Hasan ÇAKMAK Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hareket ve Antrenman Blimleri

Transkript

1 Hasan ÇAKMAK Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hareket ve Antrenman Blimleri

2 Çalışmanın Amacı: Barbell, dumbell, ve thera bant ekipmanlarıyla uygulanacak bench press hareketi esnasında sağ ve sol pectoralis major kaslarının dominant ve resesif yapılarına göre kuvvet dağılımının belirlenmesidir. (Erişim Tarihi: )

3 Hipotez Toplam ağırlıkları eşit olan üç farklı ekipmanın (barbell, dumbell, thera band) dominant ve resesif pectoralis kasına yük dağılımında farklılık ortaya çıkaracağı düşünülmektedir. Örnek: 50 kg ağırlık ile barbell bench press yapan bireyin dominant pectoralis kasının dumbell bench press e göre daha fazla yük kaldıracağı düşünülüyor.

4 Gereç ve Yöntem Isınmak amacıyla 5 dk jogging ve 5 dk genel streching uygulanacaktır. Daha sonra yüzeyel emg elektrotları pectoralis major kaslarının üzerine yerleştirilecektir. Elektrot cinsi: SENIAM Ag/AgCl (gümüş/gümüş-klorür) elektrot kullanımını önermektedir. Elektrotlar arası mesafe: SENIAM bipolar semg elektrotları arası mesafeyi merkezden merkeze 20 mm olarak önermektedir. Elektrot büyüklüğü: Elektrotun iletken kısmı anlamına gelmektedir ve SENIAM maksimum 10 mm olarak önermektedir.

5 Gereç ve Yöntem Yerden 5 cm yükseklikte konulcak sehpa üzerinde ağırlık miktarları ve kaldırma şekilleri sabit olacak şekilde barbell ekipmanıyla 1x15RM bench press (Omuz horizontal extansiyonu) uygulanacaktır. 2 dk dinlenmenin ardından 2. Set, 2 dk daha dinlenmenin ardında 3. Set uygulanacaktır (YAPRAK Y. ve ark., 2009). 5 dk dinlenmenin ardından aynı seri thera bant ile yapılacak. 5 dk dinlenmenin ardından aynı seri dumbell ile yapılacaktır. Bu süreç içerisinde ağırlıklar kaldırılırken emg ile kayıt alınacaktır. Sonuç olarak bench press hareketinde 3 farklı ekipmanın dominant ve resesif pectoral kaslar üzerindeki kuvvet dağılımı, verilerin analizi ile tespit edilecektir. Gerekli Ekipmanlar; Yüzeyel EMG, Barbell, Dumbell, Thera bant, Kronometre, Sehpa, Koşubandı

6 Bench Press Bench press hareketi; göğüs, omuz ve triceps kas kuvveti için kullanılmaktadır (Brzycki M, 1993). Omuzun horizantal extansiyonu şeklinde uygulanmaktadır. Omuz 90 derece ABD + dirsek 90 derece extansiyonda harekete başlanır. Omuz horizontal extansiyonu ile sonlanır. (Erişim Tarihi: )

7 Yüzeyel Emg (semg) Vücudumuzdaki sinir ve kasların elektriksel yöntemle izlenmesidir. Bireyi fazla rahatsız etmeyecek şiddette doğrusal elektrik akımı kullanılarak, sinirlerin elektrik iletme fonksiyonları ve kasların da bu elektriği desarjla ortaya çıkardıkları potansiyeller ölçülür. semg spor bilimlerinde tek başına ölçüm aracı olarak kullanıldığı gibi, görüntü analizi, kuvvet platformu, izokinetik dinamometre vb. cihazlardan alınan bilgileri destekleyici unsur olarak da kullanılmaktadır. (Erişim Tarihi: )

8 Elektrik Potansiyelinin Oluşumu Sinaps ( Oluşum Yeri ) Troponin aktin miyozin hareketliliği Kasların kasılması, sinirler aracılığıyla beyinden iletilmiş olan uyarıcı potansiyellerin kaslarda oluşturduğu motor ünite aksiyon potansiyeli (MUAP) olarak bilinen elektriksel potansiyeller sayesinde olur. Kasılmanın miktarı MUAP ların sayısının ve sıklığının artması ile artar. Kasın gevşeme durumu, aktin ve miyozin filamentlerinin orijinal durumlarına geri dönmesi sonucu oluşur.

9 EMG Sinyalini Etkileyen Faktörler EMG sinyali kaydedilirken sinyalin doğruluğunu etkileyen en önemli unsurlardan biri, sinyal/gürültü oranıdır. Gürültü farklı kaynaklardan oluşabilir: 1. Elektrostatik alan; deri ile elektrot arası, 2. Elektronik cihazlar; televizyon, havalandırma, güç hatları, lambalar vb., 3. Hareket artifaktı; hareket sırasında kablo, amplifikatör veya elektrotun yerinden oynamasına bağlı olarak oluşan istenmeyen sinyal 4. Yanses; ölçüm yapılmak istenen kasa komşu olan diğer kas gruplarından gelen aksiyon potansiyelleri, 5. Elektrot özelliği ve yerleşimi; kasın yüzey alanına bağlı olarak kullanılan elektrotların büyüklüğü ve ölçüm yapılacak kasa ait yüzey alanına uygun yerleşimi.

10 semg Sinyalinin Güvenilirliğini Bu bağlamda; ölçüm uygulamalarına geçilmeden önce semg sinyalinin güvenilirliğini arttırmak için bazı faktörler göz önünde bulundurulmalıdır; (a) derinin hazırlanması, (b) elektrot çeşidi ve yerleşimi, (c) gürültüsüz bir ölçüm ortamının hazırlanması (d) amplifikatörün giriş empedansı, (e) maksimal istemli kasılma (MİK) ölçümünün uygun eklem açısında yapılması.

11 semg Sinyalinin Analizi Üzerinde herhangi bir değişiklik yapılmayan semg sinyaline ham veri denmektedir. Bu ham veriler aynı zamanda çevredeki elektriksel cihazlardan kaynaklanan gürültüde içermektedir. Filtreleme Kesit Alma (EPOCH): semg verisinin belli bir kısmının analiz ortamına aktarılma işlemine kesit alma denir. Rektife etme: Kesiti alınan veri işlenme aşamasına gelir İntegrasyon: İntegrasyon işlemi verilerin ortalamasının alınması anlamına gelmektedir. İki tane farklı integrasyon işlemi farklı amaçlar için kullanılır. Normalizasyon: semg verisinin normalizasyon işlemi bireyler arasındaki kassal aktivasyon düzeylerini karşılaştırmak içinkullanılan bir analiz yöntemidir.

12 İntegrasyon Eğer semg verisinin mikro yapısından ziyade tüm veriye bakılmak isteniyorsa lineer zarf hesaplaması yapılır. semg nin lineer zarf analizi her 10msn lik küçük zaman aralıklarının integrasyonu anlamına gelmektedir. İkincisi ise belirli bir dönem içerisindeki tüm veriyi değerlendirmek için yapılan integrasyon işlemidir. Rektifikasyonu alınan verilerin işleme sokulup değerlendirilebilmesi için örneğin 100, 40, 10 ar msn lik gruplar halinde ortalamaları alınabilir. Bu sebeple kesiti alınan ve negatif verileri pozitife değiştirilen veri, bir formülasyona sokularak indirgenir.

13 KAYNAKLAR BRZYCKI M, 1993, Strength Testing - Predicting a One-Rep Max from Reps-to-Fatigue, Journal article by Matt Brzycki; JOPERD--The Journal of Physical Education, Recreation & Dance, Vol. 64 CERRAH A. O., ERTAN H., SOYLU A. R. 2010, Spor Bilimlerinde Elektromiyografi Kullanımı, Sportometre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, VIII (2) YAPRAK Y., TINAZCI C, ERGEN E. 2009,İzometik Kuvvet Ölçümünde Topuk Yükseltmenin Vastus Lateralis ve Gastrocnemius kaslarının Emg Aktivitesine Etkisi, Sportometre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2009, VII (2) (Erişim Tarihi: ) (Erişim Tarihi: )

14 TEŞEKKÜRLER