TORAKOLOMBER VERTEBRA KIRIKLARI. Prof.Dr.Nafiz BİLSEL VERTEBRA KIRIKLARI 1

Transkript

1 TORAKOLOMBER VERTEBRA KIRIKLARI Prof.Dr.Nafiz BİLSEL VERTEBRA KIRIKLARI 1

2 Vertebral Kolon 33 omur 23 intervertebral disk 31 çift periferik sinir

3 VERTEBRA KIRIKLARI 3

4 OMURGANIN EĞRİLİKLERİ Servikal bölgede lordoz Torakal bölgede kifoz Lomber bölgede lordoz Sakral bölgede kifoz VERTEBRA KIRIKLARI 4

5 Vertebral Kolon lig. longitudinale ant. lig. logitudinale post (stabilitede önemlidir) lig. supraspinale

6 Omurilik genellikle L-1 vertebra hizasında sonlanır.daha aşağıda sinir kökleri vardır. VERTEBRA KIRIKLARI 6

7 Vertebral kanalınçapı T-6 düzeyinde en dar olup ortalama 16 mm kadardır.t-12 den sonra ise genişler VERTEBRA KIRIKLARI 7

8 VERTEBRA KIRIKLARI 8

9 VERTEBRA KIRIKLARI 9

10 İnsan omurgasını etkileyen kuvvetler Kompresyon Bending ( Fleksiyon) Torsiyon Gerilme Makaslama VERTEBRA KIRIKLARI 10

11 Vertebra Kırıkları Vertebra kırığı insidansı 230/ dur. Vertebra kırığı olanların %10 - %15 inde parapleji ve quadripleji olmaktadır. Vertebra kırıklarının %96 sı torakolomber vertebralarda oluşur.

12 Torakolomber vertebra kırıkları en sık torakal bölge lomber bölge bileşkesinde oluşur. VERTEBRA KIRIKLARI 12

13 Omurga Kırıklarının Sınıflandırılması Sınıflandırmada stabilite anahtar kavramdır.

14 VERTEBRA KIRIKLARI 14

15 Minor vertebra kırıkları İzole procesus art.kırıkları %0.7 Processus transversus kırık. %13.6 Processus spinosus kırıkları %1.7 Pars interarticularis kırık. %1 VERTEBRA KIRIKLARI 15

16 Major vertebra kırıkları Kompresyon kırıkları %47 Burst kırıkları %14 Kırıklı çıkıklar %17 VERTEBRA KIRIKLARI 16

17 3 Kolon SINIFLAMASI Vertebra yaralanmalarının değerlendirilmesinde Francis Denis 1984 de 3 kolon sınıflamasını tanımladı. Bu ayrıca instebiliteyi de belirler

18 VERTEBRA KIRIKLARI 18

19 3 Kolon SINIFLAMASI Ön kolon Vertebra cismi ve annulus fibrozis in 2/3 ön kısmı, anterior longitudinal bağdan oluşur Orta kolon Vertebra cismi ve annulus fibrozis in 1/3 arkı kısmı, posterior longitudinal bağdan oluşur Arkakolon Nöral arkı oluşturan kemikler (pedikül, lamina, faset eklem, tranvers ve spinus çıkıntı) ve bağlardan oluşur (ligametul flavum, inter ve supra spinoz bağlar

20 3 Kolon SINIFLAMASI Stabilite için anahtar kolon orta kolondur. Genelde orta kolon sağlamsa, kırık stabil olarak değerlendirilir. Kırık sonrası dönemde angular deformitelerin (kifoz, skolyoz vs.) gelişme riski varsa mekanik instabiliteden bahsedilir.

21 Denis sınıflamasına göre, üç kolondan ikisinin yaralanması veya 4 ya da daha fazla elemanın tahrip olması spinal instabiliteye neden olur. VERTEBRA KIRIKLARI 21

22 KOMPRESYON KIRIKLARI Fleksiyon zorlaması sonucu ön kolonun kompresyon altında kalması ile oluşur.stabil kırıklardır. VERTEBRA KIRIKLARI 22

23 VERTEBRA KIRIKLARI 23

24 VERTEBRA KIRIKLARI 24

25 Kırıklı Çıkıklar Üç kolonun birdenyetersizliği sözkonusudur. Çok insitabil kırıklardır. VERTEBRA KIRIKLARI 25

26 VERTEBRA KIRIKLARI 26

27 VERTEBRA KIRIKLARI 27

28 Burst Kırıkları Aksiyel kuvvetler ile bir miktar fleksiyon kuvvetinin yol açtığı ön ve orta kolonda yaralanma oluşturan kırıklardır. En fazla L1 seviyesinde olur. Burst kırıkları için karakteristik olan merkezde ve arkada bulunan geniş parçalardır. Vertebra yüksekliğiazalmıştır.

29 VERTEBRA KIRIKLARI 35 VERTEBRA KIRIKLARI 29

30 VERTEBRA KIRIKLARI 30

31 VERTEBRA KIRIKLARI 31

32 VERTEBRA KIRIKLARI 32

33 VERTEBRA KIRIKLARI 33

34 Omurga kırığı şüphesi olan hastanın nakli esnasında omurganın hareket etmemesi, özellikle fleksiyona gelmemesine dikkat edilmelidir. VERTEBRA KIRIKLARI 34

35 Klinik Belirti ve Bulgular Sırt ve belde hareketle artan ağrılar Deformite (kifoz, kolyoz vb.) kontrol edilmelidir Kasspazmı ve spinöz çıkıntılara basmakla ağrı vardır MS yaralanmalarında inkomplet veya komplet nörolojik bulgular olabilir

36 Norolojik muayene His muayenesi Motor fonk.muayenesi Refleksler İdrar birikmesi Solunum muayenesi VERTEBRA KIRIKLARI 36

37 OMURİLİK YARALANMALARINDA NÖROLOJİK VE FONKSİYONEL SINIFLANDIRMA STANDARTLARI ASIA SINIFLAMASI VERTEBRA KIRIKLARI 37

38 Radyolojik Değerlendirme Yöntemleri -Direkt grafi -Konvansiyonel tomografi -Myelografi -Angiografi -CT -MRI VERTEBRA KIRIKLARI 38

39 Spinal şok MS in travma sonrası şokudur.hareket ve his yokluğu,idrar dışkı birikmesi karında gerginlik ve sıkıntı oluşur.genellikle 24 saat sonra düzelir. VERTEBRA KIRIKLARI 39

40 Genelde 4 tip nörolojik durum görülür Nörolojik defisit bulunmayan yaralanmalar Spinal şok (24 saatte düzelen geçici MS yaralanmaları). Sensoryal ve motor kaybı bulunan hastalarda yüzeyel reflekslerin dönmesi ancak motor fonksiyonu bulunmaması MS nin tam kesisinin ispatıdır İnkomplet nörolojik defisit; Bası, ödem, kanama veya gerilme sonucu bazı bölgelerde oluşan duyu kaybı ve gevşek motor felçlerdir. Bunlarda iyileşme oranı yüksektir. Komplet nörolojik defisit:. Tam MS tahribatı vardır. Alt taraftaanestezivegevşek motor felç görülür. Derin tendon refleksleri yoktur ve gaita idrar inkontinansı vardır

41 KONSERVATİF TEDAVİ Stabil kırık Nörolojik ve fonksiyonel değerlendirme VERTEBRA KIRIKLARI 41

42 Konservatif Tedavi (Fleksiyon kırıkları) Kifoz deformitesi oluşturmayacak kırıklarda uygulanabilir. Tedavide alçı korse veya TLSO kullanılır.

43 VERTEBRA KIRIKLARI 43 VERTEBRA KIRIKLARI 43

44 Konservatif Tedavi Endikasyonlari -Nörolojik defisit olmaması -Kırığın stabil olması (Stabil burst kırığı) Kanal iç parçanın büyük olmaması

45 Konservatif Tedavi Birhaftalık yatak istirahatinden sonra hiprekstansiyonda alçı yapılır.alçı yaklaşıkikiay sonra hiperekstansiyon korsesi ile değiştirilir.korse kullanım süresi de iki aydır.

46 Cerrahi Tedavi Cerrahi yöntem ve tespit materyelinin seçimi için kırığın tipi, mekanizması, seviyesi ve nöral yaralanmanın ciddiyeti değerlendirilerek yapılmalıdır. Cerrahi yaklaşım ile sagittal kontur daha iyi onarılır. Nöral yapılarıniyileşmesine daha uygun ortam temin eder ve rehabilitasyona daha erken başlanması sağlanır. Ön planda arka elemanlarda yaralanma varsa posterior yaklaşımda bulunulmalıdır. İnstable burst kırıkları veya kanal içine yer değişimlerinin gözlendiği tam olmayan paraplejilerde anterior dekompresyon uzun takiplerde daha iyi sonuçlar vermektedir.

47 CERRAHİ TEDAVİNİN Kırığı repoze etmek GAYESİ İnsitabil kırığı stabil hale getirmek Nöral yapılar üzerine olan basıları ortadan kaldırmak Füzyon yapmak VERTEBRA KIRIKLARI 47

48 GİRİŞ YOLLARI ANTERİOR POSTERİOR KOMBİNE GİRİŞLER VERTEBRA KIRIKLARI 48

49 LAMİNEKTOMİ VERTEBRA KIRIKLARI 49

50 VERTEBRA KIRIKLARI 50

51 Cerrahi tedavi yöntemleri Ant.Dekomp. + Füzyon (İnstrümansız) Ant.Dekomp.+Füzyon+Post.Füzy on (İnst) Ant.Dekomp.+Füzyon (instrümanlı) Posteror Füzyon (İnsturmanlı) VERTEBRA KIRIKLARI 51

52 VERTEBRA KIRIKLARI 52

53 VERTEBRA KIRIKLARI 53

54 VERTEBRA KIRIKLARI 54

55 VERTEBRA KIRIKLARI 55

56 VERTEBRA KIRIKLARI 56

57 VERTEBRA KIRIKLARI 57

58 VERTEBRA KIRIKLARI 58

59 VERTEBRA KIRIKLARI 59

60 VERTEBRA KIRIKLARI 60

61 VERTEBRA KIRIKLARI 61

62 VERTEBRA KIRIKLARI 62

63 VERTEBRA KIRIKLARI 63

64 VERTEBRA KIRIKLARI 64

65 VERTEBRA KIRIKLARI 65

66 VERTEBRA KIRIKLARI 66

67 VERTEBRA KIRIKLARI 67

68 VERTEBRA KIRIKLARI 75 VERTEBRA KIRIKLARI 68

69 VERTEBRA KIRIKLARI 69

70 VERTEBRA KIRIKLARI 70

71 VERTEBRA KIRIKLARI 71

72 VERTEBRA KIRIKLARI 72