ANKSİYETE BOZUKLUKLARININ KARDİYOVASKÜLER SİSTEM ÜZERİNE ETKİLERİ. Doç.Dr.Aylin Ertekin Yazıcı Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ANKSİYETE BOZUKLUKLARININ KARDİYOVASKÜLER SİSTEM ÜZERİNE ETKİLERİ. Doç.Dr.Aylin Ertekin Yazıcı Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD"

Turgay Alptekin
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ANKSİYETE BOZUKLUKLARININ KARDİYOVASKÜLER SİSTEM ÜZERİNE ETKİLERİ Doç.Dr.Aylin Ertekin Yazıcı Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD

2 Açıklama Araştırmacı: Lilly Konuşmacı: Lundbeck

3 Sunum Akışı Kalp nasıl çalışır? Anksiyete nasıl ortaya çıkar? Anksiyete kardiyovasküler sistem (KVS) ile ilgili nelere yol açıyor? Nasıl yol açıyor? Sonuç..

4 Kalp nasıl çalışır?

5 Beyin KVS

6 Anksiyete nasıl ortaya çıkar?

7 Stressör Glukokortikoidler CRF salınımını inhibe eder CRF salınımı Glukokortikoid salınımı HPA ekseninde Hipokampal inhibisyonun ortadan kalkması ACTH salınımı Hipokampal atrofi CRF salınımı Glukokortikoid salınımı ACTH salınımı NORMAL STRES CEVABI ANORMAL STRES CEVABI Anksiyete bozukluğu

kalkması ACTH salınımı Hipokampal atrofi CRF salınımı Glukokortikoid

8 Anterior singulat korteks Orbitofrontal korteks Korku duygusu CRF LC NA jik aktivite artışı CRF CRF Beyin sapı Solunum hızında Kalp hızında Kan basıncında Kaçınma Amigdala CRF Hipokampus Travmatik anıların yeniden yaşantılanması CRF Rafe nuc. Serotonerjik sistemlerin baskılanması CRF Hipotalamus HPA ekseni aktivasyonu Savaş ya da kaç tepkisi

Amigdala CRF Hipokampus Travmatik anıların yeniden yaşantılanması CRF Rafe nuc.

9 Anksiyete KVS ile ilgili nelere yol açıyor?

10 ANKSİYETE KVS Akut bir kardiyak olay sonrası anksiyete yaygınlığı %70 80 KVS hastalarının %20 25 inde 25 inde anksiyete uzun vadede devam ediyor Kronik ya da aşırı düzeyde anksiyetenin KVS hastaları üzerinde olumsuz etkileri var

anksiyete uzun vadede devam ediyor Kronik ya da aşırı

11 ANKSİYETE KVS Ateroskleroz ve koroner arter hastalığı gelişimini kolaylaştırarak KV hasara yol açabilir Anksiyete, HPA ekseninin ve Sem.SSnin aşırı aktivasyonuna neden olabilir Sem.SS aktivitesinin artışı ve plazma katekolaminlerinin salınması, vasküler endotele hasar verebilir ve yağ asitlerinin salınmasına yol açabilir

SSnin aşırı aktivasyonuna neden olabilir Sem.

12 ANKSİYETE KVS Strese KV reaktiviteyi arttırır kalp hızı artışı, barorefleks mekanizmasının disfonksiyonu kalbin yükü artar Anksiyete+KVH Yeti yitimi Fiziksel belirtiler İşlevsellik

13 ANKSİYETE HT Stres ile indüklenen HT hastalarında amigdala aktivasyonunun derecesinin kan basıncındaki artışı tahmin edebildiği bulunmuş Singulat, prefrontal korteks ve insula gibi beyin bölgelerinde stres ile indüklenen aşırı aktivasyon gözlenmiş ve bu da aşırı kan basıncı artışı ile korele bulunmuş

prefrontal korteks ve insula gibi beyin bölgelerinde stres ile indüklenen

14 ANKSİYETE HT Serotoninin kan basıncını sınırlayıcı etkilerinin merkezi yolla ortaya çıkıyor olması muhtemel Bu etki prefrontal korteks ya da limbik sistemden aşağıya doğru giden inhibisyonunun arttırılması veya beyin sapında serotonin fonksiyonunun artması yoluyla ortaya çıkıyor olabilir. SSRI ların; PB+HT olduğunda anksiyete belirtileri ile birlikte ve kan basıncını da azalttıkları gösterilmiştir Benzodiyazepinlerin kan basıncı üzerinde doğrudan etkisi yok Antianksiyete ilaçlar, HT nu sempatik disfonksiyona bağlı kişilerde düzelme yaratabilir

15 Nasıl yol açıyor? Kalp hızı değişkenliğini azaltıyor Vagal tonun azalması Azalmış yanıt inhibisyonu Santral otonomik ağ (SOA) düzgün çalışmıyor Sempatik disregülasyon

16 Kalp hızı değişkenliği Kalp hızı değişkenliğinin azalması çeşitli anksiyete tiplerinde ortak bir bulgu Kalp hızı değişkenliği, vagal ton ve anksiyete arasında ilişki var

17 Vagal tonun azalması Stresli uyaranlara maruziyet, kardiyak sempatik uyarımda artışa ve vagal kontrolde azalmaya yol açar Panikojenik bir uyaran olan Na laktat infüzyonu sağlıklı kişilerde ve panik hastalarında kardiyak vagal uyarım azalmasına neden olur Kronik anksiyetenin de süregiden bir düşük vagal ton yaratması muhtemel

infüzyonu sağlıklı kişilerde ve panik hastalarında kardiyak vagal uyarım

18 Azalmış Yanıt İnhibisyonu Anksiyete bozukluklarında (AB) tehdit karşısında Sem.SS aktivasyonu ile oluşan yanıtlar baskılanamıyor Normal koşullarda bu yanıtların inhibisyonunu 5 HT1a ve GABA sistemleri sağlar 5 HT1a ve GABA işlevindeki anormallikler sonucunda inhibisyon başarısızlığı olur ve anksiyetenin hem psikolojik hem de davranışsal ve fizyolojik belirtilerine yol açar

inhibisyonunu 5 HT1a ve GABA sistemleri sağlar 5 HT1a ve GABA işlevindeki anormallikler

19 Santral Otonomik Ağ (SOA) İnhibisyon mekanizmasının eksik çalışması ile ilgili anksiyetede rolü olduğu düşünülen bir işlevsel sistem de santral otonomik ağdır Amaca yönelik aktivite ve çevreye uyum sağlama sürecindeki otonomik, endokrin ve davranışsal yanıtları koordine eder SOA ın yapısal elemanları; anterior singulat, insula, ventromedial prefrontal korteks, amigdalanın merkezi çekirdeği, hipotalamusun paraventriküler ve onunla ilişkili çekirdekleri, periakuaduktal gri madde, beyin sapı, parabrakial çekirdek, nükleus traktus solitarius, nükleus ambigous, ventrolateral medulla, ventromedial medulla

elemanları; anterior singulat, insula, ventromedial prefrontal korteks, amigdalanın merkezi çekirdeği, hipotalamusun paraventriküler ve onunla ilişkili

20 Santral Santral Otonomik Otonomik Ağ Ağ Vagal Tonus Sempatik Tonus Sempatik Tonus AVP Kalp atım hızı Kalp atım hacmi Kardiyak output Periferik direnç Arteryel kan basıncı

21 Santral Otonomik Ağ Anksiyete, perseverasyon ve uyarana alışamama düşük GABA aktivitesi ile ilişkili GABA inhibisyonu yetersizliği SOA içindeki eksitatör SemS tetiklenmesine neden olur Taşikardi ve kalp hızı değişkenliğinde azalma belirtileri ortaya çıkar Alarm tepkilerinin inhibisyonunda başarısızlık olur

22 Sempatik Disregülasyon AB da sempatik disregülasyon oluyor Panik hastalarında kardiyak kateterizasyon ile yapılan çalışmalar, bu hastalarda kalpteki NA miktarında artış olduğunu göstermiştir. Kalpteki Sem.SS terminali sayısında artış Her bir Sem.SS terminalindeki NA düzeyinde artış Uptake (alıcı) bölge sayısında azalma

23 Sempatik Disregülasyon Panik bozukluğunda (PB) belirlenen diğer bir Sem.SS anormalliği otonomik efferent sinirlerin fazik ateşlenmesi Bu sinirlerin normalde düzenli olan ve stresörlerle artan bir tonik aktivitesi var PB hastalarında bunun üzerine binen bir fazik aktivite patlamaları oluyor Bu durum NA salınımında artışa ve sinir terminallerinde trofik değişikliklere neden olarak sonuçta Sem.SS aktivitesini arttıran bir kısır döngüye neden olabilir.

24 Panik Bozukluğu PA sırasında adrenalin salınımı 2 6 kat artmakta Kardiyak sempatik uyarımın belirgin olarak artması ile birlikte kardiyak sempatik sinirlerden nöropeptit Y de salınmakta Artmış adrenalin kardiyak aritmilere zemin hazırlarken, nöropeptit Y salınımı da koroner arter spazmına yol açma potansiyeli taşımakta

25 Sonuç olarak ANKSİYETE BOZUKLUKLARINDA: Kalbin sempatovagal kontrolünün bozulması ile birlikte Sem.SS ve HPA ekseninin aşırı aktivitesi olur; KV olay riski artar, HT, kardiyak iskemi, aritmi ve ani kardiyak ölüm riski artar.

Benzer belgeler

İnsomniada etiyolojik modeller. Dr. Sinan YETKİN

İnsomniada etiyolojik modeller Dr. Sinan YETKİN İnsomnia(tanım) Uykunun işlevi ve yapısı dikkate alındığında, kişilerin yeterli süre ve zaman diliminde uyuyamadığı için dinlenemediği, yeni bir güne hazır