ŞİRKET ORTAKLARININ SİGORTALILIĞI VE HUZUR HAKKI

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ŞİRKET ORTAKLARININ SİGORTALILIĞI VE HUZUR HAKKI"

Kudret Akçam
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Tarih: Sayı : 2016/96 ŞİRKET ORTAKLARININ SİGORTALILIĞI VE HUZUR HAKKI tarihinden itibaren işverenlerin kendi işyerlerinden 4/a (SSK) sigortalısı olmaları mümkün değildir. Ancak tarihinden önce ortak oldukları işyerlerinden sigortalı bildirilen şirket ortaklarının sigortalılıkları kesintiye uğrayıncaya kadar hakları saklıdır. Özellikle 2008 yılından sonra şirket ortaklığına katılan kişilerin kendi işyerinden 4/a (SSK) sigortalılığı geçersizdir ve bu kişilerin ortak oldukları tarihten itibaren 4/b (Bağ-Kur) sigortalısı olmaları gerekmektedir. Bu durumda 4/b ye (Bağ-Kur) tabi olması gerektiği halde sehven 4/a ya (SSK) tabi tutulan şirket ortaklarının sigortalılık durumlarının düzeltilmesi için 5510 sayılı Yasanın 53. Maddesi çerçevesinde iptal ve ek aylık prim ve hizmet belgelerinin tanzim edilerek ilgili sosyal güvenlik merkezine verilmesi gerekmektedir. ŞİRKET ORTAKLARINA ÖDENEN HUZUR HAKLARI Türk Ticaret Kanunu; şirket ortaklarının şirketten borç almasını belirli şartlatra bağlaması, şirket ortaklarına ödenen huzur haklarının önemini artmıştır. Şirket ortakları, şirket müdürleri ve yönetim kurullu üyeleri kanunlar açısından belirli sorumluluk ve yükümlülük bulunmaktadır. Bu kişilerin aldıkları bu sorumluluk ve yükümlülükler nedeni ile karşı karşıya kaldıkları riskleri azaltmak amacı ile belirlenen maddi karşılığa huzur hakkı denmektedir. Huzur Hakkının Türk Ticaret Kanunun Açısından Değerlendirilmesi 1

Özellikle 2008 yılından sonra şirket ortaklığına katılan kişilerin kendi işyerinden 4/a (SSK) sigortalılığı geçersizdir ve bu kişilerin ortak oldukları tarihten itibaren 4/b (Bağ-Kur) sigortalısı

2 Huzur hakkı Türk Ticaret Kanunun 394. Maddesinde düzenlenmiş olup huzur hakkı olarak belirlenen bedellerin Şirketin mali yapısı ile doğru orantılı olmasına dikkat edilmelidir. Şirketin mali yapısına uymayan huzur hakları ile ilgili şirket ortaklarına borç para verildiği iddiası ile karşı karşıya kalınabileceği göz önünde bulundurulmalıdır MADDE 394- (1) Yönetim kurulu üyelerine, tutarı esas sözleşmeyle veya genel kurul kararıyla belirlenmiş olmak şartıyla huzur hakkı, ücret, ikramiye, prim ve yıllık kârdan pay ödenebilir Huzur Hakkı ödemesi; Anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerine ve limited şirketler için müdür sıfatına sahip ortaklar ve müdür olmayan ortaklara yapılabilmekte olup diğer tüzel kişileri kapsamamaktadır. Vergi Kanunları Açısından Değerlendirilmesi Huzur Hakkı ; Gelir Vergisi Kanunun 61 maddesinde tanımlamış olup ödenen bu ücretler üzerinden Gelir Vergisi Kanunun 94/1 maddesine göre stopaj kesintisi yapılması gerekmektedir. Madde No 61 : Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir. Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez. Bu kanunun uygulanmasında, aşağıda yazılı ödemeler de ücret sayılır: 4. Yönetim ve denetim kurulları başkanı ve üyeleriyle tasfiye memurlarına bu sıfatları dolayısıyla ödenen veya sağlanan para, ayın ve menfaatler; 2

üyelerine, tutarı esas sözleşmeyle veya genel kurul kararıyla belirlenmiş olmak şartıyla huzur hakkı, ücret, ikramiye, prim ve yıllık kârdan pay ödenebilir Huzur Hakkı ödemesi; Anonim şirketlerde

3 Madde No 94: Kamu idare ve müesseseleri, iktisadî kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadî işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya ziraî işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar. Hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve 104 üncü maddelere göre, 265 seri nolu Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliğinin uygulama başlıklı 3. Bölümüne istinaden ödenen Huzur haklarına asgari geçim indirimi uygulaması yapılabilmektedir Yapılan Huzur Hakkı ödemeleri Kurum kazancıdan indirim konusu yapılabilmekte olup yapılan bu ödemler şirketin mali yapısına uygun ve makul olmalıdır. Bu ölçütlere uymayan huzur hakkı ödemeleri, Kurum kazancıdan indirim konusu yapılsa bile Vergi incelemelerinde kabul edilmemekte ve 5520 sayılı Kurumlar vergisi Kanunun 13.maddesine istinaden örtülü kazanç sayılmakta ve vergisel açıdan cezai müeyyide uygulanmaktadır. Madde No 13 :(1) Kurumlar, ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit ettikleri bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunursa, kazanç tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılır. Alım, satım, imalat ve inşaat işlemleri, kiralama ve kiraya 3

aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.

4 verme işlemleri, ödünç para alınması ve verilmesi, ikramiye, ücret ve benzeri ödemeleri gerektiren işlemler her hal ve şartta mal veya hizmet alım ya da satımı olarak değerlendirilir. Yapılan Huzur Hakkı ödemeleri için Vergi Usul Kanun 238. Maddesine istinaden Huzur Hakkı Bordrosu düzenlenmelidir. Sosyal Güvenlik Kanunu Açısından Değerlendirilmesi Huzur hakkı ödemesi yapılan kişilerin şirketteki konumu ve şirketin türüne göre prime tabi olup olmadığı tespit edilmektedir. Anonim şirketlerde; yönetim kurulu üyeleri, 5510 sayılı Kanunun 4-1/a maddesi kapsamında yani iş akdine bağlı olarak, yönetim kurulu üyesi olduğu şirkette çalışıyorlarsa, bu kişilere yapılan huzur hakkı ödemeleri sigorta primine tabi tutulması gerekir, Anonim şirketlerde; yönetim kurulu üyeleri, 5510 sayılı Kanunun 4-1/b maddesi kapsamında yani bağ kurlu ise bu kişilere yapılan huzur hakkı ödemeleri sigorta primine tabi tutulmasına gerek bulunmamaktadır. Limited şirketler içinde bağ kurlu olan müdür sıfatına sahip ortaklar ve müdür olmayan ortaklara yapılan huzur hakkı ödemeleri sigorta primine tabi tutulmasına gerek bulunmamaktadır Limited şirketler içinde iş akdine bağlı olarak çalışan müdür sıfatına sahip kişilere yapılan huzur hakkı ödemeleri sigorta primine tabi tutulmasına gerekmektedir. Sonuç itibari ile; Huzur hakkı, düzenli olarak toplantılara iştiraki sağlamak ve toplantı yapmayı teşvik etmek üzere yönetim kurulu üyelerine toplantı başına ödenen bir mali haktır. Bu ödemenin yapılabilmesinin birinci şartı, esas sözleşmede bu ödemeyi yasaklayan bir 4

Sosyal Güvenlik Kanunu Açısından Değerlendirilmesi Huzur hakkı ödemesi yapılan kişilerin şirketteki konumu ve şirketin türüne göre prime tabi olup olmadığı tespit edilmektedir.

5 hükmün bulunmamasıdır. Böyle bir hüküm mevcutsa, genel kurul kararı ile dahi yönetim kurulu üyelerine huzur hakkı ödenemez. İkinci şart ise yönetim kurulu üyesinin toplantıya katılmış olmasıdır. Ödeme için toplantının fiilen ya da elektronik ortamda yapılmış olması önemli değildir. Ancak mazeretli ya da mazeretsiz yönetim kurulu toplantısına katılmayan yönetim kurulu üyesine huzur hakkı ödemesi yapılmaz. Belirtelim ki, huzur hakkının ödenmesi için şirketin kâr etmesi zorunluluğu da yoktur. Huzur hakkı toplantı başına ödenebileceği gibi aylık olarak belli bir tutar şeklinde de ödenebilir. Ancak uygulamada genel kabul görmüş sistem, toplantı başına huzur hakkının ödenmesidir. Bu nedenle son zamanlarda yapılan vergi incelemelerinde huzur hakkı ödemeleri konusunda durulmakta ve her ay toplantının yapılıp yapılmadığı ve toplantıya katılıp katılmadığı sorgulanmaktadır. Anonim şirketlerin ve Limited şirketlerin Huzur hakkı ödemeleri yaparken Türk Ticaret Kanunu, Vergi Kanunları ve Sosyal Güvenlik Kanunu çerçevesinde işlemlerini yapmaları gerekmekte olup bu konuda yapılan yanlışlar nedeni ile üç kanun mevzuatında yer alan cezai işlemlerle karşı karşıya kalacaklarını göz önünde bulundurmaları gerekmektedir. Saygılarımızla, AKDENIZ DENETIM 5

Ancak mazeretli ya da mazeretsiz yönetim kurulu toplantısına katılmayan yönetim kurulu üyesine huzur hakkı ödemesi yapılmaz.

Benzer belgeler

Özelge: Mükelle yet Tesisi hk.

Özelge: Mükelle yet Tesisi hk. Sayı: 73903997-120[94-2012/2]-157 Tarih: 13/08/2013 T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ESKİŞEHİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü) Sayı : 73903997-120[94-2012/2]-157