ERKEKLERİN AİLE PLANLAMASINA İLİŞKİN GÖRÜŞ VE DAVRANIŞLARI. Yılmaz DEPE*, Ayten Şentürk ERENEL**
|
|
- Hakan Sarı
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 C.Ü.Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006, 10 (3) ERKEKLERİN AİLE PLANLAMASINA İLİŞKİN GÖRÜŞ VE DAVRANIŞLARI Yılmaz DEPE*, Ayten Şentürk ERENEL** ÖZ Amaç: Araştırma, erkeklerin aile planlamasına (AP) ilişkin görüş ve davranışlarının saptanması amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Yöntem: Örneklem, Ankara ili Eryaman 1. Etap Bölgesinde çalışan 109 kişiden oluşmuştur. Veriler anket formu aracılığı ile toplanmıştır. Verilerin analizi bilgisayarda ortamında, Pearson Chi-Square, Fisher s Exact testleri ve yüzdelik kullanılarak yapılmıştır. Bulgular: Çalışmada, erkeklerin çoğunun genç, lise ve üzeri eğitimli, hemen hemen yarısının çocuksuz veya tek çocuğa sahip olduğu belirlenmiştir. Erkeklerin çoğu AP nin gerekliliğine inanmaktadır ve % 36.7 si bir AP yöntemi kullanmaktadır. Kullanılan yöntemler içerisinde ilk sırada kondom ve ikinci sırada erkeklerin eşlerinin kullandıkları RİA bulunmaktadır. Medeni durum ve yaş erkeklerin AP yöntemi kullanma durumunu etkilemekte olup, bekar ve yaş grubunda bulunan erkeklerin yöntem kullanım yüzdesi diğerlerine göre daha düşüktür. Erkeklerin %57.8 inin AP hakkında bilgi aldığı, bilgi almayan erkeklerin %65 inin bilgi almak istedikleri, bilgi almak istedikleri sağlık personeli sıralamasında birinci sırada hekim olduğu belirlenmiştir. Sonuç: AP konusunda bilgi sahibi olmanın yöntem kullanımı ve kullanılan yöntem çeşidini etkilemediği saptanmıştır. ABSTRACT Determination of Men s Views and Behaviours About Family Planning Aim: This descriptive research was conducted to determine opinion and behaviour of men about family planning. Method: The sample was consisted of 109 men who live at Eryaman 1 in Ankara. Data were collected by using a questionnaire. Data analysis was done in software by using Chi-Square, Fisher s exact tests and persantage estimation. Results: It was determined that majority of men were young and graduated from high school and higher. Approximately half of them had one child or not. Also most of the men stated that they believe family planning (FP) % of men had used FP methods. Condom was first and IUD was second methods which were using commonly in research group. There was statistically significant relation between age, marital status and using FP method, but the relation between kind of FP and knowledge about FP was not significant statistically. The ratio of using family planning was low among men who were single or were in age group According to results it was suggested that planned FP education for men should be include single men and adolescents. Key Words: Reproductive healt, family planning, men Anahtar Sözcükler: Üreme sağlığı, aile planlaması, erkekler GİRİŞ Aşırı doğurganlık, gelişmekte olan ülkelerin çoğunda olduğu gibi ülkemizde de önemli bir sağlık sorunu olarak insanlığın geleceğini tehdit etmektedir. Dünya Sağlık Örgütü raporlarına göre dünyada her yıl istenmeyen 20 milyon gebelik güvenli olmayan düşüklerle sonuçlanmakta ve bunlara bağlı olarak 80 bin kadın ölmekte, yüz binlerce kadında ise bunlara bağlı komplikasyon ve sakatlık gelişmektedir (Biliker 2001). Akın ın belirttiğine göre (2001), 1994 yılında Kahire de yapılan Uluslararası Nüfus ve Kalkınma Konferansı nda (ICPD), kalkınmanın temel ve vazgeçilmez bir insan hakkı olduğu vurgulanmış ve nüfus politikalarının temelinde, bireylerin yaşam kalitelerinin yükseltilmesi hedefinin yer alması gerektiğine dikkat çekilmiştir. Bu hedeflere ulaşmak için nüfus, çevre, kaynaklar ve kalkınma arasında karşılıklı ilişki olduğunun bilincinde olunması gerektiği vurgulanarak üreme sağlığı kavramı gündeme gelmiştir. * Tıp. Tek., Gümüşhane sağlık Müdürlüğü, Gümüşhane ** Öğr. Gör. Dr., Gazi Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu, Ankara 29
2 Depe, Erenel Üreme Sağlığı; üreme sistemi işlevleri ve süreci ile ilgili sadece hastalık ve sakatlığın olmaması değil, tüm bunlara ilişkin fiziksel, mental ve sosyal yönden tam bir iyilik halinin olması olarak tanımlanmaktadır. Üreme sağlığı kapsamında kadın ve erkeği içine alacak şekilde insanların, tatmin edici ve güvenli bir cinsel yaşamlarının olması gerektiği belirtilmekte ve üreme haklarından söz edilmektedir. Bu kapsamda çiftlerin ve bireylerin çocuklarının sayısına ve doğum aralıklarına aralığına özgürce ve sorumlu olarak karar vermeleri için gerekli bilgiye sahip olmalarının önemi vurgulanmış ve üreme haklarının insan hakları kapsamında ele alınması gerektiği belirtilmektedir. Konferansta ayrıca aile planlaması (AP) hizmetlerinde karşılanamayan gereksinimi azaltmak amacıyla, kadın ve erkeğin üreme konusunda bilgilendirilmiş bir şekilde yetki sahibi olabilmeleri ve doğurganlıklarını düzenleyebilme haklarının olduğu ifade edilerek AP hizmetlerine erkeklerin katılımının artırılması yer almıştır (Özvarış 1997, Akın 2001). Konferansta da belirtildiği gibi AP hizmetlerinde başarıya ulaşabilmek için hizmet sunumunda erkeklerin de hedef grup içinde yer almasının sağlanması gerekmektedir. Erkeklerin AP konusunda olumlu yaklaşım içinde ve kadının yanında bulunması kadınların AP hizmetlerine ulaşabilmelerini ve kullanabilmelerini kolaylaştıracak, bunun sonucunda hizmetlerde kullanılabilirlik ve devamlılık sağlanacaktır. Buna karşın, geleneksel olarak birçok ülkede AP hizmetleri kadına yönelik bir hizmet olarak algılanmakta ve sunulmaktadır. Gelişmekte olan ülkelerde erkeklerin büyük bir bölümü AP sorumluluğunun çiftlerin paylaşımında olduğunu kabul etmekle birlikte, gebelikten korunma yöntemlerini kadınların kullanması gerektiğine inanmaktadırlar (Özcebe ve Akın 2003, BM 1994). Ülkemizdeki aile yapısı, AP yöntemi kullanılması ve hizmetin yaygınlaştırılmasını engelleyen, güçlü kültürel öğeler içermektedir. Aynı zamanda aile içi ilişkilerdeki otoriter ve ataerkil yapı bütün konularda olduğu gibi AP yöntemi kullanma konusunda da erkeğin onayının alınmasını zorunlu kılmaktadır. Yapılan çeşitli araştırmalarda kadınların AP yöntemi kullanmasını; kadının ve eşinin eğitim durumu, sahip olunan çocuk sayısı, aile yapısı, erkeklerin AP ye bakış açısı gibi birçok faktörün etkilediği saptanmıştır (Uskun ve arkadaşları 2001, TNSA 2003, Türkistanlı ve ark. 2003, Kitiş ve ark.2004). Ayrıca Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (2003) sonuçlarına göre, kadınların eşlerinin AP kullanımını onaylaması durumunda modern kontraseptif yöntem kullanma oranında artış olduğu belirlenmiştir. Buna karşın ülkemizde erkeklerin AP kullanma durumları ve AP ye ilişkin görüşlerini belirten yeterli araştırma bulunmamaktadır. Bu nedenle araştırma, erkeklerin AP yöntemi kullanma durumu ve AP hakkındaki görüşlerini saptamak amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. YÖNTEM Erkeklerin, ideal aile büyüklüğü, ideal doğum aralığı, AP yöntemi kullanma gibi konulardaki bilgi ve tutumlarının kadınların AP yöntemi kullanmasını etkileyen faktörler arasında yer aldığı, bu nedenle AP hizmetlerinde istenilen başarıya ulaşabilmek için erkeklerin katılımının artırılması gerektiği belirtilmektedir (Akın 2001, Özvarış 2001, Özcebe 2003, TNSA 2003 ). Buna karşın ülkemizde erkeklerin AP ye ilişkin görüş ve davranışlarını belirten yeterli sayıda araştırma bulunmamaktadır. Bu nedenle araştırma, erkeklerin AP ye ilişkin görüş ve davranışlarını saptamak amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Ankara Eryaman 1. Etap bölgesinde bulunan 82 işyerinde çalışan toplam 119 erkek oluşturmuştur. Örneklem seçimi yapılmamış, evrenin tamamı örneklem kapsamına alınmıştır. Ancak araştırmanın uygulaması sırasında 10 kişi araştırmaya katılmayı kabul etmediği için örneklem, araştırmaya katılmayı kabul eden 109 kişiden oluşmuştur. Veriler, araştırmacılar tarafından literatür taranarak hazırlanan anket formu aracılığıyla yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak toplanmıştır. Anket formunun kullanılabilirliğini ve anlaşılabilirliğini ölçmek için uygulama öncesi Eryaman 2. Etap bölgesinde çalışan 10 kişiye ön uygulama yapılmış ve sonuçlar doğrultusunda gerekli düzeltmeler yapılarak anket formuna son şekli verilmiştir. Anket formu; 8 adet tanımlayıcı (yaş,eğitim durumu, medeni durum, çalışma durumu vb.) ve 21 adet AP ye ilişkin görüş ve davranışları kapsayan ( AP konusunda bilgi alma, bilgi kaynağı, bilgi almak isteme durumu, AP ye inanma, AP yöntemi kullanma, kullanılan yöntemden memnun olma, kullanılan yönteme kimin karar verdiği, kullanılan yöntem, kullanılan yöntemden memnun olma durumu, memnun olmama nedeni vb. ) toplam 29 sorudan oluşmuştur. 30
3 C.Ü.Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006, 10 (3) Elde edilen veriler, bilgisayar ortamında SPSS 11.0 programına kaydedilerek gerekli analizler yapılmıştır. Verilerin analizinde; yüzdelik, Pearson Chi- Square ( χ² ) ve Fisher s Exact testleri uygulanmıştır. Tüm testlerde p<0.05 değeri anlamlı olarak kabul edilmiştir. BULGULAR Araştırmada yer alan erkeklerin % 31.2 i 28-37, % 28.4 ü, yaş grubunda, % 35.8 i lise, % 24.8 i üniversite mezunu ve % 74.3 ü evlidir. Erkeklerin % 49.6 sı iki ve daha fazla sayıda çocuğa sahiptir. Sosyal güvence durumuna bakıldığında, Bağ- Kur (%32) ve SSK lı(%32) olanların eşit düzeyde olduğu, % 20.3 ünün ise sosyal güvencesinin olmadığı görülmektedir. Erkeklerin % 40.4 ü işveren konumunda çalışmaktadır (Tablo 3). Tablo 1. Erkeklerin Aile Planlamasının Gerekliliğine İnanma, Bilgi Alma, Bilgi Kaynakları ve Bilgi Almak İstedikleri Sağlık Personelinin Dağılımı AP nın Gerekliliğine İnanma (n:109) n % İnanan İnanmayan Bilgi Alma (n:109) Alan Almayan Bilgi Kaynağı (n:63) Gazete, Kitap, Dergi. Doktor Radyo-TV Arkadaş Ebe Hemşire Bilgi Almayanların Bilgi İsteme Durumu (n:46) İsteyen İstemeyen Bilgi Almak İstedikleri Sağlık Personeli(n:30) Doktor Sağlık Memuru Hemşire TOPLAM Tablo 1 de erkeklerin aile planlamasının gerekliliğine inanma, bu konuda bilgi alma, bilgi kaynağı ve bilgi almak istedikleri sağlık personelinin dağılımı görülmektedir. Tablo incelendiğinde, erkeklerin % 95.4 ü AP nin gerekliliğine inandığını ifade ettikleri görülmektedir. AP ye inanmayanların (5 kişi) inanmama nedenleri araştırıldığında; 3 kişinin dini açıdan sakıncalı olduğunu düşündüğü, bir kişinin koruyucu olduğuna inanmadığı, bir kişinin ise çok sayıda çocuk sahibi olmak istediği için aile planlamasına inanmadığı saptanmıştır. AP hakkında bilgi alma durumuna bakıldığında, erkeklerin % 57.8 i bilgi aldığını iletmiştir. Bilgi alanların bilgi kaynakları incelendiğinde; ilk sırada % 38 ile gazete, kitap, dergi gibi yazılı görsel yayınların yer aldığı ve bunu %35 ile doktorların izlediği belirlenmiştir.. Bilgi almayanların bilgi almayı isteyip istemedikleri sorulduğunda; %65.2 sinin bilgi almak istediği ve bilgi kaynağı olarak; % 76.6 sı doktor, %20 si sağlık memuru ve %3.4 ü hemşireyi tercih ettiklerini belirtmiştir. Tablo 2 de erkeklerin AP ye yönelik görüş ve uygulamaları ile ilgili bazı değişkenlerin dağılımı bulunmaktadır. Tablo incelendiğinde, erkeklerin % 36.7 si eşi ile birlikte herhangi bir AP yöntemi kullandıklarını belirtirken, % 63.3 ünün yöntem kullanmadığı dikkati çekmektedir. Erkeklerin yöntem kullanmama nedenlerine bakıldığında; %69.6 sının çocuk sahibi olmayı istemesi, % 13 ünün eşinin menopozda olması, %5.8 inin cinsel yönden aktif olmaması nedeniyle yöntem kullanmadığı belirlenmiştir. Yöntem kullanan erkeklerin kullandıkları yöntemlerin dağılımına bakıldığında; erkeklerin %55 i kondom, % 20 si eşinin RİA, %12.5 i ise eşinin oral kontraseptif kullandığını ifade etmişlerdir. Yöntem kullanan erkeklerin kullandıkları yöntemi tercih etme nedenlerine bakıldığında; % 40 ının kullanım kolaylığı, % 27.5 inin sağlık personeli önerisi ile kullandıkları yöntemi tercih ettikleri bulunmuştur. Erkeklerin % 42.5 inin kullandığı yönteme eşi ile birlikte karar vermesi dikkati çeken diğer 31
4 Depe, Erenel bir bulgudur. Erkeklerin kullandıkları yöntemden memnun olma durumuna bakıldığında; % 97.5 inin memnun olduğu görülmektedir. Memnun olma nedenleri arasında sırasıyla; % 37.5 ile kullanım kolaylığı, % 32.5 ile yan etkisinin olmaması, % 20 ile etkili bir yöntem olması yer almaktadır. Tablo 2. Erkeklerin Aile Planlamasına İlişkin Görüş ve Uygulamaların Dağılımı Yöntem Kullanma Durumu (n=109) Kullanan Kullanmayan Yöntem Kullanmama Nedeni (n=69) Çocuk sahibi olmayı İstemek Eşin Menapozda Olması Eşin Yanında Olmaması Eşim Hamile Olması Cinsel Yönden Aktif Değil Kullanılan Yöntem(n=40) Kondom RİA Oral Kontraseptif Diğer* Kullanılan Yöntemi Seçme Nedeni (n=40) Kullanım Kolaylığı Sağlık Personelinin Önerisi Temiz olması Ekonomik olması Dini Açıdan Uygun Olması Kullanılan Yönteme Kimin Karar Verdiği (n=40) S % Eşi İle Birlikte Tek Başına Kendisi Sağlık Personeli. Tek Başına Eşi Memnun Olma(n=40) Memnun Memnun değil Memnun Olma Nedeni (n=39) Kullanım Kolaylığı Yan Etkisinin Olmaması Etkili Bir Yöntem Olması Ekonomik Olması Tablo 3 de erkeklerin bazı sosyo-demoğrafik özelliklerine göre aile planlaması yöntemi kullanma durumunun dağılımı bulunmaktadır. Erkeklerin yaşlarına göre AP yöntem kullanma durumlarına bakıldığında; yaş grubunda bulunan erkeklerin % 40.2sinin, 48 yaş ve üzerinde bulunanların da %23.2 sinin her hangi bir AP yöntemi kullanmadığı görülmektedir. Yöntem kullanan erkeklere bakıldığında yaş grubunda bulunan erkeklerin %50.0 ının yöntem kullandığı, buna karşın yaş grubunda olanların ise %7.5 inin yöntem kullandığı görülmektedir. Yapılan istatistiksel analizde yaş ile AP yöntemi kullanma durumu arasında istatistiksel olarak önemli fark olduğu, yaş grubunda olan erkeklerin yöntem kullananlar arasında son sırada olduğu saptanmıştır (p<0.05). Erkeklerin çocuk sahibi olmalarına göre yöntem kullanma durumlarının dağılımı incelendiğinde, yöntem kullananların % 52.5 inin 1-2 çocuğu olduğu, % 22.5 inin henüz çocuk sahibi olmadığı belirlenmiştir. Yöntem kullanmayanlara bakıldığında, % 43.5 inin çocuk sahibi olmadığı, % 27.5 inin ise 2 çocuğu olduğu görülmektedir. Yapılan istatistiksel analizde çocuk sayısına göre AP yöntemi kullanma bakımından gruplar arası fark istatistiksel olarak önemsiz( p>0.05) bulunmuştur. Öğrenim durumuna göre yöntem kullanma durumu incelendiğinde, yöntem kullanan erkeklerin %35 inin öğrenim durumunun lise, % 32.5inin üniversite mezunu olduğu belirlenmiştir. Yöntem kullanmayanlara bakıldığında, % 36.3 ünün lise, % 43.4 ünün (21.7 şerlik) ilk ve orta okul mezunu olduğu saptanmıştır. Yapılan istatistiksel değerlendirmede öğrenim durumuna göre AP yöntemi kullanma bakımından gruplar arası fark istatistiksel olarak önemsiz bulunmuştur (p>0.05). Erkeklerin medeni durumlarına göre AP yöntemi kullanma durumunun dağılımı araştırıldığında, yöntem kullanan erkeklerin % 87.5 inin, kullanmayanların ise % 66.7 sinin evli olduğu saptanmıştır. Yapılan istatistiksel analizde medeni durum ile AP yöntemi kullanma durumu arasında istatistiksel olarak önemli fark saptanmıştır (p<0.05). Yöntem kullanan erkeklerin % 82.5 i sosyal güvenceye sahip olduğu, %2.5 inin yeşil kartlı olduğu görülürken, yöntem kullanmayanların % 75.3 ünün sosyal güvenceye sahip olduğu belirlenmiştir. Yapılan istatistiksel analizde sosyal güvence ile aile planlaması yöntemi kullanma durumu arasında fark istatistiksel olarak önemsiz bulunmuştur ( p>0.05). 32
5 C.Ü.Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006, 10 (3) Tablo 3. Erkeklerin Bazı Sosyo-Demoğrafik Özelliklerine Göre AP Yöntemi Kullanma Durumları (% Sütun) Sosyo-Demografik Özellikler Yaş Grubu ve üzeri Öğrenim Durumu İlkokul Ortaokul Lise Üniversite Medeni Durum Evli Bekar Çocuk sayısı Çocuğu Yok 1 Çocuk 2 Çocuk 3 Çocuk 4 ve Üzeri AP YÖNTEMİ Kullanan Kullanmayan n % n % TOPLAM n % Sosyal Güvence Yok Bağ-Kur SSK Emekli San Yeşil Kart TOPLAM ,0 TEST χ²= p=0.000 χ²= p=0.502 χ²=5.757 p=0.016 χ²=5.272 p=0.260 χ²=7.997 p=0.092 Çalışmamızda tablo olarak gösterilmeyen ancak araştırmamızda saptanan diğer bir bulgu da, erkeklerin AP konusunda bilgi alma durumlarının yöntem kullanımına etkisidir. Bilgi alan erkeklerin % 46 sının, bilgi almayan erkeklerin ise % 23.9 unun herhangi bir AP yöntemini kullandığı saptanmıştır. AP konusunda bilgi alanların almayanlara göre daha fazlasının yöntem kullandığı saptanmış olmakla birlikte yapılan istatistiksel analizde gruplar arası fark önemsiz bulunmuştur (p>0.05). AP konusunda bilgi alma durumuna göre kullanılan AP yöntemlerinin dağılımına bakıldığında ise, bilgi alan erkeklerin % 61.2 sinin kondom, %13.8 inin eşinin RİA, % 6.9 unun eşinin OK kullandığı belirlenirken, bilgi almayan erkeklerin kendileri veya eşlerinin daha az (%36.4) oranda kondom ve RİA kullandıkları belirlenmiştir. Bilgi alma durumuna göre kullanılan yöntem çeşidi bakımından gruplar arası fark önemsiz bulunmuştur ( p>0.05). TARTIŞMA Nüfus ve Kalkınma Konferansında (ICPD), AP hizmetlerinin üreme sağlığı kapsamında yer aldığı, kullanılabilirliğinin artırılması için erkeklerin hedef gruplar içerisinde olması gerektiğine dikkat çekilmiştir. Ayrıca erkeklerin AP sorumluluklarının farkına varmaları için eğitim ve danışmanlık gereksinimlerinin karşılanmasının öncelikli konular arasında olması gerektiği vurgulanmıştır (Akın 2001, Özvarış 2001). Araştırmamız sonucunda, erkeklerin tamamına yakınının AP ye inandığı, yarıdan fazlasının AP konusunda bilgi aldığı ve bilgi kaynağı olarak yazılı görsel yayınları ve doktoru ilk iki sırada ifade ettiği belirlenmiştir. Ayrıca erkeklerin 2/3 ünün AP konusunda bilgi almak istedikleri, bilgi almak istedikleri sağlık personelinin sırasıyla; doktor, sağlık memuru ve hemşire olduğu belirtilmiştir (Tablo 1). Yapılan çalışmalarda erkeklerin AP konusunda bilgi alma durumları ve bilgi kaynakları ile 33
6 Depe, Erenel ilgili farklı sonuçlar elde edilmiştir. Taşcı nın çalışmasında sağlık memurluğu öğrencilerinin (2005), %63.3 ünün AP konusunda bilgi aldığı ve bilgi kaynağının okulda alınan dersler olduğu saptanmıştır. Bu sonuç çalışmanın sağlıkla ilgili bir okulda yapılmış olması bakımından beklendik bir durum olarak ifade edilebilir. Altıntaş ve arkadaşlarının çalışmasında (2005), erkeklerin %44.2 sinin AP konusunda bilgi aldıkları ve bilgi kaynağı olarak sağlık personelinin ilk sırada yer aldığı, bu sıralamanın kitaplar, arkadaşlar ve TV olarak devam ettiği belirlenmiştir. Kitiş ve arkadaşlarının çalışmasında (2004) ise, erkelerin %86.6 sının aile planlaması konusunda bilgi sahibi oldukları ve bilgi kaynaklarının Altıntaş ve arkadaşlarının çalışmasında olduğu gibi sağlık personeli, kitap ve broşür şeklinde sıralandığı belirlenmiştir. Görüldüğü gibi çalışmamız sonucu bilgi kaynakları yönünden benzer olmakla birlikte kaynakların sıralaması farklılık göstermektedir. Eğitim düzeyinin yüksek olması bireylerin yazılı materyallere ulaşma ve kullanma olanağını etkileyen faktörlerden birisi olarak düşünülebilir. Bizim çalışmamızda erkeklerin bilgi kaynağı olarak birinci sırada yazılı basın araçlarını tercih etmesinin nedeni, çalışmamızda yer alan erkeklerin yarısından fazlasının (% 60.6 sının) diğer çalışmaların aksine lise ve üzeri eğitimli olması olarak açıklanabilir. Araştırmamızda erkeklerin yarısından fazlası daha önce AP konusunda bilgi aldıklarını ifade etmiş olmakla birlikte bilgi almayanların yaklaşık 2/3 ünden fazlası AP konusunda bilgi almak istediklerini belirtmişlerdir. Bu sonuç bize erkeklerin AP konusundaki bilgilerini yeterli hissetmediklerini düşündürebilir. Bilgi kaynağı olarak ilk iki sırada doktor ve sağlık memurun olması bize erkeklerin üreme ilgili konuları daha çok kendi cinsiyetinden olan sağlık personelinden bilgi alma eğiliminde olduklarını düşündürebilir. Aile planlaması hizmetlerinde istenilen başarıya ulaşabilmek için erkeklerin AP konusunda sorumluluk almaları önemlidir. AP hizmetlerinde başarı ve memnuniyeti artıran faktörler arasında (Akın 2001, Özvarış 2001, Özcebe 2003); sorumluluğun eşler arasında paylaşılması, kullanılan yöntemin; kolay, güvenilir, ulaşılabilir olması, sağlığı olumsuz etkileyen bir özelliğinin olmaması yer almaktadır. Araştırmamızda, erkeklerin yaklaşık 1/3 ünün AP yöntemi kullandığı, yöntem kullanmayanların 2/3 gibi önemli bir kısmının çocuk sahibi olmak amacıyla yöntem kullanmadıkları dikkat çekici bir bulgudur. Yöntem kullanan erkeklerin; yarıdan fazlasının kondom kullandığı ve hemen hemen tamamının kullandıkları yöntemden memnun oldukları belirlenmiştir. Ayrıca yöntem kullanan erkeklerin hemen hemen yarısının kullandıkları yönteme eşleri ile birlikte karar verdikleri saptanmıştır (Tablo 1). Şahin (2005) iki şehirde yaptığı çalışmada, İstanbul da yaşayan erkeklerin çoğunun kondom kullandıklarını ve çocuk sahibi olmak amacıyla yöntem kullanmayı bıraktıklarını saptamıştır. Donahoe tarafından Bangladeş te yapılan çalışmada (1996), erkeklerin en fazla tercih ettikleri yöntemin kondom olduğu belirlenmiştir. Bu sonuçların yöntem kullanmama ve kullanılan yöntemler bakımından araştırmamızda elde edilen sonucu destekler nitelikte olduğundan söz edebiliriz. Erbil ve arkadaşlarının(2005) çalışmalarında, kadınların %81.4 ünün kullandıkları yönteme eşleri ile birlikte karar verdikleri, %35 inin kullandığı yöntemi güvenilir olduğu için tercih ettiği belirlenmiştir. Altıntaş ve arkadaşları (2005) tarafından yapılan çalışmada evli erkek işçilerin % 84.1 inin kullandıkları AP yöntemine eşleri ile birlikte karar verdikleri belirlenmiştir. Kitiş ve arkadaşlarının (2004) yaptıkları çalışmada, erkeklerin %52.3 ünün kullandıkları yöntemi güvenilir buldukları ve %57 sinin kullandıkları yönteme eşleri ile birlikte karar verdikleri saptanmıştır. Naçar ve arkadaşları tarafından yapılan çalışmada ise (1999), erkeklerin % 61.6 sının kullanılacak AP yönteminin seçiminde eşlerin sorumluluğu paylaşması gerektiğini ifade ettikleri belirlenmiştir. Çalışmamız sonucu diğer çalışmalarla karşılaştırıldığında, kullanılan yönteme karar veren kişi boyutunda bazı çalışmalarla benzer sonuç elde edilirken ( Kitiş ve ark. 2004), bazı çalışmalara göre daha düşük sonuç ( Erbil ve ark.2005, Altıntaş ve ark.2005) elde edilmiştir. Çalışmamızdaki farklılık diğer araştırmaların örneklem gruplarının farklılığı ile ilgili olabilir. Çalışmamızda, yaş grubunda bulunan erkeklerin yöntem kullanmayanlar arasında ilk sırada olması, yöntem kullananlar arasında yaş grubunda olanların birinci sırada, yaş grubunda olanların son sırada olması dikkat çekici bir bulgudur ( Tablo 3, p<0.05). Kitiş ve arkadaşları çalışmalarında (2004), erkeklerin yaşı ile yöntem kullanmaları arasında anlamlı ilişki bulamamışlardır. Bu sonucun erkeklerin üreme sağlığı ve aile planlaması hizmetlerinde karşılanmayan gereksinimlerinin göstergesi olması bakımından önemli olduğundan söz edebiliriz. Çalışmamızda elde edilen sonuç ile Kitiş ve arkadaşlarının çalışmasının sonucunun benzerlik göstermemesini uygulama yapılan bölgelerin farklılığından ve çalışma gruplarının yaş dağılımlarının 34
7 C.Ü.Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006, 10 (3) farklı olmasından kaynaklanabileceği şeklinde ifade edebiliriz. Yapılan araştırmalarda çocuk sahibi olmanın AP yöntemi kullanımını etkileyen faktörler arasında yer aldığı belirlenmiştir (Kitiş ve ark. 2004, TNSA 2003, Şimşek ve ark. 2003, Türkistanlı ve ark. 2003). Çalışmamızda yöntem kullanmayan erkeklerin de yarıya yakın bölümünün çocuk sahibi olmaması ve yaklaşık %15 inin bir çocuğa sahip olmaları doğal olarak çocuk sahibi olmayı istemeleri nedeniyle yöntem kullanmadıkları şeklinde yorumlanabilir. Şahin(2005) yaptığı araştırmada, İstanbul da yaşayan erkeklerin yöntem bırakma nedenleri arasında birinci sırada çocuk sahibi olmanın bulunduğunu belirlemiştir. Çalışmamızın sonucu Şahin in çalışma sonucu ile benzerlik göstermektedir. Yapılan araştırmalarda erkeklerin öğrenim durumunun AP yöntemi kullanma durumlarını etkilemediği saptanmıştır (Altıntaş ve ark 2005, Kitiş ve ark.2004, Çetinkaya ve ark.1999). Bu sonuçlar araştırmamız sonucu ile benzerlik göstermektedir. Ülkemizde cinsel yönden aktif olma evlilikle paralel olarak düşünülmektedir. Dolayısıyla AP yöntemi kullanımında da evlilikle birlikte artış görülmektedir. Araştırmamız da medeni durumun yöntem kullanmayı etkilediği; evli erkeklerin % 87.5 inin, bekarların ise %12.5 inin yöntem kullandığı saptanmıştır (p<0.05). Taşcı çalışmasında (2005), öğrencilerin %74.2 sinin evlendikten sonra AP yöntemi kullanmayı düşündüklerini belirtmiştir. Her iki sonuçta yöntem kullanımının evlilik öncesi cinsel yönden aktif olanlarda hem istenmeyen gebelik hem de CYBH yönünden risk altında olduklarını düşündürebilir. AP konusunda bilgi sahibi olunması yöntem kullanımını etkileyen faktörler arasında bulunmaktadır (Altıntaş ve ark 2005, Kitiş ve ark. 2004, TNSA 2003, Çetinkaya ve ark. 1999). Araştırmamızda bilgi alan erkeklerin yarısından azının, bilgi almayanların ise ¼ ünden azının yöntem kullandığı, bilgi almanın yöntem kullanmayı etkilemediği saptanmıştır (p>0.05). Ayrıca araştırmamız sonucunda, AP hakkında bilgi alma durumunun erkeklerin tercih ettikleri yöntemleri etkilemediği de belirlenmiştir. Kitiş ve arkadaşları çalışmalarında (2004), AP konusunda bilgi almanın yöntem kullanımı önemli derecede etkilediği saptanmıştır. Altıntaş ve arkadaşları tarafından yapılan çalışmada (2005), erkeklerin AP konusunda bilgi almaları ile CYBH dan koruyan yöntemi bilme durumları arasında istatistiksel olarak önemli ilişki bulunmuştur. Benli ve arkadaşlarının çalışmalarında (1999), planlı AP eğitimi sonrasında erkeklerde geleneksel yöntemle korunma yüzdesinin %71.3 ten %19 a gerilediğini, modern yöntemler içerisinde kondomun %32 ile en fazla tercih edilen yöntem olduğunu belirlemişlerdir. Bu sonucun tablo 3 de de görüldüğü gibi erkeklerin yarısına yakın bölümünün eğitim almamasından veya aldıkları eğitimin yetersiz olmasından kaynaklanmış olabileceğini düşünebiliriz. 5. SONUÇLAR ve ÖNERİLER Araştırma sonucumuza göre, erkeklerin önemli bir bölümünün AP ye inandığı ancak bilgi almadığı, bilgi alan erkeklerin, bilgi kaynağı olan birinci sırada yazılı basın yayın araçlarını kullandığı belirlenmiştir. Erkeklerin çoğunun AP konusunda bilgi almak istediği, bilgi almak istenilen sağlık personeli arasında birinci sırada doktor olduğu saptanmıştır. Erkeklerin; 2/3 ünün çocuk sahibi olmadığı veya tek çocuğu bulunduğu, hemen hemen benzer oranda olanların çocuk sahibi olmak amacıyla herhangi bir AP yöntemi kullanmadığı bulunmuştur. Kullanılan AP yöntemleri içerisinde ilk sırada kondom olduğu belirlenmiştir. Bekar olan erkeklerde yöntem kullanımının evlilere göre önemli derecede düşük olduğu saptanmıştır. Erkeklerin AP yöntemi kullanımını yaşın etkilediği, yaş grubunda bulunan erkeklerde yöntem kullanmayanların diğer yaş gruplara göre önemli derecede fazla olduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlara dayanarak aşağıdaki önerilerde bulunulmuştur; Erkeklere yönelik üreme sağlığı ve aile planlaması eğitim ve danışmanlık birimlerinin yaygınlaştırılması amacıyla; Yerel yöneticilerle işbirliği yapılarak, bölge ve mahallelerde erkeklere yönelik devamlı hizmet verecek AP eğitim ve danışmanlık birimleri kurulması, AP danışmanlık ve eğitim hizmetlerinin adölesan ve bekar erkekleri de kapsayacak şekilde sunulması, Erkeklere yönelik AP danışmanlığı konusunda doktorlarla işbirliğinin artırılması, Büyük işyerlerinin sağlık birimlerinde AP danışmanlık birimleri kullanılması, Erkeklerin çoğunlukta olduğu işyerlerinde AP konusunda konferanslar düzenlenmesi önerilir. 35
8 Depe, Erenel KAYNAKLAR Akın A. (2001) Aile Planlamasından Üreme Sağlığına Geçiş. Aktüel Tıp Dergisi;6 (1): 4-8. Altıntaş H, Telatar G, Albay S, Arık D, Batıkhan H, Berkel B, Çağırıcı G,Güçlü O, 4-Gümüş E. Ankara da Bir Süt Ürünleri Fabrikasında Çalışan Erkek İşçilerin Aile Planlaması Konusundaki Bazı Bilgi, Davranış ve Görüşlerinin Saptanması: Sağlık ve Toplum, 15(4) s Benli Z, Yağçeken S, Yılman M, Ertopçu K, Özelmas (1999) Aile Planlamasında Erkeğin Yeri: I. Ulusal Aile Planlaması Kongre Kitabı. Ankara. Biliker MA (2201) Güvenli Annelik: Aktüel Tıp Dergisi, 6 (1): Çetinkaya F, Şenol V,Naçar M, Mazıcıoğlu M (1999) Erkeke Banka Çalışanların Aile planlamasına Bakış Açıları: I. Ulusal Aile Planlaması Kongre Kitabı. Ankara. Donahoe D (1996) Men and Family Planning in Bangladesh: A Review of the literatüre Final Report:The Popülation Council Asia and Near East Operations Resarch and Tecnical Asistance Project, Bangladesh. Erbil N, Kahraman AN,Top F (2005) Kadınların Kontraseptif Yöntemler Hakkındaki Bilgi ve Bilgi ve Davranışları ile Kullanımı Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi: 4.Uluslararası Üreme Sağlığı Kongre Kitabı. Ankara. Bayt. s 220, P-14 Kamac M, Üstün YE, Üstün Y, Zateroğlu Ş, Şahin G, Şahi HA, Yüksel A, Şengül M (2003) Van İlinde Sağlık Ocağına Başvuran Hastaların Aile Planlaması Hakkındaki Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi: 3.Uluslararası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongre Kitabı, Ankara, Bayt Yayıncılık, s 226, P- 84 Kitiş Y, Bilgili N, Karaçam Z (2004) Gülveren Sağlık Ocağı Bölgesinde Yaşayan Erkeklerin Aile Planlamasına İlişkin Görüşleri ve Karara Katılma Durumları: Sağlık ve Toplum, 14(1) s Özcebe H, Akın A (2003) Kadın-erkek Eşitsizliği ve Erkeklerin Üreme Sağlığına Katılımı: 3.Uluslararası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongre Kitabı, Ankara, Bayt yayıncılık, s Özvarış ŞB (2001) Aile Planlaması: Aktüel Tıp Dergisi, 6 (1): Sayan A, Uludağ C, Şahin s, Altunışık R (2003) Erkekelerin Kontraseptif Yöntem Kullanımındaki Rolleri, Düşünceleri,Tutum Ve Davranışları 3. Uluslararası Üreme Sağlığı Kongre Kitabı. Ankara. Bayt. s 164, SB-12 Şen TA, Erbek N (2002) Afyon İlindeki Evli Kadınların Aile Planlaması Hakkındaki Bilgi Düzeyleri: : Sağlık ve Toplum, 12(4) s Şimşek Z, Kurçer MA, Ersin F, Gözükara F; Kayahan M (2003) Şanlıurfa Tılfındır Sağlık Ocağı Bölgesindeki Yaş Arası Evli Kadınların Aile Planlaması Yöntemleri Hakkında Bilgileri ve Yöntem Kullanmalarını Etkileyen Faktörler: Sağlık ve Toplum, 13(1) s Türkistanlı EÇ, Mermer G, Yıldız F (2003) Evka-4 Sağlık Ocağı Bölgesinde Yaş Evli Kadınların Kontraseptif Kullanımı ve Bu Durumu Etkileyen Faktörler: Sağlık ve Toplum, 13(1) s Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (2004), Ankara, Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri.BM Nüfus ve Kalkınma Uluslar arası Nüfus ve Kalkınma Konferansında Kabul Edilen Eylem Planı(1994), Ankara, Timasat matbaası 36
Evli Erkeklerin Aile Planlaması Yöntemlerini Bilme ve Kullanma Durumları ve Etkileyen Faktörler
Fırat Tıp Dergisi 2009;14(1): 56-64 Klinik Araştırma www.firattipdergisi.com Evli Erkeklerin Aile Planlaması Yöntemlerini Bilme ve Kullanma Durumları ve Etkileyen Faktörler Birsen ALTAY a1, Demet GÖNENER
DetaylıTAF Preventive Medicine Bulletin, 2008: 7(3)
Araştırma/Research Article TAF Prev Med Bull 2008; 7(3):23-236 Lisansüstü Eğitime Devam Eden Evli Kadınların Üreme Sağlığı Sorunları ve Etkileyen Faktörler [Reproductive Health Problems of Married Women
DetaylıÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:
ÖZET Amaç: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türde planlanan araştırmanın evrenini;; bir kız ve
DetaylıABSTRACT $WWLWXGHV 7RZDUGV )DPLO\ 3ODQQLQJ RI :RPHQ $QG $IIHFWLQJ )DFWRUV
ÖZET Amaç: Araştırma, Aile Planlaması (AP) polikliniğine başvuran kadınların AP ye ilişkin tutumlarını ve bunu etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırma
DetaylıVan il merkezinde evlenme başvurusunda bulunan çiftlerin kontrasepsiyon bilgi durumları
Dicle Tıp Dergisi / A. Yılmaz ve ark. Kontrasepsiyon bilgi düzeyleri 2013; 40 (3): 453-457 Dicle Medical Journal doi: 10.5798/diclemedj.0921.2013.03.0309 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / ORIGINAL ARTICLE Van il merkezinde
DetaylıKONTRASEPSİYON AMAÇLI BAŞVURAN KADINLARIN ERKEK KONTRASEPSİYONUNA BAKIŞ AÇISI
ARAŞTIRMA KONTRASEPSİYON AMAÇLI BAŞVURAN KADINLARIN ERKEK KONTRASEPSİYONUNA BAKIŞ AÇISI Gülfer DOĞAN PEKİNCE* Mehmet YILMAZER** Alınış Tarihi: 06.08.2010 Kabul Tarihi: 22.02.2012 ÖZET Amaç: Araştırma,
DetaylıÖzel Bir Hastane Grubu Ameliyathanelerinde Çalışan Hemşirelerine Uygulanan Yetkinlik Sisteminin İş Doyumlarına Etkisinin Belirlenmesi
Özel Bir Hastane Grubu Ameliyathanelerinde Çalışan Hemşirelerine Uygulanan Yetkinlik Sisteminin İş Doyumlarına Etkisinin Belirlenmesi Sibel Yıldırım*, İlknur İnanır**, Zerrin Kaya*** * Acıbadem Hastanesi,
DetaylıTÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004 1 15 (3J 125-136 TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN ış TATMiN SEViYELERi Ünal KARlı, Settar KOÇAK Ortadoğu Teknik
DetaylıARAŞTIRMA. Bingöl İli Uydukent Sağlık Ocağı Bölgesindeki 15 49 Yaş Kadınların Aile Planlaması Yöntemi Kullanım Düzeyinin Belirlenmesi
ARAŞTIRMA 2008: 22 (4): 185-191 http://www.fusabil.org Hüsamettin KAYA 1 Halim TATLI 1 Yasemin AÇIK 2 S.Erhan DEVECİ 2 1 Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyoistatistik Anabilim Dalı, Elazığ, TÜRKİYE
DetaylıHatice Oltuluoğlu 1, Mürüvvet Başer 2
ARAŞTIRMA / RESEARCH REPORT İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2012;19(3):167-74. Malatya İl Merkezinde Yaşayan Evli Kadınların Kullandıkları Aile Planlaması Yöntemleri ve Seçme Nedenlerinin İncelenmesi
DetaylıKnowledge, Attitude and Behavior of Midwives and Nurses Working Primary Health Services on Family Planning ARAŞTIRMA MAKALESİ
ARAŞTIRMA MAKALESİ Yasemin Türker 1 Funda Yıldırım Baş 2 Erdinç Yavuz 3 Bahriye Arslan 2 1 Isparta Halk Sağlığı Müdürlüğü, Isparta 2 Süleyman Demirel si Tıp Fakültesi, Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Isparta
DetaylıBir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi
186 Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi Filiz Kantek, Akdeniz Üniversitesi Antalya Sağlık Yüksekokulu, Antalya,Türkiye, fkantek@akdeniz.edu.tr
Detaylı15-49 YAŞ EVLİ KADINLARIN ÜREME SAĞLIĞINI KORUYUCU TUTUMLARININ BELİRLENMESİ*
ARAŞTIRMA 15-49 YAŞ EVLİ KADINLARIN ÜREME SAĞLIĞINI KORUYUCU TUTUMLARININ BELİRLENMESİ* Nazan KOŞTU** Kerime Derya TAŞÇI*** Alınış Tarihi:28.08.2007 Kabul Tarihi:20.11.2007 ÖZET Bu çalışma, 15-49 yaş evli
DetaylıAydýn Ýli 1 Nolu AÇSAP Merkezi Aile Planlamasý Hizmetlerinin Deðerlendirilmesi Evaluating The Family Planning Services: Child Health Center
Aydýn Ýli 1 Nolu AÇSAP Merkezi Aile Planlamasý Hizmetlerinin Deðerlendirilmesi Evaluating The Family Planning Services: Child Health Center Dr. Ayfer Fýrat Gemalmaz*, Dr. Pýnar Okyay**, Dr. Eyüp Doyuran***,
DetaylıM2 S1. Üreme Sağlığı. Tanım, Üreme Hakları, Bütüncül Yaklaşım. Doç. Dr. Günay SAKA 12 Mayıs 2011
M2 S1 Üreme Sağlığı Tanım, Üreme Hakları, Bütüncül Yaklaşım Doç. Dr. Günay SAKA 12 Mayıs 2011 M2 S6 Üreme Sağlığına Yönelme Bükreş konferansı (1974) II. Nüfus Konferansı (1984 Meksika) Kadın ve çocuklara
DetaylıÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ
ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ Doç. Dr. Deniz Beste Çevik Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı beste@balikesir.edu.tr
DetaylıHemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi
Sağlık Akademisyenleri Dergisi 2014; 1(2):141-145 ISSN: 2148-7472 ARAŞTIRMA / RESEARCH ARTICLE Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Assessıng Nurses Level of Knowledge
DetaylıBirgül BURUNKAYA - Uzman Adana İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanlığı Çalışan Sağlığı Birimi ANTALYA
Sağlık Çalışanlarının Çalışan Güvenliği Uygulamalarından Memnuniyetleri ve İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Hakkındaki Bilgi Düzeyleri (Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği) Birgül BURUNKAYA - Uzman Adana
DetaylıFırat Tıp Dergisi 2009;14(4): 250-253
Klinik Araştırma www.firattipdergisi.com Elazığ Eğitim Araştırma Hastanesi Sarahatun Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği ne Başvuran Hastalara Uygulanan Kontraseptif Yöntemler ve Hastaların Demografik
DetaylıKitapçıoğlu G 1 Yanıkkerem E 2. Özet
Araştırma Makalesi / Seach Paper Ege Tıp Dergisi / Ege Journal of Medicine 47(2) : 87-92, 2008 Manisa Doğumevinde doğum yapan kadınların doğurganlık öyküleri, aile planlaması davranışı ve doğum sonrası
DetaylıHEMŞİRELERİNİN UYGULADIKLARI HASTA EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Uzm. Hem. Aysun ÇAKIR
HEMŞİRELERİNİN UYGULADIKLARI HASTA EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Uzm. Hem. Aysun ÇAKIR GİRİŞ Hasta eğitimi, sağlığı koruyan ve bireylerde davranış değişikliği geliştirmeye yardım eden öğrenim deneyimlerinin
DetaylıTurgut Özal Tıp Merkezinde Çalışan Evli Kadınların Doğurganlık Özellikleri ve Gebeliği Önleyici Yöntem Kullanımları +
İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 12(2) 93-97 (2005) Turgut Özal Tıp Merkezinde Çalışan Evli Kadınların Doğurganlık Özellikleri ve Gebeliği Önleyici Yöntem Kullanımları + Leyla Karaoğlu, Feray Çetin,
DetaylıBilim Uzmanı İbrahim BARIN
ERCİYES ÜNİVERSİTESİ HASTANELERİNDE YATAN HASTALARIN HASTANE HİZMET KALİTESİNİ DEĞERLENDİRMELERİ Bilim Uzmanı İbrahim BARIN Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastaneleri AMAÇ Hasta memnuniyeti verilen
DetaylıDÜŞÜKLER VE ÖLÜ DOĞUMLAR 6
DÜŞÜKLER VE ÖLÜ DOĞUMLAR 6 Sabahat Tezcan ve Alanur Çavlin Bozbeyoğlu Bu bölümde isteyerek düşükler, kendiliğinden düşükler ve ölü doğumlara ilişkin bulgular sunulmaktadır. Ölü doğumlar ve kendiliğinden
DetaylıKadınların Doğum Sonrası Altı Ay Sonunda Aile Planlaması Yöntemi Kullanma Durumu
Van Tıp Dergisi: 18 (2):8-7, 20 Kadınların Doğum Sonrası Altı Ay Sonunda Aile Planlaması Yöntemi Kullanma Durumu Ayten Şentürk Erenel*, Tülay Kavlak **, Banu Bingöl*** Özet Amaç: Bu çalışma kadınların
Detaylıİzmir KONAK DOĞUMEVİ'NE İSTEMLİ DÜŞÜK İÇİN BAŞVURAN KADINLARIN DOĞURGANLIK ÖYKÜLERİ VE AİLE PLANLAMASI DAVRANIŞLARI*
Ege Tıp Dergisi (): -60, 00 İzmir KONAK DOĞUMEVİ'NE İSTEMLİ DÜŞÜK İÇİN BAŞVURAN KADINLARIN DOĞURGANLIK ÖYKÜLERİ VE AİLE PLANLAMASI DAVRANIŞLARI* FAMILY PLANNING BEHAVIOUR AND REPRODUCTIVE HISTORY OF WOMEN
DetaylıMELLİTUS HASTALIGI VE HEMŞİRELİK BAKıMı
ATATÜRK SAGLIK MESLEK LİsESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ SON SINIF ÖGRENCİLERİNİN DİABETES MELLİTUS HASTALIGI VE HEMŞİRELİK BAKıMı HAKKINDAKİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ Sibel KARA CA * ÖZET Bu araştırma İzmir
DetaylıSAĞLIK MEMURLUĞU ÖĞRENCİLERİNİN ERKEĞE YÖNELİK AİLE PLANLAMASI YÖNTEMLERİNİ KULLANMAYA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ. Kerime Derya TAŞCI*
SAĞLIK MEMURLUĞU ÖĞRENCİLERİNİN ERKEĞE YÖNELİK AİLE PLANLAMASI YÖNTEMLERİNİ KULLANMAYA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ Kabul Tarihi:11.11.2005 ÖZET Bu çalışma, Pamukkale Üniversitesi Çivril Kadir Kameroğlu Sağlık Yüksekokulu
DetaylıKADINLARIN GEBELİKTEN ÖNCE KULLANDIĞI VE DOĞUM SONRASI DÖNEMDE KULLANMAYI TERCİH ETTİĞİ KONTRASEPTİF YÖNTEMLER
ARAŞTIRMA BALIKESİR SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ / BALIKESIR HEALTH SCIENCES JOURNAL KADINLARIN GEBELİKTEN ÖNCE KULLANDIĞI VE DOĞUM SONRASI DÖNEMDE KULLANMAYI TERCİH ETTİĞİ KONTRASEPTİF YÖNTEMLER THE CONTRACEPTIVE
DetaylıHEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR
HEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR Feray Gökdoğan 1, Duygu Kes 2, Döndü Tuna 3, Gülay Turgay 4 1 British University of Nicosia, Hemşirelik Bölümü 2 Karabük
Detaylıİstemsiz Düşük Yapan Kadınlara Verilen Aile Planlaması Danışmanlığının Önemi Ve Şanlıurfa Doğumevi Deneyimi
İstemsiz Düşük Yapan Kadınlara Verilen Aile Planlaması Danışmanlığının Önemi Ve Şanlıurfa Doğumevi Deneyimi Feray KABALCIOĞLU 1, M. Ali KURÇER 2, Zeynep ŞİMŞEK 3 1 Harran Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu,
DetaylıNiğde Doğumevi'nde Doğum Yapan Kadınların Aile Planlaması Konusundaki Bilgi Tutum ve Davranışları
Klinik Araştırma www.firattipdergisi.com Niğde Doğumevi'nde Doğum Yapan Kadınların Aile Planlaması Konusundaki Bilgi Tutum ve Davranışları Ebubekir GILIÇ 1, Osman CEYHAN 2, ALĐ ÖZER a3 1 Bor Sağlık Meslek
Detaylıİnönü Üniversitesi Öğrencilerinin Üreme Sağlığı Konularında Bilgi Düzeyleri ve Hizmetten Beklentileri
ARAŞTIRMA / RESEARCH REPORT İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 17 (1) 7-14 (2010) İnönü Üniversitesi Öğrencilerinin Üreme Sağlığı Konularında Bilgi Düzeyleri ve Hizmetten Beklentileri Selma Koluaçık*,
DetaylıŞanlıurfa İlinde Kadınların Aile Planlamasına İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi
Araştırma Maklesi Şanlıurfa İlinde Kadınların Aile Planlamasına İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi Determining the attitudes of woman towards family planning in Şanlıurfa Fatma GÖZÜKARA, Feray KABALCIOĞLU,
DetaylıÖĞRETMENLERE GÖRE MESLEK LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN REHBERLİK GEREKSİNİMLERİ
M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi Yıl : 2005, Sayı 22, Sayfa : 171-184 ÖĞRETMENLERE GÖRE MESLEK LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN REHBERLİK GEREKSİNİMLERİ ÖZET M. Hülya KARAGÜVEN * Sibel CENGİZHAN
DetaylıSivas İli Ana-Çocuk Sağlığı Merkezine Başvuran Kadınların Aile Planlaması Yöntem Tercihleri ve Etkileyen Faktörler
Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Sivas İli Ana-Çocuk Sağlığı Merkezine Başvuran Kadınların Aile Planlaması Yöntem Tercihleri ve Etkileyen Faktörler The Factors Which Effect the Family Planning Methods
DetaylıBeden Eğitimi Öğretmenlerinin Kişisel ve Mesleki Gelişim Yeterlilikleri Hakkındaki Görüşleri. Merve Güçlü
Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Kişisel ve Mesleki Gelişim Yeterlilikleri Hakkındaki Görüşleri Merve Güçlü GİRİŞ Öğretme evrensel bir uğraştır. Anne babalar çocuklarına, işverenler işçilerine, antrenörler
DetaylıENGELLİ KADINLARIN DOĞURGANLIK ÖZELLİKLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER
ENGELLİ KADINLARIN DOĞURGANLIK ÖZELLİKLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER Sidar AYTEKİN* Fatma KORUK** * İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, Malatya ** Harran Üniversitesi
DetaylıYatan Hasta Memnuniyeti. Patient Satisfaction in Clinic Deparments
Gülşen AYTAR 1, Nuray YEŞİLDAL 2 1 A.İ.B.Ü. Düzce Tıp Fakültesi Sosyal Hizmet Uzmanı 2 A.İ.B.Ü. Düzce Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Düzce ÖZET Düzce Tıp Fakültesinde yatan 61 hastada memnuniyet
DetaylıHastaların Hemşirelik Hizmetlerinden Memnuniyeti
Kocatepe Tıp Dergisi Kocatepe Medical Journal 14: 69-75/Mayıs 2013 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / RESEARCH STUDY Hastaların Hemşirelik Hizmetlerinden Memnuniyeti Afyon Kocatepe Üniversitesi, Ahmet Necdet Sezer Araştırma
DetaylıThe Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department
71 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 9, Sayı 17, Haziran 2009, 71-76 Müzik Eğitimi Anabilim Dalı Öğrencilerinin Başarılarına Etki Eden Değişkenler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
DetaylıSEZARYEN İLE DOĞUM YAPAN ANNELERİN EPİDURAL ANESTEZİ SEÇME NEDENLERİNİN İNCELENMESİ
SEZARYEN İLE DOĞUM YAPAN ANNELERİN EPİDURAL ANESTEZİ SEÇME NEDENLERİNİN İNCELENMESİ Meryem Karataş*, Aysun Çakır Özçelik*, Canan Sarı*, Sevinç Kaymaz* *Liv Hospital Ulus GİRİŞ Kadın sağlığı açısından gebelik
DetaylıKANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ
DetaylıÇİFTLERİN AİLE PLANLAMASI YÖNTEMLERİNİ BIRAKMA NEDENLERİ*
ÇİFTLERİN AİLE PLANLAMASI YÖNTEMLERİNİ BIRAKMA NEDENLERİ* Türkan PASİNLİOĞLU** ÖZET Bu çalışma, çiftlerin kullanmakta oldukları AP (Aile Planlaması) yöntemlerini bırakma nedenlerini belirlemek amacıyla
DetaylıKADININ AİLEDE KARAR VERMEYE ETKİSİ
KADININ AİLEDE KARAR VERMEYE ETKİSİ Nilüfer ERBİL* Türkan PASİNLİOĞLU ** ÖZET Tanımlayıcı ve kesitsel olan bu çalışmanın amacı, ailede karar verme sürecinde kadının rolünü belirlemektir. Çalışma Ordu İli
DetaylıAMELİYATHANE HEMŞİRELERİNİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARININ (SYBD) BELİRLENMESİ *
AMELİYATHANE HEMŞİRELERİNİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARININ (SYBD) BELİRLENMESİ * İlkay COŞKUN GÜNER** Fatma DEMİR *** Kabul Tarihi: 12.07.2005 ÖZET Günümüzde insanların günlük yaşamlarının yaklaşık
DetaylıT.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA
T.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA DOKTORA TEZİ Cafer Şafak EYEL İşletme Ana Bilim Dalı İşletme
DetaylıÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET ABSTRACT
Muğla Üniversitesi SBE Dergisi Güz 2001 Sayı 5 ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET Erdoğan GAVCAR * Meltem ÜLKÜ
DetaylıMevsimlik Tarım İşçilerinin İş Kazası Geçirme Durumları
Mevsimlik Tarım İşçilerinin İş Kazası Geçirme Durumları Tülin Gönültaş, Necdet Aytaç, Muhsin Akbaba Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Adana Amaç Bu araştırmanın amacı, Adana
DetaylıTürkiye de Doğurganlık Tercihleri
2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması İleri Analiz Çalışması Türkiye de Doğurganlık Tercihleri Dr. Pelin Çağatay Melike Saraç Emre İlyas Prof. Dr. A. Sinan Türkyılmaz 10 Eylül 2015, Hilton Oteli, Ankara
DetaylıMARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 19, OCAK - 2009, S. 20-29 İSTANBUL ISSN:1303-2429 Copyright 2009 http://www.marmaracografya.com
MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 19, OCAK - 2009, S. 20-29 İSTANBUL ISSN:1303-2429 Copyright 2009 http://www.marmaracografya.com SOSYAL BİLGİLER VE SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ COĞRAFYA DERSLERİNE YÖNELİK
DetaylıŞanlıurfa il merkezinde Suriyeli mülteci kadınların üreme ve ruh sağlığı ihtiyaçları; Suriyeli mültecilerin sağlığını geliştirme modeli
Şanlıurfa il merkezinde Suriyeli mülteci kadınların üreme ve ruh sağlığı ihtiyaçları; Suriyeli mültecilerin sağlığını geliştirme modeli Prof.Dr. Zeynep ŞİMŞEK Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı
DetaylıSağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin İnternet Kullanımına Yönelik Görüşleri*
Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin İnternet Kullanımına Yönelik Görüşleri* Hamza FİDANCIOĞLU**, K.Derya BEYDAĞ***, Fadime GÖK ÖZER***, Mehtap KIZILKAYA*** ÖZET Amaç: Bu çalışma, sağlık yüksek okulu öğrencilerinin
DetaylıEĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEK BİLGİSİ DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI Filiz ÇETİN 1
58 2009 Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi Sayı:25, s.58-64 ÖZET EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEK BİLGİSİ DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI Filiz ÇETİN 1 Bu çalışmanın
DetaylıTÜRKİYE GENELİ SEÇİM ARAŞTIRMASI
TÜRKİYE GENELİ SEÇİM ARAŞTIRMASI MAYIS 2015 TÜRKİYE GENELİ SEÇİM ARAŞTIRMASI MAYIS 2015 Araştırma Siyasal ve Sosyal Araştırma Merkezi (SAMER) tarafından, 17-22 Mayıs 2015 tarihleri arasında, Türkiye nüfusunu
DetaylıProf.Dr., Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Isparta, Türkiye
Smyrna Tıp Dergisi 7 - Smyrna Tıp Dergisi Araştırma Makalesi Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi asistanları ve son sınıf öğrencilerinin üreme sağlığı hakkındaki bilgilerinin incelenmesi Examination
DetaylıKUYUMCULUK VE TAKI TASARIMI PROGRAMI ÖĞRENCĐLERĐNĐN OKULDAN BEKLENTĐLERĐ VE MESLEKĐ GELECEKLERĐNĐN DEĞERLENDĐRĐLMESĐ
MYO-ÖS 2010- Ulusal Meslek Yüksekokulları Öğrenci Sempozyumu 21-22 EKĐM 2010-DÜZCE KUYUMCULUK VE TAKI TASARIMI PROGRAMI ÖĞRENCĐLERĐNĐN OKULDAN BEKLENTĐLERĐ VE MESLEKĐ GELECEKLERĐNĐN DEĞERLENDĐRĐLMESĐ Pınar
DetaylıANKARA DA 1. BASAMAK SAĞLIK KURULUŞLARINA BAŞVURANLARIN SAĞLIK GÜVENCE KURUMLARINDAN MEMNUNİYET DURUMLARI
TAF Preventive Medicine Bulletin, 2006: 5 (4) ARAŞTIRMA RESEARCH ARTICLE ANKARA DA 1. BASAMAK SAĞLIK KURULUŞLARINA BAŞVURANLARIN SAĞLIK GÜVENCE KURUMLARINDAN MEMNUNİYET DURUMLARI Sefer AYCAN, Fatma İLHAN,
Detaylıİstenmeyen Gebelik Yaşayan Kadınların Özellikleri ve Kontraseptif Yöntemleri Bırakma Nedenleri: Kırsal Alan Örneği
Araştırma / Research Article TAF Prev Med Bull 2012; 11(3): 315-324 İstenmeyen Gebelik Yaşayan Kadınların Özellikleri ve Kontraseptif Yöntemleri Bırakma Nedenleri: Kırsal Alan Örneği [Characteristics of
DetaylıTNSA-2003 Bölge Toplantısı-VII DOĞURGANLIK AİLE PLANLAMASI DOĞURGANLIK TERCİHLERİ
TNSA-2003 Bölge Toplantısı-VII DOĞURGANLIK AİLE PLANLAMASI DOĞURGANLIK TERCİHLERİ Doç. Dr. Banu AKADLI ERGÖÇMEN 01 Temmuz 2005 - TRABZON DOĞURGANLIK Toplam Doğurganlık Hızları 1978-2003 5 4 4,3 4,0 3 2
DetaylıEğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Haziran 2017 Cilt:6 Özel Sayı:1 Makale No: 07 ISSN:
TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN MESLEK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNDEN BEKLENTİLERİ Öğr. Gör. Naci Bulur İnönü üniversitesi Yeşilyurt Meslek Yüksekokulu naci.bulur@inonu.edu.tr Öğr. Gör. Murat Ulaş İnönü üniversitesi Arapgir
DetaylıSamsun İli Yaş Grubu Kadınların Aile Planlaması Yöntemlerini Kullanım Dağılımı
Ankara Med J, 2018;(2):207-14 DOI: 1017098/amj.435262 Samsun İli 15-49 Yaş Grubu Kadınların Aile Planlaması Yöntemlerini Kullanım Dağılımı The Distribution of Family Planning Method Use Among Women Aged
DetaylıBİR ÜNİVERSİTE HASTANESİ NDE YAPTIRILAN DOĞUMLARIN İNCELENMESİ
TAF Preventive Medicine Bulletin, 2006: 5 (6) ARAŞTIRMA RESEARCH ARTICLE BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİ NDE YAPTIRILAN DOĞUMLARIN İNCELENMESİ Atilla Senih MAYDA*, Türker ACEHAN**, Suat ALTIN**, Mehmet ARICAN**,
DetaylıTHE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT
THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT The purpose of the study is to investigate the impact of autonomous learning on graduate students
DetaylıHEMODİYALİZ HASTALARINDA HUZURSUZ BACAK SENDROMU, UYKU KALİTESİ VE YORGUNLUK ( )
HEMODİYALİZ HASTALARINDA HUZURSUZ BACAK SENDROMU, UYKU KALİTESİ VE YORGUNLUK (2.0.20) Gülay Turgay, Emre Tutal 2, Siren Sezer Başkent Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Diyaliz Programı
DetaylıFirdevs Gür Gaziantep University, Gaziantep-Turkey Rabia Sohbet Gaziantep University, Gaziantep-Turkey
Medical Sciences Status : Original Study ISSN: 1308 7312 (NWSAMS) Received: August 2016 ID: 2017.12.1.1B0043 Accepted: January 2017 Firdevs Gür Gaziantep University, firdevsgur@hotmail.com, Gaziantep-Turkey
DetaylıHEMŞİRELERİN HASTALARIN BİREYSEL HİJYEN GEREKSİNİMLERİNİ KARŞILAMA DURUMLARI
DOSYA / ARAŞTIRMA MAKALESİ HEMŞİRELERİN HASTALARIN BİREYSEL HİJYEN GEREKSİNİMLERİNİ KARŞILAMA DURUMLARI STATUS OF MEETING THE INDIVIDUAL HYGIENE REQUIREMENTS OF PATIENTS BY THE NURSES Songül Göriş* Geliş
DetaylıTÜRKİYE İÇİN YENİ BİR SEÇENEK: TIBBİ DÜŞÜKLER
TÜRKİYE İÇİN YENİ BİR SEÇENEK: TIBBİ DÜŞÜKLER Dünyada Her 1 dakikada: 380 kadın gebe kalmakta, 190 kadın istenmeyen veya planlanmayan gebelikle karşılaşmakta, 110 kadın gebelikle ilgili komplikasyon yaşamakta,
DetaylıKADINLARIN PAP-SMEAR TESTİ BİLGİ VE TUTUMLARININ
KADINLARIN PAP-SMEAR TESTİ İLE İLGİLİ BİLGİ VE TUTUMLARININ BELİRLENMESİ Hatice ACAR BEKTAŞ, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli Sağlık Yüksekokulu Ebelik Bölümü, Arş. Gör. Gülennur SUAR, Zeynep Kamil Kadın
DetaylıTHE INVESTlGA110N OF THE KNOWLEDGE OF THE NURSING AND MlDWIFERY STUDENTON THE FAMILY PLANNING
Atatürk Üniv. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 2, 1999 HEMŞİRELİKVE EBELİK ÖCRENCİLERİNİN AİLE PLANLAMAsı KONUSUNDA BİLGİLERİNİN İNCELENMESi' Şenay OK" Handan ZİNCİR'" Emel EGE'" ÖZET Bu
DetaylıANKARA İLİ DELİLER KÖYÜNDEKİ EVLİ ERKEKLERİN AİLE PLANLAMASI İLE İLGİLİ BİLGİ TUTUM VE DAVRANIŞLARI
Şükran Şankazan, Ayşe Yıldız ANKARA N VERS TES TIP FAK LTES MECMUASI Cilt 55, Say 1, 2002 41-50 ANKARA İLİ DELİLER KÖYÜNDEKİ EVLİ ERKEKLERİN AİLE PLANLAMASI İLE İLGİLİ BİLGİ TUTUM VE DAVRANIŞLARI Şükran
DetaylıİSTANBUL DA GENÇLER ARASINDA CİNSELLİK ARAŞTIRMASI RAPORU
İSTANBUL DA GENÇLER ARASINDA CİNSELLİK ARAŞTIRMASI RAPORU Kültegin Ögel Ceyda Y. Eke Nazlı Erdoğan Sevil Taner Bilge Erol İstanbul 2005 Kaynak gösterme Ögel K, Eke C, Erdoğan N, Taner S, Erol B. İstanbul
DetaylıBirinci basamakta çalışan sağlık personelinin hasta hakları konusunda bilgi düzeylerinin belirlenmesi
Cilt: 6 Sayı: 1 Yıl: 2009 Birinci basamakta çalışan sağlık personelinin hasta hakları konusunda bilgi düzeylerinin belirlenmesi Handan Zincir* Zeliha Kaya Erten* Özet Bu araştırmada, birinci basamak sağlık
DetaylıTürkiye de Biyosidal Uygulayıcılarında Yapılan Araştırma Verilerinin Değerlendirilmesi
Türkiye de Biyosidal Uygulayıcılarında Yapılan Araştırma Verilerinin Değerlendirilmesi Hüseyin İlter Zeynep Aytül Çakmak Nur Baran Aksakal Münir Devriş Tamkoç Enes Ahmet Güven Muhsin Akbaba Çevre Sağlığı
DetaylıTemel Hemşirelik Uygulamalarına İlişkin Hizmet İçi Eğitimin Değerlendirilmesi
Okmeydanı Tıp Dergisi 28(3):146-15, 12 doi:.5222/otd.12.146 Araştırma Temel Hemşirelik Uygulamalarına İlişkin Hizmet İçi Eğitimin Değerlendirilmesi Hacer Özkul Özel *, Demet Yurtsever **, Sevginaz Mutlu
DetaylıT.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ISPARTA İLİ KİRAZ İHRACATININ ANALİZİ
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ISPARTA İLİ KİRAZ İHRACATININ ANALİZİ Danışman Doç. Dr. Tufan BAL YÜKSEK LİSANS TEZİ TARIM EKONOMİSİ ANABİLİM DALI ISPARTA - 2016 2016 [] TEZ
DetaylıSAĞLIK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN EĞİTİMLERİNE VE MESLEKLERİNE BAKIŞ AÇILARI, MESLEKTEN BEKLENTİLERİ
Pamukkale Tıp Dergisi Pamukkale Medical Journal SAĞLIK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN EĞİTİMLERİNE VE MESLEKLERİNE BAKIŞ AÇILARI, MESLEKTEN BEKLENTİLERİ THE VIEW OF DENİZLİ HEALTH COLLEGE STUDENTS ABOUT THEIR
DetaylıCerrahi Kliniklerde Çalışan Hemşirelerin Mesleki Profesyonelliklerinin Değerlendirilmesi
İ.Ü.F.N. Hem. Derg (2012) Cilt 20 - Sayı 3: 193-199 ISSN 1304-4869 Araştırma Yazısı Cerrahi Kliniklerde Çalışan Hemşirelerin Mesleki Profesyonelliklerinin Değerlendirilmesi Evaluation of Professionalism
DetaylıKADINLARIN SEZARYEN SONRASI SEÇTĠKLERĠ AĠLE PLANLAMASI YÖNTEMLERĠ VE BU YÖNTEMLERĠ SEÇME NEDENLERĠNĠN DAĞILIMI *
KADINLARIN SEZARYEN SONRASI SEÇTĠKLERĠ AĠLE PLANLAMASI YÖNTEMLERĠ VE BU YÖNTEMLERĠ SEÇME NEDENLERĠNĠN DAĞILIMI * Esra VERİM 1, Rabia SOHBET 2 ÖZET Hızlı nüfus artışı günümüzde dünyadaki en önemli sağlık
DetaylıDr. Duru Mıstanoğlu Özatağ DPÜ Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD
Dr. Duru Mıstanoğlu Özatağ DPÜ Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD İnfluenza aşısı Mevsimsel influenza tüm dünyada sirküle olan influenza viruslarının neden olduğu akut solunum
DetaylıBURDUR İLİNDE SPORA KATILIMIN SOSYO EKONOMİK BOYUTUNUN ARAŞTIRILMASI
996 I.BURDUR SEMPOZYUMU BURDUR İLİNDE SPORA KATILIMIN SOSYO EKONOMİK BOYUTUNUN ARAŞTIRILMASI Kemal FİLİZ * Kadir PEPE ** ÖZET Araştırmada, Burdur ilinde aktif spor yapan sporcuların sosyoekonomik profillerinin
DetaylıAtatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2007; 10: 1
HARRAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN HEMŞİRELİK MESLEĞİ HAKKINDAKİ BİLGİ, DÜŞÜNCE VE BEKLENTİLERİ Selma DİNÇ* Özlem KAYA** Zeynep ŞİMŞEK*** Kabul Tarihi:11.11.2005 ÖZET ABSTRACT Tanımlayıcı
DetaylıHIV/AIDS E İLİŞKİN BİLGİ 13
HIV/AIDS E İLİŞKİN BİLGİ 13 A. Sinan Türkyılmaz, Turgay Ünalan ve H. Yaprak Civelek TNSA-2003 de cinsel yolla bulaşan hastalıklara (CYBH), özellikle AIDS e ilişkin bilgi düzeyini belirlemek üzere sorular
DetaylıAİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİNDE ÇALIŞMAKTA OLAN EBE VE HEMŞİRELERİN İLETİŞİM BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİNDE ÇALIŞMAKTA OLAN EBE VE HEMŞİRELERİN İLETİŞİM BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ The Evaluation of Midwives and Nurses Communication Skills, Who Work in the Family Health Center
DetaylıHEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI
HEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI Burcu BAYRAK KAHRAMAN* Derya TÜLÜCE* Musa BALİ** Turgay ARINSOY** *Gazi Üniversitesi Sağlık
DetaylıEğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Ağustos 2018 Cilt: 7 Sayı: 3 ISSN:
MALATYA İLİ HALK EĞİTİM MERKEZİ KURSİYERLERİNİN KURS KAZANIMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Öğr. Gör. Aslı Ümran Ulaş İnönü Üniversitesi Arapgir Meslek Yüksekokulu asli.ulas@inonu.edu.tr Öğr. Gör. Naci Bulur
DetaylıNilüfer Halk Sağlığı Eğitim Araştırma ve Uygulama Bölgesi nde Yaş Evli Kadınların Aile Planlaması Yöntemi Kullanımındaki Değişim ( )
Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 37 (1) 21-26, 2011 ÖZGÜN ARAŞTIRMA Nilüfer Halk Sağlığı Eğitim Araştırma ve Uygulama Bölgesi nde 15-49 Yaş Evli Kadınların Aile Planlaması i Kullanımındaki Değişim
DetaylıErciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastaneleri
YATAN HASTALARDA, HASTANE HİZMET KALİTESİNİN RETROSPEKTİF OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ ERCİYES TIP ÖRNEĞİ Uzm. İbrahim BARIN Prof. Dr. Murat BORLU Başmüdür Özcan ÖZYURT Müdür Aydemir KAYABAŞI İstatistikçi
DetaylıHEMODĠYALĠZ HASTALARININ UMUTSUZLUK DÜZEYLERĠ
HEMODĠYALĠZ HASTALARININ UMUTSUZLUK DÜZEYLERĠ *Derya BaĢaran ** Özlem ġahin Altun *Diaverum Özel Merzifon Diyaliz Merkezi **Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Psikiyatri HemĢireliği AD GİRİŞ
DetaylıHEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN MESLEĞİ ALGILAYIŞLARI* Ayşe SAN TURGAY** Birsen KARACA ** Esin ÇEBER*** Gülsün AYDEMİR****
HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN MESLEĞİ ALGILAYIŞLARI* Ayşe SAN TURGAY** Birsen KARACA ** Esin ÇEBER*** Kabul Tarihi: 01.09.2004 ÖZET Bu araştırma, hemşirelik öğrencilerinin hemşirelik mesleğini algılamalarını
DetaylıDOĞURGANLIK TERCİHLERİ 8
DOĞURGANLIK TERCİHLERİ 8 Turgay Ünalan ve Sutay Yavuz Bu bölümde gebeliği önleyici yöntemlere olan talebin belirlenmesine yönelik olarak sorulan sorular incelenmektedir. Cevaplayıcı başka çocuk sahibi
Detaylıİnşaat Sektöründe Eğitim Başarı / Başarısızlık İlişkisinin İncelenmesi
İnşaat Sektöründe Eğitim Başarı / Başarısızlık İlişkisinin İncelenmesi Gökhan Arslan, Serkan Kıvrak Anadolu Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü İki Eylül Kampüsü 26555 Eskişehir Tel: (222) 321 35 50
DetaylıHUZUREVİNDE KALAN YAŞLILARIN GELECEĞE YÖNELİK BEKLENTİLERİNİN UMUTSUZLUK DÜZEYLERİNE ETKİSİ
HUZUREVİNDE KALAN YAŞLILARIN GELECEĞE YÖNELİK BEKLENTİLERİNİN UMUTSUZLUK DÜZEYLERİNE ETKİSİ İlknur AYDIN* ÖZET Bu araştırma huzurevinde kalan yaşlı bireylerin geleceğe yönelik beklentilerinin umutsuzluk
DetaylıObsesif KompulsifBozukluk Hastalığının Yetişkin Ayrılma Anksiyetesiile Olan İlişkisi
Obsesif KompulsifBozukluk Hastalığının Yetişkin Ayrılma Anksiyetesiile Olan İlişkisi Dr. SiğnemÖZTEKİN, Psikolog Duygu KUZU, Dr. Güneş CAN, Prof. Dr. AyşenESEN DANACI Giriş: Ayrılma anksiyetesi bozukluğu,
DetaylıKatılımcının Yaşı n % 21-30 114 21.6 31-40 152 28.8 41-50 208 39.5 51+ 53 10.1 TOPLAM 527 100.0
12 Eczacı Profili-1998-2007 II. 1998 ARAŞTIRMASI BULGULARI ll.l.toplumsal VE EKONOMİK ÖZELLİKLER Katılımcının Yaşı n % 21-30 114 21.6 31-40 152 28.8 41-50 208 39.5 51+ 53 10.1 TOPLAM 527 100.0 Tabloda
DetaylıDÜZCE İLİ KALICI KONUTLAR BÖLGESİNDE 15-49 YAŞ ARASI KADINLARDA YÖNTEM KULLANMA ORANLARI VE TERCİH NEDENLERİ
ARAŞTIRMA DÜZCE İLİ KALICI KONUTLAR BÖLGESİNDE 15-49 YAŞ ARASI KADINLARDA YÖNTEM KULLANMA ORANLARI VE TERCİH NEDENLERİ Yrd. Doç. Dr. Atilla S. MAYDA*, İnt. Dr. Tuğba ARSLAN*, İnt. Dr. Hakan Bahadır BOZKURT*,
Detaylıdaha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.
ÖZET Üniversite Öğrencilerinin Yabancı Dil Seviyelerinin ve Yabancı Dil Eğitim Programına Karşı Tutumlarının İncelenmesi (Aksaray Üniversitesi Örneği) Çağan YILDIRAN Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler
DetaylıFEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLERİNİN LABORATUVAR KULLANIMI VE TEKNOLOJİK YENİLİKLERİ İZLEME EĞİLİMLERİ (YEREL BİR DEĞERLENDİRME)
FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLERİNİN LABORATUVAR KULLANIMI VE TEKNOLOJİK YENİLİKLERİ İZLEME EĞİLİMLERİ (YEREL BİR DEĞERLENDİRME) Hatice GÜZEL Selçuk Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, OFMAE Bölümü, Fizik Eğitimi A.B.D.,
DetaylıDÜZCE TIP FAKÜLTESİ DERGİSİ DUZCE MEDICAL JOURNAL
DÜZCE TIP FAKÜLTESİ DERGİSİ DUZCE MEDICAL JOURNAL ORİJİNAL MAKALE / ORIGINAL ARTICLE EMZİRME DÖNEMİNDEKİ KADINLARDA KONTRASEPTİF YÖNTEM SEÇİMİNİ ETKİLEYEN SOSYODEMOGRAFİK VE KÜLTÜREL FAKTÖRLER 1 Funda
DetaylıİŞYERİNDE SAĞLIĞI GELİŞTİRME ve PROGRAM PLANLAMA. Prof.Dr.Ayşe Beşer Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi ayse.beser@deu.edu.
İŞYERİNDE SAĞLIĞI GELİŞTİRME ve PROGRAM PLANLAMA Prof.Dr.Ayşe Beşer Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi ayse.beser@deu.edu.tr 1 HEDEFLER.Sağlığı, koruma ve geliştirme kavramlarını bilme İşyerlerinde
Detaylı