ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ DERS İÇERİKLERİ

Transkript

1 ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ DERS İÇERİKLERİ I. SINIF (I. ve II. Yarıyıl) ARK Arkeolojiye Giriş I-II (2) AKTS (3) Arkeolojinin tanımı, amacı, sınırları ve arkeoloji bilimine yardımcı disiplinler; terminoloji; seramik üretimindeki tüm aşamalar; boyama teknikleri; kapların form ve işlevleri; kronoloji; mimari; kentler ve yapı tipleri; sivil, sosyal, kültürel, ticari, dinsel yapılar; teknik ve malzeme, mimari bezekler; gelişim ve tarihlemeye ilişkin ilk bilgiler. ARK Mitoloji I-II (2) AKTS (3) Mitolojinin tanımı, Klasik mitolojinin kaynakları ve yazarları, evrenin, tanrıların ve insanın yaratılışı; arkeolojik belgeler ışığında, önemli tanrıların ve kahramanların mitolojileri. ARK Eski Ege Uygarlığının Doğuşu I-II (2) AKTS (3) Eski Ege kültürleri, Girit, Miken uygarlığı, yayılışı, kültür ürünleri. Grek, Geometrik, Dedalik ve Arkaik dönem heykeltıraşlığı. ARK Anadolu nun Tarihi Coğrafyası I-II (2) AKTS (3) Klasik Çağ öncesinde Anadolu: Hitit Dönemi, Anadolu da Karanlık Devir, coğrafi bölümlenme, yer isimleri; Ege Dünyası ile ilişkiler; Klasik Çağda Anadolu: göçler sonrası belli başlı kültür grupları ve halklar: Ionlar, Frigler, Lidyalilar, Likyalilar, Mysialilar; Grek, Hellenistik ve Roma Dönemi bölge ve yer isimleri; Kuzey-Batı Anadolu; Ionia ve Karia Bölgesi tarihi: kültür gruplari, belli başlı kentleri ve bunların incelenmesi.

2 ARK 109 Neolitik Çağ Anadolu Arkeolojisi (2) AKTS (3) Neolitik dönem Anadolu kronolojisi, Neolitik Dönem kültürel gelişimi: ilk üretimci yerleşik safhaya geçiş, hayvanların evcilleştirilmesi, bitkilerin tarıma alınması; Neolitik Dönem araştırmaları, Anadolu da Neolitik Dönem merkezleri ve buluntuları: çanak-çömlek, taş alet endüstrisi, heykeltraşlık eserleri, Neolitik dönem Anadolu mimarisi ve yerleşim örgüsü. ARK 110 Kalkolitik Çağ Anadolu Arkeolojisi (2) AKTS (3) Kalkolitik Çağ Anadolu kronolojisi, Kalkolitik Çağ kültürel gelişimi, Kalkolitik Çağ araştırmaları, Anadolu da Kalkolitik Çağ merkezleri ve buluntuları: çanak-çömlek, heykeltraşlık eserleri, metal buluntular, Kalkolitik Çağ Anadolu mimarisi ve yerleşim örgüsü. TDİ Türk Dili I-II (2) AKTS (3) Giriş: dersin amacı, hedefleri ve içeriği; dünya dillerinin gelişimi ve sınıflandırılması; Türk dilinin tarihi; modern Türkçe nin yükselişi ve güçlenmesi; Türkçe sesbilgisi ve sesbilim; Türkçe nin morfolojisi; çekim ekleri; yapım ekleri; Türkçe nin sözdizimi; cümle analizi; Türkçe anlambilimin özellikleri; modern Türkçe de işlevsel üsluplar; modern Türkçe nin lehçeleri; genel değerlendirme. YDI Yabancı Dil I-II (2) AKTS (3) Dersin içeriğinde öğrencilerin Avrupa Birliği çerçeve dil ölçeğine göre temel İngilizce kullanımı becerilerini geliştirmeleri; İngilizceyi temel seviyede okuyup yazabilen, dinleyip anlayabilen ve kendini ifade edebilen dil öğrenicileri olmaları amaçlanmaktadır. ATİ Atatürk İlkeleri ve Inkilap Tarihi I-II (2) AKTS (3 ) Osmanlı nın son döneminde dünyayı ve Osmanlıyı etkileyen fikir akımlarının genel değerlendirmesi. Osmanlı nın dağılma süreci ve bu dönemdeki olaylar, Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları ve Birinci Dünya Savaşı, Mondros Mütarekesi sonrasında ülkenin karşı karşıya kaldığı durum, Atatürk ün Samsun yolculuğu. Milli Mücadele nin ilk adımları. genelgeler ve kongreler ile Milli Mücadele ye hazırlık. Milli güçler ve Misak-ı Milli. TBMM nin kurulması, savaşın idaresini ele alması ve doğu, güney ve batı cephesindeki savaşlar. Büyük Taarruz. Lozan Barış Antlaşması. İnkılâplar.

3 II. SINIF (III. ve IV. Yarıyıl) ARK Klasik Çağ Heykeltraşlığı I-II (2) AKTS (4) Grek Klasik Dönem heykeltraşları, eserleri, önemli tapınakların friz, metop ve alınlık figürleri, sanatçısı bilinmeyen heykeltıraşlık eserleri, mezar stelleri ve antlaşma kabartmaları, stil gelişimi. ARK Klasik Çağ Seramiği I-II (2) AKTS (4) Başta Attika olmak üzere Klasik Çağ'daki seramik atölyeleri; Siyah ve Kırmızı Figür; ressamları; üretilen kaplar; atölyeler arasındaki etkileşimler. ARK Klasik Çağ Mimarisi I-II (2) AKTS (4) Grek tapınak mimarisinin doğuşu, mimari yapı gereçleri, inşa teknikleri, mimari devirler, mimari düzenler, Dor, Ion, Aeol, Karyatit, Korinth ve Kompozit düzenli tapınaklar. ARK Bölge Arkeolojisi ve Saha Çalışmaları I-II (2) AKTS (3) Bölgenin coğrafi sınırları; kronolojik olarak bölge kültürlerinin incelenmesi; Prehistorik Dönem, Tunç Çağları, Demir Devri, Arkaik Dönem, Klasik Dönem, Hellenistik Dönem, Roma yerleşimleri; Samsun un Antik dünyadaki yeri; bölgedeki araştırma ve kazılar. ARK 209 Tunç Çağı Anadolu Arkeolojisi (2) AKTS (3) Erken Tunç dönemi yerleşmeleri; Eski Tunç Çağı sonunda Anadolu: dönemi hazırlayan etkenler; Anadolu nun siyasi ve coğrafi yapısı; Anadolu şehirleri; Orta Tunç Çağı yerleşmeleri; Kültepe nin mimari yapısı; Mezopotamya ilişkileri: ticari, siyasi ve sanatsal etkileşim; Anadolu ya yazının gelişi; seramik sanatındaki gelişim: çömlekçi çarkının seramik sanatındaki etkileri; Geç Tunç Çağı yerleşmeleri. ARK 210 Demir Çağı Anadolu Arkeolojisi (2) AKTS (3) Erken Demir Çağ yerleşmeleri; dönemi hazırlayan etkenler; Anadolu nun siyasi ve coğrafi yapısı; Anadolu şehirleri; dönemin mimari yapısı; Mezopotamya ilişkileri: ticari, siyasi ve sanatsal etkileşim; seramik sanatındaki gelişim, heykeltraşlık eserleri, Geç Demir Çağı yerleşmeleri.

4 ARK Teknik Resim I-II (2) AKTS (3) Arkeolojik çizim, çizim araç ve gereçleri, semboller, işaret ve tanımlamalar, teknik resim terminolojisi, topografik haritalar, plan ve kesitler, ölçekli plan çizimi, açmalarda stratigrafi tespiti. Kazı buluntu-envanter kayıtlarının tutulması, ölçek problemleri, plan ve kesit çizimi, cephe, izometrik, aksonometrik, perspektif, restitüsyon çalışmaları, seramik ölçüm ve çizim teknikleri, pratik çizim çalışmaları. ARK Arkeolojik Kazı ve Araştırma Teknikleri I-II (2) AKTS (3) Arkeolojik kayıt teknikleri, arazide çalışma koşulları, arkeolojik yüzey araştırması ve kazı; kazı raporu, arkeolojik rapor ve seminer hazırlanışı. III. SINIF (V.ve VI. Yarıyıl) ARK Hellenistik Çağ Heykeltraşlığı I-II (2) AKTS (4) Grek Hellenistik Çağ (İ.Ö ) heykeltraşlar ve eserleri, heykeller, frizler, mezar stelleri ve antlaşma kabartmalarında stil gelişimi. ARK Hellenistik Çağ Seramiği I-II (2) AKTS (4) Helenistik Çağ Attika ve Anadolu yerel üretim seramik atölyeleri; üretilen çanak çömleğin karşılaştırmalı form ve biçem gelişimi. ARK Hellenistik Çağ Mimarlığı I-II (2) AKTS (4) Hellenistik Dönem'e ait Anadolu ve Anadolu dışındaki önemli merkezlerin anıtsal, kamu ve sivil yapıları; Helenistik krallıklara ait başkentlerdeki mimari gelişim; Hellenleştirme politikasının Anadolu Mezopotamya ve Mısır mimarisindeki yansımaları. ARK Restorasyon-Konservasyon Teknikleri I-II (2) AKTS (3) Arkeolojik eserlerin tanımı, bakım ve aslına uygun onarımları, onarım teknikleri. Arkeolojik kazılarda ortaya çıkarılan ve onarılan eserlerin fiziksel ve kimyasal yollarla korunma teknikleri.

5 ARK Antik Numismatik I-II (2) AKTS (3) Numismatiğin tanımı, tarihçesi; sikkeden önceki ödeme biçimleri, sikkenin icadı, ağırlık sistemleri; sikke darbı, birimleri, tipleri ve lejandları. Grek Arkaik, Klasik ve Hellenistik dönem sikkeleri, Roma ve Bizans sikkeleri tipoloji, teknik ve stil özellikleri. ARK Arkeolojide Bilgisayar Uygulamaları I-II (2) AKTS (3) Kazılarda çıkan buluntuların çiziminde ve evvanterinde kullanılacak Microsoft Office, Adobe Photoshop, Autocad, Coreldraw vb. programların öğretilmesi. ARK Frig Sanatı I-II (2) AKTS (3) Frigya Bölgesi nin tarihi coğrafyası; Friglerin kökeni ve Muşki sorunu; Frig devletinin kuruluşu ve yıkılışı: başkent Gordion ve arkeolojik kazılar; Frig mimarisi: Frig dini: Frigler de ölü gömme geleneği ve mezar çeşitleri: tümülüsler, kaya mezarları; Frig Seramiği, maden işçiliği; plastik eserler: kabartmalar, heykeller ve heykelcikler; ahşap işçiliği: teknikler ve ahşap eserler. IV. SINIF (VII. ve VIII. Yarıyıl) ARK Roma Çağı Heykeltraşlığı I-II (2) AKTS (4) Klasik Dönemde betimlenen heykellerden esinlenilerek yapılmış olan Roma Dönemi tanrı ve tanrıca heykellerinin kopya ve ceşitlemelerinin yanı sıra, portre sanatı ve özellikleri, Grek, Arkaik, Klasik ve Hellenistik dönem portreleri. Roma portrelerinin doğuşu, kökeni ve gelişimi, Roma Cumhuriyet ve İmparatorluk dönemi erkek ve kadın portreleri. ARK Roma Çağı Seramiği I-II (2) AKTS (4) Roma seramik sanatı, kabartmalı seramikler, Terra sigillatalar (Doğu Terra sigillataları ve batı Terra sigillataları ve aralarındaki farklar), Roma Dönemi seramik atölyeleri, yerel üretimler, kandiller ve terrakotta figürinler ile ilişkiler. ARK Roma Çağı Mimarisi I-II (2) AKTS (4)

6 Roma Uygarlığı nın mimariye kattığı yeni mimari elemanlar ve malzemeler, sosyal yapılar, dini yapılar, konutlar, mezarlar, Roma koloni kentlerindeki şehircilik anlayışı ve yapı tipleri. ARK Anadolu Antik Kentleri I-II (2) AKTS (3) Anadolu da Grek kentlerinin kuruluş ve gelişme şekilleri, Milet, Priene, Efes ve Bergama gibi kentlerin, Arkaik - Klasik - Hellenistik ve Roma kültür kalıntılarının toplu incelenmesi. ARK Müzecilik I-II (2) AKTS (3) Eski eser tanımı, içeriği ve koruma şartları, Türkiye de ve dünyada koruma bilinci yasa ve uygulamaları, müze kavramı, müzeciliğin başlangıcı ve gelişimi, müze türleri, müzelere eser kazandırma yöntemleri. ARK Bitirme Tez Çalışması II (2) AKTS (3) Bilimsel araştırmanın özellikleri; bilimsel araştırma yöntem ve teknikleri; yazım kuralları; danışman gözetiminde bitirme çalışması için konunun seçilmesi, araştırılması, kaynak toplama, yazım ve sunum. ARK Urartu Arkeolojisi I-II (2) AKTS (3) Urartu devleti nin topografik yapısı; Van gölü çevresinin Urartu öncesi yerleşim tarihi; Urartuların Arkaik Çağı; Urartu Krallık Çağı; Urartu Krallığ ının yapısal karakteri; krallığın yıkılışı; Urartu dini; dini mimari: tapınaklar, açık hava kült alanları, Urartularda ölü gömme geleneği: krali mezarlar, soylu mezarları, halk mezarları; sulama sistemleri; Urartu madenciliği; Urartu seramiği; Urartu sanatı; küçük el sanatları.

7 SEÇMELİ DERSLER I. SINIF (I. ve II. Yarıyıl) ARK Mezopotamya Sanatı I-II (2) AKTS (3) Dicle ve Fırat nehirleri arasındaki bölgede ortaya çıkan Sümer, Akkad, Assur ve Babil kültürleri. Yazının ortaya çıkışı, mabedler, mabed ekonomisi, din, kültür, seramik, saray mimarisi, heykel ve kabartmalar. Sümerler, Akatlar, Babiller, Elamlar, Ur - Uruk, Lagaş. ARK Önasya Mitolojisi I-II (2) AKTS (3) Sümer, Babil, Assur ve Mısır dini mitolojileri. Polyteistik dinler. ARK Seramik Üretim Yöntemleri ve Terminolojisi I-II (2) AKTS (3) Yunan Sanatı nda seramik: seramik yapım teknikleri, seramik formları ve fonksiyonları, tarihlendirme metotları, bezeme teknikleri: rezerve, kontur, siyah figür ve kırmızı figür tekniği, seramik sanatında arkeolojik tanımlama ve terminoloji. II. SINIF (I. ve II. Yarıyıl) ARK Grekçe I-II (2) AKTS (3) Yunan dilinin doğuşu gelişimi, lehçeleri ve kullanımı, Yunan alfabesi, nefes ve ton işaretleri, şimdiki zaman, gelecek zaman, geçmiş zaman. İsmin hallerini ve zaman örneklerini vermek, cümle kurma, çözüm ve alıştırmalar. Yunancanın ileri gramer kuralları, düzenli ve düzensiz fiil, aktif ve pasif çatı, zamanların kullanımı. Sıfat, zarf, geçişli fiiller, damak, dudak, diş harfleri. ARK Fotoğrafçılık I-II (2) AKTS (3) Fotoğrafçılık, fotoğraf, fotoğrafın tanımı, fotoğraf makinaları, kameralar, arkeolojide fotoğrafçılık. Fotoğraf çekimi. Siyah-beyaz çekim. Renkli çekim. Makro çekim.

8 ARK 227-Hitit Sanatı (2) AKTS (3) Hitit uygarlığının Hitit öncesi Anadolu daki Neolitik yerleşmeler ve Zagro ve Doğu Akdeniz Neolitik yerleşmeleri ile karşılaştırılması. Anadolu da devletleşme süresinde Hatti ve Hitit ilişkisi, Hitit tarihi. ARK 228 Geç Hitit Sanatı (2) AKTS (3) Hitit İmparatorluğu nun yıkılmasından sonra kültürel anlamda devamı niteliğinde olan Güneydoğu Anadolu ve Kuzey Suriye de gelişen Geç Hitit Uygarlığı, bu uygarlığa ait krallıklar, merkezler ve sanatları. SAN Sanat Tarihine Giriş I-II (2) AKTS (3) Anadolu Uygarlıklarında Sanat, Bizans Sanatı, Avrupa da Sanat, Gotik sanat, Rönesans Sanatı, Heykel sanatı, Beylikler sanatı, Anadolu Selçuklu sanatı, Osmanlı sanatı, Osmanlı Mimarisi ve çinicilik. III. SINIF (I. ve II. Yarıyıl) ARK Latince (2) AKTS (3) Latin alfabesi, grameri ve telaffuz. ARK Arkeometri I-II (2) AKTS (3) Arkeoloji Bilimi ve Arkeometri. Arkeomterinin bilime etkisi. Tarihlendirme teknikleri.küçük buluntular üzerine çalışma. Bölgesel arkeolojik yerleşimler. Fiziksel ve kimyasal tarihlendirme. Absolute ve relative kronoloji. Çevresel etkiler: iklim, flora ve fauna. Patoloji. Jeofizik araştırmaları. Konservasyon teknikleri. Bölgesel ve küçük yerleşimlerde ölü gömme. Yeni koservasyon metotları. ARK Anadolu da Ölü Gömme Gelenekleri AKTS (3) Ölüm ve ölüm inancı. Ölümden sonraki hayat. İlk gömüler. Kremasyon, İnhumasyon, Mumyalama. Torak gömü, Sanduka, basit mezar, taş duvarlı mezar. Lahit, sanduka, küp, pişmiş toprak lahit. Kaya mezarları, tümülüsler. Anıt mezarlar. Nekropol alanları.

9 ARK Assur Sanatı I-II (2) AKTS (3) Asur un bulunuşu, coğrafya ve Asur kronolojisi. Erken Asur kentleri ve krallıklar. Orta Asur dönemi. Orta asur döneminin toplumsal yapısı. Yeni Asur krallığı: tarihsel geçmiş. Yeni Asur krallığı kentleri ve mimarisi: saraylar ve tapınaklar. Asur heykeltıraşlığı. SAN Erken Hiristiyan ve Bizans Sanatı I-II (2) AKTS (3) Erken Bizans sanatı. Justinian Çağı, yedinci yüzyıl. Iconoclasm. Makedonya sanatı. Kommagene sanatı. ARK Sualtı Arkeolojisi I-II (2) AKTS (3) Sualtı Arkeolojisi ve sınırları. Karadeniz Bölgesi açısından Sualtı Arkeolojisi. Sualtındaki tarihi eserlerin görüntülenmesi. Deniz Arkeolojisi ve Arkeolojide deneysellik. Sualtı Kazılarında bulunan eserlerin konservasyonu. Türkiye'de Sualtı Arkeolojisi ve sorunları. ARK 429 Rehberlik (2) AKTS (3) Rehberlik. Bilimsel yaklaşımlar. Rehberliğin önemli noktaları. Arkeoloji ve Rehberlik. Anadolu Kültür ve Arkeolojisi. Müzeler, saraylar, açık hava müzeleri, kültürel değerler. Arkeolojoji ve Sanat tarihi. Yunan ve Roma Mitolojisi. Anadolu Uygralıkları. Dinler Tarihi. ARK 420 Bilimsel Çalışma Yöntemleri (2) AKTS (3) Bilimsel bilgi ve araştırma. Araştırma etiği. Arkeolojik Araştırmada temel kavramlar. Araştırma Planı. Gözlem, deney ve literature. Örnek çalışmalar. Bilimsel yayın. Makale ve kitap. Eleştiri. Bulgular. Çizim fotoğraf ve analiz sonuçlarının değerlendirilmesi. Rapor teknikleri. ARK Pers Sanatı I-II (2) AKTS (3) Pers Krallığı: terminoloji ve tarih. Akhaemenid krallığı. Kyros II yönetimindeki Perslerin yükselişi. Hellenistik Pers. Parth konfederasyonu. Sasaniler.