DENEYSAN EĞİTİM CİHAZLARI SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ.

Transkript

1 DENEY FÖYLERİ DENEYSAN EĞİTİM CİHAZLARI SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ. Küçük Sanayi sitesi 12 Ekim Cad. 52.Sok. No:18A BALIKESİR Tel: Faks: mail: BALIKESİR

2 K-215 SOĞUTMA DEVRE ŞEMASI suçıkışı K-215 ELEKTRİK KUMANDA ŞEMASI 220 VAC V-otomat sigorta V t Cos 1 A M kompresör 2 M kondenser fanı 2

3 TEKNİK ÖZELLİKLER S.no MALZEMENİN ADI ÖZELLİĞİ 1 Kompresör Embraca FF 8,5 HBK 2 Su soğutmalı kondenser Koaksiyonal tip(0,115 3 Kondenser fanı ELCO VZF Evaporatör Kmtherm ¼ HP 20D 5 Evaporatör fanı FD1550 A2HB (150x150x50 mm) 6 Alçak basınç (vakum) göstergesi Refco Yüksek basınç göstergesi Refco Filtre kurutucu DE-NA 052/MG112/ODS 9 Genleşme valfi Honeywel 1-7bo AEL Sıcaklık göstergesi DOP-AS35THTD 11 Su debimetresi l/h 12 Sıvı tankı GVN VLR Sıcaklık göstergesi DOP-AS35THTD DELTA 16 Multimetre CİHAZ KULLANIM KLAVUZU 1. Cihazı mutlaka topraklı prize bağlayarak kullanın. 2. Kompresörü yük altında tekrar çalıştırmayın. Belli bir süre sistemin dengelenmesi için bekleyin. 3. Cihazı aşırı ısı yükü oluşturmaması için doğrudan güneş ışınlarına maruz kalmayacak şekilde yerleştirin. 4. Belli aralıklarla cihaz tabla ve desteklerini ıslak bezle silin. 5. Kompresörüfanlarlabirlikteçalıştırın. 6. Su debimetresi L/h 7. Sıvıtankı GVN.VLR-02 3

4 A) DENEY NO: K B) DENEYİN ADI: Verim (performans) katsayısının hesaplanması C) DENEYİN AMACI: Mekanik ısı pompalarından beklenilen gaye ısı elde etmektir. Bunun için harcanan bedel elektrik enerjisidir. Isı pompasının verimi bu iki değerin oranıyla hesaplanır ve ekonomik olup olmadığı anlaşılır. D) GEREKLİ ALET VE CİHAZLAR - Termometre (oda sıcaklığı için) E) DENEYİN YAPILIŞI: 1) Kondenser soğutma suyunu 100 L/h değerine ayarladıktan sonra sistemi çalıştırın ve kararlı hale gelmesini bekleyin. 2) Tablodaki ölçüm değerlerini kaydedin. 3) Gerekli formülleri kullanarak verim katsayısını hesaplayın. F) RAPORDA İSTENENLER: Deney no, deneyin adı ve amacı, verim katsayısının hesabı ve yorumu. Ölçüm sayısı Örnek Oda sıcaklığı, t a Kompresör gücü p (W) Kond. su giriş sıcaklığı, t 5 Kond. su çıkış sıcaklığı, t 6 Kondenser su debisi, m s [L/h] HESAPLAMALAR: Güç girişi: P U. I c Cos P=220x2.1x0.55=254 W Suya verilen ısı: Q w = m su C psu (t 6 -t 5 ) = 80/3600 x4.187 x ( )=0.772 kw=772 W Verim katsayısı(itk)= suya verilen ısı / güç girişi =772 / 254 = 3.04 bulunur. 4

5 A) DENEY NO: K B) DENEYİN ADI: Farklı kaynak ve sıcaklıkları kullanarak ısı pompası verim eğrilerinin hazırlanması. C) DENEYİN AMACI: Isı pompalarının verimi birçok şartla birlikte kondensere giren suyun ve ortam havasının sıcaklıklarına da bağlıdır. Farklı ortam ve su giriş sıcaklıkları kullanılarak farklı verim değerleri elde edilebilir. D) GEREKLİ ALET VE CİHAZLAR - Termometre (oda sıcaklığı için) E) DENEYİN YAPILIŞI: 1) Kondenser su debisini en büyük değere (250 L/h)ayarlayınız. Sonra sistemi çalıştırınız ve ısı pompasının kararlı hale gelmesini sağlayın. 2) Tabloda verilen ölçümleri yapınız. 3) Hava sıcaklığını sabit tutarak kondenser su akış hızını her defasında 50 L/h azaltınız. 4) Bu ölçümler hava sıcaklığı klima yardımıyla 5, 10 C artırılarak tekrarlanabilir. F) RAPORDA İSTENENLER: Deney no, deneyin adı ve amacı, tablo, hesap ve grafikler. Ölçüm sayısı Oda sıcaklığı, t a Kompresör gücü p (W) Kond. su giriş sıcaklığı, t 5 Kond. su çıkış sıcaklığı, t 6 Kondenser su debisi, m s [L/h] HESAPLAMALAR: Güç girişi: P U. I Cos (W) c Suya verilen ısı: Q s = m su C psu (t 6 - t 5 ) (W) Verim katsayısı (ITK) =verilen ısı / güç girişi 5

6 Grafik-1 Kondenser su debisi-itk değişimi Grafik-2 Kondenser su debisi-kompresör güç girişi değişimi 6

7 Grafik-3 Kondenser su debisi-atılan ısı değişimi 7

8 A) DENEY NO: K B) DENEYİN ADI: İdeal ve pratik çevrimlerin p-h diyagramı üzerinde karşılaştırılması ve kondenser-kompresör için enerji dengelerinin tespit edilmesi C) DENEYİN AMACI: İdeal ve pratik ısı pompası çevrimleri arasındaki temel farklar ve bunları oluşturan sebeplerin araştırılması, kondenser- kompresör enerji dengelerinin diyagram üzerinde gösterilmesi. D) GEREKLİ ALET VE CİHAZLAR - R134a için p-h diyagramı E) DENEYİN YAPILIŞI: 1) Kondenser soğutma suyunun akış hızı bir ara değere ayarlanmalı ve sistem çalıştırılarak kararlılık sağlanmalıdır. 2) Tabloda verilen ölçümler kaydedilmelidir. Sonuçlar: 1) Kondenser içindeki basınç düşmesi önemsizdir. Böylece P 2 =P 3 alınabilir. 2) Genleşme prosesi (3-4 arası) adyabatik (ısı alış verişi olmayan) bir işlem olduğundan h 3 =h 4 olur. Önemli Noktaların Bulunması: (1): p 1 =355 kpa ve t 1 =12.2 C (h 1 =194 kj/kg ve v 1 = m 3 /kg) (2): p 2 =1100 kpa ve t 2 =82 C (h 2 =232 kj/kg ve v 2 =0.019 m 3 /kg) (2 s ): Önemli nokta (1)'den p 2 =1100 kpa (S 2s =S 1 ) (h 2s =215 kj/kg)'a sabit entropili sıkıştırma olduğu kabul edilerek bulunur. (3): p 3 =1100 kpa ve t 3 =20 C (h 3 =5 4 kj/kg) kesişmesi ile, (4): t 4 =4.7 C ve h 3 =h 4 =54 kj/kg kesişmesi ile bulunur. F) RAPORDA İSTENENLER: deney no, deneyin adı ve amacı, tablo değerleri ve diyagramın çizilmesi. Ölçüm sayısı Emme hattı basıncı, p 1 [kpa] Emme hattı sıcaklığı, t 1 Basma hattı basıncı, p 2 [kpa] Basma hattı sıcaklığı, t 2 Kondenser çıkış sıcaklığı, t 3 TGV çıkışındaki sıcaklık, t 4 Su debisi= Msu=35L/h 8

9 R134a soğutucu akışkanı için p-h diyagramı 9

10 10

11 A) DENEY NO: K B) DENEYİN ADI: Çeşitli yoğunlaşma sıcaklıklarında R-134a özelliklerine dayalı "ısı pompası verim eğrileri"nin çizilmesi C) DENEYİN AMACI: Öğrencilerin farklı buharlaşma ve yoğunlaşma sıcaklıklarındaki temel ölçümleri tabloya aktarabilmesi, tablodan da grafiğe taşıyabilmesini sağlama. D) GEREKLİ ALET VE CİHAZLAR - R134a için p-h diyagramı - Termometre (oda sıcaklığı için) E) DENEYİN YAPILIŞI: 1) Kondenser suyunu yüksek akış hızına ayarlayarak sistemi çalıştırın. 2) Kararlılık sağlandıktan sonra kondenser basıncı (p 2 ) ve buhar sıcaklığı (t 4 )'ü not edin ve sonra ilk deney tablosundaki gözlemleri uygulayın. 3) Kondenser su debisini azaltarak, kondenser basıncını takriben 100 kpa arttırın. Eğer gerekirse hava giriş sıcaklığını bir klima yardımıyla soğutarak (t 4 ) değerini sabit kalmasını sağlayın. Kararlılık sağlanınca gözlemleri tekrarlayın. 4) Basınç hemen hemen 1200 kpa seviyesine gelinceye kadar p 2 değerinde ortalama 100 kpa'lık artışlarla deneyi tekrarlayın. 5) Test şimdi t 4 sıcaklığı farklı bir değerde olacak şekilde de tekrarlanabilir. F) RAPORDA İSTENENLER: Deney no, deneyin adı ve amacı, tablo ve grafikler. Ölçüm sayısı Oda sıcaklığı, t a Kompresör gücü p (W) Emme hattı basıncı, p 1 [kpa] Basma hattı basıncı, p 2 [Pa] Komp. giriş sıcaklığı, t 1 Basma hattı sıcaklığı, t 2 Sıvı hattı sıcaklığı, t 3 TGVçıkış sıcaklığı, t 4 Soğutucu akışkan debisi, m r [L/d] HESAPLAR: p 1 =355 kpa, p 2 =1100 kpa (Bu basıçlar mutlak basınç kabul edilecek) p-h tablosundan h 1 =194 kj/kg, h 2 =232 kj/kg, h 3 =h 4 =54 kj/kg, h 2s =215 kj/kg Buharlaşma sıcaklığı, t 4 =4.7 C Yoğunlaşma sıcaklığı, t doy =(1100 kpa için)=45 C Evaporatördeki ısı transferi, Q e = m r (h 1 -h 4 ) Kondenserdeki ısı transferi, Q c =m r (h 3 -h 2 ) 11

12 Güç girişi: P U. I c Cos (W) Isı pompası verimi, (ITK)=Kondenserdeki ısı geçişi/kompresör güç girişi Grafik-4 Kondenser yoğuşma sıcaklığı-itk değişimi Grafik-5 Kondenser yoğuşma sıcaklığı-güç girişi değişimi 12

13 A) DENEY NO: K B) DENEYİN ADI: Kompresör sıkıştırma oranının hacimsel (volümetrik) verim üzerine etkisinin incelenmesi C) DENEYİN AMACI: Kompresör sıkıştırma oranı kavramının tanımlanması ve bu oranın soğutma sistemlerinin ve ısı pompalarının hacimsel verimi üzerine etkisinin kavranması. D) GEREKLİ ALET VE CİHAZLAR - R134a için p-h diyagramı E) DENEYİN YAPILIŞI: 1) Kondenser suyunu en büyük değere ayarlayıp sistemi çalıştırınız. 2) Evaporatör hava akışını, buharlaşma sıcaklığı (t 4 ) 0 0 C'ye gelinceye kadar azaltın. Durumun kararlı hale gelmesini sağladıktan sonra tablodaki gözlemleri uygulayın. 3) t 4 'ü aynı durumda tutup, kondenser su debisini azaltarak kondenser basıncının (P 2 ) 100 kpa'lık bir artış göstermesini sağlayın. Bu işlemden sonra gözlemleri tekrarlayın. 4) Basınç 1400kPa oluncaya kadar kondenser basıncında aşağı yukarı 100 kpa'lık artışlar yaparak tekrarlayınız. F) RAPORDA İSTENENLER: Deney no, deneyin adı ve amacı, tablo değerleri, grafik ve ölçümler. Ölçüm sayısı Örnek R-134a'nın kütlesel debisi,m r [L/d] 0,318 Komp. emme hattı basıncı, p 1 [kpa] 355 Komp. emme hattı sıcaklığı, t Komp. basma hattı basıncı, p 2 (kpa) 1100 Komp. basma hattı sıcaklığı, t 2 50 HESAPLAMALAR: Kompresör sıkıştırma oranı, r p = p 2 /p 2 = 1100/355 =3.1 p-h diyagramı üzerinde 1 noktası bulunur ve buradaki logaritmik özgül hacim değerinin log v 1 = -1.3 olduğu görülür. Buradan fonksiyonlu hesap makinesi ile ters işlem yapılarak; v 1 = m 3 /kg hesaplanır. Kompresör emme hattındaki hacimsel debi; V 1 =m r.v 1 =5.3x10-3 x =2.66x10-4 m 3 /s bulunur. Kompresör silindir hacmine göre teorik olarak saniyedeki hacimsel debisi (2800 d/dk ile çalıştığı kabul edilerek); (2800/60) x 8.855x10-6 (m 3 /s)= 4.13x10-4 (m 3 /s) bulunur. (8.855x10-6 değeri kompresörün silindir hacmidir) 13

14 Hacimsel (volümetrik) verim: Gerçek hacimsel debi / teorik hacimsel debiolarak tanımlandığına göre; HVK = 2.66x10-4 / 4.13x10-4 = Bu değerler grafikte gösterilmiştir. (%64.3) bulunur. YORUMLAR: Kompresör hacimsel verimi aşağıdaki faktörlere bağlıdır: 1. Sıkıştırma oranı 2. Ölü hacim oranı 3. Genişleme prosesi indeksi 4. Giriş sistemindeki direnç nedeniyle basınç düşmesi 5. Giriş sistemindeki sıcaklık yükselmesi 6. Vana ve piston segmanlarından gelen sızıntı Sadece 1, 2 ve 3 göz önünde tutularak hacimsel verim; HVK = (1-V c /V s ) (P 2 /P 1 ) 1/n-1 formülü ile hesaplanabilir. V c : ölü hacim, V s : silindir hacmi, n= 1.05 alınabilir. Grafik-6 Hacimsel verim-sıkıştırma oranı değişimi 14