3. İnşaat Mühendisliği eğitimi : İnşaat mühendisliği veya genelde mühendislik eğitimi için başlangıç noktası olarak 1747 yılı kabul edilmektedir.

Transkript

1 3. İnşaat Mühendisliği eğitimi : İnşaat mühendisliği veya genelde mühendislik eğitimi için başlangıç noktası olarak 1747 yılı kabul edilmektedir. Bu tarihte Fransa da mühendis Jean Rodolphe Perronet e köprü ve yol projelendirmek üzere yetiştirilecekler için bir eğitim programı hazırlama görevi verilmiştir. Böylece kurulan okul (Ecole Nationale de Ponts et Chaussées) ilk mühendislik okulu olarak bilinir. Bunu 1778 de madencilik okulu (Ecole Nationale Supérieure des Mines), 1794 de bayındırlık okulu (Ecole des Travaux Publics daha sonra Ecole Polytechnique) izlemiştir. Amerika da ilk mühendislik okulu, Fransa dakiler örnek alınarak 1849 da açılmıştır (Rensselaer Polytechnical Institute). İngiltere de mühendislik eğitimi 1810 dolaylarında Edinburg University de, 1827 de University College, Londra da başlamıştır. Almanyada ilk mühendislik okulu 1825 de açılan Karlsruke Politeknik dir. Ülkemizde ise ilk mühendislik eğitimi I Mahmud devrinde başlamıştır. O devirde mühendis denildiğinde sadece askeri mühendis anlaşılmakta olup o nedenle ilk mühendislik eğitimi de askeri mühendislerin yetiştirilmesi amacıyla başlamıştır. Fransız asilzadelerinden Claude Alexandre, Comte de Bonne-Val ( ), Avusturya ve İspanya da gezdikten sonra III Ahmet devrinde İstanbul a yerleşmiş ve müslümanlığı kabul ederek Ahmet adını almıştır. Ahmet Paşa I Mahmut devrinde topçu birliklerinin yetiştirilmesiyle görevlendirilmiş ve kendisine Humbaracıbaşı ünvanı verilmiştir(1729). Ahmet Paşa Üsküdar da Hendesehane (Hesap Okulu) denilen ilk mühendis okulunda matematik dersleri vermiştir ( Üsküdar Toptaşı ndaki bu okul binası sonra tımarhane (=Ruh ve Sinir hastanesi) olarak daha sonra da cezaevi olarak kullanılmıştır). Ahmet Paşa nın ölümünden sonra, evlat edindiği Süleyman Ağa Humbaracıbaşı olmuş ve babasının görevini sürdürmüştür. Bu çalışmalar bir yarar sağlamadığından okul bir süre sonra kapatılmıştır. Bir süre sonra III Mustafa devrinde teknik konularda uzman subay yetiştirmek amacıyla İstanbul da Haliç Kasımpaşa Tersanesi yakınında Karaağaç semtinde Mühendishane (Mühendislik Okulu) adıyla yeni bir mühendislik okulu açılmıştır (1773). Başlangıçta okul iki oda, bir hoca, bir asistan ve aletlerin bakımından sorumlu bir görevliden oluşmuştur. Okulun ilk öğrencileri ise her yaş ve rütbeden Deniz Subaylarıdır. Okulun açılmasına Cezayirli Hasan Paşa ile Fransız Büyükelçisi Vergennes in damadı ve bir Macar asilzadesi olan Baron de Tott önayak olmuştur.

2 HENDESEHANE

3 Haliç Tersanesinden görünümler Cezayirli Hasan Paşa

4 Hasan Paşa Fransızca, İngilizce, İtalyanca ve bazı diğer yabancı dilleri bilen bilgili bir insandır. Kaptanı Derya lığa getirildiği zaman Osman Efendi ve daha sonraları Gelenbevi İsmail Efendi gibi bilginleri okulda matematik dersleri vermekle görevlendirilmiştir. Buna paralel olarak Jean de Laffite Claire isimli bir Fransız matematik ve fizik dersleri vermek üzere davet edilmiştir. I Abdulhamid devrinde 1789 yılında okulun adı Mühendishaneyi Bahrîi Hümayun (İmparatorluk Deniz Kuvvetleri Mühendislik Okulu) olarak değiştirilmiştir. Okul 1821 yangınından sonra Parmakkapı ya II Mahmud devrinde Yeniçeri ocağının kapatılmasından sonra da 1834 yılında Heybeli Ada daki Kalyoncu Kışlası na taşınmıştır. Daha sonra Kasımpaşa da Cezayirli Hasan Paşa Konağı satın alarak 400 öğrenci alacak bir okul haline getirmiştir. Okul 1842 de Mektebi Bahriyei Şahane adını almıştır de yeniden Heybeli Ada ya geçmiştir. Bu okul günümüzdeki Deniz Harp Okulu nun çekirdeğidir yılında okulun Gemi Mühendisliği Bölümü açılmışsa da bu bölüm 1926 kapanmış ve 1943 yılında İstanbul Teknik Üniversitesinin Makine Fakültesine bağlı Gemi İnşa Mühendisliği Bölümü olarak tekrar açılmıştır. Heybeliada

5 III Selim devrinde 1795 yılında kara ve deniz kuvvetlerine topçu subayı yetiştirmek üzere Hasköy de ikinci bir mühendislik okulu açılmıştır. Mühendishaneyi Berrîi Hümayun (İmparatorluk Kara Kuvvetleri Mühendislik Okulu) adı verilen okul dört sınıftan oluşturulmuştur. Okulun ilk öğrencileri 50 istihkâmcı(lağımcı) ve30 topçu(humbaracı) olmuştur. Mühendishaneyi Bahrîi Hümayun (İmparatorluk Deniz Kuvvetleri Mühendislik Okulu) öğrencileri de derslerin bir kısmını burada görmüşlerdir de okulda bazı değişiklikler yapılmıştır. Üst sınıflar tersane yakınındaki kışlalara taşınarak Topçu ve Mimar Mektebi oluşturulmuştur. Alt sınıflar ise bulundukları yerde kalmışlardır vebu okula Mühendislik İdiadisi (Mühendislik Lisesi) adı verilmiştir de bu alt sınıflar da tekrar bölünerek hazırlık sınıfları Harbiye Okuluna ve lise sınıfları Maçka daki Askeri Okula taşınmıştır da kolera salgını sırasında eski mühendishane binası hastane olarak kullanılmıştır. Bina 1878 de II Abdulhamid devrinde yeniden onarılarak Topçu ve İstihkam Mektebi adıyla açılmıştır ve hazırlık öğrencileri ile askeri öğrenciler buraya taşınmıştır. Okulun başına zamanın meşhur matematikçisi Vidinli Tevfik Paşa getirilmiştir. Vidinli Tevfik Paşa

6 Zamanla inşaat mühendisliğine duyulan gereksinme çok artmış ve bu askeri mühendislik okulları ihtiyaca cevap veremez olmuştur de Gümüşsuyu nda bir sivil mühendislik okulu Hendeseyi Mülkiye Mektebi adıyla açılmıştır. Okulun adı 1908 de Mühendis Mektebi, 1926 da Mühendis Mektebi Alîsi, 1934 de Yüksek Mühendis Mektebi ve son olarak 1944 de İstanbul Teknik Üniversitesi olarak değiştirilmiştir. Ancak İTÜ nün Mühendishanei Berrîi Hümayun ile başladığı ve o nedenle kuruluş tarihinin 1773 olduğu kabul edilmiştir de ikinci bir sivil mühendislik okulu olarak Robert Kolej Mühendislik Okulu açılmıştır. Bu okul daha sonra 1971 yılında çıkarılan bir kanunla Boğaziçi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi olmuştur. Bayındırlık Bakanlığı bünyesinde açılmış olan ve Bakanlık hizmetinde çalıştırılmak üzere mühendis ve teknik eleman yetiştiren okullar 1944 yılında Yıldız Teknik Okulu na dönüşmüştür. Bu okul günümüzde önce İstanbul Devlet Mimarlık ve Mühendislik Akademisi sonra Yıldız Teknik Üniversitesi olarak bilinmektedir.

7 Yıldız Teknik Üniversitesi Boğaziçi Üniversitesi

8 1959 yılında çıkarılan bir kanunla Orta Doğu Teknik Üniversitesi kurulmuştur. Karadeniz Teknik Üniversitesi nin kuruluşuyla ilgili kanun 20 Mayıs 1955 tarihinde kabul edilmiştir. Ancak çeşitli nedenlerden ötürü eğitim 8 sene sonra 1963 yılında fiilen başlamıştır. Üniversitenin eğitime başlayan ilk bölümleri Mimarlık Bölümü ve İnşaat Mühendisliği Bölüm leri olmuştur. İnşaat Mühendisliği Bölümü yılında 4 yıllık eğitime geçmiş ve ilk 10 yıl içerisinde 549 mezun vermiştir. Bugün mezunlarımızın sayısı on binlerle ifade edilmektedir. Karadeniz Teknik Üniversitesi nin başlangıç yıllarında öğretim özellikle İstanbul Teknik Üniversitesinden ve İstanbul Üniversitesinden görevli seçkin bir öğretim üyesi kadrosunca yürütülmüştür. Ayrıca oldukça fazla sayıda akademik eleman da bu kadro tarafından yetiştirilmiştir. Orta Doğu Teknik Üniversitesi

9 Karadeniz Teknik Üniversitesi

10

11