bütçeyi onaylama, faaliyet raporlarını geçirme, borçlanmaya evet demek, tarifeleri belirleme gibi sadece rutin birtakım faaliyetler, görev tanımlamalar bulunmakta. Yine İSKİ Kanunu, 2560 sayılı şu meşhur Kanunumuzda, 23.maddesinde; ürettiğiniz suyun yüzde 10 u üzerine bir kâr koyarak, II. Su Yapıları Sempozyumu Eylül 2011, Diyarbakır

20 vatandaşlara tarife belirleme gibi bir görev ve tanımlamayla karşı karşıyasınız. Tabi dayatma hükümler var, işte Çevre Bakanlığının yeni yapılanmasında, sizin kentlerde topladığınız su faturalarının yüzde 1 ine el koyabilmektedirler. Dönem dönem hibe ve fonlar adı altında da siyaseten lütuf ederler. Aslında bu kaynaklar da belediyeler ve kentlerde toplanın ve parasına el konulan kaynaklardır. Yine genel kurulun işte mesken tarifeleri, işyeri tarifeleri, resmi tarifeler gibi tanımlama ve görevleri var. Tabi kişi başı su miktarına baktığımızda, dünya ortalaması, günlük getirilebilir su 150, Kanada da 350 gibi bir rakam, Avrupa Birliğinde 165, evet bu aralar çok sıkça gündemde olan Afrika daki kişi başına kullanılan, tüketilen su miktarı maalesef 20 litre. Türkiye ortalaması 111, arkadaşlar bu veriyi verdiler, 98 litre Diyarbakır, ancak şu anda 120 litre gibi bir noktadayız. Yani Türkiye ortalamasının üzerine çıkmışız. Yine tabi suyu tarifelendirip, fiyatlandırıp vatandaşlara veriyoruz. Birkaç tane Büyükşehir belediyemizin bir metreküp su fiyatlarına baktığımızda, Diyarbakır ın, evet biz de barajdan su almaktayız, DSİ Bölge Müdür Yardımcısı arkadaşımız ifade ederken Diyarbakır içme suyunu temin edip, evet tesis yapıp işletmesini DİSKİ ye vermekte, ancak DİSKİ yi borçlandırmıştır. Biz su tarifelerimize yapacağımız zamların katkıları belirli bir yüzdeyle direkt DSİ ye gitmekte. Ancak o dönem tabii ki böyle bir kurum, böyle bir kent, kendi imkânlarıyla bunu yapabilme şansına sahip olmadığı için DSİ tarafından yapılmış, tabi takdir edilmesi gereken de bir hizmet. Ancak bir metreküp su rakamımız 1,42. Bu da Diyarbakır ın sosyoekonomik yapısına baktığımızda, bu rakamda da bir süre daha ısrarcı olacağımız görülmekte. Çizelge 1 - İllere Göre Su Birim Fiyatları Şehirler Ankara İstanbul İzmir Bursa Konya Adana Antalya Diyarbakır 1m³ Su Fiyatı 2,70 TL 3,02 TL 2,24 TL 2,31 TL 1,92 TL 2,51 TL 1,56 TL 1,42 TL Şimdi yerel yönetimlerin bu su politikaları konusundaki rolleri neler olmalı? Bu sıkıntıları ifade ediyoruz, ancak gelecekte Türkiye nin kamu reformu gibi ifadeler, yerel yönetim ifadesi, özerklik gibi tartışmaların olduğu böyle bir dönemde, su kanal idareleri aslında yerel yönetimlerin rolleri ne olmalı diye bizim bazı önermelerimiz olacak. Öncelikle su temin etmek üzerine baraj ve diğer tesisleri kurma, işletme görev ve yetkisi, evet Yasada tanımladığı gibi bizde olmalı, ancak projelerimizin onayı ve denetleyicisi bana göre DSİ değil, artık teknik kapasitesi gelişmiş bu su kanal idareleri, barajlar inşa edebilmeli. Yine derelerin ıslah edilmesiyle ilgili görev ve tanımlamalar var, bu tümüyle yerel yönetimlere devredilmesi gereken bir hizmet. Yine hizmet alanımız içerisindeki, özellikle yeraltı suları konusunda ciddi bir handikap var. 167 sayılı Yeraltı Suları Kanununa göre tümüyle II. Su Yapıları Sempozyumu Eylül 2011, Diyarbakır

21 bu tasarruf DSİ de, biz kent merkezinde herhangi bir kuyuya, yeraltı suyuna müdahale edebilme, izin verebilme, kullanmayla ilgili bir tasarruf hakkımız yok. Yerel yönetimlere en azından belediye sınırları içerisinde bunun verilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Yine su kanal idareleri, kendi aralarında birlik kurma, birlik ve benzeri kuruluşlara üye olma gibi yetkilere sahip olmalı, elektrik enerjisi üretebilmeli. Bizim su maliyetimizin en önemli gider kalemlerinden bir tanesi elektrik enerjisi, bu konuda yetkilerin su kanal idarelerine verilmesi, ama özelleştirilmeden kamu eliyle yürütülecek, kamu idarelerin tabi ben bahsediyorum. Evet, havza birlikleri oluşturulmalı ve su kanal idareleri bu havza birlikleri üzerinden havzaları yönetmeli, havza yönetiminden de bizim kastımız; idari sınırlar değil, doğal sınırlardır. Yine kaynak suları ve tarihi su yapılarının korunmasına ilişkin görev ve yetkilere talip olduğumuzu belirtmek istiyorum. İfade ettim, anonim şirket gibi genel kurul tanımlamasını biz kente ve havzalarda su meclisi şeklinde örgütlememiz mümkündür. Demokratik ve katılımcı mekanizma ancak bu şekilde gelişir, dolayısıyla HES lerle ilgili tartışıla gelen ülkemizdeki bu sıkıntıları, siz yerelde oluşturacağınız, belki merkezi yapı içerisindeki bileşenleri de katacağınız bu su meclisleriyle yerinde tartışıp, çok daha sağlıklı kararlar alabilme şansına sahip olabilirsiniz. Su kanal idareleri, idari açıdan Su Kanunu tartışmaların taslağının hazırladığı bir dönemde, yine yerel yönetimlerde bu idareler kesinlikle kalmalı, merkezi bir yapıya bağlanmamalı. Yani elektrik tarifesi gibi merkezi bir yerden bunlar belirlenmemeli, kentlerin ve yerelin özgün koşullarına göre bunlar yapılmalı. Tabi bunun yaparken, evet İl genel meclisleriyle, Büyükşehir belediye meclisleri arasında çift başlı, iki başlı yönetim yapılarını görebilmekteyiz, yine bunlarda sıkıntıları var. Bunlar birleştirilmeli, yani kentlerde artık tek meclis eliyle kent yönetimlerine geçebilmeliyiz. Vali ve Büyükşehir belediye yetkileri yine tek elde toplanmalı ve bu yetki kullanacaklar seçimlerle belirlenmeli. Evet, şu anda biz 20 kilometrelik bir sınırla sınırlı bir hizmet yürütmekteyiz. Aslında su kanal idaresi DİSKİ nin yetki ve sorumluluğu ilin coğrafi sınırlarını kapsamalı. Dolayısıyla Eğil den, Hani, Lice, Silvan gibi küçük ilçe, köylerimizin su kanal hizmetlerini yürütebilecek bir kabiliyet olduğu için su kanal idareleri buralarda olmalı. Yine özellikle arıtma suyu ve kent sularının temininde kredi veren kuruluşların, evet yerelleşmeden belki özelleşme gibi bir algı çıkabiliyor, merkezi yapılar bu dışarıdan kredi verilen kuruluşların, özellikle mal ve hizmet üretimine yönelik, sosyal devlet ilkesine uygun olarak su yönetimi konusunda pozitif destekler sunmalı ki, belediyeler bu uluslararası finans kuruluşlarının güdümünde, tahakkümünde kalmasınlar. Evet kadro dayatmalarından vazgeçilmeli. Evet, su havzalarının sınırlarını ifade ettik, birlik meclisleri, bu birlikler oluştuktan sonra bunları da birlik meclisleri eliyle su havzaları yönetilmeli. Plânlama ve karar almaları yerel yönetimler mutlaka merkezi idarenin su plânlamasıyla ilgili aldı kararlarda yerel yönetimlere de danışmalı, fikirlerini almalı. En önemli finans yapısı olan İlbank -ki, İller Bankasının 1954 ten günümüze kadar bu ülkede çok ciddi katkıları oldu- bizim önerimiz; yerel yönetimler bankası olarak yeniden yapılandırılması, yönetim yapısında yerel aktörler yer almalı, projeler bu temelde destek sunulmalı, bu bütçeler bir havuzda toplanıp, ihtiyaçlara göre yeniden dağıtılmalı. Çok kısaca su yönetim politikamızın ana ilkelerini, özellikle DİSKİ Genel Müdürlüğü olarak gelecekte suyu biz hangi temel ilkelerle yönetmek istiyoruz, bunu da kısaca sizlerle paylaşmak istiyorum. Evet, işin özü su yönetimleri demokratik ve katılımcı olmayı esas almalıdır ki, bizi bu tartışmalara bu ülkede son verelim. Derelerin kardeşleri, hakların II. Su Yapıları Sempozyumu Eylül 2011, Diyarbakır

22 kardeşliğinin çözüm ve idari yapısı da tam da budur. Demokratik ve katılımcı mekanizmaları esas aldığınızda siz bunları oluşturabilirsiniz. Su yönetimleri, suyu bir yaşam kaynağı olarak görmeli, evet su hakkını korumalı ve güvence altına almalı. Suyumuz var, toprağımız var, imkânlarımız var, ama bunları hangi ilkeler ve perspektifle, felsefeyle yöneteceğimiz noktasında, evet su bir yaşam kaynağıdır ve biz su hakkını mutlaka güvence altına almalıyız. Suyu ekolojik, demokratik ve sosyal politikalar çerçevesinde özelleştirilmeden, kamu eliyle yönetmeliyiz. Eğer suyu siz bu ekolojik yapı, demokratik yapı ve sosyal politikalar dışında değerlendirdiğinizde, daha pratik yatırımlar adı altında özelleştirdiğinizde, biz siz su güvencesinde ve su hakkından da bahsedebilme şansımız yok, dolayısıyla bu felsefenin de su yönetiminde esas alınması gerektiğini düşünüyoruz. Evet, su yönetimlerinde bazı su kanal idarelerimizin web sayfasına girdiğinizde başlamıştır, müşteri ilişkileri, müşteri danışmanları gibi yapılanmalar. Vatandaş müşteri olmamalı, su yönetiminde su politikasında. Her vatandaş suya eşit, adil ve ücretsiz ulaşmalı. Su yönetimleri havzalar arası su birliğini savunuyoruz ve su demokrasileriyle bu havzalar arası su birliğinin yönetebileceğine inanıyoruz. Evet, Kürtçede su hayattır dan ziyade av ronahiye denir. Evet, su aydınlıktır, ışıktır, gelecektir. Hepinize teşekkür ediyorum, saygılar. Serdar Harp (Oturum Başkanı) - Sayın Fahrettin Çağdaş Beye bu detaylı sunumu için teşekkür ediyoruz. Hem su politikalarına yerel yönetimlerinde suyun yönetimine, sorunlara ve çözüm önerilerine ilişkin detaylı bir sunum yaptılar, sağ olsunlar. Evet, şimdi Meral Halifeoğlu Hanımefendinin sunumunu izleyeceğiz II. Su Yapıları Sempozyumu Eylül 2011, Diyarbakır

23 ILISU BARAJI VE HASANKEYF Yard. Doç. Dr. Meral Halifeoğlu Dicle Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Restorasyon Anabilim Dalı Başkanı Tüm katılımcıları saygıyla selamlıyorum, hoş geldiniz. Meral Halifeoğlu Dicle Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü Restorasyon Anabilim Dalı Başkanıyım. Yaklaşık 12 yıldır fakültemde öğretim üyesi olarak görev yapmaktayım. Ben biraz bugün herhalde bu sunumumla biraz da içinizi burkmuş olacağım. Hasankeyf deyince içimizin herhalde burkulmadığı kimse yoktur diye düşünüyorum ve başına gelecek olan da Ilısu Barajı konusu. Bu bakımdan da çalışmamı Hasankeyf ve Ilısu Barajı diye aldım. Hasankeyf le Ilısu Barajının hikâyesine girmeden önce biraz Hasankeyf i tekrar bir gözden geçirelim ya da bir tarihi geçmişine bakalım istiyorum. Hasankeyf Güneydoğu Anadolu Bölgesindedir, Batman İline 37 kilometre uzaklıkta tarihi bir yerleşim alanıdır. Birçok ülkenin imkânı olmayan nadir yerlerden biridir, çünkü tam bir Ortaçağ şehridir. Bu aslında ülkemizin büyük bir zenginliğidir, büyük bir tarihi kaynağıdır. Dicle Nehrinin iki yakasına kurulmuştur, kayaları oyulmuş mağara şeklindeki binlerce konutu nedeniyle Mağaralar Şehri ya da Kayalar Kenti anlamına gelen Hısnakeyf olarak da anılmıştır. Hasankeyf in ne zaman ve kimler tarafından kurulduğu aslında bilinmiyor. Ancak şehir ve etrafındaki binlerce mağara, insanların buraya çağlar öncesinden yerleştiğini de göstermektedir. Milattan önceki dönemlerde Hasankeyf in ne gibi tarihte gelişmelere sahne olduğu, kimlerin burada hüküm sürdüğü henüz tam olarak bilinmese de, bu konudaki araştırma kazıları sürmektedir. Yalnız Mezopotamya Bölgesine hâkim olan kavimlerin en gözde yerlerinden birinin Hasankeyf olduğunu söylemek de mümkündür. Miladi ilk asırlarda Hasankeyf, Bizanslılarla Sasaniler arasında sürekli el değiştirmiştir. Bizans ın hâkimiyeti Müslümanların burayı ele geçirdiği 7.asrın başlarına kadar da sürmüştür. Ortaçağ başlarında Hıristiyan Süryanilerin yaşadığı Hasankeyf, Hazreti Ömer zamanında 640 ta İslam topraklarına katılmıştır. İslam döneminde sırasıyla Emeviler in, Abbasilerin, Hamdanilerin ve Mervanilerin idaresi altında kalmıştır. Selçuklu Sultan Alpaslan ın komutanlarından Artuk oğlu Sökmen 1101 yılında Hısnakeyf Artukluları adı altında bir devlet de kurmuştur. Hasankeyf tarihte bir devlet kendi olarak da demek ki yer aldığını hissediyoruz. Kuzeyden Güneye kıvrılıp giden Dicle Nehri üzerinde yer alması ve o günlerde ticaretin önemli bir kısmının nehir yoluyla yapılması nedeniyle Hasankeyf, ticaret ve ekonomik olarak da gelişmiştir. Hasankeyf i Artuklular dan alan Eyyubiler, henüz bölgeye tam hâkim olmadan Moğol istilası ve harabiyetiyle karşılaşmış ve burada birçok yerleşim bölgesi de kayıplara uğramıştır. Bugün Hasankeyf te bulunan birçok eserde imzası bulunan Eyyubilerin, Sultan Süleyman zamanında bu imar faaliyetleri zirveye ulaşmıştır. Kısa bir süre Akkoyunlu hâkimiyetinde de kalmıştır Hasankeyf, sonra Osmanlı Devleti sistemi içinde Diyarbakır Beylerbeyliğine bağlı kaza ve sancak merkezi olarak da idare edilmiştir. II. Su Yapıları Sempozyumu Eylül 2011, Diyarbakır

GAP BÖLGESİNDE YER ALAN İLLERİN YATIRIM FAALİYETLERİ BÖLGESEL TOPLANTISI

GAP BÖLGESİNDE YER ALAN İLLERİN YATIRIM FAALİYETLERİ BÖLGESEL TOPLANTISI T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI GAP BÖLGESİNDE YER ALAN İLLERİN YATIRIM FAALİYETLERİ BÖLGESEL TOPLANTISI Prof. Dr. Veysel EROĞLU Çevre ve Orman Bakanı 18 Ağustos 2009 - Şanlıurfa GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ

Detaylı

Diyarbakır Ticaret Borsası Laboratuar Rapor No:002-08

Diyarbakır Ticaret Borsası Laboratuar Rapor No:002-08 2008 Diyarbakır Ticaret Borsası Laboratuar Rapor No:002-08 Diyarbakır Ticaret Borsası Laboratuar Rapor No:002-08 GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ SON DURUMU( GAP): Dünyadaki toplam su tüketiminin %70 i sulama

Detaylı

GAP EYLEM PLANI. (14 Mart 2008)

GAP EYLEM PLANI. (14 Mart 2008) GAP EYLEM PLANI (14 Mart 2008) GAP ın Gelişme Aşamaları 1960 Fırat ve Dicle Nehirleri üzerinde yürütülen çalışmalar 1977 Çalışmaların GAP adı altında birleştirilmesi (GAP Su Kaynakları Geliştirme Proje

Detaylı

GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ (GAP) EYLEM PLANI İLE SAĞLANAN GELİŞMELER

GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ (GAP) EYLEM PLANI İLE SAĞLANAN GELİŞMELER GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ (GAP) EYLEM PLANI İLE SAĞLANAN GELİŞMELER 1. GİRİŞ Dr. Hayreddin ERŞAN DSİ Genel Müdürlüğü, Proje ve İnşaat Dairesi Başkanlığı, GAP Şube Müdürlüğü, ANKARA hayrettin@dsi.gov.tr

Detaylı

GAP EYLEM PLANI (EKİM 2010)

GAP EYLEM PLANI (EKİM 2010) GAP EYLEM PLANI (EKİM 2010) 2008 yılında, GAP kapsamında bölgede gerçekleştirilen bütün yatırımlar ve yaşanan gelişmeler gözden geçirilmiş; Güneydoğu Anadolu Projesi nin ekonomik kalkınma, sosyal gelişme

Detaylı

Su Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi

Su Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi Su Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yozgat Su, tüm canlılar için bir ihtiyaçtır. Su Kaynaklarının

Detaylı

Ankara 16 Tesisin Temel Atma ve Açılış Merasimi 28 Ağustos 2013, Çarşamba 18:00

Ankara 16 Tesisin Temel Atma ve Açılış Merasimi 28 Ağustos 2013, Çarşamba 18:00 Ankara 16 Tesisin Temel Atma ve Açılış Merasimi 28 Ağustos 2013, Çarşamba 18:00 Sayın Başbakan Yardımcım, Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Büyükşehir Belediye Başkanım, Genel Müdürlerim,

Detaylı

Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Müsteşarım, Değerli Genel Müdürlerim, Sayın Belediye Başkanlarım,

Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Müsteşarım, Değerli Genel Müdürlerim, Sayın Belediye Başkanlarım, Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Müsteşarım, Değerli Genel Müdürlerim, Sayın Belediye Başkanlarım, Adıyaman 7 Mart 14 Adet Tesisin Temel Atma ve Açılış Merasimi ( 4 adet temel

Detaylı

Antalya Kepez 1 Mart 9 Adet Tesisin Açılış ve Temel Atma Merasimi (1 adedi baraj, 3 adedi içme suyu tesisi, 5 adedi taşkın koruma tesisi)

Antalya Kepez 1 Mart 9 Adet Tesisin Açılış ve Temel Atma Merasimi (1 adedi baraj, 3 adedi içme suyu tesisi, 5 adedi taşkın koruma tesisi) Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Müsteşarım, Değerli Genel Müdürlerim, Sayın Belediye Başkanlarım, Antalya Kepez 1 Mart 9 Adet Tesisin Açılış ve Temel Atma Merasimi (1 adedi baraj, 3 adedi içme

Detaylı

GAP. Ve Türkiye ye katkısı

GAP. Ve Türkiye ye katkısı GAP Ve Türkiye ye katkısı GAP nedir? Temel hedefi, Güneydoğu Anadolu Bölgesi halkının gelir düzeyi ve hayat standardını yükselterek, bu bölge ile diğer bölgeler arasındaki gelişmişlik farkını ortadan

Detaylı

Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Müsteşarım, Değerli Genel Müdürlerim, Sayın Belediye Başkanlarım,

Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Müsteşarım, Değerli Genel Müdürlerim, Sayın Belediye Başkanlarım, Manisa (Alaşehir) 13 Mart 26 Adet Tesisin Temel Atma ve Açılış Merasimi ( 21 temel, 5 açılış) (1 adedi baraj, 2 adedi büyük sulama, 1 adedi gölet, 14 adedi gölet ve sulama, 1 adedi gölet sulaması, 7 adedi

Detaylı

Türkiye de Son Dönem Bölgesel Gelişme Politikalarının Değerlendirilmesi ve Gelecek Gündemi. Bölgesel Gelişme ve Yapısal uyum Genel Müdürlüğü

Türkiye de Son Dönem Bölgesel Gelişme Politikalarının Değerlendirilmesi ve Gelecek Gündemi. Bölgesel Gelişme ve Yapısal uyum Genel Müdürlüğü Türkiye de Son Dönem Bölgesel Gelişme Politikalarının Değerlendirilmesi ve Gelecek Gündemi Bölgesel Gelişme ve Yapısal uyum Genel Müdürlüğü İçerik Bölgesel Gelişme Politikasının Unsurları Stratejik Kurumsal

Detaylı

MARMARA BÖLGESİNDEKİ HAVZA KORUMA EYLEM PLANI

MARMARA BÖLGESİNDEKİ HAVZA KORUMA EYLEM PLANI MARMARA BÖLGESİNDEKİ HAVZA KORUMA EYLEM PLANI 1 İÇERİK 1. HAVZA KORUMA EYLEM PLANLARI 2. MARMARA VE SUSURLUK HAVZALARI 3. ULUSAL HAVZA YÖNETİM STRATEJİSİ 4. HAVZA YÖNETİM YAPILANMASI 5. NEHİR HAVZA YÖNETİM

Detaylı

TEKİRDAĞ SU VE KANALİZASYON İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TESKİ

TEKİRDAĞ SU VE KANALİZASYON İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TESKİ TEKİRDAĞ SU VE KANALİZASYON İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TESKİ Tekirdağ Büyükşehir Belediyesine bağlı, müstakil bütçesi bulunan ve kamu tüzel kişiliğine haiz bir kuruluş olan Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi

Detaylı

SULAMA VE ÇEVRE. Küresel Su Bütçesi. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com. Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ

SULAMA VE ÇEVRE. Küresel Su Bütçesi. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com. Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ Sulama? Çevre? SULAMA VE ÇEVRE Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ SULAMA: Bitkinin gereksinimi olan ancak doğal yağışlarla karşılanamayan suyun toprağa yapay yollarla verilmesidir ÇEVRE: En kısa tanımıyla

Detaylı

Hidroelektrik Enerji. Enerji Kaynakları

Hidroelektrik Enerji. Enerji Kaynakları Hidroelektrik Enerji Enerji Kaynakları Türkiye de kişi başına yıllık elektrik tüketimi 3.060 kwh düzeylerinde olup, bu miktar kalkınmış ve kalkınmakta olan ülkeler ortalamasının çok altındadır. Ülkemizin

Detaylı

T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ (GAP) Ülkemizin en büyük kalkınma projesi... GAP ı 2018 yılı sonunda tamamlıyoruz.

T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ (GAP) Ülkemizin en büyük kalkınma projesi... GAP ı 2018 yılı sonunda tamamlıyoruz. T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ (GAP) GAP demek, bereket demektir GAP demek, kardeşlik demektir Ülkemizin en büyük kalkınma projesi... GAP ı 2018 yılı sonunda tamamlıyoruz.

Detaylı

Ekonomiyi Etkileyen Etmenler (Faktörler): 1- Coğrafi Etmenler. 2- Doğal Kaynaklar. 3- Teknolojik Gelişmeler. 4- İhtiyaç ve İstekler

Ekonomiyi Etkileyen Etmenler (Faktörler): 1- Coğrafi Etmenler. 2- Doğal Kaynaklar. 3- Teknolojik Gelişmeler. 4- İhtiyaç ve İstekler Ekonomiyi Etkileyen Etmenler (Faktörler): 1- Coğrafi Etmenler 2- Doğal Kaynaklar 3- Teknolojik Gelişmeler 4- İhtiyaç ve İstekler 5- Devletin Katkısı ve Desteği Tarımı Destekleyen Kurum ve Kuruluşlar: 1-Tarım

Detaylı

GAP BÖLGESEL TAŞIMACILIK VE ALTYAPI GELİŞTİRME PROJESİ

GAP BÖLGESEL TAŞIMACILIK VE ALTYAPI GELİŞTİRME PROJESİ GAP BÖLGESİ ULAŞIM VE ALTYAPI GELİŞTİRME PROJESİ (Türkçe ve İngilizce); Güneydoğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi (TBDST - Temel Mühendislik, Dapta Mühendislik, Su-Yapı Mühendislik ve Danışmanlık,

Detaylı

Resmî Gazete Sayı : 29361

Resmî Gazete Sayı : 29361 20 Mayıs 2015 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı : 29361 TEBLİĞ Orman ve Su İşleri Bakanlığından: HAVZA YÖNETİM HEYETLERİNİN TEŞEKKÜLÜ, GÖREVLERİ, ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA TEBLİĞ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam,

Detaylı

A. Kadir KARAKUŞ Şube Müdürü 1

A. Kadir KARAKUŞ Şube Müdürü 1 T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLER LERİ GENEL MÜDÜRL RLÜĞÜ DSİ XV. BÖLGE MÜDÜRL RLÜĞÜ GAP BÖLGESB LGESİ ŞANLIURFA İLİNDE DSİ ÇALIŞMALARI VE GAP TAK TAKİ COĞRAF RAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ Uğur BÜYÜKHAT

Detaylı

SU KİRLİLİĞİ HİDROLOJİK DÖNGÜ. Bir damla suyun atmosfer ve litosfer arasındaki hareketi HİDROLOJİK DÖNGÜ

SU KİRLİLİĞİ HİDROLOJİK DÖNGÜ. Bir damla suyun atmosfer ve litosfer arasındaki hareketi HİDROLOJİK DÖNGÜ SU KİRLİLİĞİ HİDROLOJİK DÖNGÜ Atmosfer de bulunan su buharı başlangıç kabul edilirse buharın yoğunlaşarak yağışa dönüşmesi ve yer yüzüne ulaşıp çeşitli aşamalardan geçtik ten sonra tekrar atmosfere buhar

Detaylı

Sayın Bakanlarım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Müsteşarım, Değerli Genel Müdürlerim, Sayın Belediye Başkanlarım,

Sayın Bakanlarım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Müsteşarım, Değerli Genel Müdürlerim, Sayın Belediye Başkanlarım, İzmir 14 Mart Bayındır 9 Adet Tesisin Temel Atma ve Açılış Merasimi ( 6 temel, 3 açılış) (1 adedi sulama, 1 adedi içmesuyu tesisi, 2 adedi gölet, 3 adedi gölet ve sulama, 1 adedi rehabilitasyon, 1 adedi

Detaylı

Balıkesir (Edremit) 12 Mart 8 Adet Tesisin Temel Atma Merasimi (3 adedi sulama, 5 adedi taşkın koruma tesisi,)

Balıkesir (Edremit) 12 Mart 8 Adet Tesisin Temel Atma Merasimi (3 adedi sulama, 5 adedi taşkın koruma tesisi,) Balıkesir (Edremit) 12 Mart 8 Adet Tesisin Temel Atma Merasimi (3 adedi sulama, 5 adedi taşkın koruma tesisi,) Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Müsteşarım, Değerli Genel Müdürlerim,

Detaylı

Muğla 15 Mart 18 Adet Tesisin Temel Atma ve Açılış Merasimi (9 adedi sulama, 1 adedi içmesuyu, 8 adedi taşkın koruma tesisi)

Muğla 15 Mart 18 Adet Tesisin Temel Atma ve Açılış Merasimi (9 adedi sulama, 1 adedi içmesuyu, 8 adedi taşkın koruma tesisi) Muğla 15 Mart 18 Adet Tesisin Temel Atma ve Açılış Merasimi (9 adedi sulama, 1 adedi içmesuyu, 8 adedi taşkın koruma tesisi) Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Müsteşarım, Değerli

Detaylı

GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI:

GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI: GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI: Ülkemizin güney doğusunda yer alan bölge nüfus ve yüzölçümü en küçük bölgemizdir. Akdeniz, Doğu Anadolu Bölgeleriyle, Suriye ve Irak Devletleriyle

Detaylı

Hasankeyf ve Dicle Vadisi Sempozyumu Sonuç Bildirgesi

Hasankeyf ve Dicle Vadisi Sempozyumu Sonuç Bildirgesi Hasankeyf ve Dicle Vadisi Sempozyumu Sonuç Bildirgesi 07-08 Mayıs 2016, Batman ve Hasankeyf En az 12 bin yıllık sürekliliği olan, doğa, kültür ve insanın bütünleştiği, dünyada eşi benzeri olmayan bir kültürel

Detaylı

MARDİN İLİ YATIRIMLARI (29.09.2013) ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI MARDİN İLİ YATIRIMLARI

MARDİN İLİ YATIRIMLARI (29.09.2013) ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI MARDİN İLİ YATIRIMLARI MARDİN İLİ YATIRIMLARI (29.09.2013) Orman ve Su İşleri Bakanlığı : 3.028.000.000 TL Sağlık Bakanlığı : 206.000.000 TL Milli Eğitim Bakanlığı (2003-2012) : 551.980.000 TL Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme

Detaylı

19 KÜMÜLATİF ETKİ DEĞERLENDİRMESİ... 2 19.1 GİRİŞ... 2 19.2 KILAVUZ... 2 19.3 KAPSAM VE METODOLOJİ... 2

19 KÜMÜLATİF ETKİ DEĞERLENDİRMESİ... 2 19.1 GİRİŞ... 2 19.2 KILAVUZ... 2 19.3 KAPSAM VE METODOLOJİ... 2 İçindekiler Tablosu 19 KÜMÜLATİF ETKİ DEĞERLENDİRMESİ... 2 19.1 GİRİŞ... 2 19.2 KILAVUZ... 2 19.3 KAPSAM VE METODOLOJİ... 2 19.3.1 Mekansal Kapsam... 2 19.3.2 Zamansal Kapsam... 2 19.3.3 Değerlendirme

Detaylı

Bolu 6 Adet Tesisin Açılış ve Temel Atma Merasimi 20 Temmuz 2014, Pazar 19:00

Bolu 6 Adet Tesisin Açılış ve Temel Atma Merasimi 20 Temmuz 2014, Pazar 19:00 Bolu 6 Adet Tesisin Açılış ve Temel Atma Merasimi 20 Temmuz 2014, Pazar 19:00 Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Belediye Başkanım, Genel Müdürlerim, değerli konuklar, hanımefendiler,

Detaylı

SULAMA ve İŞLETME BAKIM YÖNETİM (İBY) EĞİTİMİ (2015-7)

SULAMA ve İŞLETME BAKIM YÖNETİM (İBY) EĞİTİMİ (2015-7) SULAMA ve İŞLETME BAKIM YÖNETİM (İBY) EĞİTİMİ (2015-7) 10 15 Mayıs 2015, İzmir Değerlendirme Raporu Proje Hazırlayan Teslim Tarihi 02.06.2015 GAP-TEYAP Çiftçi Örgütleri Merkezli Çoğulcu Yayım Modeli İbrahim

Detaylı

Analitik Etütlerin Mekansal Planlamadaki Yeri ve Önemi

Analitik Etütlerin Mekansal Planlamadaki Yeri ve Önemi Analitik Etütlerin Mekansal Planlamadaki Yeri ve Önemi 3.ULUSAL TAŞKIN SEMPOZYUMU 29-30 NİSAN 2013 Haliç Kongre Merkezi, İSTANBUL Cemal KAYNAK Teknik Uzman -Y.Şehir Plancısı İller Bankası A.Ş. Mekansal

Detaylı

TÜRKİYE DE SU KAYNAKLARI GELİŞTİRME POLİTİKALARINA YÖNELİK TESPİTLER VE ÖNERİLER

TÜRKİYE DE SU KAYNAKLARI GELİŞTİRME POLİTİKALARINA YÖNELİK TESPİTLER VE ÖNERİLER TÜRKİYE DE SU KAYNAKLARI GELİŞTİRME POLİTİKALARINA YÖNELİK TESPİTLER VE ÖNERİLER Faruk Volkan İnşaat ve SulamaYüksek Mühendisi DSİ Genel Müdürlüğü Etüd ve Plan Dairesi Başkanlığı Ankara Bahadır Boz İnşaat

Detaylı

(3 il, 52 ilçe, 24 belde ve 263 köy olmak üzere toplam

(3 il, 52 ilçe, 24 belde ve 263 köy olmak üzere toplam İZMİR MANİSA UŞAK DİĞER TOPLAM NÜFUS 4 061 074 1 359 463 346 508-5 767 045 YÜZÖLÇÜMÜ (km 2 ) 12 012 13 096 5 341 133 30 582 Ülkemizin Nüfus olarak % 7,5 unu, Yüzölçümünün % 4 ünü kapsamaktadır (3 il, 52

Detaylı

GAP EYLEM PLANI 2010 YILI EYLÜL SONU (3. DÖNEM) YATIRIM GERÇEKLEŞMELERİ. Başlama-Bitiş Tarihi 1997-2013 1986-2011

GAP EYLEM PLANI 2010 YILI EYLÜL SONU (3. DÖNEM) YATIRIM GERÇEKLEŞMELERİ. Başlama-Bitiş Tarihi 1997-2013 1986-2011 GAP EYLEM PLANI 2010 YILI EYLÜL SONU (3. DÖNEM) YATIRIM GERÇEKLEŞMELERİ III. ALTYAPININ GELİŞTİRİLMESİ Eylem SULAMA AG.1.1 İnşaatı devam eden projelerin öncelikle ana kanal inşaatları tamamlanacaktır.

Detaylı

DOKAP EYLEM PLANI (2014-2018)

DOKAP EYLEM PLANI (2014-2018) RİZE DOKAP EYLEM PLANI (2014-2018) Eylem TURİZM VE ÇEVRESEL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK TURİZM TÇS 1.6 Bölgenin yat ve kruvaziyer turizmi potansiyelini değerlendiren etüd-proje çalışmaları yapılacaktır. Artvin,

Detaylı

SU YÖNETİMİ VE GÖLLER BÖLGESİ

SU YÖNETİMİ VE GÖLLER BÖLGESİ SU YÖNETİMİ VE GÖLLER BÖLGESİ 30 Mart 2012 2/49 DSİ Ülkemizin Yeraltı ve Yerüstü Su Kaynaklarının Geliştirilmesi Gayesiyle 1954 Yılında Kurulmuş, Bir Kamu Kuruluşudur. 1914 1925 1929 1939 1954 Tarihçe

Detaylı

Asra bedel yatırım, Kandıra Barajı

Asra bedel yatırım, Kandıra Barajı Kocaeli nde 3 bin 505 kilometrekarelik alanda yaklaşık 1 milyon 600 bin nüfusa ve 596 bin aboneye hizmet veren Kocaeli Büyükşehir Belediyesi İSU Genel Müdürlüğü nün tamamen öz kaynaklarıyla yapacağı Kandıra

Detaylı

ÜLKEMİZDE VE DOĞU KARADENİZ BÖLGESİ HİDROELEKTRİK ENERJİ POTANSİYELİ

ÜLKEMİZDE VE DOĞU KARADENİZ BÖLGESİ HİDROELEKTRİK ENERJİ POTANSİYELİ ÜLKEMİZDE VE DOĞU KARADENİZ HİDROELEKTRİK ENERJİ POTANSİYELİ Prof. Dr. Hızır ÖNSOY K.T.Ü. İnş. Müh. Hidrolik Anabilim Dalı Öğr. Üyesi honsoy@ktu.edu.tr Dünya, ileri teknoloji ve sanayide, baş döndürücü

Detaylı

Tokat 29 Tesisin Açılış ve 7 Tesisin Temel Atma Merasimi 4 Ekim 2013, Cuma 15:00

Tokat 29 Tesisin Açılış ve 7 Tesisin Temel Atma Merasimi 4 Ekim 2013, Cuma 15:00 Tokat 29 Tesisin Açılış ve 7 Tesisin Temel Atma Merasimi 4 Ekim 2013, Cuma 15:00 Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Belediye Başkanım, Genel Müdürlerim, değerli konuklar, hanımefendiler,

Detaylı

Yeni Büyükşehir Yasası ve Arazi Yönetimi

Yeni Büyükşehir Yasası ve Arazi Yönetimi Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon, 12-13 Mayıs 2014, IV. Arazi Yönetimi Çalıştayı Yeni (6360) Büyükşehir Yasası ve Arazi Yönetimi Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon, 12-13 Mayıs 2014 6360 sayılı

Detaylı

MERİÇ NEHRİ TAŞKIN ERKEN UYARI SİSTEMİ

MERİÇ NEHRİ TAŞKIN ERKEN UYARI SİSTEMİ T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü MERİÇ NEHRİ TAŞKIN ERKEN UYARI SİSTEMİ Dr. Bülent SELEK, Daire Başkanı - DSİ Etüt, Planlama ve Tahsisler Dairesi Başkanlığı, ANKARA Yunus

Detaylı

Saygıdeğer Mesai arkadaşlarım, hanımefendiler, beyefendiler, basınımızın değerli temsilcileri.

Saygıdeğer Mesai arkadaşlarım, hanımefendiler, beyefendiler, basınımızın değerli temsilcileri. Aydın Merkez 15 Adet Tesisin Açılış ve Temel Atma Merasimi ( 1 sulama, 1 içmesuyu, 13 t.k. tesisi) Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Müsteşarım, Değerli Genel Müdürlerim, Sayın

Detaylı

-İÇİNDEKİLER- 1.1.ANTALYA... 2. Tarihi... 2. Nüfus... 3 4.PLANLAMA ALAN TANIMI... 6 5.PLAN KARARLARI... 7

-İÇİNDEKİLER- 1.1.ANTALYA... 2. Tarihi... 2. Nüfus... 3 4.PLANLAMA ALAN TANIMI... 6 5.PLAN KARARLARI... 7 -İÇİNDEKİLER- 1.KENTİN GENEL TANIMI... 2 1.1.ANTALYA... 2 Tarihi... 2 Coğrafi Yapı... 2 İklim ve Bitki Örtüsü... 3 Nüfus... 3 Ulaşım... 3 2.JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT RAPORU... 4 3.ÇED BELGESİ... 5 4.PLANLAMA

Detaylı

Pompaj Depolamalı Hidroelektrik Santral i kısaca açıklayarak avantajlarını ve teknik detaylarını kısaca özetleyebilir misiniz? "PHES"LERE İLGİ ARTIYOR

Pompaj Depolamalı Hidroelektrik Santral i kısaca açıklayarak avantajlarını ve teknik detaylarını kısaca özetleyebilir misiniz? PHESLERE İLGİ ARTIYOR "Dr. Cihat Tuna: Bu sistem Dünyada 1900 lü yıllardan beri kullanılmakta ve her geçen gün yapılan PHES yatırımları artırılmaktadır. Dünyada, 25.000 MW güç ile Japonya başta olmak üzere pek çok gelişmiş

Detaylı

PROJE - FAALİYET KISA VADE ORTA VADE UZUN VADE 1 HAVZA KORUMA EYLEM PLANI STRATEJİSİNİN OLUŞTURULMASI

PROJE - FAALİYET KISA VADE ORTA VADE UZUN VADE 1 HAVZA KORUMA EYLEM PLANI STRATEJİSİNİN OLUŞTURULMASI 1 HAVZA KORUMA EYLEM PLANI STRATEJİSİNİN OLUŞTURULMASI ÇOB, DSİ, İB, Valilikler, Belediyeler, Üniversiteler, TÜBİTAK HSA/ÇİB 2 KURUM VE KURULUŞLARIN KOORDİNASYONUNUN SAĞLANMASI ÇOB, Valilikler HSA/ÇİB

Detaylı

Hidrolojik Erken Uyarı Sistemleri ve DSİ Genel Müdürlüğü Uygulamaları

Hidrolojik Erken Uyarı Sistemleri ve DSİ Genel Müdürlüğü Uygulamaları T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Hidrolojik Erken Uyarı Sistemleri ve DSİ Genel Müdürlüğü Uygulamaları Akif ÖZKALDI DSİ Genel Müdür Yardımcısı II. Ulusal Taşkın Sempozyumu/Afyonkarahisar

Detaylı

TÜRKİYE NİN MÜHENDİS KIZLARI BİLGİ NOTU

TÜRKİYE NİN MÜHENDİS KIZLARI BİLGİ NOTU TÜRKİYE NİN MÜHENDİS KIZLARI BİLGİ NOTU 17 Nisan 2016 Türkiye nin Mühendis Kızları (TMK) Hakkında: Kadın katılımının en düşük olduğu profesyonel alanlardan biri mühendislik olarak dikkat çekiyor. Limak,

Detaylı

KÜTAHYA ĠLĠ YATIRIMLARI (17.06.2014)

KÜTAHYA ĠLĠ YATIRIMLARI (17.06.2014) KÜTAHYA ĠLĠ YATIRIMLARI (17.06.2014) DEVLET SU ĠġLERĠ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından Kütahya ya 2003-2013 yılları arasında 2014 yılı birim fiyatlarıyla tamamlanan ve devam

Detaylı

Su Yapıları II. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü

Su Yapıları II. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü Su Yapıları II Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yozgat Su, tüm canlılar için bir ihtiyaçtır. 1 Dünya Su Kaynakları Tuzlu Sular; 97,20%

Detaylı

Sayın Arsuz Belediye Başkanım,/ Saygıdeğer Konuşmacılar,/

Sayın Arsuz Belediye Başkanım,/ Saygıdeğer Konuşmacılar,/ Sayın Arsuz Belediye Başkanım,/ Saygıdeğer Konuşmacılar,/ Değerli Katılımcılar,/ Arsuz Belediyesi nin ev sahipliğinde düzenlenen/ bölgemizin enerji sektöründeki durumu/ ve geleceği hakkında görüşmeler

Detaylı

Afyonkarahisar 29 Ocak / Saat 10:30 Doğancık Göleti ve Sulaması Temel Atma Merasimi

Afyonkarahisar 29 Ocak / Saat 10:30 Doğancık Göleti ve Sulaması Temel Atma Merasimi Afyonkarahisar 29 Ocak / Saat 10:30 Doğancık Göleti ve Sulaması Temel Atma Merasimi Sayın Valim, Sayın Belediye Başkanlarım, Mesai arkadaşlarım, Saygıdeğer Afyonkarahisarlılar, değerli konuklar, hanımefendiler,

Detaylı

TÜRKİYE İŞ BANKASI GAP BÖLGESİNDE HAYATIN İÇİNDE

TÜRKİYE İŞ BANKASI GAP BÖLGESİNDE HAYATIN İÇİNDE TÜRKİYE İŞ BANKASI GAP BÖLGESİNDE HAYATIN İÇİNDE Adnan BALİ Türkiye İş Bankası A.Ş. Genel Müdür Yardımcısı Konferansı Diyarbakır Medeniyetler Beşiği: Güneydoğu Anadolu Bölgesi. Birçok Farklı Kültür ve

Detaylı

ZEYTİN YETİŞTİRİCİLİĞİ EĞİTİMİ (2015-12)

ZEYTİN YETİŞTİRİCİLİĞİ EĞİTİMİ (2015-12) ZEYTİN YETİŞTİRİCİLİĞİ EĞİTİMİ (2015-12) 19 23 Ekim 2015, Bornova, İZMİR Değerlendirme Raporu Proje Hazırlayan Teslim Tarihi 05.11.2015 GAP-TEYAP Çiftçi Örgütleri Merkezli Çoğulcu Yayım Modeli İbrahim

Detaylı

-1- Adres: A Blok AZ. Kat 1 Nolu Banko Oda: 12, TBMM, ANKARA Tel: +90 (312) 420 61 88 +90 (312) 420 61 89 Faks: +90 (312) 420 69 45 E-Posta:

-1- Adres: A Blok AZ. Kat 1 Nolu Banko Oda: 12, TBMM, ANKARA Tel: +90 (312) 420 61 88 +90 (312) 420 61 89 Faks: +90 (312) 420 69 45 E-Posta: -1- Ülkemizin sosyo ekonomik açıdan en geri kalmış bölgesi olan Güneydoğu Anadolu da halkın gelir düzeyi ve hayat standardını yükseltmek amacıyla uygulamaya konulan Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP), Türkiye

Detaylı

Yıllar 2015 2016 2017 2018 2019 PROJE ADIMI - FAALİYET. Sorumlu Kurumlar. ÇOB, İÇOM, DSİ, TİM, Valilikler, Belediyeler ÇOB, İÇOM, Valilikler

Yıllar 2015 2016 2017 2018 2019 PROJE ADIMI - FAALİYET. Sorumlu Kurumlar. ÇOB, İÇOM, DSİ, TİM, Valilikler, Belediyeler ÇOB, İÇOM, Valilikler 1. HAVZA KORUMA PLANI KURUM VE KURULUŞLARIN KOORDİNASYONUNUN 2. SAĞLANMASI 3. ATIK SU ve ALTYAPI YÖNETİMİ 3.1. Göl Yeşil Kuşaklama Alanındaki Yerleşimler Koruma Planı'nda önerilen koşullarda önlemlerin

Detaylı

TEMİZ ENERJİ TEKNOLOJİLERİ KURSU. Harran Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü Osmanbey Kampüsü, Şanlıurfa

TEMİZ ENERJİ TEKNOLOJİLERİ KURSU. Harran Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü Osmanbey Kampüsü, Şanlıurfa TEMİZ ENERJİ TEKNOLOJİLERİ KURSU Prof. Dr. Hüsamettin BULUT Harran Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü Osmanbey Kampüsü, Şanlıurfa KISA ÖZGEÇMİŞ Doç. Dr. Hüsamettin BULUT EĞİTİM

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI İÇANADOLU BÖLGESİNİN 11 İLİNDEKİ YATIRIM FAALİYETLERİ BÖLGESEL TOPLANTISI

T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI İÇANADOLU BÖLGESİNİN 11 İLİNDEKİ YATIRIM FAALİYETLERİ BÖLGESEL TOPLANTISI T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI İÇANADOLU BÖLGESİNİN 11 İLİNDEKİ YATIRIM FAALİYETLERİ BÖLGESEL TOPLANTISI Prof. Dr. Veysel EROĞLU Çevre ve Orman Bakanı 13 Ağustos 2009 - Konya 1 İÇANADOLU İLLERİ 2 KONYA

Detaylı

2010-2013 İZMİR BÖLGE PLANI İLÇE LANSMAN SÜRECİ KİRAZ SONUÇ RAPORU

2010-2013 İZMİR BÖLGE PLANI İLÇE LANSMAN SÜRECİ KİRAZ SONUÇ RAPORU 1 2010-2013 İZMİR BÖLGE PLANI İLÇE LANSMAN SÜRECİ KİRAZ SONUÇ RAPORU Tarih: 20 Aralık 2010 Yaklaşık Katılımcı Sayısı: 55 Katılımcı listesindeki Sayı: 50 Katılımcı Düzeyi ve Profili: 2 3 4 Dağıtılan Belgeler:

Detaylı

Türkiye de Kırsal Kalkınma Politikaları ve Geleceği

Türkiye de Kırsal Kalkınma Politikaları ve Geleceği 2023 Vizyonu Çerçevesinde Türkiye Tarım Politikalarının Geleceği Çalıştayı Türkiye de Kırsal Kalkınma Politikaları ve Geleceği Dr. Yurdakul SAÇLI Kalkınma Bakanlığı İktisadi Sektörler ve Koordinasyon Genel

Detaylı

Sera Gazlarının İzlenmesi ve Emisyon Ticareti. Politika ve Strateji Geliştirme. Ozon Tabakasının Korunması. İklim Değişikliği Uyum

Sera Gazlarının İzlenmesi ve Emisyon Ticareti. Politika ve Strateji Geliştirme. Ozon Tabakasının Korunması. İklim Değişikliği Uyum Politika ve Strateji Geliştirme Sera Gazlarının İzlenmesi ve Emisyon Ticareti Ozon Tabakasının Korunması İklim Değişikliği Uyum 1 Birleşmiş Milletler İklim değişikliği Çerçeve Sözleşmesi ve ilgili uluslararası

Detaylı

ÇÖLLEŞME VE EROZYONLA MÜCADELE KOMİSYONU

ÇÖLLEŞME VE EROZYONLA MÜCADELE KOMİSYONU ÇÖLLEŞME VE EROZYONLA MÜCADELE KOMİSYONU KARAR 1. Çölleşme ve erozyonla etkin mücadele edilmeli, etkilenen alanların ıslahı ve sürdürülebilir yönetimi sağlanmalıdır. a) Çölleşme ve erozyon kontrolü çalışmaları

Detaylı

İzmir 13 Mayıs Saat 14:30 Çeşme Karareis Barajı Temel Atma Merasimi

İzmir 13 Mayıs Saat 14:30 Çeşme Karareis Barajı Temel Atma Merasimi İzmir 13 Mayıs Saat 14:30 Çeşme Karareis Barajı Temel Atma Merasimi Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Belediye Başkanlarım, Saygıdeğer İzmir liler, değerli konuklar, hanımefendiler,

Detaylı

Kırklareli 15 Tesisin Açılış ve Temel Atma Merasimi 25 Mayıs 2013, Cumartesi 15:30

Kırklareli 15 Tesisin Açılış ve Temel Atma Merasimi 25 Mayıs 2013, Cumartesi 15:30 Kırklareli 15 Tesisin Açılış ve Temel Atma Merasimi 25 Mayıs 2013, Cumartesi 15:30 Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Belediye Başkanlarım, Genel Müdürlerim, değerli konuklar, hanımefendiler,

Detaylı

Savurganlık Ekonomisi KAYNAKLARIMIZI VERİMSİZ KULLANIYORUZ (*)

Savurganlık Ekonomisi KAYNAKLARIMIZI VERİMSİZ KULLANIYORUZ (*) Savurganlık Ekonomisi KAYNAKLARIMIZI VERİMSİZ KULLANIYORUZ (*) Dursun YILDIZ Ülkemizdeki birçok doğal kaynağımız ile kısıtlı olan mali kaynaklarımızın verimli bir şekilde kullanıldığını söylemek zordur.

Detaylı

Su, evrende varolan canlı varlıkların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan en temel öğedir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı,

Su, evrende varolan canlı varlıkların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan en temel öğedir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı, GELECEĞİN SORUNLARI SU Su, evrende varolan canlı varlıkların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan en temel öğedir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı, ekonomik kalkınma, enerji üretimi,

Detaylı

GAP Bölgesi nde Sele Maruz Kalan Alanlarda Sel Riskinin AzaltılmasıProjesi (GAPSEL) ıı. Ulusal Taşkın Sempozyumu Afyon, 2010

GAP Bölgesi nde Sele Maruz Kalan Alanlarda Sel Riskinin AzaltılmasıProjesi (GAPSEL) ıı. Ulusal Taşkın Sempozyumu Afyon, 2010 GAP Bölgesi nde Sele Maruz Kalan Alanlarda Sel Riskinin AzaltılmasıProjesi (GAPSEL) ıı. Ulusal Taşkın Sempozyumu Afyon, 2010 GAP Bölge Kalkınma İdaresi Temel hedefi, Güneydoğu Anadolu Bölgesi halkının

Detaylı

Temiz üretimin altı çizilmeli ve algılanması sağlanmalıdır

Temiz üretimin altı çizilmeli ve algılanması sağlanmalıdır KSS Söyleşileri Temiz üretimin altı çizilmeli ve algılanması sağlanmalıdır Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) Çevre Projeleri Koordinatörü Ferda Ulutaş ile Vakfın faaliyetleri, kurumsal sosyal sorumluluk

Detaylı

GİRESUN BELEDİYESİ SU VE KANALIZASYON İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ 2011-2012-2013 YILLARI PERFORMANS RAPORLARI PERFORMANS HEDEFİ TABLOSU

GİRESUN BELEDİYESİ SU VE KANALIZASYON İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ 2011-2012-2013 YILLARI PERFORMANS RAPORLARI PERFORMANS HEDEFİ TABLOSU GİRESUN BELEDİYESİ SU VE KANALIZASYON İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ 2011-2012-2013 YILLARI PERFORMANS RAPORLARI PERFORMANS HEDEFİ TABLOSU Stratejik Hedef 9.2.1 Batlama Derin Deniz Deşarj 1 Proje Hazırlanması ( Adet

Detaylı

POYRAZ HES CEVRE YONETIM PLANI (ENVIRONMENTAL MANAGEMENT PLAN)

POYRAZ HES CEVRE YONETIM PLANI (ENVIRONMENTAL MANAGEMENT PLAN) POYRAZ HES CEVRE YONETIM PLANI (ENVIRONMENTAL MANAGEMENT PLAN) YENİLENEBİLİR ENERJİ PROJELERİ İÇİN GENEL BAKIŞ AÇISI KÜÇÜK ÖLÇEKLİ HİDROELEKTRİK SANTRAL AZALTMA PLANI Safha Konu Azaltım Ölçümü İnşaat Safhası

Detaylı

Dr. Rüstem KELEŞ SASKİ Genel Müdürü ADASU Enerji AŞ. YK Başkanı

Dr. Rüstem KELEŞ SASKİ Genel Müdürü ADASU Enerji AŞ. YK Başkanı Dr. Rüstem KELEŞ SASKİ Genel Müdürü ADASU Enerji AŞ. YK Başkanı Konunun önemi Belediyelerin enerji kaynakları; Hidrolik Bio kütle Bu kaynaklardan belediyeler nasıl yararlanabilir, Yenilenebilir enerji

Detaylı

Türkiye de Bölgesel Kalkınma Projeleri ve Etkileri Bu projeler; GAP (Güneydoğu Anadolu Projesi)

Türkiye de Bölgesel Kalkınma Projeleri ve Etkileri Bu projeler; GAP (Güneydoğu Anadolu Projesi) Türkiye de Bölgesel Kalkınma Projeleri ve Etkileri Bölgelerin gelişebilmesi için bölgesel kalkınma projeleri yapılmaktadır. Hazırlanan kalkınma projeleri ile bölgelerin zayıf ve güçlü yönleri tespit edilmektedir.

Detaylı

TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI DİYARBAKIR ŞUBESİ 16. DÖNEM ÇALIŞMA RAPORU TEMSİLCİLİKLERİMİZDEN

TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI DİYARBAKIR ŞUBESİ 16. DÖNEM ÇALIŞMA RAPORU TEMSİLCİLİKLERİMİZDEN TEMSİLCİLİKLERİMİZDEN 125 7. TEMSİLCİLİKLERİMİZDEN AĞRI İL TEMSİLCİLİĞİ 02 Temmuz 2011 tarihinde, Van da düzenlenen Van, Hakkâri, Muş, Ağrı, Bitlis İlleri Enerji Forumu na Temsilcilik heyeti ve üyelerce

Detaylı

Petrol ve İthalat: İthalat Kuru Petrol Fiyatları mı?

Petrol ve İthalat: İthalat Kuru Petrol Fiyatları mı? Petrol ve İthalat: İthalat Kuru Petrol Fiyatları mı? Ya petrol fiyatları sadece petrol fiyatları değilse? Yani Türkiye günde altı yüz küsür bin varil olan kendi tükettiği petrolünü üretse, dışarıdan hiç

Detaylı

1-Diyarbakır ve Bölgesinde Kuraklık

1-Diyarbakır ve Bölgesinde Kuraklık 1-Diyarbakır ve Bölgesinde Kuraklık Kuraklık Kuraklık "Yağışların, kaydedilen normal seviyelerinin önemli ölçüde altına düşmesi sonucu, arazi ve su kaynaklarının olumsuz etkilenmesine ve hidrolojik dengenin

Detaylı

SULAMA YAPILARI SULAMA YAPILARI. 1) Su Depolama Yapıları Kestel Barajı- İzmir Sulama amaçlı, toprak dolgu

SULAMA YAPILARI SULAMA YAPILARI. 1) Su Depolama Yapıları Kestel Barajı- İzmir Sulama amaçlı, toprak dolgu SULAMA YAPILARI Prof. Dr. Halit APAYDIN Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü Bir su kaynağından yararlanma talebinin karşılanması için dört ana unsurun saptanması gerekir: Miktar: talep edilen su miktarı

Detaylı

TÜRKİYE DE TAŞKIN GERÇEĞİ VE METEOROLOJİK ERKEN UYARI SİSTEMLERİ

TÜRKİYE DE TAŞKIN GERÇEĞİ VE METEOROLOJİK ERKEN UYARI SİSTEMLERİ TÜRKİYE DE TAŞKIN GERÇEĞİ VE METEOROLOJİK ERKEN UYARI SİSTEMLERİ YALÇIN ÜN Meteoroloji Mühendisi Meteoroloji Genel Müdürlüğü Araştırma Dairesi Başkanlığı Çevre Şube Müdür V. Nisan 2013 - İstanbul SUNUM

Detaylı

1923-1940 Dönemi Demiryolları

1923-1940 Dönemi Demiryolları 1923-1940 Dönemi Demiryolları Ülkeyi demirağlarla örmeyi amaçlayan demiryolu politikası, ulusal pazar yaratma sürecinin önemli sacayaklarından biri olmuştur. Savaş sırasında tahrip edilen hatların onarılması,

Detaylı

UYAP VİZYONU SEMİNERİ 04.06.2007 KATILIMCI PROFİLİ

UYAP VİZYONU SEMİNERİ 04.06.2007 KATILIMCI PROFİLİ 1. CUMHURBAŞKANLIĞI 1.1. Devlet Denetleme Kurulu UYAP VİZYONU SEMİNERİ 04.06.2007 KATILIMCI PROFİLİ 2. BAŞBAKANLIK 2.1. Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği(MGK) 2.2. Atatürk Kültür, Dil ve tarih Yüksek

Detaylı

Doğal Su Ekosistemleri. Yapay Su Ekosistemleri

Doğal Su Ekosistemleri. Yapay Su Ekosistemleri Okyanuslar ve denizler dışında kalan ve karaların üzerinde hem yüzeyde hem de yüzey altında bulunan su kaynaklarıdır. Doğal Su Ekosistemleri Akarsular Göller Yer altı su kaynakları Bataklıklar Buzullar

Detaylı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ÇEVRECİ ŞEHİRLERE DOĞRU Kadir DEMİRBOLAT İklim Değişikliği Dairesi Başkanı 7 Temmuz 2012, Gaziantep Çevreci Şehircilik; Yaşam kalitesi yüksek, Çevreye duyarlı, Tarihi ve kültürel

Detaylı

Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Müsteşarım, Değerli Genel Müdürlerim, Sayın Belediye Başkanlarım,

Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Müsteşarım, Değerli Genel Müdürlerim, Sayın Belediye Başkanlarım, Uşak - Eşme 19 Mart 2014 17 Tesisin Temel Atma, 4 Adet Tesisin Açılış Merasimi (1 adedi Baraj, 2 adedi Gölet, 11 adedi Gölet ve Sulaması, 4 adedi Gölet Sulaması, 2 adedi Yerüstü Sulama tesisi, 1 adedi

Detaylı

Şube Günlüğü. TMMOB - EMO Diyarbakır Şubesi Haber Bülteni

Şube Günlüğü. TMMOB - EMO Diyarbakır Şubesi Haber Bülteni 1 2 3 4 5 01 Eylül 2010 tarihinde, Türkiye Barış Meclisi Diyarbakır girişiminin 1 Eylül Dünya Barış Günü vesilesiyle kurduğu barış çadırına Diyarbakır İKK tarafından gerçekleştirilen ziyarete Şube Yönetim

Detaylı

Yazar Abdullah KURHAN Cumartesi, 04 Nisan 2009 11:29 - Son Güncelleme Pazartesi, 19 Nisan 2010 18:15

Yazar Abdullah KURHAN Cumartesi, 04 Nisan 2009 11:29 - Son Güncelleme Pazartesi, 19 Nisan 2010 18:15 ABDULLAH KURHAN SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİR VERGİ HUKUKU VE UYGULAMASI UZMANI SİİRT ÜNİVERSİTESİ ÖGRETİM GÖREVLİSİ ÜLKEMİZDE VE DÜNYADA YAŞANAN GIDA FİYATLARI KRİZİ GÜZEL TÜRKİYEM İÇİN BÜYÜK BİR FIRSAT

Detaylı

Doç. Dr. Birgül GÜLER 1. DÜNYA BANKASI ve TARIM SEKTÖRÜ KREDİLERİ

Doç. Dr. Birgül GÜLER 1. DÜNYA BANKASI ve TARIM SEKTÖRÜ KREDİLERİ Doç. Dr. Birgül GÜLER 1 DÜNYA BANKASI ve TARIM SEKTÖRÜ KREDİLERİ Dünya Bankası, kurulduğu tarihten bu yana çeşitli ülkelerle 9.822 kredi anlaşması imzalamış, Türkiye toplam kredi anlaşmalarının 163'üne

Detaylı

ISLAMIC FINANCE NEWS ROADSHOW 2013-TURKEY

ISLAMIC FINANCE NEWS ROADSHOW 2013-TURKEY ISLAMIC FINANCE NEWS ROADSHOW 2013-TURKEY 3 EYLÜL 2013 DR. VAHDETTİN ERTAŞ SERMAYE PİYASASI KURULU BAŞKANI KONUŞMA METNİ Değerli konuklar, yurtdışından gelen değerli misafirlerimiz, finans sektörünün kıymetli

Detaylı

Dünyadaki toplam su potansiyeli. Dünyadaki toplam su miktarı : 1,4 milyar km 3 3/31

Dünyadaki toplam su potansiyeli. Dünyadaki toplam su miktarı : 1,4 milyar km 3 3/31 İçerik Dünyadaki su potansiyeline bakış Türkiye deki su potansiyeline bakış Su Yönetimi Genel Müdürlüğü Görevleri Mevzuat Çalışmaları Yapılan Faaliyetler Su Tasarrufu Eylem Planı Su Ayakizi Çalışmaları

Detaylı

ULUSAL HAVZA YÖNETİM STRATEJİSİ

ULUSAL HAVZA YÖNETİM STRATEJİSİ ULUSAL HAVZA YÖNETİM STRATEJİSİ Bayram HOPUR Entegre Projeler Uygulama Şube Müdürü Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü www.cem.gov.tr 3. Ulusal Taşkın Sempozyumu- 29.04.2013 İstanbul ULUSAL

Detaylı

HANGİ ÇEVRE? HANGİ AKIŞ?

HANGİ ÇEVRE? HANGİ AKIŞ? HANGİ ÇEVRE? HANGİ AKIŞ? Yrd.Doç.Dr. Oğuz KURDOĞLU KTÜ Orman Fakültesi Oğuz KURDOĞLU, 21.11.2013 Mövenpick-Ankara 2 Maliyetleri kim karşılayacak? Oğuz KURDOĞLU, 21.11.2013 Mövenpick-Ankara 3 Oğuz KURDOĞLU,

Detaylı

TÜRKİYE NİN HİDROLİK ENERJİ KAYNAKLARI VE EÜAŞ IN BÖLGEMİZE KATKISI

TÜRKİYE NİN HİDROLİK ENERJİ KAYNAKLARI VE EÜAŞ IN BÖLGEMİZE KATKISI TÜRKİYE NİN HİDROLİK ENERJİ KAYNAKLARI VE EÜAŞ IN BÖLGEMİZE KATKISI Nevzat N. DOĞAN* Aydoğan ÜNVER** *EÜAŞ Karakaya HES İşletme Müdürü **EÜAŞ Atatürk HES İşletme Müdürü 1. GİRİŞ İnsanlık tarihinde geliştirilmiş

Detaylı

USBS Ulusal Su Bilgi Sistemi Projesi

USBS Ulusal Su Bilgi Sistemi Projesi USBS Ulusal Su Bilgi Sistemi Projesi USBS YAPISI 08.12.2014 Su Yönetimi Genel Müdürlüğü İzleme ve Su Bilgi Sistemi Dairesi Başkanlığı Su Bilgi Sistemi Şube Müdürlüğü 1 Sunum Planı Geçmiş Süreçler Gelecek

Detaylı

2023 e Doğru Kentsel Dönüşüm, Ulusal Çevre Politikaları ve Sektörden Beklentiler. 23 Ocak 2015, İstanbul. Sayın Bakanım,

2023 e Doğru Kentsel Dönüşüm, Ulusal Çevre Politikaları ve Sektörden Beklentiler. 23 Ocak 2015, İstanbul. Sayın Bakanım, 2023 e Doğru Kentsel Dönüşüm, Ulusal Çevre Politikaları ve Sektörden Beklentiler 23 Ocak 2015, İstanbul Sayın Bakanım, Değerli misafirler, Değerli basın mensupları, 2023 e Doğru Kentsel Dönüşüm, Ulusal

Detaylı

mmo bülteni þubat 2005/sayý 81 doðalgaz temin ve tüketim politikalarý raporu da basýn mensuplarýna daðýtýlmýþtýr.

mmo bülteni þubat 2005/sayý 81 doðalgaz temin ve tüketim politikalarý raporu da basýn mensuplarýna daðýtýlmýþtýr. TÜRKÝYE DE DOÐAL GAZ TEMÝN VE TÜKETÝM POLÝTÝKALARI Basýna ve Kamuoyuna 10 Ocak 2005 Oda Baþkanýmýz Emin KORAMAZ Odamýzýn Doðalgaz alanýnda yaptýðý çalýþmalarý ve Türkiye deki Doðalgazýn durumu hakkýnda

Detaylı

SİVAS TA ÖNE ÇIKAN SEKTÖRLER. Yrd. Doç. Dr. Tahsin KARABULUT

SİVAS TA ÖNE ÇIKAN SEKTÖRLER. Yrd. Doç. Dr. Tahsin KARABULUT SİVAS TA ÖNE ÇIKAN SEKTÖRLER SİVAS İMALAT SANAYİİNDE ÖNE ÇIKAN SEKTÖRLER Ülkemizin en önemli sorunlarından birisi sanayimizin niteliğine ve niceliğine ilişkin sağlıklı bir envanterin bulunmamasıdır. Bu

Detaylı

Kentsel Atıksu Arıtımı Hizmet Bedeli Tahsil Yöntemleri & Tam Maliyet Esası Ücret ve Vergilerin Yeterliliği

Kentsel Atıksu Arıtımı Hizmet Bedeli Tahsil Yöntemleri & Tam Maliyet Esası Ücret ve Vergilerin Yeterliliği KOCAELİ BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kentsel Atıksu Arıtımı Hizmet Bedeli Tahsil Yöntemleri & Tam Maliyet Esası Ücret ve Vergilerin Yeterliliği Ali SAĞLIK Genel Müdür

Detaylı

21- BÖLGESEL POLİTİKA VE YAPISAL ARAÇLARIN KOORDİNASYONU

21- BÖLGESEL POLİTİKA VE YAPISAL ARAÇLARIN KOORDİNASYONU 21- BÖLGESEL POLİTİKA VE YAPISAL ARAÇLARIN KOORDİNASYONU I- ÖNCELİKLER LİSTESİ ÖNCELİK 21.1 Topluluk standartlarına uygun hukuki ve idari çerçeve ile bölgesel politikaların programlanması, yürütülmesi,

Detaylı

Kentsel Alanlarda Yüksek Çözünürlüklü Ortofoto Üretimi

Kentsel Alanlarda Yüksek Çözünürlüklü Ortofoto Üretimi Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü Kentsel Alanlarda Yüksek Çözünürlüklü Ortofoto Üretimi Coğrafi Bilgi Dairesi Başkanı CBSGM Faaliyetleri Adres Arazi Örtüsü Bina Hidrografya İdari Birim Jeodezik

Detaylı

2012 YILI BALIKESİR İŞLETMELERİNİN SOSYO-EKONOMİK DURUM VE 2013 YILI BEKLENTİ ARAŞTIRMASI BALIKESİR TİCARET ODASI

2012 YILI BALIKESİR İŞLETMELERİNİN SOSYO-EKONOMİK DURUM VE 2013 YILI BEKLENTİ ARAŞTIRMASI BALIKESİR TİCARET ODASI 1 12 YILI BALIKESİR İŞLETMELERİNİN SOSYO-EKONOMİK DURUM VE 13 YILI BEKLENTİ ARAŞTIRMASI Şubat 13 2 ÖNSÖZ Değişen yerel ve ulusal ekonomik gündem paralelinde hazırlanan ve tamamen bilimsel esaslara göre

Detaylı

TÜRKİYE DE SINIRAŞAN YERALTISUYU REZERVLERİ VE KULLANIMI

TÜRKİYE DE SINIRAŞAN YERALTISUYU REZERVLERİ VE KULLANIMI TÜRKİYE DE SINIRAŞAN YERALTISUYU REZERVLERİ VE KULLANIMI Hasan KIRMIZITAŞ Jeoloji Mühendisi hasankirmizitas@yahoo.com Türkiye de sınıraşan yüzey suları gibi yeraltısularımız da bulunmaktadır. En önemli

Detaylı

2010-2013 İZMİR BÖLGE PLANI İLÇE LANSMAN SÜRECİ FOÇA SONUÇ RAPORU

2010-2013 İZMİR BÖLGE PLANI İLÇE LANSMAN SÜRECİ FOÇA SONUÇ RAPORU 1 2010-2013 İZMİR BÖLGE PLANI İLÇE LANSMAN SÜRECİ FOÇA SONUÇ RAPORU Tarih: 12 Ocak 2011 Yaklaşık Katılımcı Sayısı: 25 Katılımcı listesindeki Sayı: 23 Katılımcı Düzeyi ve Profili: 2 3 4 Dağıtılan Belgeler:

Detaylı