Solunum Sistemi. Burun yutak gırtlak soluk borusu bronş bronşçuk alveol. Örnek 100. Çözüm

Transkript

1 Solunum Sistemi Solunum sistemi, soluk alıp verme olayıyla kanı oksijen bakımından zenginleştirip kandaki karbondioksiti uzaklaştırmaktadır. Bu şekilde kanın temizlenmesini sağlar. Solunum sistemine dahil olan yapı ve organlar: Burun, yutak, gırtlak, soluk borusu, bronş, bronşçuk, akciğer ve alveollerdir. Soluk alma sırasında havanın izlediği yol: Burun yutak gırtlak soluk borusu bronş bronşçuk alveol Soluk verirken ise hava, tam ters yönde hareket eder. Bu şekilde alveollerde kandan ayrılan karbondioksit vücuttan atılmış olur. Soluk aldığımızda akciğerlerimize dolan havadaki oksijen, alveoller yardımıyla kana geçer. Oksijen bakımından zenginleşen kan, dolaşım sistemi sayesinde hücrelere ulaşır. Bu şekilde hücrelere besin ve oksijen taşınmış olur. Soluk verirken dışarı attığımız havada karbondioksit bulunur. Bunu bir deneyle ispatlayabiliriz. Kireç suyu karbondioksit varlığında bulanır ve dibinde çökelti oluşur. Eğer bir pipetle kireç suyuna üflersek bir süre sonra kireç suyunun bulandığını ve kabın dibinde bir çökelti oluştuğunu görürüz. Bu da bize dışarı verdiğimiz havada karbondioksit olduğunu kanıtlar. Örnek 100 Kireç suyunu bir pipetle üflediğimizde kireç suyunun bulanıklaşması, verdiğimiz havada aşağıdaki maddelerden hangisinin bulunduğunu kanıtlar? A) Karbondioksit B) Su C) Oksijen D) Azot Çözüm Soluk verdiğimiz havada karbondioksit ve su buharı bulunur ve kireç suyu karbondioksitten dolayı bulanır. Yanıt A dır. 277

2 Solunum Sistemini Oluşturan Yapı ve Organlar A. Burun: Soluduğumuz hava burundan alınır. Burunda kılcal damarlar, mukus ve kıllar bulunur. Kılcal damarlar ile dışarıdan aldığımız hava ısıtılır. Mukus salgısı soluduğumuz havayı nemlendirir ve havadaki toz parçacıklarını süzer. Kıllar ise havadaki toz ve kir parçacıklarını tutar ve havayı bunlardan temizler. Burundan aldığımız hava ısıtılır, nemlendirilir ve temizlenir. Bu nedenle burundan soluk almak daha sağlıklıdır. Ayrıca burun etrafımızdaki kokuların algılanmasını da sağlar. Örnek 101 Burnun görevleriyle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Burundaki mukus, havayı nemlendirir. B) Burunda bulunan kıllar, toz ve kir taneciklerini tutar. C) Kandaki karbondioksitle oksijeni değiştirir. D) Kılcal damarlar ile kanı ısıtır. Çözüm Kandaki karbondioksitle oksijen değiş tokuşu akciğerdeki alveollerde yapılır. Yanıt C dir. B. Yutak: Yutak; ağız ve burun boşluğunun, yemek ve soluk borusunun birleştiği yerdir. Yutakta soluk alma sırasında yemek borusunu kapatan bir kapakçık bulunur. Bu şekilde burundan alınan havanın soluk borusuna iletilmesi sağlanır. Yemek yeme sırasında da bu kapakçık soluk borusunu kapatır; yemeklerin soluk borusuna kaçmasını engeller. Yutak, alınan havaya ve yenilen yemeğe gideceği yönü gösteren trafik polisi gibidir. C. Gırtlak: Yutaktan geçen hava ilk olarak gırtlağa uğrar. Gırtlakta ses telleri bulunur. Hava buradan geçerken ses tellerini titreştirerek ses oluşumunu sağlar. Gırtlak kıkırdaktan oluşur. D. Soluk borusu: Gırtlaktan geçen hava, soluk borusuna gelir. Soluk borusu yarım daire şeklindeki kıkırdak halkaların üst üste dizilmesiyle oluşmuştur. Aynı zamanda mukus salgısı üreten hücreler ile kaslar da vardır. Üretilen mukus salgısı ve soluk borusunun iç kısmını döşeyen titrek tüylerin hareketi sayesinde gelen havadaki toz ve kir parçacıkları tutulur ve hava temizlenir. 278

3 E. Bronş ve bronşçuklar: Soluk borusu göğüs kafesinde iki kola ayrılır. Bu borulara bronş adı verilir. Bronşlar da daha küçük borulara ayrılır. Bu küçük borulara bronşçuk adı verilir. Bronş ve bronşçuklar alınan havanın akciğerlere iletilmesini sağlar. Her bronşçuğun ucunda alveoller vardır. F. Akciğerler: Göğüs kafesinin içindedir. Etrafı kaburgalar ve göğüs kasları ile çevrelenmiştir. İki tanedir. Akciğerlerde alveol denilen hava kesecikleri bulunur. Alveoller, gaz değiş tokuşu yapılan yüzeyi artırırlar. Alveollerin etrafı kılcal damarlarla sarılıdır. Kalbin sağ tarafındaki karbondioksit bakımından zengin kanı akciğerlere getiren akciğer atardamarı, kılcal damarlara ayrılarak alveollerin etrafını sarar. Alveollerin etrafını saran bu kılcal damarlar ile alveol arasında oksijen - karbondioksit değiş tokuşu yapılır. Nefes verirken verdiğimiz havanın içinde karbondioksit ve su buharı bulunur. Verdiğimiz havanın içinde su buharının olduğunu anlamak için soğuk bir cama üfleyebiliriz. Soğuk bir cama üflediğimiz zaman camda buhar oluşur. Camda oluşan buhar bize, nefes verirken bir miktar da su buharını dışarıya verdiğimizi ispatlar. Örnek 102 Konuşmamızı, ses çıkarmamızı sağlayan ses telleri aşağıdaki kısımlardan hangisinde bulunur? A) Gırtlak B) Yutak C) Burun D) Soluk borusu Çözüm Konuşmamızı, ses çıkarmamızı sağlayan ses telleri gırtlakta bulunur. Yanıt A dır. Örnek 103 Burundan alınan havadaki oksijenin kılcal damarlara geçene kadar izlediği yol, aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) Yutak - soluk borusu - gırtlak - bronş - alveol - bronşcuk B) Gırtlak - yutak - soluk borusu - bronşcuk - bronş - alveol C) Yutak - gırtlak - soluk borusu - bronş - bronşcuk - alveol D) Soluk borusu - yutak - gırtlak - bronş - bronşcuk - alveol Çözüm Doğru sıralama: Yutak - gırtlak - soluk borusu - bronş - bronşcuk - alveol Yanıt C dir. 279

4 Soluk Alışverişi Soluk alırken oksijen bakımından zengin olan havayı akciğerlerimize alırız. Soluk verirken ise karbondioksit bakımından zengin olan havayı dışarıya veririz. Soluk alma sırasında kaburgalar arası kaslar kasılır. Diyafram kası kasılarak düzleşir. Dışarıdaki oksijen bakımından zengin olan hava, akciğerlere dolar. Akciğerlere havanın dolmasıyla akciğerlerin hacmi genişler. Soluk verme sırasında ise kaburgalar arası kaslar gevşer. Diyafram kası gevşeyerek kubbeleşir. Akciğerde bulunan karbondioksit bakımından zengin hava, akciğerlerden dışarı atılır. Havanın akciğerlerden atılmasıyla akciğerlerin hacmi küçülür. Örnek 104 Soluk alıp vermeye yardımcı olan kaslar aşağıdakilerden hangisinde birlikte verilmiştir? A) Kalp ve diyafram kasları B) Diyafram ve kaburga kasları C) Akciğer ve karaciğer kasları D) Bronş ve bronşcuk kasları Çözüm Soluk alışverişine yardımcı olan kaslar diyafram ve kaburga kaslarıdır. Yanıt B dir. 280

5 Solunum Sisteminin Sağlığı Soluk alırken aldığımız havanın içindeki kir ve toz parçacıkları öksürük ile dışarı atılır. Öksürük, göğüs ağrıları, kanlı balgam gibi bazı belirtiler solunum sistemi hastalıklarının habercileridir. Astım, bronşit, akciğer kanseri, verem, zatürre gibi hastalıklar solunum sistemi hastalıklarıdır. Solunum sistemi hastalıklarından korunmak için temiz havada bulunmalıyız. Sigara içmemeliyiz. Spor yapmalıyız. Yeterli ve dengeli beslenmeliyiz. Sağlıklı akciğer Kanserli akciğer Örnek 105 Sigara içme alışkanlığının vücudumuzda en çok ve doğrudan zarar verdiği organ aşağıdakilerden hangisidir? A) Karaciğer B) Pankreas C) Akciğer D) Mide Çözüm Sigara içme alışkanlığı en çok ve doğrudan akciğerlere zarar verir. Yanıt C dir. 281

6 Soru - Yanıt Solunum sisteminde görevli olan yapı ve organlar nelerdir? Yanıt: Burun, yutak, gırtlak, soluk borusu, bronş ve bronşçuklar ve akciğerdir. 2. Soluk alma sırasında havanın izlediği yolu yazınız. Yanıt: Burun - yutak - gırtlak - soluk borusu - bronş - bronşcuk - alveol 3. Burnun görevleri nelerdir? Yanıt: Burnun görevi soluduğumuz havayı ısıtmak, nemlendirmek ve temizlemektir. 4. Yutağın görevi nedir? Yanıt: Yutağın görevi, ağız veya burundan gelen havanın soluk borusuna, besinlerin yemek borusuna geçmesini sağlamaktır. 5. Soluk borusunun yapısı ve görevleri nelerdir? Yanıt: Soluk borusu üst üste dizilmiş kıkırdak halkalardan oluşur. Görevi, havanın akciğerlere iletilmesini sağlamaktır. 6. Alveoller ile kılcal damarlar arasında meydana gelen gaz alışverişini açıklayınız. Yanıt: Alveollerin etrafı kılcal damarlarla çevrilidir. Kılcal damarlardaki oksijence fakir kan, alveollerdeki oksijeni alır, karbondioksidi alveollere verir. Oksijence zengin kan, akciğer toplardamarıyla kalbe dönerek tüm vücuda dağıtılır. 7. Soluk alma sırasında meydana gelen değişimleri anlatınız. Yanıt: Diyafram kasılarak düzleşir. Kaburga kasları kasılarak göğüs kafesi genişler. Akciğerler soluk borusundan gelen havayı içine alır. 8. Soluk verme sırasında meydana gelen değişimleri anlatınız. Yanıt: Diyafram ve kaburga kasları gevşediği anda göğüs kafesi daralır. Akciğerler eski hâline döner. Akciğerlerdeki hava da dışarı çıkmış olur. 9. Solunum sisteminin amacı nedir? Yanıt: Kanı oksijen bakımından zenginleştirip kandaki karbondioksiti uzaklaştırmaktır. 10. Solunum sisteminin sağlığını olumsuz yönde etkileyen faktörlere örnekler veriniz. Yanıt: Hava kirliliği, sigara alışkanlığı, yetersiz ve dengesiz beslenme, spor yapmamak solunum sisteminin sağlığını olumsuz yönde etkiler. 282

7 Aşağıda boş bırakılan yerleri uygun sözcüklerle doldurunuz. Boşluk Doldurma Soluk alıp verme sırasında gaz değişimi,... ile... arasında gerçekleşir. 2. Solunum sisteminin amacı, kanın... bakımından zenginleşmesini sağlamaktadır. 3. Soluk alma sırasında havanın izlediği yol burun... gırtlak ve bronşçuk Burun, alınan havanın...,... ve... sağlar , alınan havanın soluk borusuna geçmesini sağlar bulunan ses telleri, ses oluşumunu sağlar , üst üste dizilmiş kıkırdak halkalardan oluşmuştur. 8. Akciğerlerdeki... de gaz değişimi olur. 9. Alveollerden kılcal damara... gazı geçerken, kılcal damardan alveollere... gazı geçer. 10. Soluk alma sırasında diyafram... ve düzleşir; soluk verme sırasında diyafram... ve kubbeleşir. Aşağıdaki cümlelerde doğru olanlarının başına D, yanlış olanların başına Y yazınız. Doğru - Yanlış ( ) Soluk alıp vermede diyafram ve kaburga kasları da görev yapar. 2. ( ) Burundan nefes almak daha sağlıklıdır. 3. ( ) Burun, alınan havanın temizlenmesini, ısıtılmasını ve nemlendirilmesini sağlar. 4. ( ) Solunum sisteminin amacı, kanı karbondioksit bakımından zenginleştirmektir. 5. ( ) Burun ve soluk borusu havanın temizlenmesinde görevlidir. 6. ( ) Soluk alma sırasında diyafram ve kaburga kasları gevşer. 7. ( ) Soluk verme sırasında diyafram kubbeleşir. 8. ( ) Hava kirliliği, sigara ve alkol kullanımı ve asbest, solunum sistemi sağlığını olumsuz etkiler. 9. ( ) Bronkoskop, akciğer hastalıklarının teşhis ve tedavisinde kullanılan bir alettir. 10. ( ) Arabaların egzozlarından çıkan gazlar, solunum sistemimizin sağlığını olumlu yönde etkiler. 283

8 Boşluk Doldurma 11 Yanıtlar 1. Soluk alıp verme sırasında gaz değişimi, alveoller ile kılcal damarlar arasında gerçekleşir. 2. Solunum sisteminin amacı, kanın oksijen bakımından zenginleşmesini sağlamaktadır. 3. Soluk alma sırasında havanın izlediği yol burun yutak gırtlak soluk borusu bronş ve bronşçuk alveol 4. Burun, alınan havanın ısıtılmasını, nemlendirilmesini ve temizlenmesini sağlar. 5. Yutak, alınan havanın soluk borusuna geçmesini sağlar. 6. Gırtlakta bulunan ses telleri, ses oluşumunu sağlar. 7. Soluk borusu, üst üste dizilmiş kıkırdak halkalardan oluşmuştur. 8. Akciğerlerdeki alveollerde gaz değişimi olur. 9. Alveollerden kılcal damara oksijen gazı geçerken kılcal damardan alveollere karbondioksit gazı geçer. 10. Soluk alma sırasında diyafram kasılır ve düzleşir; soluk verme sırasında diyafram gevşer ve kubbeleşir. Doğru - Yanlış 11 Yanıtlar 1. ( D ) Soluk alıp vermede diyafram ve kaburga kasları da görev yapar. 2. ( D ) Burundan nefes almak daha sağlıklıdır. 3. ( D ) Burun, alınan havanın temizlenmesini, ısıtılmasını ve nemlendirilmesini sağlar. 4. ( Y ) Solunum sisteminin amacı, kanı karbondioksit bakımından zenginleştirmektir. 5. ( D ) Burun ve soluk borusu havanın temizlenmesinde görevlidir. 6. ( Y ) Soluk alma sırasında diyafram ve kaburga kasları gevşer. 7. ( D ) Soluk verme sırasında diyafram kubbeleşir. 8. ( D ) Hava kirliliği, sigara ve alkol kullanımı ve asbest, solunum sistemi sağlığını olumsuz etkiler. 9. ( D ) Bronkoskop, akciğer hastalıklarının teşhis ve tedavisinde kullanılan bir alettir. 10. ( Y ) Arabaların egzozlarından çıkan gazlar, solunum sistemimizin sağlığını olumlu yönde etkiler. 284

9 TEST 16 Solunum Sistemi 1. Burun (1) Gırtlak (4) Soluk borusu (2) Yutak (5) Alveol (3) Bronş ve bronşçuk (6) Yukarıda solunum sistemindeki yapılar verilmiştir. Nefes alırken havanın izlediği yol, aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) B) C) D) Pipet Kireç suyu Bir öğrenci, deney kabına kireç suyu koymuş ve bir pipet yardımıyla kireç suyuna bir süre üflemiştir. Bir müddet sonra kireç suyunun bulandığını ve kabın dibinde bir çökelti oluştuğunu görmüştür. Buna göre öğrenci aşağıdaki sonuçlardan hangisine varabilir? (Kireç suyu karbondioksit ile bulanıklaşır ve çökelti oluşturur.) A) Soluk verirken dışarıya karbondioksit gazı veririz. B) Soluk verirken dışarıya oksijen gazı veririz. C) Soluk alırken dış ortamdan oksijen gazı alırız. D) Soluk verirken dışarıya verdiğimiz havada oksijen gazı da bulunur Aşağıda bazı öğrenciler solunum sistemiyle ilgili bilgiler vermişlerdir. Hangi öğrencinin verdiği bilgi yanlıştır? A) Hüseyin Diyafram ve kaburgalar arasında bulunan kaslar, soluk alıp vermede yardımcı olur. I II III B) Ayşe C) Ceren Soluk almamızın nedeni, vücudun oksijen ihtiyacını karşılamaktadır. Oksijen ve karbondioksit değiş tokuşu alveollerde yapılır. Yukarıdaki şekilde solunum sistemine dahil olan organ ve yapılar gösterilmiştir. I, II ve III ile gösterilen yapılar ile ilgili aşağıdaki öğrencilerden hangisinin yaptığı yorum doğru değildir? A) B) I ile gösterilen yapı, soluk borusu olup üst üste dizilmiş kıkırdak halkalardan oluşmuştur. II ile gösterilen yapı, bronşlardır. Bronşlar kollara ayrılarak bronşçukları oluşturur. D) Serhan Gırtlak, ağız veya burundan gelen havanın soluk borusuna; besinlerin yemek borusuna geçmesini sağlar. C) D) III ile gösterilen yapı alveoldür ve gaz değişimi alveollerde gerçekleşir. I ile gösterilen yapı, taşıdığı kapak ile havanın gideceği yönü tayin eder. 285

10 Solunum Sistemi Test Ali: Alveoller akciğerlerde bulunan hava kesecikleridir. Veli: Soluk alışverişi sırasında alveol ile alveolün etrafını saran kılcal damarlar arasında gaz alışverişi olur. Ahmet: Akciğerin yapısındaki alveoller kalın duvarlı yapılardır. Yukarıdaki öğrencilerden hangilerinin verdiği bilgi doğrudur? A) Yalnız Ali B) Yalnız Veli C) Ali ve Veli D) Ali - Veli ve Ahmet 7. Y borusu Cam fanus Balon Balon Aşağı doğru çekiliyor Ayşe, yukarıdaki modeli inceliyor. Cam fanusun altındaki balonu aşağıya doğru çektiğinde Y borusunun ucundaki balonların şiştiğini gözlemliyor. Buna göre aşağıdaki yorumlardan hangisi yanlıştır? A) Model, solunum sisteminin çalışmasını göstermektedir. B) Y borusunun ucundaki balonlar akciğerleri temsil etmektedir. C) Cam fanus altındaki balon, diyaframı temsil etmektedir. D) Diyaframın soluk alıp vermede bir işlevi yoktur. 6. Şekilde alveol ve kılcal damar arasında gerçekleşen gaz değiş tokuşu gösterilmiştir. I ve II nolu kısımlara aşağıdakilerden hangisi gelmelidir? A B C D I Oksijen Karbondioksit Oksijen Azot II Karbondioksit Oksijen Azot Karbondioksit 8. Diyafram kasılarak düzleşir. (1) Diyafram gevşeyerek kubbeleşir. (3) Kaburgalar arası kaslar kasılır. (2) Kaburgalar arası kaslar gevşer. (4) Yukarıda soluk alıp verme sırasında gerçekleşen bazı olaylar tabloda verilmiştir. Soluk alma ve soluk verme sırasında gerçekleşen olaylar aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? Soluk alma Soluk verme A) 1, 2 3, 4 B) 1, 4 2, 3 C) 3, 4 1, 2 D) 2, 3 1, 4 286

11 Solunum Sistemi Test Aşağıdaki bazı öğrenciler soluk alıp vermeyle ilgili bazı bilgiler vermiştir. Hangi öğrencinin verdiği bilgi doğru değildir? A) B) C) D) Diyafram akciğerlerin çalışmasını destekleyen güçlü bir kastır. Soluk alma sırasında diyafram kası gevşer. Soluk verme sırasında diyafram kası kubbeleşir. Soluk alış verişi sırasında kaburgalar arasında kaslar da görev yapar. 11. Küçük kan dolaşımında, vücutta oksijence fakirleşen kan, temizlenmek üzere kalpten akciğerlerdeki alveollere taşınır. Alveollerin etrafı kılcal damarlarla çevrilidir. Kılcal damarlardaki oksijence fakir kan, alveollerdeki oksijeni alır, karbondioksiti alveollere verir. Oksijence zenginleşmiş olan kan, aşağıdaki damarlardan hangisiyle kalbe döner? A) Akciğer atardamarı B) Akciğer toplardamarı C) Aort atardamarı D) Alt ve üst ana toplardamarlar. 12. Aşağıdakilerden hangisi soluk verme sırasında gerçekleşmez? A) Diyafram kası gevşer. B) Kaburga kasları gevşer. C) Göğüs kafesi genişler. D) Akciğerlerin hacmi azalır. 10. Ayşe: Burundaki kılcal damarlar dışarıdan alınan havayı ısıtır. Fatma: Burundaki kıllar havanın tozdan ve kirden temizlenmesini sağlar. Pelin : Burundaki mukus salgısı alınan havanın nemlendirilmesini sağlar. Yukarıdaki öğrencilerden hangilerinin verdiği bilgi doğrudur? A) Ayşe - Fatma B) Ayşe - Pelin C) Fatma - Pelin D) Ayşe - Fatma - Pelin 13. I. Hava kirliliği II. Sigara ve alkol kullanımı III. Asbest Yukarıda verilenlerden hangisi veya hangileri solunumda görevli yapı ve organların sağlığını olumsuz etkiler? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III 287

12 Solunum Sistemi Test Aşağıdaki hastalıklardan hangisi solunum sistemi hastalığı değildir? A) Kuduz B) Bronşit C) Zatürre D) Verem 15. Hasta birey sayısı 17. Hasan: Soluduğumuz havanın temiz ve nemli olmasına dikkat etmeliyiz. Ali: Verem gibi bulaşıcı hastalıklara karşı önceden aşı yaptırmalıyız. Fulya: Düzenli spor yapmalıyız, yeterli ve dengeli beslenmeliyiz. Yukarıdaki öğrencilerden hangilerinin verdiği bilgi doğrudur? A) Hasan - Ali B) Hasan - Fulya C) Ali - Fulya D) Hasan - Ali - Fulya Hastalık türü Bronşit Verem Grip Astım Yukarıdaki grafikte bir bölgede çeşitli hastalıklara yakalanan bireylerin sayısı gösterilmiştir. Buna göre aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz? A) Grafikte solunum sistemini etkileyen hastalıklar verilmiştir. B) Vereme yakalanan kişilerin sayısı her yıl gitgide azalmaktadır. C) Grip, grafikteki hastalıklar arasında en çok yakalanılan hastalıktır. D) Bronşit ve astıma yakalanan bireylerin toplamı, grip hastalığına yakalanan birey sayısından daha fazladır. 16. Erken teşhis ve teknolojik gelişmeler bir çok hastalığın tedavisinde önemlidir. Aşağıdakilerden hangisi solunum sistemi hastalıklarının teşhis veya tedavisinde kullanılamaz? A) Grip aşısı B) Bronkoskop C) Tomografi ve emar D) Deriye sürülen kremler 18. I. Akciğer atardamarı kılcal damarlara ayrılarak alveolün etrafını sarar. II. Alveol ile kılcal damar arasında gaz değiş tokuşu yapılır. III. Alveolün etrafındaki kılcal damarlar birleşerek akciğer toplardamarını oluşturur. Solunum sistemiyle ilgili olarak yukarıda verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I, II ve III 288

13 Solunum Sistemi Test I Oksijen Karbondioksit II Yukarıda solunum sırasında meydana gelen bir olay şematize edilmiştir. Buna göre aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz? A) I nolu kısım kılcal damar olabilir. B) II nolu kısım alveol olabilir. C) Kanın oksijen bakımından zenginleşmesi sağlanır. D) Kandaki karbondioksit miktarı artar. 20. Burun (I) Gırtlak (III) Yutak (II) Soluk borusu (IV) Yukarıda solunum sisteminde görevli olan bazı yapı ve organlar verilmiştir. Hangi yapılar dışarıdan alınan havanın tozlardan temizlenmesinde görev yapar? A) I ve II B) I ve IV C) I ve III D) II ve III 289

14 Yanıt 1: Burun - yutak - gırtlak - soluk boru- (1) (5) (4) (2) su - Bronş ve bronşçuk alveol (6) (3) Yanıt B'dir. YANITLAR Yanıt 10: Ayşe, Fatma ve Pelin in verdiği bilgiler doğrudur. Yanıt D'dir. Yanıt 11: Temizlenen kan akciğer toplardamarlarıyla kalbe döner. Yanıt B'dir. Yanıt 2: Yutak, alınan havanın soluk borusuna iletilmesini sağlar. Yanıt D'dir. Yanıt 12: Soluk verme sırasında göğüs kafesi daralır. Yanıt C'dir. Yanıt 3: Yanıt 4: Yanıt 5: Yanıt 6: Kireç suyu, karbondioksit varlığında bulanır. Dolayısıyla soluk verme ile dışarıya karbondioksit gazı verildiği anlaşılır. Yanıt A'dır. I. Soluk borusu II. Bronş III. Alveol dür. Yutak, havanın gideceği yönü belirler. Yanıt D'dir. Akciğerlerin yapısındaki alveoller, kalın duvarlı değil, ince duvarlı yapılardır. Yanıt C'dir. I. Oksijen alveollerden kılcal damarlara geçer. II. Karbondioksit kılcal damarlardan alveollere geçer. Yanıt A'dır. Yanıt 13: I, II ve III de solunum sistemi sağlığını olumsuz etkiler. Yanıt D'dir. Yanıt 14: Kuduz, solunum sistemi hastalığı değildir. Yanıt A'dır. Yanıt 15: Grafikten vereme yakalanan kişilerin sayısının her yıla olan dağılımını elde edemeyiz. Yanıt B'dir. Yanıt 16: Deriye sürülen kremlerin solunum sistemi hastalıklarının teşhis ve tedavisiyle bir ilgisi yoktur. Yanıt D'dir. Yanıt 17: Hasan, Ali ve Fulya nın verdiği bilgiler doğrudur. Yanıt D'dir. Yanıt 18: Soruda verilenlerin hepsi doğrudur. Yanıt D dir. Yanıt 7: Yanıt 8: Yanıt 9: Yapılan deneyde diyaframda soluk alıp vermede görevli olduğunu görüyoruz. Yanıt D'dir. Soluk alma: Diyafram kasılarak düzleşir, kaburgalar arası kaslar kasılır (1-2). Soluk verme: Diyafram gevşeyerek, kubbeleşir. Kaburgalar arası kaslar gevşer (3-4). Yanıt A dır. Soluk alma sırasında diyafram kası kasılır. Yanıt B'dir. Yanıt 19: I. Kılcal damar II. Alveol Kanda oksijen miktarı artar. Karbondioksit miktarı azalır. Yanıt D'dir. Yanıt 20: Burun ve soluk borusu dışarıdan alınan havanın temizlenmesinde görevlidir. (I) ve (IV) Yanıt B'dir. 290