Aşağıdaki 3 kriterin birlikte olması durumunda derin cerrahi alan enfeksiyonu tanısı konulur.

Transkript

1 TYBD SEPSİS ÇALIŞMASI ENFEKSİYON TANIMLARI Derin Cerrahi Alan Enfeksiyonu(DCAE) Aşağıdaki 3 kriterin birlikte olması durumunda derin cerrahi alan enfeksiyonu tanısı konulur. 1.Cerrahi girişimden sonraki 1 ay içinde operasyon alanında enfeksiyon gelişmesi(eğer cerrahi alana implant takılmışsa operasyondan sonraki 1 yıl içinde operasyon alanında enfeksiyon gelişmesi dikkate alınmalıdır), 2.Enfeksiyonun yapılan cerrahi girişim ile ilişkili olması, 3.Enfeksiyonun cerrahi girişim sırasında açılan fasya üstündeki veya altındaki dokuları veya daha derin anatomik boşlukları kapsamasıdır. Derin cerrahi alan enfeksiyonu kanıtlanmış, yüksek olası ve olası olmak üzere 3 kategoride tanımlanır. Tüm kategorilerde cerrahi alan enfeksiyonunu destekleyen belirti ve bulgular olmalıdır. Bu belirti ve bulgular; yarada eritem ve solukluk, hassasiyet, ağrı, pürülan akıntı, ateş ve lökositozdur. Kanıtlanmış: Cerrahi girişim sırasında doğrudan muayenede veya histopatolojik incelemede abse veya enfeksiyon bulgusunun görülmesi ya da açık girişim veya aspirasyon sırasında elde edilen sıvının kültüründe mikroorganizmanın izole edilmesidir. Yüksek olası: Fasyanın altına yerleştirilen drenden pürülan akıntı gelmesidir(mikroorganizma üremesi yok veya Gram boyama pozitif fakat kültür negatif). Olası : Kendiliğinden açılan veya cerrah tarafından açılan yaranın varlığıdır(pürülan akıntı veya mikroorganizma üremesi veya Gram boyama pozitifliği yok). Yüzeyel Cerrahi Alan Enfeksiyonu(YCAE) Aşağıdaki 2 kriterin birlikte olması durumunda yüzeyel cerrahi alan enfeksiyonu tanısı konulur. 1.Cerrahi girişimden sonraki 30 gün içinde insizyon yerinde enfeksiyon olması, 2.Enfeksiyonun fasyanın üzerindeki cilt ve cilt altı dokusunu kapsamasıdır. Yüzeyel cerrahi alan enfeksiyonu kanıtlanmış, yüksek olası ve olası olmak üzere 3 kategoride tanımlanır. Tüm kategorilerde cerrahi alan enfeksiyonunu destekleyen belirti ve bulgular olmalıdır. Bu belirti ve bulgular; yarada eritem ve solukluk, hassasiyet, ağrı, pürülan akıntı, ateş ve lökositozdur. Kanıtlanmış: Primer olarak kapatılmış yaradan gelen akıntıdan mikroorganizma üremesidir.

2 Yüksek olası: Fasyanın üzerine yerleştirilen drenden veya insizyondan pürülan akıntı gelmesidir(mikroorganizma üremesi yok veya Gram boyama pozitif fakat kültür negatif). Olası: Cerrahın yarayı açmasıdır. Cilt ve Yumuşak Doku Enfeksiyonu(Cerrahi Olmayan)(CYDE) Cerrahi bir işlemle ilişkisi olmayan cilt veya yumuşak doku enfeksiyonudur. Kanıtlanmış: Aşağıdaki kriterlerin ikisi de olmalıdır. 1.Klinik, radyolojik veya cerrahi bulgulara dayanan cilt ve yumuşak doku enfeksiyonunun varlığının klinik ve laboratuar olarak kanıtının olmasıdır(lenfanjit ile birlikte olan veya olmayan yayılım gösteren cilt eritemi ve solukluk veya drenaj veya pürülan akıntıya ateş ve lökositozun eşlik etmesi gibi). 2.Cilt lezyonundan pürülan akıntı kültürü veya eritemli cilt lezyonunun cilt altı dokusunun biyopsisi veya cilt aspiratından alınan kültürden mikroorganizmanın üremesidir(cilt sürüntüsü kültürü kabul edilmez). Yüksek olası: Aşağıdaki kriterlerden ikisi de olmalıdır 1.Klinik, radyolojik veya cerrahi bulgulara dayanan cilt ve yumuşak doku enfeksiyonunun varlığının klinik ve laboratuar olarak kanıtının olmasıdır(lenfanjit ile birlikte olan veya olmayan yayılım gösteren cilt eritemi ve solukluk veya drenaj veya pürülan akıntıya ateş ve lökositozun eşlik etmesi gibi). 2. Mikroorganizma üremesi yok veya Gram boyama pozitif fakat kültürün negatif olmasıdır. Olası: Ateşle birlikte hafif cilt eritemi gibi bazı klinik bulguların olması, lökositoz gibi bazı laboratuar bulgularının olması, bazı radyolojik bulguların olması fakat tanıyı teyit etmek için kanıtların yetersiz olması ile birlikte mikrobiyolojik kanıt olmamasıdır. Kateterle İlişkili Kan Dolaşımı Enfeksiyonu(KİKDE) Kateterle ilişkili kan dolaşımı enfeksiyonu tanısı için aşağıdaki iki kriter olmalıdır. 1.Hastada santral venöz kateter(svk)/arteriyel line(genellikle 5 7 günden beri mevcut olan) bulunması ve kan kültürünün pozitif olması ve bu pozitifliğin başka bir enfeksiyon odağı(akciğer, batın vb.) ile ilişkili olmamasıdır. 2.Hastada ateş, üşüme tireme, hipotansiyon vb. gibi sepsis bulgularının olmasıdır. Kanıtlanmış: Aşağıdaki durumlardan en az birisi olmalıdır. 1.SVK veya arteriyel line ile birlikte bir veya daha fazla kan kültüründe ciltte bulunan(staphylococcus epidermidis gibi koagülaz negatif stafilokoklar, Korinebakteriler ve P. acnes) bakterilerin dışındaki patojen bakterilerin üremesi ve kateter ucu(>15 CFU/ml) veya hub veya çıkış yeri kültüründe aynı bakterinin üremesidir.

3 2. SVK veya arteriyel line ile birlikte, iki veya daha fazla kan kültüründe(en az birisi periferik kandan alınmış olmak şartıyla) ciltte bulunan(staphylococcus epidermidis gibi koagülaz negatif stafilokoklar, Korinebakteriler ve P. acnes) bakterilerin üremesi ve kateter ucu(>15 CFU/ml) veya hub veya çıkış yeri kültüründe aynı bakterinin üremesidir. Yüksek olası: Aşağıdaki durumlardan birisi olmalıdır. 1.SVK veya arteriyel line ile birlikte bir veya daha fazla kan kültüründe ciltte bulunan(staphylococcus epidermidis gibi koagülaz negatif stafilokoklar, Korinebakteriler ve P. acnes) bakterilerin dışındaki patojen bakterilerin üremesidir. 2. SVK veya arteriyel line ile birlikte, iki veya daha fazla kan kültüründe(en az birisi periferik kandan alınmış olmak şartıyla) ciltte bulunan(staphylococcus epidermidis gibi koagülaz negatif stafilokoklar, Korinebakteriler ve P. acnes) bakterilerin üremesidir. Olası: Aşağıdakilerden ikisini kapsamalıdır. 1.SVK veya arteriyel line ile birlikte ateş(kor* sıcaklığı>38 0 C), üşüme tireme, hipotansiyon vb. gibi sepsis bulgularının olmasıdır(kateter ucu(>15 CFU/ml) veya hub veya çıkış yeri kültüründe aynı bakterinin üremesi ile birlikte olabilir ya da olmayabilir). 2.SVK veya arteriyel line nın çıkarılması veya değiştirilmesi ve uygun antibiyotiğin başlanması ile hastanın klinik durumunun iyileşmesidir. *Koltuk altı ölçümü kor sıcaklığını tam olarak yansıtmaz. Mümkünse kor sıcaklığını yansıtan(mesaneden ölçüm gibi) ölçüm yapılmalıdır. Primer Kan Dolaşımı Enfeksiyonu(PKDE) Kateterle ilişkili kan dolaşımı enfeksiyonu tanısı için aşağıdaki iki kriter olmalıdır. 1.Kan dolaşımı enfeksiyonunun santral venöz kateter veya arteriyel line veya başka bir enfeksiyon odağı ile ilişkisi olmamalıdır. 2.Hastada ateş, üşüme titreme, hipotansiyon vb.gibi sepsis bulgularının olmasıdır. Kanıtlanmış: Aşağıdakilerden birisi olmalıdır. 1.Bir veya daha fazla kan kültüründe ciltte bulunan(staphylococcus epidermidis gibi koagülaz negatif stafilokoklar, Korinebakteriler ve P. acnes) bakterilerin dışındaki patojen bakterilerin üremesidir. 2.İki veya daha fazla kan kültüründe(farklı zamanlarda periferik kandan alınmış olmak şartıyla) ciltte bulunan(staphylococcus epidermidis gibi koagülaz negatif stafilokoklar, Korinebakteriler ve P. acnes) bakterilerin üremesi ve santral venöz kateter veya arteriyel line ile ilişkisinin olmamasıdır. Yüksek olası: Bu kategori için tanımlama yoktur. Olası: Kan kültüründen ciltte bulunan(staphylococcus epidermidis gibi koagülaz negatif stafilokoklar, Korinebakteriler veya P. acnes gibi) bakterilerin üremesi ve kanıtlanmış enfeksiyon kriterlerini karşılamaması ve hastanın durumunun uygun antibiyotik tedavisi ile iyileşmesidir.

4 Üriner kateteri olan veya üriner kateteri son 6 gün içinde çıkarılmış olan bir hastada ürosepsis gelişmişse aşağıdaki gibi tanımlanır. Alt Üriner Sistem Enfeksiyonu(AÜSE) Kanıtlanmış: Aşağıdaki kriterlerin üçünü de karşılamalıdır. 1.Semptomların(Kor ateşi > 38 0 C, hipotansiyon) ve piyürinin( 10 lökosit/ml) olması, 2.İdrar kültüründe anlamlı üreme( CFU/ml ve iki türden fazla bakteri olmaması), 3.Hastanın belirti ve bulgularının başka bir odaktan kaynaklanmamasıdır. Yüksek olası: Aşağıdaki kriterlerin ikisini de karşılamalıdır. 1.Semptomların(Kor ateşi > 38 0 C, hipotansiyon) ve piyürinin( 10 lökosit/ml) olması, 2.İdrar kültüründe anlamlı üreme( CFU/ml ve iki türden fazla bakteri olmaması) olmasıdır. Olası: İdrar kültüründe anlamlı üreme( CFU/ml ve iki türden fazla bakteri olmaması) olmasıdır. Üst Üriner Sistem Enfeksiyonu(ÜÜSE) Üst üriner sistem enfeksiyonu böbrekler, üreter, mesane, üretra ve perinefrik boşlukları içerir. Kanıtlanmış: Aşağıdakilerden birisi olmalıdır. 1.İdrar dışındaki bir sıvıdan(etkilenen bölgeden) veya dokudan(etkilenen bölgeden) mikroorganizmanın üremesidir. 2.Cerrahi girişim sırasında makroskopik olarak abse veya diğer enfeksiyon bulgularının görülmesi veya histopatolojik inceleme ile kanıtlanmasıdır. Yüksek olası: Aşağıdakilerden ikisi olmalıdır. 1.Ateş(Kor ateşi > 38 0 C), sıkışma hissi, tutulan bölgede lokal ağrı veya hassasiyet gibi belirti veya bulguların en az ikisinin olması, 2.Etkilenen bölgeden pürülan akıntı, etkilenen bölgeden gelen akıntıdan yapılan Gram boyamada bakteri görülmesi, idrar veya kan kültüründen bakteri izole edilmesi veya enfeksiyonun radyolojik bulgusu gibi durumlardan en az birinin bulunmasıdır. Olası: Ateş(Kor ateşi > 38 0 C), sıkışma hissi, tutulan bölgede lokal ağrı veya hassasiyet gibi belirti veya bulguların en az ikisinin olması, doktorun tanısı ve uygun antibiyotik tedavisine yanıt alınmasıdır.

5 İntraabdominal Enfeksiyon(İAE) Safra kesesi, safra yolları, karaciğer(viral hepatitler hariç), dalak, pankreas, periton, subfrenik veya subdiyafragmatik boşluk, pelvis veya diğer intraabdominal doku veya alanlardaki enfeksiyonları içerir. Kanıtlanmış: Aşağıdakilerden en az birisi olmalıdır. 1.İntraabdominal bölgeden cerrahi girişim sırasında ya da iğne aspirasyonu ile alınan pürülan akıntının kültüründen mikroorganizma üremesi, 2.Cerrahi girişim esnasında veya histopatolojik incelemede abse veya intraabdominal enfeksiyonun diğer kanıtlarının (barsak perforasyonu sonrası periton boşluğunun kirlenmesi gibi) görülmesi, 3.Psödomembranöz kolit(sigmoidoskopide yalancı membranların doğrudan görülmesi veya kolondan cerrahi olarak çıkarılan dokularda görülmesi). Yüksek olası: Aşağıdakilerden en az birisi olmalıdır. 1.Uygun klinik tablo varlığında, kan kültüründe mikroorganizma üremesi ve intraabdominal enfeksiyonun radyografik kanıtı veya intraabdominal enfeksiyonun klinik kanıtlarının olması(karın ağrısı, lökositoz, batında hassasiyet, ikter) veya intraabdominal enfeksiyonun laboratuar kanıtlarının(asit sıvısında > 500 PNL/mm 3, biliyer tıkanıklığın kanıtı, batından alınan sıvının Gram boyamasında bakteri görülmesi fakat kültürde üreme olmaması) olmasıdır. 2.İğne aspirasyon sıvısında, cerrahi sırasında alınan doku örneğinde veya drenaj sıvısının Gram boyamasında mikroorganizma görülmesi fakat kültürde üreme olmamasıdır. 3.Psödomembranöz kolit(klinik olarak uyumlu bir tabloda toksin testinin pozitif olması) Olası: Aşağıdakilerden en az birisi olmalıdır. 1.Bakteriyel ya da fungal peritonitin klinik veya mikrobiyolojik bulgusu olmaksızın üst gastrointestinal perforasyon veya penetran abdominal travmanın cerrahi olarak onarılması, 2. İntraabdominal enfeksiyonun klinik kanıtları ile birlikte periton sıvısında inflamasyon bulgularının (>500 lökosit/mm 3 ve periton diyalizi ile ilişkili peritonit için >100 lökosit/mm 3 ) olması ve kültürde üreme olmaması(periton sıvısı veya kan kültürü) veya Gram boyamada bakteri görülmemesi, 3.Cerrahi olarak yerleştirilen drenden(kapalı drenaj sistemi, açık drenaj veya T tüp dren gibi) gelen sıvıdan mikroorganizmanın üremesi, 4. İntraabdominal enfeksiyonun klinik kanıtları ile birlikte sistemik inflamasyon bulgularının bulunması ve persiste etmesi fakat sekonder bakteriyel peritonite periton inflamasyon bulgularının eşlik etmemesi,

6 5. İntraabdominal enfeksiyonun klinik kanıtları ile birlikte sistemik inflamasyon bulgularının bulunması ve bu durumun sistemik antibiyotik tedavisi ile iyileşme göstermesi(sadece antibiyotikle tedavi edilen kolesistit gibi), 6.Psödomembranöz kolit: Klinik olarak şüphe mevcut fakat toksin testi yapılmamış veya negatif, kolonoskopi yapılmamış ve antibiyotik tedavisi başlanmış olmasıdır. Sinüzit(SN) Kanıtlanmış: Antral girişle sinüs kavitesinden doğrudan alınan püy kültüründe mikroorganizmanın üremesidir. Yüksek olası: Ateş(Kor sıcaklığı > 38 0 C), tutulan sinüs üzerinde ağrı veya hassasiyet, baş ağrısı, pürülan eksüda veya burun tıkanıklığı gibi belirti ve bulguların en az birisinin bulunmasıyla birlikte enfeksiyonun radyografik bulgusunun olmasıdır. Olası: Ateş(Kor sıcaklığı > 38 0 C), tutulan sinüs üzerinde ağrı veya hassasiyet, baş ağrısı gibi belirti ve bulguların en az ikisinin bulunmasıyla birlikte pürülan nazal akıntının olmasıdır. Alt Solunum Yolu Enfeksiyonu(Pnömoni dışında)(asye) Bu grup bronşit, trakeobronşit, bronşiyolit, trakeit, akciğer absesi ve ampiyemi içerir. Kanıtlanmış: Plevral sıvı, akciğer dokusu veya sıvısından yapılan kültürde mikroorganizmanın üremesi veya Gram boyamada mikroorganizmanın görülmesidir. Yüksek olası: Aşağıdakilerden biri olmalıdır. 1.Cerrahi girişim sırasında veya histopatolojik incelemede akciğer absesi veya ampiyem görülmesi ve mikrobiyolojik kanıtın olmamasıdır. 2.Bronşit, trakeobronşit, bronşiyolit, trakeit için pnömoni bulgusu olmaksızın aşağıdakilerin olması gereklidir. a. Hastada klinik ve radyolojik olarak pnömoni bulgusunun olmaması fakat ateşin(kor sıcaklığı > 38 0 C) ve balgam artışının olmasıdır. b.bronkoskopi ile ya da derin trakeal aspirasyonla alınan örnekte mikroorganizmanın üremesidir. Olası: Akciğerin radyografik incelemesinde abse kavitesinin görülmesidir.

7 Yoğun Bakımda Gelişen Pnömoni(HGP, VİP) Hastanede gelişen pnömoni(hgp) ve ventilatörle ilişkili pnömoniyi(vip) kapsar. Radyografik olarak yeni, ilerleyici veya persiste eden infiltrasyonun bulunması ile birlikte enfeksiyonun klinik belirti ve bulgularının(ateş, lökositoz, oksijenlenmede bozulma, pürülan trakeal sekresyon gibi) olmasıdır. Kanıtlanmış: Aşağıdakilerden birisi olmalıdır. 1.Radyografide abse görülmesi ve abseden yapılan iğne aspirasyonunda mikroorganizmanın üremesidir. 2.Açık akciğer biyopsisi veya post mortem olarak histolojik incelemede pnömoninin görülmesidir(abse oluşumu veya PNL birikimiyle birlikte olan konsolidasyon). Yüksek olası: Aşağıdaki klinik örneklerden birinde pnömoni etkeni olarak bilinen mikroorganizmalardan birinin üremesi halinde bu kategoriye girer. Örneğin koagülaz negatif stafilokoklar pnömoniye neden olmaz. 1.Balgam veya endotrakeal aspirat, 2.Bronş lavajı, bronkoalveolar lavaj veya korumalı fırça yöntemi ile alınan örnekte koloni sayısına bağlı kalınmaksızın üreme olması, 3.HGP veya VİP klinik şüphesinde, 48 saat içinde alınan kan kültüründe üreme olması, 4.Plevral sıvı kültüründe üreme olmasıdır. Olası: Radyografik olarak yeni, ilerleyici veya persiste eden infiltrasyonun bulunması ile birlikte enfeksiyonun klinik belirti ve bulgularının(ateş, lökositoz, oksijenlenmede bozulma, pürülan trakeal sekresyon gibi) olması ve mikrobiyolojik kanıt olmaması ve birlikte uygun antibiyotik tedavisinin başlanmasıdır. Yukarıdaki tanımlara uymayan bir enfeksiyon geliştiğinde enfeksiyonun kategorilere ayrılması aşağıdaki gibi yapılmalıdır. Kanıtlanmış: Enfeksiyonun klinik kanıtının olması ve aşağıdakilerden birinin bulunmasıdır. 1.Cerrahi girişim yapılmayan bir dokudan veya normalde steril bir vücut sıvısından yapılan kültürde üreme, viral kültürde üreme veya Gram boyamada pozitiflik olması(bos veya sinoviyal sıvıdan üreme olması gibi), 2.Normalde steril vücut sıvılarından yapılan incelemede antijen veya RNA veya DNA pozitifliği,

8 3.Viral ya da bakteriyel serolojinin pozitif olmasıdır. Yüksek olası: Enfeksiyonun klinik kanıtının olması ve aşağıdakilerden birinin bulunmasıdır. 1. Normalde steril olmayan bir vücut sıvısından yapılan veya normalde steril olan bir bölgeye yerleştirilen kateter veya sokulan drenden elde edilen örnekten(örneğin intraabdominal dren) yapılan kültürde üreme, viral kültürde üreme veya Gram boyamada pozitiflik olması, 2. Normalde steril olmayan vücut sıvılarından yapılan incelemede antijen veya RNA veya DNA pozitifliğidir. Olası: Enfeksiyonun klinik kanıtının olması fakat mikrobiyolojik(kültür ve Gram boyama) ve serolojik kanıtların olmamasıdır. Eğer hastada bir enfeksiyon düşünülmüyorsa, bu durum Enfeksiyon Yüksek Olası Olarak Yok ve Enfeksiyon Olası Olarak Yok olarak 2 kategoride tanımlanmalıdır. Enfeksiyon Yüksek Olası Olarak Yok: Araştırıcı anamneze ve klinik belirti ve bulgulara dayanarak hastada enfeksiyon olmadığını düşünüyor ve kültürler negatif ve antibiyotik tedavisi olmaksızın hasta daha iyiye gidiyorsa bu duruma girmektedir. Örneğin; iskemik kalp hastalığına bağlı kardiyojenik şok, multipl travma gibi. Kısa süreli antibiyotik profilaksisi antibiyotik tedavisi olarak alınmamalıdır. Enfeksiyon Olası Olarak Yok: Araştırıcı hastada enfeksiyon olmadığına inanıyor fakat bir dereceye kadar belirsizlik mevcut ve enfeksiyon kesinlikle dışlanamıyorsa bu duruma girmektedir. Örneğin; pankreatite bağlı SIRS ve baştan itibaren antibiyotik tedavisi verilmesi, kardiyojenik şoka bağlı pulmoner ödem ve yoğun bakıma yatışının ilk gününde hastadaki bir ateş yükselmesine bağlı olarak antibiyotik başlanması, kültürlerin negatif kalması ve hastanın iyileşmesi gibi.