VAKIF ÜNİVERSİTELERİ EMEKÇİLERİ DAYANIŞMA AĞI / VÜEDA KILAVUZU I

Transkript

1 VAKIF ÜNİVERSİTELERİ EMEKÇİLERİ DAYANIŞMA AĞI / VÜEDA KILAVUZU I VAKIF ÜNİVERSİTELERİNDE ÇALIŞANLAR SORUYOR SÜRÜMÜ KATKILAR, YENİ SORU VE BAŞLIK VE CEVAP ÖNERİLERİ İÇİN: vakifdayanisma@gmail.com adresine, soru numarası / alt numarası belirterek mail atınız! BAŞLIKLAR 1) Giriş 2) Çalışan Hakları 2.1) Sözleşmeler 2.1.a) Genel 2.1 b) Eski çalışan - yeni sözleşme 2.2) Çalışma Koşulları 2.2.a) Genel 2.2.b) Çalışma süreleri ve yükümlülükler 2.2.c) Üst yönetimle ilişkiler-müdahaleler-saldırılar 2.2.d) Mobbing 2.2.e) Yaşanan sorunların kişiselleştirilmesi 2.2.f) Üniversitede gündelik yaşam 2.2.g) Performans Değerlendirmeleri 2.2.h) Yarı zamanlı / Ders ücretli çalışanları 2.2.i) Kent merkezleri dışında yer alan kampüsler 3) İş Güvencesi, Hukuki Zemin ve Emsal davalar 3.1) İşten Çıkarılma 3.1.a) Tazminatlar 3.1.b) İşten çıkarılma sonrası yasal haklar 3.1.c) İşten çıkarılma sonrası kamuoyu oluşturma 3.1.d) Dava süreçleri 4) Akademinin En 'Gençleri': Araştırma görevlileri 4.1) LÜBOlar 4.1.a) Tanımı ve Hakları 4.1.b) İş tespit ve işe iade davaları 4.1.c) Sendika ve Örgütlenme 4.1.d) Tübitak Bursu ve okuldan doğrudan burs almayanlar 4.2) Lisans öğrencilerinin çalıştırılması 1

2 4.3.)Eğitim Asistanları 5) Yabancı Dil Okutmanları 5.1) İş yükü 5.2) İşe alım ve çalışma sürecindeki baskılar 6) İdari Personel 7) Taşeron ve Kadrolu Teknik Personel 7.1.) Örgütlenme Deneyimleri: Bilgi Üniversitesi ) Örgütlenme Deneyimleri: Koç Üniversitesi 2013 ve Taşeron İzleme Komitesi 7.3.) Diğer Üniversitelerde Taşeron İzleme Komitesi (TİK) deneyimleri 7.4.) Üniversitelerdeki Taşeron İşçilerin İşçi Sağlığı ve İŞ Güvenliği 8) Vakıf Üniversitelerinde Mücadele-Örgütlenme Deneyimleri, İmkanları 8.1) Vakıf Üniversitelerinde Sendikal Örgütlenme 8.2) Sendikalaşma dışı imkanlar-tecrübeler 8.3) İşten çıkarılma ya da akademik etiğe aykırı uygulamalara karşı kampanya deneyimleri Yeni Soru Önerileri Yeni Başlık Önerileri 2

3 1) Giriş 1- Vakıf üniversitesi nedir? Özel/Kâr amaçlı üniversiteden farkı nedir? Bu kurumları bağlayan yasalar nelerdir? 2- Türkiye de yüksek öğrenim alanı genelinde ve vakıf üniversiteleri özelinde istihdam sayıları ve çeşitleri nelerdir? 3- Kâr Amaçlı Özel Üniversite Şirketi (KAÜŞ) ne demek? YÖK sitemindeki vakıf üniversitesinden farkı ne? İstanbul Bilgi Üniversitesi ne sahip olan Türkiye deki ilk KAÜŞ Laureate Education Inc. in faaliyetleri nelerdir? 4. Yeni YÖK Yasa Taslağında yer alan özel üniversite ne demek? Bu yasa onaylanırsa neler olabilir? 3

4 2) Çalışan Hakları 2.1) Sözleşmeler 2.1.a) Genel 1- Belirli süreli/belirsiz süreli sözleşme ne demek? Belirli süreli sözleşmemin, belirsiz süreli sözleşmeye dönüşmesi için ne kadar zaman geçmesi gerekir? 2- Sözleşmenin bir örneğinin bende de olması gerekmez mi? İdare sözleşmemin bir kopyasını vermiyor, ne yapmalıyım? 3- Sözleşmemde boş bırakılan yerler var (mesela haftalık ders saati bilgisi), ne yapmalıyım? 4- Senelik izin günlerimi nasıl hesaplamalıyım? Bu konudaki yasal haklarım nelerdir? Sözleşmemde yer alan maddeler yasal mevzuatla çelişiyorsa ne yapmam lazım? 5- Bir üniversitedeki açık kadroya başvurdum, kabul edildim. Bana imzalatılan sözleşmede iki aylık deneme süresi olacağına ve bu süre zarfında herhangi bir gerekçe gösterilmeksizin işten çıkartılabileceğime dair bir madde var. Bu yasalara uygun bir şey mi? Diyelim ki, o iki aylık deneme süresi içinde haksız bir gerekçeyle işten çıkartıldım, ne yapabilirim? 2.1.b) Eski Çalışan - Yeni sözleşme 1- Birkaç yıldır bir üniversitede çalışıyorum, bu sene sözleşmeme yeni bir madde eklendi, bu yeni sözleşmenin ve eklenen maddenin benim için bağlayıcılığı nedir? 2- Yeni sözleşmemde öncekinde bulunmayan ve hukuki veya etik olmadığını düşündüğüm maddeler var ve hemen imzalamam için baskı görüyorum, ne yapabilirim? 3 - Sözleşme yenileme şartlarından bazıları (örneğin yayın koşulları) çok ağır, bunu yerine getiremezsem ne olur, ne yapabilirim? Üstelik sözleşme yenileme kriterleri sözleşme süremin ortasında değişti, yani normalde olması gereken süreden bir yıl daha az bir sürede yeni şartları yerine getirmem isteniyor, bu konuda ne tür haklarım var? 4- Üniversitede yeni bir akademik perfomans yönetmeliği yürürülüğe koyuldu? Bunun anlamı nedir? Bu kriterlere, eğitim/araştırma dengesi vs ye dair çalışanların söz söyleme hakkı var mıdır? Yoksa tüm maddelerini el mahkum kabul etmek zorunda mıyız? 5- Sözleşmeye eklenen yeni maddeler (mesela derste Türkçe konuşma yasağı gibi) nasıl kanıtlanır? Örneğin öğrencinin bildirimi yeterli bir gerekçe mi? 2.2) Çalışma Koşulları 2.2.a) Genel 1- Sözleşmeli personel ile kadrolu personel ne demek? Farkı var mı? 4

5 2- İşten çıkarılma durumunda hukuki süreci başlatabiliyorum, o kısmı biliyorum. Ama işler o raddeye gelmeden haklarımı korumak için yapabileceğim şeyler var mı? Mesela, hangi belgeleri çalıştığım kurumdan isteyip arşivlemeliyim? 3- Bir iş tanımımın olması şart mı? Bir üniversitede büro çalışanıyım ve iş tanımım yok; bu yüzden ne gibi hak kayıpları yaşayabilirim? Bir iş tanımım olması için ne yapabilirim? 2.2.b) Çalışma süreleri ve yükümlülükler 1- Bir öğretim üyesi veya öğretim elemanı olarak mesleki yükümlülüklerim nelerdir? Sözleşmemde yazılanların bu anlamda bağlayıcılığı var mıdır, nedir? Mesela, idare tarafından vermediğim bir dersin ders içeriğini yazmaya zorlanıyorsam, bunu red edebilir miyim? 2- Azami iş yükü haftada kaç saat olmalıdır? Çalışma sürem ne zaman başlar, ne zaman biter? 3- Haftalık çalışma sürem azami 45 saat olarak belirlenmiş durumda, bu süre neleri kapsar? Mesai saati gün ve saati dışındaki sınav gözetmenlikleri, mesai dışı gün ve saatlerde üniversite tanıtım hizmetleri bu süreye dahil midir? Ya da öğrenci danışmanlığı veya sınav kâğıdı okuma süresi, bir araştırma için kütüphanede geçirmem gereken süre de dahil midir? 4- Haftasonu üniversiteye gidip dershane öğrencilerine bölüm ve üniversite tanıtımı yapmam isteniyor. Mecbur muyum? Bölüm ve üniversite tanıtımlarına katılmayı reddedebilir miyim? 5- Ders saati yükümlülüğüm 16 saat. Ancak bu dönem, vermekte olduğum bir dersi alan iki grup birleştirildi ve sınıf mevcudu aniden iki katına yükseldi. Görünürde ders saatim düştüğü için ders yükümlülüğümü yerine getirmem için bir ders daha verildi bana. Toplamda yine 16 saat derse giriyor gözüksem de iş yüküm artmış oldu. Bu hem dersin işlenişi hem de benim iş yükümün artmış olması açısından sorunlu bir durum değil mi? Ne yapılabilir? 6- Yaz okulunda ücret verilmemesine rağmen ders vermek zorunda mıyım? 2.2.c) Üst yönetimle ilişkiler-müdahaleler-saldırılar 1- Çalıştığım üniversitede bir idareci tarafından uygulanan fiziksel şiddet/cinsel tacize maruz kaldım. Ne yapabilirim? 2- Haziran ayında işe başlamak üzere başvurdum ve kabul edildim. Gerekli belgeleri tamamladım ve YÖK atamam yapıldı. Ama hemen ardından bana isteğim dışında Eylül ayına dek ücretsiz izin talep ettiğime dair bir kâğıt imzalatıldı/imzalatılmaya çalışılıyor. Bu yasal mı? Ne yapabilirim? 3- Üstlerim tarafından ders değerlendirmelerime yönelik müdahale var; yetersiz bir öğrencinin dersimden geçmesi için telkin de bulunuluyor. Ne yapabilirim? 5

6 4- Ders içeriklerime üst yönetimden müdahale girişimi var; bir dersimde değindiğim bir fikir akımı nedeniyle bir öğrenci velisinden şikayet geldiği söylenerek üstü kapalı bir şekilde uyarıldım. Ne yapabilirim? 5- Uzmanlık alanımda olan ve verebileceğim dersler varken uzmanlık alanımda olmayan bir ders vermem isteniyor. Yapabileceğim bir şey var mı? 6- Çalıştığım üniversitede öğrenciler bir etkinlik düzenlemek istedi. İdare içeriğine müdahale ediyor, davetli konuklarının üniversiteye gelmesini istemiyor. Ne yapılabilir? 7- Üniversitedeki usulsüz bir uygulama hakkında rektörlüğe itirazda/konuyla ilgili bir toplantı talebinde bulundum. İtirazımı/Talebimi önce kendi birim sorumluma bildirmem gerektiği söylenerek hakkımda soruşturma açıldı, ne yapabilirim? 2.2.d) Mobbing 1-Mobbing nedir? Nasıl kanıtlanır? Hocaların birbiri için tanıklığı kabul edilir mi? Sözleşme şartlarının sürekli değiştirilmesi ve ağırlaştırılması, süresinin kısalatılması, ders saatlerinin artırılması bu kapsama girer mi? 2- Alanımla ilgili (üniversite yerleşkesi dışındaki) faaliyetlere çok fazla iştirak ettiğim ve bu yüzden mesai saatlerimi aksattığım söylenerek sözlü olarak uyarıldım ve bu tür faaliyetlere daha az katılmam söylendi. Ne yapmalıyım? 2.2.e) Yaşanan Sorunların Kişiselleştirilmesi 1- Çalıştığım üniversitede bir takım sorunlar yaşıyorum. Hakkımı hukuk yoluyla arayacağımı söyledim. Bölüm başkanım sürekli olarak bana bu girişimin akademik geleceğimi zedeleyeceğini söyleyerek üzerimde baskı kuruyor. Bu mobbing mi? Ne yapabilirim? 2- İşten çıkarıldım, işe iade davası açıp kazandım, geri dönmeyi bekliyorum ama bölüm başkanım 'iyiliğim için' geri dönmememi, başka yerlere gitmemi söylüyor ve moralimi bozuyor. Bu mobbing değil mi? Ne yapabilirim? 3- Fakültemde hukuksuz olduğunu düşündüğüm bir uygulama söz konusu. Fakülte toplantısında dekana rahatsızlığımı sözlü olarak dile getirdim. Çözüme dönük bir yaklaşım sergilemedi. Dilekçeyle başvuracağımı söyledim. Sonra başka bir çalışan yanıma gelip bana o dilekçeyi yazarsam hakkımda soruşturma açılacağını, beni düşündüğü için yazmamamın iyi olacağını söyledi. Ne yapmam lazım? 2.2.f) Üniversitede Gündelik Yaşam 1- Turnike geçiş ve kart basma veya giriş-çıkışlarda parmak izi okutma zorunluluğunu reddetmek mümkün mü? 2- İşveren bana yemek ve ulaşım sağlamakla yükümlü müdür? Bizim üniversitede öğle yemeği çalışanlar için de ücretli ve pahalı, bu konuda yapabileceğim bir şey var mı? 6

7 2.2.g) Performans Değerlendirmeleri 1- Performans değerlendirmelerinin hukuki zemini var mıdır, nedir? Hangi durumlarda yürütülen performans değerlendirmelerine itiraz edebilirim? Ya da itiraz edebilir miyim? 2.2.h) Yarı Zamanlı/Ders Ücretli Çalışanlar 1- Ders ücretli çalışan kişilerin hakları nelerdir? Hangi yönetmelikler ve maddeleri bağlayıcıdır? Ücretlendirme neye göre yapılır? 2- Tam zamanlı çalışan olarak gösteriliyorum ama yarı zamanlı bir çalışanım aslında. Sigortam tam zamanlı olarak yatıyor ama aldığım ücret çok düşük. Burada bir hukuksuzluk yok mu? 2.2.i) Kent Merkezleri Dışında Yer Alan Kampüsler 1- Çalıştığım üniversitenin kampüsü kent merkezinin çok dışında. Sabah derslerine öğrenciler yetişemediği için biraz daha geç başlatıp blok ders yapıyorum. Gizli saklı bir uygulama da değil bu, epeydir başvurduğum aleni bir uygulama. Başka gerginlikler yüzünden bu konu hakkında rahatsız edilmeye başladım ama. Ne yapabilirim? 2- Kent merkezinden uzak kampüslere dair fiziki zorunluluklar nelerdir? Hele de kampüste öğrenci yurdu da olduğu için 24 saat ambulans olması gerekmez mi? Ya da revirin donanımı ne olmalı? 3- Mesai saatleri belirlenirken, kent merkezi uzağındaki kampüslerde çalışan kişilerin uzun ulaşım sürelerini/ulaşım zorluklarının da göz önüne alınmasını sağlamak mümkün müdür? 7

8 3) İş Güvencesi, Hukuki Zemin ve Emsal Davalar 1- Bir vakıf üniversitesi çalışanı olarak hangi kanunun, hangi maddeleri beni bağlıyor? Hangi konularda İş Hukuku na, hangilerinde İdari Hukuk a tabiyim? 2- Vakıf Üniversitlerinde çalışan idari kadrolar, kadrolu destek elemanları ve taşeron işçiler hangi hukuka tabidirler? 3- Hangi durumda hangi mahkemede dava açmalıyım? Bu davaları açmak için ne kadar yasal sürem ( hak düşürücü sürem )var? 4- Bu karışıklığa ışık tutan emsal davalar hangileridir? Hangi mahkemelerde görülmektedir? Hangi aşamadadırlar? 5- İdare ya da İş mahkemesinde açılan davalarda süreç nasıl işler? Ne tür hazırlıklar yapmalıyım? 6- İş Kanunu nda yer alan eşitlik ilkesine aykırılık ne demek? Haklarımı korumak açısından bana yararı olur mu? 7- Birden fazla işten çıkarılma yapıldı çalıştığım üniversitede. Topluca dava açmayı planlıyoruz. Bu mümkün mü? Ne yapmalıyız? Göreve iade mümkün mü? Toplu işten çıkarmalarda izlenebilecek özel bir yol var mı? 8-Bir üniversitede araştırma görevlisiyim, aynı zamanda da başka bir üniversitede doktora öğrencisiyim. Doktora sonrası iş güvencem konusunda tereddütlerim var. Beni koruyabilecek herhangi bir yönetmelik, vs var mı? 3.1) İşten Çıkarılma 1 - Sözleşme şartlarına uymasına rağmen bir öğretim elemanının işine son verilebilir mi? 2 - Sözleşmemin yenilenmeyeceğine dair bildiri alırsam ne yapmalıyım? Vakıf üniversitelerinde kadrolu çalışanlar için Sözleşmeniz yenilenmedi ibaresinin hukuki bir karşılığı var mıdır? 3- Sözleşmemin yenilenmeyeceği sözlü olarak bildirildikten sonra tarafıma iletilen iş akdi feshi ile ilgili belgede, işimden kendi isteğimle ayrıldığım yönünde bir bilgi var. Oysa ben işten çıkarılıyorum. O belgenin altına imza atmam isteniyor, ne yapmalıyım? 4 - İşten atıldığım sözlü olarak bildirildi, işe gitmeli miyim? Eğer gitmem gerekiyorsa bu süre boyunca özellikle dikkat etmem gereken şeyler neler? 8

9 3.1.a) Tazminatlar 1- İşten çıkarıldım. Tazminatım nasıl hesaplanacak? 2- Dört sene tam zamanlı olarak görev yaptığım vakıf üniversitesinde, tez çalışmam nedeniyle son sene yarı zamanlı çalışmak zorunda kaldım ve bu süre sonunda işten çıkarıldım. Tazminatımın yarı zamanlı maaşa göre değil, tam zamanlı maaşa göre hesaplanması için ne yapmalıyım? 3- İşten çıkarılışım sözlü/yazılı olarak bana bildirildi. Bu bildirim sonrasında yasal yükümlülüğüm olan süre boyunca da işe gitmeye devam edip bu yükümlülüğümü de yerine getirdim. Ancak halen son aya ilişkin maaşım ve/ya tazminatım ödenmiş değil. Ne yapmalıyım? 3.1.b) İşten Çıkarılma Sonrası Yasal Haklar 1- İşten çıkarıldıktan sonra devletten geçici işsizlik aylığı almak için neler yapmam lazım? 3.1.c) İşten Çıkarılma Sonrası Kamuoyu Oluşturma 1- Dava açarak hukuki yoldan hakkımı aramak dışında kamuoyuna dönük olan biteni ifşa etmek adına yapılabilecek şeyler var mı? 3.1.d) Dava Süreçleri 1- Arkadaşlarım, iş güvencelerinden korktukları için tanıklık etmek istemiyorlar. Bu konuda gizli tanık gibi bir uygulama olabilir mi? 2- İşten çıkarılmalarda öğrenci anketleri/değerlendirilmeleri hukuki bir neden olarak gösterilebilir mi? 3- Performans kriterleri ne kadar bağlayıcı? Benim atıldığım kriteri sağlamayan başkaları hala işine devam ediyor, bunu iade sebebi olarak kullanabilir miyim? 4- İşe iade davası açtığım öğrenilince, işten çıkarıldığım üniversitenin personel işleri tarafından aranıp gerçekten işe dönmek istiyorsam beni geri alabileceklerini söylenilse ne yapmalıyım? Bunu yazılı olarak beyan etmeleri gerekmez mi? 5- İşten çıkarıldım ve dava açtım. Benzeri şeyler yaşayan ve hukuki açıdan hakkını aramaya çalışan diğer insanlara ulaşabilir ve deneyimlerinden yararlanabilir miyim? Nasıl? 6- Dava sırasında yaşadıklarımı, örneğin dava dosyasındaki gelişmeleri, çalışma arkadaşlarım ya da öğrencilerimle paylaşmamda hukuki bir engel var mı? 9

10 4) Akademinin En Gençleri : Araştırma Görevlileri (Lisans üstü burslu öğrenci statüsünde çalıştırılan akademisyenler, eğitim asistanları, TÜBİTAK proje asistanları, öğrenci asistanlar, vs.) 4.1) LÜBOlar 4.1.a) Tanımı ve Hakları 1 - LÜBO nedir? LÜBO'lar farklı üniversitelerde ne gibi 'ünvanlar' altında çalıştırılmaktadır? ( eğitim asistanı, öğrenci asistan vs) 2 - LÜBO'yum. Ne tür yasal haklarım var? Hukuken hangi kanunlara bağlı olarak çalıştırılabilirim? Burs karşılığı çalıştırılmam yasal mı? 3- Norm kadro nedir? YÖK'ün bu konudaki şartları nelerdir? Her bölümde bir YÖK kadrolu araştırma görevlisi olmasını gerektiren yeni yönetmeliklerin vakıf üniversitelerinde nasıl uygulanması gerekiyor? 4-10'ar aylık sözleşmelerle veya görevlendirilmelerle eğitim asistanı veya başka isimler altında çalıştırılmam yasal mı? Yazları işsiz kaldığım bu sisteme nasıl itiraz edebilirim? 5 - Araştırma görevliliği süresi maksimum yedi senedir dayatmasının hukuki bir altyapısı var mı? 6 - Bölümün beş tane anabilim dalı olmasına rağmen bölümdeki tek araştırma görevli. Tek araştırma görevlisi olarak çalıştırılmam yasal mı? Bu konuyla İlgili YÖK düzenlemeleri ne söylüyor? 7 - LÜBO'yum. ALES şartı ile araştırma görevlisi kadrosuna geçirileceğim söylendi bana, ama gerekli ALES puanını tutturamıyorum. Hiçbir hakkım yok mu bu durumda? 8 - Başıma bir iş kazası geldi, mesela labaratuvarda tehlikeli kimyasallarla çalışırken bir kaza oldu. Kayıtdışı çalıştırıldığım, yani resmen lisans üstü burslu öğrenci gösterildiğim için bu iş kazası olarak değerlendirilmeyebilir mi? Sağlık masraflarımı üniversite karşılamazsa ne yapmalıyım? 9 - Sınav kağıtlarının bana okutulması yasal mıdır? Hocanın okuması gerekmez mi? 10 - İş tanımımda olmayan ama hocalarımın rica yoluyla yaptırdıkları fotokopi, konferans başvurusu ve idari işler gibi işlere, İş Kanunu ndaki angarya yasağına atıf ile itiraz edebilir miyim? 11 - Sigortasız çalıştırılmam ve maaşımı burs adı altında almam hangi yasaya dayanıyor? Çalışma saatlerimiz haftalık 45 saati doldurmuyor olabilir. Yine de sigortalı olmamız gerekir mi? 10

11 Üniversiteye kabul edildiğimizde koşulları ve SGK olmamasını kendi isteğimizle kabul ettik. Karşı çıkmaya hakkımız var mı? 12 - Sigortasız çalıştırılıp burs karşılığı iş yapıyor olarak gösterilmemi kendi lehime kullanabilir miyim? Bu durum bana yaptırılacak işleri kısıtlamaz mı? Madem çalışan değilim ve burslu öğrenciyim o zaman performans kriterlerinin bana uygulanamaması gerekmez mi? 13 - Bir öğretim üyesi, projesinde görev alan LÜBO'nun sigortasız çalıştırılmasına itiraz edemez mi? 14 - Sigortasız çalıştırılmamın muhattabı kimdir? Yönetimin söylediği TÜBİTAK da da sigorta yok zaten., Diğer üniversitelerin hangisi sigorta yapıyor ki? Ben yapayım? veya Size sigorta yaparsak ya maaşınızdan keseceğiz ya da bölüme aldığımız araştırma görevlisi sayısını azaltacağız, bu da sizin iş yükünüzü arttırır. gibi argümanlara nasıl cevap verebilirim? Üniversite özel sağlık sigortası yapıyor ve bunu istemediğimiz durumlarda yıllık 500 TL gibi bir para teklif ederek isteğe bağlı sigorta yaptırabileceğimizi söylüyor. Bu durum üniversiteyi SGK yükümlülüğünden kurtarır mı? 15 - Yeni uygulamalar sonucu üniversitedeki lisansüstü öğrencilerinin statüleri ve iş yükleri arasında kadrolu-kadrosuz veya 20 saatlik-10 saatlik gibi belirgin farklılıklar oluştu. Bu durumun yarattığı gerilim ve gergin rekabet ortamına karşı ne yapabiliriz? 16 - %100 burslu LÜBO olmama rağmen tez önerisi öncesi tez parası yatırmam isteniyor. Bu mümkün mü? Ne yapabilirim? 4.1.b) İş Tespit ve İşe İade Davaları: 1 - Üniversiteden atıldığım durumda, kendimi nasıl savunabilirim? Hangi mahkemeye gitmeliyim? Sözleşmemin veya sigortamın olmaması bu süreci nasıl etkiler? 2 - Burslu öğrenci değil de üniversitede çalışan bir araştırma görevlisi olduğumu göstermek ve sigorta hakkımı kazanmak için iş tespit davası açmak istiyorum. Bu durumda daha önce açılan ve kazanılmış iş tespit davaları emsal teşkil edebilir mi? Eski bir davayı örnek alarak dava açabilir miyim? 3 - Öğrenimim süresince iş tespit davası açmaktan korkuyorum ama diğerlerinin yolunu açması için de bitince dava açmak istiyorum. Davayı öğrenimim bittiğinde açabilir miyim? Bunun için ne kadar vaktim var? 4 - Lisansüstü eğitimim sırasında bir yerlerde çalıştığım için sigortam yatmıştı. Yine de üniversiteye iş tespit davası açabilir miyim? Bu yatan sigortalar aleyhimde delil olarak kullanılabilir mi? 11

12 5 - İş tespit veya işe iade davaları ne tarz deliller toplamalıyım? Sınav gözetmenliği yaptığımı, ödev veya sınav okuduğumu nasıl kanıtlayabilirim? 6 - Fotokopi, konferansa hocanın kaydını yapmak, çay/börek almak ve benzeri bilumum eğitim ile ilgili olmayan ve ayrıca ücretlendirilmeyen işleri yaptığımı nasıl kanıtlayabilirim? Angarya yaptığımı kanıtlamam bu tarz davalarda işime yarar mı? 7 - Dava masraflarını karşılayabileceğim kaynaklar var mı? Bu tarz davalarla hangi kurumlar daha çok ilgileniyor? 4.1.c) Sendika ve Örgütlenme 1 - LÜBO lar sendikaya üye olabilir mi? Yasal olarak nasıl bir örgütlenmeye girebilirler? 2 - LÜBO lar için yasal örgütlenmeler dışındaki dayanışma grupları nelerdir? Bu gruplarla nasıl iletişime geçebilirim? 3 - Emekçilerin dayanışma grupları sadece iletişim amaçlı mı kullanılıyor? Bugüne kadar somut bir kazanımları oldu mu? 4.1.d) Tübitak Bursu ve Üniversiteden Doğrudan Burs Almayanlar 1 - Tübitak projesinde veya özel bir kaynağı olan projede çalışıyorum ve üniversiteden maaş almıyorum. Yine de eğitim asistanı gibi çalıştırılıyorum veya idari işlere bakıyorum. Bu yasal mı? Tübitak başarı bursu almama rağmen okulun asistanlık işlerini yapıyorum. Sigortalı olmam halinde bursum azalır mı? 2 - Tübitak 1001 bursu alıyorum ve eğer sigortalı çalıştırılsam bu burs ciddi miktarda azalıyor. Bu burs aracılığıyla Tübitak benim sigortasız çalıştırılmamın yolunu açmış olmuyor mu? Bu yasal mıdır ve buna karşı yapabileceğim bir şey var mı? 3 - Tübitak 1001 burslu olduğum için veya bir projede çalıştığım için üniversiteden herhangi bir para almıyorum. Buna rağmen üniversite beni Öğrenim Ücreti Muafiyeti veya Yurt Desteği karşılığında çalıştırıyor. Bu yasal bir durum mu? 4.2) Lisans Öğrencilerinin Çalıştırılması 1- Lisans öğrenciyim ve küçük bir para karşılığı 'çalışan öğrenci', 'asistan yardımcısı', 'öğrenci asistan' gibi isimlerle çalıştırılmayı kabul ettim. Bu yasal mıdır? Yasalsa ilgili yönetmelik nedir? Herhangi bir hakka sahip miyim? 2 - Öğrenci asistan olarak bana hangi görevler verilebilir? Derse girmem istenebilir mi? Sınav veya proje okumam yasal mıdır? 12

13 3 - Çalışmayı kabul ederken bana sigorta istemediğime dair bir kağıt imzatılması yasal mıdır? 4 - Öğrenci asistan olarak çalışıyorum. Sigortam var ama yarısını üniversite, yarısını ben ödüyorum. Ailemin gelir durumunu belgeleyerek kendi payıma düşen sigortanın miktarını azalttırmam mümkün mü? Mümkünse bunun meblağ olarak bir sınırı var mı? 5) Yabancı Dil Okutmanları 5.1) İş Yükü 1. Maaş karşılığı haftalık ders saatinin üzerinde yapılan dersler ek ders olarak ücretlendirilmeli midir? 2. Haftada 1000 sayfaya varan fotokopi işini okutmanlar yapmak zorunda mıdır? 3. Girdiği sınıfı paylaştığı hocalar dışında, birbirine paralel giden (gitmesi gereken) tüm sınıfları düşündüğümüzde bir okutmanın birçok hocayla koordineli çalışmasını yine kendinden beklemek iş yükü dahilinde midir? 4. Hazırlık biriminde görevli okutmanlar haftalık ders saatleri dışında ofis saati adı altında öğrencilere telafi dersi alt tanımıyla ekstradan ders yapmaya zorlanmaktadır. Bu dersleri verme yükümlülüğümüz nedir? 5. Yabancı dil eğitiminin gerektirdiği idari, mali ve akademik yönetim bilincinin olmadığı çoğu üniversitede okutmanların görüş ve önerilerine asla önem vermeyen, eğitimin etkin bir şekilde gerçekleştirilmesi için gerekli olan idari ve akademik düzenlemeleri hayata geçirmeyen yöneticiler öğrenci başarısını okutman performansına bağlayabilir mi? 6. Eğitim-öğretim yılının başından sonuna kadar bölümlerin vize-final haftalarından bağımsız, öğrencilerin tatilde oldukları süreler dışında sürekli derse giren okutmanların izin süreleri neye göre hesaplanmalıdır? 7. Ders ve iş yükünün yanında okutmanlardan başlı başına farklı bir eğitim gerektiren sınav ve materyal hazırlama birimlerinde çalışmaları istenebilir mi? 8. Ders ücretli çalışan okutmanlar sigortaları yarım yattığı halde tam gün mesaiye zorlanmaktadır. Bunun yasal bir dayanağı var mıdır? 9. Ders ücretli çalışan okutmanlar hiçbir ücret almadan sınav okumak için üniversitede bulunmak durumundalar. Bunun maddi ve hukuki karşılığı var mıdır? 10. Ders ücretli çalışan okutmanlar ders saatlerinin dışında katılmak zorunda oldukları akademik toplantılar ve eğitimler için ücret talep edebilir mi? 13

14 11. Okutmanlar, diğer akademik personele tanınan konferanslara veya eğitimlere katılmasunum yapma hakkını nasıl kullanabilir? 12. Her yabancı dil okutmanı aynı zamanda üniversitenin kadrolu çevirmeni olarak görülüyor ve tamamen mesleki İngilizce gerektiren hukuktan makine mühendisliğine kadar her türlü bölümün çevirisi okutmanlara yaptırılıyor. Okutmanlar bu metinlerin çevirisini yapmak zorunda mıdır? 13. Yazın üniversite tanıtım günlerinde ve özellikle kayıtlarda çoğu bölüm hocası yer almazken bütün okutmanlar görevlendiriliyor. Görev tanımında iş saati içerisinde görevlendirmeler yapılabileceği yazıyor ancak öğrenci işlerinin yapması gereken işi okutmanlar yapmak zorunda mıdır? 14. Okutmanlara personel azlığından dolayı çeşitli büro hizmetlerinde (Öğreci işlerinde telefonlara bakmak gibi )memurlara yardım etmek ve benzeri görevler verimesi mevcut mevzuata uygun mu? 5.2) İşe Alım ve Çalışma Sürecindeki Baskılar 15. İngiliz-Amerikan Dili Edebiyatı, Mütercim Tercümanlık, Filoloji alanlarından mezun okutmanlar ile İngilizce Öğretmenliği mezunları arasında işe alımda sadece Ales-ÜDS baz alınırken çalışma sürecinde performans artırımını çatışma ve gerginlik yaratarak hedefleyen yönetici kadronun karşısındaki imkanlarımız nelerdir? 16. İşe alımda yapılan yazılı sınavda yabancı dil öğretimiyle alakası olmayan Beatles ın üyeleri, Necip Fazıl ı fotoğraftan tanımak, Türk yazarların üç kitabı vb sorular sorulmaktadır. Bu sınavın geçerliliği nedir? 17. Okutmanlar işe alım sürecinde sorgulanmayan bazı sertifika veya eğitim programlarını işe başladıktan sonra almaya zorlanabilir mi? (mesela maddi desteksiz CELTA alma zorunluluğu) 18. Çoğu vakif üniversitesinde özellikle Yabancı Dil okutmanlarının birtakım internet sitelerine üniversiteden erişiminin engellenmesi söz konusudur ve IT departmanı bunun sıkı takibini yapmaktadır. Bunun hukuki yaptırımı nedir? 19. Ders saatleri ve yapılması gereken görevler dışında üniversitede yüksek lisans, doktora sertifika programları gibi kişisel, mesleki gelişim için okuma, araştırma,çalışma yapılmasına izin verilmemesi etik midir? 20. Üniversitede mesai dışında düzenlenen seminer, kokteyl, konferans gibi etkinlikler için okutmanlara bu etkinliklere zorunlu katılım çağrıları yapılmaktadır. Katılmayan personele herhangi bir hukuki yaptırım uygulanabilir mi? 21. Hocaların ders esnasında gizlice dinlenmek ve kapılarda bulunan camlardan izlenmek suretiyle taciz edilmesi karşısında ne yapılmalıdır? 14

15 22. Hazırlık sınıflarına kamera konulması etik midir? 6) İdari Personel 7) Taşeron İşçiler 7) Taşeron ve Kadrolu Teknik Personel 7.1.) Örgütlenme Deneyimleri: Bilgi Üniversitesi ) Örgütlenme Deneyimleri: Koç Üniversitesi 2013 ve Taşeron İzleme Komitesi 7.3.) Diğer Üniversitelerde Taşeron İzleme Komitesi (TİK) deneyimleri 7.4.) Üniversitelerdeki Taşeron İşçilerin İşçi Sağlığı ve İŞ Güvenliği 8) Vakıf Üniversitelerinde Mücadele-Örgütlenme Deneyimleri, İmkanları 8.1) Vakıf Üniversitelerinde Sendikal Örgütlenme 1- Vakıf üniversitelerinde sendika olur mu? Dünyada ve memlekette vaziyet nedir? 2- Vakıf Üniversitelerinde çalışan akademisyenler kamudaki eğitimcilerin sendikalarına, mesela Eğitim-Sen Üniversiteler şubelerine üye olamazlar mı? 3- İyi bir akademisyenin sendikal örgütlenmeye zaten ihtiyacı yoktur. Ben de iyi bir akademisyenim. Niye böyle bir şeye ihtiyacım olsun ki? Akademik yaşam ile sendikal örgütlenme bağdaşır mı? 4- Sendika üyesi olursam/olmazsam çalıştığım üniversitede başıma bir şey gelir mi? İşyerinde sendikal örgütlenmeden bahsetmem işten çıkarılma gerekçesi olabilir mi? 5- Vakıf üniversitesi çalışanı olarak hangi sendikaya/sendikalara üye olabilirim? 6- Vakıf üniversitelerinde sendikal örgütlenme sayesinde elde edilen kazanımlar var mı? 7- İdari personel ya da destek personeli de sendikaya üye olabilir mi? 8- Çalıştığım üniversitede destek personel (temizlik, güvenlik, vb.) taşeron şirkette. Birlikte örgütlenebiliyor muyuz? 9- Bilgi Üniversitesi nin bir işçi sendikası nda, Sosyal-İş de örgütlenme deneyiminden ne gibi 15

16 dersler çıkarıldı? Mevcut işçi sendikalarında örgütlenme öneriliyor mu? 10- Vakıf üniversitelerinde, üniversiteler-arası öğrenci örgütlenmeleri var mı? 8.2) Sendikalaşma Dışı İmkanlar-Tecrübeler 1- Sendikalaşmanın sağlanamadığı hallerde neler yapılabilir? Örneğin dernekleşme ya da varolan ilgili bir derneğe toplu olarak dahil olmanın getireceği kazanımlar nelerdir? Sıkıntılar nelerdir? (Önceki örneklerden hareket edilmeli.) 2- Sendika ya da derneğin bulunmadığı durumlarda örgütlenme girişimleri için işe nereden başlanabilir? E-posta grubu mu kurmalı? Yüz yüze konuşacağımız toplantılar mı düzenlemeli? Bu süreçte nelere dikkat etmek gerekir? 3- Üniversitedeki farklı aktörlerin (idari personel, öğrenciler, mütevelli heyetleri vs.) sürece dahil edilmesinin artı eksileri nelerdir? 4- Üniversite idareleri bu tür girişimleri engellemek için neler yapabilir? 5- Anonim örgütlenmelerle, iş güvenliğini riske atmadan üniversite içinde yaşananları ifşa etmek gibi eylemler bir yöntem olarak düşünülebilir mi? 6- Sendikalaşmanın olmadığı hallerde gerçekleştirilecek örgütlenme-mücadelelerin sendikalaşma sürecine uzanması için neler yapılmalı? 7- Somut olarak VÜEDA süreci nasıl başladı? Nasıl örgütleniyor? Nasıl devam edecek? 8.3) İşten Çıkarılma ya da Akademik Etiğe Aykırı Uygulamalara Karşı Kampanya Deneyimleri 1- Bu tip durumlarda bir kampanya oluşturulmalı mı? Yoksa öncelikle üniversite içi müzakere yolları denenmeli mi? İç yollar tüketilmeden kamuoyunu sürece dahil etmek gerginliği daha da artırır mı? 2- Şu güne dek düzenlenmiş kampanyalar nelerdir? Sonuçlar ve alınan dersler nelerdir? 3- Böyle bir kampanya örgütlerken hangi üniversite bileşenlerini sürece dahil etmek gerekir? Niye? 4- Bu tür kampanyalar örgütlerken hukuki açıdan dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir? 5- Kamuoyu desteği sağlanmaya çalışılırken sürece dahil edilebilecek üniversite dışı aktörlere 16

17 (STK lar, öğrenci velileri, milletvekilleri vs.) medya aracılığı olmadan doğrudan ulaşmaya çalışmak doğru bir taktik olabilir mi? 6- Bu tip kampanyalarda iş birliliği yapılacak uluslararası bileşenler nelerdir? Onlarla işbirliği yapılırken nasıl bir yöntem izlenmeli? 7- Öğrenciler (ve aslında veliler) bu tip kampanyaların neresinde durmalı? Onları yönlendirmek hukuksal ve etik açıdan meşru mu? 8- Bu tür kampanyalarda özellikle de üniversite dışındaki kamuoyuna yönelik bilgilendirme ve destek talebi için medya desteği nasıl kullanılmalı? Sonuçta medyada da patron şirketi anlayışı hakim, vakıf üniversitesindeki haksız uygulamaları eleştiren bir metni yaygınlaştırırlar mı ki? 9- Medyada bu meselelere duyarlı olan muhabir-köşe yazarları kimlerdir? 10 - Bu tip kampanyalarda sosyal medyadan nasıl faydalanılabilir? 17

18 18

19 19