İŞ GÜVENLİĞİ YÖNÜNDEN YAPILMASI GEREKEN KONTROLLER VE DÜZENLENECEK BELGELER

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İŞ GÜVENLİĞİ YÖNÜNDEN YAPILMASI GEREKEN KONTROLLER VE DÜZENLENECEK BELGELER"

Transkript

1 İŞ GÜVENLİĞİ YÖNÜNDEN YAPILMASI GEREKEN KONTROLLER VE DÜZENLENECEK BELGELER

2 AMAÇ İşyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönünden yapılması gereken her türlü kontrolleri ve düzenlenmesi gereken belgeleri öğrenmek. ÖĞRENİM HEDEFLERİ Yapılması gereken kontroller, Hazırlanması gereken belgeler, İlgili mevzuat hakkında bilgi sahibi olmak.

3 PERİYODİK KONTROLLERİN AMACI İşyerinde bulunan her türlü makine ve tesislerin fiziki özelliklerini önceden belirlemek, İşletme şartlarından dolayı oluşan aşınma, yıpranma gibi durumların varlığını araştırmak, Gerekli hallerde tamir, bakım, onarım ya da işletme şartlarında yapılması gerekli değişiklikleri ve alınacak tedbirleri belirlemek, Bir sonraki periyoda kadar güvenli bir şekilde çalışıp/çalışmayacağı konusunda fikir ve kanaat oluşturmaktır.

4 TEKNİK PERİYODİK KONTROL VE TEST ÖNCESİ HAZIRLIK ÇALIŞMALARI 1-Teknik Periyodik Kontrol Uygulanacak Makine ve Tesisin Bilinmesi gereklidir. 2-Test Metodu ve Uygulanacak Kuralların Belirlenmesi gereklidir. 3- Yetkili Teknik Eleman Temini gereklidir.

5 1-Teknik Periyodik Kontrol Uygulanacak Makine ve Tesisin Bilinmesi Marka,imalat yılı,seri numarası,gücü vb. özellikleri bilinmelidir. Teknik karakteristik değerlerin tespit edilmelidir. Çalışma usul ve esaslarının tespiti gereklidir. İşletme ve bakım şartları ile ilgili belge ve bilgilerin derlenmesi gereklidir.

6 2-Test Metodu ve Uygulanacak Kuralların Belirlenmesi: Kontrol, ölçüm, test usul ve tekniği,-testte kullanılacak cihaz ve aletler,-uyulacak kuralların, Fenni ve teknolojik literatür ile mevcut hukuki düzenlemelerin takip edilerek incelenmesi gereklidir.

7 3- Yetkili Teknik Eleman Temini Kontrol ve test kurallarının belirlenmesi ve eksiksiz uygulanması için konusunun uzmanı elemanlara ihtiyaç vardır.

8 TEKNİK PERİYODİK KONTROL VE TEST SONRASI ÇALIŞMALAR 1-Teknik Rapor Düzenlenmesi: Uygulanan test ve deneyler ile yapılan kontroller esnasında elde edilen bilgileri gösterir,teknik RAPOR hüviyetini taşıyan belge düzenlenmelidir. TEKNİK RAPOR ;Gerekli her türlü bilgilerin,yürütülecek uygulamaların,yetkili teknik elemanın KANAAT ve ONAY ının yer aldığı belgedir.

9 TEKNİK RAPORDA HANGİ BİLGİLER BULUNMALIDIR? TEKNİK RAPORDA:1-Makine ve tesis,2-yetkili teknik eleman,3-test tekniği ve şartları,4-yapılacak işlemler,5- Test ekipmanı,6-teknik Periyodik Kontrol sonuçları ile ilgili bilgiler BULUNMALIDIR Yapılan Teknik Periyodik Kontrol sonrası düzenlenecek raporun BELGE niteliği taşıması önemlidir. Bu sebeple; Daha önce yapılanlar hakkında bilgi edinme ile -Faaliyetin bundan sonra nasıl ve hangi şartlarda sürdürüleceğine ilişkin yönlendirebilme kabiliyetinde olması gereklidir.

10 TEKNİK RAPORUN BÖLÜMLERİ I. -Tanıtım ve Teknik Özellikler. II-Test Metodu ve Uygulanacak Kurallar. III-Değerlendirme IV-İkaz ve Öneriler V.-Sonuç ve Kanaat VI.-Tasdik/Onay

11 2-İkmal-Geliştirme-Süreci Tespit edilen uygunsuzlukların düzeltilmesi ve uygun hale getirilmesi için yapılacak işlemleri kapsar.düzenlenen raporda belirtilenleri yerine getirmek amacıyla ihtiyaç duyulan süre ve bu süre içinde yapılan faaliyetleri kapsar.

12 3-Değerlendirme Süreci Teknik Periyodik Kontrol sonrasında elde edilen değerlerin; Asgari sınır değerleri sağlayıp sağlamadığını belirleme, Makine/tesisini mevzuatta belirlenen süreler içinde güvenli görev yapıp yapamayacağı kanaatini oluşturma sürecidir. Son olarak tüm rapor çalışmaları arşivlenmelidir.

13 1-İşyeri Bina ve Tesislere Ait Kontrollerde ; Taban ve Asma Katlar ve Asma İskeleler kontrol edilmelidir. 2-Üretim Alet ve Makinalarında Yapılan Kontroller yapılmalıdır. 3-Elektrik Tesisatında Yapılan Kontroller incelenmelidir. 4-Yangın Sistemlerinin Kontroller denetlenmelidir. Seyyar Yangın Söndürme Cihazları,Yangın Alarm ve Sistemleri Motopomplar,Yangın Hortumları kontrol edilmelidir. İş ekipmanı kullanımı yazılı yapılmalıdır.alet ve ekipmanı kullanma kılavuzu verilmelidir. İşçilere ve kullanıcılara ait ve ekipman bilgileri verildiği ve bu bilginin ölçüldüğü yapılan sınav ile belirlenmeli ve kaydedilmelidir. Eğer gerekiyorsa bir kullanma belgesi düzenlenmelidir.

14 BİLDİRİMLER VE İZİN TALEPLERİ / 1-İşyerini bildirme: İşyerini kuran, Her ne suretle olursa olsun devralan, Çalışma konusunu kısmen veya tamamen değiştiren, Herhangi bir sebeple faaliyetine son veren ve İşyerini kapatan,işveren ve alt işverenler, bir ay içinde bölge müdürlüğüne bildirmek zorundadır KAYITLAR

15 2-İş Kazalarının ve Meslek Hastalıklarının Bildirimi İşverenler işyerlerinde meydana gelen iş kazasını ve tespit edilecek meslek hastalığını en geç iki iş günü içinde yazı ile ilgili bölge müdürlüğüne bildirmek zorundadırlar.

16 3-Sağlık Kuralları Bakımından Günde Ancak 7,5 Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken İşlerin Bildirimi : Yönetmelikte sayılan işlerden herhangi birini veya birkaçını sürekli olarak veya zaman zaman yapan işverenler, Önceden Bölge Müdürlüğüne yazılı olarak bildirmekle yükümlüdürler

17 4-Gece Çalışmaları: İşveren, gece (her) postalarında çalıştırılacak işçilerin listelerini İşe başlamadan önce alınan işe giriş sağlık raporlarının ve periyodik sağlık raporlarının bir nüshasını, Bölge Müdürlüğüne vermekle yükümlüdür.

18 5-Kadın işçilerin gece postalarında çalıştırılması: Gece postalarında kadın işçi çalıştırmak isteyen işverenler, gece çalıştırılacak kadın işçilerin isim listelerini ilgili bölge müdürlüğüne gönderirler 6-Kanserojen veya Mutajen Maddelerle Çalışmalarda Yetkili Makama Bilgi Verilmesi: Yönetmelik uyarınca yapılan risk değerlendirmesi sonucunda çalışanların sağlığı ve güvenliği yönünden risk bulunduğu saptanan işlerde, Bakanlıkça istendiğinde, işveren aşağıdaki konularda yeterli bilgileri vermek zorundadır.

19 a ) İşyerinde kanserojen veya mutajen maddelerin kullanıldığı prosesler ve/veya işlemler ile bu maddelerin kullanılma nedeni, b) Kanserojen veya mutajen maddeler ve preparatları ile bunları içeren maddelerin işyerinde üretilen ve kullanılan miktarı, c) Maruz kalan işçi sayısı, d) Alınan koruyucu önlemler, e) Kullanılan koruyucu araç ve gerecin türü, f ) Maruziyet şekli ve düzeyi, g) İkame yapılıp yapılamadığı bildirilmelidir.

20 6-Meslek Hastalıklarını Bildirme: Kanserojen veya mutajen maddelere maruziyet sonucu ortaya çıkan meslek hastalıkları Bakanlığa bildirilecektir.

21 7-İşyerinde faaliyetin sona ermesi halinde Kanserojen veya mutajen maddelerle çalışmaların yapıldığı işyerinde faaliyetin sona ermesi halinde işveren Yönetmelik gereği tuttuğu kayıtları Bakanlığa vermek zorundadır. bildirim:

22 8-Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda İşyerinde Faaliyetin Sona Ermesi Halinde Bildirim: Kimyasal maddelerle çalışmalarda işyerinin faaliyetine son verilmesi halinde, işveren sağlık ve maruziyet ile ilgili kayıtları Bakanlığa vermek zorundadır

23 9-İş Güvenliği Uzmanı ve İşyeri Hekiminin Bildirilmesi: İşverenler, iş güvenliği uzmanı veya uzmanları ile iş hekimi veya hekimleri ile yaptıkları sözleşmenin bir nüshasını Genel Müdürlüğe gönderirler. Sözleşmenin herhangi bir nedenle geçerliliğini yitirmesi halinde, taraflarca üç iş günü içinde Genel Müdürlüğe bildirilir.

24 İŞVEREN TARAFINDAN ALINACAK İZİNLER

25 1-Kurma İzni ve İşletme Belgesi Mevzuatta belirtilmiş işyerleri, kurulmaya başlamadan önce, planların Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının yetkili teşkilatına gönderilerek KURMA İZNİ ve işyerleri kurulduktan sonra, yine aynı makama İŞLETME BELGESİ almak için başvuruda bulunurlar.4857 Sayılı İş Kanunu Madde 78

26 2-Kullanımı Yasaklanan Kimyasal Maddelerle Çalışılabilmesi İçin İzin Alınması Yönetmelik ekinde belirtilen kullanılması yasak maddelerle ancak aşağıdaki durumlarda çalışma yapılmasına izin verilir, bu durumda işverenlerin Bakanlıktan izin alması gerekmektedir. Bilimsel araştırma ve deneylerde,yan ürünlerde veya atık maddelerde bulunan bu maddelerin ayrılması işlerinde,teknoloji gereği ara madde olarak kullanılması zorunlu olan üretimlerde. İzin alınmalıdır. Yukarıda belirtilen çalışmalar için izin isteyenler ; İzin isteme nedeni,kimyasal madde veya maddelerin yıllık kullanım miktarları, Bu maddelerde çalışacakların sayısı, Maddelerin kullanılacağı işler, reaksiyonlar ve prosesler, İşçilerin bu maddelere maruziyetini önlemek için alınan önlemler,hakkındaki bilgileri Bakanlığa vermek zorundadır.

27 3-İşin Durdurulma Sebeplerini Gidermek İçin İzin: İşin durdurulması halinde işveren, durdurma sebeplerini gidermek için mühürlerin geçici olarak kaldırılmasını veya çalışanların yaşamı için tehlikeli olduğu belirtilen hususların giderildiğini belirterek işyerindeki durdurma işleminin kaldırılmasını talep edebilir. Bu talebi yazılı olarak bölge müdürlüğüne yapması gerekir.

28 4-İşyerinin Geçici Olarak Açılması veya Kapatılan İşyerinin Açılması İçin İzin: Kapatılan işyeri işvereni, kapatma sebeplerini gidermek amacıyla yapacağı çalışmalar için işyerinin açılmasını veya kapatılan işyerinde kapatmaya gerekçe teşkil eden noksanlıkların giderildiğini yazılı olarak belirterek, bölge müdürlüğünden işyerinin açılmasını isteyebilir.

29 MUHTELİF BELGELER

30 İşçi Özlük Dosyası İşveren çalıştırdığı her işçi için bir özlük dosyası düzenler. İşveren bu dosyada, işçinin kimlik bilgilerinin yanında, bu Kanun ve diğer kanunlar uyarınca düzenlemek zorunda olduğu her türlü belge ve kayıtları saklamak ve bunları istendiği zaman yetkili memur ve mercilere göstermek zorundadır.

31 Çalışma Süresinin Belgelenmesi;İşveren, işçilerin çalışma sürelerini uygun araçlarla belgelemek zorundadır. Çalışma Belgesi; İşten ayrılan işçiye, işveren tarafından, işinin çeşidinin ne olduğunu ve süresini gösteren bir belge verilir.

32 Eğitimin Belgelendirilmesi İşyerlerinde düzenlenen eğitimler belgelendirilir ve bu belgeler çalışanların özlük dosyalarında saklanır.

33 İşçi Kimlikleri Kadın İşçi Kimlikleri İşverenler, gece postalarında çalıştırdıkları kadın işçilerin nüfus kimlik cüzdanlarının onaylı örneklerinin işyerinde bulundurmak ve bunları denetlemeye yetkili makam ve memurların her isteyişinde göstermek zorundadırlar. Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalışanların Kimlikleri İşveren veya vekili, ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırdığı işçilerin nüfus kimlik cüzdanlarının onaylı örneklerini saklayarak, bunları teftiş ve denetlemeye yetkili makam ve memurların her isteyişinde göstermekle ödevlidir.

34 Patlamadan Korunma Dokümanı Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmelik kapsamındaki işyerlerinde işveren, Patlamadan Korunma Dokümanı hazırlayacaktır. Patlamadan korunma dokümanı, işin başlamasından önce Hazırlanacak, işyerinde, iş ekipmanında veya organizasyonunda önemli değişiklik, genişleme veya tadilat yapıldığında yeniden gözden geçirilerek güncelleştirilecektir.

35 Kanserojen ve Mutajen Maddelerin Kullanımın Azaltılması İçin Araştırma İşveren, teknik olarak mümkün olduğu hallerde, işyerindeki kanserojen veya mutajen maddelerin kullanımını azaltacaktır. İşveren, kanserojen veya mutajen maddelerin değiştirilmesi konusunda yapılan araştırma sonuçlarını, istenmesi halinde Bakanlığa vermek zorundadır.

36 Maruziyetin Önlenmesi Ve Azaltılması Acil Durumlar İçin Plan;Kanserojen veya mutajen maddelere maruz kalınan veya maruz kalma ihtimali bulunan yerler uygun ikaz levhaları ve güvenlik işaretleri ile belirlenecektir. Yüksek düzeyde maruziyete neden olabilecek acil durumlar için plan yapılacaktır.

37 Kayıtların Saklanması Kanserojen ve mutajen maddelerle çalışmaların yapıldığı işyerinde belirtilen kayıtlar maruziyetin sona ermesinden sonra en az kırk yıl süre ile saklanacaktır.

38 İş Sağlığı ve Güvenliği Kurullarınca Düzenlenen Belgeler İşveren veya işveren vekili İş Sağlığı ve Güvenliği Kurullarınca hazırlanan toplantı tutanaklarını, kaza ve diğer vakaların inceleme raporlarını ve Kurulca işyerinde yapılan denetim sonuçlarına ait kurul raporlarını, iş müfettişlerinin incelemesini sağlamak amacıyla, işyerinde bulundurmakla yükümlüdür.

39 İşyeri Sağlık Birimince Düzenlenecek Belgeler;Yıllık çalışma planı Sağlık birimi, işyerinde yürütülecek sağlık hizmetleri ile ilgili olarak yıllık çalışma planı hazırlayarak işverenin onayına sunar. Onaylanan plan işyerinde ilan edilir. Ayrıca, bu plan çalışanların temsilcilerine ve varsa iş sağlığı ve güvenliği kuruluna gönderilir.

40 Yıllık Değerlendirme Raporu;Sağlık birimi, işyerinde yürütülen sağlık hizmetleri ile ilgili olarak yapılacak denetimlerde incelenmek üzere her yıl yıllık değerlendirme raporu hazırlar ve bir nüshasını Genel Müdürlüğe gönderir. Kayıt Ve İstatistik,Çalışma ortamı ve çalışanların sağlık gözetimine ait bütün bilgiler kayıt altına alınır ve belgeler muhafaza edilir.

41 Çalışanların sağlık bilgileri, yaptığı işler ve çalıştığı ortamdaki maruziyet bilgileri ile bu maruziyetlerin değerlendirme sonuçları kişisel sağlık dosyalarında saklanır. Sağlık birimi, çalışanların kişisel sağlık dosyalarını işten ayrılma tarihinden itibaren 10 yıl boyunca saklamak zorundadır. Yükümlülük süresi bu süreyi aşan meslek hastalığı riski bulunan işyerlerinde, belirlenen risklerle ilgili evrakların saklanması yükümlülük süresine kadar uzar.

42 Çalışanın işyerinden ayrılarak başka bir işyerinde çalışmaya başlaması halinde, yeni işveren çalışanın kişisel sağlık dosyasını ister. Eski işveren, kişisel sağlık dosyasının onaylı bir örneğini gönderir. Çalışanın işe girişinde ve iş değişikliğinde, işe uyumunun belirlenmesi amacıyla yapılan sağlık muayenesi sonucunda oluşturulan raporda; çalıştırılacağı işler ve çalışma koşulları belirtilir, rapor sonucu işveren ve çalışana yazılı olarak bildirilir. İşyerinde meydana gelen bütün kazalar ve meslek hastalıkları kaydedilir.

43 İşyeri Hekimi Tarafından Düzenlenecek Belgeler Çalışanların işe giriş ve periyodik muayenelerini yapar ve rapor düzenler. Özürlülerin işe alınmaları, işyerinde oluşan bir kaza ya da hastalık sonrasında geçici ya da kalıcı iş göremezliği olanların işe başlamaları veya eski hükümlülerin gerekli sağlık muayenelerini yaparak uygun işe yerleştirilmeleri için rapor hazırlar.sağlık nedeniyle üç haftadan uzun veya meslek hastalıkları veya iş kazaları nedeniyle veya sık tekrarlanan işten uzaklaşmalarda, işe dönüş muayenesi yapar. Kreş ve çocuk bakım yurdu ile emzirme odalarının sağlık koşullarını kontrol eder, sağlık koşullarına uygunluğunu sağlar, çocukların sağlık muayenelerini yaparak kayıt altına alır. İşyerindeki sağlık gözetimi ile ilgili çalışmaları kaydeder ve örneğe uygun yıllık çalışma raporu hazırlayarak iş sağlığı ve güvenliği kuruluna gönderir.

44 İşyeri Hemşiresi ve Sağlık Memuru Tarafından Düzenlenecek Belgeler İşyeri hemşiresi ve sağlık memuru; çalışanların özellikleri ve sağlık düzeyleri ile ilgili veri toplar, kaydeder, sağlık ve çalışma öykülerini işe giriş/periyodik muayene formuna yazar. Yardımcı sağlık hizmetlerinin planlanması, değerlendirilmesi, izlenmesi ve yönlendirilmesinde işyeri hekiminin önerileri doğrultusunda çalışır ve gerekli kayıtları tutar.

45 İş Güvenliği Uzmanı Tarafından Düzenlenecek Belgeler - 1 İşyerinde yapılacak periyodik kontrol, bakım ve ölçümleri planlamak, hazırlanan planların uygulanmasını sağlamak, Acil durum planlarını hazırlamak, Yangından korunma ve yangınla mücadele çalışmalarını yönetmek ve ilgili kayıtların tutulmasını sağlamak, İşyerinde meydana gelen kaza veya meslek hastalıklarının tekrarlanmaması için inceleme ve araştırma yaparak düzeltici faaliyet planlarını yapmak.

46 İş Güvenliği Uzmanı Tarafından Düzenlenecek Belgeler - 2 İşyerinde yapılan incelemelerden sonra inceleme formlarını doldurmak ve formların değerlendirme ve izlenmesi amacıyla muhafazasını sağlamak. İşyerine yeni bir sistem kurulması veya makine ya da cihaz alınması halinde; sağlık ve güvenlik yönünden aranan özellikleri belirlemek ve bu özelliklere uygun sistemin kurulması, makine veya cihazın alınması için işverene rapor vermek. Uygun nitelikteki kişisel koruyucuların seçimi, sağlanması, kullanılması, bakımı ve test edilmesi ile ilgili bilgi ve önerileri hakkında işverene rapor vermek.

47 Kaza Kayıtları; İşveren üç günden fazla işgünü kaybı ile sonuçlanan iş kazaları ile ilgili kayıt tutar.(bu kayıtların tutulması ile ilgili usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.) Kaza Raporları; İşveren işçilerin uğradığı iş kazaları ile ilgili rapor hazırlar.(bu kayıtların tutulması ile ilgili usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.) Eğitim Programı; Genel eğitim planına uygun olarak yıl içinde düzenlenecek eğitim faaliyetlerini gösterir bir yıllık eğitim programı hazırlanır.

48 Ölçme ve Değerlendirme Verilen eğitimin sonunda bir ölçme ve değerlendirme yapılır. İş Sözleşmesi Süresi bir yıl ve daha fazla olan iş sözleşmelerinin yazılı şekilde yapılması zorunludur. Yazılı sözleşme yapılmamışsa iki ay içinde çalışma şart ve koşullarını yazılı olarak verilmesi, iş sözleşmesi iki aylık süre dolmadan sona ermiş ise, bu bilgilerin en geç sona erme tarihinde işçiye yazılı olarak verilmesi zorunludur.

49 İş yerinde yapılacak periyodik kontroller ve işlemlerden bazıları da şunlardır; -Ağır ve Tehlikeli İşler Tüzüğü (Md.3)ne göre;ağır ve tehlikeli işlerde çalışan personel, yılda bir sağlık kontrollünden geçmelidir. -İş Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü hükümlerine göre aşağıdaki kontroller periyodik olarak yapılacaktır. -İnsan ve yük asansörleri belirli periyotlarda kontrol edilmelidir (Md.25) -Yangın pompaları 6 ayda bir kontrol edilmeli, günde 1 defa su ile işletme deneyi yapılmalıdır. (İş -Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Md.118) -Lastikli yangın hortumları 3 ayda bir kontrol edilmelidir.( 120) -Seyyar yangın söndürücüler 6 ayda bir kontrol edilmelidir.(128)

50 İş yerinde yapılacak periyodik kontroller ve işlemlerden bazıları da şunlardır; İşyerlerinde 6 ayda bir genel kontrolü yapılmalıdır.(131) Aspirasyon tesisatının 3 ayda bir genel kontrolü yapılmalıdır.(200) Kazanlar yıllda bir kontrol edilmelidir. En az 3 ay kullanılmayan kazanlar tekrar devreye alındığında kontrol edilmelidir.(207) Kazan emniyet vanaları her vardiye değişiminde kontrol edilmelidir.(219) Basınçlı kaplar yılda bir kez kontrol edilmelidir. En az 3 ay kullanılmayan basınçlı kaplar tekrar devreye alındığında kontrol edilmelidir.(223) Basınçlı kapların emniyet sübapları her vardiya değişiminde veya günde 1 kez denenmelidir.(226). Hava kompresörü hız regülatörü belirli aralarla kontrol edilmelidir.(241). Kompresörler yılda 1 kez kontrol edilmelidir.(244)

51 İş yerinde yapılacak periyodik kontroller ve işlemlerden bazıları da şunlardır; Kaldırma makinalarının çelik halat, zincir, kanca, sapan, kasnak, fren ve otomatik durdurucuları 3 ayda bir kontrol edilmelidir.(378). Boru tesisatı belirli aralarla kontrol edilmeli, kusurlu vana ve bağlantılar ile yıpranmış borular değiştirilmelidir.(485). Tehlikeli sıvıların bulunduğu tank, yılda bir kontrol edilmelidir.(513). Emniyet kemerleri belirli aralarla kontrol edilmelidir.(529). Maske, filtre ve süzgeçler belirli aralarla kontrol edilmelidir.(533) Aydınlatma dahil, elektrik tesisatı yılda bir kontrol edilmelidir.( Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı maddeler Tüzüğü mdd:40) Paratonerler ve yıldırıma karşı alınan önlemler yılda bir kontrol edilecektir.(57)

52 İşyeri sağlık ve güvenlik birimleri ile ortak sağlık ve güvenlik birimleri yönetmeliği ne göre belge ve kayıtlandırma işlemleri şöyle devam ediyor;

53 İşverenlerin yükümlülükleri MADDE 5 (1) İşverenler, işyerlerinde, sağlıklı ve güvenli çalışma ortamını sağlamak amacıyla; iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini belirlemek, almak, uygulanmasını izlemek, denetlemek ve geliştirmek, iş kazası ve meslek hastalıklarını önlemek, işçilere ilkyardım ve acil müdahale ile önleyici ve koruyucu sağlık ve güvenlik hizmetlerini vermekle yükümlüdür. (11) İşveren, işyeri sağlık ve güvenlik birimi ile ortak sağlık ve güvenlik biriminin, başka bir işyerinden kendi işyerine çalışmak üzere gelen işçilerin sağlık bilgilerine ulaşabilmesini sağlar.

54 İşverenlerin yükümlülükleri MADDE 5 (12) İşveren, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı doğrultusunda, kayıt ve bildirim yükümlülüklerini işyeri sağlık ve güvenlik birimi veya ortak sağlık ve güvenlik birimi ile işbirliği içerisinde gerçekleştirir. (13) İşveren, işçilerin kişisel sağlık dosyalarını işten ayrılma tarihinden itibaren 10 yıl süreyle saklamak zorundadır. İşyeri ortam faktörlerinden kaynaklanan hastalıkların yükümlülük süresi bu süreyi aşan işyerlerinde, evrakların saklanması hastalıkların yükümlülük süresine göre uzar. İşçinin işyerinden ayrılarak başka bir işyerinde çalışmaya başlaması halinde, yeni işveren işçinin kişisel sağlık dosyasını ister, önceki işveren de dosyanın bir örneğini onaylayarak gönderir.

55 İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimi ile Ortak Sağlık ve Güvenlik Biriminin Görevleri Çalışma Usul ve Esasları Görevleri şöyledir; MADDE 18 - (1) İşyeri sağlık ve güvenlik birimi ile ortak sağlık ve güvenlik birimleri, sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı oluşturmak üzere işin normal akışını aksatmamak şartıyla ve verimli bir çalışma ortamının sağlanmasına katkıda bulunmak amacıyla; a) İşçilerin sağlık gözetimi, b) Çalışma ortamının gözetimi, c) Eğitim, danışmanlık ve bilgilendirme, ç) İlkyardım ve acil müdahale, d) Kayıt ve istatistik görevleri ile benzeri diğer görevleri yerine getirmekle yükümlüdür.

56 İşçilerin Sağlık Gözetimi MADDE 19 - (1) İşçilerin sağlık gözetimi, işçilerin sağlığını korumak ve geliştirmek amacı ile işçilere verilecek her türlü sağlık hizmetini kapsar.

57 Kayıt ve İstatistik - 1 MADDE 23 - (1) İşçilerin sağlık gözetimine ve çalışma ortamının gözetimine ait bütün bilgiler, işyeri sağlık ve güvenlik birimi veya ortak sağlık ve güvenlik birimince kayıt altına alınır ve belgeler 10 yıl süreyle saklanır. (2) İşçilerin sağlığının çalışma şartlarından etkilenip etkilenmediğinin belirlenmesinde; işe giriş ve periyodik sağlık kontrolleri, hastalık ve sağlık sorunları ile ilgili yapılan başvuruların günlük ve aylık kayıtları ile iş kazaları ve meslek hastalıkları, işe devamsızlık, zararlı ve tehlikeli madde kayıtları kullanılır.

58 Kayıt ve istatistik - 2 (3) İşyeri sağlık ve güvenlik birimi ile ortak sağlık ve güvenlik birimleri, işçilerin sağlık bilgileri, yaptıkları işler ve çalıştıkları ortamdaki maruziyet bilgileri ile bu maruziyetlerin değerlendirme sonuçlarının, işyerindeki kişisel sağlık dosyalarında, gizlilik ilkesine uyularak saklanmasını sağlar. (4) İşveren, işçiler ve temsilcileri ile varsa iş sağlığı ve güvenliği kurulunun, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili kayıt ve istatistiklere ulaşabilmesini sağlar. (5) İşyeri sağlık ve güvenlik birimi ile ortak sağlık ve güvenlik birimleri, işyerinde meydana gelen bütün iş kazalarını ve meslek hastalıklarını kaydeder ve bunlarla ilgili rapor hazırlar, iş kazaları ve meslek hastalıkları ile ilgili kayıt ve takip işlemlerinde Ek-2'de belirtilen örnek formları kullanır, iş kazaları ve meslek hastalıklarının kayıtlarını değerlendirerek kaynaklarını belirler ve bunlara yönelik tedbirleri geliştirir.

59 Yıllık Çalışma Planı MADDE 24 - (1) İşyeri sağlık ve güvenlik birimi ile ortak sağlık ve güvenlik birimi, yürütülecek hizmetler ile ilgili olarak yıllık çalışma planı hazırlar ve hazırlanan plan işveren tarafından onaylanır. Onaylanan plan işyerinde ilan edilir. Bir nüshası işyeri sağlık ve güvenlik birimi ile ortak sağlık ve güvenlik birimince kayıt altına alınır.

60 Yıllık Değerlendirme Raporu MADDE 25 - (1) İşyeri sağlık ve güvenlik birimi ile ortak sağlık ve güvenlik birimi, işyerindeki sağlık gözetimi ve çalışma ortamının gözetimi ile ilgili çalışmaları kaydeder ve Ek-3'te belirtilen örneğine uygun yıllık değerlendirme raporu hazırlayarak işverene, iş sağlığı ve güvenliği kuruluna ve Genel Müdürlüğe gönderir. Genel Müdürlüğe gönderilen yıllık değerlendirme raporu, yazılı olarak ve elektronik ortamda iletilir. Bu bilgiler, Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğüne, Genel Müdürlük tarafından elektronik ortamda bildirilir.

61 Görevlendirme Belgesi ve Sözleşme MADDE 26 - (1) İşveren, işyeri sağlık ve güvenlik biriminde görev alacak ve bu Yönetmelikte belirtilen niteliklere sahip işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer personelin görevlerini yerine getirmeleri hususunda bir görevlendirme belgesi düzenler. Bu hizmetlerin tamamının veya bir kısmının ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden alınması durumunda taraflarca sözleşme yapılır. Görevlendirme belgesi veya sözleşme üç nüsha düzenlenir. Düzenlenen nüshalardan biri işverende, biri işyeri sağlık ve güvenlik birimi veya ortak sağlık ve güvenlik biriminde kalır, diğer nüsha ise Genel Müdürlüğe gönderilir.

62 Belge ve kayıt tutma açısından İşyeri hekimlerinin görevleri; MADDE 32 - (1) İşyeri hekimleri, iş sağlığı hizmetleri kapsamında aşağıdaki görevleri yapmakla yükümlüdür:

63 a) İşle ilişkisi bakımından, gece postaları da dahil olmak üzere işçilerin sağlık gözetimini yapmak, b) İşyerlerinde sağlığa zararlı riskleri tanımlamak ve değerlendirmek, c) Birden fazla madde veya etkene aynı anda maruz kalınması durumunda, ortaya çıkabilecek sağlık tehlikelerini iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı kapsamında değerlendirmek, ç) İşçilerin işe girişlerinde sağlık muayenelerini yaparak işe uygun olduklarını belirten sağlık raporunu hazırlamak, d) Yapılan işin özelliğine göre, işin devamı süresince işçilerin periyodik sağlık muayenelerini iş sağlığı ve güvenliği mevzuatında belirtilen aralıklarla yapmak,

64 e) İşçilerin işe giriş ve periyodik muayenelerini Ek-7'de verilen örneğine uygun olarak yapmak, f) Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliğinde belirtilen ağır ve tehlikeli işlerde çalışan işçilerin işe giriş ve periyodik sağlık muayenelerini, Muayene Formu örneğine göre yapmak, ğ) Sağlık sorunları nedeniyle üç haftadan daha uzun süreli işten uzaklaşmalarda veya meslek hastalıkları, iş kazaları nedeniyle ya da sık tekrarlanan işten uzaklaşmalarda işe dönüş muayenesi yapmak, h) İşçinin işe girişinde ve iş değişikliğinde, işe uyumunun belirlenmesi amacıyla yapılan sağlık muayenesi sonucunda düzenlenen raporda, çalıştırılacağı işler ve çalışma şartlarını belirtmek, rapor sonucunu işveren ve işçiye yazılı olarak bildirmek,

65 ı) Herhangi bir kaza, hastalık veya periyodik muayene sonrasında eski işinde çalışması sakıncalı bulunan işçinin, mevcut sağlık durumuna uygun bir işte çalıştırılmasını tavsiye etmek, i) Özürlü ve eski hükümlülerin işe alınmaları, işyerinde oluşan bir kaza veya hastalık sonrasında geçici ya da kalıcı iş göremezliği olanların işe başlamaları, uygun işe yerleştirilmeleri için gerekli sağlık muayenelerini yaparak rapor hazırlamak ve işlerine uyumlarını sağlamak, j) Gebe veya emziren kadınları, 18 yaşından küçükleri, iki yaşından küçük çocuğu olan anneleri, meslek hastalığı tanısı veya şüphesi olanları, kronik hastalığı olanları, yaşlıları, malul ve özürlüleri, alkol, ilaç ve uyuşturucu bağımlılığı olanları, birden fazla iş kazası geçirmiş olanlar gibi özelliği olan işçileri; yakın takip ve koruma altına almak, bilgilendirilmelerine özel önem vermek, yapılacak risk değerlendirmesinde özel olarak dikkate almak,

66 k) Gerekli laboratuvar tetkiklerini, radyolojik tetkik ve muayeneleri yaptırmak, l) Bulaşıcı hastalıkların kontrolünü sağlayarak yayılmasını önleme ve aşılama çalışmaları yapmak, portör muayenelerini yaptırmak, ö) Meslek hastalığı tanısı veya şüphesi olan ve iş kazası geçiren işçileri izlemek ve bunların kontrolünü yapmak, meslek hastalıkları tanısında yetkili hastaneler ile işbirliği içinde çalışmak, p) İş kazasına uğrayan veya meslek hastalığına yakalanan işçilerin rehabilitasyonu konusunda işyerindeki ilgili birimlerle işbirliği içinde çalışmak,

67 r) İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili mevcut durum, sorunların tespiti, bunların çözümü için etkin metotların geliştirilmesi, öncelikler ve sonuçların değerlendirilmesi amacıyla belirli aralıklarla incelemeler yapmak, s) Çalışma ortamının gözetimi ile ilgili olarak gerektiğinde ölçümler yapılmasını sağlayarak alınan sonuçların işçilerin sağlığı yönünden değerlendirmesini yapmak, ş) İşyerinde varsa iş sağlığı ve güvenliği kuruluna katılarak çalışma ortamı ve işçilerin sağlık gözetimi ile ilgili gerekli açıklamalarda bulunmak, danışmanlık yapmak ve kurulda alınan kararların uygulanmasını izlemek, v) İşyerinde ilkyardım ve acil müdahale hizmetlerinin organizasyonunu yapmak, ilgili personelin eğitiminin sağlanması çalışmalarını yürütmek,

68 y) İş ile işçinin uyumunu sağlamak için; iş usullerinin işçilerin fiziksel ve zihinsel kapasitelerine uyarlanması, işçilerin sağlığının yapılan iş ve işlemler ile çalışma ortamındaki çeşitli stres faktörlerinden olumsuz yönde etkilenmesi ihtimaline karşı inceleme ve araştırmalar yapmak, z) İş kazaları ve meslek hastalıklarının analizine katılmak, meslek hastalığı tanısı veya şüphesi olanların bulunduğu ortamlarda çalışan işçilerle ilgili inceleme yapmak, aa) Yeni teçhizatın sağlık açısından değerlendirilmesi ve test edilmesi gibi iş uygulamalarının iyileştirilmesine yönelik programların geliştirilmesi çalışmalarına katılmak, bb) Yıllık çalışma planını, varsa iş güvenliği uzmanı ile işbirliği yaparak hazırlamak,

69 cc) İşyerindeki sağlık gözetimi ile ilgili çalışmaları kaydetmek ve Ek-3'te belirtilen örneğine uygun yıllık değerlendirme raporunu, varsa iş güvenliği uzmanı ile işbirliği yaparak hazırlamak, çç) İş sağlığı, hijyen ve ergonomi alanlarında bilgi ve eğitimin verilmesi için ilgili taraflarla işbirliği yapmak, dd) İş sağlığı, hijyen ve ergonomi ile kişisel koruyucu donanımlar ve toplu koruma yöntemleri konularında tavsiyelerde bulunmak, ee) İşyeri yöneticilerine, iş sağlığı ve güvenliği kurulu üyelerine, işçilere ve temsilcilerine genel sağlık konularında eğitim vermek ve bu eğitimlerin sürekliliğini sağlamak, ff) İşçilere, bağımlılık yapan maddelerin, özellikle tütün ve tütün mamullerinin, kullanılmasının zararları konularında eğitim vermek, gg) Yukarıda belirtilen görevleri ile ilgili gerekli kayıtların tutulmasını sağlamak.

70 İş ile ilgili olarak İş yeri Sağlık biriminin takip edip tutması gereken kayıtlardan bazıları da şunlardır - 1 Ölümle sonuçlanan vakalar Bilinç kaybı: Bilinç kaybına yol açan işle ilişkili tüm durumlar kaydedilmelidir. Tıbbi tedavi: Bir hastalık ya da rahatsızlığı elimine etmek için hastanın bakımı ya da yönetimidir. İş yapabilmede sınırlılık: İşiyle ilişkili bir ya da daha fazla rutin görevlerini yerine getiremiyorsa, tam süreli çalışamıyorsa kaydedilir

71 İş ile ilgili olarak İş yeri Sağlık biriminin takip edip tutması gereken kayıtlardan bazıları da şunlardır - 2 İş değiştirme: Yaralı ya da hasta bir işçinin düzenli olarak yaptığı içinden diğer bir işe transfer olmasıdır. Bir vaka eğer yaralı ya da hasta işçi gün içinde rutin iş görevlerini yerine getiremiyorsa dinlenmesi için diğer işe transfer edilirse kaydedilmesi gerekir. İşten uzak kalınan günler: Bir ya da daha fazla gün işten uzak kalınıyorsa kayıt edilir. Bu günlere yaralandığı/hasta olduğu günler dahil edilmez. İlkyardım Bir sağlık profesyoneli tarafından tanılanan önemli yaralanma ve hastalıklar: İşle ilişkili olan kanser, kronik geri dönüşsüz hastalıklar, kulak zarı perforasyonu, diş ya da kemik kırıkları mutlaka kaydedilmelidir.

72 KAYIT TUTULMASI GEREKEN DİĞER ÖZEL DURUMLAR İğne batması/kesici yaralanmalar: Bir bireyin diğer bireyin potansiyel enfeksiyon materyalleriyle kontaminasyonunu içeren iğne batmaları ya da kesici yaralanmalar İşitme kayıpları: işçinin işitme düzeyi 25 db ya da 2000, 3000, and 4000 hertz ise kaydedilmelidir. Yapılan odiogram sonuçları daha önce yapılanlarla karşılaştırılmalıdır. Tüberküloz: Bir birey işyerinde aktif tüberkülozu olan bireyle temas sonucu tüberküloz olduğu bilinen vakalar kaydedilir. İşçi ailesinde tüberküloz tanısı almış bir bireyden dolayı yada iş dışındaki bir maruziyetten dolayı tüberküloz olduğu biliniyorsa kaydedilmemelidir.

73 YASAL DÜZENLEMELERDE BELİRLENMİŞ KAYITLAR; İşe giriş raporları Meslek hastalıkları için özel olarak düzenlenecek kayıtlar Hasta bakım-izlem fişleri Gebe ve emzikli işçilerle ilgili kayıtlar Gece postalarında çalışan kadın işçilerin sağlık kontrolleri ile ilgili kayıtlar Çocuk işçilerin sağlık kontrolü İçme suyu Kişisel ilkyardım paketleri ile ilgili kayıtlar

74 KİŞİSEL SAĞLIK KAYITLARI Kişisel sağlık kayıtları elle ya da bilgisayarda tutulur. Çalışanların sağlık kayıtları çalışmaya başladığı andan itibaren tutulur ve bu nedenle kapsamı çok önemlidir. İşe giriş öncesi, özel amaçla yapılan muayeneler, periyodik muayeneler (yıllık odiometri vb.), işle ilişkili hastalık ve yaralanmalar bunların izleme sonuçları, fiziksel değerlendirme, tanılama, fonksiyonel kapasite incelemeleri, tedavi ve öneriler,işle ilişkisi olan /olmayan hastalıkların tedavisi kişisel sağlık kayıtları arasında yer almalıdır. İşle ilişkisi olamayan sağlık verilerinin işle ilişkili olanlardan ayrı tutulması önerilmektedir.

75 KAZA ARAŞTIRMASI/SORUŞTURMA Şirketlerde iş kazalarının araştırılması ve rapor tutulmasının 3 temel nedeni vardır. Kaza ve hastalıkların özellikleri, gerçek nedenleri ve ramakkala atlatılan durumları saptamak Gelecekte benzer kazaların oluşmasını önlemeye yönelik etkili metotlar geliştirmek Yasal gereksinimleri karşılamak Bu genellikle işyerindeki iş sağlığı ve güvenliği komitesindeki bir uzman tarafından yapılır. Bu kayıtlar sistematik olarak tutulmalıdır.

76 HASTALIKLARIN BELGELENMESİ Bu kayıtlar genellikle yönetim tarafından ve tıbbi sorumlularca yapılmalıdır. Bu sağlık eğitim programlarının planlanmasında ve sağlık, güvenlikle ilişkili gözlemlerle işçilerdeki genel hastalıklar arasında ilişki kurulmasında kullanılır.

77 KAYITLARIN KORUNMASINDA GİZLİLİĞİ SAĞLAMA İşyeri sağlık çalışanları tarafından tutulan sağlık kayıtları sağlık çalışanlarının kontrolü ve denetiminde güvenli bir yerde saklanmalıdır. İlgili formlar doldurulduğunda, anlaşılabilir, okunabilir olmasına özen gösterilmeli ve kurallarına göre doldurulmalıdır. Kayıtların bilgisayara aktarılarak kullanılması ve saklanılması pratik ve kullanışlı bir yöntemdir. İş sağlığı çalışanları için önemli olan diğer bir konu ise gizli tutulması gereken vakalarda etik kurallara uygun davranılmalıdır. Böyle durumlar kayıt edilirken işçinin ismi yazılmaz, isim yazılması gereken yere gizli/özel vaka yazılmalıdır. Vaka sayıları ve isimler ayrı bir yerde listelenmeli ve gizliliği sağlanmalıdır.