ISSN: Volume2 Issue2 ABOUT THIS JOURNAL

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ISSN: 2147-8775. 2014 Volume2 Issue2 ABOUT THIS JOURNAL"

Transkript

1

2 ISSN: Volume2 Issue2 ABOUT THIS JOURNAL Journal of Tourism and Gastronomy Studies is an academic, refereed and online journal publishing research, review, and theoretical articles in the field of tourism and gastronomy. The journal is published four times a year. The articles to be submitted should be in English or Turkish. Journal of Tourism and Gastronomy Studies welcomes articles from different institutions and countries. All manuscripts submitted to the Journal of Tourism and Gastronomy Studies is sent to the referees after the initial review of the editorial board with respect to formatting and content. Manuscripts must be submitted in accordance with the style of writing specified in the book of The Publication Manual of the American Psychological Association (5th edition). Web Adress Chaırman of The Editorial Board Kurban ÜNLÜÖNEN (Ph.D.) Editor in Chief İrfan YAZICIOĞLU (Ph.D.) editor@jotags.org The Members of The Editorial Board R. Pars ŞAHBAZ (Ph.D.) Fügen DURLU ÖZKAYA (Ph.D.) Menekşe CÖMERT (Ph.D.) Hakan KOÇ (Ph.D.) Alper IŞIN Burcu KOÇ Abstracting&Indexing Index Copernicus International Asos Index Global Impact Factor (GIF) International Scientific Indexing Universal Impact Factor Scholarsteer (Scholarly Information) Address Gazi University Faculty of Tourism, Department of Gastronomy and Culinary Arts Gölbaşı / Ankara, TURKEY Journal of Tourism&Gastronomy Studies

3 BOARD OF REFEREES Ahmet TAYFUN, Gazi Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Türkiye, Ali YAYLI, Gazi Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Rekreasyon Yönetimi Anabilim Dalı, Türkiye, Alptekin SÖKMEN, Gazi Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler, İşletme Anabilim Dalı, Türkiye, Arzu KILIÇLAR, Gazi Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Seyahat İşletmeciliği ve Turizm Rehberliği Anabilim Dalı, Türkiye, Azize TUNÇ, Gazi Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Türkiye, Badar Alam İkbal, Monarch Üniversitesi, İşletme Fakültesi, Ticaret Bakanlığı, İsviçre, fulbrightmail.org Bahattin ÖZDEMİR, Akdeniz Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü, Türkiye, bahattin@akdeniz.edu.tr Burhan KILIÇ, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Yiyecek-İçecek İşletmeciliği Bölümü, Türkiye, bkilic@mu.edu.tr Cafer TOPALOĞLU, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Konaklama İşletmeciliği Bölümü, Türkiye, ctopaloglu@mu.edu.tr Demet KOCATEPE, Sinop Üniversitesi, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu, Yiyecek-İçecek İşletmeciliği Bölümü, Türkiye, dkocatepe@sinop.edu.tr Ebru GÜNEREN, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Turizm Rehberliği Bölümü, Türkiye, ebruguneren@nevsehir.edu.tr Ece KONAKLIOĞLU, Gazi Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Türkiye, ece@gazi.edu.tr Evren GÜÇER, Gazi Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Rekreasyon Yönetimi Anabilim Dalı, Türkiye, evrengucer@gazi.edu.tr Fulya SARPER, Gazi Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Gastronomi ve Mutfak Sanatları Anabilim Dalı, Türkiye, afulya@gazi.edu.tr Gonca GÜZEL ŞAHİN, Atılım Üniversitesi, İşletme Fakültesi, Turizm İşletmeciliği Bölümü, Türkiye, guzel@atilim.edu.tr Gürkan AKDAĞ, Mersin Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü, Türkiye, gurkanakdag@mersin.edu.tr H. Dilek SEVİM, Gazi Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Rekreasyon Yönetimi Anabilim Dalı, Türkiye, dsevim@gazi.edu.tr Hulusi DOĞAN, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Yiyecek-İçecek İşletmeciliği Bölümü, Türkiye, hulusidogan@mu.edu.tr Ionel BOSTAN, Al. I.Cuza Üniversitesi, Romanya, ionel_bostan@yahoo.com Kemal BİRDİR, Mersin Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Turizm İşletmeciliği Bölümü, Türkiye, kemalbirdir@mersin.edu.tr Journal of Tourism&Gastronomy Studies

4 Kurtuluş KARAMUSTAFA, Erciyes Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Turizm İşletmeciliği Bölümü, Türkiye, M. Mithat ÜNER, Gazi Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler, İşletme Anabilim Dalı, Türkiye, Muhammed Arkam, Poonch Üniversitesi, Pakistan, Muhammed Ziya-ur-Rehman, Modern Diller Ulusal Üniversitesi, Pakistan, Murat BAYRAM, Pamukkale Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Turizm İşletmeciliği Bölümü, Türkiye, Murat KIZANLIKLI, Gazi Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Rekreasyon Yönetimi Anabilim Dalı, Türkiye, Nevin ŞANLIER, Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Türkiye, Nebojsa Pavlovic, Lise "Djura Jaksic", Raca,Sırbistan, Noor Mohammad, Multi Medya Üniversitesi,Malezya, Nurten ÇEKAL, Pamukkale Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü, Türkiye, Onur GÖRKEM, Pamukkale Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü, Türkiye, Osman ÇALIŞKAN, Akdeniz Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü, Türkiye, Peide Liu, Shandong İktisat Üniversitesi,Çin, gmail.com R. Pars ŞAHBAZ, Gazi Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Türkiye, pars@gazi.edu.tr Rafikul İSLAM, Uluslararası İslam Üniversitesi Malezya, Malezya, rislam@iium.edu.my Recai M. YÜCEL, Albany New York University, ABD, recaiyucel@mac.com Reynaldo Gacho SEGUMPAN, Universiti Utara Malezya, Malezya, segumpan@gmail.com Sedat YÜKSEL, Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu, Umman, sedatyuksel@gmail.com Semih ÖZKAN, Alanya HEP Üniversitesi, Türkiye, sozkan1@yahoo.com Serkan BERTAN, Pamukkale Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Turizm İşletmeciliği Bölümü, Türkiye, sbertan@pau.edu.tr Sevil BÜLBÜL, Gazi Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Seyahat İşletmeciliği ve Turizm Rehberliği Anabilim Dalı, Türkiye, sevilbulbul@gazi.edu.tr Subbash C. Sharma, Jai Narain Vyas University, Hindistan, subhashchandrasharma@gmail.com Suzan Şeren KARAKUŞ, Gazi Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Gastronomi ve Mutfak Sanatları Anabilim Dalı, Türkiye, suseren@gazi.edu.tr Journal of Tourism&Gastronomy Studies

5 Umut AVCI, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Konaklama İşletmeciliği Anabilim Dalı, Türkiye, Ümmühan BAYRAM, Pamukkale Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü, Türkiye, Vinod Kumar Singh, Gurukul Kangri'nin Üniversitesi, Hindistan, Yalçın ARSLANTÜRK, Gazi Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Seyahat İşletmeciliği ve Turizm Rehberliği Anabilim Dalı, Türkiye, Yüksel ÖZTÜRK, Gazi Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Türkiye, Zeynep ASLAN, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Turizm Rehberliği Bölümü, Türkiye, Journal of Tourism&Gastronomy Studies

6 ISSN: Volume 2 Issue 2 Contents Dört ve Beş Yıldızlı Otel İşletmeleri Mutfak Şeflerinin, Mutfak Teknolojilerinin Verimliliğe, Kaliteye ve Müşteri Memnuniyetine Etkisine İlişkin Algıları (Perceptions of Four and Five Stars Hotels Chefs toward the Effects of Kitchen Technologies on Productivity, Quality and Customer Satisfaction) Kemal BİRDİR, Tuncay ÇANAKÇI Turizmde Yerel Yiyeceklerin Önemi ve Coğrafi İşaretleme: Van Otlu Peyniri (The Importance of Local Foods in Tourism and Geographical Indication: Van Herbal Cheese) Uysal YENİPINAR, Hasan KÖŞKER, Sıla KARACAOĞLU Standart Reçetelerin Turizm Sektöründe Sürdürülebilirliğe Katkısı: Mersin Yöresi Kahvaltı Örnekleri (Contribution to Sustainability of the Standard Recipes in Tourism Sector: Examples of Mersin Region Breakfast) Şükran ÖKTEM Tüketici Etnosantrizminin Yerli Turistik Ürün Satın Alma Niyeti Üzerindeki Etkisi (The Effects of Consumer Ethnocentrism nn Purchase Intention of Domestic Tourism Product) Ahmet TAYFUN, Mert GÜRLEK Meyve, Sebze ve Sağlımız (Fruit, Vegetable and our Health) Aybuke CEYHUN SEZGİN Türkiye de Zeytin Üretilmeyen Bölgelerde Yaşayan Halkın Zeytinyağı Hakkındaki Farkındalıkları: Malatya Örneği (Awareness of the Locals Living in Regions Where Olive is not Produced in Turkey: The Case Study of Malatya) Mustafa AKSOY, Ünsal KÜTÜK.52-61

7 Gastronomi Turizminde Türk Mutfağının Önemi (The Importance of Turkish Cuisine in Gastronomy Tourism ) Menekşe CÖMERT, Fügen DURLU ÖZKAYA Yerli Turistlerin Eskişehir in Kültür Turizmine İlişkin Algıları (The Perception of Domestic Tourists Regarding Eskisehir s Cultural Tourism) Şerife ÜSKÜDAR, Mustafa ÇAKIR, Saadet Pınar TEMİZKAN

8 ISSN:

9 Dört ve Beş Yıldızlı Otel İşletmeleri Mutfak Şeflerinin, Mutfak Teknolojilerinin Verimliliğe, Kaliteye ve Müşteri Memnuniyetine Etkisine İlişkin Algıları (Perceptions of Four and Five Stars Hotels Chefs toward the Effects of Kitchen Technologies on Productivity, Quality and Customer Satisfaction) Kemal BİRDİR a, *Tuncay ÇANAKÇI b a Mersin University, Faculty of Tourism, Department of Tourism Management, Çiftlikköy Kampüsü, Yenişehir, Mersin / Turkey b Erciyes University, Faculty of Tourism, Department of Tourism Management, 38039, Kayseri / Turkey Makale Geçmişi Gönderim Tarihi: Kabul Tarihi: Anahtar Kelimeler Teknoloji Otel Mutfak Teknolojileri Oteller Keywords Technology Hotel Kitchen Technologies Hotels Öz Dört ve beş yıldızlı otel işletmeleri mutfak şeflerinin, mutfak teknolojilerinin verimliliğe, kaliteye ve müşteri memnuniyetine ilişkin algılarını incelemek amacıyla yapılan bu araştırma 2012 yılı, Mayıs ve Haziran aylarında gerçekleştirilmiştir. Konuyla ilgili literatürden faydalanılarak oluşturulmuş anket, 650 dört ve beş yıldızlı otele gönderilmiştir. Araştırmaya Türkiye genelinde faaliyet gösteren dört ve beş yıldızlı 161 otelin mutfak şefleri katılmıştır. Araştırmaya katılan mutfak şeflerinin yaklaşık %70 i mutfaklarında yeni teknoloji ekipman kullandıklarını belirtmişlerdir. Çalışmada, mutfak şeflerinin yeni ekipmanlarda en önem verdikleri özelliğin, ekipmanın yetkili servis ağının yaygın olması olduğu görülmektedir. Alınacak yeni ekipmanın enerji tüketimi de mutfak şefleri tarafından önemsenen diğer bir konu olmuştur. Mutfak şefleri, yeni ekipmanların müşteri memnuniyetine etkisinin olup olmadığına dair kesin bir fikir belirtmemişlerdir. Araştırma sonuçlarına göre, yeni teknoloji mutfak ekipmanlarının, verimliliğe, kaliteye ve müşteri memnuniyetine doğrudan veya dolaylı olarak etki ettiği söylenebilir. Mutfak şeflerinin bu konunun araştırılmasını teşvik eder nitelikteki beyanları konuyla ilgili daha kapsamlı çalışmaların yapılması gerekliliğini ortaya koymuştur. Abstract This study was conducted to analyze the perceptions of four and five-star-hotel management kitchen chefs in regard to the efficiency of kitchen technologies, quality and customer satisfaction. The survey was developed benefiting from the related literature and was sent to 650 four and five-star hotel kitchen chefs. A total of 161 four and five-star hotel chefs operating throughout Turkey participated in the research. Almost 70 % of the cuisine chiefs taking part in the research stated that they used new technological equipments for their kitchens. It is found that the quality to which the chefs attach importance at most in modern utensils is the prevalence of their authorized service networks. The energy consumption of the new equipments is another issue considered important by the kitchen chefs. The chefs did not express a certain opinion on whether the new equipments had impact on the customer satisfaction or not. According to the results of the study, it is possible to assert that the new technological kitchen equipment had direct and/or indirect influence on efficiency, quality and customer satisfaction. The statements of cuisine chefs which seem to promote researching this subject have revealed the necessity to do more extensive studies for the matter involved. *Sorumlu Yazar kemalbirdir@mersin.edu.tr (K. Birdir), tuncaycanakci@erciyes.edu.tr (T. Çanakçı) 3

10 Journal of Tourism and Gastronomy Studies 2/2 (2014) 3-12 GİRİŞ Gıda endüstrisinde ürün kalitesini arttırmak ve gıdalarla insanlara bulaşabilecek mikroorganizmaları engellemek amacıyla daha az enerji ve en az miktarda gıda katkı maddesi kullanarak gıdaları korumak için araştırmalara devam edilmektedir. Özellikle son yıllarda tüketicinin bilinçlenmesi ile yüksek kalitede, üstün lezzette ve tazeye yakın özelliklerini muhafaza eden ürünlere olan talep hızla artmaktadır (Kadaş ve Evrendilek, 2009: 78). Mutfakta kullanılan makinelerde meydana gelen teknolojik gelişmeler birçok olumlu sonucu beraberinde getirmektedir. Zaman ve enerjiden tasarruf sağlayan yeni teknolojik makinelerin, verimliliğe olan olumlu etkilerinin yanı sıra ortaya çıkan ürünlerin kalitelerinin artmasını ve kalitenin devamlılığını sağlamaktadır. Bunun sonucunda, müşteri memnuniyeti en üst düzeylere çıkmaktadır (Rodgers, 2007: 901). Doğru ekipman seçimi işgücü maliyetlerini azaltmakta, yiyecek kalitesini arttırmakta ve sınırlı olan mutfak alanını en verimli şekilde kullanılmasını sağlamaktadır (Hensdill, 1996: 71). Murdoch a göre (2011: 24), bir restoranın müşteri sayısını arttırmasında, mutfak ekipmanı rolü büyüktür. İyi ekipman, maliyetleri azatlığı gibi zamandan da tasarruf sağlamaktadır. Çalışmanın amacı, dört ve beş yıldızlı otel işletmeleri mutfak şeflerinin, mutfak teknolojilerinin verimliliğe, kaliteye ve müşteri memnuniyetine ilişkin algılarını incelemektir. Çalışmanın daha önce yapılmamış olması önemini arttırmaktadır. Teknoloji ve Mutfak Teknolojileri Doğan (2010: 41) teknolojiyi, bilimsel ve diğer sistematik bilgilerin pratik alanlarda sistemli bir şekilde uygulanması olarak tanımlamıştır. Teknoloji, yeni bir ürün üretimini veya mevcut üretilen ürünlerin daha ucuz ve kaliteli üretimini sağlayan bilgi, üretim süreci ve tekniğidir (Çiftçi, 2004: 60). Hızla gelişen ve değişen teknoloji günümüz insanının vazgeçilmez bir ihtiyacıdır. İnsanların neredeyse hemen her gün değişen yeni teknolojik araç ve gereçlerin yararlarını bilmelerinin dışında, bu araçları kendi ihtiyaçlarına yönelik olarak kullanabilmeleri oldukça önemlidir (Çepni, 2005: 54; Çelik ve Kahyaoğlu, 2007: 98; Şemseddin ve Odabaşı, 2004: 32). Dolayısıyla, teknolojik yeniliğin sağladığı hızlı üretim ve gelir artışının yanı sıra, uluslararası rekabet gücünü kazanmada da en temel belirleyicilerinden biri olduğu genel kabul görmektedir (Ansal, 2004: 50). Otel Mutfaklarında Kullanılan Teknolojinin Önemi Son yıllarda her alanda olduğu gibi mutfak cihazları da teknolojik olarak modern hale gelmiştir. Yeni teknoloji ile donatılmış bu aletler, farklı biçimleri, renkleri, kontrol elemanları, dijital göstergeleri, programlanabilir olmaları nedeniyle kullanıcıları etkilemeyi başarmışlardır (Rande, 1995: 158). Günümüz modern mutfakları ile şefler, geçmişte imkansız denilebilecek işleri artık başarabilmektedirler. Maliyetler düşmekte, işletme kalitesi, verimliliği ve etkinliği artmaktadır (Hensdill, 1996: 71). Yiyecek içecek işletmelerinde kullanılan yeni teknolojinin, işletme 4 maliyetlerini ve işgücü maliyetlerini azalttığıda bilinmektedir (Nation s Restaurant News, 2007:3). Otel Mutfak Teknolojilerinin Ürün Kalitesine Etkileri İşletmenin yapısına göre en uygun ekipmanı seçmek işletme maliyetleri açısından oldukça önemlidir. Bu yemek ve servis kalitesini de etkileyen bir durumdur (Hensdill, 1996: 71). Gelişmiş yeni teknoloji fırınlarla yemekler servis zamanından kısa bir süre önce pişirilip tam zamanında servise hazır hale getirilebilmektedir. Yemeklerin kısa sürede servise hazır hale gelebilmesi yemeklerin kalitesini arttıran bir unsurdur. Ayrıca, israf kontrolünü daha da kolay hale getirmiştir (Hensdill, 1996: 71). Yemeğin kaliteli olup olmaması üç ana faktöre bağlıdır. Bunlar; yemeğin içeriği, müşterinin beklentileri ve yemek salonunun atmosferidir (Rodgers, 2007: 900). Örneğin, Chili s Grill and Bar işletmesi üretilen ürünlerde standart kaliteyi yakalamak, enerji tüketimini azaltmak ve dolayısıyla müşteri memnuniyetini arttırmak için teknoloji yatırımlarına $100 milyon harcama yapacağını belirtmiştir (Scarpa, 2010: 20). HACCP (Tehlike Analizi Kritik Kontrol Noktaları Sistemi) gıda güvenliği uygulamaları için yeni teknoloji ürünler oldukça önemlidir. Örnek olarak, yeni çıkan soğutucularda bulunan bilgisayar sistemi, sıcaklığın normal seviyenin altına düşmesi durumunda yoluyla veya cep telefonuna uyarı mesajı göndererek aksaklığı derhal öğrenme imkanı tanımaktadır. Bu gıda kalitesinin bozulmasını önler, gıdanın güvenli bir şekilde muhafazasını sağlar (Nation s Restaurant News, 2007:4). Otel Mutfak Teknolojilerinin Verimliliğe Etkileri Verimlilik, üretilen mal ve hizmet miktarı ile bu mal ve hizmet miktarının üretilmesinde kullanılan girdiler arasındaki oran olarak tanımlanmaktadır (Yükçü ve Atağan, 2009:4). İlk akla gelen ancak başka sorunlara da yol açabilecek maliyet düşürme yöntemi daha az personelle çalışmaktır (Met ve Erdem, 2006: 55). Eski mutfak ekipmanlarının yeni teknolojik ürünlerle değişimi de uzun dönemde maliyetleri azaltmaktadır. Mutfak ekipmanlarını yenileyen ve mutfağını yeniden dizayn eden bir çok işletme, işletme verimliliğinin arttığını ve maliyetlerinin düştüğünü belirtmişlerdir (Hensdill, 1996: 71). Mc Donald s son açıklamasında yenilenmiş teknolojik ekipmanların işletme verimliliğini arttırdığını ve enerji tüketimini azalttığını belirtmiştir. Bunun yanı sıra yeni teknolojik ekipmanlarla mutfak için kullanılan alanın azaldığını, müşterilere daha fazla alan yaratıldığını ve verimliğin arttığı belirtilmiştir (Nation s Restaurant News, 2007:3). Enerji Tüketiminde Azalmalar İşletmelerde enerji kullanımını en aza indirmek verimlilik açısından önemlidir. Bir restorantta kullanılan enerjinin % 35 ini havalandırma sistemlerinde, %28 inin yemek hazırlamada, %18 inin temizlik ve sanitasyon işlerinde, %13 ünün aydınlatmada ve %6 sının soğutucularda kullanıldığı yapılan çalışmalarda görülmektedir (Willams, 2008: 12). İşletme mutfaklarında kullanılan su bataryalarına, daha az su kullanmak amacıyla suyun hacmini arttırıcı cihazlar takılması su tasarrufu için önemlidir. Bu cihazlar, suyun

11 Journal of Tourism and Gastronomy Studies 2/2 (2014) 3-12 püskürtülmesini sağlayarak daha az su ile yıkama ve durulama işleminin gerçekleştirilmesini sağlamaktadır. Bu cihazın kullanımı ile günde ortalama 6 litre ile 20 litre, ayda 180 litre ile 600 litre arasında tasarruf sağlanabilmektedir (Zimmer, 2006: 38). Mutfaklarda kullanılan ekipmanların kullanılmadığı zamanlarda bekleme konumuna geçmesi enerji tasarrufu açısından önemlidir. Bir kızartma makinesinin kullanım dışı zamanlarda bekleme konumuna alınması kullanılan kızartma yağının daha uzun süre kullanılmasına imkan verdiği gibi enerji tasarrufu da sağlanmış olur (Nation s Restaurant News, 2007:3). Alandan Tasarruf Mutfak ekipmanlarının yenilenmesi mutfakların işletme içerisinde kapladıkları alandan da tasarruf yapmasına yol açmıştır. Mutfakta kullanılmayan fazla alanlar servis alanlarına devredilerek, müşteri kapasitesi arttırılmıştır. Yeni oluşturulan mutfaklar daha küçük olmasına karşın yeni ekipmanlarla daha fazla müşteriye cevap verebilecek üretim kapasitesine ulaşmıştır (Hensdill, 1996: 72). Özellikle hava yolu taşımacılığı yapan firmalar ve büyük yolcu gemileri için mutfaklarda kullanılan alan oldukça önemlidir. Az alanda, çok sayıda müşteri ihtiyaçlarına cevap verebilen mutfakların dizayn edilmesi, artan alanların müşteri sayısını arttırabilecek şekilde değerlendirilebilmesini sağlamıştır. Bu da işletme verimliliğini arttıran önemli bir etkendir (Rodgers, 2007: 904). İşgücü Maliyetlerinde Azalma Eski mutfaklarda tüm ekipmanların sabit olması, tüm işlemlerin tek merkezde yapılmasına ve buradan servise hazır yiyeceklerin servis salonuna taşınması işleminin çok sayıda servis personeli ile gerçekleştirilmesine neden oluyordu. Günümüzde özellikle banket organizasyonları için tasarlanmış, içine yüzlerce tabak koyulabilen, yemeklerin sıcak kalmasını sağlayan özel sıcak arabalar kullanılmaktadır. Bu arabalar sayesinde geçmişte 1000 kişilik bir organizasyonda kişilik servis ekibi çalışmaktayken, günümüzde bu organizasyon 6-8 servis personelin çalışması yeterli olabilmektedir. İşgücünden sağlanan bu tasarruf yeni ekipmanlar için harcanan ücretin 1 yılda karşılanmasını sağlamaktadır (Hensdill, 1996: 74). Zamandan Tasarruf İşletme mutfaklarında kullanılan son teknoloji ekipmanlar, yapılan işin daha kısa sürede bitirilmesini sağlamaktadır. Günümüzde tüketicilerin hızlı yemek yeme talepleri artmaktadır. Hızlı yiyecek satışı yapan işletmeler için hızlı üretim yapan ekipmanların önemi daha da büyüktür. Birkaç dakika içerisinde yiyeceğin istenilen kalitede tüketicinin beğenisine sunulması işletmeler için önemlidir (New Kit On The Block, 2011: 28). Mutfak alanının kullanımı da zaman tasarrufu açısından önemlidir. İyi planlanmamış bir mutfak alanında, mutfak personeli çalışma zamanının ortalama % kadarlık kısmını mutfakta yürüyerek harcamak zorunda kalabilmektedir. Mutfak alanının iyi planlanması ve mutfak ekipmanlarının boyutu bu zaman kaybını yarı yarıya indirebilmektedir (Giritlioğlu, 2008: 44). 5 Otel Mutfak Teknolojilerinin Müşteri Memnuniyetine Etkileri Mutfakta kullanılan makinelerde meydana gelen teknolojik gelişmeler birçok olumlu sonucu beraberinde getirmektedir. Yeni teknolojik makineler sayesinde, çok sayıda yemek, kısa sürede hazır hale gelebilmektedir. Müşterilerine, Alfa Hava Yolları şirketinin yılda 60 milyon, Disney yolcu gemilerinin üç günde 10 bin porsiyon yemek sunması, ancak son teknoloji makineler ile mümkün olmaktadır (Rodgers, 2007: 901). İşletmelerin kalıcı olabilmesi ve karlı bir büyüme sağlayabilmesi, müşterileriyle olan ilişkilerinin uzun vadeli ve istikrarlı olmasına bağlıdır. Müşteri ile ilişkilerin uzun soluklu olması için işletmenin sunduğu hizmet ve ürün kalitesinin müşteri tarafından beğenilmesi ve kalitenin sürekliliğinin sağlanması gereklidir. Satın aldığı mal ve hizmetten memnun kalan müşterilerin, tekrar yine aynı mal ya da hizmeti satın alma isteğinde bulunması olasıdır (Gustaffson, Johnson ve Ross, 2005: 210). Literatür Taraması Yapılan kapsamlı literatür taraması sonucunda otel işletmeleri mutfak şeflerinin mutfak teknolojilerinin verimliliğe, kaliteye ve müşteri memnuniyetine ilişkin algılarına dair yapılmış bir araştırmaya rastlanılmamıştır. Hensdill (1996: 71-74) tarafından yapılan çalışmada, İspanya, Kanada ve Almanya da bulunan üç otel işletmesinin mutfaklarında yapılan yenileme çalışmasından sonra mutfak şefleriyle görüşülmüş ve verimliliğin iki kat arttığı, müşteri sayısında artış sağlanmasına rağmen her müşteriye eşit kalitede hizmetin ulaştırılabildiği ve günlük üretilen yemek porsiyon kapasitesinde inanılmaz artışların yaşandığı şefler tarafından beyan edilmiştir. Bu olumlu etkilerin, yenileme çalışması sırasında alınan yeni teknoloji mutfak ekipmanları sayesinde gerçekleştiği belirtilmiştir. Konuyla ilgili başka bir çalışma da Murdoch (2011: 24-26) tarafından yapılmıştır. Aynı zamanda Felix isimli restoranın da mutfak şefi olan Murdoch, mutfakta kullanılan ekipmanların üretim maliyetlerini azaltmada ve zamandan tasarruf sağlamada oldukça önemli olduğunu belirtmiştir. Murdoch, yeni teknoloji ekipmanlar ile yapılan yemeklerin pişirilme şeklinden ve yemeğin görüntüsünden dolayı müşterilere daha kaliteli yemek sunma fırsatı sağlandığını deneyimlerine dayanarak aktarmıştır. Ayrıca yeni pişirme ekipmanlarının, sıcaklık ayarlamalarının oldukça kolay olması, yemeklerin pişirilmesi sırasında yaşanılabilecek aksaklıkların minimuma indirilmesini sağladığı belirtilmiştir. Rodgers (2007: ) tarafından yapılan yemek servisinde yeni teknolojiler isimli çalışmada, yeni mutfak ekipmanlarının kullanımı ile enerji maliyetlerinde azalma ve ekipmanların kapladığı alanda %50 ye yakın tasarrufun sağlanabileceği belirtilmiştir. Ayrıca çalışmada, yeni ekipmanların kullanımı ile insanların robotlar gibi sıfıra yakın hatayla üretim yapabildikleri sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmada, yeni teknoloji ile donatılmış mutfaklarda her türlü güvenlik önleminin alınması da yeni teknoloji kullanımını teşvik eden bir sebep olarak karşımıza çıkmaktadır. Bean in (2007: 44-48) enerji verimliliğini arttırmaya yönelik yaptığı araştırmada, enerji tüketiminin diğer

12 Journal of Tourism and Gastronomy Studies 2/2 (2014) 3-12 işletmelere göre restaurant işletmelerinde çok daha fazla olduğu ve yeni ekipmanların enerji kullanım maliyetlerini önemli derecede azalttığı belirtilmiştir. Campbell (2008: 42-48) yaptığı araştırmada, mutfakta kullanılan yeni teknoloji ekipmanlarının düşük enerji tüketimlerinin doğal çevreyi koruması bakımından önemli olduğu belirtilmiştir. Mutfaklarında yeni ekipman kullanan işletmelerin, su, elektrik, gaz gibi enerji giderlerinde %40 a kadar tasarruf sağlandığı yapılan çalışmada ortaya konulmuştur. Mutfaklarda, davlumbaz sisteminde kullanılan yeni bir sistemden de bahsedilmiştir. Bu sistemin, davlumbaza montajı yapılan, duman ve ısı algılayıcı bir sensör ile çalıştığı, yemek pişirilme esnasında oluşan duman ve ısı ile devreye girdiği ve bu sayede davlumbaz sisteminin harcadığı enerji miktarının %25 ile %50 arasında azaltıldığı belirtilmiştir. Bendall (2000: ) yaptığı araştırmada, yeni ekipmanların enerji tasarrufunun yanı sıra zamandan da tasarruf sağladığını ortaya koymuştur. Bir pizza restoranında yaptığı incelemede, yeni teknoloji pizza fırını ile saatte 100 adet pizza üretilebilindiğini, pizzanın içeriğine göre bir pizzanın 3-9 dakika arasında ve aynı anda 8-10 pizzanın pişirme ekipmanında pişirilebildiği belirtilmiştir. Yeni ekipman kullanımı sonucu pizza restoranında satışların arttığı da çalışmanın bir başka sonucudur. Kimes in (2008: ) restoranların gelir yönetiminde teknolojinin rolü üzerine yaptığı çalışmada, yeni teknoloji ekipmanların temininin ciddi parasal kaynak gerektirdiğini, ancak bu ekipmanların işletmenin gelir artışında ve karlılığında önemli bir etken olduğu belirtilmiştir. Alınan yeni ekipmanlar ile servis hızının artacağı ve bunun sonucunda müşteri memnuniyetinde ve dolayısıyla işletme gelirinde artışın sağlanacağı sonucuna ulaşılmıştır. Scarpa (2010: 18-20) tarafından başka bir çalışma zincir yiyecek içecek işletmeleri üzerine yapılmıştır. Zincir işletmelerin, servis süresini kısaltmak, verimliliği en üst seviyeye çıkartmak ve mutfak alanlarını mümkün olduğunca küçülmek amacıyla mutfak ekipmanlarını yeniledikleri çalışma sonucu ortaya çıkmıştır. Yeni alınan ekipmanların daha fazla çeşit yiyeceği pişirebildiği ve işletmelerin menülerini zenginleştirdiği, yiyeceklerin hazırlanma süresinin de azaldığı belirtilmiştir. Mutfak ekipmanlarının yenilenmesi için işletmelerin yüksek maliyetleri göze aldıkları da diğer bir sonuçtur. Yeni ekipmanların diğer bir yararının da artan yemek kalitesi olduğu çalışmada belirtilmiştir. Amerika Birleşik Devletleri nde bulunan bir gıda güvenlik şirketinin başkanı olan Healy nin (2005: 10-13) yaptığı çalışmada, yeni teknoloji ekipmanlarının gıda güvenliği açısından daha gelişmiş oldukları belirtilmiştir. Gıdaların, özellikle saklanmasında kullanılan soğutucuların, elektronik sistemlerle donatılmış olması, ekipmanlarda meydana gelebilecek ani ısı kayıplarını ilgili kişiye alarm sistemiyle bildirilebilir hale gelmesi, gıdalarda meydana gelebilecek bozulmaları ve sonuçlarını engellediği çalışmada ifade edilmiştir. 6 Araştırmanın Amacı Bu araştırma, Türkiye deki dört ve beş yıldızlı otel işletmeleri mutfak şeflerinin, kullanılan teknoloji ürünlerinin (makine ve ekipmanların) işletmenin verimliliğine, kalitesine ve müşteri memnuniyetine ilişkin algılarının incelenmesi amacını taşımaktadır. Ayrıca, işletmelerde kullanılan yeni teknolojilerin işletmeye sağladığı avantajları ve işletmelerin yeni teknolojik ürünleri satın alırken neleri göz önünde bulundurduklarını belirlemek araştırmanın bir alt amacıdır. Araştırmanın Önemi Teknoloji, günümüzde her sektörde olduğu gibi turizm sektöründe de hızla gelişen ve yakından takip edilmesi gereken bir konudur. Otel mutfaklarında yeni teknoloji ekipmanlarının kullanılması mutfak personeline ve işletmeye büyük avantajlar sağlamakta, yeni teknolojilerin üretimde kullanılması üretim artışlarına neden olmaktadır (Bal, 2010: 6). Otel mutfaklarında üretimde kullanılan ekipmanlar, üretilen yiyecek kalitesi için çok önemlidir. Maliyetleri yüksek olsa da uzun dönemde işletme maliyetlerini azaltması, müşteri memnuniyetini arttırması ve iş görenlerin iş yükünü azaltması bakımından işletmelerce önemlidir. Yeni teknolojik ekipmanlar genellikle daha az enerji harcayarak, aynı veya daha fazla yiyeceği daha kısa sürede servise hazır hale getirmektedirler (Murdoch, 2011: 24). Türkiye deki otel mutfaklarında kullanılan mutfak teknolojilerinin verimliliğe, kaliteye ve müşteri memnuniyetine etkilerini inceleyen bir çalışma yapılmamış olması bu araştırmanın önemini bir kat daha arttırmaktadır. Araştırmanın uygulama aşamasında mutfak şeflerinin bu konunun önemi hakkındaki sözlü ve yazılı olumlu beyanları da araştırmanın önemini ortaya koymaktadır. Araştırma Soruları Türkiye de faaliyet gösteren dört ve beş yıldızlı otel işletmeleri mutfak şeflerinin, mutfak teknolojilerinin kaliteye, verimliliğe ve müşteri memnuniyetine ilişkin algılarının inceleneceği bu araştırmada aşağıdaki beş soruya yanıt aranmıştır: 1. Dört ve beş yıldızlı otel işletmelerinin mutfak departmanlarında teknoloji kullanım düzeyi nedir? 2. Mutfak teknolojilerinin verimliliğe etkisi var mıdır? 3. Mutfak teknolojilerinin ürün kalitesine etkisi var mıdır? 4. Mutfak teknolojilerinin müşteri memnuniyetine etkisi var mıdır? 5. Otel işletmelerinin teknoloji kullanımının verimliliğe, ürün kalitesine ve müşteri memnuniyetine etkilerinde yıldızına göre farklılaşmakta mıdır? Araştırmanın Yöntemi Araştırmanın ana kütlesini, Türkiye de faaliyet gösteren 284 dört ve 366 beş yıldızlı toplam 650 otel işletmesi oluşturmaktadır. Araştırmada, evrenin tamamına ulaşılması hedeflendiğinden, örneklem seçme yoluna gidilmemiştir. Böylece mevcut örneklem (Turizm İşletme Belgeli 676 Otel), %96 gibi bir oranla, evreni temsil etme ihtimali yüksek bir oran olarak görülmektedir. Araştırmaya dahil olan otel işletmelerinin listesi, Türkiye otel rehberi internet sitesi ( Kültür ve Turizm Bakanlığı resmi

13 Journal of Tourism and Gastronomy Studies 2/2 (2014) 3-12 internet sitesi ( Alanya kaymakamlığı internet sitesi ( ve Alanya ticaret odası internet sitesinden elde edilmiş olup, liste, 676 dört ve beş yıldızlı otel işletmesinden oluşmaktadır. Otel işletmelerine faks aracılığı ile yollanan anketlerden 170 i tarafımıza ulaşmış olup, 161 anketin kullanıma uygun olduğu tespit edilmiştir. Veri Toplama Yöntemi Araştırmada veriler, kapsamlı bir literatür taramasıyla elde edilen bilgiler kullanılarak geliştirilen bir anket formu aracılığıyla toplanmıştır. Anket, bir araştırma projesinin amacına ulaşabilmesi için gerekli olan verileri üretmeyi sağlayan, araştırmanın en önemli aracı olan veri formudur (Nakip, 2006: 119). Anket formunun geliştirilmesi sürecinde, konu hakkında deneyimli olduğu bilinen akademisyenlerden ve mutfak şeflerinden yardım alınmıştır. Böylece, anketin içerik geçerliliği sağlanmıştır. Ayrıca, Adana ve Mersin de faaliyet gösteren dört ve beş yıldızlı, yedi otelin mutfak şeflerine 1 Mayıs 2012 tarihinde ön test yapılmıştır. Ön test sonucunda, gelen öneriler de dikkate alınarak 15 Mayıs 2012 tarihinde ankete son hali verilmiştir. Daha sonra, anket, 15 Mayıs 15 Haziran 2012 tarihleri arasında, Türkiye de bulunan dört ve beş yıldızlı otellerin mutfak şeflerine faks aracılığıyla gönderilmiştir. Otel işletmelerine belirli aralıklarla toplam üç defa toplu anket gönderimi yapılmıştır. İlk gönderimden sonra elde edilen 72 anketin dışında kalan otellerden 50 otel, araştırmamıza katılım için teşvik amacıyla telefonla aranmıştır. Üç gönderim sonucu 170 anket geri dönmüş, bunlardan kullanılabilir 161 anket elde edilmiştir. Anketlerin dönüş oranı %24,8 olarak gerçekleşmiştir. Anket, toplam 17 sorudan oluşmaktadır. İlk 16 soru mutfak şeflerinin demografik özelliklerini ve işletmenin genel özelliklerini belirlemeye yönelik hazırlanmış açık uçlu ve çoktan seçmeli sorulardan oluşturulmuştur. Araştırma soruları doğrultusunda hazırlanmış olan 17. soru 32 önermeden oluşmaktadır. Bu önermeler 5 li likert derecelemesi, 1=Kesinlikle katılmıyorum, 2=Katılmıyorum, 3=Ne katılıyorum Ne katılmıyorum, 4=Katılıyorum, 5=Kesinlikle katılıyorum şeklinde derecelendirilmiştir. Seçenekler olumsuzdan olumluya olmak üzere 1 den 5 e doğru ağırlıklandırılarak aralıklı hale getirilmiştir. Bulgular ve Değerlendirme Veriler analiz edilmeden önce, araştırmada kullanılan ölçeğin güvenilirliğinin ölçülmesi, bulguların güvenilirliği ve geçerliliği için önemlidir (Nakip,2006: 148). Güvenilirlik analizi, ölçmede kullanılan testlerin, anketlerin ya da ölçeklerin özelliklerini ve güvenilirliklerini değerlendirmek üzere geliştirilmiştir (Kalaycı, 2009: 405). Araştırmada kullanılan ölçek için yapılan güvenilirlik analizi neticesinde, 32 sorudan oluşan anketin iç tutarlılığı (alfa katsayısı).863 olarak belirlenmiştir. Bu sonuç ölçeğimizin yüksek derecede güvenilir olduğunu göstermektedir. Tablo1. Katılımcıların Demografik Özelliklerine Göre Dağılımı Değişkenler F % Değişkenler F % Cinsiyetiniz Eğitim Durumunuz Erkek ,1 İlkokul 41 25,5 Kadın 3 1,9 Ortaokul 35 21,7 Toplam ,0 Lise 56 34,8 Yaşınız Önlisans 20 12,4 24 yaş ve altı 4 2,5 Lisans 9 5, yaş 35 21,7 Lisansüstü yaş 90 55,9 Doktora yaş 29 18,0 Toplam ,0 56 yaş ve üzeri 3 1,9 Mesleki Tecrübeniz Toplam ,0 1-5 yıl 8 5,0 Medeni Haliniz 6-10 yıl 13 8,1 Evli , yıl 22 13,7 Bekar 29 18,0 16 yıl ve üzeri ,3 Toplam ,0 Toplam ,0 Mesleğinizle İlgili Yıldız Sayısı Eğitim Aldınız mı? 4 yıldız 93 57,8 Evet ,8 5 yıldız 68 42,2 Hayır 47 29,2 Toplam ,0 Toplam ,0 Otelinizin Yönetim Türü Oteldeki Toplam Mutfak Sayısı Ulusal zincir 19 11,8 1-3 adet ,3 Uluslar arası zincir 21 13,0 4-6 adet 31 19,3 Bağımsız 71 44,1 7-9 adet 15 9,3 Grup 50 31,1 10 adet ve üzeri 5 3,1 Toplam ,0 Toplam ,0 Mutfaklarda Otelinizin Toplam İşgören Bulunduğu Bölge sayısı Akdeniz 78 48, kişi 44 27,3 Doğu Anadolu 4 2, kişi 47 29,2 Ege 25 15, kişi 24 14,9 Güneydoğu Anadolu 1 0,6 31 kişi ve üzeri 46 28,6 İç Anadolu 19 11,8 Toplam ,0 Karadeniz 13 8,1 Otelinizin Konumu Marmara 21 13,0 Sahil oteli 79 49,1 Toplam ,0 Şehir oteli 73 45,3 Otelinizin Faaliyet Durumu Dağ oteli 2 1,2 Tüm yıl açık ,6 Termal otel 5 3,1 Sezonluk faaliyet 49 30,4 gösteren Terminal oteli 2 1,2 Toplam ,0 Toplam ,0 Mutfakta Kullanmış Olduğum Teknoloji Yenidir Otellerin Faaliyete Geçiş Yılları Evet , arası 32 19,9 Hayır 49 30, arası 48 29,8 Toplam , arası 81 50,3 Toplam ,0 Araştırmaya katılan 4 yıldızlı otel işletmelerinin oranı %57,8 ve 5 yıldızlı otel işletmelerinin oranı %42,2 olarak gerçekleşmiştir. Dört ve beş yıldızlı otel işletmelerinin mutfak sayılarına göre dağılımlarına baktığımızda, 1-3 adet mutfak sayısına sahip olduğunu belirten otel işletmelerinin oranı, en yüksek olup, bu oran %68,3 tür. Mutfak personel sayılarına göre dağılımında 11 ile 20 kişi arasında olan otel işletmelerinin oranı %29,2 ile en yüksek 7

14 Journal of Tourism and Gastronomy Studies 2/2 (2014) 3-12 orana sahiptir. 31 kişi ve üzeri personel sayısına sahip olan otel işletmelerinin oranı %28,6, 1 ile 10 kişi arasında personel sayısına sahip olan otel işletmelerinin oranı %27,3 tür. Araştırmaya katılan dört ve beş yıldızlı otel işletmelerinin büyük çoğunluğunu Bağımsız Otel (%44,1) statüsünde faaliyet gösteren ve Akdeniz Bölgesi nden katılan otel işletmeleri (%48,4) oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan otellerin büyük oranının 2001 ile 2012 yılları (%50,3) arasında faaliyete geçtiği görülmektedir. Araştırmaya katılan otel işlemelerinin %49,1 i Sahil oteli dir. Şehir oteli olduğunu belirtenlerin oranı %45,3 tür. Otel işletmelerinin %69,6 sı tüm yıl açık olarak faaliyet göstermektedir. Sezonluk faaliyet gösteren otel işletmelerinin oranı ise, %30,4 olarak gerçekleşmiştir. Çalışmanın yürütüldüğü otel işletmelerinde çalışan mutfak şeflerinin %55,9 luk bir oranla 36 ve 45 yaş aralığındaki çalışanlardan oluştuğu ve %98,1 inin erkek ve %1,9 unun kadın olduğu belirlenmiştir. Mutfakta yeni teknoloji kullandığını belirten mutfak şeflerinin oranı %69,6 dır. Araştırmaya katılan dört ve beş yıldızlı otel mutfak şeflerinin medeni durumları incelendiğinde evli mutfak şeflerinin oranı %82, bekar mutfak şeflerinin oranının ise, %18 olduğu görülmektedir. Araştırmaya katılan otel mutfak şeflerinin eğitim durumlarına göre en büyük oranın %34,8 ile Lise mezunlarına ait olduğu görülmektedir. Bunu %25,5 lik bir oranla İlkokul mezunları izlemektedir. Araştırmaya katılan lisansüstü ve doktora mezunu mutfak şefine rastlanılmamıştır. Mutfak şeflerinin %73,3 ü 16 yıl ve üzeri deneyime sahip şeflerden oluşmaktadır. Araştırmaya katılan otel mutfak şeflerinden mesleğinizle ilgili eğitim aldınız mı? sorusuna evet cevabını veren katılımcıların oranı, %70,8 iken, hayır cevabını veren katılımcıların oranı %29,2 olarak gerçekleşmiştir. Dört ve Beş Yıldızlı Otel İşletmeleri Mutfak Şeflerinin, Mutfak Teknolojilerinin Verimliliğe, Kaliteye ve Müşteri Memnuniyetine Etkilerine İlişkin Algılarına Dair Verilerin Değerlendirilmesi Mutfak şeflerinin, mutfak teknolojilerinin verimliliğe, kaliteye ve müşteri memnuniyetine etkilerine ilişkin önermelere verdikleri cevapların ortalamaları alınmış ve önem düzeyi en yüksek ortalamaya sahip önermeden, en düşük ortalamaya sahip önerme şeklinde sıralanmıştır (Tablo 2). İlk sırada Alınacak yeni ekipmanın yetkili servis ağının yaygın olması önemlidir (4,6522) önermesi görülmektedir. Piyasada yerli ve yabancı birçok marka ekipmanın olması ve bazı markalarda yaşanan olumsuz yetkili servis hizmetlerinden dolayı, mutfak şeflerinin bu konuya daha çok önem verdikleri söylenebilir. Alınacak yeni ekipmanın enerji tüketimi önemlidir(4,5776) önermesi mutfak şefleri tarafından önem verilen bir diğer önermedir. Mutfak şeflerinin maliyetleri düşürme çabası, mutfak şeflerini mutfaklarda enerji tasarrufu sağlayan yeni ekipmanlara yönlendirdiği söylenebilir. Önem düzeylerine göre üçüncü sırada Yeni mutfak ekipmanlarını kullanmadan önce 8 mutfak personeline eğitim verilir(4,4907) önermesi bulunmaktadır. Yeni mutfak ekipmanlarının otel mutfaklarına birçok olumlu etkisi olsa da bu etki ancak ekipman doğru kullanıldığı sürece gerçekleşeceği mutfak şefleri tarafından kabul edilmiş görülmektedir. Yeni ekipman hakkında yeterince eğitim almamış olan personelin verimliliği düşmekte ve yeni ekipmanı tanımamaktan kaynaklı iş kazalarına uğradıkları bilinmektedir. Bununla birlikte, en az önem düzeyine sahip önerme olarak Eski mutfak ekipmanlarının kullanımı daha kolaydır (2,3665) olduğu belirlenmiştir. Bu önermeden de mutfak şeflerinin yeni teknoloji ekipmanların kullanımını destekler nitelikte görüş bildirdikleri söylenebilir. Tablo 2. Katılanların Mutfak Teknolojileri Önermelerine katılım düzeyleri Göreceli Önem Düzeyi Mutfak Teknolojileri Önermeleri (n=161) Ort. Std Sapm a Alınacak yeni ekipmanın yetkili servis ağının yaygın olması önemlidir 4,65, Alınacak yeni ekipmanın enerji tüketimi önemlidir 4,57, Yeni mutfak ekipmanlarını kullanmadan önce mutfak personeline eğitim verilir 4,49, Yeni teknoloji mutfak ekipmanları ile yemeklerin pişme süresi kısalır 4,45, Mutfak teknolojilerindeki gelişmeleri takip ederim 4,35, Alınacak yeni ekipmanın kapladığı alan önemlidir 4,32, Yeni teknoloji mutfak ekipmanları maliyetleri azaltır 4,27 1, Alınacak yeni ekipmanın markası önemlidir 4,21 1, Yeni mutfak ekipmanlarının fiyatları pahalıdır 4,19 1, Yeni mutfak ekipmanı alınmadan önce markaları karşılaştırırım 4,19, Yeni mutfak ekipmanının seçiminde meslektaşlarımın görüşü önemlidir 4,18 1, Alınacak yeni ekipmanın fiyatı önemlidir 4,17 1, Yeni mutfak ekipmanları ile yiyeceklerin tazeliği uzun süre korunur 4,16 1, Yeni teknoloji mutfak ekipmanları yemek kalitesini arttırır 4,15 1, Yeni mutfak ekipmanının seçimini mutfak şefi yapar 4,14 1, Yiyeceklerin taze saklanması kullanılan ekipmanın kalitesine bağlıdır 4,13 1, Yeni mutfak ekipmanlarının temizliği eski ekipmanlara göre kolaydır 4,12, Mutfakta kullanılan araç gereçlerin enerji tüketimlerini kontrol ederim 4,06 1, Enerji tüketimi fazla olan ekipmanı yenisi ile değiştiririm 4,01 1, Yeni mutfak ekipmanları ile mutfakta alandan tasarruf sağlanır 3,97 1, Yeni mutfak ekipmanlarının kullanımından sonra menü zenginleştirilebilir 3,95 1, Yeni mutfak ekipmanının seçiminde mutfak personelinin görüşü alınır 3,95 1, Yeni teknoloji mutfak ekipmanları ile daha az sayıda personele ihtiyaç duyarım 3,91 1, Mutfak teknolojileri ile ilgili aylık dergileri takip ederim 3,90 1, Rakip işletmelerin kullandığı ekipmanları takip ederim 3,68 1, Mutfakta kullanılan ekipmanlar arızalanmadan yenisi alınmaz 3,6 1, Yeni mutfak ekipmanı alınmadan önce piyasa araştırmasını ben yaparım 3,65 1, Yeni mutfak ekipmanları ile pişirilen yemeklerin pişme derecesinde farklılıklar olmaz 3,44 1, Yeni mutfak ekipmanları ile üretilen yemekler müşteriler tarafından beğenilir 3,43 1, Yeni mutfak ekipmanları müşteri sayısında artış sağlar 3,01 1, Yeni mutfak ekipmanlarının alınması için fiyatlarının ucuzlaması beklenir 2,72 1, Eski mutfak ekipmanlarının kullanımı daha kolaydır 2,36 1,34

15 Journal of Tourism and Gastronomy Studies 2/2 (2014) 3-12 Yanıt kategorileri: 1:Kesinlikle katılmıyorum 2: Katılmıyorum 3: Ne katılıyorum Katılmıyorum, 4: Katılıyorum, 5: Kesinlikle katılıyorum Araştırmada cevap aranan birinci araştırma sorusu Dört ve beş yıldızlı otel işletmelerinde teknoloji kullanım düzeyi nedir? sorusudur. Araştırmaya katılan otel işletmelerinde çalışan mutfak şeflerinin, yeni teknolojileri kullanıp kullanmadığını belirlemek amacıyla çapraz tablolama (Crosstabulation) yapılmıştır. Yapılan analiz sonucu Tablo 3 te gösterilmektedir. Tabloya göre, beş yıldızlı otel işletmelerinin %70,6 sı ve dört yıldızlı otel işletmelerinin %68,6 sı yeni teknoloji kullandığını ifade etmiştir. Otellerin yıldız sayısı arasında yeni teknolojileri kullanma açısından fark olup olmadığını belirlemek için ki-kare testi yapılmış ve aralarında istatistik açıdan anlamlı bir fark (ϰ 2 = 0,474) bulunmamıştır. Bu sonuç, dört yıldızlı otel şeflerinin de en az beş yıldızlı otel şefleri kadar teknolojiye önem verdiklerini göstermektedir. Tablo 3. Otel Yıldız Sayısı ile Yeni Mutfak Teknolojileri Kullanımı Tablosu Yıldızı Teknoloji Yeni mi? Toplam Evet Hayır 5 yıldızlı 48 (%70,6) 20 (%29,4) 68 4 yıldızlı 64 (%68,6) 29 (%31,2) 93 Toplam Araştırmada cevap aranan ikinci araştırma sorusu Mutfak teknolojilerinin verimliliğe etkisi var mı? sorusudur. Bu konuda mutfak şeflerine yedi soru yöneltilmiştir. Araştırmaya katılan mutfak şeflerinin, verimlilikle ilgili önermelere verdikleri cevaplar Tablo 4 te önem sırasına göre sıralanmıştır. Tablo 4. Mutfak Teknolojilerinin Verimliliğe Etkilerinin Önem Düzeylerine Göre İncelenmesi Göreceli Önem Düzeyi Mutfak Teknolojileri Önermeleri (n=161) Ort. Std Sapma 30. Alınacak yeni ekipmanın enerji tüketimi önemlidir 4,57,63 7. Yeni teknoloji mutfak ekipmanları ile yemeklerin pişme süresi kısalır 4,45,8 4. Yeni teknoloji mutfak ekipmanları maliyetleri azaltır 4,27 1, Yeni mutfak ekipmanlarının temizliği eski ekipmanlara göre kolaydır 4,12,98 2. Mutfakta kullanılan araç gereçlerin enerji tüketimlerini kontrol ederim 4,06 1, Yeni mutfak ekipmanları ile mutfakta alandan tasarruf sağlanır 3,97 1,11 6. Yeni teknoloji mutfak ekipmanları ile daha az sayıda personele ihtiyaç duyarım 3,91 1,19 Mutfak şeflerinin verimlilikle ilgili önermelere verdikleri oranlar oldukça yüksektir. Bununla beraber, verimlilik açısından katılımcıların en önemli bulduğu önerme Alınacak yeni ekipmanın enerji tüketimi önemlidir (4,5776) olmuştur. Son yıllarda, enerji tasarruflu ürünlere olan talep artmıştır. Mutfak şefleri için verimliliği arttırabilecek önemli etkenlerden biri, enerji tüketiminin azalmasıdır denilebilir. Bu önermeyi Yeni teknoloji mutfak ekipmanları ile yemeklerin pişme süresi kısalır (4,4534) ve Yeni teknoloji mutfak ekipmanları maliyetleri azaltır (4,2733) önermeleri izlemektedir. Yemeklerin pişme sürelerinin kısalması, enerji 9 maliyetlerinden de tasarruf yapılması anlamına gelmektedir. Aynı zamanda, kısa sürede pişen yemeğin servis elemanları tarafından servis edilmesi hizmet kalitesini artıran bir özellik olarak değerlendirilebilir. Katılımcıların ürün kalitesi ile ilgili önermelere verdikleri cevaplar Tablo 5 te önem sırasına göre sıralanmıştır. Şeflerin ürün kalitesi ile ilgili önermelere verdikleri oranlar tümü için de oldukça yüksektir ve ilk sırada Yeni mutfak ekipmanları ile yiyeceklerin tazeliği uzun süre korunur (4,1677) yer almaktadır. Yiyeceklerin tazeliğinin bozulmadan uzun süre saklanması ürün kalitesi açısından önemli olup, aynı zamanda otel işletmelerinin kaliteli hizmet sunması açısından da büyük bir öneme sahiptir. İkinci sırada, yeni teknoloji mutfak ekipmanları yemek kalitesini arttırır (4,1553) önermesi yer almaktadır. Mutfak şefleri, yemek kalitesini arttıran unsurlardan birinin yeni mutfak teknolojileri olduğunu belirtmişlerdir. Önemli bulunan diğer önermeler sırasıyla, Yiyeceklerin taze saklanması kullanılan ekipmanın kalitesine bağlıdır (4,1366) ve Yeni mutfak ekipmanlarının kullanımından sonra menü zenginleştirilebilir (3,9565) dir. Tablo 5. Mutfak Teknolojilerinin Ürün Kalitesine Etkilerinin Önem Düzeylerine Göre İncelenmesi Göreceli Önem Düzeyi Mutfak Teknolojileri Önermeleri (n=161) Ort. Std Sapma 12. Yeni mutfak ekipmanları ile yiyeceklerin tazeliği uzun süre korunur 4,16 1,02 5. Yeni teknoloji mutfak ekipmanları yemek kalitesini arttırır 4,15 1, Yiyeceklerin taze saklanması kullanılan ekipmanın kalitesine bağlıdır 4,13 1, Yeni mutfak ekipmanlarının kullanımından sonra menü zenginleştirilebilir 3,95 1,20 Tablo 6, araştırmada cevap aranan dördüncü araştırma sorusu, olan Mutfak teknolojilerinin müşteri memnuniyetine etkisi var mı? sorusuna ilişkin verileri göstermektedir. Teknoloji ürünlerinin kullanımının müşteri memnuniyetine etkisi konusunda mutfak şeflerine iki soru yöneltilmiştir. Yeni mutfak ekipmanları ile üretilen yemekler müşteriler tarafından beğenilir (3,4348) önermesine mutfak şeflerin cevabı ne katılıyorum-ne katılıyorum ile katılıyorum arasında olmuştur. Diğer bir önerme olan Yeni mutfak ekipmanları müşteri sayısında artış sağlar (3,0125) önermesine mutfak şeflerinin cevabı ise, ne katılıyorum- ne katılmıyorum düzeyinde olmuştur. Mutfak şeflerinin, mutfak teknolojilerinin müşteri memnuniyetini etkileyip, etkilemediği konusunda kesin bir fikre sahip olmadıkları gözlemlenmiştir. Mutfak teknolojilerinin ürün kalitesine etkilerinin, dört ve beş yıldızlı otel mutfak şefleri tarafından benzer şekilde değerlendirdiği görülmektedir. Tablo 6. Mutfak Teknolojilerinin Müşteri Memnuniyetine Etkilerinin Önem Düzeylerine Göre İncelenmesi Göreceli Önem Düzeyi 1 2 Mutfak Teknolojileri Önermeleri (n=161) Ort. Std Sapma 9. Yeni mutfak ekipmanları ile üretilen yemekler müşteriler tarafından beğenilir 3,43 1, Yeni mutfak ekipmanları müşteri sayısında artış sağlar 3,01 1,34 Araştırmada cevap aranan 5. Soru otel işletmelerinin yıldızına göre, teknoloji kullanımının verimliliğe, ürün kalitesine ve müşteri memnuniyetine etkilerinde fark var mıdır? sorusu olup, yapılan t-testi analizine göre, otel

16 işletmelerinin yıldızına göre, teknoloji kullanımının müşteri memnuniyetine etkilerinde anlamlı bir fark olmadığı ortaya çıkmıştır (Sig.2-tailed>0,05). Dört ve beş yıldızlı otel işletmeleri mutfak şeflerinin, mutfak teknolojilerinin müşteri memnuniyeti etkilerine ilişkin önermelere verdikleri cevapların ortalamaları arasında anlamlı fark görülmemiştir (Sig.2-tailed>0,05). Sonuç ve Öneriler Bu araştırma, Türkiye deki dört ve beş yıldızlı otel işletmelerinin mutfak şeflerinin, mutfak teknolojilerinin verimliliğine, kalitesine ve müşteri memnuniyetine ilişkin algılarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Mutfakta yeni teknoloji kullandığını belirten mutfak şeflerinin oranı %69,6 iken, mutfakta yeni teknoloji kullanmadığını belirten mutfak şeflerinin oranı %30,4 olarak bulunmuştur. Mutfak şeflerinin, mutfak teknolojilerinin verimliliğe, kaliteye ve müşteri memnuniyetine etkilerine ilişkin önermelere verdikleri cevaplar önem düzeyine göre sıralandığında, Alınacak yeni ekipmanın yetkili servis ağının yaygın olması önemlidir (4,6522) önermesinin ilk sırada olduğu bulunmuştur. Otellerde kullanılan ekipmanların arızalanması durumunda, arızanın en kısa sürede giderilememesi üretimde aksamalara neden olabilir. Yetkili servis ağının yaygın olması bu aksaklıkların önüne geçmektedir. Piyasada yerli ve yabancı birçok marka ekipmanın olması ve bazı markalarda yaşanan olumsuz hizmetlerden dolayı, mutfak şeflerinin bu konuya daha çok önem verdikleri söylenebilir. Alınacak yeni ekipmanın enerji tüketimi önemlidir(4,5776) önermesinin mutfak şefleri tarafından yüksek oranlarla değerlendirildiği ve ikinci önemli önerme olarak değerlendirdiği bulunmuştur. Mutfak şeflerinin maliyetleri düşürme çabasının, onları mutfaklarda enerji tasarrufu sağlayan yeni ekipmanlara yönlendirdiği ileri sürülebilir. Günümüzde enerji maaliyetlerinin sürekli artış göstermesi ve artan çevre duyarlılığınında bu sonuca etki ettiği söylenebilir. Önem düzeylerine göre üçüncü sırada Yeni mutfak ekipmanlarını kullanmadan önce mutfak personeline eğitim verilir(4,4907) önermesi bulunmaktadır. Yeni ekipman hakkında yeterince eğitim almamış olan personelin verimliliği düşmekte ve yeni ekipmanı tanımamaktan kaynaklı iş kazalarına uğradıkları bilinmektedir. Yeni teknoloji mutfak ekipmanları ile yemeklerin pişme süresi kısalır(4,4534) önermesi de mutfak şefleri tarafından önemli görülen önermeler arasındadır. Yemeklerin pişme süresinin kısalmasının, daha az enerji tüketimi, personelin az zamanda çok iş yapabilmesi ve müşterilere daha hızlı hizmet verebilmesi gibi, işletme verimliliği açısından birçok olumlu etkisi olduğu söylenebilir. Mutfak teknolojilerini takip ederim(4,3540) önermesine verilen oranlar ve bu önermenin beşinci sırada olması, mutfak şeflerinin teknolojide meydana gelen yenilikleri değişiklikleri yakından takip ettiğinin bir göstergesi olarak değerlendirilebilir. Bununla birlikte, şeflerin verdikleri oranlara göre Eski mutfak ekipmanlarının kullanımı daha kolaydır (2,3665) önermesinin en az önem düzeyine sahip önerme olduğu belirlenmiştir. Bu önermeden hareketle de, mutfak şeflerinin yeni teknolojiye sahip ekipmanların kullanımını destekler nitelikte görüş bildirdikleri söylenebilir. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 2/2 (2014) Araştırmaya katılan, beş yıldızlı otel işletmelerinin %70,6 sı ve dört yıldızlı otel işletmelerinin %68,6 sı mutfaklarında yeni teknoloji kullandıklarını ifade etmişlerdir. Yapılan ki-kare analizi sonucuna göre, teknolojiyi kullanım açısından oteller arasında bir fark olmadığını görülmektedir (Sig. 2-tailed:0,809>0,05). Otellerin büyük bir bölümünün mutfaklarında yeni teknoloji kullanması, mutfaklarında verimliliği, kaliteyi ve müşteri memnuniyetini önemsediklerini göstermektedir. Verimlilik açısından bakıldığında, Alınacak yeni ekipmanın enerji tüketimi önemlidir (4,5776) önermesinin mutfak şeflerinin en önemli bulduğu önerme olduğu belirlenmiştir. Mutfak şefleri için verimliliği arttırabilecek önemli etkenlerden birisi, enerji yönetiminin etkinliğini artırmak ve enerji tüketimini azaltmaktır denilebilir. Yeni teknoloji mutfak ekipmanları ile yemeklerin pişme süresi kısalır (4,4534) önermesi de şeflerin yüksek oranladığı önermelerden olmuştur. Pişirme sürelerinin kısalmasının, mutfakların verimliliğini ve sundukları hizmetin kalitesini artıran bir özellik olarak değerlendirilebilir. Araştırma sonunda, mutfak şeflerinin teknolojilerin verimliliğe etkilerini olumlu değerlendirdiği söylenebilir. Mutfak teknolojilerinin kaliteye etkilerini sorduğumuz önermelerden, yeni mutfak ekipmanları ile yiyeceklerin tazeliği uzun süre korunur (4,1677) önermesi ilk sırada yer almaktadır. Yiyeceklerin tazeliğinin bozulmadan uzun süre saklanması maliyet kontrolu ve ürün kalitesi açısından önemli olup, otel işletmelerinin kaliteli hizmet sunması açısından da büyük bir öneme sahiptir. Mutfak şeflerinin, mutfak teknolojilerinin yiyeceklerin taze kalmasına olumlu katkıları olduğunu kabul ettikleri söylenebilir. Mutfak şeflerinin, mutfak teknolojilerinin müşteri memnuniyetini etkileyip, etkilemediği konusunda kesin bir fikre sahip olmadıkları belirlenmiştir. Otel işletmelerinin yıldızına göre, teknoloji kullanımının müşteri memnuniyetine etkilerinde anlamlı bir fark olmadığı ortaya çıkmıştır (Sig. 2- tailed>0,05). Mutfak teknolojilerinin müşteri memnuniyetine etkileri gelecekte daha kapsamlı araştırılması gereken bir konu olabilir. Türkiye deki dört ve beş yıldızlı otel işletmelerinin mutfak şeflerinin, mutfak teknolojilerinin verimliliğe, kaliteye ve müşteri memnuniyetine ilişkin algılarını inceleyen bu çalışmanın daha önce yapılmamış olması bu araştırmanın önemini bir kat daha arttırmaktadır. Ortaya çıkan sonuçlar ve araştırmanın uygulama aşamasında mutfak şeflerinin bu konunun önemi hakkındaki sözlü ve yazılı olumlu beyanları da araştırmanın önemini ortaya koymaktadır.

17 Journal of Tourism and Gastronomy Studies 2/2 (2014) 3-12 KAYNAKÇA Alanya Kaymakamlığı Resmi İnternet Sitesi (2012). Alanya Otel Listesi. Erişim Tarihi: Ansal, H. (2004). Geçmiş ve Gelecekte Ekonomik Gelişmede Teknolojinin Rolü. Teknoloji içinde (ss 35-58). Türk Mühendis ve Mimar Odaları birliği, Kozan Ofset. Bal, O. (2010). Teknolojinin Sosyo-Ekonomik Yapıya Etkileri. Akademik Bakış Dergisi, Sayı: 20: Bean, R. (2007). Easing Into Energy Efficiency. Chef Magazine, Bendall, D. (2000). Display Cooking Equipment. Restaurant Hospitality, Campbell, L. (2008). Green Piece. Foodservice and Hospitality, Çelik, H. C. ve Kahyaoğlu, M. (2007). İlköğretim Öğretmen Adaylarının Teknolojiye Yönelik Tutumlarının Kümeleme Analizi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 4 (5), Çepni, S. (2005). Fen ve Teknoloji Öğretimi. Ankara: Pegem A Yayınları. Çiftçi, H. (2004). Türkiye nin Bilim ve Teknoloji Stratejisi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 13 (1), Doğan, Ö. (2010). Teknoloji Yönetimi ve Küresel Rekabet, Teknoloji Yönetimi içinde (ss ). Dora Yayıncılık, Bursa, 1. Baskı. Giritlioğlu, İ. (2008). Otel İşletmelerinde Mutfak Yönetimi ve Yiyecek Döngüsündeki Kayıpların Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Güler, S. (2010). Türk Mutfak Kültürü ve Yeme İçme Alışkanlıkları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 26, Hensdill, C. (1996). Kitchen Technology. Hotels. September, Hotel Guide Türkiye Otel Rehberi (2012). Türkiye Oteller Listesi. Otelleri. Erişim Tarihi: Kadaş Z., ve Evrendilek G.A. (2009). Mikrodalga Teknolojisi, Gıdalarda Mikrodalga Sistemlerinin Uygulamaları ve Mikroorganizmalar Üzerine Etkileri. Gıda Dergisi. Ekim, Kimes, S. (2008). The Role of Technology in Restaurant Revenue Management. Cornell Hospitality Quarterly, sayı:49, Kültür ve Turizm Bakanlığı Resmi internet sitesi (2012). Türkiye Otelleri Tanıtım portalı. Erişim Tarihi: Met, Ö., ve Erdem, B. (2006). Konaklama İşletmelerinde Verimliliğin Ölçülmesi ve Verimliliği Etkileyen Etkenlerin Analizi. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi. 2, Murdoch, F. (2011). Hi Tech In The Kitchens. Hospitality. Nisan, Nakip, M. (2006). Pazarlama Araştırmaları. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Nation s Restaurant News (2007). Self- Aware Equipment Smart Kitchen In Reach. Ekim, 4-6. New Kit On The Block, (2011, Nisan). Hospitality-Reed Business Information Australia Rande, W.L. (1995). Introduction to Professional Food Service. John Willey & Sons, Inc. Rodgers, S. (2007). Innovation In Food Service Technology and Its Strategic Role.Hospitality Management. 26, Sahilli, Sevda. (2001). Otel İşletmeciliğinde Tutundurma Faaliyetleri ve Önemi:Türkiye de Faaliyet Gösteren Dört ve Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Yapılan Bir Araştırma ve Sonuçları. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi Scarpa, J. (2010). Popular Mechanics. Nation s Restaurant News, April: Şemseddin, G. ve Odabaşı, F. (2004). Bilgi Çağında Öğretmen Adaylarının Eğitimde Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme Dersinin Önemi. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3 (1). Yükçü, S ve Atağan G. (2009). Etkinlik, Etkililik ve Verimlilik Kavramlarının Yarattığı Karışıklık. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23, 4, Zimmer, M. (2006). Equipped For Efficiency. Club Management, August,

18 Journal of Tourism and Gastronomy Studies 2/2 (2014) 3-12 Extensive Summary Perceptions of Four and Five Stars Hotels Chefs toward the Effects of Kitchen Technologies on Productivity, Quality and Customer Satisfaction The rapidly growing and changing technology is an indispensable need for today s people. The utilization of technology empowers individuals and societies more and more and making life easier. In recent years, as in all areas, kitchen devices have also technologically become modern. These new technologically equipped appliances have been able to impress the users due to their distinct shapes, colours, control elements, digital indicators and programmable features. (Rande, 1995: 158). The chefs/chiefs, with today s kitchen utensils, are now able to achieve the services that were once considered to be impossible. Prime costs (production costs) decrease while the operational efficiency, product quality and, thus, the customer satisfaction increase. (Hensdill, 1996: 71). The recent technology applied in catering managements / food and beverage services is also known to reduce the operational costs and labour costs. (Nation s Restaurant News, 2007:3). Choosing the most appropriate equipment in compliance with the structure of management is quite important in terms of operational costs. This is the case which also affects food and service quality (Hensdill, 1996: 71). Through the use of the sophisticated recent technology ovens, meals are warmed up a short time before the service time and can be made ready- to- serve just in time. The capacity of getting the meals ready to be served in time is an aspect that enhances the quality of foods. Separately, food wastage has become easily controllable. (Hensdill, 1996: 71). It is important to minimize the use of energy consumption in managements in terms of efficiency. It is observed in the studies made that in a restaurant, 35 % of the energy is consumed in ventilation systems, 28 % of it is consumed in food preparation, 18 % in hygiene and sanitation work, 13 % in lightening and 6 % is consumed in refrigerating. (Williams, 2008: 12). Installing water volume booster devices to the water faucets used in the management kitchens to use less water is essential for decreasing water consumption. These devices enable the processes of washing and rinsing with less water to be performed by means of water spraying. With the utilization of this device, an average saving of 6 liters to 20 lt. a day and 180 lt.to 600 lt. a month can be achieved. (Zimmer, 2006: 38). Moreover, studies shows that modern kitchen equipments have their positive effects on areas such as kitchen efficiency, reduction in energy consumption, labor cost reduction, saving space in kitchens, saving time in overall kitchen management and operation and increasing customer satisfaction. Technology is of importance for hotels, as well. In recent years, as in all areas, modern equipments also in hotel kitchens have provided incredible conveniences for hotel kitchens. The chefs, with today s kitchen equipment, are now able to achieve productions that were once considered to be impossible. Production cost decrease while the operational efficiency, product quality and, thus, the customer satisfaction increase. This study was conducted to analyze the perceptions of four and five-star-hotel management kitchen chefs in regard to the efficiency of kitchen technologies, quality and customer satisfaction. The survey was developed benefiting from the related literature and was sent to 650 four and five-star hotel kitchen chefs. A total of 161 four and five-star hotel chefs operating throughout Turkey participated in the research. Almost 70 % of the cuisine chiefs taking part in the research stated that they used new technological equipments for their kitchens. It is found that the quality to which the chefs attach importance at most in modern utensils is the prevalence of their authorized service networks. The energy consumption of the new equipments is another issue considered important by the kitchen chefs. The chefs did not express a certain opinion on whether the new equipments had impact on the customer satisfaction or not. According to the results of the study, it is possible to assert that the new technological kitchen equipment had direct and/or indirect influence on efficiency, quality and customer satisfaction. The statements of cuisine chefs which seem to promote researching this subject have revealed the necessity to do more extensive studies for the matter involved. 12

19 Turizmde Yerel Yiyeceklerin Önemi ve Coğrafi İşaretleme: Van Otlu Peyniri (The Importance of Local Foods in Tourism and Geographical Indication: Van Herbal Cheese) Uysal YENİPINAR a, *Hasan KÖŞKER b, Sıla KARACAOĞLU c a Mersin University, Faculty of Tourism, Çiftliköy Campus, Mersin. b Bitlis Eren University, Vocational School of Adilcevaz, Rahva Campus, Bitlis / Turkey c Çukurova University, Karataş School of Tourism and Hotel Management, Karataş/Adana. Makale Geçmişi Gönderim Tarihi: Kabul Tarihi: Anahtar Kelimeler Yerel Yiyecek Coğrafi İşaret Van Otlu Peynir Öz Yerel yiyeceklerin tescillenmesi, tanıtılması ve turizm ürününe dönüştürülmesinde coğrafi işaretleme önemli bir araçtır. Coğrafi işaretleme yerel ürünleri tescilleyerek taklitlerine karşı yasal olarak korumaktadır. Yerel yönetimler coğrafi işaretlemeyi bölge turizmini geliştirmek için bir araç olarak kullanmaktadırlar. Araştırmanın amacı; Van Otlu Peyniri nin özelliklerini araştırmak ve geleneksel üretim yöntemlerini tespit ederek coğrafi işaretlemeye katkıda bulunmaktır. Bu amaç doğrultusunda kolayda örneklem yöntemi kullanılarak 120 kişi ile derinlemesine görüşme yapılmıştır. Elde edilen veriler betimsel analize tabi tutulmuştur. Araştırma sonucunda, katılımcıların Van Otlu Peyniri nin, ilin tanıtımına, turizm sektörüne ve yerel ekonomiye katkı sağlayacak bir ürün olarak algıladıkları tespit edilmiştir. Keywords Local Food Geographical Indication Van Herbal Cheese Abstract The Geographical Indication is an important instrument to register, to promote, to register local food and turn into touristic product. Geographical Indication System distinguises the local product with imitations and similiar one and, protects it legally Local outhorities use Geographical Indication as a means to promote and develope regional tourism The purpose of this study is to contribute the geographical indication process of Van Otlu Peynir by finding out the characteristics and traditional production ways and methods of it. For this purpose, 120 people were selected from city center of the Van Province, Edremit, Erciş, Muradiye, Gevaş, Gürpınar and Özalp Towns of Van, based convenience sampling techique and theese people were interwieved using in- depth intervew method. Descriptive research method is used for the analysis. It is found out that Van herbal cheese is perceived as a product to contribute local tourism and local economy. *Sorumlu yazar uysalyenipinar@mersin.edu.tr (U. Yenipınar), hkosker@beu.edu.tr (H. Köşker), skaracaoglu@cu.edu.tr (S. Karacaoğlu) 13

20 GİRİŞ Hızla değişen tüketim alışkanlıkları ile birlikte turizmde kültürel ve geleneksel değerlerin ön plana çıktığı görülmektedir. Yerel ürün ve lezzetlerin korunup geliştirilmesi turizm sektörüne ve ülke tanıtımına önemli katkı sunmaktadır. Bununla birlikte özgün yerel ürünlerin öneminin anlaşılması çabuk taklit edilmelerine de neden olabilmektedir. Bu ve benzeri gelişmeler ürünün taklitlerinden ayrılmasını, hukuken koruma altına alınmasını ve ürünün özdeşleştiği yerle tescillenmesini zorunlu kılmaktadır. Bu bağlamda; coğrafi işaretleme, yerel değerlerin sürdürülebilir bir şekilde korunmasına, bu değerlerin gelecek nesillere aktarılmasına, kırsal ekonomi ve turizmin gelişmesine yardımcı olmaktadır. Günümüzde turistik tercihlerin, yerel değerlerine sahip çıkan ve koruyan ülke ve bölgelere yöneldiği görülmektedir. Babcock ve Clemens (2004), coğrafi işaretleme ile yerel ürünlerin özgün bir kimlik kazanarak ticari değerlerinin artmasının yanında üreticilerin, bütün üretim ve mülkiyet haklarının koruduğuna vurgu yapmaktadır. Orhan (2010), coğrafi işaretleme sayesinde yerel ürünlerin, turistik bir değer taşıdığını, önem kazandığını ve daha güçlü bir duruma geldiklerini belirtmektedir. Marzella (2008), benzer ifadelerle yerel ürünlerin turistik önemine dikkat çekmekte, turistlerin %70 lik gibi büyük kısmının ziyaret ettikleri bölgelere özgü yerel yiyecek ve şaraplarını satın alarak, yaşamlarını sürdürdükleri yerlerdeki aile, dost ve arkadaşlarıyla paylaştıklarını belirtmektedir. Bütün bu yaklaşımlardan anlaşılacağı üzere, coğrafi işaretleme ile tescil edilen yerel ürünler; özgün bir kimlik ve turistik değer kazandığı için turistlerin satın alma tercihlerini olumlu olarak etkilemektedir. Birçok bölgede olduğu gibi Türkiye nin Van ili de yerel değerlerini bölgenin ekonomik gelişimine katkı verecek turistik ürüne ya da destekleyici ürüne dönüştürmek istemektedir. Van a ait en önemli yerel değerlerden birisi de Van Otlu Peyniri dir. Bu peynirin Van adına tescillenmesi yerelin korunması, ürünün taklitlerinden ayrılması ve hukuken koruma altına alınması ve bölgeyle bağlantısını sağlayan ilk adım olacaktır. Bu araştırmada coğrafi işaretleme kavramsal olarak ele alınmış, Van Otlu Peyniri nin üretim, tüketim, satış ve coğrafi işaret olarak değerlendirilmesi aşamaları araştırılmış, bu aşamalarda karşılaşılan sorunlar tespit edilmiş ve bu sorunlara yönelik çözüm önerileri geliştirilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda çalışma, bölge halkının geçim kaynaklarından biri olan Van Otlu Peyniri nin tescillenip tanıtılmasına, geleneksel yöntemle üretilip sürdürülmesine, turizm aracılığı ile tüketimin yaygınlaşmasına ve bölge ekonomisinin gelişmesine katkıda sağlamayı amaçlamaktadır. Coğrafi İşaret Kavramı ve Tarihsel Gelişimi Coğrafi işaretler bir ürünün, belirli bir ülke, yöre ya da bölge ile bağlantısını ifade eden sembollerdir. Bu işaretler, söz konusu yöreye özgü doğal ya da insan faktörlerinden oluşan özelliklerin ürüne kazandırdığı nitelik ve kalite itibariyle bölge ürünlerinin benzer ürünlerden ayırt edilebilmesini sağlamaktadır (DPT, 1995: 41). Genel olarak Journal of Tourism and Gastronomy Studies 2/2 (2014) coğrafi işaretin tescilinin başlıca amaçları; (1) Coğrafi işarete konu olan ürünün kalitesinin korunması ve bilinen özellikte üretiminin sağlanması (ürünün korunması). (2) Coğrafi işarete konu olan yörede veya özellikte üretim yapanların, tescilin sağladığı korumadan öncelikli olarak yararlanmalarının sağlanması (üreticinin korunması). (3) Coğrafi işaret ibarelerinin, gerekli özellikleri haiz olmayan sahte ürünler üzerinde kullanılmasının önüne geçilerek, tüketicinin yanıltılmasına engel olunması (tüketicinin korunması). (4) Ülkenin milli ve kültürel değerlerinin korunması, şeklinde sıralanabilmektedir ( Alan yazını incelendiğinde, günümüz turizm ve gıda endüstrisi tüketicilerinin tercihlerinde gerçek, özgün, geleneksel, garantili ve sağlıklı ürün ve deneyimleri tercih ettikleri görülmektedir (Tregear, Kuznesof ve Moxey, 1998: ; Hughes, 1995: ). Yöresel ürünler, kaliteye önem veren tüketiciler tarafından coğrafi işaret amblemleri ile tanınmaktadırlar (Şahin ve Meral, 2012: 88). Coğrafi işaretle tescil edilen ürün ile ürünün üretildiği bölge arasında bir bağ kurulmaktadır (Dimara, Petrou ve Skuras, 2004: 486). Böylece gıda üreticileri ve satıcıları, ürünlerinde yerel isimler kullanarak farklılık oluşturmakta ve ürünün değerini arttırmaktadırlar (Bramley ve Kirsten, 2007: 70). Yerel ürünleri taklitlerine ve haksız rekabetle karşı korumak amacıyla çok sayıda ülkede yasal düzenlemeler yapılmıştır (Şahin ve Meral, 2012: 88). Bu anlamda 1883 yılında Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) tarafından yapılan Paris Sözleşmesi ve 1958 yılında imzalanan Lizbon Anlaşması uluslararası platformda coğrafi işaretlerin korunmasına ilişkin maddeler içeren ve temel oluşturan önemli anlaşmalar olmuştur ( Dünyada, özellikle Avrupa ülkelerinde coğrafi işaretleme kavramı ve bu konuyla ilgili yasal düzenlemelerle yerel ürünler koruma altına alınmaktadır. Böylece; sosyo-kültürel mirasın korunması, geliştirilmesi ve kırsal turizmin küresel pazarda ön plana çıkmasını sağlamaktadır (Kan ve diğ., 2010: 16). Günümüzde yerel ürünlerin dünyada olduğu gibi Türkiye de de coğrafi işaretleme ile tescil edilerek yasal korunma altına alındığı bilinmektedir. Dünya Ticaret Örgütü nün 1 Ocak 1995 tarihinde yürürlüğe koyduğu Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Hakları Sözleşmesi nde (TRIPs) coğrafi işaretin özel, ayrı bir fikri mülkiyet hakkı olduğu ve bu özel fikri mülkiyet hakkının 149 ülke tarafından tanındığı belirtilmektedir ( Söz konusu sözleşmenin 22, 23 ve 24 üncü maddeleri menşe adlarının korunması ve uluslararası tescilini içermektedir. 22. maddede coğrafi işaret kavramı; belirli bir kaliteye, üne veya diğer karakteristik özelliklere (şekil, sunum vb.) sahip olan ve herhangi bir ülkedeki bir alan, bölge veya yöreye özgü olan bir ürünü tanımlamak için kullanılan sembol (22. madde, sayfa 328) şeklinde tanımlanmaktadır ( Anlaşmada ürün için belirli bir sınır getirilmemiş olduğundan tarım, gıda ve el işi gibi kategoriler de bu kapsama girmektedir. Avrupa Birliği, belirli bir coğrafi bölgede üretilen ve tipik kalitede olduğu iddia edilen ürünlerin üretildikleri coğrafi bölgenin adıyla tescillemektedir. Avrupa Birliği (AB), menşe adı (Protected Designation of Origin PDO) mahreç işareti (Protected Geographical Indication - PGI) ve geleneksel özelliklerin

ISSN: 2147-8775. 2016 Volume4 Issue2 ABOUT THIS JOURNAL

ISSN: 2147-8775. 2016 Volume4 Issue2 ABOUT THIS JOURNAL ISSN: 2147-8775 2016 Volume4 Issue2 ABOUT THIS JOURNAL Journal of Tourism and Gastronomy Studies is an academic, refereed and online journal publishing research, review, and theoretical articles in the

Detaylı

1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ

1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ 1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ 1. GİRİŞ Odamızca, 2009 yılında 63 fuara katılan 435 üyemize 423 bin TL yurtiçi fuar teşviki ödenmiştir. Ödenen teşvik rakamı, 2008 yılına

Detaylı

Halkla İlişkiler ve Organizasyon

Halkla İlişkiler ve Organizasyon Halkla İlişkiler ve Organizasyon A. ALANIN MEVCUT DURUMU VE GELECEĞİ Halkla İlişkiler ve Organizasyon Hizmetleri alanı, küreselleşen dünya içinde kurum ve kuruluşlar için bir ihtiyaç olarak varlığını hissettirmektedir.

Detaylı

ELLE SÜT SAĞIM FAALİYETİNİN KADINLARIN HAYATINDAKİ YERİ ARAŞTIRMA SONUÇLARI ANALİZ RAPORU

ELLE SÜT SAĞIM FAALİYETİNİN KADINLARIN HAYATINDAKİ YERİ ARAŞTIRMA SONUÇLARI ANALİZ RAPORU ELLE SÜT SAĞIM FAALİYETİNİN KADINLARIN HAYATINDAKİ YERİ ARAŞTIRMA SONUÇLARI ANALİZ RAPORU Hazırlayan Sosyolog Kenan TURAN Veteriner Hekimi Volkan İSKENDER Ağustos-Eylül 2015 İÇİNDEKİLER Araştırma Konusu

Detaylı

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR Bu rapor Ankara Emeklilik A.Ş Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım

Detaylı

YÜKSEK HIZLI DEMİRYOLU YOLCULUKLARININ ÖZELLİKLERİ

YÜKSEK HIZLI DEMİRYOLU YOLCULUKLARININ ÖZELLİKLERİ YÜKSEK HIZLI DEMİRYOLU YOLCULUKLARININ ÖZELLİKLERİ Hazırlayan: Doç.Dr. Hakan Güler Sakarya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Karlsruhe Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Almanya

Detaylı

GALATA YATIRIM A.Ş. Halka Arz Fiyat Tespit Raporu DEĞERLENDİRME RAPORU SAN-EL MÜHENDİSLİK ELEKTRİK TAAHHÜT SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

GALATA YATIRIM A.Ş. Halka Arz Fiyat Tespit Raporu DEĞERLENDİRME RAPORU SAN-EL MÜHENDİSLİK ELEKTRİK TAAHHÜT SANAYİ VE TİCARET A.Ş. 22-11-2013 Fiyat Tespit Raporu DEĞERLENDİRME RAPORU İş bu rapor, Galata Yatırım A.Ş. tarafından, Sermaye Piyasası Kurulu nun 12/02/2013 tarihli ve 5/145 sayılı kararında yer alan; payları ilk kez halka

Detaylı

SERMAYE PİYASASI KURULU İKİNCİ BAŞKANI SAYIN DOÇ. DR. TURAN EROL UN. GYODER ZİRVESİ nde YAPTIĞI KONUŞMA METNİ 26 NİSAN 2007 İSTANBUL

SERMAYE PİYASASI KURULU İKİNCİ BAŞKANI SAYIN DOÇ. DR. TURAN EROL UN. GYODER ZİRVESİ nde YAPTIĞI KONUŞMA METNİ 26 NİSAN 2007 İSTANBUL SERMAYE PİYASASI KURULU İKİNCİ BAŞKANI SAYIN DOÇ. DR. TURAN EROL UN GYODER ZİRVESİ nde YAPTIĞI KONUŞMA METNİ 26 NİSAN 2007 İSTANBUL Sözlerime gayrimenkul ve finans sektörlerinin temsilcilerini bir araya

Detaylı

HAYALi ihracatln BOYUTLARI

HAYALi ihracatln BOYUTLARI HAYALi ihracatln BOYUTLARI 103 Müslüme Bal U lkelerin ekonomi politikaları ile dış politikaları,. son yıllarda birbirinden ayrılmaz bir bütün haline gelmiştir. Tüm dünya ülkelerinin ekonomi politikalarında

Detaylı

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1 Sağlık Reformunun Sonuçları İtibariyle Değerlendirilmesi 26-03 - 2009 Tuncay TEKSÖZ Dr. Yalçın KAYA Kerem HELVACIOĞLU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Türkiye 2004 yılından itibaren sağlık

Detaylı

Banka Kredileri E ilim Anketi nin 2015 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 10 Nisan 2015 tarihinde yay mland.

Banka Kredileri E ilim Anketi nin 2015 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 10 Nisan 2015 tarihinde yay mland. 21 OCAK-MART DÖNEM BANKA KRED LER E M ANKET Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man nin 21 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 1 Nisan 21 tarihinde

Detaylı

Misyon ve Vizyon. Kaliteli, hijyenik, lezzetli ve sağlıklı ürünler üreterek ve sunarak güvenilir ve aranan bir marka olmak.

Misyon ve Vizyon. Kaliteli, hijyenik, lezzetli ve sağlıklı ürünler üreterek ve sunarak güvenilir ve aranan bir marka olmak. Sağlıkla, lezzetle Sağlıkla, lezzetle 02 SENIOR BANQUET Misyon ve Vizyon Kaliteli, hijyenik, lezzetli ve sağlıklı ürünler üreterek ve sunarak güvenilir ve aranan bir marka olmak. Üst seviyede bir kalite

Detaylı

Ara rma, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geli tirme Daire Ba kanl na ba

Ara rma, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geli tirme Daire Ba kanl na ba 1.1 Ara rman n Amac Ara rmada, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geli tirme Daire Ba kanl na ba olarak hizmet vermekte olan; 1. Bütçe ve Performans Program ube Müdürlü ü 2. Stratejik Yönetim ve Planlama

Detaylı

Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man

Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man 214 EK M-ARALIK DÖNEM BANKA KRED LER E M ANKET Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man nin 214 y dördüncü çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 9 Ocak 215

Detaylı

ÇEVRE KORUMA KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK

ÇEVRE KORUMA KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK ÇEVRE KORUMA VE KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK Çevre neden bu kadar önemli? Sera etkisi artıyor Doğal kaynaklar bitiyor Maliyetler yükseliyor Gelir eşitsizliği uçurumu büyüyor 2002 yılında Johannesburg da

Detaylı

SÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com

SÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com SÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com Giriş Yönetim alanında yaşanan değişim, süreç yönetimi anlayışını ön plana çıkarmıştır. Süreç yönetimi; insan ve madde kaynaklarını

Detaylı

MUŞ ALPARSLAN ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ

MUŞ ALPARSLAN ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ MUŞ ALPARSLAN ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı; Muş Alparslan Üniversitesi Uzaktan

Detaylı

Araştırma Notu 15/177

Araştırma Notu 15/177 Araştırma Notu 15/177 02 Mart 2015 YOKSUL İLE ZENGİN ARASINDAKİ ENFLASYON FARKI REKOR SEVİYEDE Seyfettin Gürsel *, Ayşenur Acar ** Yönetici özeti Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan enflasyon

Detaylı

2016 Ocak ENFLASYON RAKAMLARI 3 Şubat 2016

2016 Ocak ENFLASYON RAKAMLARI 3 Şubat 2016 2016 Ocak ENFLASYON RAKAMLARI 3 Şubat 2016 Ocak 2016 Tüketici Fiyat Endeksi ne(tüfe) ilişkin veriler Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 3 Şubat 2016 tarihinde yayımlandı. TÜİK tarafından aylık

Detaylı

Dünya Hububat Pazarında Neredeyiz?

Dünya Hububat Pazarında Neredeyiz? Dünya Hububat Pazarında Neredeyiz? Şebnem BORAN 1.Dünya Hububat Pazarı Günümüzde dünyanın stratejik ürün grubunu oluşturan hububat pazarında önemli gelişmeler yaşanıyor. Dünya toplam hububat üretimine

Detaylı

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 3 AYLIK RAPOR

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 3 AYLIK RAPOR ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 3 AYLIK RAPOR Bu rapor Ankara Emeklilik A.Ş Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım Fonu

Detaylı

TÜRKİYE DE ÇALIŞAN KADINLAR: SORUNLARI, BEKLENTİLERİ VE SENDİKALARA KARŞI TUTUMLARI

TÜRKİYE DE ÇALIŞAN KADINLAR: SORUNLARI, BEKLENTİLERİ VE SENDİKALARA KARŞI TUTUMLARI TÜRKİYE DE ÇALIŞAN KADINLAR: SORUNLARI, BEKLENTİLERİ VE SENDİKALARA KARŞI TUTUMLARI Anket Kasım 2014-Ocak 2015 tarihleri arasında 26 ilde, kadınların çalıştığı işkolları dikkate alınarak 10 işkolunda,

Detaylı

MEGEP (MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ)

MEGEP (MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) HALKLA İLİŞKİLER VE ORGANİZASYON HİZMETLERİ ALANI ANKARA 2007 ÖĞRENME FAALİYETİ -19 HALKLA İLİŞKİLER VE

Detaylı

Tablo 45 - Turizm İşletme Belgeli Tesislerde Konaklama ve Belediye Sayıları

Tablo 45 - Turizm İşletme Belgeli Tesislerde Konaklama ve Belediye Sayıları TURİZM Kütahya ya gelen yabancı turistler Merkez ve Tavşanlı ilçelerinde; yerli turistler ise Merkez, Emet, Simav ve Tavşanlı ilçelerinde yoğun olarak konaklamaktadırlar. 2012 yılı içerisinde ildeki işletme

Detaylı

İngilizce Öğretmenlerinin Bilgisayar Beceri, Kullanım ve Pedagojik İçerik Bilgi Özdeğerlendirmeleri: e-inset NET. Betül Arap 1 Fidel Çakmak 2

İngilizce Öğretmenlerinin Bilgisayar Beceri, Kullanım ve Pedagojik İçerik Bilgi Özdeğerlendirmeleri: e-inset NET. Betül Arap 1 Fidel Çakmak 2 İngilizce Öğretmenlerinin Bilgisayar Beceri, Kullanım ve Pedagojik İçerik Bilgi Özdeğerlendirmeleri: e-inset NET DOI= 10.17556/jef.54455 Betül Arap 1 Fidel Çakmak 2 Genişletilmiş Özet Giriş Son yıllarda

Detaylı

KAYNAK FİNANSAL KİRALAMA A.Ş.

KAYNAK FİNANSAL KİRALAMA A.Ş. KAYNAK FİNANSAL KİRALAMA A.Ş. 01.01.2013 31.12.2013 Dönemi Faaliyet Raporu 1 İÇİNDEKİLER I-ŞİRKET TANITIMI II- FİNANSAL KİRALAMA SEKTÖRÜ VE SEKTÖRDE KAYNAK LEASİNG III- İDARİ FAALİYETLER IV- KAR DAĞITIM

Detaylı

Hepinizi saygıyla sevgiyle selamlıyorum.

Hepinizi saygıyla sevgiyle selamlıyorum. Değerli konuklar, Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK) çalışmaları kapsamında düzenlediğimiz Kurumsal Yönetim konulu toplantımıza hepiniz hoş geldiniz. 11 Aralık 2001 tarihli Bakanlar

Detaylı

ELEKTRİK ÜRETİM SANTRALLERİNDE KAPASİTE ARTIRIMI VE LİSANS TADİLİ

ELEKTRİK ÜRETİM SANTRALLERİNDE KAPASİTE ARTIRIMI VE LİSANS TADİLİ Hukuk ve Danışmanlık ELEKTRİK ÜRETİM SANTRALLERİNDE KAPASİTE ARTIRIMI VE LİSANS TADİLİ Türkiye de serbest piyasa ekonomisine geçişle birlikte rekabet ortamında özel hukuk hükümlerine göre faaliyet gösteren,

Detaylı

TÜİK KULLANICI ANKETİ SONUÇLARI

TÜİK KULLANICI ANKETİ SONUÇLARI TÜİK KULLANICI ANKETİ SONUÇLARI Aralık 1 Giriş Kurumumuz taraf ndan üretilen istatistikler kullan c lara çeşitli kanallar yoluyla sunulmakta, hizmet kalitesini artt rmak ve kullan c ihtiyaçlar n karş lamak

Detaylı

Demiryolu Taşımacılığı ve Bilişim Teknolojileri. Mete Tırman

Demiryolu Taşımacılığı ve Bilişim Teknolojileri. Mete Tırman Demiryolu Taşımacılığı ve Bilişim Teknolojileri Mete Tırman Konu Başlıkları Bilişim Teknolojileri ve Taşımacılık Global rekabette Demiryollarının Konumu Rekabet ve Bilişim Teknolojileri Bilişim ve Demiryollarındaki

Detaylı

Doç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi

Doç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi ÜN VERS TEYE G R SINAV S STEM NDEK SON DE KL E L K N Ö RENC LER N ALGILARI Doç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi

Detaylı

10. Performans yönetimi ve bütçeleme bağlantıları

10. Performans yönetimi ve bütçeleme bağlantıları 10. Performans yönetimi ve bütçeleme bağlantıları girdi süreç çıktı etki, sonuç Üretkenlik,verimlilik, etkinlik Kaynaklar Nihai Hedefler 4.10.2006 1 Yönetim anlaşması en azından aşağıdakileri içermelidir

Detaylı

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog KONYA KARAMAN BÖLGESİ BOŞANMA ANALİZİ 22.07.2014 Tarihsel sürece bakıldığında kalkınma,

Detaylı

SİİRT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar. Amaç

SİİRT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar. Amaç SİİRT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı; Siirt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama

Detaylı

Veri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün

Veri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün Veri Toplama Yöntemleri Prof.Dr.Besti Üstün 1 VERİ (DATA) Belirli amaçlar için toplanan bilgilere veri denir. Araştırmacının belirlediği probleme en uygun çözümü bulabilmesi uygun veri toplama yöntemi

Detaylı

Meriç Uluşahin Türkiye Bankalar Birliği Yönetim Kurulu Başkan Vekili. Beşinci İzmir İktisat Kongresi

Meriç Uluşahin Türkiye Bankalar Birliği Yönetim Kurulu Başkan Vekili. Beşinci İzmir İktisat Kongresi Meriç Uluşahin Türkiye Bankalar Birliği Yönetim Kurulu Başkan Vekili Beşinci İzmir İktisat Kongresi Finansal Sektörün Sürdürülebilir Büyümedeki Rolü ve Türkiye nin Bölgesel Merkez Olma Potansiyeli 1 Kasım

Detaylı

ATAÇ Bilgilendirme Politikası

ATAÇ Bilgilendirme Politikası ATAÇ Bilgilendirme Politikası Amaç Bilgilendirme politikasının temel amacı, grubun genel stratejileri çerçevesinde, ATAÇ İnş. ve San. A.Ş. nin, hak ve yararlarını da gözeterek, ticari sır niteliğindeki

Detaylı

: Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI : Kenan TÜRK, Dr. Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR, Fevzi ÖZKAN, Dr. Metin ARSLAN, Doç. Dr.

: Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI : Kenan TÜRK, Dr. Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR, Fevzi ÖZKAN, Dr. Metin ARSLAN, Doç. Dr. Rekabet Kurumu Başkanlığından, REKABET KURULU KARARI Dosya Sayısı : 2014-1-132 (Önaraştırma) Karar Sayısı : 15-12/159-72 Karar Tarihi : 18.03.2015 A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER Başkan Üyeler : Prof. Dr.

Detaylı

Amacımız Fark Yaratacak Makine Mühendisleri Yetiştirmek - OAIB Moment Expo

Amacımız Fark Yaratacak Makine Mühendisleri Yetiştirmek - OAIB Moment Expo Sayfa 1 / 6 OCAK 2016 SAYI: 92 Gelişen teknolojiye ayak uydurabilen, teknik bilgi ve becerilere sahip fark yaratacak lider makine mühendisleri yetiştirmek üzere yola çıktıklarını belirten MEF Üniversitesi

Detaylı

Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü 07.03.2012 06:18

Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü 07.03.2012 06:18 http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/03/201203... 1 of 5 6 Mart 2012 SALI Resmî Gazete Sayı : 28225 Atatürk Üniversitesinden: YÖNETMELİK ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ ASTROFİZİK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

Detaylı

YEMEK HİZMETLERİ MEMNUNİYET ÖLÇÜM ANKETİ DEĞERLENDİRME RAPORU

YEMEK HİZMETLERİ MEMNUNİYET ÖLÇÜM ANKETİ DEĞERLENDİRME RAPORU YEMEK HİZMETLERİ MEMNUNİYET ÖLÇÜM ANKETİ DEĞERLENDİRME RAPORU 28 Mart - 01 Nisan 2016 tarihleri arasında yapılan ve Müsteşarlığımızdan 375 personel (253 erkek, 122 kadın) ve Ekonomi Bakanlığından 276 personel

Detaylı

ZAĞNOS VADİSİ KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJESİ

ZAĞNOS VADİSİ KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJESİ ADANA KENT SORUNLARI SEMPOZYUMU / 15 2008 BU BİR TMMOB YAYINIDIR TMMOB, bu makaledeki ifadelerden, fikirlerden, toplantıda çıkan sonuçlardan ve basım hatalarından sorumlu değildir. ZAĞNOS VADİSİ KENTSEL

Detaylı

HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI MALİ SEKTÖRLE İLİŞKİLER VE KAMBİYO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YURTDIŞI DOĞRUDAN YATIRIM RAPORU 2013

HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI MALİ SEKTÖRLE İLİŞKİLER VE KAMBİYO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YURTDIŞI DOĞRUDAN YATIRIM RAPORU 2013 HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI MALİ SEKTÖRLE İLİŞKİLER VE KAMBİYO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YURTDIŞI DOĞRUDAN YATIRIM RAPORU 2013 Ekim 2014 İÇİNDEKİLER Giriş... 2 Dünya da Uluslararası Doğrudan Yatırım Trendi... 3 Yıllar

Detaylı

MEMNUNİYET ÖLÇÜMÜ. BursaRay istasyonlarındaki güvenlik görevlilerinin size karşı tutum ve davranışlarından

MEMNUNİYET ÖLÇÜMÜ. BursaRay istasyonlarındaki güvenlik görevlilerinin size karşı tutum ve davranışlarından AMAÇ VE YÖNTEM Burulaş ın şehir içi ulaşım hizmetlerinden beklenti ve memnuniyeti ölçmek, yolcunun bakış açısıyla eksiklikleri belirlemek ve bu doğrultuda daha kaliteli hizmet verebilmek, Burulaş ın güçlü

Detaylı

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş DENGELİ EMEKLİLİK YATIRIM FONU İKİNCİ 3 AYLIK RAPOR

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş DENGELİ EMEKLİLİK YATIRIM FONU İKİNCİ 3 AYLIK RAPOR ANKARA EMEKLİLİK A.Ş DENGELİ EMEKLİLİK YATIRIM FONU İKİNCİ 3 AYLIK RAPOR Bu rapor Ankara Emeklilik A.Ş Dengeli Emeklilik Yatırım Fonu nun 01.04.2004-30.06.2004 dönemine ilişkin gelişmelerin, Fon Kurulu

Detaylı

ARCHİ DANIŞMANLIK VE GAYRİMENKUL DEĞERLEME A.Ş. KALİTE GÜVENCE SİSTEMİ, GÖZDEN GEÇİRME RAPORU. Sayfa 1 / 7

ARCHİ DANIŞMANLIK VE GAYRİMENKUL DEĞERLEME A.Ş. KALİTE GÜVENCE SİSTEMİ, GÖZDEN GEÇİRME RAPORU. Sayfa 1 / 7 ARCHİ DANIŞMANLIK VE GAYRİMENKUL DEĞERLEME A.Ş. KALİTE GÜVENCE SİSTEMİ, GÖZDEN GEÇİRME RAPORU 2015 Sayfa 1 / 7 10 Ocak 2016 ARCHİ DANIŞMANLIK VE GAYRİMENKUL DEĞERLEME A.Ş. 2015 YILI KALİTE GÜVENCE SİSTEMİ,

Detaylı

LABORATUVAR TEKNİKERİ /TARIMSAL LABORATUVAR TEKNİKERİ

LABORATUVAR TEKNİKERİ /TARIMSAL LABORATUVAR TEKNİKERİ TANIM Tarımsal üretimde toprak, su, bitki, gıda, yem ve gübre analizlerini laboratuar şartlarında yapan, ilgili mühendislerce belirlenen bitki koruma tekniklerini yöntemine uygun olarak yapan kişidir.

Detaylı

Başbakanlık (Hazine Müsteşarlığı) tan: 30.11.2015

Başbakanlık (Hazine Müsteşarlığı) tan: 30.11.2015 Başbakanlık (Hazine Müsteşarlığı) tan: 30.11.2015 BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİĞİN UYGULANMASINA İLİŞKİN GENELGE (2015/50) Bu Genelge, 25.05.2015

Detaylı

KİŞİSEL GELİŞİM VE EĞİTİM İŞ GÜVENLİĞİ VE İŞÇİ SAĞLIĞI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

KİŞİSEL GELİŞİM VE EĞİTİM İŞ GÜVENLİĞİ VE İŞÇİ SAĞLIĞI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü KİŞİSEL GELİŞİM VE EĞİTİM İŞ GÜVENLİĞİ VE İŞÇİ SAĞLIĞI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2010 ANKARA ÖN SÖZ Günümüzde mesleklerin

Detaylı

YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI ENGELLİLER DANIŞMA VE KOORDİNASYON YÖNETMELİĞİ (1) BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI ENGELLİLER DANIŞMA VE KOORDİNASYON YÖNETMELİĞİ (1) BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI ENGELLİLER DANIŞMA VE KOORDİNASYON YÖNETMELİĞİ (1) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (Değişik:RG-14/2/2014-28913) (1) Bu Yönetmeliğin amacı; yükseköğrenim

Detaylı

BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9

BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 Attila Hancıoğlu ve İlknur Yüksel Alyanak Sağlık programlarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve ileriye yönelik politikaların belirlenmesi açısından neonatal, post-neonatal

Detaylı

Balkanlar da Refah: Kısa Rapor

Balkanlar da Refah: Kısa Rapor The study underlying the results published in this paper was conducted as part of research financed under the Research and Technology Innovation Fund (KTIA_AIK_12-1-2013-0043) called Adaptation and ICT-supported

Detaylı

BÜRO YÖNETİMİ VE SEKRETERLİK ALANI HIZLI KLAVYE KULLANIMI (F KLAVYE) MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

BÜRO YÖNETİMİ VE SEKRETERLİK ALANI HIZLI KLAVYE KULLANIMI (F KLAVYE) MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü BÜRO YÖNETİMİ VE SEKRETERLİK ALANI HIZLI KLAVYE KULLANIMI (F KLAVYE) MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2009 ANKARA ÖN SÖZ Günümüzde

Detaylı

6. ODA MERKEZ BÜRO İŞLEYİŞİ

6. ODA MERKEZ BÜRO İŞLEYİŞİ 6. ODA MERKEZ BÜRO İŞLEYİŞİ 25. Dönem Çalışma Programı nda, Odamız merkez ve şubelerin büro işleyişinde etkinliğini arttırıcı teknik alt yapının güçlendirilerek oda çalışma hedeflerine ulaşılmasına hizmet

Detaylı

Üniversitelerin İl Ekonomisine Katkısı ve Öğrencilerin Tüketim Yapısı: Muş Alparslan Üniversitesi Örneği *

Üniversitelerin İl Ekonomisine Katkısı ve Öğrencilerin Tüketim Yapısı: Muş Alparslan Üniversitesi Örneği * Yayın Geliş Tarihi : 17.09.2014 Dokuz Eylül Üniversitesi Yayın Kabul Tarihi : 01.06.2015 İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Online Yayın Tarihi: 25.12.2015 Cilt:30, Sayı:2, Yıl:2015, ss. 131-147

Detaylı

YEDİNCİ KISIM Kurullar, Komisyonlar ve Ekipler

YEDİNCİ KISIM Kurullar, Komisyonlar ve Ekipler YEDİNCİ KISIM Kurullar, Komisyonlar ve Ekipler Kurul, komisyon ve ekiplerin oluşturulması MADDE 107- (1) Okullarda, eğitim, öğretim ve yönetim etkinliklerinin verimliliğinin sağlanması, okul ve çevre işbirliğinin

Detaylı

MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ STRATEJİK İŞBİRLİĞİ PROJE DANIŞMANLIK EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ

MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ STRATEJİK İŞBİRLİĞİ PROJE DANIŞMANLIK EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ STRATEJİK İŞBİRLİĞİ PROJE DANIŞMANLIK EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı,

Detaylı

Öncelikle basın toplantımıza hoş geldiniz diyor, sizleri sevgiyle ve saygıyla selamlıyorum.

Öncelikle basın toplantımıza hoş geldiniz diyor, sizleri sevgiyle ve saygıyla selamlıyorum. Gümrük Ve Ticaret Bakanı Sn. Nurettin CANİKLİ nin Kredi Kefalet Kooperatifleri Ortaklarının Borçlarının Yapılandırılması Basın Toplantısı 24 Eylül 2014 Saat:11.00 - ANKARA Kredi Kefalet Kooperatiflerinin

Detaylı

AKENR 28.11.2013. ENDEKS ÜZERİNDE GETİRİ Yükselme Potansiyeli: 26% Akenerji 3Ç13 Bilgilendirme Notları

AKENR 28.11.2013. ENDEKS ÜZERİNDE GETİRİ Yükselme Potansiyeli: 26% Akenerji 3Ç13 Bilgilendirme Notları AKENR 28.11.2013 Akenerji 3Ç13 Bilgilendirme Notları ENDEKS ÜZERİNDE GETİRİ Yükselme Potansiyeli: 26% Akenerji nin 3Ç13 net dönem zararı 59,9 milyon TL oldu. Şirket 3Ç12 de 18,8 milyon TL kar, 2Ç13 te

Detaylı

KAMU İHALE KURULU KARARI. Toplantıya Katılan Üye Sayısı : 7 : Elektrik ihtiyacının temini.

KAMU İHALE KURULU KARARI. Toplantıya Katılan Üye Sayısı : 7 : Elektrik ihtiyacının temini. Toplantı No : 2011/047 Gündem No : 2 Toplantıya Katılan Üye Sayısı : 7 Gündem Konusu : Elektrik ihtiyacının temini. Elektrik piyasası ve ilgili mevzuatındaki değişiklikler ve gelişmeler sonrasında, 4734

Detaylı

ÇEVRE KORUMA TEMEL ALAN KODU: 85

ÇEVRE KORUMA TEMEL ALAN KODU: 85 TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ () TEMEL ALAN YETERLİLİKLERİ ÇEVRE KORUMA TEMEL ALAN KODU: 85 ANKARA 13 OCAK 2011 İÇİNDEKİLER 1.BÖLÜM: ÖĞRENİM ALANLARI VE ÇALIŞMA YÖNTEMİ...3 1.1.ISCED 97

Detaylı

Milli Gelir Büyümesinin Perde Arkası

Milli Gelir Büyümesinin Perde Arkası 2007 NİSAN EKONOMİ Milli Gelir Büyümesinin Perde Arkası Türkiye ekonomisi dünyadaki konjonktürel büyüme eğilimine paralel gelişme evresini 20 çeyrektir aralıksız devam ettiriyor. Ekonominin 2006 da yüzde

Detaylı

BİLGİ BELGE MERKEZİ VE YAYIN HİZMETLERİ

BİLGİ BELGE MERKEZİ VE YAYIN HİZMETLERİ BİLGİ BELGE MERKEZİ VE YAYIN HİZMETLERİ Elektrik Mühendisleri Odası(EMO) Bilgi ve Belge Merkezi, sahip olduğu elektrik mühendisliği ve Oda ilgili her türlü bilgi, belge ve kaynakla kapsamlı bir araştırma

Detaylı

İNOVASYON GÖSTERGELERİ VE KAYSERİ:KARŞILAŞTIRMALI BİR ANALİZ. Prof. Dr. Hayriye ATİK 16 Haziran 2015

İNOVASYON GÖSTERGELERİ VE KAYSERİ:KARŞILAŞTIRMALI BİR ANALİZ. Prof. Dr. Hayriye ATİK 16 Haziran 2015 İNOVASYON GÖSTERGELERİ VE KAYSERİ:KARŞILAŞTIRMALI BİR ANALİZ Prof. Dr. Hayriye ATİK 16 Haziran 2015 Sunum Planı Giriş I)Literatür Uluslararası Literatür Ulusal Literatür II)Karşılaştırmalı Analiz III)

Detaylı

YAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ

YAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ YAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ Savaş AYBERK, Bilge ALYÜZ*, Şenay ÇETİN Kocaeli Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü, Kocaeli *İletişim kurulacak yazar bilge.alyuz@kou.edu.tr, Tel: 262

Detaylı

GİYİM ÜRETİM TEKNOLOJİSİ ÇOCUK DIŞ GİYSİLERİ DİKİMİ (CEKET- MONT- MANTO) MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

GİYİM ÜRETİM TEKNOLOJİSİ ÇOCUK DIŞ GİYSİLERİ DİKİMİ (CEKET- MONT- MANTO) MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü GİYİM ÜRETİM TEKNOLOJİSİ ÇOCUK DIŞ GİYSİLERİ DİKİMİ (CEKET- MONT- MANTO) MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2008 ANKARA ÖN SÖZ Günümüzde

Detaylı

GEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM. 1. Açıklama

GEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM. 1. Açıklama GEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM 1. Açıklama 1.1.Proje Ortaklarının Adları: Uzman Klinik Psikolog Özge Yaren YAVUZ ERDAN, Uzman Klinik Psikolog Elvan DEMİRBAĞ, Uzman Klinik Psikolog Nilay KONDUZ 1.2.Nihai

Detaylı

HEMŞİRE İNSANGÜCÜNÜN YETİŞTİRİLMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ

HEMŞİRE İNSANGÜCÜNÜN YETİŞTİRİLMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ HEMŞİRE İNSANGÜCÜNÜN YETİŞTİRİLMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ Doç. Dr. Ülkü TATAR BAYKAL İÜ Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı ve Yönetici Hemşireler Derneği Yönetim Kurulu

Detaylı

AB Mevzuatının Uygulanmasına Yönelik Teknik Desteğin Müzakere Edilmesi

AB Mevzuatının Uygulanmasına Yönelik Teknik Desteğin Müzakere Edilmesi Genel DEA Eğitimi 6 8 Temmuz 2009 EuropeAid/125317/D/SER/TR Oturum 10-B AB ye Uyum Sürecinde DEA nin Önemi AB ye Uyum Sürecinde DEA nın Avantajları Mevcut mevzuatın revize edilmesine yönelik opsiyonlar

Detaylı

ÖDEME TALEP FORMU GIDA, TARIM VE HAYVANCLIK İL MÜDÜRLÜĞÜNE İZMİR

ÖDEME TALEP FORMU GIDA, TARIM VE HAYVANCLIK İL MÜDÜRLÜĞÜNE İZMİR ÖDEME TALEP FORMU GIDA, TARIM VE HAYVANCLIK İL MÜDÜRLÜĞÜNE İZMİR Ek listede belirtilen makine ve ekipman alımlarına ilişkin faaliyetleri Hibe Sözleşmesi hükümlerine uygun olarak gerçekleştirdiğimizi; ilgili

Detaylı

2010 2011 2012 2013 1Ç13 2Ç13 3Ç13 4Ç13 1Ç14 2Ç14

2010 2011 2012 2013 1Ç13 2Ç13 3Ç13 4Ç13 1Ç14 2Ç14 Bilici Yatırım Şirket Notu 4 Kasım 2014 Ana faaliyet konusu tekstil olan Bilici Yatırım ın (BLCYT), aynı zamanda Adana nın merkezinde 203 yatak kapasiteli otel yatırımı ve fabrika alanı içerisinde 8 adet

Detaylı

Emtia Fiyat Hareketlerine Politika Tepkileri Konferansı. Panel Konuşması

Emtia Fiyat Hareketlerine Politika Tepkileri Konferansı. Panel Konuşması Emtia Fiyat Hareketlerine Politika Tepkileri Konferansı Panel Konuşması Erdem BAŞÇI 7 Nisan 2012, İstanbul Değerli Konuklar, Dünya ekonomisinin son on yılda sergilediği gelişmeler emtia fiyatları üzerinde

Detaylı

TESİSAT TEKNOLOJİSİ VE İKLİMLENDİRME ÇELİK BORU TESİSATÇISI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

TESİSAT TEKNOLOJİSİ VE İKLİMLENDİRME ÇELİK BORU TESİSATÇISI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü TESİSAT TEKNOLOJİSİ VE İKLİMLENDİRME ÇELİK BORU TESİSATÇISI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2008 ANKARA ÖN SÖZ Günümüzde mesleklerin

Detaylı

AYDIN TİCARET BORSASI

AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE MAYIS 2015 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211

Detaylı

ULAKBİM Danışma Hizmetlerinde Yeni Uygulamalar: Makale İstek Sistemi ve WOS Atıf İndeksleri Yayın Sayıları Tarama Robotu

ULAKBİM Danışma Hizmetlerinde Yeni Uygulamalar: Makale İstek Sistemi ve WOS Atıf İndeksleri Yayın Sayıları Tarama Robotu ULAKBİM Danışma Hizmetlerinde Yeni Uygulamalar: Makale İstek Sistemi ve WOS Atıf İndeksleri Yayın Sayıları Tarama Robotu Serpil YETGİN * Öz Günümüzde daha fazla bilginin elektronik olarak elde edilmesi,

Detaylı

KİTAP İNCELEMESİ. Matematiksel Kavram Yanılgıları ve Çözüm Önerileri. Tamer KUTLUCA 1. Editörler. Mehmet Fatih ÖZMANTAR Erhan BİNGÖLBALİ Hatice AKKOÇ

KİTAP İNCELEMESİ. Matematiksel Kavram Yanılgıları ve Çözüm Önerileri. Tamer KUTLUCA 1. Editörler. Mehmet Fatih ÖZMANTAR Erhan BİNGÖLBALİ Hatice AKKOÇ Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (2012) 287-291 287 KİTAP İNCELEMESİ Matematiksel Kavram Yanılgıları ve Çözüm Önerileri Editörler Mehmet Fatih ÖZMANTAR Erhan BİNGÖLBALİ Hatice

Detaylı

MÜŞTERİ TEMSİLCİSİ A- GÖREVLER

MÜŞTERİ TEMSİLCİSİ A- GÖREVLER TANIM Şirketleri müşterilere ve müşterileri şirketlere tanıtan, müşterilerle olumlu ilişkiler geliştirilmesini ve sürdürülmesini sağlamak için gerekli çalışmaları yürüten kişidir. A- GÖREVLER - Halkla

Detaylı

ELEKTRİK PİYASALARI 2015 YILI VERİLERİ PİYASA OPERASYONLARI DİREKTÖRLÜĞÜ

ELEKTRİK PİYASALARI 2015 YILI VERİLERİ PİYASA OPERASYONLARI DİREKTÖRLÜĞÜ ELEKTRİK PİYASALARI 2015 YILI VERİLERİ PİYASA OPERASYONLARI DİREKTÖRLÜĞÜ 1 GENEL MÜDÜR SUNUŞU; Gündelik hayatın vazgeçilmez unsuru haline gelen enerji, bireylerin yaşamında ve ülkelerin sosyo-ekonomik

Detaylı

PROJE. Proje faaliyetlerinin teknik olarak uygulanması, Sanayi Genel Müdürlüğü Sanayi Politikaları Daire Başkanlığınca yürütülmüştür.

PROJE. Proje faaliyetlerinin teknik olarak uygulanması, Sanayi Genel Müdürlüğü Sanayi Politikaları Daire Başkanlığınca yürütülmüştür. PROJE Avrupa Birliği IPA 1. Bileşeni kapsamında T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı nın Sanayi Stratejisine İlişkin İdari Kapasitesinin Güçlendirme Projesi (IPA Component I, TR 2009/0320.01) 22 Ocak

Detaylı

HALK EĞİTİMİ MERKEZLERİ ETKİNLİKLERİNİN YÖNETİMİ *

HALK EĞİTİMİ MERKEZLERİ ETKİNLİKLERİNİN YÖNETİMİ * HALK EĞİTİMİ MERKEZLERİ ETKİNLİKLERİNİN YÖNETİMİ * Doç. Dr. Meral TEKİN ** Son yıllarda halk eğitimi, toplumdaki öneminin giderek artmasına koşut olarak, önemli bir araştırma alanı olarak kabul görmeye

Detaylı

Dünyaya barış ve refah taşıyor, zorlukları azimle aşıyoruz

Dünyaya barış ve refah taşıyor, zorlukları azimle aşıyoruz Dünyaya barış ve refah taşıyor, zorlukları azimle aşıyoruz Rakamlarla Sektörümüz: 3 kıtadan 77 ülkeye doğrudan hizmet götüren, Toplam Yatırımı 5 Milyar Doları aşan, Yan sektörleri ile birlikte yaklaşık

Detaylı

KÜRESEL GELİŞMELER IŞIĞI ALTINDA TÜRKİYE VE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ EKONOMİSİ VE SERMAYE PİYASALARI PANELİ

KÜRESEL GELİŞMELER IŞIĞI ALTINDA TÜRKİYE VE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ EKONOMİSİ VE SERMAYE PİYASALARI PANELİ KÜRESEL GELİŞMELER IŞIĞI ALTINDA TÜRKİYE VE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ EKONOMİSİ VE SERMAYE PİYASALARI PANELİ 12 NİSAN 2013-KKTC DR. VAHDETTIN ERTAŞ SERMAYE PIYASASI KURULU BAŞKANI KONUŞMA METNİ Sayın

Detaylı

a) Birim sorumluları: Merkez çalışmalarının programlanmasından ve uygulanmasından sorumlu öğretim elemanlarını,

a) Birim sorumluları: Merkez çalışmalarının programlanmasından ve uygulanmasından sorumlu öğretim elemanlarını, NİĞDE ÜNİVERSİTESİ TÜRKÇE ÖĞRETİMİ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu yönetmeliğin amacı, Niğde Üniversitesine bağlı olarak kurulan

Detaylı

Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu Genel Başkanı olarak şahsım ve kuruluşum adına hepinizi saygılarımla selamlıyorum.

Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu Genel Başkanı olarak şahsım ve kuruluşum adına hepinizi saygılarımla selamlıyorum. Sayın Başkanlar, Sayın KĐK üyeleri, Sayın Katılımcılar, Sayın Basın Mensupları, Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu Genel Başkanı olarak şahsım ve kuruluşum adına hepinizi saygılarımla selamlıyorum.

Detaylı

-Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onikinci kez gerçekleştirilmiştir.

-Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onikinci kez gerçekleştirilmiştir. Bursa nın 25 Büyük Firması Araştırması; -Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onikinci kez gerçekleştirilmiştir. -Bu çalışma Bursa il genelinde yapılmış,

Detaylı

BİNALARDA ENERJİ PERFORMANSI YÖNETMELİĞİ Bayındırlık ve İskan Bakanlığı

BİNALARDA ENERJİ PERFORMANSI YÖNETMELİĞİ Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Yayınlanma tarihi: 05.12.2008 Yürürlüğe girme tarihi: 05.12.2009 Vorlage 1 09/2006 Viessmann Werke Kapsam Mevcut ve yeni yapılacak konut, ticari ve hizmet amaçlı kullanılan

Detaylı

ENFLASYON ORANLARI 03.07.2014

ENFLASYON ORANLARI 03.07.2014 ENFLASYON ORANLARI 03.07.2014 TÜFE Mayıs ayında aylık %0,31 yükselişle ile ortalama piyasa beklentisinin (-%0,10) bir miktar üzerinde geldi. Yıllık olarak ise 12 aylık TÜFE %9,16 olarak gerçekleşti (Beklenti:

Detaylı

ALANYA TURİST PROFİLİ ARAŞTIRMASI 2007

ALANYA TURİST PROFİLİ ARAŞTIRMASI 2007 ALANYA TURİST PROFİLİ ARAŞTIRMASI 2007 Akdeniz Üniversitesi Alanya İşletme Fakültesi TÜRSAB Alanya Bölgesel Yürütme Kurulu ALANYA TURİST PROFİLİ ARAŞTIRMASI 2007 Prof.Dr. Ahmet AKTAŞ Yrd.Doç.Dr. Aydın

Detaylı

TAŞIMACILIK ENDÜSTRİSİ İÇİN YAPIŞTIRICI ÇÖZÜMLERİ. Yapıştırmada güvenilir yenilik

TAŞIMACILIK ENDÜSTRİSİ İÇİN YAPIŞTIRICI ÇÖZÜMLERİ. Yapıştırmada güvenilir yenilik TAŞIMACILIK ENDÜSTRİSİ İÇİN YAPIŞTIRICI ÇÖZÜMLERİ Yapıştırmada güvenilir yenilik Simson: taşımacılık endüstrisi için yapıştırıcı çözümleri Gelecekle bağlantınızı kaybetmeyin SIMSON: BİR DÜNYA MARKASI OLAN

Detaylı

OMURGA GAYRİMENKUL PORTFÖY YÖNETİMİ ANONİM ŞİRKETİ 2015 YILI ARA DÖNEM FAALİYET RAPORU OMURGA GAYRIMENKUL PORTFÖY YÖNETİMİ A.Ş

OMURGA GAYRİMENKUL PORTFÖY YÖNETİMİ ANONİM ŞİRKETİ 2015 YILI ARA DÖNEM FAALİYET RAPORU OMURGA GAYRIMENKUL PORTFÖY YÖNETİMİ A.Ş OMURGA GAYRİMENKUL PORTFÖY YÖNETİMİ ANONİM ŞİRKETİ 1- GENEL BİLGİLER 2015 YILI ARA DÖNEM FAALİYET RAPORU Raporun Ait Olduğu Dönem: 08.04.2015 30.09.2015 Dönemi Ticaret unvanı : OMURGA GAYRİMENKUL PORTFÖY

Detaylı

Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Öğretmeni

Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Öğretmeni İL/ İLÇE OKUL ADI ADRES : KAYSERİ/YEŞİLHİSAR : YEŞİLHİSAR ANADOLU TEKNİK LİSESİ VE MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİM MERKEZİ : YAVUZ SELİM MAH. ADANA CADDESİ İLETİŞİM KURULACAK KİŞİLER Müdür Yardımcısı Ekip Lideri

Detaylı

GÜMRÜK ETKİNLİKLERİ BİLGİ ŞÖLENİ

GÜMRÜK ETKİNLİKLERİ BİLGİ ŞÖLENİ GÜMRÜK ETKİNLİKLERİ BİLGİ ŞÖLENİ HABER BÜLTENİ 09-10 Aralık 2014 tarihlerinde Akören Ali Rıza Ercan Meslek Yüksekokulu tarafından organize edilen Gümrük Etkinlikleri Bilgi Şöleni tamamlanmıştır. Panellerden

Detaylı

Resmi Gazete Tarihi: 12.09.2010 Resmî Gazete Resmi Gazete Sayısı: 27697 YÖNETMELİK ELEKTRONİK HABERLEŞME SEKTÖRÜNDE HİZMET KALİTESİ YÖNETMELİĞİ

Resmi Gazete Tarihi: 12.09.2010 Resmî Gazete Resmi Gazete Sayısı: 27697 YÖNETMELİK ELEKTRONİK HABERLEŞME SEKTÖRÜNDE HİZMET KALİTESİ YÖNETMELİĞİ Resmi Gazete Tarihi: 12.09.2010 Resmî Gazete Resmi Gazete Sayısı: 27697 YÖNETMELİK Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumundan: ELEKTRONİK HABERLEŞME SEKTÖRÜNDE HİZMET KALİTESİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM

Detaylı

Rekabet Kurumu Başkanlığından, REKABET KURULU KARARI

Rekabet Kurumu Başkanlığından, REKABET KURULU KARARI Rekabet Kurumu Başkanlığından, REKABET KURULU KARARI Dosya Sayısı : 2015-1-69 (Önaraştırma) Karar Sayısı : 16-02/30-9 Karar Tarihi : 14.01.2016 A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER Başkan Üyeler : Prof. Dr. Ömer

Detaylı

BEH - Groupama Emeklilik Büyüme Amaçlı Hisse Senedi Emeklilik Yatırım Fonu

BEH - Groupama Emeklilik Büyüme Amaçlı Hisse Senedi Emeklilik Yatırım Fonu BEH - Groupama Emeklilik Büyüme Amaçlı Hisse Senedi Emeklilik Yatırım Fonu BİST-100 endeksi, Ekim ayı içerisinde %4,2 artarak ayı 77.620 seviyesinden kapattı. Aynı dönem içerisinde Bankacılık endeksi %4,1

Detaylı

Reel Sektörün Cari İşlemler. Ekonomistler Platformu Ekonominin Nabzı Araştırmaları Şubat 2012

Reel Sektörün Cari İşlemler. Ekonomistler Platformu Ekonominin Nabzı Araştırmaları Şubat 2012 Reel Sektörün Cari İşlemler Açığı na Bakışı Araştırması Ekonomistler Platformu Ekonominin Nabzı Araştırmaları Şubat 2012 Giriş Ekonomistler Platformu tarafından Aksoy Pazar ve Kamuoyu Araştırma Şirketi

Detaylı

İŞLEVSEL DÜZENLEMELERİN, ENGELLİ HASTA MEMNUNİYETİNE OLAN YANSIMASI ERCİYES TIP ÖRNEĞİ

İŞLEVSEL DÜZENLEMELERİN, ENGELLİ HASTA MEMNUNİYETİNE OLAN YANSIMASI ERCİYES TIP ÖRNEĞİ İŞLEVSEL DÜZENLEMELERİN, ENGELLİ HASTA MEMNUNİYETİNE OLAN YANSIMASI ERCİYES TIP ÖRNEĞİ Uzm. İbrahim BARIN Prof. Dr. Kudret DOĞRU Prof. Dr. Murat BORLU Başmüdür Özcan ÖZYURT Müdür Yard. Uzm. Murat YENİSU

Detaylı

2009 2010 Dönemi Piyasa Yapıcılığı Sözleşmesi

2009 2010 Dönemi Piyasa Yapıcılığı Sözleşmesi 2009 2010 Dönemi Piyasa Yapıcılığı Sözleşmesi Sözleşmenin tarafları Madde 1) İşbu Sözleşme, İsmet İnönü Bulvarı No:36, 06510 Emek / Ankara adresinde mukim Hazine Müsteşarlığı (bundan sonra kısaca Müsteşarlık

Detaylı

ISSN: Volume4 Issue4 ABOUT THIS JOURNAL

ISSN: Volume4 Issue4 ABOUT THIS JOURNAL ISSN: 2147-8775 2016 Volume4 Issue4 ABOUT THIS JOURNAL Journal of Tourism and Gastronomy Studies is an academic, refereed and online journal publishing research, review, and theoretical articles in the

Detaylı