HUBUBAT, BAKLİYAT, YAĞLI TOHUMLAR ve MAMULLERİ SEKTÖR RAPORU

Transkript

1 HUBUBAT, BAKLİYAT, YAĞLI TOHUMLAR ve MAMULLERİ SEKTÖR RAPORU

2 İÇİNDEKİLER I- DÜNYA DEĞİRMENCİLİK ÜRÜNLERİ TİCARETİ 02 HUBUBAT, BAKLİYAT, YAĞLI TOHUMLAR ve MAMÜLLERİ SEKTÖR RAPORU / 2014 II- DÜNYA BİTKİSEL YAĞ TİCARETİ 06 III- DÜNYA ŞEKER VE ŞEKERLİ MAMULLER TİCARETİ 08 IV- DÜNYA PASTACILIK ÜRÜNLERİ TİCARETİ 12 V- HUBUBAT, BAKLİYAT, YAĞLI TOHUMLAR VE MAMULLERİ SEKTÖRÜ 2013 YILI İHRACAT DEĞİRMENCİLİK ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ BİTKİSEL YAĞ SEKTÖRÜ ŞEKER VE ŞEKER MAMULLERİ SEKTÖRÜ PASTACILIK ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ MAKARNA V. BAZI MAL GRUPLARI İÇİN SON ON YILLIK İHRACAT ve BİRİM FİYAT DEĞİŞİMLERİ 22 VI. ENERJİ FİYATLARI, İHRACAT ve DOLAR KURU DEĞİŞİM ORANLARI (%) 28 TÜRKİYE GENELİ HUBUBAT, BAKLİYAT, YAĞLI TOHUMLAR VE MAMULLERİ SEKTÖRÜ 2012 VE 2013 YILLARI FİİLİ İHRACAT RAKAMLARI TABLOSU 34 1

3 I- DÜNYA DEĞİRMENCİLİK ÜRÜNLERİ TİCARETİ 2012 yılında dünya değirmencilik sektörü ihracatı bir önceki yıla göre %3,5 oranında düşüş göstererek 17,3 milyar $ seviyesinde gerçekleşmiştir yılı itibariyle, dünya değirmencilik ihracatında ilk beş ülke Almanya, Fransa, Tayland, Belçika ve Türkiye dir. Türkiye, 179 ülke arasında %5,9 pay ile dünyanın en çok değirmencilik ürünleri ihracatı yapan 5. ülkesi olarak yerini almıştır. Grafik 1 : Dünya Değirmencilik Ürünleri Sektörü İhracatında Başlıca Ülkeler (2012) Aynı yıl dünyanın toplam değirmencilik ürünleri ithalatı bir önceki yıla göre %2,5 azalarak 18,5 milyar $ olmuştur. Değirmencilik ürünlerinde en önemli ithalatçı ülkeler ABD, Hollanda, Brezilya, Belçika ve Almanya dır. Türkiye ise, değirmencilik ürünleri ithalatı yapan 226 ülke arasından en fazla ithalat yapan 53. ülke olup, aldığı pay %0,4 tür. 2 Grafik 2 : Dünya Değirmencilik Ürünleri Sektörü İthalatı-Başlıca Ülkelerin Aldığı Pay (2012) Dünya değirmencilik sektörü içindeki en önemli ürün olan buğday unu ihracatı, 2012 yılında bir önceki yıla göre %7,4 oranında düşüş göstererek 5,1 milyar $ seviyesinde gerçekleşmiştir yılı itibariyle, buğday unu ihracatında ilk beş ülke Türkiye, Kazakistan, Arjantin, Almanya ve Fransa dır. Türkiye, 140 ülke arasında %16,5 pay ile dünyanın en çok buğday unu ihracatı yapan ülkesidir. 3

4 Grafik 3 : Dünya Buğday Unu Sektörü İhracatında Başlıca Ülkeler (2012) I- DÜNYA DEĞİRMENCİLİK ÜRÜNLERİ TİCARETİ Aynı yıl dünya buğday unu ithalatı bir önceki yıla göre %9,3 azalarak 4,9 milyar $ olmuştur. Buğday ununda en önemli ithalatçı ülkeler, Irak, Özbekistan, Hollanda, Brezilya ve Angola dır. Grafik 4 : Dünya Buğday Unu Sektörü İthalatı-Başlıca Ülkelerin Aldığı Pay (2012) 4 5

5 Grafik 5 : Dünya Bitkisel Yağ Sektörü İhracatında Başlıca Ülkeler (2012) II- DÜNYA BİTKİSEL YAĞ TİCARETİ Dünya bitkisel yağ ithalatı 2012 yılında %3 azalarak 68,8 milyar $ gerilemiştir. Dünyanın en büyük bitkisel yağ ithalatçısı Çin, 10,9 milyar $ lık ithalatı ile 2012 yılında dünya bitkisel yağ ithalatının %16 sını gerçekleştirmiştir. Çin den sonra dünyada en fazla bitkisel yağ ithalatı yapan ülkeler Hindistan, Hollanda, ABD ve Almanya dır. Grafik 6 : Dünya Bitkisel Yağ Sektörü İthalatı-Başlıca Ülkelerin Aldığı Pay (2012) Dünya bitkisel yağ ihracatı 2012 yılında bir önceki yıla göre %5,3 azalarak 67,2 milyar $ olmuştur. Endonezya ve Malezya, bitkisel yağ sektöründe dünyanın en büyük iki ihracatçısı (sırasıyla 1. ve 2. sırada) konumundadır yılında 18,4 milyar $ lık ihracat yapan Endonezya, dünya bitkisel yağ ihracatının %27,4 ünü gerçekleştirmiştir. Malezya ise 16 milyar $ ihracat ile %23,9 paya sahiptir. Dünya bitkisel yağ ihracatında Endonezya ve Malezya yı sırasıyla Arjantin, Hollanda ve Kanada takip etmektedir. Türkiye ise 2012 yılında 164 ihracatçı ülke arasında 35. sırada yer almıştır. 6 7

6 III- ŞEKER VE ŞEKERLİ MAMULLER TİCARETİ 2012 yılında, dünya şeker ve şekerli mamuller sektörü ihracatı %3,4 oranında azalarak 51,7 milyar $ olarak gerçekleşmiştir. Şeker ve şekerli mamuller sektörü ihracatında önde gelen ülkeler Brezilya, Tayland, Fransa, ABD ve Almanya dır. Türkiye 177 ülke arasında dünyanın en çok şeker ve şekerli mamuller ihracatı yapan 19. ülkesidir. Grafik 7 : Dünya Şeker ve Şekerli Mamuller Sektörü İhracatında Başlıca Ülkeler (2012) Grafik 8 : Dünya Şeker ve Şekerli Mamuller Sektörü İthalatı-Başlıca Ülkelerin Aldığı Pay (2012) 2012 yılında dünya şeker ve şekerli mamuller ithalatı %6,4 azalarak 53 milyar $ olmuştur. Anılan yıl itibariyle sektörün ithalatına bakıldığında en önemli ithalatçıların ABD, Çin, Almanya, Endonezya ve İngiltere nin olduğu görülmektedir. Türkiye ise sektör ithalatında dünya sıralamasında 228 ülke arasından 83. ülke konumundadır. Dünya şeker ve şekerli mamuller sektörü içindeki en önemli ürün olan kakaosuz şekerli mamuller ihracatı, 2012 yılında bir önceki yıla göre %0,2 oranında düşüş göstererek 9,8 milyar $ seviyesinde gerçekleşmiştir yılı itibariyle, kakaosuz şekerli mamuller ihracatında ilk beş ülke Almanya, Çin, Belçika, Hollanda ve Meksika dır. Türkiye, 159 ülke arasında %4,1 pay ile 9. sırada yer almaktadır. 8 9

7 Grafik 9 : Dünya Kakaosuz Şekerli Mamuller Sektörü İhracatında Başlıca Ülkeler (2012) III- ŞEKER VE ŞEKERLİ MAMULLER TİCARETİ Aynı yıl dünya kakaosuz şekerli mamuller ithalatı bir önceki yıla göre %0,1 oranında azalarak 9,4 milyar $ olmuştur. Kakaosuz şekerli mamullerde en önemli ithalatçı ülkeler ABD, Almanya, İngiltere, Fransa ve Kanada dır. Grafik 10 : Dünya Kakaosuz Şekerli Mamuller Sektörü İthalatı-Başlıca Ülkelerin Aldığı Pay (2012) 10 11

8 IV- DÜNYA PASTACILIK ÜRÜNLERİ TİCARETİ 2012 yılında, dünya pastacılık ürünleri sektörü ihracatı %2,1 artarak 57 milyar $ olarak gerçekleşmiştir. Pastacılık ürünleri sektörü ihracatında önde gelen ülkeler Almanya, İtalya, Fransa, ABD ve Hollanda dır. Türkiye 198 ülke arasında %2,2 pay ile dünyanın en çok pastacılık ürünleri ihracatı yapan 14. ülkesidir. Grafik 11 : Dünya Pastacılık Ürünleri Sektörü İhracatında Başlıca Ülkeler (2012) Grafik 12 : Dünya Pastacılık Ürünleri Sektörü İthalatı-Başlıca Ülkelerin Aldığı Pay (2012) 2012 yılında dünya pastacılık ürünleri ithalatı %4,4 azalarak 56,2 milyar $ olmuştur. Anılan yıl itibariyle sektörün ithalatına bakıldığında en önemli ithalatçının aynı zamanda sektördeki önemli ihracatçılardan biri olan ABD olduğu görülmektedir. ABD yi sırasıyla İngiltere, Almanya, Fransa ve Kanada takip etmektedir. Türkiye ise sektör ithalatında dünya sıralamasında 226 ülke arasından 52. ülke konumundadır. Dünya pastacılık ürünleri sektörü içindeki önemli ürünlerden biri olan tatlı bisküvi ihracatı, 2012 yılında bir önceki yıla göre %2 artış göstererek 25,8 milyar $ seviyesinde gerçekleşmiştir yılı itibariyle, tatlı bisküvi ihracatında ilk beş ülke Almanya, Belçika, Fransa, ABD ve İtalya dır. Türkiye, 184 ülke arasında %2,8 pay ile 10. sırada yer almaktadır

9 IV- DÜNYA PASTACILIK ÜRÜNLERİ TİCARETİ Grafik 13 : Dünya Tatlı Bisküvi Sektörü İhracatında Başlıca Ülkeler (2012) Grafik 15 : Dünya Makarna Sektörü İhracatında Başlıca Ülkeler (2012) Aynı yıl dünya tatlı bisküvi ithalatı bir önceki yıla göre %3,8 artarak 26,2 milyar $ olmuştur. Tatlı bisküvi ithalatında en önemli ülkeler ABD, İngiltere, Fransa, Almanya ve Kanada dır yılında dünya makarna ithalatı bir önceki yıla göre %31,8 azalarak yaklaşık 7,7 milyar $ olmuştur. Makarna ithalatında en önemli ülkeler ABD, Almanya, Fransa, İngiltere ve Kanada dır. Grafik 14 : Dünya Tatlı Bisküvi Sektörü İthalatı-Başlıca Ülkelerin Aldığı Pay (2012) Grafik 16 : Dünya Makarna Sektörü İthalatı-Başlıca Ülkelerin Aldığı Pay (2012) Dünya pastacılık ürünleri sektörü içindeki önemli ürünlerden bir diğeri olan makarna ihracatı, 2012 yılında bir önceki yıla göre %0,2 düşüş göstererek 8,1 milyar $ seviyesinde gerçekleşmiştir yılı itibariyle, makarna ihracatında ilk beş ülke İtalya, Çin, ABD, Tayland ve Türkiye dir. Türkiye, 161 ülke arasında %4,4 pay ile 5. sırada yer almaktadır

10 V- HUBUBAT, BAKLİYAT, YAĞLI TOHUMLAR VE MAMULLERİ SEKTÖRÜ İHRACAT DEĞERLENDİRMESİ 2013 yılında genel ihracatımız içinde tarım ürünleri ihracatı %14,7 pay alırken, tarım ürünleri ihracatı içinde Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri ihracatımızın payı %38,9 düzeyindedir. İşlenmiş tarım ürünleri grubu içinde yer alan Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektörü nün Türkiye nin to plam ihracatından aldığı pay 2013 yılında %4,5 olmuştur. TÜİK verilerine göre, Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektörü nün 2013 yılı Türkiye geneli ihracatı bir önceki yıla oranla %12,8 oranında artarak 6,6 milyar $ seviyesinde gerçekleşmiş, Irak, Suriye, Almanya, Suudi Arabistan, Libya, İsrail, ABD, Birleşik Arap Emirlikleri, Lübnan ve Angola en çok ihracat yapılan ülkeler olmuştur. Orta Anadolu Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği nin 2013 yılı ihracat kaydı ise %25 artarak 746 milyon $ seviyesinde gerçekleşmiştir. Birliğimizin Türkiye geneli sektör ihracatından aldığı pay %11,3 tür. DEĞİRMENCİLİK ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ ihracatımız 2013 yılında %9,2 oranında azalarak 1,1 milyar $ seviyesinde gerçekleşmiştir. Değirmencilik ürünleri sektörünün en önemli kalemi olan buğday unu ihracatı söz konusu dönemde miktar bazında %7,5 ve değer bazında %12,6 oranında artış göstermiş ve sırasıyla 2,2 milyon ton ve 947 milyon $ olarak gerçekleşmiştir. En fazla buğday unu ihracatı yapılan ülkeler Irak, Suriye, Filipinler, Angola, Endonezya, Gine, Sudan, Madagaskar, Filistin ve Birleşik Arap Emirlikleri olmuştur. Grafik 18 : Türkiye Geneli Buğday Unu İhracatı (Bin $) Grafik 17 : Türkiye Geneli Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatında İlk 10 Ülke Kaynak: TÜİK verileri Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kayıtları 2012 yılında dünya buğday unu ihracatı 5,1 milyar $ seviyesinde gerçekleşirken, dünya buğday unu ihracatından %16,5 pay alan ülkemiz 841 milyon $ lık ihracatı ile birinci sırada yer almıştır

11 ŞEKER VE ŞEKER MAMULLERİ SEKTÖRÜ İhracatımız 2013 yılında %25,5 oranında artarak 633,4 milyon $ seviyesinde gerçekleşmiştir. Kakaosuz şekerli mamuller ihracatı miktar bazında %18,7 oranında artarak 172,6 bin ton olurken, değer bazında %21,6 artışla 489,8 milyon $ olarak gerçekleşmiştir. En çok şeker ihracatı yapılan ülkeler Irak, ABD, İngiltere, Rusya Federasyonu, Almanya, Cezayir, İsrail, Romanya, Suudi Arabistan ve Libya dır. BİTKİSEL YAĞ SEKTÖRÜ Grafik 20 : Türkiye Geneli Kakaosuz Şekerli Mamuller İhracatı (Bin $) İhracatımız 2013 yılında bir önceki yıla göre %2,5 oranında düşüş göstererek 1,1 milyar $ a gerilemiştir. Rafine ayçiçek yağı ihracatımız söz konusu dönemde %8,2 azalarak 816 milyon $ seviyesinde gerçekleşmiştir. Irak, Suriye, Lübnan, İsrail, Tayland, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Yemen, Afganistan, Gana ve Etiyopya en çok ihracat yapılan ülkeler olmuştur. Kaynak: TÜİK verileri Grafik 19 : Türkiye Geneli Rafine Ayçiçek Yağı İhracatı (Bin $) 2012 yılında dünya kakaosuz şekerli mamuller ihracatı 9,8 milyar $ seviyesinde gerçekleşmiştir. Türkiye 2012 yılında 403 milyon $ kakaosuz şekerli mamuller ihracatı ile dünya ihracatından %4,1 pay almıştır. Kaynak: TÜİK verileri 18 19

12 PASTACILIK ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ İhracatımız 2013 yılında %25,1 artış göstererek 1,5 milyar $ olmuştur. MAKARNA En önemli kalem olan tatlı bisküvi ve gofret ihracatı söz konusu dönemde %11,3 artış göstermiş ve 572,9 milyon $ değerinde gerçekleşmiştir. En çok ihracat yapılan ülkeler Irak, Yemen, Suudi Arabistan, Suriye, Libya, Azerbaycan, İsrail, Cezayir, Lübnan ve Filistin dir. Söz konusu dönemde makarna ihracatı miktar bazında %37,1 oranında değer bazında ise %38,1 oranında artış göstermiş ve 494 milyon $ seviyesinde gerçekleşmiştir. En çok ihracat yapılan ülkeler Benin, Angola, Libya, Irak, Togo, Nijer, Japonya, Kongo, Birleşik Arap Emirlikleri ve Cibuti olmuştur. Grafik 22 : Türkiye Geneli Makarna İhracatı (Bin $) Grafik 21 : Türkiye Geneli Tatlı Bisküvi ve Gofret İhracatı (Bin $) Kaynak: TÜİK verileri Kaynak: TÜİK verileri 20 Dünya makarna ihracatı 2012 yılında 8,1 milyar $ seviyesinde gerçekleşmiştir. Ülkemiz makarna ihracatı ise 2012 yılında 358 milyon $ seviyesinde gerçekleşirken, dünya makarna ihracatından %4,4 pay alarak 5. sırada yer almıştır. 21

13 V- BAZI MAL GRUPLARI İÇİN SON ON YILLIK İHRACAT ve BİRİM FİYAT DEĞİŞİMLERİ Grafik 23. İhracat: Buğday Unu İhracat ve Birim Değişimi 22 Grafik 24. İhracat: Makarna İhracat ve Birim Değişimi 23

14 III- BAZI MAL GRUPLARI İÇİN SON ON YILLIK İHRACAT ve BİRİM FİYAT DEĞİŞİMLERİ Grafik 25. İhracat: Ayçiçeği Yağı İhracat ve Birim Değişimi 24 Grafik 26. İhracat: Şeker İhracat ve Birim Değişimi 25

15 III- BAZI MAL GRUPLARI İÇİN SON ON YILLIK İHRACAT ve BİRİM FİYAT DEĞİŞİMLERİ Grafik 27. İhracat: Şekerli Mamuller İhracat ve Birim Değişimi Grafik 28. İhracat: Tatlı Bisküvi İhracat ve Birim Değişimi 26 27

16 Grafik 29. Enerji Fiyatları, Buğday Unu İhracatı, Buğday Unu Fiyatı ve Dolar Kuru Değişim Oranları (%) VI- ENERJİ FİYATLARI, İHRACAT ve DOLAR KURU DEĞİŞİM ORANLARI (%) 28 29

17 VI- ENERJİ FİYATLARI VE İHRACAT DEĞİŞİM ORANLARO (%) Grafik 30. Enerji Fiyatları, Makarna İhracatı, Makarna Fiyatı ve Dolar Kuru Değişim Oranları (%) 30 Grafik 31. Enerji Fiyatları, Şeker İhracatı, Şeker Fiyatı ve Dolar Kuru Değişim Oranları (%) 31

18 VI- ENERJİ FİYATLARI VE İHRACAT DEĞİŞİM ORANLARO (%) Grafik 32. Enerji Fiyatları, Tatlı Bisküvi İhracatı, Tatlı Bisküvi Fiyatı ve Dolar Kuru Değişim Oranları (%) 32 33

19 TÜRKİYE GENELİ HUBUBAT, BAKLİYAT, YAĞLI TOHUMLAR VE MAMULLERİ SEKTÖRÜ 2012 VE 2013 YILLARI FİİLİ İHRACAT RAKAMLARI % Değişim Miktar (kg) Değer ($) Miktar (kg) Değer ($) Miktar Değer KURU BAKLAGİLLER SEKTÖRÜ ,2 1,1 1- NOHUT ,1-37,0 2- FASULYE ,4 110,9 3- MERCİMEKLER ,5 4,0 4. DİĞERLERİ ,9 30,1 HUBUBAT SEKTÖRÜ ,1 3,1 5. BUĞDAY VE MAHLUT ARPA MISIR ,0 160,6 8. PİRİNÇ ,4-89,8 9. DİĞERLERİ ,6-69,0 DEĞİRMENCİLİK ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ ,9 9,2 10. BUĞDAY UNU ,5 12,6 11. İRMİK (BUĞDAYDAN) ,3-47,4 12. MALT NİŞASTALAR, İNÜLİN ,4 161,3 14. DİĞERLERİ ,6-10,6 YAĞLI TOHUM VE MEYVELER SEKTÖRÜ ,3 17,1 15. SOYA FASULYESİ ,9 16,3 16. AYÇİÇEĞİ TOHUMU ,6-0, DİĞERLERİ ,5 32,2 BİTKİSEL YAĞ SEKTÖRÜ ,3-2,5 18. SOYA YAĞI ,5 184,0 19. PALM YAĞI ,3-27,3 20. AYÇİÇEK YAĞI (HAM) ,3-91,0 21. AYÇİÇEK YAĞI (RAFİNE) ,4-8,2 22. MARGARİN ,6 23,9 23. MISIR YAĞI ,5 10,4 24. DİĞERLERİ ,8-17,5 ŞEKER VE ŞEKER MAMÜLLERİ SEKTÖRÜ ,9 25,5 25. ŞEKER ,9 74,5 26. KAKAOSUZ ŞEKER MAMÜLLERİ ,7 21,6 27. DİĞERLERİ ,3 29,8 KAKAO VE KAKAO MÜSTAHZARLARI SEKTÖRÜ ,8 11,3 PASTACILIK ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ ,8 25,1 28. MAKARNA ,1 38,1 29. TATLI BİSKÜVİ VE GOFRETLER ,0 11,3 30. BULGUR ,5 39,9 31. DİĞERLERİ ,8 30,1 DİĞERLERİ ,9 16,6 32. KAHVE VE BAHARAT ,0 46,1 33. YENİLEN ÇEŞİTLİ GIDA MÜSTAHZARLARI ,0 7,3 34 GIDA SANAYİNİN KALINTI VE DÖKÜNTÜLERİ, AYVANLAR İÇİN ,4 60,8 HAZIRLANMIŞ KABA YEMLER TOPLAM ,4 12,

20 Ceyhun Atuf Kansu Cad. No: 120 Balgat / Çankaya ANKARA +90 (312) / +90 (533) info@oaib.org.tr