Àëìàçáåê Àòàìáàåâ: "Ãåíïðîêóðàòóðà áîðåòñÿ ñ êîððóïöèåé, ðàçðóøàþùåé ãîñóäàðñòâî"

Transkript

1 Hцkцmette deьiшiklikler yapыldы Kazakistan Cumhurbaшkanы Nursultan Nazarbayev, hцkцmette yapыlan deьiшiklikleri onayladы. Expo 2017'ye hazыlыklarыn sцrdцьц bu dюnemde yeni bir bakanlыk kurulmasыnы kararlaшtыran hцkцmette yapыlan deьiшiklikler, Cumhurbaшkanы Nazarbayev tarafыndan onaylandы. Kararnamaye gюre Nur Otan Demokratik Halk Partisi Baшkan Yardыmcыsы Bahыtjan Sagыntayev, Baшbakan Yardыmcысы ve йени kurulan Bюlgesel Kalkыnma Bakanы oldu. Devlet Sekreteri Muhtar Kul- Muhammed, Kцltцr ve Иnformasyon Bakanlыьыna, eski bakan Darhan Mыnbay ise Milli Mцze Mцdцrlцьц'ne atandы. Ekonomik Kalkыnma ve Ticaret Bakanlыьы yerine kurulan Ekonomi ve Bцtчe Planlama Bakanlыьыna ise Yerbolat Dosayev getirildi. Gцvenlik Konseyi Sekreteri Marat Tajin ise Devlet Sekreterliьine getirildi. Baшbakan Yardыmcыsы Kыrыmbek Koшarbayev ise Kыzыlorda valiliьine atandы. Карарнамейле Spor Ajansы Baшkanы Тalgat Yermegiyayev "Astana EXPO 2017" Ulusal Шirketi baшkanlыьыna атанды. Aynы gцn Nazarbayev koruma mцdцrцnц de deьiшtirdi. Юлцмц Филм Олуйор 2. 2 (143) ОЖАК 2013 turkelyeni@yahoo.com 4. Àëìàçáåê Àòàìáàåâ: "Ãåíïðîêóðàòóðà áîðåòñÿ ñ êîððóïöèåé, ðàçðóøàþùåé ãîñóäàðñòâî" TЦРКСОЙ Башканына Достлук Нишаны Â ñâîþ î åðåäü ãåíïðîêóðîð Àèäà Ñàëÿíîâà ïîáëàãîäàðèëà ñîáðàâøèõñÿ. "Ñïàñèáî âñåì âàì, òî ðåøèëè ïðèíÿòü ó àñòèå â òàêîì âàæíîì äëÿ íàñ ìåðîïðèÿòèè. Áëàãîäàðþ âñåõ ðàáîòíèêîâ îðãàíîâ ïðîêóðàòóðû çà èõ ïëîäîòâîðíóþ è óñåðäíóþ ðàáîòó", - ñêàçàëà îíà. Ãåíïðîêóðîð äîáàâèëà, òî Êûðãûçñòàí äîãîâîðèëñÿ ñ Òóðöèåé î ïåðåõîäå íà ýëåêòðîííóþ äîêóìåíòàöèþ. "Òóðåöêèå êîëëåãè îáåùàëè ïîäåëèòüñÿ ñâîèì îïûòîì è íàïðàâèòü ñâîèõ ñïåöèàëèñòîâ. Â êîíöå ÿíâàðÿ îæèäàåòñÿ èõ ïðèåçä. Óâåðåíà, òî áëàãîäàðÿ ýòîìó ðàáîòà ïðîêóðàòóðû ñòàíåò áîëåå îòêðûòîé è ïðîçðà íîé", - îòìåòèëà îíà. Íà öåðåìîíèè îòêðûòèÿ áûë ïðåçåíòîâàí ðåñóðñíûé öåíòð ãëàâíîãî íàäçîðíîãî îðãàíà ñòðàíû äëÿ ïðîâåäåíèÿ âèäåîêîíôåðåíöñâÿçè ñ ðåãèîíàëüíûìè óïðàâëåíèÿìè ïðîêóðàòóðû. Ñòîèò îòìåòèòü, òî â òîðæåñòâåííîì ìåðîïðèÿòèè ïðèíÿëè ó àñòèå ïðåìüåð-ìèíèñòð Æàíòîðî Ñàòûáàëäèåâ, ñïèêåð ïàðëàìåíòà Àñûëáåê Æýýíáåêîâ, ïðåäñåäàòåëü Âåðõîâíîãî ñóäà Ôåðóçà Äæàìàøåâà, ðóêîâîäèòåëü àïïàðàòà Ïðåçèäåíòà Äàíèÿð Íàðûìáàåâ, ïðåäñåäàòåëü Ñîâåòà îáîðîíû ÊÐ Áóñóðìàíêóë Òàáàëäèåâ, ðóêîâîäèòåëè îñòàëüíûõ ñèëîâûõ ñòðóêòóð è äåïóòàòû Æîãîðêó Êåíåøà, òàêæå ïðåäñòàâèòåëè ðåãèîíàëüíûõ óïðàâëåíèé îðãàíîâ ïðîêóðàòóðû â ðåæèìå îí-ëàéí. ÊÀÁÀÐ. 2. Ãåíïðîêóðàòóðà áîðåòñÿ ñ êîððóïöèåé, êîòîðàÿ ðàçðóøàåò ãîñóäàðñòâî, çàÿâèë Ïðåçèäåíò Êûðãûçñòàíà Àëìàçáåê Àòàìáàåâ âî âðåìÿ îòêðûòèÿ íîâîãî çäàíèÿ Ãåíåðàëüíîé ïðîêóðàòóðû ÊÐ. Ïî ñëîâàì ãëàâû ãîñóäàðñòâà, ïîñòàíîâëåíèå ïðàâèòåëüñòâà ïî ñòðîèòåëüñòâó äàííîãî çäàíèÿ áûëî èçäàíî 11 ëåò íàçàä. "Çäàíèå äîëæíî áûëî áûòü ïîñòðîåíî äëÿ ïðåçèäåíòñêîé ñåìüè. Òî, òî çäåñü ðàñïîëîæèëàñü Ãåíåðàëüíàÿ ïðîêóðàòóðà, ýòî ñèìâîëè åñêèé çíàê. Ðàáîòà Ãåíïðîêóðàòóðû âûçûâàåò âåðó è íàäåæäó. Òàêóþ ïîääåðæêó íóæíî îêàçûâàòü è Âåðõîâíîìó ñóäó. Íàäåþñü, òî ïðè ïîääåðæêå ïðàâèòåëüñòâà è ïàðëàìåíòà ó Âåðõîâíîãî ñóäà ïîÿâèòñÿ íîâîå çäàíèå", - ñêàçàë À.Àòàìáàåâ. Îí äîáàâèë, òî â ðàçãðàáëåíèè è ñîææåíèè ñòàðîãî çäàíèÿ íà ïëîùàäè Àëà-Òîî âî âðåìÿ àïðåëüñêèõ ñîáûòèé 2010 ãîäà âèíîâàòà ñàìà âëàñòü. "Ýòîãî íå äîëæíî áîëüøå ïîâòîðèòüñÿ", - îòìåòèë ãëàâà ãîñóäàðñòâà. 5 те. АЛМАТЫ ВЕ BИШKEK TЮMER- DEN MEZUNИYET TЮRENИ 6.

2 2 2 ОЖАК 2013 РЕСМИ Îôèöèàëüíî Atambayev, Чavuшoьlu'nu Kabul Etti Чeшitli temaslarda bulunmak цzere Biшkek'te bulunan Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) eski Baшkanы ve AK Parti Antalya Milletvekili Mevlцt Чavuшoьlu, Cumhurbaшkanы Almazbek Atambayev tarafыndan kabul edildi. Gюrцшmede, Tцrkiye ile Kыrgыzistan arasыndaki ikili ve bюlgesel meселeler ele alыndы. Чavuшoьlu, ayrыca цlkedeki sivil toplum юrgцtleri temsilcileri ve siyasi parti liderleriyle de bir araya geldi. Ïîäðàçäåëåíèÿìè Ñîâåòñêîé Àðìèè â íî ü ñ 19 ïî 20 ÿíâàðÿ 1990 ãîäà â ñòîëèöå Àçåðáàéäæàíñêîé ÑÑÐ, ãîðîäå Áàêó, áûëè óáèòû áîëåå ñîòíè ìèðíûõ æèòåëåé, â îñíîâíîì àçåðáàéäæàíöåâ. Ïîäîáíûå ñîáûòèÿ ïðîèçîøëè ðàíåå â Àëìà- Àòå (1986 ã.), â Ìèíñêå (1988 ã.), â Òáèëèñè (1989 ã.), ïîçæå - â Äóøàíáå (1990 ã.), Âèëüíþñå è Ðèãå (1991 ã.), ãäå æåðòâàìè ñòàëè ñîâåòñêèå ãðàæäàíå. åðíûé ÿíâàðü - êðîâàâûé ÿíâàðü Òîðàãà Æîãîðêó Êåíåøà Àñûëáåê Æýýíáåêîâ ïðîâåë ïðåññ-êîíôåðåíöèþ ïî èòîãàì ðàáîòû ïàðëàìåíòà çà 2012 ãîä. Â àñòíîñòè, ïðåäñòàâèâ èíôîðìàöèþ ïî çàêîíîäàòåëüíîé èíèöèàòèâå ïàðëàìåíòàðèåâ, èñïîëíåíèþ êîíòðîëüíîé è ïðåäñòàâèòåëüñêîé ôóíêöèé Æîãîðêó Êåíåøà, À.Æýýíáåêîâ îòâåòèë íà âîïðîñû æóðíàëèñòîâ. Òàê, îòâå àÿ íà âîïðîñ î ñèòóàöèè íà ïðèãðàíè íîé òåððèòîðèè Êûðãûçñòàíà è Óçáåêèñòàíà, òîðàãà îòìåòèë, òî ïîñëåäíèå ñîáûòèÿ ñòàëè ðåçóëüòàòîì íàêîïèâøèõñÿ çà ïîñëåäíèå 20 ëåò ïðîáëåì. Ýòî íåðåøåííîñòü ñîöèàëüíî-ýêîíîìè åñêèõ ïðîáëåì, îòñóòñòâèå àâòîíîìíûõ äîðîã, íå çàâåðøåíû âîïðîñû äåëèìèòàöèè è äåìàðêàöèè ãîñóäàðñòâåííîé ãðàíèöû. "Æîãîðêó Êåíåø äâà äíÿ ðàññìàòðèâàë äàííûé âîïðîñ â çàêðûòîì ðåæèìå, â õîäå êîòîðîãî ïîñòóïèëî ìíîãî ïðåäëîæåíèé ñî ñòîðîíû äåïóòàòîâ. Ìû ïðèìåì ïîñòàíîâëåíèå Æîãîðêó Êåíåøà. ß äîëæåí ïîä åðêíóòü, òî âñå âîïðîñû äîëæíû ðåøàòüñÿ â äóõå äîáðîñîñåäñòâà è ìèðîñòðîèòåëüñòâà", - ñîîáùèë òîðàãà. Ïðåäñòàâèòåëÿìè ÑÌÈ áûëè çàòðîíóòû âîïðîñû äèñöèïëèíû ïàðëàìåíòàðèåâ, ðîñïóñêà Æîãîðêó Êåíåøà, ðàçâèòèÿ êûðãûçñêîãî ÿçûêà, ðåøåíèÿ äåïóòàòñêîé êîìèññèè ïî ðàññëåäîâàíèþ ôàêòîâ ìàðîäåðñòâà è äðóãèå, íà êîòîðûå áûëè ïîëó- åíû îòâåòû òîðàãà. Â àäðåñ òîðàãà À.Æýýíáåêîâà â 2012 ãîäó ïîñòóïèëî 2848 ïèñåì Kыrgыzistan doьru yюnde илерлеmektedir. Bu Сюзлер Kыrgыzistan Yцksek Mahkeme Baшkanы Feruza Camaшeva ile gюrцшmeлерде bulunан Asya Kalkыnma Bankasы'nыn (AKB), Kыrgыzistan'a 20 milyon dolar tutarыnda karшыlыksыz maddi yardыmda bulunduьu bildirildi. Maliye Bakanlыьы'ndan yapыlan aчыklamada, Asya Kalkыnma Òîðàãà À.Æýýíáåêîâ: Âñå ïðèãðàíè íûå ïðîáëåìû äîëæíû ðåøàòüñÿ â äóõå äîáðîñîñåäñòâà è ìèðîñòðîèòåëüñòâà Â àäðåñ òîðàãà Æîãîðêó Êåíåøà Àñûëáåêà Æýýíáåêîâà â 2012 ãîäó ïîñòóïèëî îò ãðàæäàí ïèñåì. Áîëüøå âñåãî ïèñåì ( ïî òè 40%) êàñàåòñÿ âîïðîñîâ ñóäåáíîé ðåôîðìû è ïðàâîîõðàíèòåëüíîé ñèñòåìû. Îá ýòîì ñîîáùèë òîðàãà íà ïðåññ-êîíôåðåíöèè. Íà âòîðîì ìåñòå ïèñüìà, êàñàþùèåñÿ ñîöèàëüíîé çàùèòû èçáèðàòåëåé (741 - îêîëî 25%). Íà òðåòüåì ìåñòå - âîïðîñû, êàñàþùèåñÿ ìîëîäåæíîé ïðîáëåìàòèêè, ñôåðû îáðàçîâàíèÿ. Â îáùåì, â àäðåñ Æîãîðêó Êåíåøà â 2012 ãîäó ïîñòóïèëî ïèñåì îò èçáèðàòåëåé. Meclis Baшkanы Ceenbekov Parlamentonun 2012 Yыlыndaki Faaliyetini Иyi Deьerlendirdi Konu hakkыnda kendisi basыn toplantыsыnda ifade etti. Ceenbekov, "Parlamento чalышmasыnы "5" olarak deьerlendiremem, ancak, ama iyi not verebilirim. Biz geliшiyoruz, чok iyi bir hыzla ilerliyoruz. Bazы цlkelerin onlarca yыl geчtiьi yolu biz artыk geчtik", dedi. Ïðåññ-ñëóæáà Æîãîðêó Êåíåøà Êûðãûçñêîé Ðåñïóáëèêè. Mevlцt ЧАВУШОЬЛУ, "Kыrgыzistan Doьru Yюnde Эidiyor" Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) eksper raporтюрц Mevlцt ЧАВУШОЬЛУ'на аит. Kыrgыzistan Yцksek Mahkemeси basыn бириминден верилен билэийе gюre, ziyaretin amacы, Kыrgыz tarafы ile siyasi istiшarelerде булунmaktыr. Gюrцшme sыrasыnda цlkedeki demokratik geliшmeлер, Kыrgыzistan'da insan haklarыnы korumaya илишкin konular, цlkede uygulanan yargы sistemiндеки reformлар эиби konular gюzetim organы yetkilileri ile ele alынdы. Camaшeva, да цlkedeki yargы sistemi reformu hakkыnda kыsaca билэи верди. ЧАВУШОЬЛУ, Kыrgыzistan'ыn doьru yюnde gitmekte olduьunu kaydeрек "Biz цlkenizde yapыlan reformлары такдирле каршылыйоруз Bizim cinsiyet eшitliьi politikasыны савунduьumuzu belirtmek istiyorum. Kыrыgzistan da da kadыnlarыn yцksek makamlarda чalышмалары sevindiрижи" dedi. Asya Kalkыnma Bankasы'ndan Kыrgыzistan'a 20 Milyon Dolarlыk Yardыm Bankasы'nыn цlkede yatыrыm ortamыnыn iyileшtirilmesini юngюren program чerчevesinde 20 milyon dolar tutarыnda yardыm yaptыьы belirtildi. Sюzkonusu yardыmыn bцtчe desteьinde kullanыlacaьы ifade edilen aчыklamada, hцkцmetin yatыrыm ortamыnыn iyileшtirilmesi ve yabancы yatыrыmlarыn artыrыlmasы hedefine yюnelik olarak bir program baшlatacaьы dile getirildi. Karшыlыksыz maddi yardыm anlaшmasы, Kыrgыzistan Ekonomi Bakanы Temir Sariyev ile Banka Mцdцrц Rie Hiraoka tarafыndan 26 Kasыm 2012 tarihinde imzalanmышtы. Â íî ü ñ 19-ãî íà 20-å â ãîðîä âñå-òàêè âîøëè âîéñêà. Íî Ñîâåòñêàÿ Àðìèÿ âîøëà â ñîâåòñêèé ãîðîä êàê àðìèÿ îêêóïàíòîâ: ïîä ïîêðîâîì íî è, íà òàíêàõ è áðîíåìàøèíàõ, ðàñ èùàÿ ñåáå ïóòü îãíåì è ìå îì. Ïî äàííûì âîåííîãî êîìåíäàíòà, ðàñõîä áîåïðèïàñîâ â ýòó íî ü - 60 òûñÿ ïàòðîíîâ. Íà ñóìãàèòñêîé äîðîãå ñòîÿëà íà îáî èíå, ïðîïóñêàÿ òàíêîâóþ êîëîííó, ëåãêîâàÿ ìàøèíà, â íåé - òðîå ó åíûõ èç Àêàäåìèè íàóê, òðîå ïðîôåññîðîâ, îäíà èç íèõ - æåíùèíà. Âäðóã òàíê âûåõàë èç êîëîííû, ñêðåæåùà ãóñåíèöàìè ïî ìåòàëëó, ïåðååõàë ìàøèíó, ðàçäàâèâ âñåõ ïàññàæèðîâ. Êîëîííà íå îñòàíîâèëàñü - óøëà ãðîìèòü "âðàãà, çàñåâøåãî â ãîðîäå". Ïðåäñåäàòåëü Ïðåçèäèóìà Âåðõîâíîãî Ñîâåòà Àçåðáàéäæàñêîé ÑÑÐ Ýëüìèðà Êàôàðîâà âûñòóïèëà ïî ðàäèî ñ ðåøèòåëüíûì ïðîòåñòîì ïðîòèâ îáúÿâëåíèÿ ðåçâû àéíîãî ïîëîæåíèÿ è ââîäà âîéñê â Áàêó, óòâåðæäàÿ, òî ýòî ñäåëàíî áåç åå âåäîìà. Öåëüþ âîåííûõ áûë áàêèíñêèé ïîðò, ãäå, ïî ñâåäåíèÿì ðàçâåäêè, íà òåïëîõîäå Ñàáèò Îðóäæåâ íàõîäèëñÿ øòàá Íàðîäíîãî Ôðîíòà. Íàêàíóíå îïåðàöèè ñ ïîìîùüþ äèâåðñèè ñïåöíàçà ÊÃÁ áûëî îòêëþ åíî âåùàíèå ñ áàêèíñêîé òåëåáàøíè. Ïîñëå ïîäàâëåíèÿ âîññòàíèÿ â Áàêó Ñîâåòñêàÿ Àðìèÿ âîññòàíîâèëà ñâåðãíóòóþ ñîâåòñêóþ âëàñòü â ãîðîäàõ Àçåðáàéäæàíà. Ïî óòâåðæäåíèþ êîìèññèè ïî ðàññëåäîâàíèþ ñîáûòèé Âåðõîâíîãî Ñîâåòà Àçåðáàéäæàíñêîé ÑÑÐ, ýòà àêöèÿ "áûëà ñîçíàòåëüíî ñïëàíèðîâàíà è öèíè íî îñóùåñòâëåíà êàê êàðàòåëüíàÿ àêöèÿ è èìåëà öåëüþ äàòü íàãëÿäíûé óðîê óñòðàøåíèÿ äâèæåíèÿì çà íåçàâèñèìîñòü â Àçåðáàéäæàíå è äðóãèõ ðåñïóáëèêàõ Ñîâåòñêîãî Ñîþçà". Íà ñëåäóþùèé äåíü ïîñëå ââîäà âîéñê íà çäàíèè ÖÊ ïîÿâèëèñü íàäïèñè: "Äîëîé ñîâåòñêóþ èìïåðèþ!", "Äîëîé ÊÏÑÑ!", "Ñîâåòñêàÿ àðìèÿ - ôàøèñòñêàÿ àðìèÿ", à íà çäàíèè ÌÂÄ áûë ñáèò ëîçóíã "Ñëàâà ÊÏÑÑ!". Âå åðîì 21 ÿíâàðÿ îòêðûëàñü ðåçâû àéíàÿ ñåññèÿ Âåðõîâíîãî Ñîâåòà Àçåðáàéäæàíñêîé ÑÑÐ, êîòîðàÿ ïðèçíàëà íåïðàâîìåðíûì ââîä âîéñê â Áàêó è ïðèîñòàíîâèëà Óêàç Ïðåçèäèóìà Âåðõîâíîãî Ñîâåòà ÑÑÑÐ î ðåçâû àéíîì ïîëîæåíèè â ãîðîäå, çàÿâèâ, òî, åñëè öåíòðàëüíûå âëàñòè ïðîèãíîðèðóþò ýòî ðåøåíèå, áóäåò ïîñòàâëåí âîïðîñ î âûõîäå Àçåðáàéäæàíà èç ÑÑÑÐ. 25 ÿíâàðÿ ñóäà, áëîêèðóþùèå áàêèíñêóþ áóõòó, áûëè çàõâà åíû âîåííîìîðñêèì äåñàíòîì. Íåñêîëüêî äíåé ñîïðîòèâëåíèå ïðîäîëæàëîñü â Íàõ ûâàíå, íî âñêîðå è çäåñü ñîïðîòèâëåíèå Íàðîäíîãî Ôðîíòà áûëî ïîäàâëåíî. Ïîñëåäñòâèÿ Ââîä â Áàêó àñòåé Ñîâåòñêîé Àðìèè ñòàë òðàãåäèåé äëÿ Àçåðáàéäæàíà. Òîì äå Âààë ñ èòàåò, òî "èìåííî 20 ÿíâàðÿ 1990 ãîäà Ìîñêâà, â ñóùíîñòè, ïîòåðÿëà Àçåðáàéäæàí". Â ðåçóëüòàòå ñèëîâîé àêöèè áîëåå ñîòíè ìèðíûõ æèòåëåé, â îñíîâíîì àçåðáàéäæàíöåâ, ïîãèáëè èç-çà íåîáîñíîâàííîãî è ðåçìåðíîãî ïðèìåíåíèÿ ñèëû. Ïî òè âñå íàñåëåíèå Áàêó âûøëî 22 ÿíâàðÿ íà îáùèå ïîõîðîíû æåðòâ òðàãåäèè, êîòîðûå áûëè çàõîðîíåíû êàê ãåðîè áîðüáû çà íåçàâèñèìîñòü â ïàðêå èì. Ñ. Ì. Êèðîâà, ïîçæå ïåðåèìåíîâàííîãî â Àëëåþ øåõèäîâ. Â òîò äåíü ïðåêðàòèëè ðàáîòó àýðîïîðò, âîêçàë, ìåæäóãîðîäíàÿ òåëåôîííàÿ ñâÿçü, è âñå äíè òðàóðà êàæäûé àñ çâó àëè ñèðåíû. Äåñÿòêè òûñÿ àçåðáàéäæàíñêèõ êîììóíèñòîâ ïóáëè íî ñîæãëè ñâîè ïàðòáèëåòû. Ìíîãèå àêòèâèñòû Íàðîäíîãî Ôðîíòà áûëè àðåñòîâàíû, íî âñêîðå îòïóùåíû. Ïåðâûé ñåêðåòàðü ÖÊ Êîìïàðòèè Àçåðáàéäæàíñêîé ÑÑÐ Âåçèðîâ åùå äî ââîäà âîéñê óáåæàë â Ìîñêâó. Åãî ñìåíèë Àÿç Ìóòàëèáîâ, ñòàâøèé çàòåì Ïðåçèäåíòîì Àçåðáàéäæàíà. Ðàññëåäîâàíèå Ïåðâîíà àëüíî ðàññëåäîâàíèå òðàãè åñêèõ ñîáûòèé 20 ÿíâàðÿ ïðîâîäèëîñü Ãåíïðîêóðàòóðîé ÑÑÑÐ, êîòîðàÿ íå âûÿâèëà ñîñòàâà ïðåñòóïëåíèÿ â äåéñòâèÿõ âîåííîñëóæàùèõ, â ðåçóëüòàòå åãî äåëî áûëî ïðåêðàùåíî. 14 ôåâðàëÿ 1992 ãîäà Ãåíïðîêóðàòóðà Àçåðáàéäæàíà, àííóëèðîâàâ ðåøåíèå Ãåíïðîêóðàòóðû ÑÑÑÐ, âîçáóäèëà óãîëîâíîå äåëî ïî ñò è 94.6 (óìûøëåííîå óáèéñòâî ïðè îòÿã àþùèõ îáñòîÿòåëüñòâàõ), 149 (óìûøëåííîå óíè òîæåíèå èìóùåñòâà), 168 (ïðåâûøåíèå âëàñòè è äîëæíîñòíûõ ïîëíîìî èé), 255 (èñïîëüçîâàíèå è ïðåâûøåíèå âëàñòè) òîãäàøíåãî ÓÊ. Â ÿíâàðå 1994 ãîäà Ãåíåðàëüíàÿ ïðîêóðàòóðà Àçåðáàéäæàíà çàâåðøèëà ñëåäñòâèå ïî ðàññëåäîâàíèþ ñîáûòèé åðíîãî ÿíâàðÿ, îáúÿâèâ âèíîâíèêàìè òðàãåäèè ýêñ-ïðåçèäåíòà Àçåðáàéäæàíà Àÿçà Ìóòàëèáîâà, ïåðâîãî ñåêðåòàðÿ ÖÊ Êîìïàðòèè Àçåðáàéäæàíñêîé ÑÑÐ Àáäóë-Ðàõìàíà Âåçèðîâà, äèðåêòîðà âíåøíåé ðàçâåäêè Å. Ì. Ïðèìàêîâà, Ïðåçèäåíòà ÑÑÑÐ Ìèõàèëà Ãîðáà åâà, ìèíèñòðà îáîðîíû Äìèòðèÿ ßçîâà è ïðåäñåäàòåëÿ ÊÃÁ ÑÑÑÐ Âëàäèìèðà Êðþ êîâà. Ïðîêóðàòóðà Àçåðáàéäæàíà òàêæå îáâèíèëà ïðåäñåäàòåëÿ ÊÃÁ Àçåðáàéäæàíñêîé ÑÑÐ Âàãèôà Ãóñåéíîâà â "ñïîñîáñòâîâàíèè íàïðàâëåíèþ âîéñê ÌÂÄ ÑÑÑÐ è Ñîâåòñêîé Àðìèè, òî ïîñëóæèëî ïîâîäîì äëÿ ïðèíÿòèÿ óêàçà î ðåçâû àéíîì ïîëîæåíèè â Áàêó", à òàêæå â òîì, òî â ÿíâàðå 1990 ãîäà " åðåç ñîòðóäíèêîâ ãðóïïû Àëüôà ÊÃÁ ÑÑÑÐ ñ öåëüþ îñëàáëåíèÿ Àçåðáàéäæàíñêîãî ãîñóäàðñòâà è ëèøåíèÿ íàñåëåíèÿ ïðàâäèâîé èíôîðìàöèè î ïðîèñõîäÿùèõ ñîáûòèÿõ îðãàíèçîâàë âçðûâ ýíåðãîáëîêà íà Àçåðáàéäæàíñêîì òåëåâèäåíèè è ðàäèîâåùàíèè" è íàíåñ ãîñóäàðñòâåííûé óùåðá â ðàçìåðå 260 òûñ. ðóá. Â ìàðòå 2003 ãîäà Ñëåäñòâåííîå óïðàâëåíèå ïî îñîáî òÿæêèì ïðåñòóïëåíèÿì ïðîêóðàòóðû Àçåðáàéäæàíà âîçáóäèëî óãîëîâíîå äåëî ïðîòèâ ýêñ-ïðåçèäåíòà ÑÑÑÐ Ìèõàèëà Ãîðáà åâà çà íàðóøåíèè ñò. 119 Êîíñòèòóöèè ÑÑÑÐ è ñò. 71 Êîíñòèòóöèè Àçåðáàéäæàíñêîé ÑÑÐ. Â ñâÿçè ñ êðîâàâîé òðàãåäèåé, ó èíåííîé 20 ÿíâàðÿ 1990 ãîäà â Áàêó ñîâåòñêèìè âîéñêàìè, îáùåíàöèîíàëüíûé ëèäåð Ãåéäàð Àëèåâ, âûñòóïèâ íà ñëåäóþùèé äåíü â ïðåäñòàâèòåëüñòâå Àçåðáàéäæàíà â Ìîñêâå ñ çàÿâëåíèåì, ïîòðåáîâàë íàêàçàòü îðãàíèçàòîðîâ è èñïîëíèòåëåé ïðåñòóïëåíèÿ, ñîâåðøåííîãî ïðîòèâ àçåðáàéäæàíñêîãî íàðîäà. Â çíàê ïðîòåñòà ïðîòèâ äâóëè íîé ïîëèòèêè ðóêîâîäñòâà ÑÑÑÐ â ñâÿçè ñ âîçíèêøåé â Íàãîðíîì Êàðàáàõå îñòðîé êîíôëèêòíîé ñèòóàöèè îí â èþëå 1991 ãîäà ïîêèíóë ðÿäû Êîììóíèñòè åñêîé ïàðòèè Ñîâåòñêîãî Ñîþçà. Èç âûñòóïëåíèÿ Ãåéäàðà Àëèåâà íà ñîáðàíèè 21 ÿíâàðÿ 1990 ãîäà â Ïîñòîÿííîì ïðåäñòàâèòåëüñòâå Àçåðáàéäæàíñêîé Ðåñïóáëèêè â Ìîñêâå: «Ìåíÿ ïðèâåëà ñþäà òðàãåäèÿ, ñëó èâøàÿñÿ â Àçåðáàéäæàíå. ß óçíàë îá ýòîì â åðà óòðîì è, åñòåñòâåííî, îñòàòüñÿ ðàâíîäóøíûì ê ýòîìó ñîáûòèþ íå ñìîã. Ïðèøåë ñþäà ïðåæäå âñåãî äëÿ òîãî, òîáû çäåñü, â Ïîñòïðåäñòâå, êîòîðîå ÿâëÿåòñÿ íåáîëüøèì îñòðîâêîì àçåðáàéäæàíñêîé çåìëè â Ìîñêâå, âûðàçèòü ñâîå ñîáîëåçíîâàíèå âñåìó àçåðáàéäæàíñêîìó íàðîäó â ñâÿçè ñ òðàãåäèåé, ïîâëåêøåé áîëüøèå æåðòâû. Âî-âòîðûõ, õî ó âûðàçèòü ñâîå îòíîøåíèå ê ýòîìó âîïðîñó. ß ïðîøó Ïîñòîÿííîãî ïðåäñòàâèòåëÿ Àçåðáàéäæàíà â Ìîñêâå äîâåñòè ìîè ñëîâà, ãëóáîêóþ ñêîðáü, èñêðåííèå ñîáîëåçíîâàíèÿ àçåðáàéäæàíñêîìó íàðîäó. Ê ñîæàëåíèþ, ñåé àñ íå ðàñïîëàãàþ äðóãîé âîçìîæíîñòüþ. òî êàñàåòñÿ ñîáûòèé, ïðîèñøåäøèõ â Àçåðáàéäæàíå, òî ñ èòàþ èõ àíòèïðàâîâûìè, óæäûìè äåìîêðàòèè, ïîëíîñòüþ ïðîòèâîðå àùèìè ïðèíöèïàì ãóìàíèçìà è ñòðîèòåëüñòâà â íàøåé ñòðàíå ïðàâîâîãî ãîñóäàðñòâà. Åñòü îïðåäåëåííûå ïðè èíû ñëîæèâøåéñÿ â Àçåðáàéäæàíå îáñòàíîâêè. Íå õî ó ïîäðîáíî îñòàíàâëèâàòüñÿ íà äåòàëÿõ, ýòî çàíÿëî áû ìíîãî âðåìåíè. Íà ïðîòÿæåíèè äâóõ ëåò ïðîäîëæàåòñÿ ìåæíàöèîíàëüíûé êîíôëèêò ìåæäó Àçåðáàéäæàíîì è Àðìåíèåé, êîòîðûé âîçíèê â ñâÿçè ñ ñîáûòèÿìè â Íàãîðíîì Êàðàáàõå è âîêðóã íåãî. Åñëè â íà àëå âîçíèêíîâåíèÿ îñëîæíåíèé â Íàãîðíîì Êàðàáàõå áûëè áû ïðèíÿòû íåîáõîäèìûå ìåðû, ïðåæäå âñåãî âûñøèì ïàðòèéíûì ïîëèòè åñêèì ðóêîâîäñòâîì ñòðàíû, òî ñåãîäíÿ ìû íå íàáëþäàëè áû ýñêàëàöèè íàïðÿæåííîñòè è ïîòåðü è òîé âîåííîé àêöèè, êîòîðàÿ áûëà ïðåäïðèíÿòà â íî ü ñ 19 íà 20 ÿíâàðÿ 1990 ãîäà, îáåðíóâøèñü åëîâå åñêèìè æåðòâàìè. Ðåçåðâû ïîëèòè åñêîãî óðåãóëèðîâàíèÿ ïîëîæåíèÿ â Àçåðáàéäæàíå áûëè. Ðóêîâîäñòâî Àçåðáàéäæàíà, à òàêæå âûñøåå ïîëèòè åñêîå ðóêîâîäñòâî ñòðàíû íå èñïîëüçîâàëè âîçìîæíîñòè ïîëèòè åñêîãî óðåãóëèðîâàíèÿ âîïðîñà, äèàëîãà ñ íàðîäîì. Ê êàêèì òðàãè åñêèì ïîñëåäñòâèÿì ýòî ïðèâåëî, òåïåðü óæå õîðîøî íàì èçâåñòíî, è âñå ïðè àñòíûå ê ýòîé òðàãåäèè äîëæíû ïîíåñòè íàêàçàíèå». Ïîñëå âîçâðàùåíèÿ îáùåíàöèîíàëüíîãî ëèäåðà àçåðáàéäæàíñêîãî íàðîäà Ãåéäàðà Àëèåâà ê ðóêîâîäñòâó ñòðàíîé ñîáûòèÿì 20 ÿíâàðÿ áûëà äàíà ñîîòâåòñòâóþùàÿ îöåíêà. Óêàçîì Ïðåçèäåíòà Ãåéäàðà Àëèåâà îò 5 ÿíâàðÿ 1994 ãîäà Ìèëëè Ìåäæëèñó áûëî ðåêîìåíäîâàíî äàòü ïîëíóþ ïîëèòèêî-ïðàâîâóþ îöåíêó ñîáûòèÿì 20 ÿíâàðÿ. Ìèëëè Ìåäæëèñ, ïîñâÿòèâ ýòîìó âîïðîñó ñïåöèàëüíóþ ñåññèþ, ïîñòàíîâëåíèåì îò 29 ìàðòà 1994 ãîäà äàë òðàãè åñêèì ñîáûòèÿì 20 ÿíâàðÿ 1990 ãîäà ïîëíóþ ïîëèòèêî-ïðàâîâóþ îöåíêó. Â äàííîì äîêóìåíòå ïðåñòóïëåíèå ïðîòèâ àçåðáàéäæàíñêîãî íàðîäà, ñîâåðøåííîå â ÿíâàðå 1990 ãîäà, íàçâàíî îäíèì èç ñàìûõ êðîâàâûõ òåððîðèñòè åñêèõ àêòîâ, ñîâåðøåííûõ òîòàëèòàðèçìîì â XX âåêå, ñòðàøíûì äåÿíèåì, íàïðàâëåííûì ïðîòèâ åëîâå åñòâà, ãóìàíèçìà, åëîâå íîñòè. * * * 20 ÿíâàðÿ îáúÿâëåí òðàóðíûì äíåì â Àçåðáàéäæàíå è îòìå àåòñÿ êàê Äåíü âñåíàðîäíîé ñêîðáè. Â ýòîò äåíü òûñÿ- è ëþäåé ïîñåùàþò Àëëåþ øåõèäîâ, âîçäàþò äàíü ïàìÿòè æåðòâ òîé òðàãåäèè, âîçíîñÿò öâåòû íà èõ ìîãèëû. Ëèöà, ïðèåçæàþùèå â Àçåðáàéäæàí ñ îôèöèàëüíûì âèçèòîì, òàêæå ïîñåùàþò Àëëåþ øåõèäîâ. Â ïàìÿòü î ñîáûòèÿõ " åðíîãî ÿíâàðÿ" ñòàíöèÿ Áàêèíñêîãî ìåòðîïîëèòåíà ïîä íàçâàíèåì "11-ÿ Êðàñíàÿ Àðìèÿ" áûëà ïåðåèìåíîâàíà â "20 ÿíâàðÿ".

3 ЭЕРЧЕКЛЕР, ОЛАЙЛАР, ЙОРУМЛАР Jandarma Genel Komutanы Kalyoncu Bakц'ye Geliyor Jandarma Genel Komutanы Orgeneral Bekir Kalyoncu, Azerbaycan'ы ziyaret edecek. Ocak ayыnда gerчekleшecek ziyarette, Kalyoncu, baшkent Bakц'de dцzenlenecek Avrasya Askeri Statцlц Kolluk Kuvvetleri Teшkilatы toplantыsыna katыlacak. Toplantыya Tцrkiye ve Azerbaycan'ыn yanы sыra Kazakistan, Kыrgыzistan ve Moьolistan'dan da katыlыm olmasы bekleniyor. Toplantыda birчok bюlgesel askeri meselenin gюrцшцlmesi bekleniyor. Bu arada ziyarette Avrasya Askeri Statцlц Kolluk Kuvvetleri Teшkilatы'nыn iшlevselliьiйле илэили юnemli kararlarыn alыnmasы bekleniyor. Teшkilatыn kurulmasы yюnцndeki 'Niyet Beyanы' metni Haziran 2011'de Ankara'da yapыlan toplantыda imzalanmышtы. Azerbaycan'ыn Nцfusu 9 Milyon 356 Bin Azerbaycan'ыn nцfusu 2012 yыlыnda bir юnceki yыla gюre yaklaшыk yцzde 1,3 (121,4 bin kiшi) artarak 9 milyon 356 bine ulaшtы. Azerbaycan Devlet Иstatistik Komitesinden verilen bilgiye gюre, Azerbaycanda nцfusun yarыdan fazlasы (yцzde 52,9'u) шehirlerde yaшыyor. Toplam nцfus iчinde kadыnlarыn oranы erkeklerden daha fazla. Йцzde 50,4. Bu, her 1000 erkeьe 1016 kadыn dцшtцьц anlamыna geliyor. Genчler исе цlke nцfusunun yцzde 30,3'цnц oluшturuйор. ÔÀÊÒÛ, ÑÎÁÛÒÈß, ÊÎÌÌÅÍÒÀÐÈÈ Kazakistan baшkenti Astana, tцm dцnyada konuшulacak yeni bir mimari esere imza atmaya hazыrlanыyor. Kazakistan'ын baшkenti Astana, tцm dцnyada konuшulacak yeni bir mimari esere imza atmaya hazыrlanыyor. Kazakistan Cumhurbaшkanы Nursultan Nazarbayev'in hayali Kubbenin Altыnda Bir Шehir Projesi Astana'da gerчekleшtirilecek. Astana'da kubbenin altыnda bir шehrin inшa edilmesi ilk defa birkaч sene юnce gцndeme getirilмишти. Анжак tцm dцnyada etkili olan kцresel kriz nedeniyle Nazarbayev'in бу hayali gerчekleшtirilememiшti. EXPO 2017'nin Astana'da йапылажак олмасы, baшkentte birчok yeni yapыlarыn inшasыnыn yanы sыra Nazarbayev'in hayalinin de hayata geчirilmesinе imkan kыlacak gibi gюrцnцyor. Nursultan Nazarbayev hayalini шюyle anlattы: "Astana'da inшa edilmesi planlanan kubbenin altыndaki bir шehirde 10 ila 15 bin Tцrk mцteahhitlik шirketlerinden Polimeks Иnшaat, 2 milyar 253 milyon dolar deьerinde olan Aшkabat Uluslararasы Havaalanы projesinin anahtar teslimi ihalesini kazandы. kiшi barыnabilir. Kubbenin altыnda hem yazыn hem de kышыn insanlar okul, tiyatro, hastane, lokanta ve maьazalara rahat rahat gidecek. Чocuklar -30 derecede hiч цшцmeden okullara ince kыyafetle gidebilecek. Ulaшыm arabayla deьil gondollarla gerчekleшtirilecek. Herkes ev ve villalar etrafыnda bulunacak kanallardan geчecek." Kubbenin altыnda bir шehrin kurulmasыnыn ilk basamaьыnыn, Orta Asya'nыn en bцyцk alышveriш ve eьlence merkezi ve Kazakistan baшkenti Astana'nыn sembolц Han Чadыrы'nыn kurulmasы olduьunu sюyleyen Nazarbayev, "Fark ettiyseniz benim dediьim hep gerчekleшiyor. Kriz olmasaydы hayalim чoktan gerчekleшirdi. Han Чadыrы ilk basamaktы. Иkinci basamak ise, kubbenin altыnda bir шehir olacak", dedi. Tцrkkazak.com 2 ОЖАК 2013 Nazarbayev'in Hayali 'Kubbenin Altыnda Bir Шehir' 2017'de Hayata Geчecek TЦRK FИRMASЫ TЦRKMENИSTAN'DA 2.25 MИLYAR DOLARLЫK ИHALE KAZANDЫ 3 Tцrkiye`de 167 Azerbaycan Оrtaklы Шirket Кuruldu Tцrkiye Odalar ve Borsalar Birliьi (TOBB), "2012 Aralыk Ayыna Ait Kurulan ve Kapan Шirket" istatistiklerini aчыkladы. 2012'de 38 bin 887 шirket, 877 kooperatif, 67 bin 455 gerчek kiшi ticari iшletmesi kurulurken, 14 bin 168 шirket, bin 895 kooperatif, 31 bin 915 gerчek kiшi ticari iшletme kapandы. Geчen sene Ekim ayыnda Kazak-Kыrgыz sыnыrыnda kaчak alkol hattы bulunmuшtu. Бu 2012'de, юnceki yыla gюre kurulan шirket sayыsы yцzde 27,19 ve kooperatif sayыsы yцzde 15,10 azalыrken, gerчek kiшi ticari iшletmesi sayыsы yцzde 11,63 arttы. Aynы dюnemde kapanan шirket sayыsы yцzde 8,19 oranыnda artarken, kooperatif sayыsыnda yцzde 0,05, gerчek kiшi ticari iшletme sayыsыnda yцzde 22,40 azalma gюrцldц yыlыnda kurulan yabancы ortak sermayeli шirket sayыsы 3 bin 703'e ulaшtы. Bu шirketlerin кез de sыnыrda kaчak benzin hattы ортайа чыкты. 775'i Иran, 321'i Almanya, 167'si de Azerbaycan ortaklы kuruldu. Bu шirketlerin bin 415'i ticaret, 543'ц imalat ve 375'i inшaat sektюrцnde yer aldы. Sюz konusu yabancы ortak sermayeli шirketlerin toplam sermayelerinin yцzde 69,70'ni yabancы sermayeli ortak payы oluшtururken, yurt dышыnda yerleшik Tцrk vatandaшlarыnыn ortak olduьu 290 yabancы ortak sermayeli шirket kuruluшu gerчekleшti. "Rusya Ermenistan'daki Цssцnц Эцчlendiriyor" "Rusya, Karabaь sorununun шiddetlenme ihtimaline karшы bюlgeye sюzleшmeli askerlerini sevk ediyor." Rus basыnыnыn bu шekilde verdiьi habere gюre Moskova, Ermenistan'ыn Tцrkiye sыnыrы yakыnlarыndaki Gцmrц'de bulunan Rus askeri цssцnц yeniden kuvvetlendirmek iчin harekete geчti. Nezavisimaya Gazeta'nыn haberine gюre, Rusya, Gцney Kafkasya'da bulunan askeri birliklerinin gцcцnц artыrma kararы aldы. Русйа'нын Gцney Osetya ve Abhaz-ya'nыn yanы sыra Ermenistan'daki цsse юzel юnem verildiьi belirtildi. Habere gюre Rusya hцkцmeti, Baшkan Putin'иn talimatыyla, Ermenistan ile askeri-teknik iшbirliьinin en kыsa zamanda geliшtirilmesine yюnelik giriшimlerde bulunuyor. Son altы ay iчinde Rusya'nыn Ermenistan'da 102'nci askeri цssцndeki (Gцmrц) sюzleшmeli asker sayыsыnы iki katыna чыkardыьы belirtilen haberde, Rusya'nыn Ermenistan'daki birliklerinin tamamыna yakыnыnыn profesyonel askerlerle donatыldыьы bilgisi verildi. Gazeteye konuшan uzmanlar, Rusya'nыn Ermenistan'daki askeri цssцnцn gцчlendirilmesinin Azerbaycan'ыn Daьlыk Karabaь anlaшmazlыьы yaшadыьы Ermenistan'a ve Иsrail'in Иran'a yюnelik olasы askeri mцdahalelerine karшы tedbir amaчlы olduьunu savundu. Yuri Netyakev adlы general, "Rusya birliklerinin Ermenistan'a karшы olasы saldыrы halinde askeri mцdahalelere katыlыp katыlmayacaьы politik bir konu. Ancak oradak askeri цssцmцzцn hazыrlыklы olmasы gerektiьi aчыk" yorumunda bulundu. Kыrgыz-Kazak Sыnыrыnda Kaчak Akaryakыt Boru Hattы Akaryakыt kaчakчыlarы, Kazakistan ve Kыrgыzistan sыnыrыna 400 metre uzunluьunda boru hattы dюшedi. Kыrgыzistan Sыnыr Gцvenliьi Yetkilileri tarafыndan Чu Eyaleti'nde bulunan Tokmok Sыnыr Noktasы'na yakыn Чu nehrinin iчerisinden dюшenmiш olan boru hattы bulunduьunun belirlenmesi цzerine operasyon gerчekleшtirildi. Operasyon sonucunda, 400 metre uzunluьundaки boru hattы цzerinden Kazakistan'dan Kыrgыzistan'a dizel akaryakыt kaчakчыlыьыnыn yapыldыьы tespit edildi. Haberde, akaryakыt kaчakчыlarыnыn yakalanыp yakalanmadыьыna dair herhangi bilgi verilmiyor. Bilindiьi цzere, Kыrgыzistan'da petrol yataklarыnыn bulunmamasы nedeniyle цlkenin ihtiyacы olan tцm akaryakыt Kazakistan ve Rusya'dan satыn alыnmakta. Tцrkkazak.com Bu, Tцrk mцteahhit шirketlerinin yurtdышыnda tek kalemde aldыьы en bцyцk ihale miktarы oldu da tamamlanmasы planlanan projenin inшasы sыrasыnda yaklaшыk 20 bin kiшiye istihdam saьlanmasы hedefleniyor. Tцrkmenistan'ыn milli sembol ve deьerlerinden esinlenerek tasarlanan yeni havaalanыnыn inшasыna 2013 Ocak ayыndaн baшlanarak 2016 yыlыnda tamamlanmasы hedefleniyor. Yeni havaalanыnыn, yaklaшыk metrekare kapalы alanыyla yыlda 14 milyon yolcuyu aьыrlamasы planlanыyor. Иhaleyle ilgili aчыklamlarda bulunan Polimeks Иnшaat Yюnetim Kurulu Baшkanы Erol Tabanca, projenin tamamlandыьыnda sadece Tцrkmenistan'ыn deьil dцnyanыn юnemli havaalanlarы arasыnda yer alacaьыnы vurgulayarak, bu ihaleyi kazanmaktan ve Tцrkmenistan Devleti'nin en bцyцk yatыrыmlarыndan birinin yapыmыnы цstlenmekten dolayы gururlu olduklarыnы sюyledi. Tabanca, "Bize olan inanч ve gцvenlerinden dolayы Tцrkmenistan Devlet Baшkanы Sayыn Gurbanguli Berdimuhamedov'a ve iki цlke arasыndaki olumlu ticari iliшkilerinin devamыnы saьlayan Tцrk yetkilere teшekkцrlerimizi sunuyoruz" dedi. Haber, Rusya'da doьru adreste registre olmayanlara ceza verilmesi ile ilgili. Фakat Rusya'daki uygulamalarыn bir sцre sonra Kazakistan'da da uygulanmaya baшlandыьы gюz юnцne alыnыrsa кону Kazakistan'daki Tцrkleri de ilgilendirийор. turkrus.com'da yayыnlanan haberдеки айрынтылар Rusya'da yaшayan Tцrk vatandaшlarы iчin де hayati юnem taшыyор. Kazakistan Merkez Bankasы'nыn verilerine gюre Hollanda, 2012 yыlыnda Kazakistan'a en чok yatыrыm yapan цlke haline geldi. Hollanda'nыn, Kazakistan'a yaptыьы yatыrыm tutarыnыn 49 milyar dolarы aшtыьы aчыklandы. Hollanda'dan sonra Kazakistan'a en чok yatыrыm yapan цlke Иngiltere (24.7 milyar dolar) ve Чin'in (18.2 milyar dolar) olduьu belirtildi. Merkez Bankasы'nыn aчыklamasыnda, Kazakistan'a en чok yatыrыm yapan diьer цlkeler шюyle sыralaныйор: ABD (17.9 milyar dolar), Fransa (8.6 milyar dolar), Virgin Adalarы ( 6.3 milyar dolar), Rusya (5.3 milyar dolar), Japonya (5.1 milyar dolar), Yaklaшыk 17 yыldыr Tцrkmenistan'daki birчok projenin inшasыna imza attыklarыnы hatыrlatan Erol Tabanca, шunlarы sюyledi: "Yeni projemizin deьeri 2 milyar 253 milyon dolar. Kurulduьumuz gцnden bu yana toplam 120 projeye imza attыk. Bu proje, Tцrkmenistan'da inшa ettiьimiz ikinci havaalanы olacak. Tцrkmenistan tarihinde юnemli bir yeri olan Oьuz Han'dan ve yine Tцrkmen kцltцrцnde юnemli bir motif olan laчin kuшundan esinlenerek oluшturulan projenin tasarыmы da firmamыza aittir. Tцrkmenistan'a bюyle bir hizmet vermekten ve dolayыsыyla цlkemiz iчin de чok bцyцk bir istihdam kapыsы aчmыш olmaktan dolayы son derece mutlu ve gururluyuz. Bu projenin inшasы sыrasыnda yaklaшыk 20 bin kiшinin istihdam edilmesi hedefleniyor." Guinness'e ve Tцrkmen parasыna adыnы yazdыrdы Eskiшehirli mimar Erol Tabanca, 1992 yыlыnda bir inшaat firmasыnda yюnetici olarak gittiьi Tцrkmenistan'da dцnyanыn en bцyцk 102. mцteahhiti haline geldi. Иlk iшi 30 bin dolarlыk kцчцk bir kaldыrыm inшaatы olan Tabanca, aralarыnda Tцrkmenistan'ыn en юnemli simgelerinin de bulunduьu 78 projeye imza attы. Tabanca'nыn шirketi Polimeks, Olimpiyat Kompleksi'yle birlikte цlkede toplam 5 milyar dolarlыk proje tamamlamыш olacak. Fыskiye ile rekor kыrdы "Registre" olmayan yandы! Иster vatandaш isterse yabancы olsun, herkesin belli bir adreste kayыtlы olmasы (registrasyon) шartы bulunan Rusya'da sahte registrasyon iчin 3 yыla kadar hapis cezasы юngюren yasa teklifi Duma'ya sunuldu. Bizzat Baшkan Vladimir Putin imzasыyla sunulan yasaya gюre, aslыnda yaшamadыьы sahte bir adreste registrasyon yaptыran kiшi, Rus ya da yabancы цlke vatandaшы olmasыna bakыlmaksыzыn 100 bin rubleden 500 bin rubleye kadar (3-15 bin dolar) para, 3 yыla kadar hapis cezasыna чarptыrыlabilecek. Yasa teklifi, ayrыca Rusya'da registrasyon yaptыrmayan шahыslara ve onlarы evlerinde barыndыranlara 2-5 bin rubleye kadar, registrasyonda ihmali olan tцzel kiшiliklere de (юrneьin yabancы шahsыn чalышtыьы шirket) 750 bin rubleye kadar ceza юngюrцyor. Иsviчre (3.9 milyar dolar) ve Avusturya (2.5 milyar dolar) Eylцl sonu itibarыyla Kazakistan'a yapыlan toplam yatыrыm tutarы milyar dolar olarak hesaplandы. Юte yandan, Kazakistan'dan yurtdышыna yapыlan yatыrыm tutarыnыn da milyar dolar olduьu aчыklandы. Kazakistan'ыn en чok yatыrыm yaptыьы цlkeler исе шюyle sыralanmakta: ABD (45.6 milyar dolar ), Иngiltere (16.8 milyar dolar), Hollanda(16.2 milyar dolar),rusya (8 milyar dolar), Almanya (7.6 milyar dolar), Fransa (6.3 milyar dolar), Japonya (5.3 milyar dolar), Avusturya (3.4 milyar dolar), Иsviчre (3.3) ve Kanada (3.2 milyar dolar) Tцrkkazak.com 1957 doьumlu Tabanca, Ankara Devlet Mimarlыk Mцhendislik Akademisi Mimarlыk Fakцltesi'ni bitirdi. 1992'de yюnetici olarak Tцrkmenistan'a gitti. 1995'de цч yakыn arkadaш olan Erol Tabanca, Cem Siyahi ve Abdullah Gюzener Polimeks'i kurdu. Polimeks ilk olarak bir kaldыrыm inшaatы, ardыndan da bir park projesini tamamladы. Parkыn aчыlышыnda eski Tцrkmenbaшы Saparmurad Niyazov'la tanышan Tabanca o gцnden sonra da aldыьы iшlerle Tцrkmenistan'ыn en bцyцk mцteahhitleринden birisi haline geldi. Шirket 15 yыlda Tцrkmenistan'daki anыtsal yapыlardan ticari komplekslere uzanan geniш bir portfюyцn sahibi oldu. Polimeks'in yaptыьы Baьыmsыzlыk Anыtы ve Tarafsыzlыk Anыtы, Tцrkmen parasы 10 bin Manat banknotlarыnыn цzerinde yer alыyor. Шirketin Tцrkmenistan'da 2008 yыlыnda inшa ettiьi havuz ve fыskiye kompleksi ise Guinness Rekorlar Kitabы'na girdi. Yetkililer Rusya'da 2011'de 6 bin 400 fiktif adreste 300 binden fazla kiшinin sahte registrasyon yaptыrdыьыnы aчыkladыlar. Rusya'ya turist olarak gelenlerin en fazla bir hafta registrasyonsuz цlkede kalma imkanы bulunuyor. Yaшadыьы шehirden bir baшka шehre giden TЦRKИYE KAZAKИSTAN'A YATЫRЫM YAPAN ИLK 10 ЦLKE ARASЫNA GИREMEDИ

4 4 2 ОЖАК 2013 АКТЦЕЛ ÀÊÒÓÀËÜÍÎ Film Turgut Юzal'ы anlatacak. ORTA ASYA'NЫN PARLAYAN YЫLDЫZЫ ALMATЫ Девамы. Башы 1 ОЖАК 2013'те Kazakistan'ыn en bцyцk kenti, eski baшkent Almata'da цчцncц Avrasya Ekonomileri Kongresi gerчekleшtirildi. Birincisi Иstanbul'da, ikincisi Kыrgыzistan'ыn baшkenti Biшkek'te gerчekleшen bu uluslararasы kongre, TC Beykent Цniversitesi иле Kыrgыzistan Tцrkiye Manas Цniversitesinin юncцlцьцnde ве Kazakistan Turan Цniversitesiнин ev sahipliьinde gerчekleшtirildi. KИTAP MЦZESИ 1978 yыlыnda hizmete aчыlan kitap mцzesiнин амажы, eski el yazmasы Кazak eserlerinin toplanmasы, korunmasы, gelecek nesillere ulaшtыrыlmasы ve kitap okutulmasыnы teшviktir. Mцzede 2000'i nadide el yazmasы eserden oluшan 60 bin cilt kitap bulunmaktadыr. Nadide el yazmasы eserlerden чoьu Farsчa mealли Kur'an-ы Kerim, minyatцrler иле Kazak dilinde Tataristan'ыn baшkenti Kazan'da basыlmыш nadide eserler yer almaktadыr. ALTЫN MЦZESИ 1993 yыlыnda antika altыn ve deьerli madenlerden цretilmiш eserlerin sergilendiьi mцzedir. Цnlц arkeolog Prof. Dr. Akiшef'in bilgilerine gюre mцzede sergilenen deьerli eserlerden birчoьu 5. ve 6. yцzyыllara aittir. TARИHИ KИLИSELER Almata'da gюrцlecek yerlerin bir diьeri de tarihi kiliselerdir. Ortodoks mezhebine mensup olan Kazakistan Hыristiyanlarыnыn kiliseleriнин duvarlarыnda ve sцtunlarыndaki Hz. Иsa, Hz. Meryem ve diьer havarilerin yaьlы boya tefsirleri, iч mekаnlarыn gцzel sцslemeleri ve dыш mekаnlarыn ihtiшamыyla dikkat чekmektedirler. Kentin en eski ve en gцzel kilisesi цlkenin de en юnemli kilisesi konumunda bulunan, Alman Kilisesi adыyla anыlan kilisedir. Kentin merkezindeki цnlц Пanfilov (28 Asker) parkыnыn asыrlыk aьaчlarыnыn ortasыnda bulunan kilise aynы zamanda kentteki diьer kiliselerin de idari merkezi konumundadыr. Kilise, renkli dыш yapыsы ve iчiнdeki muhteшem ikonalarla dikkat чekmektedir. Kentteki Hыristiyanlarыn Pazar ayinleri yine yeni doьmuш Hыristiyan bebeklerin vaftiz tюrenleri de burada yapыlmaktadыr. Kentteki bir diьer юnemli kilise kentin en merkezi semtinde, merkez pazarыnыn yanыndaki Nikoleski Kilisesi'dir. Kilise kendi adыnы taшыyan parkыn ortasыnda inшa edilmiш олуп gцnцn her saati ziyarete aчыktыr. Kiliseде sadece Hыristiyanlarыn evlenme merasimлери yapыlмактадыр. Kentteki dikkat чekici kiliselerden bir diьeri Pokerefsky Kilisesi'dir. Bu kiliseyi юzel kыlan binanыn tamamыnыn ahшaptan inшa edilmesidir. Zarif ve ince bir ustalыkla inшa edilen kilise bir sanat шaheseri olarak da gюrmeye deьerdir. Almata'da bunlarыn dышыnda en цnlц kiliseler; Kazanesky Kilisesi, Bagardeskar Biшnisky ve Petyra Polovsky Kiliseleri'dir. MEHMET Akif Ersoy Цniversitesi'nde (MAKЦ) misafir юьrenci olarak bulunan ve eьitim sцrelerini ЮLЦMЦ FИLM OLUYOR Юzal'ыn юlцmц, beyaz perdeye aktarыlacak. Senaryosunu gazeteci yazar Avni Юzgцrel'in kaleme aldыьы filmin yapыmcыlыьыnы TFT Prodцksiyon цstlenecek. Filmin чekimlerine, Aralыk sonunda baшlanacak. "En uzun kыsa yol" ismini taшыyacak filmde, 8'inci Cumhurbaшkanы Юzal'ыn Чankaya Kюшkц'nde kalp krizi geчirdiьi andan, Hacettepe Hastanesi Acil Servisi'ne uzanan olaylar iшlenecek. KЦTЦPHANELER Kazakistan, kцtцphane konusunda да чok zengin bir цlkedir. Yыllarca bulunduьum o цlkede чeшitli vesilelerle, цlkenin bцyцk kentler, kasabalar ve hatta kюylerindeki kцtцphanelerin fazlalыьыndan ve zengin bir kitap hazinesine sahip olmasыndan dolayы шaшыrmышtыm. Pek чok kentte milli kцtцphanelerin yanы sыra ihtisas kцtцphaneleri, okuyuculara hizmet vermektedirler. Burada Almata'daki pek чok kцtцphaneden birkaчыnы tanыtmak istiyorum. KAZAKИSTAN MИLLИ KЦTЦPHANESИ Цlkenin en юnemli ve en bцyцk kцtцphanesi konumunda olan bu kцtцphane, 1910 yыlыnda, o gцnkц adы "Verni" olan, bugцnkц Almata'da kent meclisi tarafыndan kuruldu. 6 Mart 1911 yыlыnda resmen aчыlышы yapыlan kцtцphane 20 yыl faaliyet gюsterdikten sonra 1931 yыlыnыn Mart ayыnda Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti genel kцtцphanesi unvanыnы aldы. O tarihlerden itibaren bu kцtцphane Kazak tarih, kцltцr ve medeniyetiyle ilgili юnemli bir arшive dюnцшerek, deьerli el yazmalarы dahil her tцrlц belgenin ve kitabыn toplanma merkezine dюnцшtц. Zaman iчerisinde pek чok merkezden ve yine цnlц kiшilerden kцtцphaneye bцyцk baьышlarda bulunuldu. Юrneьin bцyцk Tцrkolog Esparkof ve yine bцyцk Kazak yazarы Sabit Mugan юzel kцtцphanelerindeki eserleri mцzeye baьышlamышlardыr. Kцtцphane 1937 yыlыnda bцyцk Rus шair Puшkin'in anыsыna, Puшkin Kцtцphanesi olarak adlandыrыldы. Aralыk 1991 yыlыnda Kazakistan baьыmsыzlыьыnы ilan ettiьinde kцtцphanenin adы tekrar Kazakistan Milli Kцtцphanesi olarak deьiшtirildi. Halen kцtцphanenin bцnyesinde 7 milyon cilt kitabыn bulunduьu, her yыl milyonlarca insan bu kцtцphaneden yararlanmaktadыr. Kцtцphanede aynы anda 1500 kiшinin kullanacaьы 14 okuma salonu bulunmaktadыr. Yыlda ortalama 200 bin cilt kitap bu kцtцphaneye eklenmektedir. Almata'da bulunduьum sыralarda bu kцtцphanenin sanatsal bir dizaynыnla tefriш edilmiш, okuma salonlarыnda Kazakistan'la ilgili kitaplarы incelemek beni mutlu ederdi. Kцtцphane bцnyesinde 12. ve 13. yцzyыldan kalma nadide el yazmalarы bulunmaktadыr. El yazmalarы eserleri iчerisinde Doьu'nun parlayan edebiyat ve kцltцr yыldыzlarыndan Ali Шir Nevai, Nizami, Firdevsi, Hafыz, Seadi, Cami ve diьer bilginlerin eserleri bulunmaktadыr. Kцtцphanenin en deьerli eserlerinin baшыnda Nizami Gencevi'nin meшhur Hamse eseridir yыlыndan itibaren kцtцphanenin mцdцrlцьцnц bцyцk Kazak yazar ve bilgini Muhtar Aуеzov'un oьlu Dr. Murat Ayvazov yapmaktadыr. KAZAKИSTAN BИLИMLER AKADEMИSИ KЦTЦPHANESИ Цlkenin en юnemli kцtцphanelerinden biri olan bu kцtцphane 1932 yыlыnda Sovyetler Birliьi Bilimler Akademisi bцnyesinde kuruldu yыlыnda Kazakistan Bilimler Akademisi bцnyesine geчen kцtцphane, 1947 yыlыnda biyoloji, kimya, fizik ve uzay enstitцlerini de bцnyesine kattы yыlыnda 1,5 milyon kapasiteli yeni depolara kavuшan kцtцphane, 1992 yыlыnda dцnyanыn pek чok bilim, akademi merkezlerinin цyeliьine kabul edildi. Halen 6 milyon ciltten fazla kitabы bцnyesinde bulunduran kцtцphanenin цlke чapыnda 30 civarыnda шubesi bulunmakta, dцnyadaki pek чok bilim merkezi ile irtibatы olan kцtцphanenin geniш ve modern okuma salonlarы юьrencilere ve araшtыrmacыlara hizmet sunmaktadыr. FARABИ ЦNИVERSИTESИNИN KЦTЦPHANESИ Bu kцtцphane 1934 yыlыnda Farabi Цniversitesinin bцnyesinde faaliyete baшlamышtыr. Zengin bir kцtцphane olan Farabi Kцtцphanesi 1936 yыlыnda чыkan bir yangыnda bцyцk чapta zarar gюrmцш ve kitaplarыnыn %40'ы yanmышtыr. Halen 2 milyon civarыnda kitabы bцnyesinde bulunduran kцtцphanede чok nadide el yazmalarы bulunmaktadыr. Bu kцtцphanelerin yanы sыra Almata'da yцzlerce ihtisas kцtцphanesi bulunmaktadыr. Юьrenci Дeьiшimи Йапылды tamamlayan yabancы юьrenciler iчin veda gecesi dцzenlendi. Gazeteci Avni Юzgцrel'in, senaryo iчin tanыklarla gюrцшmeler yaptыьы ayrыca Юzal ailesinin de desteьini aldыьы belirtilirken, Ahmet Юzal, "Avni Юzgцrel gibi babamы iyi tanыyan, dюneminde yaшananlarыn arka planыnы bilen bir gazetecinin kaleminden yansыyacak canlandыrmaya iliшkin ayrыntыlarы dinlediьimde чok heyecanlandыm... Filme katkы iчin ailece mцmkцn olan bцtцn desteьi vereceьiz" dedi. Bunlar arasыnда чeшitli yaш gruplarыnа hitap eden, чocuklar ve genчler kцtцphaneleri, tыp, mцhendislik, sanat, gazetecilik, tarih, kцltцr, sanat, чaьdaш sanat, askeri tarih ve diьer alanlarda pek чok kцtцphane faaliyetlerini sцrdцrmektedirler. ALMATADA'KИ TИYATROLAR Kazakistan sinema, tiyatro, opera, bale ve diьer gцzel sanatlar sahalarыnda bцyцk mesafe almыш bir цlkedir. Daha 1900'lц yыllarыn baшыndan itibaren bu цlkede sanatsal faaliyetler bцtцn sahalarda varlыьыnы gюstermiшtir. Юzellikle Sovyetler Birliьi dюneminde sanatыn her dalыnda bцyцk mesafe alыnmышtыr. Daha юnce ki bir yazыmda Kazakistan'ыn kцltцrel sahasыnda ki geliшmelerindeki "Kazakistan'ыn Kцltцrel Zenginliьi" (1) ne ayrыntыlы bir шekilde deьinmiшtim. Burada ise Almata'da faaliyet gюsteren tiyatrolara deьinmek istiyorum. MUHTAR AYVAZOV TИYATROSU 1926 yыlыnda ilk kez цnlц Kazak yazar olan Muhtar Ayvazov'un "Yenlik Keyek" adlы eseri o gцn kц Kazakistan'ыn baшkenti olan Kыzыl Orda kentinde sahneye konuldu yыlыnda bu tiyatro Almata'ya taшыndы yыlыnda akademik faaliyetlere de baшlayan tiyatro 1961 yыlыnda Muhtar Ayvazov adыnы aldы. (Muhtar Aуеzov 1961 yыlыnda vefat etti.) Tiyatro юzgцn mimarisi, muhteшem salonu ve localarыyla izleyiciyi etkilemektedir. Kentin en gюrцlecek mimari yapыtlarыndan biri konumundadыr. GABИT MUSEPOROВ ADЫNDAKИ ЧOCUKLAR VE GENЧLER TИYATROSU Kentin en iшlek caddelerinden Abыlayhan Caddesi цzerinde merkezi bir yerde ihtiшamlы binasыnda faaliyet gюsteren bu tiyatro 1944 yыlыnda Komцnist ideolojiyi genчlere yaymak amacыyla kurulmuшtur yыlыnda akademi unvanыnы alan tiyatro baьыmsыzlыktan sonra Kazak milli edebiyatыnы ve kцltцrцnц genчlere yaymak doьrultusunda faaliyetlerini sцrdцrmekte ve sцrekli olarak sahneye koyduьu eserlerle чocuklara ve genчlere hizmet etmektedir. Gцzel bir шekilde ышыklandыrыlan tiyatronun юnцnde ki geniш alan her zaman Kazak ailelerinin чocuklarыyla birlikte uьradыьы bir mekan konumundadыr. ABAY KONANBAYEV ADЫNDAKИ KAZAK TИYATRO, OPERA VE BALESИ 1930 yыlыnda Kazak tiyatrosuna yюnelik faaliyete geчen tiyatro 1935 yыlыnda bale, 1937 operanыn eklenmesiyle Kazak tiyatro, opera ve bale adыnы almышtыr yыlыnda akademik unvanыnы kazanmыш, 1945 yыlыnda ise bцyцk Kazak шair ve dцшцnцr Abay Konanbayev'in yцzцncц doьum yыlы mцnasebetiyle Abay adыnы almышtыr. Muhtar Aуеzov'un цnlц eseri "Ayman Шolpan"ыn yanы sыra dцnya чapыnda tanыnmыш Kazak opera ev bale eserlerinin yazarlarы; Bibigцl Tolkenova, Alibek Danышov, Шahmerdan Adilov, Nurgisa Telenoyov ve diьerlerinin eserleri bu muhteшem tiyatronun salonlarыnda sahneye konmuшtur. LERMANTOV ADЫNDAKИ RUS TИYATROSU Almata'nыn diьer bir gюrцlecek tiyatrolarыndan biri, Lermantov tiyatrosudur. Tiyatro 1933 yыlыnda Semy kentinde faaliyete geчmiшtir. Daha sonra 1946 yыlыnda bцyцk Rus yazar Lermantov adыnы alan tiyatro baшlangычta Lenin ve Komцnist dцшцnceyi yaymak amacыyla kurulmuшsa da daha sonra Kazak yazarlarыn yanы sыra Batыlы yazarlarыn eserlerinin sahneye konulduьu юnemli bir tiyatroya dюnцшmцшtцr. Tiyatronun чeшitli salonlarыnda aynы anda birчok eser sahneye konulmaktadыr. Almata'da bu salonlardan baшka 1935 yыlыndan beri faaliyetini sцrdцren Kukla tiyaтrosunun yanы sыra birчok modern tiyatro, bale, opera, senfoni orkestrсы tarihi ve modern binalarda sцrdцrmektedirler. Yrd. Doч. Dr. Abbas KARAAЬAЧLЫ, Giresun Цniversitesi ИИBF Юьretim Цyesi, BИLGESAM Orta Asya Araшtыrma Enstitцsц Direktюrц. Девам едежек. Цniversite yemekhanesindeki yemeьe MAKЦ Rektюrц Prof. Dr. Mustafa Saatcы, Kazak, Hollandalы ve Polonyalы юьrenciler ile Tцrkiye'deki diьer цniversitelerden юьrenci deьiшim programlarы kapsamыnda Burdur'a gelen юьrenciler ve akademisyenler katыldы. Yemekte konuшan MAKЦ Rektюrц Prof. Dr. Mustafa Saatcы, Kazakistandaki Yabancы Diller Mesleki Kariyer Цniversitesi ile kardeш цniversite olduklarыnы, Kazak юьrencileri Burdur'da aьыrlamaktan mutluluk duyduklarыnы sюyledi. Иkinci dюnemde bazы Tцrk юьrencilerinin de misafir olarak Kazakistan'a giderek eьitimlerinin bir bюlцmцnц orada geчireceklerini anlatan Prof.Dr. Saatcы, "Цniversitemiz dцnya цniversitesi olma yolunda ilerliyor" dedi. Gecede, юьrenciler mцzik eшliьinde eьlendi. KAZAKИSTAN, TЦRKИYE VE AZERBAYCAN ЮZEL KUVVETLERИ ORTAK TATBИKAT YAPACAK Azerbaycan, Tцrkiye ve Kazakistan silahlы kuvvetlerine baьlы юzel harekаt timlerinin katыlыmы ile "Anadolu" isimli ortak tatbikat yapыlacak. Tatbikatыn bu yыl iчinde yapыlmasы planlanыyor. Tatbikatыn net tarihi юnцmцzdeki gцnlerde kesinleшtirilecek. Azerbaycan Cumhuriyeti Hцkцmeti, Tцrkiye Cumhuriyeti Hцkцmeti ve Kazakistan Cumhuriyeti Hцkцmeti Arasыnda Юzel Harekаt Timlerinin "Anadolu" Tatbikatыnыn Yapыlmasы Ичin Ev Sahibi Цlke Desteьinin Шartlarыna Иliшkin Mutabakat Zaptы'nыn юnцmцzdeki gцnlerde imzalanmasы planlanыyor. Àçåðáàéäæàí, Òóðöèÿ è Êàçàõñòàí ïðîâåäóò ñîâìåñòíûå ó åíèÿ "Àíàäîëó" îäðàçäåëåíèÿ ñïåöèàëüíîãî íàçíà åíèÿ Ïàðìèé Àçåðáàéäæàíà, Òóðöèè è Êàçàõñòàíà, êàê îæèäàåòñÿ, ïðîâåäóò â ýòîì ãîäó ñîâìåñòíûå ó åíèÿ ïîä íàçâàíèåì "Àíàäîëó". Èíôîðìàöèÿ î òî íîé äàòå ïðîâåäåíèÿ ó åíèé ñòàíåò èçâåñòíà â áëèæàéøåå âðåìÿ. Êðîìå òîãî, â ñêîðîì âðåìåíè îæèäàåòñÿ ïîäïèñàíèå "Ìåìîðàíäóìà î âçàèìîïîíèìàíèè ìåæäó ïðàâèòåëüñòâàìè Àçåðáàéäæàíñêîé Kazakistan Today'in yaptыьы habere gюre, чevre koruma standartlarыna uymayan araчlarыn Almatы'ya giriшi sыnыrlandыrыlacak. Almatы Шehir Valisi Ahmetcan Yesimov, шehrin ulaшыm sisteminin geliшtirilmesi konusunda бир toplantы yaptы. Almatы Шehir Valiliьi basыn бириминден верилен билэийе эюре тoplantыda Almatы Шehir Valisi, юnцmцzdeki gцnlerde Almatы'ya giriш yollarынda 13 чevre kontrol kapыsыnыn kurulacaьыnы bildirdi. Шehre girmek isteyen araчlarыn egzoz emisyon kontrolцne tabi tutulacaьы, normlara uymayan araчlarыn шehre giremeyeceьini dile getirdi. Иstatistiklere gore, Almatы'ya her gцn 200 bine yakыn araч giriш yapmaktadыr. Vali Yesimov, Almatы'ya giriш yollarыnda 4 otogarыn kurulmasыna dair karar alыndыьыnы da bildirdi. Bir ay iчerisinde otogar inшaatы iчin arsalarыn tahsis edilmesine iliшkin talimat veren Almatы Valisi, belediye parkы iчin yыl sonuna kadar gazla чalышan 400 otobцs daha alыnacaьыnы сюйлеdi. Ahmetcan Yesimov, юzel taksicilerle rekabet edecek olan belediye taksi parkыnыn da kurulacaьыnы dile getirdi. Àêèìàò Àëìàòû îãðàíè èò âúåçä â ãîðîä àâòîìîáèëåé, íå ñîîòâåòñòâóþùèõ íîðìàì ýêîëîãè íîñòè Âûñòóïàÿ íà ñîâåùàíèè, ãëàâà ãîðîäà çàÿâèë, òî â áëèæàéøåå âðåìÿ íà âúåçäàõ â ãîðîä áóäåò îðãàíèçîâàíî 13 ýêîëîãè åñêèõ ïîñòîâ. Èõ ãëàâíîé çàäà åé áóäåò êîíòðîëü çà âúåçæàþùèì òðàíñïîðòîì íà ïðåäìåò äîïóñòèìûõ âûáðîñîâ. Àâòîìîáèëÿì, íå âûäåðæàâøèì ïðîâåðêè, âúåçä â ãîðîä áóäåò îãðàíè åí. Ñîãëàñíî ñòàòèñòèêå, â Àëìàòû åæåäíåâíî âúåçæàåò äî 200 òûñÿ èíîãîðîäíèõ àâòîìîáèëåé. Àêèì îòìåòèë, òî äàííîå ðåøåíèå ïðèíÿòî ïðåæäå âñåãî TЦRK HAVA YOLLARЫ ИLE UKRAYNA'YA GИDИШ-DЮNЦШ 99 AVRO AKMESCИT / SИMFE- ROPOL (QHA) - Tцrk Hava Yollarы, Иstanbul'dan Ukrayna'nыn Akmescit (Simferopol), Kiev, Odesa, Donetsk, Dnipropetrovsk ve Lviv kentlerine gidiш-dюnцш her шey dahil 99 Avro'ya uчma imkanы sunuyor. äëÿ óäîáñòâà àëìàòèíöåâ. "Ïðåçèäåíò ïðèíöèïèàëüíî îäîáðèë ïðîãðàììó ðàçâèòèÿ òðàíñïîðòà â Àëìàòû íà 2013 ãîä. Òåïåðü íàøà ãëàâíàÿ çàäà à - ïðàâèëüíî îðãàíèçîâàòü ðàáîòó. Çà ñ åò áþäæåòà ìû ïðèîáðåëè 56 ïðèáîðîâ, êîòîðûìè áóäóò îáîðóäîâàíû ýêîëîãè åñêèå ïîñòû. Äëÿ òîãî òîáû îáåñïå èòü ïðîçðà íîñòü ðàáîòû ñîòðóäíèêîâ ïîëèöèè, íåîáõîäèìî ïðèâëå ü îáùåñòâåííîñòü, à òàêæå óñòàíîâèòü íà âñåõ ïîñòàõ êàìåðû âèäåîôèêñàöèè", - ïîä åðêíóë Àõìåòæàí Åñèìîâ. Êðîìå òîãî, àêèì ñîîáùèë î òîì, òî ïðèíÿòî ðåøåíèå î ñîçäàíèè åòûðåõ àâòîâîêçàëîâ íà âúåçäàõ â Àëìàòû, íà òåððèòîðèè êîòîðûõ áóäóò ðàñïîëîæåíû ïàðêèíãè äëÿ èíîãîðîäíåãî òðàíñïîðòà, êàæäûé âìåñòèìîñòüþ äî 5 òûñÿ ìåñò. Ýòî îãðàíè èò âúåçä ìåæäóãîðîäíûõ àâòîáóñîâ è àñòè àâòîòðàíñïîðòà. "Ïàðêîâî íûå ïëîùàäêè íà àâòîâîêçàëàõ ìû ñíàáäèì íîâûìè àâòîáóñàìè, êîòîðûå áóäóò Ukrayna'daki noktalardan Иstanbul'a gidiш-dюnцш bileti 119 Dolar'dan, Avrupa'daki noktalara ise 309 Dolar'dan satыlacak. Kampanyadan yararlanmak iчin biletlerin Ocak 2013 tarihleri arasыnda alыnmasы, seyahatin 15 Шubat 2013 ile 30 Nisan 2013 tarihleri arasы iчin planlanmasы gerekiyor. Sюz конусу her шey dahil цcretler Tцrk Hava Yollarы'nыn resmi web sitesi цcretleridir. Havayolu ofislerinde ve acentelerde bu цcretler deьiшiklik gюsterebilir. Tцrk Hava Yollarы ve uчuш tarifesi ile ilgili daha ayrыntыlы bilgilere web sitesinden veya satыш ofislerinden ulaшыlabilir. Ðåñïóáëèêè, Ðåñïóáëèêè Òóðöèÿ è Ðåñïóáëèêè Êàçàõñòàí îá óñëîâèÿõ îêàçàíèÿ ïîääåðæêè ïðèíèìàþùåé ñòðàíå â ñâÿçè ñ ïðîâåäåíèåì ó åíèé ïîäðàçäåëåíèé ñïåöèàëüíîãî íàçíà åíèÿ "Àíàäîëó", ñîîáùàåò ÀÏÀ ñî ññûëêîé íà ïðàâèòåëüñòâåííûå èñòî íèêè. Ñî ñòîðîíû Àçåðáàéäæàíà ïîäïèñàòü äàííûé ìåìîðàíäóì óïîëíîìî åí âîåííûé àòòàøå ðåñïóáëèêè â Òóðöèè Òîôèã Ãàñûìîâ. ALMATЫ'YA MOTORLU ARAЧ GИRИШИ SЫNЫRLANDЫRЫLACAK êóðñèðîâàòü äî öåíòðà ãîðîäà è äî ñòàíöèé ìåòðî. Ãîñòè ãîðîäà ñìîãóò îñòàâèòü ñâîé òðàíñïîðò ïðè âúåçäå â Àëìàòû è ïåðåñåñòü íà îáùåñòâåííûé òðàíñïîðò", - ñêàçàë àêèì. Àêèì ïîðó èë â òå åíèå ìåñÿöà îïðåäåëèòü çåìåëüíûå ó àñòêè äëÿ ñòðîèòåëüñòâà ýòèõ àâòîâîêçàëîâ è â áëèæàéøåå âðåìÿ ïðèñòóïèòü ê íåîáõîäèìûì çàêîííûì ïðîöåäóðàì. Äî êîíöà ýòîãî ãîäà áóäåò çàêóïëåíî åùå 400 ìóíèöèïàëüíûõ àâòîáóñîâ, ðàáîòàþùèõ íà ãàçå, êîòîðûå õîðîøî çàðåêîìåíäîâàëè ñåáÿ ó ãîðîæàí. Òàêèì îáðàçîì, èõ êîëè- åñòâî áóäåò óâåëè åíî âòðîå. Òðîëëåéáóñíûé ïàðê äî êîíöà ãîäà óâåëè èòñÿ äî 195 åäèíèö. Àêèì òàêæå ñîîáùèë, òî ñåé àñ ðåøàåòñÿ âîïðîñ ïî îòêðûòèþ ìóíèöèïàëüíîãî òàêñîïàðêà, êîòîðûé ñîçäàñò êîíêóðåíöèþ àñòíûì ïåðåâîç èêàì è ñòàíåò ðåãóëÿòîðîì ýòîãî ðûíêà.

5 ВАТАНСЕВЕРЛИК ÏÀÒÐÈÎÒÈÇÌ 2 ОЖАК Иlk Moskova muhabirini kaybettik... Âîïëîùåíèå íàøèõ íàäåæä è óñòðåìëåíèé Óçáåêèñòàí Ìàñøòàáíûå ïðîãðàììû è ïîýòàïíûå ïðåîáðàçîâàíèÿ - îñíîâà áëàãîïîëó èÿ è ïðîöâåòàíèÿ íàðîäà. Tцrk basыnыnыn юnemli kilometre taшlarыndan gazeteci Mehmet Ali Birand 72 yaшыnda hayata gюzlerini yumdu... Birand, Tцrkiye'nin SSCB dюneminde Moskova'da akredite olmuш ilk daimi muhabiriydi. Yaklaшыk цч yыl boyunca, 1989 sonunдa gюrevini Cenk Baшlamыш'a devredene kadar Milliyet Moskova temsilcisi olarak gюrev yapmышtы. Tцrkiye, Gorabчov ile baшlayan "glasnost ve perestroyka dюnemlerini Birand'ыn kaleminden okumuш ve onun TRT'deki 32. Gцn programыndan izlemiшti. Birand, Gorbaчov dahil юnde gelen Rus liderlerle de rюportajlar yapmышtы. Kendisine Tanrы'dan rahmet, ailesine ve tцm dostlarыna baшsaьlыьы diliyoruz. Mehmet Ali Birand'ыn kaleminden Mehmet Ali Birand "Sonradan annem anlattы. 9 Aralыk 1941 gecesi, Alman Hastanesi'nde dцnyaya gelmiшim. Kendimi bildiьimde, Erenkюy'de 4 dюnцmlцk bir bahчenin iчindeki, her tarafы dюkцlmekte olan цч katlы kюшk- konak karышыmы bir evde kendimi buldum. Etrafыmda sadece annem Mцrvet ve aьabeyim Ural vardы. Bir de tavan arasыnda koшuшturan fareler. Babam, ben 2 yaшыndayken kalp krizi sonucu юlmцш. Annem 42 yaшыnda iki чocukla dul ve beш parasыz kalmыш. Иzzet Birand, Maliye Bakanlыьы Kaчakчыlыk Шubesi'nin baшыndaymыш. Benim tanыdыьыmda epeyce yaшlanmыш olan kюшk, babamыn dюneminde Erenkюy'цn en eьlenceli yeriymiш. Zamanыnыn en tanыnmыш шarkыcыlarы, Necmi Rыza Zobu veya Naшit ve Vasfi Rыza gibi tiyatrocularы her hafta toplanыp yemek yer, rakы iчer, шarkыlar sюyler, oyunlar oynarlarmыш. Benim hayatыma damgasыnы vurduьu yыllarda ise aynы kюшkцn ahы gitmiш vahы kalmышtы. Hayata talihsiz baшlangыч Annem, babamыn цч aylыklarыyla bizi ve kendini geчindirmenin чaresizliьi iчindeydi. Kышlarы, kюmцr sobasы etrafыnda toplanыp ыsыnmaya чalышarak geчirir, haftada bir yanan alt kattaki hamamda yыkanыr, gцnde sadece 7-8 defa sefer yapan юzel bir otobцsle, kar yaьdыьыnda yollar kapanmazsa, 1 saatlik yolculukla Kadыkюy'e, oradan da vapurla шehre gidip gelerek yaшardыk. Ишte юylesi karlы bir gece, annem 3 yaшыndaki beni yыkamak iчin sobanыn цstцnde su ыsыtыrken, цstцnden atlamaya kalkmышыm ve kovayы devirmiшim. Kaynar su sol bacaьыmы yakmыш. Bюylece, hayatыmыn gidiшini etkileyen, 5 ayrы ameliyat geчirip, toplam 1 yыlыmы hastanelerde geчirdiьim, юlцmцn ucundan bir шans eseri kurtulduьum talihsizlik dizisi baшlamыш. Hayat hep kюtц rastlantыlarla geчmez tabii. Иlk шans, ilkokulu Erenkюy Zihnipaшa'da tamamladыktan sonra 1955'te Galatasaray Lisesine girmemle bana gцlmцш. "Gцlmцш" diyorum, zira o dюnemlerde hiч farkыna varmamышtыm. Sonradan, bu geliшmenin beni nasыl deьiшtirdiьini anladыm. Hayatыmы deьiшtiren 4 kiшi O шansы bana, dayыm Mahmut Dikerdem verdi. Dышiшleri Bakanlыьыnda kцчцk bir diplomattы. Чok para kazanыlan bir dцzeyde olmamasыna raьmen, ablasыnыn kцчцk oьlunun eьitimini цstlendi. Annemin beni GS Lisesinde okutacak imkanы yoktu. Dayыm okul taksitlerini yцklendi. 1962'te Lise bittikten sonra, Иstanbul Цniversitesi Filoloji Fakцltesinde Fransыzca bюlцmцne girerek eьitimimi sцrdцrmeyi denedim, ancak olmadы. Anamыn artыk takati tцkenmiшti. Ne yapыp edip чalышmam gerekiyordu. Иkinci шansыm, Kenan Иnal oldu. Koч Grubu'nun юnde gelen isimlerinden biriydi. Aile dostumuzdu. Vehbi Koч'un benimle ilgilenmesini saьladы. 1963'te юnce Иngiltere'ye ayaьыmdan бешinci ve sonuncu ameliyatыmы olmaya gittim. Dюnцшцmde de Koч Holding'e girecektim. Londra'ya giderken, GS lisesi yыllarыmda tanышtыьыm Abdi Иpekчi, Milliyet'in Londra muhabirliьini verdi. "Иlginч шeyler bulursan mektupla bize bildirirsin" demiшti. Ben de, ameliyat bir yanda, Иngilizce юьrenme ve Milliyet'e mektupla haberler gюnderme юte yanda, 1 yыlыmы tamamlayыp geri dюndцьцm 1964 yыlы Temmuzunda, Koч Holding yerine, kendimi Milliyet'te buldum. Цчцncц шansыmы, yani gazetecilik hayatыmы, Abdi Иpekчi юnцme aчtы. Vehbi Koч ile konuшup Bыrakыn bir sцre bizimle чalышsыn. Иki dili olan genч bir insan. Цstelik gazeteciliьi seviyor ve yetenekli gюrцnцyor. Bir deneyelim. Eьer yapamazsa size geri dюner deyip, Vehbi beyin onayыnы almышtы. Gazetecilikteki parlak dюnem... Dюrdцncц шansыm ise, Milliyet'te чalышыrken karшыlaшtыьыm Cemre oldu. Onunla 1971'de evlendim ve hayat mцcadelemizi birlikte gюtцrdцk. Evlilik ile birlikte cebimizde, Milliyet'in verdiьi 500 dolar maaшla Brцksel maceram baшladы. Milliyet'in Brцksel'deki muhabiri olmak bana чok шey kazandыrdы. Hem dцnya gюrцшцmц etkiledi, hem de чok шey юьrenmemi saьladы. Eьer Brцksel'e gitmemiш, Cemre ile orada 20 yыl sцreyle yaшamamыш olsaydыm, bugцn geldiьim yerde olamazdыm. Brцksel'deki gazeteciliьimin dюnцm noktasы da, 1974 Kыbrыs Harekatы'yla gerчekleшti. Eskiden iчine kapanыk ve dыш iliшkileri sorunlu olan Tцrkiye, birden bire dцnyanыn gцndemine girdi. Bцtцn gюzler Ankara'ya чevrildi. Hemen her yerde ilgi odaьы oldu. Amerika'nыn silah ambargosu, Kыbrыs konusunu daha da юn plana чыkardы. Uluslararasы iliшкiler, o dюneme kadar gюrцlmemiш derecede arttы. O zaman da, benim gibi dышarda чalышan gazetecilere ihtiyaч inanыlmaz derecede yцkseldi. Ancak ben de sadece Brцksel'de kalmadыm, oradaki kurumlarla (NATO ve Avrupa Birliьi) yetinmedim. Dышarыda yaшamanыn avantajыnы kullandыm gюrev sыnыrlarыmы geniшlettim. Yыldыzыm parlayыverdi. 1974'ten sonra sadece Brцksel deьil, sцrekli Washington, Atina, Strasbourg'a (Avrupa Konseyi iчin) gider oldum. Dцnyam geniшledi. Bilgim arttы. Brцksel, bana sadece habercilik aчыsыndan deьil, kiшisel geliшim aчыsыndan da чok yarar saьladы. Чalышma randыmanыm birkaч misli arttы. Zamanыmы da iyi kullandыьыmdan dolayы, art arda kitaplar yazabildim. Zira kalыcы birшeyler bыrakmak istiyordum. Brцksel'deki 20 yыlыm, kiшisel olarak цretimimin en цst dцzeye чыktыьы dюnemdi. Yazdыьыm ve her biri bцyцk ilgi toplayan kitaplarыmыn listesi bunun kanыtыdыr: - 30 Sыcak Gцn (1976) ve DИYET (1979) Kыbrыs harekatыnыn perde arkasыnы, Tцrkiye'nin harekat sonrasыndaki dыш iliшkilerini ele alan iki kitap art arda чыktы. - Bir Pazar Hikayesi (Tцrkiye- Avrupa iliшkileri) kitabыnыn ilk baskыsы 1978'de yaptы ve 2005'e kadar 10 ayrы baskы yaptы ve her defasыnda son geliшmeler eklendi. Sonunda TЦRKИYENИN AVRUPA MACERASЫ (Doьan Kitap) adыyla, Tцrkiye'nin AB tarihчesini tцmцyle iчinde biriktiren bir kitap oldu. - Emret Komutanыm (1986) (Tцrk Silahlы Kuvvetleri'nin subaylarыnы nasыl eьittiьi ve TSK'nыn iшleyiшini anlatan, TSK ile ilgili sivil biri tarafыndan yazыlmыш tek kitaptыr. Milliyet Yayыnlarы) - 12 EYLЦL (1983) - APO ve PKK. (1988) 32.GЦN'цn getirdiьi шюhret 1985'de, bir adыm daha attыm ve 32.GЦN adlы, aylыk bir haber programыnы baшlattыm. Gazetecilik artыk beni tek baшыna tatmin etmiyordu. Televizyon ile daha geniш kitlelere sesimi duyurmak istdedim. Uluslararasы iliшkileri ele alan ve yabancы devlet adamlarыnы konuk eden bir program yaptыm. TRT'nin duraьan dilinden farklы olduьu iчin чok beьenildi. Aslыnda programы, Avrupa TV'lerinde gюrdцklerimi юrnek alыp, izlediklerimden esinlenerek yapmышtыm, ancak prоэram beklemediьim oranda beьeni kazandы ve beni шюhrete taшыdы. Bu programыn bюylesine baшarыlы olmasыnda en bцyцk katkы Can Dцndar, Mithat Bereket, Чiьdem Anat, Ali Kыrca, Deniz Arman, Cцneyt Юzdemir, Rыdvan Akar, Musa Чюzen, Talip Korkmaz, Sacit Baydar baшta olmak цzere, sayыsыz muhabir, kameraman ve teknisyenden gelmiшtir. Yыllar boyunca 32. Gцn iчin konuшtuьum цnlцlerin listesi epey bцyцdц (eski Fransa Devlet Baшkanы Franчois Mitterand, Avrupa Komisyonu eski baшkanы Romano Prodi, eski Fransa Devlet Baшkanы Jacques Chirac, Цrdцn Kralы Hцseyin ve oьlu Kral Abdullah, Suriye Devlet Baшkanы Bessar Essad, eski Ыrak lideri Saddam Hцseyin, Rusya Federasyonu eski baшkanы Gorbachov, Yeltsin, Filistin lideri Yassir Arafat, Alman Baшbakanы Helmut Kohl, Schrюder ve eski Иngiltere Baшbakanы Margaret Thatcher, Karamanlis, Mitsotakis, Rabin, Simon Peres vs 'da bir adыm daha attыm ve Sovyetler Birliьi yetkililerini, hem de Milliyet'i ikna edip, Moskova'da da bцro aчtыm. Her ay Moskova'ya gider ve geliшmeleri izlerdim. Tam o sыralarda Gorbaчov dюnemiyle birlikte aчыlыm baшlыyordu. Moskova-Brцksel arasыnda gidiш geliшler bana чok katkы yaptы. Analizlerim renklendi, bilgi daьarcыьыm daha da derinleшti. Bir sцre sonra, TV чalышmalarыmda, sadece 32.Gцn'ц yapmak da beni tatmin etmedi. Gazete haberciliьi yaparken nasыl kitap yazыp kalыcы birшeyler bыrakmak iчin чыrpыndыmsa, шimdi de TV programы yanыsыra belgesel цretmek iчin harekete geчtim. 1989'daki KЫBRЫS Belgeseli, ardыndan DEMИRKЫRAT (27 mayыs darbesini anlatan чalышma) ve arka arkaya, 12 MART- 12 EYLЦL ve ЮZALLЫ YЫLLAR geldi. Bцtцn bunlarы Can Dцndar ve Bцlent Чaplы gibi iki dev ismin sayesinde gerчekleшtirebildim. Gazeteciliьimi ve юzel hayatыmы, uzun sцrede en fazla etkileyen olay ise 1988 yыlыnda Lцbnan'ыn Beka vadisindeki PKK kampыnda Abdullah Юcalan ile gerчekleшtirdiьim ilk rюportaj oldu. Юcalan'la o ana kadar kimseye konuшmamышtы. Иlk defa Milliyet'e konuшmasы olay oldu. Gazete toplatыldы. Rюportajыn yayыnы yasaklandы. Rюportaj bir yandan da hayatыm boyunca asker ile iliшkilerimin bozulmasыna neden oldu. Tцrkiye'ye geri dюnцш ve karanlыk yыllar... Avrupa'da fыrtыna gibi geчen ve inanыlmaz gazetecilik yaшamыm 1991 yыlыna kadar sцrdц. Cemre ile artыk geri dюnme zamanыnыn geldiьine karar verdik. Oьlumuz Umur da ilkokulu bitirmiшti. Hayatыmыzы ya tцmцyle Brцksel'de geчirecek ya da geri dюnecektik. Geri dюnmeyi kararlaшtыrdыk. Avrupa'daki yaшamыmыz ailece hepimize чok шey katmышtы ancak yetmiшti. 1991'in haziranыnda, Иstanbul'a yerleшtik ve hayatыmыz tцmцnden deьiшti. Doьrusunu sюylemem gerekir ki, hayatыmыz bir yandan karardы, юte yandan da чok renklendi. Sevdiklerimize yakыn olmanыn keyfine kavuшtuk. Иstanbul'daki yaшam asыl, uzun yыllardыr чalышtыьыm Milliyet'te ayrыlыp SABAH'a geчmem ve 32. GЦN'ц de TRT'den Show TV'ye taшыmamla birlikte чok deьiшti. Hem o dюnemlerdeki PKK terюrцnцn artmasы nedeniyle esen fыrtыnalarыn arasыnda kaldыm hem de devlet politikalarыna muhalif yaklaшыmыm bana pahalыya mal oldu. Yыllar sonra farkыna vardыm ki, TRT'de aчыlan davalarda dahi asker parmaьы varmыш. Yыllarca, ardы ardыna gelen mahkemelerle mцcadele ettim. Чok yorucu ve цzцcц dюnemlerden geчtim. 1997'de цnlц 28 Шubat mцdahelesine muhalefetim ve Kцrt sorununda resmi ideoloji ve sюyleme karшы чыkmam nedeniyle, asker tarafыndan andычlandыm. Genelkurmay Baшkanlыьы'nda hazыrlanmыш bir komplo sonucu, SABAH'tan kovuldum ve Show TV'deki programыm da durduruldu. Asker, Kцrt sorunuyla ilgili tutumumdan dolayы beni cezalandыrmышtы. Hayatыmda hiчbir zaman bu kadar acы чekmemiшtim. Bu korkunч olay, bir yandan bana чok farklы bir dцnyayы da aчtы Temmuzunda, askerden korkmayan tek patron sayыlan Aydыn Doьan, CNN TЦRK' цn kuruluшunda bana gюrev verdi ve POSTA gazetesinde baшyazы yazmaya baшladыm. Doьan Grubu'yla yeniden buluшmak hoшtu. CNN TЦRK'te geчen yыllarыm da чok gцzeldi. MANШET adlы gцnlцk siyasi bir talk show yaptыm. Program чok baшarыlы oldu. 2005'te de, Kanal D Ana Haber Bцlteni'nin Genel Yayыn Yюnetmeni ve bцltenin Anchor'u oldum. Hiч bilmediьim bir alandы, ancak iшin iчinden sanыrыm yцzцmцn akыyla чыktыm. 2009'un Ocak ayыnda, CNN TЦRK yeniden hayatыma girdi. Tцrkiye'de ilk defa uygulanan bir proje iчin kollarы sыvadыm. Hem CNN TЦRK'цn, hem de Kanal D'nin Genel Yayыn Yюnetmenliьini цstlendim. Ortak bir haber merkezi oluшturduk. Bu satыrlarы yazana kadar da iшin baшыnda olduьuma gюre, demek ki hala baшarыlыyыm, demektir. Bцtцn bu yaшam sыrasыnda yцzlerce konferansa katыlыp konuшmalar yaptыm, юdцller aldыm. Ancak hiчbiri, Avrupa Konseyinin "Yыlыn Gazetecisi" (1987), TЦYAP kitap fuarыnыn "Yыlыn Yazarы" (1976), Lion klцplerinin Melvin Jones Fellow юdцlц ve Fransыzlarы Шюvalye niшanы (1993) kadar beni tatmin etmedi. Yazdыьы kitaplar, hazыrladыьы belgeseller, aldыьы юdцller 72 yaшыndaki Mehmet Ali Birand uzun habercilik dюnemiyle orantыlы bir чok deьerli eserini de okuyucusu, izleyicisi, kamuoyuyla buluшturdu. Kыbrыs harekatыnыn perde arkasыnы, Tцrkiye'nin harekat sonrasыndaki dыш iliшkilerini ele alan "30 Sыcak Gцn" (1976) ve DИYET (1979) Tцrkiye- Avrupa iliшkilerini konu olan; "Bir Pazar Hikayesi " ve "Tцrkiye'nin Avrupa mecerasы" TSK'nыn iшleyiшini anlatan ve bir sivil biri tarafыndan yazыlmыш tek kitap olan "Emret Komutanыm" (1986) "12 EYLЦL 04.00" (1983) "APO ve PKK." (1988) adlы kitaplarы yazdы. 1989'da "KЫBRЫS" ardыndan 27 mayыs darbesini anlatan "DEM?RKЫRAT" ve arka arkaya, "12 MART"-"12 EYLЦL" ve "ЮZALLЫ YЫLLAR" adlы belgesellere imza attы. Yцzlerce konferans, uluslararasы organizasyona katыlыp, чok sayыda юdцl alan duayen Gazeteci Mehmet Ali Birand, bunlardan bazыlarыnы diьerlerinden чok цстцн тутту. O юdцller de шюyle; Avrupa Konseyinin "Yыlыn Gazetecisi" (1987), TЦYAP kitap fuarыnыn "Yыlыn Yazarы" (1976), Lion klцplerinin "Melvin Jones Fellow юdцlц" ve Fransыzlarы Шюvalye niшanы (1993)/ Íàñòóïèâøèé 2013-é îáúÿâëåí â Óçáåêèñòàíå Ãîäîì áëàãîïîëó èÿ è ïðîöâåòàíèÿ. Ñîãëàñèòåñü, äâà íåâåðîÿòíî øèðî àéøèõ ïîíÿòèÿ. Âåäü ñ àñòüå åëîâå åñêîå îòíþäü íå çàêëþ àåòñÿ òîëüêî ëèøü â ìàòåðèàëüíîì áëàãîñîñòîÿíèè. Íå áûòü åìó ïîëíûì áåç ñåìåéíîãî òåïëà è ëþáâè, ðàäîñòíûõ óëûáîê äåòåé, â êîòîðûõ òâîå áóäóùåå ïðîäîëæåíèå. Áåç âîçìîæíîñòè âèäåòü ðîäèòåëåé çäîðîâûìè è ïî èòàåìûìè, çàíèìàòüñÿ ëþáèìûì äåëîì è ïðèíîñèòü ïîëüçó îêðóæàþùèì ëþäÿì. È, êîíå íî, áåç ìèðà è ñîãëàñèÿ â ðîäíîì êðàþ, ñóäüáà êîòîðîãî ñ òâîåé íåðàçäåëèìà. Îãëÿäûâàÿñü â ïðîøëîå, ìû âèäèì, òî ïðåäøåñòâóþùèå ãîñóäàðñòâåííûå ïðîãðàììû â ïîëíîé ìåðå îõâàòûâàëè êàæäûé èç ýòèõ àñïåêòîâ. Ïðîêëàäûâàëè äîðîãó ê òîìó, òîáû ìû, óçáåêèñòàíöû, ìîãëè ñ óâåðåííîñòüþ âñòóïèòü â Ãîä áëàãîïîëó èÿ è ïðîöâåòàíèÿ. Ãîä ìîëîäåæè-2008  ðåçóëüòàòå ðåàëèçàöèè Èíâåñòèöèîííîé ïðîãðàììû ââåäåíû â ýêñïëóàòàöèþ 423 ïðîèçâîäñòâåííûõ îáúåêòà ñ ââîäîì îñíîâíûõ ôîíäîâ ïî òè íà 250 ìëðä. ñóìîâ. Ãîä ðàçâèòèÿ è áëàãîóñòðîéñòâà ñåëà-2009 Íà àòà ðåàëèçàöèÿ äîëãîñðî íîé öåëåíàïðàâëåííîé ðàáîòû ïî êîðåííîìó ïåðåóñòðîéñòâó è îáíîâëåíèþ îáëèêà ñåëà íà ñîâðåìåííîé àðõèòåêòóðíîé è èíäóñòðèàëüíîé îñíîâå, ñòðîèòåëüñòâó æèëüÿ, ñîöèàëüíûõ è êîììóíàëüíûõ îáúåêòîâ è êîììóíèêàöèé. Âñå ýòè ìåðû áûëè ïðèçâàíû â êîðíå ïîâûñèòü óðîâåíü æèçíè íà ñåëå è ïðèáëèçèòü åå ê ãîðîäñêèì óñëîâèÿì. Çà ñ åò âñåõ èñòî íèêîâ ôèíàíñèðîâàíèÿ íà ýòè öåëè òîëüêî â 2009 ãîäó áûëî íàïðàâëåíî ñâûøå 2 òðèëëèîíîâ 600 ìèëëèàðäîâ ñóìîâ. Ãîä ãàðìîíè íî ðàçâèòîãî ïîêîëåíèÿ-2010 Ïðîìûøëåííûìè ïðåäïðèÿòèÿìè îñâîåíî ñâûøå 160 íîâûõ âèäîâ òîâàðîâ è ïðîäóêöèè, â òîì èñëå ëåãêîâîé àâòîìîáèëü "Ñïàðê" íà áàçå àáñîëþòíî íîâîé òåõíîëîãè åñêîé ïëàòôîðìû, íà àòî ïðîèçâîäñòâî áîëüøåãðóçíûõ àâòîìîáèëåé "ÌÀÍ", ýíåðãîñáåðåãàþùèõ ëàìï, ñáîðêà õîëîäèëüíèêîâ âñåìèðíî èçâåñòíîé ìàðêè "ÝëÄæè", ïðîèçâîäñòâî êàëèéíûõ óäîáðåíèé è äð. Îáúåì êðåäèòîâ, âûäåëåííûõ ñóáúåêòàì ìàëîãî áèçíåñà, ñîñòàâèë 2,7 òðèëëèîíà ñóìîâ, â òîì èñëå ìèêðîêðåäèòîâ - ñâûøå 485 ìèëëèàðäîâ ñóìîâ. Òàíöåâàëüíûé àíñàìáëü "Ó êóëàí" Ìåæäóíàðîäíîé àññîöèàöèè êàðà àåâöåâ "Àòà-Äæóðò" ñòàë îáëàäàòåëåì äèïëîìà ïåðâîé ñòåïåíè â íîìèíàöèè "Ôîëüêëîð" ñóïåð-ïðîåêòà "Êûðãûçñòàí - ìîè òàëàíòû", îðãàíèçîâàííîãî ïðîäàêøí-öåíòðîì "KG-Star". Ýòîò ïðîåêò ÿâëÿåòñÿ îòå åñòâåííûì âàðèàíòîì "Ìèíóòû ñëàâû". Îí ñîáðàë ó àñòíèêîâ ñî âñåõ óãîëêîâ Êûðãûçñòàíà íà ñöåíå äâîðöà èì. Êîæîìêóëà. Àíñàìáëü "Ó êóëàí" áûë ñîçäàí â 2009 ãîäó ïî èíèöèàòèâå ïðåçèäåíòà Ìåæäóíàðîäíîé àññîöèàöèè êàðà àåâöåâ "Àòà Äæóðò" Çóõðû Øèäàêîâîé. Çà òðè ãîäà ìîëîäîé àíñàìáëü ñóìåë çàâîåâàòü ñâîå Ãîä ìàëîãî áèçíåñà è àñòíîãî ïðåäïðèíèìàòåëüñòâà-2011 Ââåäåíû 1006 íîâûõ ïðîèçâîäñòâåííûõ ìîùíîñòåé, çàâåðøåíà ðåàëèçàöèÿ 144 êðóïíûõ èíâåñòèöèîííûõ ïðîåêòîâ. Ïðîâåäåííàÿ â ðàìêàõ ãîñóäàðñòâåííîé ïðîãðàììû ðàáîòà ïî ôîðìèðîâàíèþ ìàêñèìàëüíî áëàãîïðèÿòíîé äåëîâîé ñðåäû äëÿ ðàçâèòèÿ ìàëîãî áèçíåñà è àñòíîãî ïðåäïðèíèìàòåëüñòâà ñïîñîáñòâîâàëà óâåëè åíèþ åãî äîëè â âàëîâîì âíóòðåííåì ïðîäóêòå ñòðàíû äî 54 ïðîöåíòîâ.  ðàìêàõ Ïðîãðàììû ñîçäàíèÿ ðàáî èõ ìåñò è ïîâûøåíèÿ çàíÿòîñòè íàñåëåíèÿ îðãàíèçîâàíî îêîëî 1 ìèëëèîíà ðàáî èõ ìåñò, èç íèõ áîëåå 68 ïðîöåíòîâ ïðèõîäèòñÿ íà ñåëüñêóþ ìåñòíîñòü. Ãîä ñåìüè-2012 Ïðèíÿòû Çàêîíû "Î ãàðàíòèÿõ ñâîáîäû ïðåäïðèíèìàòåëüñêîé äåÿòåëüíîñòè", "Î ñåìåéíîì ïðåäïðèíèìàòåëüñòâå", "Î çàùèòå àñòíîé ñîáñòâåííîñòè è ãàðàíòèÿõ ïðàâ ñîáñòâåííèêîâ".  ðàìêàõ ýòèõ íîðìàòèâíî-ïðàâîâûõ àêòîâ íà ðàçâèòèå àñòíîãî ïðåäïðèíèìàòåëüñòâà è ñåìåéíîãî áèçíåñà âûäåëåíî êðåäèòîâ íà 905 ìèëëèàðäîâ ñóìîâ, â òîì èñëå 450 ìèëëèàðäîâ äëÿ àêòèâíîãî âîâëå åíèÿ æåíùèí â ýòó ñôåðó. Áëàãîäàðÿ ñîçäàíèþ ìàëûõ ïðåäïðèÿòèé è ìèêðîôèðì îðãàíèçîâàíî ñâûøå 204 òûñÿ ðàáî èõ ìåñò äëÿ æåíùèí. Ñäåëàíî â Óçáåêèñòàíå òîáû ïðîäåìîíñòðèðîâàòü ýêîíîìè åñêèé ïðîãðåññ ñòðàíû, ñïåöèàëèñòû îáðàòÿòñÿ ê ñëîæíûì ôîðìóëàì, äèàãðàììàì è ãðàôèêàì. À äëÿ ïðîñòîãî åëîâåêà íàãëÿäíåå äðóãîå. Ñåãîäíÿ, ïîæàëóé, ìíîãèå ñ òðóäîì âñïîìèíàþò âðåìÿ, êîãäà, çàéäÿ â ìàãàçèí èëè íà ðûíîê, ìîæíî áûëî óâèäåòü ïîëóïóñòûå ïîëêè è äëèííûå î åðåäè çà äåôèöèòîì. Áóäü òî ïðîäóêòû ïèòàíèÿ, îäåæäà èëè âåùè õîçÿéñòâåííîãî íàçíà åíèÿ. Ñïóñòÿ ãîäû ìàñøòàáíûõ ýêîíîìè åñêèõ ðåôîðì êàðòèíà ñîâåðøåííî èíàÿ. Òîâàðû - â øèðî àéøåì àññîðòèìåíòå è íà ëþáîé âêóñ. Ìàðêà "Ñäåëàíî â Óçáåêèñòàíå", èçâåñòíàÿ íå òîëüêî â íàøåé ñòðàíå, íî è çà ðóáåæîì, - òåïåðü ñèìâîë âûñî àéøåãî ñòàíäàðòà êà åñòâà ïðè äîñòóïíîé öåíå. Ïîääåðæèâàòü ñâîåãî ïðîèçâîäèòåëÿ äëÿ êàæäîãî èç íàñ ñòàëî ïðåñòèæíî, åñòåñòâåííî è âûãîäíî. äîñòîéíîå ìåñòî ñðåäè äðóãèõ òàíöåâàëüíûõ êîëëåêòèâîâ Àññàìáëåè íàðîäà Êûðãûçñòàíà. Ñåãîäíÿ "ó êóëàíöû" - àêòèâíûå ó àñòíèêè ìíîãî èñëåííûõ ìåðîïðèÿòèé, êîòîðûå ïðîâîäÿòñÿ â íàøåé ðåñïóáëèêå ðàçëè íûìè îðãàíèçàöèÿìè. Ñâîèìè óñïåõàìè ðåáÿòà âî ìíîãîì îáÿçàíû Çóõðå Õàäæèìàõìóäîâíå. Ýòî îíà áëàãîäàðÿ ñâîåé êèïó åé ýíåðãèè ñîáðàëà òàëàíòëèâóþ ìîëîäåæü ïî óéñêîé îáëàñòè è ñîçäàëà àíñàìáëü èç 12 åëîâåê. Íà ñâîè ñðåäñòâà, ïî ìåðå âîçìîæíîñòè, ñøèëà êðàñèâûå êîñòþìû, êîòîðûå ïîñòîÿííî îáíîâëÿþòñÿ. Êàê ìîæíî ïðîñëåäèòü, êàæäûé ãîä áûë äëÿ íåçàâèñèìîãî Óçáåêèñòàíà øàãîì âïåðåä, äà è êàêèì øàãîì - ñåìèìèëüíûì! Ìàñøòàáíûå ïðåîáðàçîâàíèÿ â ïîëèòèêå, ýêîíîìèêå, îáùåñòâåííîé è êóëüòóðíîé æèçíè êàæäîå ïî-ñâîåìó ïîäñòåãèâàëî ïåðåìåíû â ñìåæíûõ ñôåðàõ è ïðèäàâàëî ïîëîæèòåëüíûé çàðÿä âñåìó ïðîöåññó ðåôîðì.  ðåçóëüòàòå â 2013 ãîä íàøà Ðîäèíà âîøëà ñîâñåì íå òîé ñòðàíîé, êàêîé áûëà åùå äâàäöàòü ëåò íàçàä. Óâåðåííî èäÿ ïî ïóòè îáíîâëåíèÿ, äåìîêðàòèçàöèè è ëèáåðàëèçàöèè, ðåñïóáëèêà äîáèëàñü îãðîìíûõ óñïåõîâ âî âñåõ ñôåðàõ. È íîâûé Ãîä áëàãîïîëó èÿ è ïðîöâåòàíèÿ ïðèçâàí çàêðåïèòü äîñòèãíóòîå è ïðîäîëæèòü äâèæåíèå ââåðõ. Ãëàâíûå çàäà è íà ñëåäóþùèå 12 ìåñÿöåâ îïðåäåëåíû Ïðåçèäåíòîì Èñëàìîì Êàðèìîâûì â åãî äîêëàäå íà òîðæåñòâåííîì çàñåäàíèè, ïîñâÿùåííîì 20-ëåòèþ Êîíñòèòóöèè: 1. Ñîõðàíåíèå è óêðåïëåíèå ìèðà, áåçîïàñíîñòè, ãðàæäàíñêîãî è ìåæíàöèîíàëüíîãî ñîãëàñèÿ. 2. Ïîâûøåíèå áëàãîñîñòîÿíèÿ íàñåëåíèÿ, åãî ðåàëüíûõ äîõîäîâ, ðåøåíèå âîïðîñîâ çàíÿòîñòè, ðàçâèòèå ìàëîãî áèçíåñà, àñòíîãî ïðåäïðèíèìàòåëüñòâà è ôåðìåðñêîãî äâèæåíèÿ. 3. Îõðàíà çäîðîâüÿ íàðîäà, îáåñïå åíèå ñèñòåìû çäðàâîîõðàíåíèÿ ñàìûìè ñîâðåìåííûìè ëåêàðñòâåííûìè ñðåäñòâàìè, òåõíèêîé è òåõíîëîãèÿìè, óñèëåíèå ïðîôèëàêòè åñêîé ðàáîòû, à òàêæå ñòèìóëèðîâàíèå ïî åòíîãî òðóäà ñïåöèàëèñòîâ ñôåðû. 5. Óëó øåíèå êà åñòâà è óðîâíÿ æèçíè íàðîäà, â òîì èñëå áëàãîäàðÿ ââîäó â ñòðîé íîâîãî æèëüÿ, ñîâðåìåííûõ äîðîã è ñåòåé êîììóíèêàöèé, îáåñïå åíèþ íàñåëåííûõ ïóíêòîâ âîäîé è ðåøåíèþ ïðîáëåì êîììóíàëüíîé ñëóæáû. 6. Ñîâåðøåíñòâîâàíèå ñèñòåì ñàìîóïðàâëåíèÿ è ñîöèàëüíîé çàùèòû ãðàæäàí, óñèëåíèå ðîëè è çíà åíèÿ ìàõàëëè â ñîöèàëüíî-ýêîíîìè åñêîé æèçíè, ïðèäàíèå åé íîâûõ ïðàâ è ïîëíîìî èé. 7. Ïîâûøåíèå ñòàòóñà æåíùèí â îáùåñòâå, èõ ñîöèàëüíîé àêòèâíîñòè, äîñòîéíàÿ îöåíêà äîñòèæåíèé ïðåêðàñíîé ïîëîâèíû â ðàçíûõ íàïðàâëåíèÿõ, îáëåã åíèå óñëîâèé òðóäà äîìîõîçÿåê. Ãàçåòà "Ïðàâäà Âîñòîêà", ÿíâàðü 2013 ã. Ìîëîäûå òàëàíòû â Àññàìáëåå íàðîäà Êûðãûçñòàíà Êîëëåêòèâ "Ó êóëàí" - ïîñòîÿííûé ó àñòíèê áëàãîòâîðèòåëüíûõ àêöèé. Çà ïðîøëûé ãîä ðåáÿòà äàëè ðÿä êîíöåðòîâ äëÿ æèòåëåé ñåë óéñêîé îáëàñòè.  îôèñå "Àòà Äæóðò" íà ñòåíàõ âèñÿò äèïëîìû è áëàãîäàðñòâåííûå ïèñüìà îò ðàçëè íûõ îðãàíèçàöèé, âûðàæàþùèõ áëàãîäàðíîñòü àññîöèàöèè "Àòà Äæóðò" è êîëëåêòèâó "Ó êóëàíà" çà àêòèâíîå ó àñòèå è ïîääåðæêó ñîöèàëüíî-êóëüòóðíûõ èíèöèàòèâ. Âåíåðà Íàñèðîâà, îòâåòñòâåííûé ñåêðåòàðü ÀÍÊ, (èíôîðìàöèÿ ïðåäîñòàâëåíà ÌÀÊ "Àòà Äæóðò").

6 6 2 ОЖАК 2013 ДОСТЛУК КЮПРЦСЦ ÌÎÑÒ ÄÐÓÆÁÛ LATЫN ALFABESИNE GEЧИШ KAZAKЧA'NЫN GELИШИMИ AЧЫSЫNDAN ЮNEMLИ Baшbakanlыk basыn bириmиnиn haberine gore, tanыnmыш Kazak edebiyatчыlara ve sanatчыlara devlet юdцllerini takdim eden Cumhurbaшkanы Nursultan Nazarbayev "Latin alfabesine geчiш, Kazak dilinin modernleшmesi ve geliшimi aчыsыndan юnemlidir" diye konuшtu. Латин алфабесинин Kazak kцltцrцnцn geliшmesine bцyцk etkisi olacaьыnы belirten Nazarbayev, "Bu sцrece iyice hazыrlanmamыz ve юlчцlц yaklaшыm sergilememiz gerekiyor. Bu noktada XX.yuzyыlda Kiril alfabesine dayalы bцyцk bir edebi ve bilimsel miras Kazakчa olarak mevcuttur. Bu mirasыn Kazakistan'ыn gelecek nesillerine ulaшtыrыlmasы юnemlidir. Kazak dilinin Latin alfabesine geчiшinden sorumlu devlet komisyonunu oluшturacaьыz" dedi. Cumhurbaшkanы, bu deьiшikliьin dыш цlkelerde bцyцk bir tepki yarattыьыnы belirtерек шюйле девам етти: "Kimileri bu deьiшimin arkasыnda Kazakistan'ыn jeopolitik tercihlerindeki deьiшikliklerin durduьunu dцшцnцyorlar. Bu dцшцnce tamamen yanlышtыr. Latin alfabesine geчiш, Kazak dilinin modernleшmesi ve geliшimi aчыsыndan юnemlidir. Bu durumda kimse юkцz altыndan buzaьы aramasыn. Zaten 20-40'lы yыllarda Kazak dilinde Latin alfabesinin kullanыldыьыnы hatыrlatayыm. Kazakistanыn Avrasya entegrasyonuna katыlыmы ise, esas seчimimizdir. Bu yюnde doьru yolda olduьumuzu dцшцnцyorum. Ekonomik entegrasyon tцm dцnyanыn hedefidir. Geliшen ekonomimiz yeni pazar-lara чыkыш aramakta olup siyasi deьil, ekonomik entegrasyona doьru gidiyoruz" Kazakistan'ыn son derece genч ve dinamik bir yapыsыnыn olduьuna dikkat чeken Nazarbayev, 2050 yыlы stratejileri arasыnda цlkesinin geliшmiш en bцyцk 30 ekonomi arasыnda yer almasы олдуьуну sюyledi stratejilerini gerчekleшtirmeleri durumda 21. аsrыn Kazakistan асры olacaьыna inandыьыna dikkat чeken Kazak lider Nazarbayev, bunun iчin цlke genelinde adeta bir seferberlik ilan etti. Nazarbayev, "Dцnya var oldukчa Kazakistan юzgцr ve baьыmsыz kalacaktыr." дedi. Biшkek te Cengiz Aytmatov'un Anыna Yapылmыш Olan Yeni Bir Heykel Tюrenle Aчыldы... Cengiz Aytmatov'un anыsыna Cengiz Aytmatov Kцtцphanesi'nde yapыlan heykel tюrenle aчыldы. Heykelin aчыlыш tюrenine yazarыn kardeшi Иlgiz AYTMATOV, КТМЦ Rektюrц Prof. Dr. Sebahattin BALCЫ, Cengiz Aytmatov Юdцlц'nцn sahipleri, kamu ve devlet adamlarы, шair ve yazarlar katыldы. Heykelin aчыlышы Kыrgыz Halk Kahramanы Beksultan CAKИYEV, Akademik Иlgiz AYTMATOV, Rektюr Prof. Dr. Sebahattin BALCЫ, Kыrgыz Cumhuriyeti Milli Цnvan Komitesi Baшkanы Altay BЮRЦBAYEV ve Aytmatov Kulцbц'nцn Yюneticisi Abdыldacan AKMATALИYEV tarafыndan yapыldы. Aчыlыш tюrenine katыlan Rektюr Prof. Dr. Sebahattin BALCЫ aчыlыш konuшmasыnda "KTMЦ Cal Yerleшkesi nin bцyцk yazarыn adыnы taшыdыьыnы belirterek, Tцrk dцnyasыnыn emsalsiz aydыnlarыndan biri olan Cengiz Aytmatov'un doьumunun 85. Yыl Dюnцmц ile ilgili faaliyetler gerчekleшtirdiklerini dile getirdi. Иnsanlыk yaшadыьы mцddetчe Cengiz Aytmatov'ун ebediyete kadar canlы bir шeкилde varlыьыnы devam ettireceьini ifade etti. Bюylelikle yazarыn anыsыna dikilen цчцncц heykel Cengiz Aytmatov Kцtцphanesi'nde aчыlmыш oldu. Hatыrlatacak olursak Cengiz Aytmatov adыna aчыlan ilk heykel Kiyev жаддесиндеки Ala-Too meydanыnda, ikincisi исе Ulusal Bilimler Akademisi Cengiz Aytmatov Dil ve Edebiyat Enstitцsцnцn giriшinde bulunuyor. Cengiz Aytmatov'un bu heykeli, heykeltыraш Coldoшbek BUSURMANKULOV ve Marlen BAKAЧИYEV tarafыndan yapыldы. Щeykelин masraflarыaytmatov kulцbцnцn giriшimi цzerine Aytmatov юdцl sahipleri, K. C. Ulusal Bilimler Akademisinin desteьiyle ve heykeltыraш Coldoшbeк BUSURMАН- KUЛOV tarafыndan karшыlandы. Biшkek'teki Cengiz Aytmatov Kцtцphanesi'ne yazarыn adы 1993 yыlында verildи. Rusya Federasyonu'nda yaшayan Tцrk kюkenli бу halkын нцfusу yaklaшыk 250 bin kiшidir. Karaчayлар, Kuzey Kafkasya'da Karaчay-Чerkesiya Cumhuriyetинде йашайан бир halkтыr. Altay Ailesi, Tцrk Grubu'na dahil олуп Karaчay- Balkar dilinde konuшurlar. Yazы dili Kiril alfabesi kullanыlarak oluшturulmuшtur (1937'den itibaren). Bцyцk kыsmы mцslцman sцnnidir. Karaчaylarыn etnik kюkeninde yerel Kafkasya halklarы, buraya gelen Alanlar, Bulgarlar ve Kыpчaklar (Polovets) rol oynamышlardыr. Moьol istilasы юncesinde Karaчaylar, Alan kabileler birliьine dahillerdi. Moьol istilasыndan sonra Karaчaylarыn atalarы Orta Kafkasya'nыn daьlыk vadilerine чekilmek zorunda kalmышlardы. Geчmiш zamanlarda ana geleneksel geчim kaynaklarы alp tцrц sцrц hayvancыlыьы (koyun, keчi, at, bцyцk baш hayvan), ayrыca suni sulama ile teras tarыmы idi (arpa, yulaf, pыrasa, buьday, mыsыr, patates, bahчe sebzeleri). Hayvancыlыk daьlыk ve daь eteklerinde yaшayan halkыn ana geчim kaynaьы olarak Kыrgыzistan'ыn Юzgen Heyetinden Kocamaz'a Ziyaret Kыrgыzistan'ыn Oш iline baьlы Юzgen ilчesindeн gelen heyet Tarsus Belediye Baшkanы Burhanettin Kocamaz'ы ziyaret etti. Юзэен щейетинде Юzgen Kaymakamы Attokur Конуйла илэили билэийи Ulaшtыrma ve Haberleшme Bakanlыьы Devlet Sekreteri Maksat Dцykanov, "Kabar" haber ajansыnda dцzenlenen basыn toplantыsыnda верди. Karaчaylar kalmaya devam etmektedir. Юzellikle bцyцk baш hayvancыlыk ve koyun yetiшtiriciliьi (ince yцnlц merinos, Karaчay keчisi) geliшme gюstermektedir. Zanaatlar arasыnda чuha, keчe шapka ve чoban kepeneьi, halы ve kilim yapыmы, yцnlц юrme iшleri, deri ve kцrk iшleme, ahшap ve taш oyma iшleri, altыn sыrma dikiшi sayыlаbиlir.geleneksel yerleшim yerleri soy esasыnda mahallelere bюlцnmцш sыkы yapыlaшmalыdыr. Пlato ve dцz alanlarda dik sokaklы planlamasы olan бир йапы арз едер. Balkarlar ve Karaчaylarыn kюkeni Balkarlar ve Karaчaylar Kafkasya'nыn en eski Tцrk halklarыndan biridir. Karaчay-Balkar diline en yakыn olan diller arasыnda Kumыk, Karaim ve Kыrыm- Tatar dilleri vardыr. Karaчaylar ve Balkarlar kendilerini ortak dili ve kцltцrц olan tek bir etnos olarak kabul ederler. Araшtыrmacыlar onlarыn atalarы olarak Аlan-Аslarы, Бulgarlarы ve Пolovets-Кыpчaklarы kabul ederler. Dil, tarih ve arkeolojik alanыndan чok sayыda veri bunun чok eski tarihi olan bir halk olduьuna tanыklыk etmektedir. Tacibev, Юzgen Belediye Baшkanы Patidin Mavlanov, Юzgen Belediye Meclis Baшkanы Abdulfattah Nasirov, Tцrk Dцnyasы Fakцlteleri Юьretim Цyesi Doч. Dr. M.Asыf Yoldaш, iшadamы Blhancan Karimov ve Юzgen Orman Mцdцrц Rahimcan Kadirkulov'un yer aldы. Ziyaretten duyduьu memnuniyeti dile getiren Belediye Baшkanы Burhanettin Kocamaz, Tцrk dцnyasыnыn dilde birliьi saьlamasы, Tцrk Dцnyasыnыn ortak payda etrafыnda birleшmesi gerektiьini sюyledi. Юzgen Belediye Baшkanы Patidin Mavlanov ise цlkelerin uzak olmasыna raьmen gюnцl birliьiyle mesafeleri kыsalttыklarыnы, Tцrkiye'de olmaktan dolayы mutlu olduklarыnы sюyledi.baшkan Kocamaz, konuklara чeшitli hediyeler verdikten sonra, belediye tesisini gezdirdi. Зийарет сырасында Mersin Milletvekili Ali Юz иле Toroslar Belediye Baшkanы Hamit Tuna да щазыр булунду. Kыrgыzistan 2015 Yыlыnda Tamamen Dijital Televizyona Geчecek Дцйканов'ун verdiьi bilgilere gюre, Oш bюlgesinde halkын dijital televizyon ile kapsama % 67, Celalabat'ta % 35, Чцy bюlgesinde % 64 ve Biшkek'te % 98 oranынda olmaktadыr. Dцykanov, "Hцkцmet bu proje ичин 200 milyon som tahsis etmektedir. Анжак buнун ичин 15 milyon dolar gerekir" деди. Balkarlar ve Karaчaylar, Kafkasya'nыn zor ulaшыlыr daьlarыnыn eteklerinde uzun bir sцre izole bir hayat sцrmцш olmalarыndan dolayы sadece чok eskiye dayanan dillerini deьil arkaik gelenekleri de muhafaza etmiшlerdir. Karaчay-Balkar efsaneleri ve hikayeleri bu halkыn чok eski tarihini yansыtmaktadыr. Юrneьin 'Assы tau' hikayesinde tufandan bahsedilir. Peygamber Nuh, tufan sыrasыnda gemisi ile Elbrus'a demir atmak ister. Elbrus modern Rus cumhuriyetleri Kabarda-Balkar ve Karaчay-Чerkesiya sыnыrыnda yeralыr. Ancak Elbrus yцksekliьi ve gцzelliьi ile gurur duyarak gelenleri kabul etmek istemez. O zaman Nuh gemisi ile Elbrus'un tepesini ikiye ayыrarak cezalandыrmaya karar verir. Bюylece Elbrus iki zirveli bir daь olur. Bu daьa hala sюz dinlemez, kюtц anlamыnda Assы derler. Burada, Иskit-Sarmat kюkenli Иran dili konuшan Alan-aslarыn isimlerini bu daьdan aldыklarыnы anlatan antik yazarlarыn notlaрыны hatыrlamak yerinde olacaktыr. Eьer Elbrus daьы Assы olarak adlandыrыlыyor ise Karaчay-Balkarlarыn Alanlardan geldiьi savы doьru gibi gюzцkmektedir. Diьer bir eski hikayede Balkarlarыn etnik kюkeni ile ilgili ilginч bilgilere rastlarыz. Burada eski zamanlarda Malkar adlы birinin Balkariya'ya geldiьi ve чeviride daьlыlar anlamыna gelen Тaulu halkыnыn yaшadыьы bir yerleшim yerine ulaшtыьы anlatыlыr. Ardыndan buna Misaka diye biri eklenir, ardыndan Macar'dan Basiat katыlыr. Bu шekilde Balkar halkыnыn nцfusu artmaya baшlamышtыr. Bu efsanede Kafkasya'da meydana gelen tarihi sцreчlere benzerliьi gюrmek mцmkцndцr. Malkar, Бolgarlar yani Бulgarlar, Taulu ya da Тauasы, Аlanlar, Misaka Щun boyu Masaha'dыr. Macar'dan Basiat ise Hazarlardыr. Ишte bu шekilde Balkar halkыnыn etnik kюkenini gюrmцш oluyоруз. Bu gurur iki bцyцk Tцrk шirketinin: Rusya'nыn en iyi otelleri listesindeler Dцnyanыn en popцler seyahat sitelerinden TripAdvisor, kullanыcыlarыnыn oylarыyla Rusya'nыn en iyi otellerini belirledi. Анкет сонужу Tцrk шirketlerinin sahibi olduklarы iki otel listeye girdi. Bir numarada Enka'ya ait Moskova'daki "Swissotel Krasnыye Holmы" yer aldы. Listede, yine Tцrk шirketlerinden Rюnesans Иnшaat'ыn yatыrыm kolu olan Rюnesans Deveploment'ыn St.Petersburg'daki oteli Crowne Plaza исе ilk yedinci sыrada yer aldы. Rusya'nыn 40'tan fazla oteli, TripAdvisor uluslararasы turizm sitesinin kullanыcыlarы Almatы Tцrkiye Tцrkчesi Eьitim Юьretim Merkezi Mцdцrlцьц (TЦTEM)'de devam eden, Kazakistan'da Tцrkчe Юьretim 1996 yыlыndan beri Biшkek'te Tцrkчe Юьretimi denildiьinde akla gelen ilk kurum olan Biшkek TЮMER 495 юьrenciye daha Tцrkчe юьreterek sertifika verdi. Sertifika tюrenine katыlarak юьrencilere sertifikalarыnы bizzat daьыtan TЮMER Mцdцrц Ebubekir AYDЫN; 'Bu dюnem verdiьimiz mezunlarla birlikte toplam юьrenciye sertifika vermiш bulunuyoruz. Bugцn Biшkek'te hemen her yerde Tцrkчe konuшan birileri var. Ишte bu bizim gurur vesilemiz. Bu tablonun oluшmasыna katkыda bulunan чok deьerli юьretmenlerimize teшekkцr ediyorum.' dedi. TЮMER Mцdцrц Ebubekir AYDЫN; TЮMER'in her geчen gцn geliшip bцyцdцьцнц, yeni projelerle yeni imkаnlar oluшturduьunu sюyledi. TЮMER'in aчtыьы kurslarda Tцrkчe юьrenen 34 юьrencinin шu anda Tцrkiye'de Kastamonu Цniversitesi'nde юьrenim gюrdцьцnц ифаде еден Айдын, йine bu iшbirliьi kapsamыnda bu dюnemde 30 юьrenciyi daha Tцrkiye'ye gюndereceklerini белирттi. TЮMER'де 2. sюmestr kayыt dюnemi 01 Ocak - 28 Ocak arasыnda olуп dersler 28 Ocak'ta baшlayacaк. TЦRKEL Gazetesi olarak TЮMER'e baшarыlar diliyor ve Tцrk diline hizmetlerinden dolayы teшekkцr ediyoruz. TЦRKЧE ЮЬRETИMИ SEMИNERИ SONA ERDИ BИШKEK TЮMER'DEN MEZUNИYET TЮRENИ tarafыndan en iyiler arasыnda gюsterildi. TripAdvisor'un dцzenlediьi oylama, "En Иyi Otel", "En Lцks Otel" ve "En Иyi Hizmet" kategorilerinde yapыldы. Moskova, Sankt-Peterburg, Kazan, Kaliningrad, Samara ve Иrkutskтаки oteller listeye girmeyi baшardы. "En Иyi Otel" ve "En Lцks Otel" kategorilerin биринжиси Moskоva'- nыnswissotel Krasnыye Holmы oteli oldu. Иkinci sыrayы Lotte Hotel Moscow oteli aldы. "En Lцks Otel" kategorisinde цчцncц sыrada Sankt- Peterburg'un Grand Hotel Europe by Orient-Express, "En Иyi Otel" kategorisinde ise Mercure Arbat Moscow yer aldы. "En Иyi Hizmet" kategorisinde ilk sыrayы Sankt- Peterburg'un Pushka Ыnn oteli aldы. Faaliyetleri", "Tцrkчe юьretim Metotlarы", "Etkinliklerle Tцrkчe Юьretimi", "Tцrkчe Юьretiminde Юlчme ve Deьerlendirme", "Tцrkчe Юьretiminde Modern Yюntemler" konularыnы iчeren seminer sona erdi. Seminerin sonunda dцzenlenen sertifika tюrenine Kazakistan 2030 Kazak-Tцrk Genчleri Yardыmlaшma ve Dayanышma Vakfы Mцdцrц Mahmut Hakkы Sezer, TЦTEM Mцdцrц Mehmet Юzbal, юьretmenler ве kursiyerler katыldы. Kazakistan'ыn deьiшik bюlgelerinde Tцrkчe юьretimi yapan юьretmen arkadaшlarы iчin seminerin faydalы geчtiьini gюrdцьцnц bundan da memnuniyet duyduьunu belirteн Сезер, Merkez mцdцrlцьцne ve юьretmenlerine teшekkцrlerini iletti.kursiyerler adыna konuшan Ramazan Шen dюrt gцn boyunca TЦTEM'de sцren seminerde Tцrkчe юьretimi adыna birчok yenilikler юьrendiklerini, derslere katыlma fыrsatы bulduklarыnы, merkez tarafыndan kendilerine verilen Tцrkчe юьretim materyalleri ile bulunduklarы kurumlarda daha etkin юьretim чalышmasы iчinde olacaklarыnы belirterek seminer veren юьretmenlere teшekkцr etti. TЦTEM Mцdцrц Mehmet Юzbal да Tцrkчe юьretimi alanыndaki tecrцbelerini paylaшmaktan duyduьu memnuniyeti dile getirerek seminere katkы veren юьretmen arkadaшlarыna, vakыf baшkanы Mahmut Hakkы Sezer'e ve kursa katыlan Tцrkчe юьretmenlerine teшekkцr etti.

7 ЙАШАМ ТАРЗЫ ÎÁÐÀÇ ÆÈÇÍÈ 2 ОЖАК ЧOCUCUЬUNUZ VE YARATЫCЫLЫЬЫ Казакистан Чocuьun yaratыcыlыьыnыn evde ve okulda desteklenmesi gerekir. Bu da ev ve okulda yetiшkinlerin iшbirliьini gerektirir. Okul юncesi чaьы чocuklarla чalышan eьitimci ve yetiшkinler чalышmalarыnda шu kriterlere dikkat etmelidirler: 1. Чocuklar oyunlarыnda serbest bыrakыlmalы, zaman ve hayal gцчleri sыnыrlanmamalыdыr. 2. Чocuklara hayal gцчlerini artыran materyaller verilmelidir. 3. Yaratыcы dцшцnmek iчin, fikirlerin iчi dышыna чыkarыlmalы, ters чevrilmeli yani fikirlerle oynanmalыdыr. 4. Чocuklarы baskы altыna almamalы, deьiшik ve шaшыrtыcы fikirleri engellenmeyip, cesaret verilmelidir. 5. Чocuьun чevresinde oynayabileceьi eшyalarыn olmasы ve evin ya da sыnыfыn чeшitli yerlerinde oynayabilmesi saьlanmalыdыr. Yetersiz чevre koшullarыnыn yaratыcыlыьы olumsuz etkilediьi unutulmamalыdыr. 6. Чocuьun heyecanы, hevesi ve yetiшkinin sыnыrlamalarы arasыnda denge kurulmalыdыr. 7. Sorunlarыn чюzцmцnde, чocukla "юyle olmaz, bюyle olur" gibi kesin konuшmalar yapmak yerine "baшka tцrlц nasыl yapabilirdin?" gibi aчыk uчlu юneriler getirilmeli, чюzцm yollarы tartышыlmalыdыr. Чocuьun юzgцr dцшцnmesine, deneme yanыlma ile problemlere чюzцm bulmasыna, ezbercilikten uzaklaшmasыna yardыmcы olunmalыdыr. 8. Bir iшi gerчekleшtirebilmesi iчin, чocuьa cesaret verilmeli, imkan saьlanmalы ve yardыmcы olunmalыdыr. 9. Чocuьa чevresini algыlamasы, gюzlemesi ve bu gюzlemlerini deьerlendirmesi юьretilmelidir. 10. Her шeye "evet" diyen bir чocuk yetiшtirme anlayышыna sahip eьitim sisteminin, чocuьun yaratыcыlыьыnы olumsuz yюnde etkileyeceьi unutulmamalыdыr. 11. Her yerde ve her zaman "mцkemmel olmak" duygusundan uzaklaшыlmalыdыr. 12. Eьer чocuk hazыrsa, daha fazla шeyler юьrenmesine fыrsat tanыnmalыdыr. 13. Cinsiyet rolцnцn aшыrы ya da yanlыш vurgulanmasыnыn yaratыcыlыьы olumsuz etkilediьi unutulmamalыdыr. 14. Чocuьun kendine gцven duymasы saьlanmalыdыr. 15. Kalabalыk sыnыflar, aшыn yцklц sыnыf чalышmalarы ve katы disiplin anlayышыnыn чocuklarыn yaratыcыlыьыnы engellediьi unutulmamalыdыr. 16. Чocukta yaratыcыlыьыn geliшmesi ve ortaya чыkmasы iчin чocuk kitaplarы ve sanatla daha чok etkileшimde bulunmasы saьlanmalыdыr. 17. Bilhassa ilk ve orta dereceli okullarыn kuramsal derslerinde gereьinde yaratыcы etkinliklere (yaratыcы drama gibi) ve sanatsal sцreчlere yer verilmesi, resim ve mцzik derslerinin oyun, dramatizasyon, tiyatro etkinliklerinin katыlmasыyla zenginleшtirilmesi sayesinde чocuklarыn ilgi ve yeteneklerinin ortaya чыkmasы ve yюnlendirilmesinin gerчekleшebileceьi gюzюnцnde bulundurulmalыdыr. 18. Чocuklarы dinleyip, fikirlerini uygulamalarы kolaylaшtыrыlmalыdыr. Чцnkц чocuklar yaptыklarы ve dцшцndцkleri шeyler hakkыnda yetiшkinlerin dцшцncelerine ihtiyaч duyarlar, 19. Чocuьu yaratыcыlыьa yюneltmede юdцl kullanыlmamalыdыr. Zira юdцlц elde etmeye чalышmak, чocuьun yaratыcыlыьыnы engelleyebilir. 20. Kendi yaratыcыlыьыnыz iчin ise, yeterli hayat tecrцbesine sahip olmalы, okumalы, чeшitli insanlarla iliшki kurmalы, seyahat etmeli, чalышmalы ve bunlarы yapabilmek iчin kendinize zaman ayыrmalыsыnыz. Чцnkц bilinmeyen birшey hakkыnda yaratыcы dцшцnmek zordur. Bunun iчin de farklы шeyler yapыn, eskiden bildiklerinizi farklы шekilde yeniden deneyin. Baшarыsыz olmaktan, diьerlerinden farklы olmaktan ve baьыmsыz dцшцnmekten korkmayыn. Чevreye karшы daha aчыk ve daha hassas olun. Her zaman soru sorun, aldыьыnыz cevaplarы da soruya чevirin. Чцnkц sorular bilgiye giden yollardыr. Yaratыcыlыьa giden yolun pцrцzsцz olmadыьыnы unutmayыn. Yaratыcы potansiyele sahip olduьunuzu hissedin, eьer bunu hissetmezseniz yaratыcыlыkta bulunamazsыnыz. Tцm bunlara yardыmcы olmak iчin de mizah duygunuz, macera arzunuz, aчыk bir zihniniz ve bitmeyen bir merakыnыz olsun. Eьer bunlara sahip olursanыz yaratыcы bir чocuьun yetiшmesine katkыda bulunabilirsiniz. ЧOCUЬUN YARATЫCЫLЫЬЫNЫN GELИШИMИNИ ENGELLEYEN FAKTЮRLER Чocuьun yaratыcыlыьы чeшitli yюntemlerle desteklenebilir. Ancak, aшaьыda belirtilen davranышlar чocukta yaratыcыlыьыn geliшmesine engel olurlar; 1- Чocuklarla yeterince ilgilenilmemesi, tartышыlыp konuшulmamasы, izlenimlerinin anlatыlmasыna olanak tanыnmamasы, 2- Чocuьun merak gцdцsцnцn uyarыlmamasы ve onun dцшцnmeye yюneltilmemesi, 3- Чevresinin ve kendisinin duygu ve dцшцncelerinin farkыna vardыrыlmamasы, 4- Yeniyi bulmaya yюneltilememesi, 5- Taklitчilik ve kopyacыlыk yapmaya yюneltecek davranышlarыn gюsterilmesi, 6- Чocuьun soru sormasыnыn engellenmesi ve ona soru sormaktan kaчыnыlmasы, 7- Чeшitli malzemeleri deьiшik amaч-larda kullanmasыna olanak verilmemesi, 8- Чocuьun iчtenlik ve doьallыьыnыn kыsыtlanmasы, 9- Yenilikчi yaklaшыmlara katыlmasыna imkan verilmemesi, 10- Sыkы bir disiplin altыnda tutulmasы, 11- Yetiшkin deьerlerini юne alarak, чocuklardan yetiшkin gibi dцшцnmelerinin istenmesi, 12- Чocuklarыn fikirlerinin tek ve doьru davranыш biчimi цzerinde odaklaшmasыnыn istenmesi, 13- Чocuklara araшtыrma olanaklarыnыn verilmemesi, bu konularda юzgцr bыrakыlmamalarы ve ilgi alanlarыnыn sыnыrlanmasы, 14- Oyunlarda kыzlar ve erkeklerin oynayacaьы oyunlar olarak cinsiyet ayrыmы yapыlmasы, 15- Чocuklarыn yarыш iчine sokulmasы ve hep baшarыlarыn vurgulandыьы bir чevrenin yaratыlmasы, 16- Чocuьun tek yюnlц dцшцnmeye yюneltilmesi ve yeni dцшцnceler цretmesine olanak tanыnmamasы, 17- Чocuьun iч ve dыш uyaranlara kapalы kalmasы, 18- Eьitim faaliyetleri arasыnda ve de sыrasыnda esnek davranыlmamasы, 19- Чocuьun kendi kiшisel rahatыna dцшkцn olmasы, 20- Чocuьun iчsel юzgцrlцkten yoksun olmasы, 21- Чocuьun dыш koшullarda ve dыш iliшkilerde kendini gцvenli hissetmemesi, 22- Чocuьun yanlыш yapmaktan, yenilgiye dцшmekten, alay edilmekten korkmasы, 23- Чocuьun belli bir otoriteye baьыmlы olmasы, 24- Чocuьun mцkemmelliyetчi olarak yetiшtirilmesi, 25- Tцm юьretim ve eьitiminde akыl ve mantыktan yana fazla aьыrlыklы bir sistemden geчmiш olmasы, 26- Faaliyet seчiminde basitten karmaшыьa, somuttan soyuta doьru hareket edilmeyiшi, 27- Чocuьun teшvikten yoksun, eleшtirici ve tenkit edici bir ortamda bulunmasы, 28- Чocuьa bol materyal verilmemesi (юrneьin; tuz seramiьi ile oynarken her чocuьa renkli ve elma bцyцklцьцnde bir hamurun verilmesi gereklidir.), 29- Чocuьun yaш ve geliшim dцzeyine uygun olmayan etkinliklerin verilmesi (юrneьin; чocuьa resim sehpasыnda boya yaptыrmadan юnce parmak boyasы ile boyama yaptыrыlыr. Hikaye kitabыndan юnce de resimli hikaye kitaplarы verilir.), 30- Чocuьun beьenilmeme ve sosyal kabul gюrmeme gibi yanlыш bir tavыrla yetiшtirilmesi, 31- Чocuьun her ortamda kendiliьinden oluшan юьrenme fыrsatlarыndan faydalandыrыlmayышы, 32- Чocuьa istendik davranышы юьretirken, bu davranышы tцm yaшantыsыna genelleme fыrsatыnыn verilmemesi, 33- Чocuьun sыnыrlы bir hayat gюrцшц iчerisinde yetiшtirilmesi. ЧOCUЬUNUZUN YETENEKLERИNИ ORTAYA ЧЫKARTABИLMENИZ ИЧИN BAZЫ ЮNERИLER 1. Чocuьunuzun oynamasыna fыrsat verin, onu engellemekten чok bol bol izleyin. 2. Чocuьunuza onun hayal dцnyasыnы harekete geчirecek, karmaшыk deьil basit oyuncaklar alыn. 3. Чocuьunuza taklit edeceьi etkinlikler yaptыrыn (temizliьe, bulaшыьa yardыm etmesini isteyin, sыrasыnda yemek piшirmeye de yardыm etmesine olanak saьlayыn) Чocuьunuz, bu etkinliklerini oyun dцnyasы ile birleшtirir. Bюylece yaptыьы etkinlik yaшamы юьrenmesine yardыmcы olur. 4. Чocuьunuzun evin dышыnda da oynamasыna izin verin. Bюylece doьa ile iletiшime geчer. Юrneьin kum, toprak, su ile aчыk havada oynama olanaklarы yaratыn. 5. Чocuьu heyecanlarыnы aчыklamaya fыrsat veren bazы sanatsal etkinliklerde bulunun Юrn: parmaklarыyla veya sцngerle parlak dikkat чekici renkler kullanarak resim yapmasы gibi.bu etkinlikler onun kendisini ifadesine yaradыьы gibi renkleri юьrenmesine de yardыmcы olur. 6. Чocuьunuza dцшцncelerini,keшiflerini ve sorularыnы bir teybe kaydetmesini юьretin 7. Televizyon,video ve film izleme zamanlarыnы sыnыrlayыn. 8. Чocuьunuza masallar anlatыn Юzellikle peri masallarыnы seчin,bunlar onlarыn hayal dцnyasыnы besler. YETENEKLИ ЧOCUK ve TEST Чocuьunuzun geliшim evrelerinde, onun yцksek zekalы bir чocuk olduьunu dцшцndцьцnцz zamanlar olur. Pek чok чocuk geliшimin o veya bu devresinde, diьerlerinden daha iyi bir gюrцnцmde olabilir. Fakat чocuьunuz bir veya iki alanda diьerlerinden чok цstцn performansda bulunmasы, onu zeki olarak tanыmlamaya bir neden deьildir. Zeki чocuьun юzelliьi her чeшit baшarы ve yetenekte yaшыtlarыndan юnde olmaktыr. Bюyle bir durumda ancak, normal sыnыrы aшmышtыr ve sцper baшarыlы bir чocuk olmuшtur. Чocuьunuzun baшarыlы olduьunu dцшцnцyorsanыz. David Weeks'in hazыrladыьы bir test size bu konuda bir fikir verebilir. Bu test yaratыcы olan чocuklarыn tutumlarы, ilgileri ve юzellikleri incelenerek oluшturulmuшtur. Yetenek testi: Yюnerge ve puan: Bцtцn sorularы yanыtlayыn. Hiч bir yanыt kesin doьru veya kesin yanlыш olamaz. Cцmleyi okuduktan sonra aklыnыza gelen ilk yanыtы sюyleyin. Цч cevap шekli var. 1 Asla puan:0 2.Bazen Puan 3 3.Daima puan 6 Sonra toplam puan bulunur. 1. Чocuьum aшыrы aktif gюrцnцyor, fakat юnlenemeyecek bir dцzeyde. 2. Чocuьum, yaшыtlarыna zor gelen dцшцnceleri anlayabilir. 3. Чocuьum, daha geniш bir dцnya amaчlыyor. 4.Чocuьum, kurduьu hayallerinden bцyцk bir zevk alыr. 5. Farklы olmak чocuьumu isyana gюtцrцyor. 6. Чocuьum юyle katы bir чocuk deьildir. Fakat yetiшkinlerle чok daha iyi anlaшыr ve bazen yetiшkinleri чocuklara tercih ettiьini savunur. 7. Чocuьum konuшkandыr. 8. Чocuьum bir шeyi yapmamasы sюylendiьinde yapmak istediьini yine yapыyor. 9. Diьer чocuklar benim чocuьumun yeteneklerini kыskanabilir. 10. Чocuьumun akademik etkinliklere чok merakы var. 11. Чocuьum, yeni шeyler юьrenmeyi чok sever. 12. Чocuьum, diьer чocuklarыn zor bulduьu bulmacalarы чюzmekten hoшlanыr. 13. Чocuьumun kelime birikimi, yaшыtlarыna gюre daha fazla. 14. Чocuьum, kendi kendine birшeyler yapmaktan hoшlanыr. 15. Чocuьum, чeшitli konulara tanыnmыш kiшilerin nasыl yaklaшtыklarыnы bilmek ister. 16. Чocuьum, fazlasы ile meraklыdыr. 17. Чocuьumun baьыmsыz bir zihni yapыya sahip olduьunu sюyleyebilirim. 18. Чocuьum, чevresindekilere gюre чok daha fazla hassastыr. 19. Чocuьum, kendisinden beklenenden чok daha fazla шeyler yapar. 20. Чocuьum, basit korku ve sыkыntыlardan uzak gюrцnцyor. 21. Чocuьum, юzel dцшцncelere aчыk. 22. Чocuьum, bir юlчцde okulda mutlu deьil. 23. Чocuьum, nesneleri parчalara ayыrыp, nasыl чalышtыьыnы gюrmeye чok merakladыr. 24. Чocuьum, yazmaya ve okumaya erken baшladы ve bunlarы yapmaktan hoшlanыyor. 25. Чocuьum yapыcыdыr. Yalnыzlыьыnы yapыcы yюnde kullanыr. 26. Чocuьumun kavrama yeteneьi чok iyi gюrцnцyor. 27. Чocuьumun soyut kavramlarы чok erken yaшta kavrayabildiьi gюrцlцyor. 28. Чocuьum, rцyalarыnы bana her zaman anlatыr. 29. Чocuьum, kendisinden istenmemesine raьmen uzun sцre чalышabilir. Her bir cevap elden geldiьince doьru olarak yanыtlandыrыlmalыdыr. Eьer чocuьunuzu tanыmlayan uygun yanыtы bulamazsanыz, чocuьun davranышlarыna en yakыn yanыtы seчin. 118 ve ya yцksek- yцksek yaratыcыlыьы orta yeteneьi 83 ve altы-dцшцk yeteneьi, ortanыn altыnы ифаде едер. SИBEL YALЧЫN, DELUX ЧOCUK YUVASЫ, Алматы шещри (Казакистан). ЭЦНЦН ФОТОЬРАФЫ Fotoьraftaki nine ne kadar saf, ne kadar temiz, ne kadar sevecen ve ne kadar candan deьil mi... Elindekileri uzatыyor, elindekini paylaшыyor. Ve bu haliyle bize bu ninemiz чok шey anlatыyor. Sevgiyi, paylaшmayы anlatыyor aчgюzlц, tamahkar ve kendinden baшka ilah tanыmayan birilerine inat.. Siz de bюyle gцzel bir kare yakaladыьыnыzda lцtfen hemen gюrцntцleyin ve gazetemize gюnderin, paylaшalыm. Rusya, Иnterpol'цn aradыьы Tцrk'ц teslim etti Kыrmыzы bцltenle aranan bir Tцrk vatandaшы Rusya'da yakalandы. Rusya Ичiшleri Bakanlыьы, Tцrk vatandaшы A.B'yi (1962) Finlandiya makamlarыna teslim etti. Zanlы, 22 Nisan tarihinde St.Petersburg-Иstanbul sefer sayыlы uчaьa binmeye чalышыrken Pulkovo Havalimaныnda gюz altыna alыnmышtы. Rusya'nыn Finlandiya sыnыr kapыsы Torfyanovki'de dцzenlenen operasyonda A.B, Rusya Ичiшleri Bakanlыьы'nыn Иnterpol masasы aracыlыьыyla Finlandiya gцvenlik gюrevlilerine teslim edildi. Kaчak uyuшturucu ticareti iddiasыyla A.B. Finlandiya tarafыndan kыrmыzы bцltenle aranыyordu. Haberlerde, Tцrk vatandaшыn daha юnce Hollanda'dan Finlandiya'ya amfetamin tipli uyuшturucu sevkiyatыyla uьraшtыьы iddia edildi. Haberde, "Finlandiya mercilerine gюre, kendisi 2011'de ele geчirilen 10 kilogram amfetamin maddesi partisiyle baьlantыlыydы. Dolayыsыyla o yыlыn sonbahar ayыnda Finlandiya mahkemesince gыyaben 8 yыl hapis cezasы verildi." denildi. Rusya Baшsavcыlыьы'nыn Ekim 2012 tarihli kararnamesiyle Finlandiya'ya iade edilmesine karar verilmiшti. Kыrgыzistan'da son 22 yыlda 900 bin kiшinin цlkeyi terk ettiьi bildirildi. Kыrgыzistan Genчlik, Чalышma ve Иstihdam Bakanlыьы verilerine gюre, цlkede yaklaшыk 900 bin kiшi son 22 yыlda цlkeyi tek etti. Цlkeyi terk eden Kыrgыzlarыn bцyцk чoьunluьu baшta Rusya'ya olmak цzere dцnyanыn deьiшik цlkelerine gюч etti. 1991'den bu yana Rusya'ya giden etnik Kыrgыzlarыn sayыsы yaklaшыk 654 bin olarak kaydedildi. Belirtilen sцre zarfыnda komшu Юzbekistan'а 52, Kazakistan'a da 85 bin АЛЛАЩ РАЩМЕТ ЕТСИН! Муса ШИРИНОВ Щайатынын ен веримли чаьында вефат еден Муса ШИРИНОВ'а Йцже Аллащ'тан ращмет дилериз. Меканы женнет олсун. Казакистан Азербайжанлылары Ассосиасийасы Ижтимаи Бирлиьи Башкан Йардымжысы, Кардеши Исащет ШИРИНОВ'а исе башын саьолсун дийор ве кендисине Аллащ'тан сабыр дилийоруз! Nisan ayыnda Rus basыnы, zanlыnыn Tцrkiye'de Kasыm 2011'de benzer suчlarla gыyaben tutuklandыьыna iшaret ederek, "Kasыm ayыnda Tцrk vatandaш mahkemeden kaчmayы baшardы. Fakat gцvenlik gцчlerinin чalышmalarы sayesinde zanlы bu sefer kaчamadы" deьerlendirmesinde bulunmuшtu. Kыrgыzistan'ы 900 Bin Kiшi Teрk Etti АЛЛАЩ РАЩМЕТ ЕТСИН! Байрам АЛИОЬЛУ (БАКЦ) Рамиз МЕШЕДИЩАСАН- ЛЫ'нын вефат еден амжасы Байрам АЛИОЬЛУ'йа Йцже Аллащ'тан ращмет, дост ве акрабаларына башсаьлыьы дилериз. "TЦRKEL" "VATAN" Gazeteleri, "ALTЫN KЮPRЦ'' Dergisi екиби Cihan kiшi gitti. Baшka цlkelere gidenlerin sayыsы ise yaklaшыk olarak 120 bin olarak aчыklandы. Kыrgыzistan'ы tamamen terk edenlerin daha чok Rus, Kazak ve Юzbek kюkenliler olduьu belirtildi. Цlke nцfusunu ciddi manada dцшцren gюч dalgasыnыn, , ve yыllarы arasы olmak цzere цч ayrы periyoda daьыldыьы aчыklandы. En bцyцk gюч ise baьыmsыzlыk sonrasыnda 1991 ile 1997 yыllarы arasыnda yaшandы. Orta Asya'nыn petrol ve doьalgaz fakiri Kыrgыzistan'ыn шimdiкi nцfusu yaklaшыk 5 milyon 600 bin civarыnda. Grip deyip geчmeyin aшы yaptыrыn! Grip, etkeni virцs olan bir enfeksiyon hastalыьы olarak tanыmlanыyor. Иnsanlarda salgыnlara neden olan iki tip grip virцsц bulunuyor. Иnfluenza A ve Иnfluenza B. Virцsцn yцzeyindeki bu antijenlerin mutasyona uьramasыyla yeni иnfluenza virцs tipleri ortaya чыkыyor. Bu nedenle her yыl farklы virцs tipleri ile salgыnlar oluшabiliyor. Grip virцsцnцn uьradыьы sыk antijen deьiшikliьi nedeniyle grip aшыsыnыn bileшiminde her yыl ayarlamalar yapыlыyor. Dцnya Saьlыk Юrgцtц 1947 yыlыndan beri Kцresel Grip Programы uyguluyor. Toplu yaшanыlan yerlerde kolayca bulaшыyor Sema Hastanesi Enfeksiyon Hastalыklarы Uzmanы Dr. Hцlya Чaшkurlu, grip, юksцrцk ve hapшыrыkla etrafa saчыlan miкропlarыn hava yolu ile alыnmasыyla, hasta kiшiler ile direkt temasla, hasta kiшilerin aьыz burun akыntыlarыyla temas etmiш eшyalar ile bulaшыr. Hasta kiшiler ile aynы ortamda bulunan insanlara kolayca bulaшabiliyor. Bu nedenle grip ev, okul, iшyeri, kreш gibi toplu yaшanыlan yerlerde kolayca bulaшabilir dedi. Grip belirtileri genellikle soьuk algыnlыьы ile karышtыrыlыyor. Grip de genellikle ateш, baш aьrыsы, юksцrцk, adale aьrыlarы nadiren de olsa burun tыkanыklыьы, hapшыrma, boьaz aьrыsы gюrцlцyor. Belirli bir sцre sonra hastalarыn birчoьunda sonlanыyor. Юksцrцk ve halsizlik bazen 2 haftadan uzun sцrebilirken, bazы kiшilerde grip hastalыьы mevcut olan bir saьlыk sorununu alevlendirebiliyor. Bazы hastalarda zatцrree, bronшit geliшebiliyor. Saьlыklы kiшilerde genellikle ciddi sorunlara yol aчmayan grip, kalp, akciьer hastalыьы ve diabet gibi altta yatan baшka bir hastalыьы olanlarda ciddi seyredebiliyor. Gribe baьlы юlцm riski saьlыklы eriшkinlere gюre 65 yaшыndan bцyцklerde, kцчцk чocuklarda, saьlыk sorunu olanlarda daha fazla karшыmыza чыkыyor. Dцnya Saьlыk Юrgцtц Юneriyor Gripten korunmada aшыlama yapыlmasы Dцnya Saьlыk Юrgцtц tarafыndan юneriliyor. Her yыl salgыnlarыn arttыьы dюnem юncesinde yцksek riskli kiшiler bu hastalarыn temas ettiьi kiшilerin ve saьlыk personelinin aшыlanmasы gribin yayыlmasыnы, griple ilgili ortaya чыkan problemleri azaltabiliyor. Aшыlama yapыldыьыnda salgыn yapan virцsцn aшы iчeriьindeki virцsle benzer olmasы durumunda %70-90 oranыnda koruma elde edilebiliyor. Grip aшыsы ise Eylцl-Ekim aylarыnda yapыlmalыdыr. Mutlaka grip aшыsы yaptыrmasы gereken kiшiler * 6 ay 18 yaш arasы olan ve uzun sцreli aspirin kullananlar. * 65 yaшыndan bцyцkler * Шeker hastalarы * Astыm hastalarы * Kronik akciьer hastalarы * Kronik kalp ve damar hastalarы * Baьышыklыk sistemi baskыlanmыш kiшiler * Riskli kiшilerle aynы ortamda yaшayanlar * Saьlыk personeli Aшы olmamasы gereken kiшiler * 6 aydan kцчцk bebekler * Yumurta yediьinde alerjik шoka girenler * Hamileliьin ilk 3 ayыnda olanlar. Dinlenmek Шart! Grip tedavisinde belirtiler baшladыьыnda ilk 2 gцn iчerisinde antiviral ilaч baшlanыrsa чabuk iyileшme gюrцlцyor. Hastanыn шikаyetlerini dцzeltici ilaчlar da verilirken, hastaya istirahat ve bol sыvы almasы юneriliyor. Куружусу ве Сащиби: ТЦРКЕЛ Ичтимаи Тешкилаты ЙЮНЕТИМ КУРУЛУ Эенел Башкан - Щюкцме ЩАЛИЛОВА Эенел Йайын Йюнетмени - Рамиз МЕШЕДИЩАСАНЛЫ Баш Едитюр - Щюкцме ЩАЛИЛОВА Баш Щукукчу - Умут МИЩМАНДАРЛЫ (Тцркийе) Мущабирлер - Талип ЮЗ (Тцркийе), Бурщанеттин ЧАКЫЖЫ, Мира ЪЕНИШБАЙЕВА (Орта Асйа) Менежерлер - Ращиб МЕШЕДИЕВ, Сеймур ЩАЛИЛОВ Тасарымжы ве Дцзен - Максат БЕРЕМБАЙЕВ Русча Дил Координатюрц - Надеъда ФЕДОРИШЕВА Эазете Кырэыз Жумщурийети Адалет Баканлыьында кайыттан эечмиштир. Кайыт: 1062 ГР Едиторйал адресимиз: Кырэызистан, Бишкек, Чцй жаддеси 114, офис 406 Казакистан, Алматы шещри, Курманэазы жад.40, Офис 18 Телефонлар: Казакистан /2 Кырэызистан , , Тцркийе turkelyeni@yahoo.com Ó ðåäèòåëü ÎÔ ТЦРКЕЛ Ïðåçèäåíò è çàì.ãëàâðåäàêòîðà - Õîêóìà ÕÀËÈËÎÂÀ Ãëàâíûé ðåäàêòîð - Ðàìèç ÌÅØÅÄÈÃÀÑÀÍËÛ Þðèñò-êîíñóëüòàíò - Óìóò ÌÈÕÌÀÍÄÀÐËÛ (Òóðöèÿ) Ïðåäñòàâèòåëè - Òàëèï ÎÇ (Òóðöèÿ), Áóðõàíåòòèí ÀÊÛÄÆÛ, Ìèðà ÆÅÍÈØÁÀÅÂÀ (Öåíòðàëüíàÿ Àçèÿ) Ìåíåäæåðû - Ðàãèá ÌÅØÀÄÈÅÂ, Ñåéìóð ÕÀËÈËÎÂ Êîìïþòåðíàÿ âåðñòêà è äèçàéíåð - Ð.ÀÁÁÀÑÎÃËÓ, Ìàêñàò ÁÅÐÅÌÁÀÅÂ Êîððåêòîð - Íàäåæäà Ôåäîðèùåâà Çàðåãèñòðèðîâàíà â ÌÞ ÊÐ Ðåãèñòðàöèîííûé ¹1062 ÃÐ Op.Dr.Ali Kцrшat BUDAN Чocuk Hastalыklarы ve Чocuk Cerrahisi "Almaty Sema Hospital" Kazakistan Àäðåñû: , Êûðãûçñêàÿ Ðåñïóáëèêà, ã.áèøêåê, ïð. óé, 114, îôèñ 406 Êàçàõñòàí, ã.àëìàòû, óë.êóðìàíêàçû, 40, îôèñ ¹18 Казакистан Òåëåôîíû: Êàçàõñòàí /2 Êûðãûçñòàí , , Òóðöèÿ turkelyeni@yahoo.com Îòïå àòàíî â òèïîãðàôèè Öåíòð ïîääåðæêè ÑÌÈ Çàêàç ¹ 4 Ãàçåòà ðàñïðîñòðàíÿåòñÿ â Êàçàõñòàíå, Êûðãûçñòàíå, Óçáåêèñòàíå, ÖÀ, Òóðöèè, Àçåðáàéäæàíå, Ðîññèè, íà Ñåâåðíîì Òóðåöêîì Êèïðå è äðóãèõ ñòðàíàõ Ò1Ò505

8 CMYK 8 2 ОЖАК 2013 Ïðîôåññèÿ ïîâàðà - îäíà èç ñàìûõ ïðèáûëüíûõ â ìèðå Ðóêîâîäèòåëè êàôå ÒÀÊÑÈÌ Êàðäåøëåð Ìåõìåò Ýìðå Èôëàçîãëó è Àëè Èôëàçîãëó ïðèçûâàþò ìîëîäûõ ïîâàðîâ íå ãîíÿòüñÿ çà ìàòåðèàëüíûìè áëàãàìè, à ïîñòîÿííî ïîâûøàòü óðîâåíü ïðîôåññèîíàëèçìà. Ê ñîæàëåíèþ, ìîëîäåæü, îáðåòÿ êàêèå-òî íàâûêè â ïîâàðñêîì èñêóññòâå èëè äîáèâøèñü îïðåäåëåííûõ óñïåõîâ, ñðàçó æå íà èíàåò ãîíÿòüñÿ çà ìàòåðèàëüíûìè áëàãàìè. Íåîáõîäèìî ïîñòîÿííî ïîâûøàòü ñâîå ïðîôåññèîíàëüíîå ìàñòåðñòâî, ó àñòâîâàòü â ìåæäóíàðîäíûõ ñîðåâíîâàíèÿõ, î åíü ñåðüåçíî îòíîñèòüñÿ ê ýòîé ïðîôåññèè è íå îãðàíè èâàòüñÿ ñèþìèíóòíûì óñïåõîì. Ïðîôåññèÿ ïîâàðà - îäíà èç ñàìûõ ïðèáûëüíûõ â ìèðå, è äëÿ íà àëà, êàê ãîâîðèòñÿ, íàäî ñäåëàòü ñåáå èìÿ, à ïîòîì èìÿ áóäåò ðàáîòàòü íà òåáÿ. È òîãäà ó âàñ áóäåò âñå - è äîðîãîé àâòîìîáèëü, è êâàðòèðà, è âñå ìàòåðèàëüíûå áëàãà. Íî ê ýòîìó íàäî ïðèäòè åðåç î åíü òÿæåëûé òðóäü, - îòìåòèëè Àëè è Ìåõìåò. Кырэызистан, Бишкек шещри Кийевскайа, 195 (Калыкакийева) Тел , Жанлы Мцзик 120 Йер Аврупа ве Тцрк Мутфаьы