Organik Bağ Yetiştiriciliğinde Zararlı Yönetimi. Nilgün Yaşarakıncı, Ph.D.

Transkript

1 Organik Bağ Yetiştiriciliğinde Zararlı Yönetimi Nilgün Yaşarakıncı, Ph.D.

2 ORGANİK TARIMDA TARIMSAL MÜCADELE İLKELERİ Sağlıklı tarımsal çevrede sağlıklı bitki yetiştirmek temel ilke olmaktadır. Doğal bitki örtüsü ve doğal denge korunmalıdır. Doğal fauna ve florayı bozmadan, ekosistemde canlıların uyum içinde sürdüreceği bir üretim deseninin ve planının oluşturulması gerekir.

3 Tarım alanının seçimi Organik tarımın yapılabileceği bir isole bir alan seçilmelidir. Risk analizi Drenaj Toprak yapısı ve kalıntı durumu Su kalitesi ve temizliği

4 Ürün seçimi Ürünün ekolojik istekleri Hastalık ve Zararlı varlığı Toprak verimliliği ve sürdürülebilirliği Sertifikalı fidan

5 Tarım alanının hazırlanması İlaç veya gübre kalıntısı varsa sömürülmesi ph ın ayarlanması(kükürt veya Kireç) Örtü bitkisi ve yeşil gübreleme seçimi Münavebe bitkilerinin seçimi Bitki deseninin seçimi

6 Bahçe tesisi Dikim 3mx2m (133 omca/da) 3mx2,5m(166 omca/da) Çubukların pişkinleşmesi ve üzümlerin olgunlaşması Hastalık ve azararlılar, Okratoksin-A İşçilik masrafı

7 Terbiye sistemi Destek sistemine gereksinim duyamayan terbiye şekilleri Goble Destek sistemine gereksinim duyan terbiye şekilleri Dik yüzey oluşturan (Kordon, Guyot) Eğik yüzey oluşturan (T, V, Y) Yatay yüzey oluşturan (Çardak, pergola) sistemler.

8 Yaz (Yeşil) budaması Yaz budama Ürün kalitesini artırmak, Boyuna büyümeyi engellemek, Sürgünlerin odunlaşmasını sağlamak, Omcanın iç kısımlarının havalanmasını sağlamak amacıyla yapılır.

9 Yeşil budama Filiz alma (obur alma) Koltuk alma Uç alma Tepe alma Yaprak alma Salkım seyreltme Tane seyretme

10 Toprak işlemesi Sonbahar toprak işlemesi ile sonbahar ve kış yağışlarının depolanması için kazayağı, diskaro ve tırmık gibi toprağı yüzeysel işleyen aletlerle işlemeli. Sertleşen toprağın dipkazan ile yırtılmalı, kumlu tınlı topraklarda 4-5 yılda bir, ağır bünyeli topraklarda 3-4 yılda bir yapılmalıdır. İlkbaharda toprak işlemesi havalanma, yabancıot mücadelesi, gübre uygulaması,kaymak tabakasının kırılması, ilkbahar yağışlarından yararlanmak. Yaz toprak işlemesi nemin korunması, yabancı ot kontrolü, çatlakların kapatılması, en fazla yılda 2-3 kez.

11 Gübreleme programının belirlenmesi

12 Gübreleme programının belirlenmesi

13 Gübreleme programının belirlenmesi

14 Potasyum noksanlığı

15 Mangan noksanlığı

16 Magnesyum noksanlığı

17 Fosfor noksanlığı

18 Çinko noksanlığı

19 Demir noksanlığı

20 Azot noksanlığı

21 Tam çiçeklenmede ve ben düşme döneminde İyi gelişmiş yapraklardan Bağ örnekleyecek şekilde 100 adet yaprak alınır.

22 Gübreleme programının belirlenmesi Sonbaharda çiftlik gübresi, kompost Toprak analizine göre organik gübreler Yeşil gübreleme 8kg/da fiğ, 2kg/da arpa karıştırılarak sıra arasında yetiştirilir. Çiçeklenme başlangıcında toprağa parçalanarak karıştırılmalıdır.

23 Sulama Yıllık ortalama mm yağış alan yerlerde yetişir. Sürgün verme, çiçeklenme ve tanelerin büyüme döneminde susuz kalmamalıdır. Ben düşme döneminden sonra fazla sayıda ve aşırı sulamadan kaçınılmalıdır. Kurutmalık çeşitlerde hasattan bir ay önce sulama kesilmelidir. 04 Eylül 2002 Gümüldür

24 Örtü bitkisi Toprak erozyonunu önler. Toprağın besin madde tutumunu ve kullanımını arttırır. Toprağın su kaybını önler. Doğal düşmanlara barınak ve besin sağlar.

25 Örtü bitkisi

26 Örtü bitkisi

27 Örtü bitkisi

28 Canlı organizmanın çeşitlendirilmesi Kış bitki örtüsü Şeritvari ekim Yaşam alanlarının oluşturulması Sulak alan Ağaçlık alan Çit bitkileri

29

30

31 Malçlama Verim artışı Erken olgunlaşma Zararlı yönetimi Yabancıot kontrolü Suyun elverişli kullanımı

32

33 Malçlama

34 Mücadele:Kültürel önlemler Hijyen önlemlerinin alınması

35 Mücadeleye karar verme Her zararlı için mücadele eşiği Doğal düşman türleri ve yoğunlukları Çevredeki bitkiler Örtü bitkileri

36 Mücadeleye karar verme Tahmin uyarı İnceleme, örnekleme ve değerlendirme

37 Mücadeleye karar verme

38 Ekonomik zarar eşikleri Zararlı Adı Salkım Güvesi Bağ Maymuncukları Bağ Tripsleri Bağ yaprakuyuzu EZE % 1 bulaşma 10 yenik göz/25 omca 2-3 trips/göz İlk zarar/25 omca Bağ yaprakpireleri ve Bağ üvezi 3-5 birey/yaprak Bağda unlubit Kahverengi kabuklubit İkinoktalı kırmızıörümcek Omcada ıslaklık başlangıcı Yumurtalarda % 60 açılma 5-8 birey/yaprak

39 Biyolojik mücadele Doğal düşmanların belirlenmesi Doğal düşmanların korunması Doğal düşmanların desteklenmesi Biyolojik ajanların salımı

40 Coccinellidae Köygöçürten (Cirsium sp.) Labada (Rumex sp.) Isırgan (Urtica dioica )L. Havuç (Daucus carota L.) Dulavratotu (Arctium sp.) Crepis sp. Horoz ibiği (Amaranthus retroflexus L.) Tarakot (Dipsacus sylvestris Hudson) Picris sp.

41 Doğal düşmanların desteklenmesi Doğal düşman yoğunluğunu arttırmak üzere besin olarak protein kaynağı olan L- tryptophan uygulaması Karınca mücadelsinde şeker ve borik asit karışımı ile yapılan tuzaklar kullanılabilir.

42 Biyoteknik mücadele

43 Solucanlar (Vermi kültür) Gıda atıklarından veya bitkilerden üretilen kurtçuklar toprak yapısını iyileştirmede kullanılır. Hastalıkların şiddetinin azalmasında da etkili olurlar.

44 Kompost ve kompost çayı Kompost veya kompost çaylarının hastalıklara karşı etkili olduğu Fusarium oxysporum un katıldığı gıda sanayii artıklarından oluşan kompst çayının Rhizoctonia solani, Phytophthora capsici and Pythium aphanidermatum u baskıladığını

45 Organik kimyasallar İlaç seçimi Dozu Alet seçimi Uygulama şekli

46 İnsan sağlığının korunması

47 İnsan sağlığının korunması

48

49

50 Doğayla uyumlu yaşamak için Doğayı anlamak gerek

51 Karışık budama Kısa budama

52 Terbiye sistemi Goble Omcalar cm arasında değişen yükseklikte taçlandırılırlar. Gövde üzerinde 3-5 kol ve her kolun ucunda çeşide ve yörelere göre 2-4 (2-8)göz üzerinden kısa budanan budama çubukları bulunur. Soğuk bölgeler dondan zarar görebilir. Bu nedenle kışın toprakla örtülür. Taban ve kuvvetli topraklarda bu sistem uygulanmaz

53 Terbiye sistemi

54 Terbiye sistemi Kordon sistemi Gövde üzerinden tele yatırılmış bir veya iki yöne doğru uzanan yaşlı kollar ile bunların üzerinde cm aralıklarla teşkil edilmiş ve mahsule budanan başlardan ibarettir. İri taneli sofralık ve şaraplık çeşitler için uygun. Dip gözleri verimsiz çekirdksiz çeşitler için uygun değil m m m

55 Terbiye sistemi

56 Terbiye sistemi

57 Terbiye sistemi

58 Terbiye sistemi Guyot Direkler dikildikten sonra yerden cm yükseklikten 3 mm kalınlığında bir sıra tel, bunun cm üzerinden yan yana çift sıra tel, bunların cm üzerinden yine çift olmak üzere 2 mm kalınlığında 3. sıra tel geçirilir. Dip gözleri verimsiz veya az verimli sofralık, küçük salkımlı şaraplık ve kurutmalık çeşitlerde uygulanılır.

59 Kış budaması Budamanın asma üzerinde zayıflatıcı veya gelişmeyi durdurucu etkisi vardır. Sert budama verimi azaltır. Çünkü hafif budamaya göre daha az yaprak alanı olur. Yaprak alanının azlığı nedeniyle asma yeterli besin depo edemez. Bağlarda gelişmeyi geriletmeyecek fakat kaliteli ürün alabilecek ölçüde budama yapılmalıdır. Bunu için 1 yıllık sürgünlerin gelişme durumuna bakmaktır. Omcalarda gelişme gerilemişse daha az göz, sürgünler aşırı uzamış kalınlaşmışsa ve gövdeden oburlar çıkmışsa fazla göz bırakılmalıdır.

60 Kış budaması Omcaların şeklinin bozulmaması ve üzerinde mahsulün dengeli dağılması için kalın çubuklar üzerinde incelere göre daha fazla göz bırakılmalıdır. Çekirdeksiz kurutmalık çeşitlerde 4 ile 8 arası uzun çubuk (Bayrak, ırgat), 2-3 adet yedek çubuk bırakılır.uzun çubuklar göz ve kısa çubuklar 2-3 göz üzerinden budanır. 3x2m dikim sıklığında ortalama 84 göz/asma, 3x2,5m dikim sıklığında ortalama 105 göz/asma bırakılır.

61 Yeşil budama Filiz alma (obur alma) Asmaların yaşlı kısımlarından çıkan filizlerin alınması işlemidir. Salkımsız sürgünler alınır. Böylece asmanın gücünün salkım ve dallara gitmesi sağlanır. Koltuk alma Sürgünler cm olunca salkımsız sürgünler çiçeklenme döneminde kesilerek uzaklaştırılır.

62 Yeşil budama Uç alma Kuvvetli büyüyen verimli yazlık sürgünlerin uç kısımlarının alınmasıdır. Salkımların daha iyi beslenmesini sağlar. Sürgünün uçtan 10-15cm'lik kısmı alınır. Uç alma sürgün cm olduğu dönemde yapılır. Çiçeklenme öncesi yapılırsa meyve tutumu artar. Meyve tutumu sonrası yapılırsa silkme azalır. Meyve tutumu veya silkme sorunu yoksa uç almaya gerek yoktur.

63 Yeşil budama Tepe alma Verimli yazlık sürgünlerin uçtan itibaren cm'lik kısımlarının kesilerek alınmasıdır. Vejetatif büyümenin durmaya ve yaz sürgünlerinin alt boğum aralarının odunlaşmaya başladığı geç dönemde yapılmalıdır. şvik edilmesidir.

64 Yeşil budama Yaprak alma Salkımların altında bulunan yaşlı ve sararmaya başlamış yapraklar koparılır. Salkımların karşısında ve üst boğumundaki yapraklar alınmaz. Yaprak alma, üzümlerin irileştiği ve üzerlerinin mumsu pus tabakası ile kaplandığı zaman yapılmalıdır. Havalanma ve güneşlenme sağlanır.

65 Yeşil budama Salkım seyreltme Asma üzerinde fazla görülen salkımların tane tutumundan hemen sonra alınmasıdır. Salkım seyreltmede amaç tane iriliğinin artırılmasıdır. Sıkı salkımı olan ve çok iri salkımlı çeşitlerde yapılır. Tane seyreltme Salkımların uç taraflarının veya kanatlarının ya da fazla sık olan bölümlerinin kesilmesiyle yapılan seyreltmedir.

66 Yeşil budama Bilezik alma: Bilezik alma, asmalarda çiçek silkmesini önlemek, tane tutumu ile tane ve salkım iriliğini artırmak ve erken olgunlaşmayı sağlamak için yapılır. Asmanın gövde, kol, iki veya bir yıllık dalları üzerinde 5 mm genişliğindeki kabuk ve floem tabakasının özel yapılmış bir çift ağızlı kesici makas veya bıçakla çepeçevre çıkarılması işlemidir.