KONU MOTORLARIN ÇEVREYE OLUMSUZ ETKĠLERĠ VE BU ETKĠLERĠN AZALTILMASI

Transkript

1 KONU MOTORLARIN ÇEVREYE OLUMSUZ ETKĠLERĠ VE BU ETKĠLERĠN AZALTILMASI

2 HAVA Etrafımızı saran gaz karışımıdır ( Atmosfer). Kuru Temiz hava içerisinde yaklaģık olarak ; - %78 Azot - %21 Oksijen - %0,03 Karbondioksit - %0,97 Oranında da diğer gazlar KĠRLENMĠġ HAVADA AYRICA ; Toz (Katı Partikül), Su buharı, Asit buharı, Bakteriler, (PM 10 ), Karbon monoksit (CO), Kükürt dioksit (SO 2 ), Azot dioksit (NO 2 ) ve Ozon (O 3 ) bulunmaktadır.

3 Sanayileşme ve içten yanmalı motorlu taşıtların artışı ile atmosfere salınan emisyon değerleri büyük oranda yükselmiştir. Kirlenen hava ve çevre, gerek insan sağlığı gerekse ekolojik dengenin bozulmasına neden olmuştur.

4 HAVA KĠRLĠLĠĞĠ KAYNAKLARI Doğal Kaynaklar - Yanardağ faaliyetleri - Orman yangınları - Çöl tozları - Açık arazideki hayvan ve bitki örtüsü Yapay Kaynaklar Sanayi Isınma - İçten Yanmalı Motorlu Taşıtlar

5

6

7 Hava Kalitesi Ġndeksi (HKĠ) Hava kalitesi indeksi, hava kirliliği seviyesini, sağlıksız seviyeye yükseldiğinde alınması gereken kademeleri de belirler. 5 temel kirletici için hava kalitesi indeksi hesaplanmaktadır. Bunlar; partikül maddeler (PM 10 ), karbon monoksit (CO), kükürt dioksit (SO 2 ), azot dioksit (NO 2 ) ve ozon (O 3 ) dur.

8 Kirletici Ana Kaynağı Sağlık Etkisi Kükürtdioksit (SO 2 ) Fosil yakıt yanması Solunum yolu hastalıkları Azotoksitler(NO x ) Partikül Madde(PM 10 ) Karbonmonoksit(CO) Ozon(O 3 ) KĠRLETĠCĠ PARAMETRELER VE SAĞLIK ETKĠLERĠ Taşıt emisyonları, Yüksek sıcaklıkta yakma prosesleri Sanayi, yakıt yanması, tarım ve ikincil kimyasal reaksiyonlar Eksik yanma ürünü, taşıt emisyonları Trafikten kaynaklanan azot oksitler ve uçucu organik bileşiklerin(voc) güneş ışığıyla değişimi Göz ve solunum yolu hastalıkları, asit yağmurları Kanser, kalp problemleri, solunum yolu hastalıkları, bebek ölüm oranlarında artış Kandaki hemoglobin ile birleşerek oksijen taşınma kapasitesinde azalma, ölüm Solunum sistemi problemleri, göz ve burunda iritasyon, astım, vücut direncinde azalma Hava Kalitesi Ġndeksi SO 2 NO 2 CO O 3 PM 10 1 saatlik ortalama 24 saatlik ortalama 24 saatlik ortalama 1 saatlik ortalama 24 saatlik ortalama [µg/m³] [µg/m³] [µg/m³] [µg/m³] [µg/m³] 1 (Çok Ġyi) (Ġyi) (Yeterli) (Orta) (Kötü) (Çok Kötü) >1500 > 700 > > 360 > 800

9 UYGULAMADAKİ EMİSYON STANDARTLARI

10 AVRUPA EMĠSYON STANDARTLARI Euro emisyon standartları Avrupa Birliği bünyesinde geçerli olup, egzozdan çıkan zararlı gaz ve partikülleri, kademeli olarak ve belirli bir takvim içerisinde azaltma programıdır. EURO I,II,III, IV, V, VI

11 EURO MOTORLARDAKĠ DEĞĠġĠM ( I V )

12 İÇTEN YANMALI MOTORLARDA - EURO VE BENZER STANDARTLARIN GELİŞİM AMACI Daha verimli yanma, daha çok güç üretimi, zararlı atıkların azaltılması - Yakıt Tasarrufu - Yüksek performans Zararlı emisyon değerlerinin düşürülmesi & yok edilmesi - Egzozdan havaya karışan zehirli ve/veya atmosferde ayrışmayan gazların azaltılması / oluşmamasının sağlanması / ayrıştırılması Ağırlık azaltılması Gürültünün azaltılması Atıkların kaynağında azaltılması / geri dönüşüm

13 YILLARA GÖRE DEĞĠġEN BAZI EGZOZ EMĠSYON ÖLÇÜMLERĠ

14

15 YENİ STANDARTLARLA MOTOR ( Özet ) Motora ; hava girişten egzoz çıkışına kadar, yeni kompanentler ve çalışma özellikleri ilave edildi Motor & sistem ve alt kompanentlerinde farklı malzeme kullanım gerekliliği doğdu Konstrüksiyon, ölçü ve toleranslarda değişiklik oldu Akışkan spektlerinde değişim oldu Bunlar ve diğer ( insan & çevre sağlığı ) şartlarına uygun tasarım gerekliliği doğdu