SANAYİ ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI TARAFINDAN YÜRÜTÜLEN

Transkript

1 SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI TARAFINDAN YÜRÜTÜLEN ARAŞTIRMA, TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VE YENİLİK DESTEK PROGRAMLARI 1

2 Günümüzde toplumların ekonomik gücünü ve refah düzeyini belirleyen en önemli etken bilim ve teknoloji alanındaki gelişmelerdir. Bu gelişmelere uyum sağlayamayan ülkelerin 21. yüzyılda varlıklarını güçlü ve saygın bir biçimde sürdürebilmeleri mümkün değildir. 2

3 Teknoloji üretiminin tarihi kronolojisine bakıldığında bu çalışmaların tüm dünyada üniversite-sanayi işbirliği içerisinde yapıldığı görülmektedir. Bu işbirliğinden amaç, bilginin, sermayenin ve nitelikli iş gücünün bir araya getirilerek teknoloji yoğun ürün ve üretim yöntemleri geliştirmektir. 3

4 Bu realiteden hareketle, Bakanlığımız özellikle son 7 yıllık süreçte, Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin desteklenmesi, girişimciliğin ve yenilikçiliğin özendirilmesi ve teşvik edilmesine yönelik üç önemli yasal düzenleme hayata geçirmiştir. 4

5 1. 6 Temmuz 2001 tarihinde yürürlüğe giren 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu 2. 7 Mart 2007 tarihinde yürürlüğe giren 5593 Sayılı Kanun, Mart 2008 tarihinde yürürlüğe giren 5746 Sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun, 5

6 Bu yasal düzenlemeler sayesinde ülkemiz, bilginin, sermayenin ve nitelikli iş gücünün bir arada olduğu, uluslararası alanda, teknoloji yoğun ürün ve üretim yöntemleri geliştiren, rekabet edebilen gerçek anlamda bir güç, bir üs, bir cazibe merkezi haline gelecektir. 6

7 4691 SAYILI TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ KANUNU VE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ 7

8 TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ Yeni veya ileri teknolojide mal ve hizmet üretmek isteyen girişimcilerin, araştırmacı ve akademisyenlerin sınaî ve ticari faaliyetlerini üniversitelerin yanında veya yakınında yürütebilmelerine ve bu üniversitelerden yararlanabilmelerine imkan vermek için kurulmuş akademik, sosyal ve kültürel sitelerdir. Bu nedenle, teknoparkların yer seçiminde Üniversite binalarına ve tesislerine fiziksel olarak yakın olmaları tercih edilmektedir. 8

9 TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDE SAĞLANAN DESTEK VE MUAFİYETLER ======================================================== I) Yönetici Şirkete Bölgelerin kurulması için gerekli arazi temini, alt yapı ve idare binası inşası ile ilgili giderlerin yönetici şirketçe karşılanamayan kısmı, yardım amacıyla Bütçe imkanları ölçüsünde Bakanlık tarafından karşılanır. Yönetici şirket Kanunun uygulanması ile ilgili işlemlerde her türlü vergi, resim ve harçtan muaf tutulur. 9

10 II) Girişimcilere; Bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, münhasıran bu Bölgedeki yazılım ve Ar-Ge' ye dayalı üretim faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları vergiden müstesnadır. Bu süre içerisinde münhasıran bu bölgelerde ürettikleri ve sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetleri de katma değer vergisinden müstesnadır. Bölgede çalışan araştırmacı, yazılımcı ve Ar-Ge personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri her türlü vergiden müstesnadır. 10

11 III) Öğretim Üyelerine; Bölgede görevlendirilen öğretim üyelerinin Bölgede elde edecekleri gelirler üniversite döner sermaye kapsamı dışında tutulur. Öğretim elemanları Üniversite Yönetim Kurulunun izni ile yaptıkları araştırmaların sonuçlarını ticarileştirmek amacı ile bu Bölgelerde şirket kurabilir, kurulu bir şirkete ortak olabilir ve / veya bu şirketlerin yönetiminde görev alabilirler. 11

12 TEKNOPARKLARLA İLGİLİ BUGÜNE KADAR; Teknopark Sayısı 38 Firma sayısı e, İstihdam edilen pesonel sayısı e, Tamamlanan Proje Sayısı a, üzerinde çalışılan proje sayısı e, İhracat 540 milyon A.B.D. Dolarına, Yabancı firma sayısı 54 e, bu firmalarca yapılan yatırım tutarı 450 milyon A.B.D. Dolarına, Alınan patent sayısı 250 ye ulaşmıştır. 12

13 5593 SAYILI KANUN VE SANAYİ TEZLERİ DESTEKLEME PROGRAMI 13

14 Sanayi Tezleri Destekleme Programı Nedir? ======================================= Sanayicilerimizin Ar-Ge'ye dayalı ihtiyaçlarının, üniversite-sanayi işbirliği ile üniversite bilimselliği kapsamında çözüme kavuşturulması, ve İnovasyon ve Ar-Ge'nin önemini kavramış kendi teknolojisini üreten ve satan, rekabet gücü ve refah seviyesi yüksek bir Türkiye" vizyonuna katkı sağlamak için başlatılan bir programdır. 14

15 San-Tez Programının Amacı Nedir? ======================================== Üniversite-sanayi işbirliğinin kurumsallaştırılması ve üniversitelerimizde yapılan bilimsel çalışmaların ticarileştirilerek ülkemize katma değer yaratacak, uluslararası pazarlardaki rekabet gücünün artırılmasına katkı sağlayacak yeni ürün ve/veya üretim yöntemi geliştirilmesi, mevcut üründe ve/veya üretim yönteminde yenilik yapılması amacıyla sanayinin ihtiyaçları doğrultusunda belirlenecek yüksek lisans ve/veya doktora tez çalışmalarının desteklenmesidir. 15

16 San-Tez Programına Kimler Müracaat Edebilir? ======================= Üniversite-Sanayi İşbirliği İle Yürütülecek Ar-Ge ve Yenilik Projeleri için, Sektör ve Büyüklüğüne Bakılmaksınız Ülkemizde Yerleşik Tüm İşletmeler San-Tez Programına müracaat edebilirler. 16

17 San-Tez Programına Başvuru Dönemleri Nedir? ====================== Bakanlıkça proje başvuruları yılda iki defa açılmakta olup, 2010 yılı için son başvuru tarihleri; 1.Dönem 15 Mart 201, 2. Dönem 15 Ağustos 201 Olarak düşünülmektedir. 17

18 San-Tez Projeleri Destek Oranları Nedir? ============================ Bakanlık Firma Üniversite %75 Nakdi Katkı %25 Nakdi Katkı Ayni Katkı 18

19 San-Tez Proje Süreçleri Nelerdir? =========================== Başvuru Ön Değerlendirme Değerlendirme Sözleşme Ödemeler İzleme Projenin Sonuçlanması 19

20 Ödemeler =========================== Proje özel hesabı Projenin yürütüldüğü Üniversite tarafından bankalardan birinde SAN-TEZ projesi için özel bir hesap açtırılır. Projeye yönelik her türlü harcama, proje yürütücüsünün talebi üzerine proje özel hesaplarını tutan birim tarafından proje kapsamında açılan banka hesabından yapılır. 20

21 Proje Ekibine Yapılacak Ödemeler ========================================= Proje Yürütücüsü Yardımcı Araştırmacı Yardımcı Personel Tez Öğrencisi Yüksek Lisans Doktora : 800 TL/Ay : 500 TL/Ay : 400 TL/Ay : TL/Ay : TL/Ay 21

22 Proje Hazırlanırken Dikkat Edilecek Hususlar nelerdir? ========================================= 1. BTYK Tarafından belirlenen öncelikli araştırma alanlarında ve yüksek katma değerli ürüne yönelik olması, 2. Çalışmanın temel ve uygulamalı araştırma aşamasını tamamlamış, deneysel araştırma aşamasına gelmiş olması, 3. Üretime yönelik yatırım tesisi, pilot üretim tesisi veya merkezi laboratuvar kurulmasına yönelik olmaması Gibi konulara dikkat edilmelidir. 22

23 San-Tez Projesi Bütçe Kalemleri ========================================= 1. Makine-Donanım 2. Sarf Malzemesi 3. Hizmet Alımı 4. Seyahat Gideri 5. Personel Ödemeleri 23

24 BU PROGRAM SAYESİNDE Sermaye, bilgi ve nitelikli iş gücü bir araya getirilerek yüksek katma değer sağlayan ürün ve üretim yöntemleri geliştirilmesi ve Ülkemiz sanayisinin rekabet gücü açısından karşılaştığı sorunların üniversitelerle işbirliği içerisinde çözümlenebilmesi sağlanmıştır. 24

25 Sanayi Tezleri Destekleme Programı kapsamında bu güne kadar; 38 üniversite ve 16 farklı araştırma alanına ait, 250 Milyon TL bütçeli, 936 proje başvurusu yapılmıştır. Başvurusu yapılan bu projelerin, 317 tanesi Bakanlığımızca desteklenmekte olup bu güne kadar yaklaşık 50 Milyon TL ödenek geri dönüşümsüz hibe olarak aktarılmıştır. 25

26 5593 SAYILI KANUN KAPSAMINDA YÖNETMELİK ÇALIŞMALARI SONUÇLANMA AŞAMASINDA OLUP YÜRÜRLÜĞE GİRECEK OLAN PROGRAMLAR =========================================== 1. TEKNOLOJİK ÜRÜN YATIRIM DESTEK PROGRAMI 2. TEKNOLOJİK ÜRÜN PATENT DESTEK PROGRAMI 3. TEKNOLOJİK ÜRÜN TANITIM VE PAZARLAMA DESTEK PROGRAMI 26

27 TEKNOLOJİK ÜRÜN YATIRIM DESTEK PROGRAMININ AMACI ========================================== Buluş ve icatlar yanında, Ar-Ge faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan yeni ürünün veya geliştirilen ürünün seri üretiminin yapılması için gerekli yatırım desteğinin sağlanması amaçlanmıştır. 27

28 TEKNOLOJİK ÜRÜN PATENT DESTEK PROGRAMININ AMACI ========================================== Gerçek ve tüzel kişilerin, ülkemize katma değer yaratacak, uluslararası pazarlardaki rekabet gücünün artırılmasına katkı sağlayacak araştırma ve geliştirme faaliyetleri sonucunda elde ettikleri buluşlarını sınaî haklar bakımından korumak ve desteklemek amacıyla yurtiçi ve yurtdışında tescil edilmelerini sağlayarak ülkemizdeki patent sayısını artırmak amaçlanmıştır. 28

29 TEKNOLOJİK ÜRÜN TANITIM VE PAZARLAMA DESTEK PROGRAMININ AMACI ========================================== Bir araştırma ve geliştirme projesi sonucunda ortaya çıkan yüksek katma değerli, yeni ve yenilikçi ürünlerin yurtiçi ve yurtdışında tanıtılması ve pazarlanması için destek sağlanması amaçlanmıştır. 29

30 5746 Sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun 30

31 5746 SAYILI KANUNUN KAPSAMI =========================== AR-GE MERKEZLERİ, REKABET ÖNCESİ İŞBİRLİĞİ PROJELERİ, TEKNOGİRİŞİM SERMAYESİ DESTEĞİ AR-GE VE YENİLİK PROJELERİ TEKNOLOJİ MERKEZİ İŞLETMELERİ (TEKMER) TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ (TGB) DİR. 31

32 AR-GE MERKEZİ Türkiye deki işyerleri dahil, iş merkezi Türkiye de bulunan sermaye şirketlerinin; organizasyon yapısı içinde ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş, münhasıran yurtiçinde araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan ve en az elli tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam eden, yeterli Ar-Ge birikimi ve yeteneği olan birimlerdir. 32

33 REKABET ÖNCESİ İŞBİRLİĞİ PROJELERİ ==================================== Birden fazla kuruluşun; yeni süreç, sistem ve uygulamalar tasarlayarak verimliliği artırmak, mevcut duruma göre daha yüksek katma değer sağlamak üzere, rekabet öncesinde ortak parça veya sistem geliştirmek amacıyla yürütecekleri, Ar-Ge faaliyetlerine yönelik olarak yapılan işbirliği anlaşması kapsamında, yürütecekleri bilimsel ve teknolojik niteliği olan projeleri, 33

34 5746 SAYILI KANUN KAPSAMINDA SAĞLANAN TEŞVİK VE DESTEKLER =========================================== 1. AR-GE İNDİRİMİ 2. GELİR VERGİSİ STOPAJI TEŞVİKİ 3. SİGORTA PRİMİ DESTEĞİ 4. DAMGA VERGİSİ İSTİSNASI 34

35 Ar-Ge indirimi 5746 Sayılı Kanundan sağlanan desteklerden yararlananlar tarafından gerçekleştirilen Ar-Ge ve yenilik harcamalarının tamamı ile 500 ve üzerinde tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam eden Ar-Ge merkezlerinde ayrıca o yıl yapılan Ar-Ge ve yenilik harcamasının bir önceki yıla göre artışının yarısı, 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesine göre kurum kazancının ve 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu maddesi uyarınca ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılır. 35

36 GELİR VERGİSİ STOPAJI TEŞVİKİ Destek kapsamındaki mekanizmalarda çalışan Ar-Ge ve destek personelinin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretlerinin; Doktoralı olanlar için yüzde doksanı, Diğerleri için yüzde sekseni gelir vergisinden müstesnadır. 36

37 SİGORTA PRİMİ DESTEĞİ Ar-Ge desteklerinden yararlanan işletmelerde çalışan Ar-Ge ve destek personeli ile 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu uyarınca ücreti gelir vergisinden istisna olan personelin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısı, her bir çalışan için beş yıl süreyle Devlet tarafından karşılanır. 37

38 DAMGA VERGİSİ İSTİSNASI: Bu Kanun kapsamındaki her türlü Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile ilgili olarak düzenlenen kağıtlardan damga vergisi alınmaz 38

39 SANAYİ ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GENEL 4691 SAYILI TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ 5593 SAN-TEZ PROJE DESTEĞİ 5746 SAYILI KANUN 5593 PATENT DESTEĞİ 5593 Tanıtım ve Pazarlama Desteği 5593 YATIRIM DESTEĞİ 39

40 BAKANLIĞIMIZ TARAFINDAN ÖZEL KESİME VERİLEN ARAŞTIRMA, TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VE YENİLİK DESTEK PROGRAMLARI SAYESİNDE Bir teknolojik ürünün hayal safhasından tüketicinin kullandığı ana kadarki tüm aşamalar desteklenir hale gelmiştir. 40

41 TEŞEKKÜRLER... M. Sinan KABALOĞLU T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Sanayi Ar-Ge Genel Müdürlüğü Tel: 0 (312) Faks: 0 (312) sinanka@sanayi.gov.tr 41