SUNUM İÇERİĞİ GİRİŞ AFET YÖNETİM MERKEZİNİN KURULMASI İHBARLAR VE İŞLEYİŞ AFETİN ETKİLERİ SONUÇ VE ÖNERİLER

Transkript

1 67. TÜRKİYE JEOLOJİ KURULTAYI N İ S A N A N K A R A 9 TEMMUZ 2012 DE SAMSUN DA YAŞANAN BÖLGESEL AFETLERİN YÖNETİMİ Aytek ERSAN, Levent UÇARLI, Emre ÇOŞKUNLU, Yusuf AYSU, Kıvanç ÇALIŞKAN, Erkin TEKİN, Erkan KOPARMAL İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü İstiklal Mah Cad. No:15 Atakum/SAMSUN

2 SUNUM İÇERİĞİ GİRİŞ AFET YÖNETİM MERKEZİNİN KURULMASI İHBARLAR VE İŞLEYİŞ AFETİN ETKİLERİ SONUÇ VE ÖNERİLER

3 GİRİŞ Türkiye'nin artık afete nasıl müdahale eden bir ülke olarak değil, afete nasıl hazırlanan bir ülke olarak anılması için gerekli çalışmalar 2009 yılında başlatılmıştır sayılı Afet ve Acil Durum Yönetim Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanunla: - Türkiye Acil Durum Yönetimi Genel Müdürlüğü, - İçişleri Bakanlığı Sivil Savunma Genel Müdürlüğü, - Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü lağvedilmiş; Başbakanlığa bağlı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı ile 81 İl Valiliğine bağlı İl Afet ve Acil Durum Müdürlükleri kurulmuştur. 27/02/2014 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan kanun değişikliği ile İl Özel İdareleri bünyesinde Valiye bağlı olarak kurulan İl Afet ve Acil Durum Müdürlükleri Başkanlığın taşra teşkilatına dönüştürülmüştür. Amaç etkin planlama, etkin müdahale ve etkin iyileştirmenin sağlanmasıdır.

4 GİRİŞ Bu çalışmada 9 Temmuz 2012 de Samsun ilinin doğu ilçeleri olan Ayvacık, Çarşamba, Salıpazarı ve Terme de meydana gelen aşırı yağışlar sonucu sel ve taşkın afetleri ile bu afetlere bağlı olarak gelişen heyelan olaylarının yönetimine ilişkin 3 saatlik operasyonu özetlenmiştir.

5 GİRİŞ Operasyon, Samsun Valiliği İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü Afet Yönetim Merkezince yürütülmüştür.

6 AFET YÖNETİM MERKEZİNİN KURULMASI Meteoroloji 10. Bölge Müdürlüğü nden alınan son bilgilerde 9 Temmuz 2012 akşam saatlerinde Samsun un doğusunda şiddetli yağışın beklendiği uyarısı alınmış, muhtelif bölgelerde AFAD arama-kurtarma ve UMKE ekipleri hazır bekletilmiştir.

7 AFET YÖNETİM MERKEZİNİN KURULMASI Afet Yönetim Merkezi nde yağışın yoğun olarak yaşandığı ve potansiyel olarak yaşanacağı bölgeler, daha önceden sisteme aktarılan girdi verileri üzerinden takip edilmiştir. Bu veriler arasında 1/25000 ölçekli topografik haritalar, 1/25000 ölçekli uydu görüntüleri, yerleşim birimi merkezleri ve idari sınırları, birincil ve ikincil ulaşım ağları ile dereler sayılabilir. Sistem ArcGIS yazılımı üzerinden işletilmektedir. Ayrıca meteorolojik radar görüntülerinden de yağış yoğunluğunun bölgelere göre değişimi dakika dakika takip edilmiştir.

8 İHBARLAR VE İŞLEYİŞ Ayvacık, Çarşamba, Salıpazarı ve Terme ilçelerinden Samsun AFAD Haber Merkezi ne ulaşan sel, ani sel, taşkın, mahsur kalma ve heyelan içerikli toplam 26 ihbar üzerine hazır bulundurulan Samsun, Sivas, Yozgat ve Ankara AFAD ekipleri ile Samsun UMKE ekiplerinden oluşan 70 personel, 12 araç ve 2 kurtarma botu bölgeye ilk anda sevk edilmiştir. Meteoroloji 10. Bölge Müdürlüğü nün aşırı yağış durumunun geç saatlerde azalarak Ordu nun batı ilçelerine doğru ilerlediği bilgisi üzerine, Afet Yönetim Merkezi çalışmaları 10 Temmuz 2012 sabah saatlerinde sonlandırılmıştır.

9 İHBARLAR VE İŞLEYİŞ 19:30 20:30 21:30 22:30

10 İHBARLAR VE İŞLEYİŞ Yağışın yoğun olarak devam ettiği Salıpazarı-Terme bölgesi 3 boyutlu modellerden izlenmiş, yan derelerin risk oluşturabileceği toplanma havzaları civarındaki köy muhtarlıkları sırasıyla uyarılmıştır.

11 İHBARLAR VE İŞLEYİŞ Güneyde Salıpazarı ilçesinden yan derelerle beslenerek gelen Terme Çayı şehir merkezinde taşkına ve köprüler üzerinde trafiğin aksamasına neden olmuştur. İlçeye bağlı 2 yerleşim birimi (Sivaslılar ve Çangallar köyleri) taşkın ihtimaline karşı yerel yönetimce geçici olarak güvenli alanlara nakledilmiştir. Trafik güvenliğinin sağlanması amacıyla Samsun-Ordu karayolunun bir bölümü 30 dakika süreyle araç geçişine kapatılmıştır. Sahil Güvenlik Komutanlığına ait 2 kurtarma helikopteri de ihbar bölgelerinde görev yapmıştır.

12 AFETİN ETKİLERİ Çarşamba İlçesi Kestanepınar Köyünde heyelan aktivitesi sonucu yıkık konut

13 AFETİN ETKİLERİ Ayvacık İlçesi Çamalan Köyünde heyelan aktivitesi sonucu yıkık konut (enkaz altından 1 ölü ve 2 ağır yaralı çıkarılmıştır)

14 SONUÇ VE ÖNERİLER Saat 19:30 sularında başlayan aşırı yağışlar 22:30 sularında azalarak sonlanmıştır. Ayvacık ilçesinde yaşanan heyelan sonucunda enkaz altından 1 ölü ve 2 yaralı çıkarılmıştır. Terme ilçesinde 3-boyutlu modelleme yardımıyla ani sel tehdidi oluşturacağı öngörülen 2 yerleşim birimi geçici olarak tahliye edilmiştir. Söz konusu 4 ilçede toplam 95 kişi güvenli alanlara nakledilmiştir. 9 Temmuz 2012 de Samsun un doğu ilçeleri olan Ayvacık, Çarşamba, Salıpazarı ve Terme ilçelerinde aşırı yağışlar sonucu yaşanan sel, taşkın ve heyelan olaylarının afet yönetimi, Afet Yönetim Merkezi nin özverili çalışmaları sonucu başarıyla sonlanmıştır. Tüm çalışmalar; gelecekte yaşanması muhtemel afet olayları sırasında yürütülecek operasyonlar için doğru, güvenilir ve uygulanabilir bir koordinasyon örneğidir.

15 SONUÇ VE ÖNERİLER Coğrafi Bilgi Sistemi veritabanının Meteorolojik Radar Görüntüleriyle birlikte anlık kullanımı; buna bağlı olarak alınan anlık karar ve yerinde müdahale, kurumsal bazda ülkemizde ilk kez Samsun Valiliği İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğünce uygulamaya konmuştur. Uygulamada ihtiyaç duyulan tüm verilerin veritabanına işlenmesi ve sistem üzerinden işletilmesi tamamen Samsun Valiliği öz kaynaklarıyla gerçekleştirilmiştir. Bilhassa 2012 ve sonrasında yaşanan afetlerden edinilen tecrübe; planlama çalışmaları sırasında Coğrafi Bilgi Sistemi verilerinin sisteme işlenmesi ve kolay işletilebilir olması ile Meteorolojik Radar Görüntülerinin bu verilerle müştereken kullanılabilir olması gibi en önemli adımların ivedilikle atılması gerektiğini ortaya koymuştur. Tüm çalışma, gelecekte yaşanması muhtemel afet olayları sırasında yürütülecek operasyonlar için doğru ve güvenilir bir koordinasyon örneğidir.

16 TEŞEKKÜRLER