İÇİNDEKİLER. Duygusal ve Davranışsal Bozuklukların Tanımı 2

Transkript

1 İÇİNDEKİLER Bölüm 1 Giriş 1 Duygusal ve Davranışsal Bozuklukların Tanımı 2 Normal Dışı Davramışları Belirlemede Öznellik 2 Gelişimsel Değişimlerin Bir Bireyin Davranışsal ve Duygusal Dengesi Üzerindeki Etkileri 3 Federal ve Devlet Eğitim Kurumlarının Sosyal Olarak Uyumsuz veya Yargılanması Gereken Çocukların Nasıl Ayırt Edilebileceğine İlişkin Eğilimi 3 Birinci Düzeyde Duygusal ve Davranışsal Özellikler Göstermeyen Bazı Tanılarla İlgili Tartışmalar (örn. DEHB, Otizm Spektrum Bozukluğu) 3 Alanın ve Özel Eğitimin Tanımlanamayan Genel Doğası 4 Belli Bir Durumdaki Eğilimlere Göre Şizofreni ve Diğer Psikiyatrik Tanıların Göz Önüne Alınması veya Alınmaması 4 Topluma Uyum Sorunu Yaşayan Öğrencilerin Dahil Edilmesinin Etkisi 4 Büyüyen Bir Alan 5 Duygusal ve Davranışsal Bozukluğu Olan Bir Çocuk Profili 6 İşlevsel Davranış Değerlendirmesi ve Uygulamaları 7 Etkili Bir Davranışsal Müdahale Planının Geliştirilmesi 10 Davranış Destek Planlarının Ögeleri 13 Öğrencinin Çevresindeki Olayları Nasıl Algıladığını ve Nasıl Tecrübe Edindiğini Öğrenin 15 Problem Davranışın Ortaya Çıkmasını Önlemeyi Araştırın 15 Öğretim Okullarda Mevcut Olan En Güçlü Davranış Destek Stratejisidir 15 Problem Davranışı Ödüllendirmekten Kaçının 15 Olumlu Davranışları Ödüllendirin 15 En Zor Durumda Ne Yapacağınızı Bilin 15 Gözleme ve Değerlendirme 16 xi

2 xii Ön Söz Tedavi Edici Olmayan Tipik Öğretmen-Bakıcı Tepkileri 16 Davranış Yönetiminde Yeterlilik Algısı 16 Rahatsız Edici Davranışı Hoş Görme veya Ona Olan Eğilim/Duyarlılık 16 Kişisel ve Profesyonel Stres Yönetimi 17 Sınıf veya Okul Kültürü ile İlgilenilen Öğrenci Arasındaki Algılanan Uyum İyidir Anlayışı 17 Bakıcının Çocuk ile Olan Akrabalığı veya Sezgisel Bağlantısı 17 Olumsuz Davranışın Türüne ve Ciddiyetine Göre Okul, Toplum ve Aile Politikaları 18 Davranış Yönetiminin Öğretmenlerin Alanı Olmadığı Düşüncesi 18 Doğru Yaklaşımı Geliştirme: Olumsuz Davranışı Azaltmaya ve Sınıfta Bir Topluluk Oluşturmaya Dair Bazı İpuçları 18 Bölüm 2 Davranım Bozukluğu 26 Davranım Bozukluğunun Karakteristik Özellikleri 29 Davranım Bozukluğunun Yaygınlığı 31 Eş Tanı 31 Davranım Bozukluğunun Etiyolojisi 32 Biyolojik Etmenler 32 Neropsikolojik Etmenler 33 Psikososyal Etmenler 34 Risk Faktörlerine İlişkin Sonuçlar 35 Değerlendirme 35 Mülakatlar 35 Değerlendirme Ölçekleri 36 Doğrudan Gözlem 36 Özet 37 Tedavi Stratejileri 37 Bilişsel-Davranışsal Tedavi 37 Aile Temelli Müdahaleler 38 Çok Sistemli Tedavi 39 Psikofarmakolojik Müdahale 40 Özet 41 Okul Temelli Müdahaleler 41 Sorunu Değerlendirme 41 Etkili Bir Müdahale Planı Geliştirme 43

3 Ön Söz xiii Öğretici Yaklaşımlar 44 Bilişsel Davranışsal Yaklaşımlar 47 Bölüm 3 Karşı Gelme Bozukluğu 57 Yaygınlık ve Eş Tanı 61 Karşı Gelme Bozukluğunun ÖzellikLeri 62 Karşı Gelme Bozukluğunun Etiyolojisi 63 Biyolojik Faktörler 63 Çocuk Yetiştirme ve Ailevi Faktörler 64 Çocuğun Özellikleri 65 Karşı Gelme Bozukluğunun Değerlendirilmesi 66 Tedavi Stratejileri 67 Çalışmaların Sonuçlarını Değerlendirme 67 İnanılmaz Yıllar Eğitim Programı 68 Ebeveyn Müdahale Eğitimi Programı 69 Öğretmen Eğitimi Müdahale Programı 70 Çocuk Eğitim Müdahaleleri 70 Okul Temelli Müdahaleler: Jack Straw 71 Problemin Değerlendirilmesi 72 Etkili Bir Müdahale Planı Geliştirme 75 Bölüm 4 Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu 86 Giriş 87 Kısa Bir Açıklama 87 DEHB nin Tanıtımı 88 DEHB nin Özellikleri 90 Dikkat Eksikliğinin Baskın Olduğu DEHB Türü 90 Hiperaktif-Dürtüselliğin Baskın Olduğu DEHB Türü 90 DEHB, Karışık Tip 92 Evrensel Özellikler 92 Yaygınlık ve Eş Tanı 93 DEHB in Etiyolojisi 94 Beyin Yapısı ve İşlevleri 94 Hamilelik ve Doğumda Yaşanan Zorluklar 94 Yetersiz Beslenme ve Diyet Bağlantısı 95 Çevresel Faktörler 95 Genetik Faktörler 95 Psikososyal Faktörler (Aile Faktörleri) 95

4 xiv Ön Söz DEHB nin Değerlendirilmesi 96 Tedavi Stratejileri 97 Ebeveyn ve Öğretmenler İçin Psikososyal Eğitim 97 Bilişsel Strateji Eğitimi 98 İlaçlı Müdahaleler 98 Çok Sistemli Terapiler 104 Okul Temelli Müdahaleler 104 Problemin Değerlendirilmesi: Vincent (Hiperaktif-Dürtüselliğin Baskın Olduğu DEHB Türü) 105 Etkili Bir Müdahale Planı Geliştirme 108 Problemin Değerlendirilmesi: Brett (Dikkat Eksikliğinin Baskın Olduğu DEHB Türü) 109 Etkili Bir Müdahale Planı Geliştirme 110 Bölüm 5 Kaygı Bozuklukları I: Özgül Fobi, Ayrılma Kaygısı Bozukluğu ve Sosyal Kaygı Bozukluğu 120 Özgül Fobi 122 Özgül (Spesifik) Fobinin Karakteristik Özellikleri 123 Yaygınlık 124 Özgül Fobinin Etiyolojisi 124 Özgül Fobinin Değerlendirilmesi 126 Tedavi Stratejileri 127 Okul Temelli Müdahaleler 131 Öğretmenler İçin İpuçları 133 Ayrılık Kaygısı Bozukluğu 134 Özellikleri 134 Ayrılık Kaygısı Bozukluğunun Yaygınlığı 135 Ayrılık Kaygısı Bozukluğunun Etiyolojisi 136 Ayrılık Kaygısı Bozukluğunun Değerlendirilmesi 138 Tedavi Stratejileri 139 Okul Temelli Müdahaleler 140 Öğretmenler İçin İpuçları 143 Sosyal Kaygı Bozukluğu (Sosyal Fobi) 144 Sosyal Kaygı Bozukluğunun Özellikleri 144 Sosyal Kaygı Bozukluğunun Etiyolojisi 145 Sosyal Kaygı Bozukluğunun Değerlendirilmesi 146 Tedavi Stratejileri 147 Okul Temelli Müdahaleler 148 Öğretmenler İçin İpuçları 150

5 Ön Söz xv Bölüm 6 Kaygı Bozuklukları II: Travma Sonrası Stres Bozukluğu, Yaygın Kaygı Bozukluğu, ve Obsesif-Kompulsif Bozukluk 156 Travma Sonrası Stres Bozukluğu 158 TSSB nin Özellikleri 159 Yaygınlığı ve Eş Tanı 159 TSSB nin Etiyolojisi 161 TSSB nin Değerlendirilmesi 162 Tedavi Stratejileri 162 Özet 164 Okul Temelli Müdahaleler 165 Öğretmenler İçin İpuçları 167 Yaygın Anksiyete (Kaygı) Bozukluğu (Aşırı Kaygı Bozukluğu) 168 Yaygın Anksiyete (Kaygı) Bozukluğunun Özellikleri 168 Yaygın Anksiyete (Kaygı) Bozukluğunun Yaygınlığı 169 Yaygın Anksiyete (Kaygı) Bozukluğunun Etiyolojisi 169 Yaygın Anksiyete (Kaygı) Bozukluğunun Değerlendirilmesi 169 Tedavi Stratejileri 170 Okul Temelli Müdahaleler 170 Öğretmenler İçin İpuçları 172 Obsesif Kompulsif Bozukluk 173 Obsesif Kompulsif Bozukluğun Özellikleri 174 Obsesif Kompulsif Bozukluğun Yaygınlığı 174 Obsesif Kompulsif Bozukluğun Etiyolojisi 175 Obsesif Kompulsif Bozukluğun Değerlendirilmesi 176 Tedavi Stratejileri 177 Okul Temelli Müdahaleler 178 Öğretmenler İçin İpuçları 181 Bölüm 7 Yeme Bozuklukları 188 Anoraksia Nervoza 190 Anoraksia Nervozanın Özellikleri 191 Blumia Nervoza 192 Blumia Nervozanın Özellikleri 193 Aşırı Yeme Bozukluğu 194 Aşırı Yeme Bozukluğunun Özellikleri 195 Yeme Bozukluklarının Genel Özellikleri 196 Yeme Bozukluklarının Epidemiyolojisi, Yaygınlığı ve Gelişimsel Seyri 196 Yeme Bozukluklarının Gelişimsel Süreci 197

6 xvi Ön Söz Yeme Bozukluklarında Eş Tanı ve Ayırt Edici Tanı 199 Yeme Bozukluklarının Etiyolojisi 200 Biyolojik Faktörler 200 Psikolojik Faktörler 201 Sosyokültürel Faktörler 203 Aile Faktörleri 203 Özet 204 Yeme Bozukluklarının Değerlendirilmesi 204 Medikal Değerlendirme 204 Ergenle Mülakat 204 Ailelerle Mülakat 205 Diyetisyenle Konsültasyon 205 Standart Değerlendirme 206 Yeme Bozukluklarının Tedavisi 206 Hastanede Tedavi 206 Bireysel Danışma 208 Aile Danışmanlığı 209 Grup Danışmanlığı 210 Farmakolojik Tedavi 210 Tedavi Sonuçları 211 Sonuç 212 Okul Temelli Müdahaleler 212 Problemin Değerlendirilmesi: Siobhan 212 Siobhan İçin Etkili Bir Davranışsal Müdahale Planı Geliştirme 214 Problemi Değerlendirme: Michele 215 Michele İçin Etkili Bir Müdahale Planı Geliştirme 216 Problemi Değerlendirme: Aaron 217 Aaron İçin Etkili Bir Davranışsal Müdahale Planı Geliştirme Bölüm 8 Depresif Bozukluklar, Bipolar Bozukluklar ve Okul Çağındaki Çocuk ve Gençlerde İntiharın Önlenmesi 229 Duygu Durum Bozukluklarının Özellikleri 231 Depresif Bozuklukların Yaygınlığı 232 Majör Depresif Bozukluk 233 Majör Depresif Bozukluğun Gelişimi 234 MDB de Ayrıcı Tanı ve Eş Tanı 234 MDB nin Etiyolojisi 235

7 Ön Söz xvii Distimi 238 Depresif Bozuklukların Değerlendirilmesi 238 Depresif Bozukluklarda Tedavi Stratejileri 240 Okul Temelli Müdahaleler 243 Bipolar Bozukluk 245 Bipolar Bozukluğun Özellikleri 246 Bipolar Bozukluğun Değerlendirilmesi 247 Bipolar Bozuklukta Psikofarmakolojik Tedavi 249 Okul Temelli Müdahaleler 250 Ergen İntiharı 252 Ergen İntiharının Yaygınlığı 252 Ergen İntiharının Uyarı İşaretleri 253 İntihar Mülakatı 256 Bölüm 9 Otizm Spektrum Bozukluğu 264 Otistik Bozuklukların Kliniksel Özellikleri 268 Sosyal Etkileşimde Bozukluklar 268 Dil ve İletişim 270 Sterotipik, Tekrarlayan ve Ritüelleşen Davranışlar 271 Okul Uyumu ve Akademik Başarı 271 Asperger Sendromu 272 Asperger Sendromunun Özellikleri 273 Otizm Spektrum Bozukluklarının Yaygınlığı 274 Otizm Spektrum Bozukluklarının Etiyolojisi 275 Genetik Etkiler 275 Nörokimyasal Risk Faktörleri 275 Nörolojik Risk Faktörleri 277 Beyin Fonksiyonu 278 Çevresel Faktörler 279 Otizm Spektrum Bozukluklarının Değerlendirilmesi 280 Görsel Ölçümler 280 Tanılayıcı Mülakatlar 282 Gözlem Ölçekleri 283 Asperger Sendromu İçin Araçlar 284 Tedavi Stratejileri 284 Sapkın Davranışlara Davranışsal Müdahaleler 285 Daha İyi Öğrenme İçin Davranışsal Müdahaleler 286 Yüksek Fonksiyonlu Otizm ve Asperger Sendromu: Sosyal Yeterliliği Arttırma 288 Psikofarmakolojik Tedavi 291

8 xviii Ön Söz Okul Temelli Müdahaleler 293 Problemi Değerlendirme: Carmen 293 Etkili Bir Müdahale Planı Geliştirme: Carmen 295 Problemi Değerlendirme: James 296 Etkili Bir Müdahale Planı Geliştirme: James 299 Bölüm 10 Riskli Davranışlar ve Duygusal Rahatsızlık 310 Madde Kullanımı ve Kötüye Kullanımı 311 Giriş 312 Ergenlerin Uyuşturucu Tercihleri 313 Madde Kötüye Kullanımının Tedavisi 316 Madde Kötüye Kullanımının Önlenmesi 317 Riskli Cinsel Davranışlar 318 Karşılaştırmalı Bir Çalışma: İki Öykü 318 Giriş 319 Korunmasız Cinsel İlişki: HIV/AIDS Riski 320 Ergen Hamileliği ve Anneliği 321 Cinsel Eğitim Yaklaşımları 326 Okul İçi Şiddet 328 Giriş 329 Şiddet Tehdidinin Değerlendirilmesi ve Tepki Verme 333 Okullarda Tehdit Yönetimi 333 Okul Şiddetine Yönelik Etkili ve Etkisiz Yaklaşımlar 335 Zorbalık 340 Çete Üyeliği ve Benzer Faaliyetler 349 Amerikadaki Gençlik Çeteleri: Güncel Veriler 350 Okullardaki Çete Etkisi 351 Okullarda Çetelerin Özellikleri 352 Çete Üyeliğinin Hizmet Ettiği Amaç 353 Bir Ergen Çete Üyesinin Profili 354 Okullardaki Çete Eylemleriyle Mücadele Etmek 354 Başarılı Bir Önleme Programı Örneği 357 Sonuç 358 Bölüm 11 Günümüzdeki Başarılara Bir Bakış 367 Geçmişe ve Genele Bakış 368 IDEA (2004) nın Doğurguları: Duygusal ve Davranışsal Bozuklukları Olan Öğrenciler İçin Düzenlemeler 371

9 Ön Söz xix Teknoloji ve Anlamlı Öğrenme Yaşantılarının Olumlu Etkileri 373 Bilgisayarların Kullanımıyla İlgili Birkaç Söz 374 Tetikleyici Bir Çocukla Etkili Bir Biçimde Nasıl Çalışılır? 375 İlişki Hakkında Birkaç Söz 376 Kalıp Yargıların Tuzaklarından Kaçınma 378 Farklılıkların Tanımlama ve Müdahale ile Olan İlişkisini Anlama 378 Duygusal ve Davranışsal Bozukluğu Olan Öğrencilerin Aileleriyle İşbirliği İçinde Çalışma 380 Son Söz 382 Kaynaklar 395 İsim Dizini 457 Konu Dizini 473