Ödem, hiperemi, konjesyon. Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Ödem, hiperemi, konjesyon. Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015"

Esin Bakkal
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Ödem, hiperemi, konjesyon Doç. Dr. Halil Kıyıcı

2 Hemodinamik bozukluklar Ödem Hiperemi / konjesyon Kanama (hemoraji) Trombüs / emboli İnfarktüs Şok 2

3 Hemodinamik bozukluklar Ödem 3

4 Ödem Tanım: İnterstisyel doku aralığındaki (intersitisyum) sıvı artışı Anazarka: Subkutan dokudaki yaygın ödem Ödem oluşumunu etkileyen faktörler: Basınç Hidrostatik Ozmotik Damar permeabilitesi (geçirgenliği) 4

5 Vücutta sıvı dağılımı 5

6 Ödem sıvısının çeşiteri Transuda: özgül ağırlığı <1.012 Basınç değişiklikleri sonucu oluşan ödem sıvısı Proteinden fakir içerikli Eksuda: özgül ağırlığı >1.020 Damar geçirgenliğinin artması sonucunda oluşan ödem sıvısı Proteinden zengin içerikli 6

Proteinden fakir içerikli Eksuda: özgül ağırlığı >1.

7 Kan damarları ve intersitisyum arasındaki sıvı akışı Net akım=0 7

8 Kan damarları, lenfatikler ve interstisyum arasındaki sıvı akışı 8

9 Lenfatik sistem 9

10 Ödemin başlıca nedenleri Kan dolaşımında, hidrostatik basınç artışı ozmotik basınç düşmesi Vücutta aşırı Sodyum tutulması Lenfatiklerde tıkanma İltihap (damar geçirgenliğinin artışı) 10

11 Hidrostatik basınç artışı En sık sebebi: venöz dolaşımda biriken kan hacminin artması (konjesyon) Sistemik: En sık sebep konjestif kalp yetmezliği Lokal: Venöz damar tıkanıklığı Ör: Alt ekstremitelerde derin ven trombozu 11

Sistemik: En sık sebep konjestif kalp yetmezliği Lokal:

12 Hidrostatik basınç artışı 12

13 Plazma ozmotik basıncının düşmesi Plazma albumin düzeyi, ozmotik basıncı belirleyen en önemli faktördür Ozmotik basınç düşmesinin başlıca sebepleri: 1- Nefrotik sendrom (albümin vd plazma proteinlerinin böbreklerde tutulamaması) 2- Albumin sentezini azaltan karaciğer hastalıkları (ör: siroz) 3- Protein malnütrisyonu 13

Nefrotik sendrom (albümin vd plazma proteinlerinin böbreklerde tutulamaması) 2-

14 Ozmotik basınç düşmesi 14

15 Tuz su retansiyonu (tutulması) Hipovolemiye karşı böbreğin reaksiyonu: Renin angiotensin - aldosteron sistemi aktifleşir ADH salgılanır Primer böbrek yetmezliği Glomerüler filtrasyon yetersizdir Bu durumda da vücuttan tuz + su yeterince atılamaz 15

ADH salgılanır Primer böbrek yetmezliği Glomerüler filtrasyon

16 16

17 Lenfatiklerin tıkanması Tıkanıklık sonucu lenf akımı bozulur lenfödem Tıkanıklık genellikle lokal Tıkanıklık genellikle iltihaba / tümöre ikincil Ör: Meme kanserinde üst ekstremite ve meme derisinde ödem gelişir (portakal kabuğu görünümü) Diğer nedenler: Cerrahi olarak lenfatik kanalların rezeksiyonu Radyoterapiye bağlı skarlaşma Filaryazis (fil hastalığı) denen parazitik enfeksiyonda inguinal lenfatikler ve lenf düğümlerinde yaygın skarlaşma olur; vücudun alt yarısında şiddetli ödem gelişir (elefantiazis) 17

Cerrahi olarak lenfatik kanalların rezeksiyonu Radyoterapiye bağlı skarlaşma Filaryazis (fil hastalığı) denen parazitik

18 İltihapta kan dolaşımından intersitisyuma sıvı geçişi 18

19 Efüzyon Vücut kaviteleri (boşlukları) içinde sıvı birikimi şeklindeki bir ödemdir. Yerine göre plevral efüzyon, assit, perikardiyal efüzyon vb. şekilde adlandırılır Normalde vücut kaviteleri içerisinde bulunan sıvı miktarı 50 mililitrenin altındadır. 50 ml üzerindeki sıvı birikimi efüzyon olarak adlandırılır. 19

şekilde adlandırılır Normalde vücut kaviteleri içerisinde bulunan sıvı miktarı

20 Ödem kliniği Gode: Bariz ödemli uzuvlarda parmakla bastırılan yerde derialtı dokusundaki intersitisyel sıvının yer değiştirmesi sonucu çukurluk oluşur; bu çukurluğun normale dönmesi zaman alır. Sağ kalp yetmezliğinde bilateral alt ekstremitelerde ödem görülür. Böbrek yetmezliğine bağlı ödem, periorbital bölge gibi gevşek bağ dokusu içeren yerlerden başlayarak görülür. 20

zaman alır. Sağ kalp yetmezliğinde bilateral alt ekstremitelerde ödem görülür.

21 Gode 21

22 Tek ekstremitede ödem 22

23 Larinks ödemi 23

24 Akciğer ödemi Genellikle sol ventrikül yetmezliğine bağlı olarak ortaya çıkar. 24

25 Beyin ödemi Travma, lokal veya yaygın ödeme yol açabilir. İnfarkt, apse ve tümör alanlarında lokal ödem görülür. Ensefalit, hipertansif nöbetler ve venöz akım tıkanmasında yaygın ödem görülür. 25

26 Hemodinamik bozukluklar Hiperemi / konjesyon 26

27 Hemodinamik bozukluklar Ödem Hiperemi / konjesyon Kanama (hemoraji) Trombüs /emboli İnfarktüs Şok 27

28 Hiperemi Arteriol dilatasyonuna bağlı artmış kan akımı sebebiyle oluşur Genellikle egzersizde ya da iltihapta ortaya çıkar Egzersiz nedenli fizyolojik İltihap nedenli patolojik Sistemik veya lokal olabilir Etkilenen doku, arteriol ve kapiller genişlemesinden ve oksijenlenmiş kan birikiminden dolayı kızarır 28

29 Hiperemi 29

30 Konjesyon Kanın venlerde birikimi nedeniyle ortaya çıkar Sistemik veya lokal olabilir Sistemik ör: Konjestif kalp yetmezliği (kronik konjesyon) Lokal ör: Venöz tıkanıklık (akut konjesyon) Etkilenen doku oksijensiz kan birikiminden dolayı morarır (siyanoz) Konjesyon ve ödem gelişimi birbiriyle yakından ilişkilidir ve sıklıkla birlikte görülür Kronik pasif konjesyon uzun süreli konjesyondur 30

31 Kronik hepatik konjesyon «Nutmeg karaciğer» Nutmeg: Küçük hindistan cevizi 31

32 32

Benzer belgeler

Dalakda uzun süreli konjesyon hemosiderin birkimi ve fibrozise (siderofibrotik odak) yol açar. Bunlara Gamna Gandy cisimciği denir.

Dalakda uzun süreli konjesyon hemosiderin birkimi ve fibrozise (siderofibrotik odak) yol açar. Bunlara Gamna Gandy cisimciği denir. 1) Şiddetli şokta, böbrekte aşağıdakilerden hangisi görülür? (1999 EYLÜL) a.glomerulonefrit b.pyelonefrit c.akut tubuler lezyon d.papiller nekroz e.akut interstisiyel nefrit Hipovolemik şokta böbrekte