SIRA SAYISI: 279 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ

Transkript

1 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ YASAMA DÖNEMİ YASAMA YILI 26 1 SIRA SAYISI: 279 Kişisel Verilerin Otomatik İşleme Tabi Tutulması Karşısında Bireylerin Korunması Sözleşmesine Ek Denetleyici Makamlar ve Sınıraşan Veri Akışına İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı (1/692) ve Dışişleri Komisyonu Raporu Not: Bu Sıra Sayısına; elektronik ortamda internet adresindeki sorgu sayfası üzerinden erişilebilmektedir.

2 .

3 3 İÇİNDEKİLER Sayfa 1/692 Esas Numaralı Tasarının - TBMM Başkanlığına Sunuş Yazısı Gerekçesi...4 Dışişleri Komisyonu Raporu...6 Tasarı Metni...8 Dışişleri Komisyonunun Kabul Ettiği Metin...8 Protokol Metni...9 Beyan...12

4 4 T.C. Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü 22/3/2016 Sayı: TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA Dışişleri Bakanlığı nca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulu nca 21/3/2016 tarihinde kararlaştırılan Kişisel Verilerin Otomatik İşleme Tabi Tutulması Karşısında Bireylerin Korunması Sözleşmesine Ek Denetleyici Makamlar ve Sınıraşan Veri Akışına İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir. Gereğini arz ederim. Ahmet Davutoğlu Başbakan HAVALE EDİLDİĞİ KOMİSYONLAR (1/692) ESAS TALİ Dışişleri Komisyonu Adalet Komisyonu İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu GEREKÇE Kişisel verilerin korunması, insan haklarının korunması ve geliştirilmesi bilinciyle her geçen gün daha da önem kazanmış ve temel insan haklarından biri haline dönüşmüştür. Bilgi ve iletişim teknolojilerinin yaygınlaşması, bilgiye erişimin kolaylaşması ve bilhassa internet ve telefon gibi teknolojilerin günlük hayatımızda artan rolleriyle birlikte, kişisel verilerin korunmasında ulusal ve uluslararası birtakım standartların benimsenmesi zorunlu hale gelmiştir. Nitekim, birçok ülkede kişisel verilerin korunmasına ilişkin detaylı yasal düzenlemelerin benimsendiği ve bu alandaki yasal mevzuata uygunluğu denetleyici çeşitli yapıların oluşturulduğu görülmektedir. Avrupa Konseyi (AK) bünyesinde hazırlanarak 8 Kasım 2001 tarihinde Strazburg da imzaya açılan ve 1 Temmuz 2004 tarihinde yürürlüğe giren Kişisel Verilerin Otomatik İşleme Tabi Tutulması Karşısında Bireylerin Korunması Sözleşmesi ne Ek Denetleyici Makamlar ve Sınıraşan Veri Akışına İlişkin Protokol, kişisel verilerin korunması alanında Ana Sözleşmenin ardından oluşturulan ikinci bağlayıcı uluslararası düzenlemeyi teşkil etmektedir. Üç maddeden oluşan Protokolün temel amacı; taraf devletlerde kişisel nitelikteki verilerin otomatik işleme tabi tutulması konusunda, Denetleyici ve Yetkili Makamlar ile Sınıraşan Veri Akışlarına dair düzenlemelerin yapılmasıdır.

5 5 Ek Protokol e, AK dışındaki ülkelerin de taraf olma imkânı bulunmaktadır. Protokol e, 35 AK üyesi ve AK dışından Uruguay olmak üzere, halihazırda 36 devlet taraftır. Ülkemizin de aralarında bulunduğu 8 AK üyesi devlet ise halen imzacıdır. Türkiye, kişisel verilerin korunması ve bu alandaki yasal mevzuata uygunluğu denetleyecek yapıların oluşumuyla ilgili uluslararası düzenlemeleri takip ederek, ulusal mevzuatını bu yönde geliştirmektedir. Nitekim, 2010 yılında Anayasada yapılan değişikliklerle kişisel verilerin korunması ülkemizde anayasal hak haline getirilmiştir. Ülkemiz, Kişisel Verilerin Otomatik İşleme Tabi Tutulması Karşısında Bireylerin Korunması Sözleşmesi ne Ek Denetleyici Makamlar ve Sınıraşan Veri Akışına İlişkin Protokol ü imzaya açıldığı gün imzalamıştır. Kişisel verilerin korunması alanında yürütülmekte olan ulusal mevzuat çalışmalarına paralel olarak, sözkonusu Ek Protokol ün onaylanması, ülkemizin Avrupa Konseyi çerçevesinde oluşturulan ortak hukuk sistemine dahlini güçlendirecek; kişisel verilerin korunması alanında ortaya çıkabilecek insan hakları ihlallerinin önüne geçilmesine fayda sağlayacak ve ülkemizin uluslararası saygınlığına katkıda bulunacaktır.

6 6 Dışişleri Komisyonu Raporu Türkiye Büyük Millet Meclisi Dışişleri Komisyonu 8/4/2016 Esas No: 1/692 Karar No: 308 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA Dışişleri Bakanlığı tarafından hazırlanarak Bakanlar Kurulunca 22/3/2016 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça 24/3/2016 tarihinde tali komisyon olarak Adalet Komisyonu ile İnsan Haklarını İnceleme Komisyonuna esas komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilen Kişisel Verilerin Otomatik İşleme Tabi Tutulması Karşısında Bireylerin Korunması Sözleşmesine Ek Denetleyici Makamlar ve Sınıraşan Veri Akışına İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı Komisyonumuzun 26 ncı Yasama Dönemi 7/4/2016 tarihli 24 üncü toplantısında Dışişleri Bakanlığı ve Adalet Bakanlığı yetkililerinin de katılımlarıyla görüşülmüştür. Komisyonumuza havale edilen metinler incelendiğinde Tasarı ile; taraf devletlerde kişisel nitelikteki verilerin otomatik işleme tabi tutulması konusundaki denetleyici ve yetkili makamlar ile sınıraşan veri akışlarına ilişkin düzenlemelerin yapılmasını teminen 8 Kasım 2001 tarihinde Strazburg da imzalanan Protokolün onaylanmasının uygun bulunmasının amaçlandığı görülmektedir. Komisyonumuzda Tasarının tümü üzerinde yapılan görüşmelerde Hükümet temsilcileri tarafından; Bilgi ve iletişim teknolojilerinin yaygınlaşması, bilgiye erişimin kolaylaşması ve bilhassa internet ve telefon gibi teknolojilerin günlük hayatımızda artan rolleriyle birlikte kişisel verilerin korunmasında ulusal ve uluslararası bir dizi standardın benimsenmesinin zorunlu hâle geldiği, Birçok ülkede kişisel verilerin korunmasına ilişkin ayrıntılı yasal düzenlemelerin kabul edildiği ve bu alanda yasal mevzuata uygunluğu denetleyici çeşitli yapıların oluşturulduğu, Avrupa Konseyi bünyesinde hazırlanarak 8 Kasım 2001 tarihinde Strazburg da imzaya açılan ve 1 Temmuz 2004 tarihinde yürürlüğe giren Kişisel Verilerin Otomatik İşleme Tabi Tutulması Karşısında Bireylerin Korunması Sözleşmesine Ek Denetleyici Makamlar ve Sınıraşan Veri Akışına İlişkin Protokolün, Türkiye nin de taraf olduğu kişisel verilerin korunması alanındaki ana sözleşmenin ardından oluşturulan ikinci bağlayıcı uluslararası düzenleme olduğu, Protokolün temel amacının, taraf devletlerdeki kişisel nitelikteki verilerin otomatik işleme tabi tutulması konusunda, denetleyici ve yetkili makamlar ile sınıraşan veri akışlarına dair düzenlemelerin yapılması olduğu, Protokole Avrupa Konseyi dışındaki ülkelerin de taraf olma imkânının bulunduğu, Protokole hâlihazırda 35 Avrupa Konseyi üyesi devlet ile Avrupa Konseyi dışından Uruguay olmak üzere toplam 36 devletin taraf olduğu, ülkemizin de aralarında bulunduğu 8 Avrupa Konseyi üyesi devletin ise hâlen imzacı olduğu, Türkiye nin, kişisel verilerin korunması ve bu alandaki yasal mevzuata uygunluğu denetleyecek yapıların oluşumuyla ilgili uluslararası düzenlemeleri takip ederek ulusal mevzuatını bu yönde geliştirdiği, 2010 yılında Anayasa da yapılan değişikliklerle kişisel verilerin korunmasının ülkemizde anayasal bir hak hâline getirildiği,

7 7 Protokolün onaylanmasının, kişisel verilerin korunması alanında yürütülmekte olan millî mevzuat çalışmaları çerçevesinde ülkemizin Avrupa Konseyi bünyesinde oluşturulan ortak hukuk sistemine dahlini güçlendireceği, kişisel verilerin korunması alanında ortaya çıkabilecek insan hakları ihlallerinin önüne geçilmesine imkân tanıyacağı ve ülkemizin uluslararası saygınlığına katkıda bulunacağı, ifade edilmiştir. Tasarının tümü üzerindeki görüşmelerin ardından Tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca benimsenerek oy birliği ile maddelerin görüşülmesine geçilmiştir. Tasarının 1 inci, 2 nci ve 3 üncü maddeleri ile tümü aynen ve oy birliği ile kabul edilmiştir. Komisyon üyelerinden Aksaray Milletvekili Mustafa Serdengeçti, Rize Milletvekili Hasan Karal, Karaman Milletvekili Recep Şeker ve Hatay Milletvekili Fevzi Şanverdi Tasarı ile ilgili özel sözcü seçilmişlerdir. Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur. Başkanvekili Sözcü Kâtip Cemalettin Kani Torun Sena Nur Çelik Hasan Basri Kurt Bursa Antalya Samsun Üye Üye Üye Mustafa Serdengeçti Saadet Becerekli Ziya Pir Aksaray Batman Diyarbakır (Bu raporun özel sözcüsü) Üye Üye Üye Fevzi Şanverdi Serkan Topal Azmi Ekinci Hatay Hatay İstanbul (Bu raporun özel sözcüsü) Üye Üye Üye Ravza Kavakcı Kan Serap Yaşar Recep Şeker İstanbul İstanbul Karaman (Bu raporun özel sözcüsü) Üye Üye Üye Osman Aşkın Bak Hasan Karal Halil Özcan Rize Rize Şanlıurfa (Bu raporun özel sözcüsü)

8 8 HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN KİŞİSEL VERİLERİN OTOMATİK İŞLEME TABİ TUTULMASI KARŞISINDA BİREY- LERİN KORUNMASI SÖZLEŞMESİNE EK DENETLEYİCİ MAKAMLAR VE SINIRAŞAN VERİ AKIŞINA İLİŞKİN PROTOKOLÜN ONAY- LANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI MADDE 1- (1) 8 Kasım 2001 tarihinde Strazburg da imzalanan Kişisel Verilerin Otomatik İşleme Tabi Tutulması Karşısında Bireylerin Korunması Sözleşmesine Ek Denetleyici Makamlar ve Sınıraşan Veri Akışına İlişkin Protokol ün beyanla birlikte onaylanması uygun bulunmuştur. MADDE 2- (1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 3- (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. DIŞİŞLERİ KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN KİŞİSEL VERİLERİN OTOMATİK İŞLEME TABİ TUTULMASI KARŞISINDA BİREY- LERİN KORUNMASI SÖZLEŞMESİNE EK DENETLEYİCİ MAKAMLAR VE SINIRAŞAN VERİ AKIŞINA İLİŞKİN PROTOKOLÜN ONAY- LANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI MADDE 1- Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir. MADDE 2- Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir. MADDE 3- Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir. Ahmet Davutoğlu Başbakan Başbakan Yardımcısı Başbakan Yardımcısı Başbakan Yardımcısı N. Kurtulmuş M. Şimşek Y. Akdoğan Başbakan Yardımcısı Başbakan Yardımcısı Adalet Bakanı Y. T. Türkeş L. Elvan B. Bozdağ Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Avrupa Birliği Bakanı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı S. Ramazanoğlu V. Bozkır F. Işık Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Çevre ve Şehircilik Bakanı Dışişleri Bakanı S. Soylu F. G. Sarı M. Çavuşoğlu Ekonomi Bakanı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Gençlik ve Spor Bakanı M. Elitaş B. Albayrak A. Ç. Kılıç Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Gümrük ve Ticaret Bakanı İçişleri Bakanı F. Çelik B. Tüfenkci E. Ala Kalkınma Bakanı Kültür ve Turizm Bakanı Maliye Bakanı C. Yılmaz M. Ünal N. Ağbal Millî Eğitim Bakanı Millî Savunma Bakanı Orman ve Su İşleri Bakanı N. Avcı İ. Yılmaz V. Eroğlu Sağlık Bakanı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı M. Müezzinoğlu B. Yıldırım

9 9

10 10

11 11

12 12 TBMM Basımevi