KALP YETERSİZLİĞİ HASTALARININ PSİKOSOSYAL UYUMU. Semiha AKIN *, Zehra DURNA**

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "KALP YETERSİZLİĞİ HASTALARININ PSİKOSOSYAL UYUMU. Semiha AKIN *, Zehra DURNA**"

Transkript

1 C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006, 10(2) KALP YETERSİZLİĞİ HASTALARININ PSİKOSOSYAL UYUMU Semiha AKIN *, Zehra DURNA** ÖZ Amaç: Bu araştırma kalp yetersizliği olan hastaların hastalığa psikososyal uyumlarının değerlendirilmesi ve psikososyal uyumu etkileyen kişisel ve hastalığa ilişkin özelliklerin belirlenmesi amacı ile tanımlayıcı olarak gerçekleştirilmiştir. Yöntem: Çalışma, kalp yetersizliği tanısı ile tedavi gören, fonksiyonel sınıfı I-III olan 50 hasta üzerinde, Hastalığa Psikososyal Uyum-Öz Bildirim Ölçeği kullanılarak yapılmıştır. Bulgular: Bu çalışmada hastaların hastalığa psikososyal uyumlarının genel anlamda olumsuz yönde etkilendiği, en olumsuz etkilenmenin ise mesleki-iş çevresi alanı, sosyal çevre ve psikolojik alanda olduğu saptanmıştır. Erkek (p<0.05) ve evli hastalarda cinsel ilişkiler alanının (p<0.001) olumsuz etkilendiği, öğrenim düzeyi düştükçe aile çevresi alanı (p<0.01) ve hastalığa total uyumun azaldığı (p<0.05) belirlenmiştir. Ayrıca gelir durumu iyi olan hastalarda aile çevresi alanının daha az etkilendiği (p<0.05), hastaneye kalp yetersizliği nedeniyle yatış sayısı arttıkça mesleki/iş çevresi alanına uyumun olumsuz etkilendiği (p<0.05), kalp yetersizliği fonksiyonel durumu arttıkça sağlık bakımına oryantasyon ve cinsel ilişkiler dışındaki tüm alanların etkilendiği görülmüştür. Sonuç: Kalp yetersizliği hastalarının psikososyal uyumlarının ve bu tür sorunları ile baş edebilme yeteneklerinin geliştirilmesi için fiziksel, eğitsel, sosyal ve emosyonel destek verilmelidir. Anahtar Sözcükler: Kalp yetersizliği, psikososyal uyum, hemşirelik ABSTRACT Psychosocial Adaptation Of Heart Failure Patients Purpose: This descriptive study was performed to determine psychosocial adaptation of the patients who have heart failure and investigate the relationship between patient s personal and illness related characteristics which affect psychosocial adaptation of the patients. Method: The study sample consisted of 50 patients who have heart failure and functinally classifield as I-III heart failure. In order to determine the psychosocial adaptation to the illness, Psychosocial Adjustment of Illnes Scale- Self Report was used. Results: Total psychosocial adaptation to the illness was affected negatively. The patients had the most negative changes in their vocational environment, social relationships and psychological domains. The sexual relationships domain of psychosocial adaptation was more negatively affected in male patients (p<0.05), in married patients (p<0.001). The patients with lower education level reported more negative changes in total psychosocial adaptation to the illness (p<0.05) and especially in the domestic domain (p<0.01). The domestic environment of adaptation was less nagatively effected in the patients whose income level was good. The patients hospitalized more, reported more negative changes in their vocational environment domain (p<0.05). The patients with higher functional class reported more negative changes in all domains of psychosocial adaptation except sexual relationships and health care orientation. Conclusion: In order to promote the psychosocial adaptation and improve coping with psychosocial problems, of the patients physical, educational, social and emotional support should be provided. Key Words: Heart failure, psychosocial adaptation, nursing GİRİŞ Kalp yetersizliği, ventriküllerin kan ile dolumu veya ejeksiyonunda yetersizlik sonucu gelişen, ilerleyici, ciddi semptomların olduğu ve fonksiyonel kapasitenin azaldığı klinik bir durumdur (American College of Cardiology/American Heart Association Guidelines 2001; * Bil. Uzm. Hem., İstanbul Üniversitesi Florance Nihgtingale Hemşirelik Yüksekokulu, İstanbul ** Prof.Dr., İstanbul Üniversitesi Florance Nihgtingale Hemşirelik Yüksekokulu, İstanbul 1

2 Akın ve Durna Baykal ve ark. 2005). Amerika Birleşik Devletleri nde 5 milyon kalp yetersizliği hastasının olduğu ve bu sayıya her yıl nin üzerinde yeni kalp yetersizliği vakasının eklendiği rapor edilmiştir (American Heart Association Heart Disease and Stroke Statistics 2005). Dünya da olduğu gibi ülkemizde de kalp yetersizliği insidansının arttığı tahmin edilmekte ancak ülkemizde kalp yetersizliği insidansı ile ilgili güvenilir istatistikler bulunmamaktadır (Nalbantgil 2003). Kalp yetersizliği hastaların yaşam kalitesini olumsuz etkilemektedir. Yapılan bir çalışmada kalp yetersizliği hastalarının yaşam kalitesinin koroner arter hastalığı olan bireylerden belirgin derecede daha kötü olduğu bildirilmiştir (Carels ve ark. 2004). Kalp yetersizliği hastalarının günlük yaşam aktivitelerini yerine getirmede güçlük yaşadıkları, ekonomik, cinsel ve psikososyal sorunlarının olduğu, özellikle iş yaşamında, aile, arkadaş ilişkilerinde sorunlarla karşı karşıya kaldıkları saptanmıştır (Carels ve ark. 2004; Dracup ve ark. 1992; Durademir 1998; Howorth ve ark. 2005; Friedman ve Griffin 2001; Jaarsma ve ark. 1996; Murberg ve ark. 1998; Scott ve ark. 2004). Kronik bir hastalık olan kalp yetersizliğini birey kadar, aile ve toplumu da etkilemektedir. Hastaların bakımından sorumlu hasta yakınlarının da kalp yetersizliği gibi kronik hastalıklarda yaşam biçimi değişikliklerine uyumda sorun yaşadıkları bildirilmiştir (Schwarz ve Elman 2003). Kalp yetersizliği sık hastaneye yatışlara ve iş gücü kaybına neden olması ile bireysel ve toplumsal ekonomik sorunlar oluşturabilmektedir (Schwarz ve Elman 2003). Psikososyal uyumun yaşam kalitesi ve yaşam biçimi değişiklikleri üzerinde olumlu etkisi olduğu (Sullivan ve Hawthorne 1996) bildirilmekte olup, günümüzde kalp yetersizliği hastalarının psikososyal sorunları ve uyumlarını değerlendiren çalışmalar daha da önem kazanmaktadır. YÖNTEM Amaç Bu çalışmanın amacı kalp yetersizliği olan hastaların psikososyal uyumlarının değerlendirilmesi ve psikososyal uyum ile kişisel ve hastalığa ilişkin özelliklerin belirlenmesidir. Evren ve Örneklem Araştırmanın evrenini, bir üniversite hastanesinde yatarak veya ayaktan tedavi gören kalp yetersizliği tanısı alan hastalar oluşturmaktadır. Örneklem kapsamına, Ocak - Haziran 2003 tarihleri arasında kuruma kalp yetersizliği tanısı ile tedavi görmek üzere başvuran, kalp yetersizliği fonksiyonel sınıfı [New York Heart Association (NYHA)] I, II veya III olan, iletişime girme sorunu olmayan, okuma bilen ve araştırmaya katılmayı kabul eden, 18 yaş ve üzerinde olan ve sağlık durumu görüşmeye uygun tüm hastalar alınmıştır. Bu tarihler içinde kuruma başvuran 71 hastadan (%74,6 ı yatarak, %25,4 ü ayaktan tedavi gören) 4 ü okuma yazma bilmediği, 3 ü Türkçe anlayıp konuşamadığı, 3 ü çok yaşlı olduğu, 9 u ise çalışmaya katılmak üzere genel durumu uygun olmadığı için (fonksiyonel sınıfı IV) çalışmaya katılmak üzere 52 hasta davet edilmiştir. İki hasta araştırmaya katılmaya gönüllü olmadığını belirtmiş ve çalışma 50 hasta ile tamamlanmıştır. Örneklemin %80 nini yatarak, %20 sini ise ayaktan tedavi gören hastalar oluşturmuştur. Çalışma öncesi kurum izni alınmıştır. Veri Toplama Araçları Bu çalışmada veri toplamak için Hasta Tanıtım Formu ve Hastalığa Psikososyal Uyum-Öz Bildirim Ölçeği [Psychosocial Adjustment to Illness Scale-Self Report (PAIS-SR)] kullanılmıştır. Hasta Tanıtım Formunda sosyo-demografik özellikler (yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu, meslek, gelir durumu, yaşam şekli, çalışma durumu, sağlık güvencesi) ve hastalığa yönelik (kalp yetersizliği tanısının konulma tarihi, kalp yetersizliği fonksiyonel sınıfı, kalp yetersizliği nedeni ile hastaneye yatış sayısı, izlem/tedavi şekli, kalp yetersizliği etiyolojisi) sorular bulunmaktadır. Gelir düzeyi hastaların aylık gelirlerine ilişkin ifadeleri/algıları (kötü=1, orta=2, iyi=3) sorularak değerlendirilmiştir. Hastalığa Psikososyal Uyum-Öz Bildirim Ölçeği, Derogatis ve Lopez tarafından 1983 yılında geliştirilen ve hastalığa psikososyal uyumu ölçen bir ölçektir (Derogatis 1986). Bu ölçek, bireylerin diğer bireylerle ve sosyo-kültürel çevreyi oluşturan kurumlarla karşılıklı etkileşimini ölçer. PAIS-SR 46 madde ve 7 alt gruptan oluşmaktadır. Bu alt gruplar; Sağlık Bakımına Oryantasyon, Meslek/İş Çevresi, Aile Çevresi, Cinsel İlişkiler, Geniş Aile İlişkileri, Sosyal Çevre ve Psikolojik 2

3 C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006, 10(2) Alandır. Her alan için uyumun değişen seviyelerini belirleyen dört tanımlayıcı ifade kullanılmaktadır. Hastalardan bu dört tanımlayıcı ifadeden kendi kişisel deneyimlerini en iyi- en yakın şekilde tanımlayan yanıtı seçmesi istenmektedir (Derogatis 1986). Her bir madde 0 dan 3 e kadar değişen puanlar üzerinden puanlanır. Hastalıktan bu yana büyük oranda olumsuz değişiklikler 3 puanla, değişiklik olmaması ya da olumlu değişiklikler 0 puanla değerlendirilir. Ölçekten elde edilen minimum ve maksimum puan arasıdır. Bu ölçekte, düşük puanlar hastalığa iyi psikososyal uyumu, yüksek puanlar hastalığa kötü psikososyal uyumu gösterir. Hastalığa Psikososyal Uyum-Öz Bildirim Ölçeği ile yapılan çalışmalarda 35 in altındaki puanlar iyi (good) psikososyal uyumu, arası puanlar orta derecede iyi (fair) psikososyal uyumu ve 51 in üstündeki puanlar kötü uyumu ifade eder şekilde değerlendirmektedir (Adaylar 1995; Derogatis 1986). Hastalığa Psikososyal Uyum-Öz Bildirim Ölçeği nin ülkemiz için geçerlik ve güvenirlik çalışması Adaylar tarafından (1995) Akut ve Kronik Hastalığı Olan Bireylerin Hastalıktaki Uyum, Adaptasyon, Algı ve Öz Bakım Yönelimleri isimli doktora tezinde yapılmıştır. Bu çalışmada alt gruplar için güvenirlik katsayısı sırası ile 0.87, 0.85, 0.80, 0.95, 0.89, 0.93, 0.83, tüm ölçek için 0.94 olarak belirlenmiştir (Adaylar 1995). Bu çalışmada güvenirlik katsayıları alt gruplar için arasında, tüm ölçek için 0.90 olarak bulunmuştur. Veri Toplama Yöntemi Görüşme hasta odasında, hasta odası uygun olmadığında ise görüşme için özel olarak tahsis edilmiş bir odada gerçekleştirilmiştir. Hastalara çalışma hakkında bilgi verilerek sözlü onamları alınmıştır ve bilgilerin gizli kalacağı açıklanmıştır. Çalışmanın amacı açıklandıktan sonra ölçek hasta tarafından doldurulmuştur. Hastanın tıbbi durumu ile ilgili veriler hasta dosyasından elde edilmiştir. Hasta ile görüşme ve Hastalığa Psikososyal Uyum-Öz Bildirim Ölçeğinin doldurulması yaklaşık dakika sürmüştür. Verilerin Değerlendirilmesi Verilerin istatistiksel analizi SPSS (Statistical Package for Social Sciences) programında yapılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde ortalama, medyan, yüzde ve standart sapma kullanılmıştır. Normal dağılıma uyan verilerde parametrik, normal dağılıma uymayan verilerin değerlendirilmesinde ise non-parametrik testler kullanılmıştır. Çalışma grubunun normallik dağılımını göstermek için Kolmogorov-Smirnov Testi kullanılmıştır. Değişik grup ortalamaları arasındaki farkın anlamlılığı t- testi, Mann Whitney U testi ve tek yönlü ANOVA-Kruskal Wallis Varyans testleri ile incelenmiştir. Farklı puan ortalamaları ise Spearman Sıra Korelasyon Analizi kullanılarak değerlendirilmiştir. BULGULAR Kişisel ve Hastalığa İlişkin Özelliklerin Dağılımı Yaş ortalaması 59.9±12.5 yıl (Dağılım aralığı=29-82) olan örneklem grubunun yarıdan fazlasını (%68 i) erkekler oluşturmuştur (Tablo 1 ve 2). Hastaların %88 i evli, %60 ı ilköğretim mezunudur. Araştırmaya katılan hastaların tamamına yakının yalnız yaşamadığı (%98) ve sağlık güvencesinin olduğu (%90) belirlenmiştir. Grubun gelir durumunu orta olarak algıladığı belirlenmiştir (Tablo 1). Hastalığa ilişkin özellikler incelendiğinde; hastaların kalp yetersizliği ile yaşam süresinin ortalama 65.8 ± aydır (Dağılım aralığı = 1-288) (Tablo 2). Grubun %80 nini yatarak, %20 sini ise ayaktan tedavi gören, %66 sını iskemik kaynaklı kalp yetersizliği olan hastalar oluşturmuştur. Kalp yetersizliği nedeniyle hastaneye yatış sayısı sorgulandığında, örneklem grubunun %10 unun hastaneye hiç yatmadığı, %34 ünün toplam 1 kez, %14 ünün 2 kez, % 42 sinin ise 3 kez ve daha fazla yattığı belirlenmiştir. Bu örneklem grubunun %10 unu NYHA fonksiyonel sınıfı I, %38 ini II, %52 ini ise III olan kalp yetersizliği hastaları oluşturmuştur (Tablo 1 ). 3

4 Akın ve Durna Tablo 1. Kişisel ve Hastalığa İlişkin Özelliklerin Dağılımı (n=50) Cinsiyet n (%) Kadın Erkek Medeni Durum Evli Dul 6 12 Eğitim Durumu Okur-yazar İlköğretim Yüksek öğretim Sağlık Güvencesi Yok 5 10 Var Yaşam şekli Yalnız yaşayanlar 1 2 Ailesi ile yaşayanlar İzlem/tedavi şekli Ayaktan Tedavi Yatarak Tedavi Kalp Yetersizliği Etiyolojisi Non-iskemik Iskemik Kalp Yetersizliği Nedeni ile Hastaneye Yatış Sayısı ve daha fazla NYHA Fonksiyonel Sınıf I 5 10 II III Tablo 2. Kalp Yetersizliği Süresi ve Yaşa İlişkin Ortalama, Medyan, Standart Sapma, Minimum ve Maksimum Değerlerin Dağılımı (n=50) Kalp Yetersizliği ile yaşam süresi (ay) x Med. ±SD Min. Max. 65,82 29,00 75, Yaş (yıl) 59,94 57,50 12, Psikososyal Uyuma İlişkin Veriler Hastaların hastalığa psikososyal uyum düzeyleri değerlendirildiğinde, genel anlamda psikososyal uyumlarının olumsuz yönde etkilendiği ( x =52.28 ±19.73), en olumsuz etkilenmenin ise mesleki-iş çevresi alanı, sosyal çevre ve psikolojik alanda olduğu saptanmıştır (Tablo 3). Tablo 3. Hastalığa Psikososyal Uyum-Öz Bildirim Ölçeğindeki Alt Grupların Madde Dağılımı, Ortalama, Medyan, Standart Sapma, Minimum ve Maksimum Değerleri (n=50) PAİS-SR Sağlık Bakımına Oryantasyon Madde Sayısı x Med. ±SD Min. Max Meslek/İş Çevresi Aile Çevresi Cinsel İlişkiler Geniş Aile İlişkileri Sosyal Çevre Psikolojik Alan Hastalığa Psikososyal Uyum Hastalığa psikososyal uyum ile cinsiyet karşılaştırıldığında; erkek hastalarda cinsel ilişkiler alanının daha fazla etkilendiği belirlenmiş olup (t=-2.30; p= 0.026), genel olarak hastalığa psikososyal uyum ve 4

5 C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006, 10(2) diğer alt boyutlar açısından cinsiyetler arasında ise anlamlı bir fark saptanmamıştır. Evli olmayan hastalarda daha fazla aile çevresi alanının (z MWU = -2.06; p= 0.040), evli hastalarda ise daha fazla cinsel ilişkiler alanın etkilendiği belirlenmiştir (z MWU = -3.69; p= ). Psikososyal uyumun eğitim düzeyine göre istatistiksel olarak anlamlı fark gösterdiği belirlenmiştir. Eğitim düzeyi düşük kişilerde eğitim düzeyi yüksek kişilere kıyasla aile ilişkileri alanının (F= 7.09; p= 0.002) ve total hastalığa psikososyal uyumun (F= 4.30; p= 0.019) daha fazla etkilendiği görülmüştür (Tablo 4). Hastalığa psikososyal uyum ile kalp yetersizliği süresi ve hastanın yaşı arasında istatistiksel açıdan anlamlı ilişki bulunmamıştır. Gelir durumu ile aile ilişkileri alanı arasında anlamlı bir ilişki olduğu (r s = ; p=0.012), gelir düzeyi daha iyi olan bireylerin aile çevresi alt grubuna uyumlarının daha olumlu yönde etkilendiği belirlenmiştir. Hastalığa psikososyal uyum ile kalp yetersizliği nedeni ile toplam hastaneye yatış sayısı arasındaki ilişki incelendiğinde, hastaneye 3 kez ve üzerinde yatan kişilerde hastaneye hiç yatmamış, ya da 1 veya 2 kez hastaneye yatan kişilere göre meslek/iş çevresi alanında daha ciddi boyutta etkilenme olduğu belirlenmiştir (χ KW =11.006; p=0.012). Ancak hastaneye yatış sayısına göre hastalığa genel olarak psikososyal uyumun ve diğer alt boyutlarının etkilenmediği görülmüştür (χ KW =6.845; p=0.077). Bu çalışmada NYHA fonksiyonel sınıfı arttıkça hastaların hastalığa genel psikososyal uyumlarının olumsuz yönde etkilenme düzeyinin arttığı saptanmıştır. NYHA fonksiyonel sınıfı III olan hastaların hastalığa genel psikososyal uyumlarının önemli derecede kötü olduğu, özellikle fonksiyonel sınıfı NYHA III olan hastalarda fonksiyonel sınıfı I ve II olan hastalara kıyasla meslek/iş alanının (χ KW = ; p= 0.002), aile çevresi alanının (χ KW = 9.331; p= 0.009), sosyal çevre (χ KW = 10.25; p= 0.006) ve psikolojik durumlarının (χ KW = 12.31; p= 0.002) daha fazla etkilendiği, buna ek olarak fonksiyonel sınıfı III olan hastalarda geniş aile ilişkileri alanının, sınıfı I olan hastalara kıyasla daha çok (χ KW = 8.71; p= 0.01) etkilendiği belirlenmiştir. Tablo 4. Hastalığa Psikososyal Uyumun Eğitim Düzeyi ile Karşılaştırılması (n=50) EĞİTİM DÜZEYİ Okur yazar (1) (n=10) İlköğretim mezunu (2) (n=30) Yüksek öğretim mezunu (3) (n=10) x ±SD x ±SD x ±SD F p Sağlık Bakımına Oryantasyon * Meslek/İş Çevresi * Aile Çevresi (3)# (3)# *** Cinsel İlişkiler * Geniş Aile İlişkileri * Sosyal Çevre * Psikolojik Alan * Hastalığa Psikososyal Uyum (3) # (3)# ** (1) okuryazarlar (2) orta öğrenimliler (3) yüksek öğrenimliler * p>0.05 ** p<0.05 *** p<0.01 (3)# Hangi gruba göre fark olduğunu işaret etmektedir. 5

6 Akın ve Durna TARTIŞMA Kalp yetersizliği hastalarının psikososyal uyum düzeyleri ve sorunlarının belirlenmesi, hastalığa uyumu arttıracak girişimlerin planlanmasında önem taşımaktadır. Kalp yetersizliği hastalarının sosyal ve psikolojik sorunlar yaşadıkları, emosyonel, fiziksel işlevlerin önemli düzeyde olumsuz etkilendiği (Carels ve ark. 2004; Dixon ve ark. 2000; Murberg ve ark. 1998) bildirilmiştir. Bu çalışmada, Dracup ve ark. ının çalışma sonuçları (1992) ile uyumlu olarak kalp yetersizliği hastalarında hastalığa genel olarak psikososyal uyumun olumsuz yönde etkilendiği saptanmıştır. Kalp yetersizliği hastalarının mesleki-iş hayatı, sosyal ilişkiler alanı ve psikolojik alanında belirgin düzeyde bozulma olduğu görülmüştür. Fonksiyonel sınıf yükseldikçe uyumun olumsuz yönde etkilediği belirlenmiştir. Çalışma bulguları, kalp yetersizliğinin önemi ve bu hastaların psikososyal uyumunun önemli boyutta etkilendiğini gözler önüne sermekte ve bu uyumu geliştirecek yaklaşımların gerekliliğini göstermektedir. Cinsel sorunlar kalp yetersizliği hastalarının sıklıkla karşı karşıya kaldıkları problemler arasında yer almaktadır. Jaarsma ve ark. ının (1996) 62 hasta ile gerçekleştirdiği araştırmada, hastaların yaklaşık ¾ ünde cinsel ilgi ve cinsel ilişki sayısında önemli düzeyde azalma olduğu, geri kalan grubun ise cinsellikten koptuğu bildirilmiştir. Kalp yetersizliği fonksiyonel sınıfı, cinsiyet, sosyo-kültürel düzey, yaş vb özelliklerin dikkate alınması cinsel sorunların giderilmesi için uygun destek ve danışmanlığın verilmesinde önem taşımaktadır. Ancak bu çalışmada, Majani ve ark. nın (1999) sonuçlarından farklı olarak kalp yetersizliği fonksiyonel sınıfı ile psikososyal uyumun cinsel ilişkiler alanı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmamıştır. Bu farklılığın her iki grubun demografik ve sosyal özelliklerindeki farklılıktan kaynaklandığı varsayılsa da bunun daha ayrıntılı olarak araştırılmasına gerek vardır. Kalp yetersizliği hastalarının psikososyal uyumu ile yaş, medeni durum ve cinsiyet arasındaki ilişkiye dair farklı sonuçlar olmasına rağmen hastalığa psikososyal uyumun bu değişkenlerden etkilenebileceği dikkate alınmalıdır. Bu çalışmada Dracup ve ark. ının (1992) çalışmasından farklı olarak, cinsiyet ve medeni durum ile psikososyal uyum arasında ilişki olduğu, cinsel ilişkiler alanın evli olan kişilerde ve erkek hastalarda daha fazla etkilendiği belirlenmiştir. Özellikle evli hastalarda ve erkeklerde cinsel alanın daha çok etkilenmesi hastaların hastalık nedeniyle cinsel aktivite sırasında sorun yaşam korkusu ile cinsel aktivitede bulunmaktan sakınmalarından kaynaklanabilmektedir. Eğitim seviyesinin uyum ile ilişki içinde olduğu ve yüksek eğitim düzeyinin uyumu arttırdığı bildirilmektedir (Rockwell ve Riegel 2001). Bu çalışmada eğitim durumu ile hastalığa psikososyal uyum arasında fark olduğu, eğitim durumu yükseldikçe hastalığa psikososyal uyumun daha olumlu etkilendiği görülmüştür. Eğitim düzeyi düşük hastalarda, psikososyal uyum ve aile çevresi alanının eğitim düzeyi yüksek hastalara kıyasla daha olumsuz etkilendiği belirlenmiştir. Bu bulgu yüksek eğitim düzeyinin hastalığa uyumu kolaylaştırdığı, dikkatin eğitim düzeyi düşük kişilere yoğunlaştırılması gerektiği ve kalp yetersizliği hastanın hastalığa uyumunun arttırılması için eğitimin ne kadar önemli olduğunu vurgulamaktadır. Bir çalışmada fonksiyonel durum ve hastalığın derecesinin, hastaneye yatışları etkilediği bulunmuştur (Schwarz ve Elman 2003). Psikososyal uyumsuzluk fiziksel sorunlar başta olmak üzere birçok sorun yaşanmasına ve sık hastane yatışlarına neden olmaktadır. Struthers ve ark. ı (2000) konjestif kalp yetersizliği hastalarında sosyalleşmede azalmanın kardiyak nedenlerle hastaneye yatışları arttırdığını bildirmiştir. Literatür ile tutarlı olarak bu çalışmada da psikososyal uyumu olumsuz yönde etkilenen kalp yetersizliği hastalarının hastaneye sık yattığı ve sık hastaneye yatan hastaların meslek-iş yaşamının daha çok etkilendiği belirlenmiş olup çalışma sonuçları hastaneye yatışları azaltmada psikososyal uyumun öneminin altını çizmektedir. Mesleki/iş çevresi alandaki olumsuz etkilenme hastaların ekonomik sorunlar yaşamalarını, bu durum da psikososyal uyumun olumsuz etkilenmesini kolaylaştırabilmektedir. Nitekim bu çalışma ile gelir düzeyi düştükçe psikososyal uyumun aile çevresi alt grubuna uyumun azaldığı görülmüştür. Mesleki/iş çevresindeki olumsuz etkilenme kalp yetersizliği hastalarının, özellikle hastaneye sık yatışların söz konusu olduğu hastaların ekonomik açıdan desteklenmeye ihtiyaç duyduklarına dikkat çekmektedir. Fonksiyonel durum (hastalığın ciddiyeti) birçok günlük yaşam aktivitesinin yerine getirilmesini etkilediğinden psikososyal uyumu da etkileyen bir değişken olarak ön plana çıkmaktadır. Murberg in bir çalışmasında hastalığın ciddiyeti (NYHA) ile sosyal işlevlerde bozulma arasında önemli pozitif bir ilişki 6

7 C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006, 10(2) belirlenmiştir (Murberg ve ark. 1998). Bu çalışmada, bazı çalışma sonuçları ile tutarlı olarak hastalığın fonksiyonel sınıfı arttıkça hastalığa psikososyal uyumun ve birçok alt boyutunun olumsuz yönde etkilendiği belirlenmiştir (Dracup ve ark. 1992; Durademir 1998; Majani ve ark. 1999; Moser ve Worster 2000). SONUÇ Çalışmalarda sosyal desteğin olumlu sağlık davranışlarının geliştirilmesi (Rockwell ve Riegel 2001) ve uyumun sağlanmasında önemli olduğu (Riegel ve Carlson 2002), psikososyal uyumun yaşam kalitesi ve yaşam biçimi değişiklikleri üzerinde olumlu etkisi olduğu (Sullivan ve Hawthorne 1996) bildirilmektedir. Kronik bir hastalık olan kalp yetersizliğinin birey, aile ve toplum üzerinde oluşturduğu olumsuz etkilerin azaltılması ve hastaların yaşam kalitesinin geliştirilmesi için hastalığa psikososyal uyumun arttırılması sürecinde hemşirelik bakımının çok önemli bir yeri vardır. Bu kapsamda hastaların bireysel ve hastalığa ilişkin özellikleri dikkate alınarak psikososyal uyumun değerlendirilmesi ve bu sonuçlar doğrultusunda kalp yetersizliği hastalarının psikososyal uyumlarını arttıracak yaklaşımların planlanması önem kazanmaktadır. Fonksiyonel durumları ciddi ve eğitim düzeyi düşük olan kalp yetersizliği hastalarının psikososyal uyumlarının ve bu tür sorunları ile baş edebilme yeteneklerinin geliştirilmesi için fiziksel, eğitsel, sosyal ve emosyonel destek verilmelidir. KAYNAKLAR Adaylar M (1995) Kronik Hastalığı Olan Bireylerin Hastalıktaki Tutum, Adaptasyon, Algı ve Öz-Bakım Yönelimleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. American Heart Association Heart Disease and Stroke Statistics; 2005 Update. Dallas, Tex; American Heart Association; Erişim: ACC/AHA 2005 Guideline Update for the Diagnosis and Management of Chronic Heart Failure in the Adult. A Report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Practice Guidelines (Writing Committee to Update the 2001 Guidelines for the Evaluation and Management of Heart Failure) erişim tarihi Antman EM, Gibbons RJ (2001) American College of Cardiology/American Heart Association Guidelines for the evaluation and management of chronic heart failure in the adult. American College of Cardiology and the American Heart Association. Inc. Retrieved September 08, 2002:3-49 from index.htm Baykal Y, Sağlam K, Yılmaz T ve ark. Kalp yetersizliği ve tedavisi, files/dersler/17.pdf erişim tarihi Carels RA, Musher-Eizenman D, Cacciapaglia H, Perez- Benitez CI, Christie S, O'Brien W (2004) Psychosocial functioning and physical symptoms in heart failure patients: a within-individual approach. J Psychosom Res, Jan; 56(1): Derogatis LR (1986) The Psychosocial Adjustment to Illness Scale (PAIS). J Psychosom Res, 30(1): Dixon T, Lim LL, Powell H et al. (2000) Psychosocial experiences of cardiac patients in early recovery: a communitybased study. J Adv Nurs, Jun; 31(6): Dracup K, Walden JA, Stevenson LW et al. (1992) Quality of life in patients with advanced heart failure. J Heart Lung Transplant, 11: Durademir AB (1998) Kronik kalp yetmezlikli hastaların yaşam kaliteleri ve öz bakım davranışları. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, İstanbul. Friedman MM, Griffin JA (2001) Relationship of physical symptoms and physical functioning to depression in patients with heart failure. Heart Lung, 30(2): Haworth JE, Moniz-Cook E, Clark AL et al. (2005) Prevalence and predictors of anxiety and depression in a sample of chronic heart failure patients with left ventricular systolic dysfunction. Eur J Heart Fail, Aug;7(5):803-8 Jaarsma T, Dracup K, Walden JA et al. (1996) Sexual function in patients with advanced heart failure, Heart Lung, 25: Majani G, Pierobon A, Giardini A et al. (1999) Relationship between psychological profile and cardiological variables in chronic heart failure. Eur Heart J, 20: Moser DK, Worster PL (2000) Effect of Psychosocial Factors on Physiologic Outcomes in Patients with Heart Failure. J Cardiovasc Nurs, 14(4): Murberg TA, Bru E, Aarsland T et al (1998) Social support, social disability and their role as predictors of depression among patients with congestive heart failure. Scand J Soc Med, 26(2):

8 Akın ve Durna Nalbantgil I (2003) Kalp yetersizliği: Kalp yetersizliğinin tanım ve epidemiyolojisi. K. Büyüköztürk, N Koylan (Ed.), Uniform Matbaacılık, 1. Baskı Riegel B, Carlson B (2002) Facilitators and barriers to heart failure self-care. Patient Education and Counseling, 46, Rockwell JM, Riegel B (2001) Predictors of self-care in persons with heart failure. Heart Lung, 30(1): Schwarz KA, Elman CS (2003) Identification of factors predictive of hospital readmissions for patients with heart failure. Heart Lung, 32(2): Scott LD, Setter-Kline K, Britton AS (2004) The effects of nursing interventions to enhance mental health and quality of life among individuals with heart failure. Appl Nurs Res,17(4): Struthers AD, Anderson G, Donnan PT et al. (2000) Social deprivation increases cardiac hospitalisations in chronic heart failure independent of disease severity and diuretic nonadherence. Heart, 83: Sullivan MJ, Hawthrone MH (1996) Nonpharmacologic interventions in the treatment of heart failure. J Cardiovasc Nurs, 10 (2):

Tip 1 diyabetli genç yetişkinlerin hastalığa psikososyal uyumları ve stresle başa çıkma tarzları

Tip 1 diyabetli genç yetişkinlerin hastalığa psikososyal uyumları ve stresle başa çıkma tarzları Tip 1 diyabetli genç yetişkinlerin hastalığa psikososyal uyumları ve stresle başa çıkma tarzları 1 Selda Çelik, 2 Meral Kelleci, 3 Dilek Avcı, 1 Elif Temel 1 İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi

Detaylı

KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN

KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ

Detaylı

HEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI

HEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI HEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI Burcu BAYRAK KAHRAMAN* Derya TÜLÜCE* Musa BALİ** Turgay ARINSOY** *Gazi Üniversitesi Sağlık

Detaylı

HEMODİYALİZ HASTALARININ GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ, YETİ YİTİMİ, DEPRESYON VE KOMORBİDİTE YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ

HEMODİYALİZ HASTALARININ GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ, YETİ YİTİMİ, DEPRESYON VE KOMORBİDİTE YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ HEMODİYALİZ HASTALARININ GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ, YETİ YİTİMİ, DEPRESYON VE KOMORBİDİTE YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ 22.10.2016 Gülay Turgay 1, Emre Tutal 2, Siren Sezer 3 1 Başkent Üniversitesi Sağlık

Detaylı

ÖRNEK BULGULAR. Tablo 1: Tanımlayıcı özelliklerin dağılımı

ÖRNEK BULGULAR. Tablo 1: Tanımlayıcı özelliklerin dağılımı BULGULAR Çalışma tarihleri arasında Hastanesi Kliniği nde toplam 512 olgu ile gerçekleştirilmiştir. Olguların yaşları 18 ile 28 arasında değişmekte olup ortalama 21,10±1,61 yıldır. Olguların %66,4 ü (n=340)

Detaylı

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results: ÖZET Amaç: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türde planlanan araştırmanın evrenini;; bir kız ve

Detaylı

İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi

İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi Y R D. D O Ç. D R. M İ N E İ S L İ M Y E TA Ş K I N B A L I K E S İ R Ü N İ V E R S İ T E S I TIP FA K Ü LT E S İ K A D I N H A S TA L I K L A R I V E D

Detaylı

AKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018

AKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018 AKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018 Lösemiye bağlı Psikososyal Geç Etkiler Fiziksel Görünüm (Saç

Detaylı

Bilim Uzmanı İbrahim BARIN

Bilim Uzmanı İbrahim BARIN ERCİYES ÜNİVERSİTESİ HASTANELERİNDE YATAN HASTALARIN HASTANE HİZMET KALİTESİNİ DEĞERLENDİRMELERİ Bilim Uzmanı İbrahim BARIN Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastaneleri AMAÇ Hasta memnuniyeti verilen

Detaylı

HEMODİYALİZ HASTALARINDA HUZURSUZ BACAK SENDROMU, UYKU KALİTESİ VE YORGUNLUK ( )

HEMODİYALİZ HASTALARINDA HUZURSUZ BACAK SENDROMU, UYKU KALİTESİ VE YORGUNLUK ( ) HEMODİYALİZ HASTALARINDA HUZURSUZ BACAK SENDROMU, UYKU KALİTESİ VE YORGUNLUK (2.0.20) Gülay Turgay, Emre Tutal 2, Siren Sezer Başkent Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Diyaliz Programı

Detaylı

ABSTRACT $WWLWXGHV 7RZDUGV )DPLO\ 3ODQQLQJ RI :RPHQ $QG $IIHFWLQJ )DFWRUV

ABSTRACT $WWLWXGHV 7RZDUGV )DPLO\ 3ODQQLQJ RI :RPHQ $QG $IIHFWLQJ )DFWRUV ÖZET Amaç: Araştırma, Aile Planlaması (AP) polikliniğine başvuran kadınların AP ye ilişkin tutumlarını ve bunu etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırma

Detaylı

HEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR

HEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR HEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR Feray Gökdoğan 1, Duygu Kes 2, Döndü Tuna 3, Gülay Turgay 4 1 British University of Nicosia, Hemşirelik Bölümü 2 Karabük

Detaylı

Bir Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesi Hemşirelerinde Yaşam Kalitesi, İş Kazaları ve Vardiyalı Çalışmanın Etkileri

Bir Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesi Hemşirelerinde Yaşam Kalitesi, İş Kazaları ve Vardiyalı Çalışmanın Etkileri Bir Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesi Hemşirelerinde Yaşam Kalitesi, İş Kazaları ve Vardiyalı Çalışmanın Etkileri Didem Yüzügüllü, Necdet Aytaç, Muhsin Akbaba Çukurova Üniversitesi Halk Sağlığı

Detaylı

YOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNİN İŞ YÜKÜNÜN BELİRLENMESİ. Gülay Göçmen*, Murat Çiftçi**, Şenel Sürücü***, Serpil Türker****

YOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNİN İŞ YÜKÜNÜN BELİRLENMESİ. Gülay Göçmen*, Murat Çiftçi**, Şenel Sürücü***, Serpil Türker**** YOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNİN İŞ YÜKÜNÜN BELİRLENMESİ Gülay Göçmen*, Murat Çiftçi**, Şenel Sürücü***, Serpil Türker**** *Fulya Acıbadem Hastanesi Sorumlu Hemşire, **Fulya Acıbadem Hastanesi Yoğun Bakım Sorumlu

Detaylı

Melek ŞAHİNOĞLU, Ümmühan AKTÜRK, Lezan KESKİN. SUNAN: Melek ŞAHİNOĞLU. Malatya Devlet Hastanesi Uzman Diyabet Eğitim Hemşiresi

Melek ŞAHİNOĞLU, Ümmühan AKTÜRK, Lezan KESKİN. SUNAN: Melek ŞAHİNOĞLU. Malatya Devlet Hastanesi Uzman Diyabet Eğitim Hemşiresi DİYABET HASTALARININ HASTALIK ALGI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ Melek ŞAHİNOĞLU, Ümmühan AKTÜRK, Lezan KESKİN SUNAN: Melek ŞAHİNOĞLU Malatya Devlet Hastanesi Uzman Diyabet Eğitim Hemşiresi Amaç: TURDEP-2

Detaylı

TEŞEKKÜR. Araştırmacı bu çalışmanın gerçekleşmesinde katkılarından dolayı aşağıda adı geçen kişi ve kuruluşlara içtenlikle teşekkür eder.

TEŞEKKÜR. Araştırmacı bu çalışmanın gerçekleşmesinde katkılarından dolayı aşağıda adı geçen kişi ve kuruluşlara içtenlikle teşekkür eder. IV TEŞEKKÜR Araştırmacı bu çalışmanın gerçekleşmesinde katkılarından dolayı aşağıda adı geçen kişi ve kuruluşlara içtenlikle teşekkür eder. Sayın Prof.Dr. Sevilay Şenol Çelik tez danışmanım olarak araştırmanın

Detaylı

HS-003. Nuray ŞAHİN ORAK (Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Hemşirelik Esasları Anabilim Dalı.

HS-003. Nuray ŞAHİN ORAK (Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Hemşirelik Esasları Anabilim Dalı. HS-003 Nuray ŞAHİN ORAK (Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Hemşirelik Esasları Anabilim Dalı. İstanbul) Sezgi ÇINAR PAKYÜZ (Celal Bayar Üniversitesi, Manisa Sağlık Yüksekokulu,

Detaylı

Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor?

Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor? Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor? Ebru Turgut 1, Yunus Emre Sönmez 2, Şeref Can Gürel 1, Sertaç Ak 1 1 Hacettepe

Detaylı

The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department

The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department 71 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 9, Sayı 17, Haziran 2009, 71-76 Müzik Eğitimi Anabilim Dalı Öğrencilerinin Başarılarına Etki Eden Değişkenler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Detaylı

HEMŞİRE TARAFINDAN VERİLEN EĞİTİMİN BESLENME YÖNETİMİNE ETKİSİ

HEMŞİRE TARAFINDAN VERİLEN EĞİTİMİN BESLENME YÖNETİMİNE ETKİSİ HEMŞİRE TARAFINDAN VERİLEN EĞİTİMİN BESLENME YÖNETİMİNE ETKİSİ Özlem Bulantekin Düzalan*, Sezgi Çınar Pakyüz** * Çankırı Karatekin Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu ** Celal Bayar Üniversitesi Manisa Sağlık

Detaylı

Kronik Böbrek Hastalarında Eğitim Durumu ve Yaşam Kalitesi. Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi

Kronik Böbrek Hastalarında Eğitim Durumu ve Yaşam Kalitesi. Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Kronik Böbrek Hastalarında Eğitim Durumu ve Yaşam Kalitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Giriş: Kaliteli yaşam; kişinin temel ihtiyaçlarını karşıladığı,

Detaylı

Prof. Dr. Azem AKILLI EÜTF Kardiyoloji İzmir

Prof. Dr. Azem AKILLI EÜTF Kardiyoloji İzmir Kalp yetersizliğine ine sahip yaşlılarda larda Nebivolol ü ün KARDİYAK SONUÇLARA (outcomes)) ve rehospitalizasyon üzerindeki etkileri Prof. Dr. Azem AKILLI EÜTF Kardiyoloji İzmir Hipertansiyonla Mücadele

Detaylı

Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK

Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK EYLÜL-2013 Bilgisayar, uzun ve çok karmaşık hesapları bile büyük bir hızla yapabilen, mantıksal (lojik) bağlantılara

Detaylı

Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Sağlık Akademisyenleri Dergisi 2014; 1(2):141-145 ISSN: 2148-7472 ARAŞTIRMA / RESEARCH ARTICLE Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Assessıng Nurses Level of Knowledge

Detaylı

HEMODİYALİZ HASTALARINDA HASTALIK ALGISI ÖLÇEĞİNİN KLİNİK SONUÇLAR İLE İLİŞKİSİ

HEMODİYALİZ HASTALARINDA HASTALIK ALGISI ÖLÇEĞİNİN KLİNİK SONUÇLAR İLE İLİŞKİSİ HEMODİYALİZ HASTALARINDA HASTALIK ALGISI ÖLÇEĞİNİN KLİNİK SONUÇLAR İLE İLİŞKİSİ DERYA DUMAN EMRE ERDEM Prof.Dr. TEVFİK ECDER DİAVERUM GENEL MERKEZ ÖZEL MERZİFON DİYALİZ MERKEZİ GİRİŞ Son yıllarda önem

Detaylı

SAĞLIK ÇALIŞANLARIN GÜVENLİĞİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER (TÜRKİYE NİN GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE BEŞ FARKLI HASTANE ÖRNEĞİ)

SAĞLIK ÇALIŞANLARIN GÜVENLİĞİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER (TÜRKİYE NİN GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE BEŞ FARKLI HASTANE ÖRNEĞİ) SAĞLIK ÇALIŞANLARIN GÜVENLİĞİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER (TÜRKİYE NİN GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE BEŞ FARKLI HASTANE ÖRNEĞİ) Yrd. Doç. Dr. Nilgün ULUTAŞDEMİR *, Öğr. Gör. Habip BALSAK ** * Avrasya Üniversitesi,

Detaylı

İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları 1. İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları

İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları 1. İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları 1 İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları İbrahim Üstünalp Mersin Üniversitesi İngilizce Öğretmen Adaylarının

Detaylı

TİP 1 DİYABETİ OLAN İNSÜLİN POMPASI KULLANAN BİREYLERE BAZAL İNSÜLİN DOZ DEĞİŞİKLİĞİ EĞİTİMİ VERMELİ MİYİZ?

TİP 1 DİYABETİ OLAN İNSÜLİN POMPASI KULLANAN BİREYLERE BAZAL İNSÜLİN DOZ DEĞİŞİKLİĞİ EĞİTİMİ VERMELİ MİYİZ? TİP 1 DİYABETİ OLAN İNSÜLİN POMPASI KULLANAN BİREYLERE BAZAL İNSÜLİN DOZ DEĞİŞİKLİĞİ EĞİTİMİ VERMELİ MİYİZ? Sacide Kılıç* Alime Selçuk Tosun** Elif Eliş* *Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi, Endokrinoloji

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Görev Kurum/Kuruluş Yıl Araştırma Görevlisi. Erzincan Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu

ÖZGEÇMİŞ. Görev Kurum/Kuruluş Yıl Araştırma Görevlisi. Erzincan Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Rabia SAĞLAM 2. Doğum Tarihi : 17. 10. 1984 3. Unvanı : Dr. Öğr. Üyesi 4. Öğrenim Durumu : Doktora Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Hemşirelik Atatürk Üniversitesi 2003-2007 Toplum

Detaylı

Kronik Kalp Yetersizliği Olan Hastaların İlaca Uyum, Diyete Uyum ve Bireysel İzlem Hakkındaki İnançlarının İncelenmesi

Kronik Kalp Yetersizliği Olan Hastaların İlaca Uyum, Diyete Uyum ve Bireysel İzlem Hakkındaki İnançlarının İncelenmesi Klinik Araştırma MN Kardiyoloji 24/2017 Kronik Kalp Yetersizliği Olan Hastaların İlaca Uyum, Diyete Uyum ve Bireysel İzlem Hakkındaki İnançlarının İncelenmesi Yrd.Doç.Dr. Nuray DAYAPOĞLU*, Yrd.Doç.Dr.

Detaylı

POSTPARTUM DEPRESYON VE ALGILANAN SOSYAL DESTEĞİN MATERNAL BAĞLANMAYA ETKİSİ

POSTPARTUM DEPRESYON VE ALGILANAN SOSYAL DESTEĞİN MATERNAL BAĞLANMAYA ETKİSİ POSTPARTUM DEPRESYON VE ALGILANAN SOSYAL DESTEĞİN MATERNAL BAĞLANMAYA ETKİSİ Sevil Şahin 1, İlknur Demirhan 1, Sibel Peksoy 1, Sena Kaplan 1, Gülay Dinç 2 1 Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sağlık Bilimleri

Detaylı

BAZI SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLER AÇISINDAN DİYABETLİ BİREYLERİN PSİKOSOSYAL UYUM DÜZEYLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

BAZI SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLER AÇISINDAN DİYABETLİ BİREYLERİN PSİKOSOSYAL UYUM DÜZEYLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA BAZI SOSYO-DEMOGRAFİK ÖZELLİKLER AÇISINDAN DİYABETLİ BİREYLERİN PSİKOSOSYAL UYUM DÜZEYLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA A Research on Psychosocial Adjustment Levels of Individuals with Diabetes in Terms of Some

Detaylı

HEMODĠYALĠZ HASTALARININ UMUTSUZLUK DÜZEYLERĠ

HEMODĠYALĠZ HASTALARININ UMUTSUZLUK DÜZEYLERĠ HEMODĠYALĠZ HASTALARININ UMUTSUZLUK DÜZEYLERĠ *Derya BaĢaran ** Özlem ġahin Altun *Diaverum Özel Merzifon Diyaliz Merkezi **Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Psikiyatri HemĢireliği AD GİRİŞ

Detaylı

Birgül BURUNKAYA - Uzman Adana İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanlığı Çalışan Sağlığı Birimi ANTALYA

Birgül BURUNKAYA - Uzman Adana İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanlığı Çalışan Sağlığı Birimi ANTALYA Sağlık Çalışanlarının Çalışan Güvenliği Uygulamalarından Memnuniyetleri ve İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Hakkındaki Bilgi Düzeyleri (Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği) Birgül BURUNKAYA - Uzman Adana

Detaylı

Normal ve Sezaryen Doğum Yapan Kadınların Doğum Konfor Düzeyine Göre Karşılaştırılması

Normal ve Sezaryen Doğum Yapan Kadınların Doğum Konfor Düzeyine Göre Karşılaştırılması Normal ve Sezaryen Doğum Yapan Kadınların Doğum Konfor Düzeyine Göre Karşılaştırılması Meryem METİNOĞLU Namık Kemal Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü Giriş Doğum kadın hayatında yaşanılan

Detaylı

Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Kişisel ve Mesleki Gelişim Yeterlilikleri Hakkındaki Görüşleri. Merve Güçlü

Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Kişisel ve Mesleki Gelişim Yeterlilikleri Hakkındaki Görüşleri. Merve Güçlü Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Kişisel ve Mesleki Gelişim Yeterlilikleri Hakkındaki Görüşleri Merve Güçlü GİRİŞ Öğretme evrensel bir uğraştır. Anne babalar çocuklarına, işverenler işçilerine, antrenörler

Detaylı

BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ

BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ Uluslararası 9. Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Kongresi 19-22 Ekim 2017 Antalya/Türkiye BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ Öznur KARA

Detaylı

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004 1 15 (3J 125-136 TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN ış TATMiN SEViYELERi Ünal KARlı, Settar KOÇAK Ortadoğu Teknik

Detaylı

Değişken Türleri, Tanımlayıcı İstatistikler ve Normal Dağılım. Dr. Deniz Özel Erkan

Değişken Türleri, Tanımlayıcı İstatistikler ve Normal Dağılım. Dr. Deniz Özel Erkan Değişken Türleri, Tanımlayıcı İstatistikler ve Normal Dağılım Dr. Deniz Özel Erkan Evren Parametre Örneklem Çıkarım Veri İstatistik İstatistik Tanımlayıcı (Descriptive) Çıkarımsal (Inferential) Özetleme

Detaylı

Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi

Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Giriş: Kronik Böbrek Hastalığı (KBH); popülasyonun

Detaylı

Psoriazis vulgarisli hastalarda kişilik özellikleri ve yaygın psikiyatrik tablolar

Psoriazis vulgarisli hastalarda kişilik özellikleri ve yaygın psikiyatrik tablolar Psoriazis vulgarisli hastalarda kişilik özellikleri ve yaygın psikiyatrik tablolar Emine Çölgeçen 1, Ali İrfan Gül 2, Kemal Özyurt 3, Murat Borlu 4 1 Bozok Üniversitesi Tıp Fakültesi, Dermatoloji Ana Bilim

Detaylı

Bariatrik cerrahi amacıyla başvuran hastaların depresyon, benlik saygısı ve yeme bozuklukları açısından değerlendirilmesi

Bariatrik cerrahi amacıyla başvuran hastaların depresyon, benlik saygısı ve yeme bozuklukları açısından değerlendirilmesi Bariatrik cerrahi amacıyla başvuran hastaların depresyon, benlik saygısı ve yeme bozuklukları açısından değerlendirilmesi Selçuk Özdin 1, Aytül Karabekiroğlu 2, Arzu Alptekin Aker 2, Recep Bolat 2, Servet

Detaylı

Table 1. Demographic and clinical characteristics of the patients

Table 1. Demographic and clinical characteristics of the patients 1 Table 1. Demographic and clinical characteristics of the patients Variables Results N mean±s.d. Age (years) 45,8±1,3 Gender Female 73 (44%) Male 93(56%) Hand dominance Right 147 (88,6%) Left 19 (11,4%)

Detaylı

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ Sibel AÇIŞLI 1 Ali KOLOMUÇ 1 1 Artvin Çoruh Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü Özet: Araştırmada fen bilgisi

Detaylı

Kanser tedavisi uzun süreli bir tedavi olup çoğu zaman. Hastanede Kemoterapi Alan Hastaların Yaşam Kalitesi ve Bunu Etkileyen Faktörler

Kanser tedavisi uzun süreli bir tedavi olup çoğu zaman. Hastanede Kemoterapi Alan Hastaların Yaşam Kalitesi ve Bunu Etkileyen Faktörler ARAŞTIRMA YAZISI / ORIGINAL ARTICLE Hemşirelik / Nursing Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi Cilt: 6 Sayı: 1 Ocak 2015 Hastanede Kemoterapi Alan Hastaların Yaşam Kalitesi ve Bunu Etkileyen Faktörler

Detaylı

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuç: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT The Evaluation of Mental Workload in Nurses Objective: Method: Findings: Conclusion:

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuç: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT The Evaluation of Mental Workload in Nurses Objective: Method: Findings: Conclusion: ÖZET Amaç: Yapılan bu çalışma ile Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Eğitim Hastanesinde görevli hemşirelerin zihinsel iş yüklerinin değerlendirilmesi ve zihinsel iş yükünün hemşirelerin sosyo-kültürel özelliklerine

Detaylı

Hemodiyaliz Hastalarının Psikolojik Dayanıklılık Durumları ve Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi

Hemodiyaliz Hastalarının Psikolojik Dayanıklılık Durumları ve Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi Hemodiyaliz Hastalarının Psikolojik Dayanıklılık Durumları ve Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi Öğretim Görevlisi Emine DANE Acıbadem Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Sunum Akışı

Detaylı

Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK

Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK EYLÜL-2013 Temel olarak bir bilgisayar, çeşitli donanım parçalarını bir araya getirip uygun bir çalışma platformunu

Detaylı

MELLİTUS HASTALIGI VE HEMŞİRELİK BAKıMı

MELLİTUS HASTALIGI VE HEMŞİRELİK BAKıMı ATATÜRK SAGLIK MESLEK LİsESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ SON SINIF ÖGRENCİLERİNİN DİABETES MELLİTUS HASTALIGI VE HEMŞİRELİK BAKıMı HAKKINDAKİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ Sibel KARA CA * ÖZET Bu araştırma İzmir

Detaylı

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET ABSTRACT

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET ABSTRACT Muğla Üniversitesi SBE Dergisi Güz 2001 Sayı 5 ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET Erdoğan GAVCAR * Meltem ÜLKÜ

Detaylı

İnmeli Hastaların Evde Bakımı: Bakım Verenler İçin Rehber

İnmeli Hastaların Evde Bakımı: Bakım Verenler İçin Rehber 128 İnmeli Hastaların Evde Bakımı: Bakım Verenler İçin Rehber Naile Bilgili*, Sebahat Gözüm** Özet Giriş: İnmeli hastaların rehabilitasyonunda evde bakım önemli bir unsur olup, bu hastaların bakımı son

Detaylı

SANAYİDE ÇALIŞAN GENÇ ERİŞKİN ERKEKLERİN YAŞAM KALİTESİ VE RİSKLİ DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİ

SANAYİDE ÇALIŞAN GENÇ ERİŞKİN ERKEKLERİN YAŞAM KALİTESİ VE RİSKLİ DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİ SANAYİDE ÇALIŞAN GENÇ ERİŞKİN ERKEKLERİN YAŞAM KALİTESİ VE RİSKLİ DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİ Yrd. Doç. Dr. Tahsin Gökhan TELATAR Sinop Üniversitesi SYO İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümü 28.03.2017 Uluslararası

Detaylı

Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi

Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi 186 Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi Filiz Kantek, Akdeniz Üniversitesi Antalya Sağlık Yüksekokulu, Antalya,Türkiye, fkantek@akdeniz.edu.tr

Detaylı

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir. ÖZET Üniversite Öğrencilerinin Yabancı Dil Seviyelerinin ve Yabancı Dil Eğitim Programına Karşı Tutumlarının İncelenmesi (Aksaray Üniversitesi Örneği) Çağan YILDIRAN Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler

Detaylı

MEME KANSERLİ KADINLARDA CİNSEL YAŞAM DEĞİŞİKLİKLERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ

MEME KANSERLİ KADINLARDA CİNSEL YAŞAM DEĞİŞİKLİKLERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ MEME KANSERLİ KADINLARDA CİNSEL YAŞAM DEĞİŞİKLİKLERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ Aytül Yüntem Uzm. Hem.Nermin Güdüloğlu Uzm. Hem.Ayşegül İnce Uzm.Hem.Elif Akbal Prof. Dr.Haluk Onat Prof. Dr. Necdet

Detaylı

HUZUREVĠ ÇALIġANLARININ TUTUM VE STRES VERĠLERĠNĠN DEĞERLENDĠRMESĠ

HUZUREVĠ ÇALIġANLARININ TUTUM VE STRES VERĠLERĠNĠN DEĞERLENDĠRMESĠ HUZUREVĠ ÇALIġANLARININ TUTUM VE STRES VERĠLERĠNĠN DEĞERLENDĠRMESĠ SOS. YELDA ġġmġġr PSK. ÖZGE KUTAY PSK. PINAR ULUPINAR Ġzmir, 2014 1 HUZUREVĠ EĞĠTĠMĠ VERĠ DEĞERLENDĠRMELERĠ 2013 yılında İBB Kadın Danışma

Detaylı

AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİNDE ÇALIŞMAKTA OLAN EBE VE HEMŞİRELERİN İLETİŞİM BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİNDE ÇALIŞMAKTA OLAN EBE VE HEMŞİRELERİN İLETİŞİM BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİNDE ÇALIŞMAKTA OLAN EBE VE HEMŞİRELERİN İLETİŞİM BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ The Evaluation of Midwives and Nurses Communication Skills, Who Work in the Family Health Center

Detaylı

HEMŞİRELERİN HASTALARA VERDİKLERİ EĞİTİMLERİN ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ

HEMŞİRELERİN HASTALARA VERDİKLERİ EĞİTİMLERİN ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ HEMŞİRELERİN HASTALARA VERDİKLERİ EĞİTİMLERİN ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ Zelha Türk*, Serpil Türker **, Pelin Gökoğlu***,Eda Ulutaş**** *Fulya Acıbadem Hastanesi Sorumlu Hemşire, **Fulya Acıbadem Hastanesi

Detaylı

ULUSLARARASI 9. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ KONGRESİ

ULUSLARARASI 9. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ KONGRESİ ULUSLARARASI 9. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ KONGRESİ SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN BOŞ ZAMAN AKTİVİTELERİNE VERDİKLERİ ANLAMIN VE YAŞAM DOYUMLARININ İNCELENMESİ: AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

Detaylı

Kronik Kalp Yetmezliği Olan Hastalarda Öz-Bakım Davranışlarının İncelenmesi Self-Care Behaviours Analysis of Patients with Chronic Heart Failure

Kronik Kalp Yetmezliği Olan Hastalarda Öz-Bakım Davranışlarının İncelenmesi Self-Care Behaviours Analysis of Patients with Chronic Heart Failure ARAŞTIRMA / RESEARCH İKÇÜSBFD Kronik Kalp Yetmezliği Olan Hastalarda Öz-Bakım Davranışlarının İncelenmesi Self-Care Behaviours Analysis of Patients with Chronic Heart Failure Ayşe AKBIYIK, Arş. Gör. 1,

Detaylı

Huzurevinde yaşayan yaşlı bireylerin yaşam ARAŞTIRMA kalitesi ve depresyon (Research düzeyleri Report) ve etkileyen faktörler

Huzurevinde yaşayan yaşlı bireylerin yaşam ARAŞTIRMA kalitesi ve depresyon (Research düzeyleri Report) ve etkileyen faktörler Huzurevinde yaşayan yaşlı bireylerin yaşam ARAŞTIRMA kalitesi ve depresyon (Research düzeyleri Report) ve etkileyen faktörler HUZUREVİNDE YAŞAYAN YAŞLI BİREYLERİN YAŞAM KALİTESİ VE DEPRESYON DÜZEYLERİ

Detaylı

ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR DERSİNE İLİŞKİN DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ

ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR DERSİNE İLİŞKİN DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR DERSİNE İLİŞKİN DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ Mehmet Akif YÜCEKAYA*, Mehmet GÜLLÜ* 1 İnönü Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü* İnönü Üniversitesi Spor Bilimleri

Detaylı

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ Doç. Dr. Deniz Beste Çevik Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı beste@balikesir.edu.tr

Detaylı

Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastaneleri

Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastaneleri YATAN HASTALARDA, HASTANE HİZMET KALİTESİNİN RETROSPEKTİF OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ ERCİYES TIP ÖRNEĞİ Uzm. İbrahim BARIN Prof. Dr. Murat BORLU Başmüdür Özcan ÖZYURT Müdür Aydemir KAYABAŞI İstatistikçi

Detaylı

HOŞGELDİNİZ. Diaverum

HOŞGELDİNİZ. Diaverum HOŞGELDİNİZ 1 HEMODİYALİZ HASTALARININ DİYALİZ KLİNİKLERİNDEN BEKLENTİLERİ Gizem AKYOL¹, Nergiz TEKYİĞİT¹,Ayşegül TEMİZKAN KIRKAYAK¹,Fatma KABAN²,Filiz AKDENİZ²,Tevfik ECDER²,Asiye AKYOL³ 1-Diaverum Özel

Detaylı

THE INVESTIGATION OF INFLUENCE FACTORS ON SELF-CARE AGENCY AND OUALITY OF LIFE ON HEMODIALYSIS PATIENTS

THE INVESTIGATION OF INFLUENCE FACTORS ON SELF-CARE AGENCY AND OUALITY OF LIFE ON HEMODIALYSIS PATIENTS Ege Tıp Dergisi (): 9-0, 00 HEMODİYALİZE GİREN HASTALARIN YAŞAM KALİTESİ ÜZERİNE ETKİLİ DEĞİŞKENLERİN İNCELENMESİ VE ÖZBAKIM GÜCÜ İLE BUNLAR THE INVESTIGATION OF INFLUENCE FACTORS ON SELF-CARE AGENCY AND

Detaylı

TEMEL EĞİTİMDEN ORTAÖĞRETİME GEÇİŞ ORTAK SINAV BAŞARISININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

TEMEL EĞİTİMDEN ORTAÖĞRETİME GEÇİŞ ORTAK SINAV BAŞARISININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ VERİ ANALİZİ, İZLEME VE DEĞERLENDİRME DAİRE BAŞKANLIĞI TEMEL EĞİTİMDEN ORTAÖĞRETİME GEÇİŞ ORTAK SINAV BAŞARISININ ÇEŞİTLİ

Detaylı

HEMŞİRELİK VE SAĞLIK MEMURLUĞU ÖĞRENCİLERİNİN ATILGANLIK DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ*

HEMŞİRELİK VE SAĞLIK MEMURLUĞU ÖĞRENCİLERİNİN ATILGANLIK DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ* ARAŞTIRMA HEMŞİRELİK VE SAĞLIK MEMURLUĞU ÖĞRENCİLERİNİN ATILGANLIK DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ* Filiz ADANA** Betül AKTAŞ*** Semra ERDAĞI**** Sevda ELİŞ**** Hicran ALKAN*** Özgü ULUMAN*** Alınış Tarihi:14.02.2008

Detaylı

Miyokart Enfarktüsü Geçirmiş Hastalarda Psikoeğitimin Psikososyal Uyum Üzerine Etkisinin Değerlendirilmesi

Miyokart Enfarktüsü Geçirmiş Hastalarda Psikoeğitimin Psikososyal Uyum Üzerine Etkisinin Değerlendirilmesi ORİJİNAL MAKALE / ORIGINAL ARTICLE 105 Miyokart Enfarktüsü Geçirmiş Hastalarda Psikoeğitimin Psikososyal Uyum Üzerine Etkisinin Değerlendirilmesi Evaluation of the Impact of Psychological Therapy/Education

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Yabancı Dil: İngilizce. Uluslararası dergilerde yayınlanan makaleler

ÖZGEÇMİŞ. Yabancı Dil: İngilizce. Uluslararası dergilerde yayınlanan makaleler ÖZGEÇMİŞ Adı : Derya Soyadı: : Özcanlı Atik Doğum Yeri : ADANA-Kozan Doğum Tarihi : 01.03.1981 Medeni Hali : Evli Tel: 0534 970 1568 E-posta: deryaatik@osmaniye.edu.tr EĞİTİM DURUMU: Mezun Olduğu Üniversite:

Detaylı

Obsesif KompulsifBozukluk Hastalığının Yetişkin Ayrılma Anksiyetesiile Olan İlişkisi

Obsesif KompulsifBozukluk Hastalığının Yetişkin Ayrılma Anksiyetesiile Olan İlişkisi Obsesif KompulsifBozukluk Hastalığının Yetişkin Ayrılma Anksiyetesiile Olan İlişkisi Dr. SiğnemÖZTEKİN, Psikolog Duygu KUZU, Dr. Güneş CAN, Prof. Dr. AyşenESEN DANACI Giriş: Ayrılma anksiyetesi bozukluğu,

Detaylı

HASTALARIN SİGORTALI OLMA DURUMLARI VE HASTA MEMNUNİYETİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ: ÖZEL HASTANE ÖRNEĞİ

HASTALARIN SİGORTALI OLMA DURUMLARI VE HASTA MEMNUNİYETİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ: ÖZEL HASTANE ÖRNEĞİ HASTALARIN SİGORTALI OLMA DURUMLARI VE HASTA MEMNUNİYETİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ: ÖZEL HASTANE ÖRNEĞİ Abdullah SOYSAL * Pınar ÖKE ** Fedayi YAĞAR *** Burhan KILIÇ *** Özet: Bu çalışmanın amacı hastaların

Detaylı

HEMŞİRELERİNİN UYGULADIKLARI HASTA EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Uzm. Hem. Aysun ÇAKIR

HEMŞİRELERİNİN UYGULADIKLARI HASTA EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Uzm. Hem. Aysun ÇAKIR HEMŞİRELERİNİN UYGULADIKLARI HASTA EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Uzm. Hem. Aysun ÇAKIR GİRİŞ Hasta eğitimi, sağlığı koruyan ve bireylerde davranış değişikliği geliştirmeye yardım eden öğrenim deneyimlerinin

Detaylı

ÖĞRETMENLER, ÖĞRETMEN ADAYLARI VE ÖĞRETMEN YETERLĠKLERĠ

ÖĞRETMENLER, ÖĞRETMEN ADAYLARI VE ÖĞRETMEN YETERLĠKLERĠ ÖĞRETMENLER, ÖĞRETMEN ADAYLARI VE ÖĞRETMEN YETERLĠKLERĠ Yrd. Doç. Dr. Sevinç MERT UYANGÖR ArĢ. Gör. Mevhibe KOBAK Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi OFMAE-Matematik Eğitimi Özet: Bu çalışmada

Detaylı

Özel Bir Hastane Grubu Ameliyathanelerinde Çalışan Hemşirelerine Uygulanan Yetkinlik Sisteminin İş Doyumlarına Etkisinin Belirlenmesi

Özel Bir Hastane Grubu Ameliyathanelerinde Çalışan Hemşirelerine Uygulanan Yetkinlik Sisteminin İş Doyumlarına Etkisinin Belirlenmesi Özel Bir Hastane Grubu Ameliyathanelerinde Çalışan Hemşirelerine Uygulanan Yetkinlik Sisteminin İş Doyumlarına Etkisinin Belirlenmesi Sibel Yıldırım*, İlknur İnanır**, Zerrin Kaya*** * Acıbadem Hastanesi,

Detaylı

Hastaların Hemşirelik Hizmetlerinden Memnuniyeti

Hastaların Hemşirelik Hizmetlerinden Memnuniyeti Kocatepe Tıp Dergisi Kocatepe Medical Journal 14: 69-75/Mayıs 2013 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / RESEARCH STUDY Hastaların Hemşirelik Hizmetlerinden Memnuniyeti Afyon Kocatepe Üniversitesi, Ahmet Necdet Sezer Araştırma

Detaylı

ÇALIŞMAYAN KADINLARIN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARI, SOSYAL GÖRÜNÜŞ KAYGISI VE FİZİKSEL AKTİVİTEYE KATILIMLARINI ENGELLEYEN FAKTÖRLER Zekai

ÇALIŞMAYAN KADINLARIN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARI, SOSYAL GÖRÜNÜŞ KAYGISI VE FİZİKSEL AKTİVİTEYE KATILIMLARINI ENGELLEYEN FAKTÖRLER Zekai ÇALIŞMAYAN KADINLARIN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARI, SOSYAL GÖRÜNÜŞ KAYGISI VE FİZİKSEL AKTİVİTEYE KATILIMLARINI ENGELLEYEN FAKTÖRLER Zekai PEHLİVAN*; Elif Nilay ADA*;Gizem ÖZTAŞ* *Mersin Üniversitesi

Detaylı

Şizofreni ve Bipolar Duygudurum Bozukluğu Olan Hastalara Bakım Verenin Yükünün Karşılaştırılması

Şizofreni ve Bipolar Duygudurum Bozukluğu Olan Hastalara Bakım Verenin Yükünün Karşılaştırılması Şizofreni ve Bipolar Duygudurum Bozukluğu Olan Hastalara Bakım Verenin Yükünün Karşılaştırılması Suat Yalçın, Sevda Bağ SBÜ Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh ve Sinir Hastalıkları EAH, 3.psikiyatri Kliniği,

Detaylı

14. ULUSAL HALK SAĞLIĞI KONGRESİ, 4-7 EKİM 2011 P220 CEZAEVİNDE BULUNAN MAHKÛMLARIN İLKYARDIM BİLGİ DÜZEYLERİ

14. ULUSAL HALK SAĞLIĞI KONGRESİ, 4-7 EKİM 2011 P220 CEZAEVİNDE BULUNAN MAHKÛMLARIN İLKYARDIM BİLGİ DÜZEYLERİ P220 CEZAEVİNDE BULUNAN MAHKÛMLARIN İLKYARDIM BİLGİ DÜZEYLERİ SÜMBÜLE KÖKSOY, EMİNE ÖNCÜ, ŞENAY ŞERMET, MEHMET ALİ SUNGUR Mersin Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu sumbulekoksoy@gmail.com Bildiri Konusu:

Detaylı

Tedaviye Başvuran İnfertil Çiftlerde Kaygı, Öfke, Başa Çıkma, Yeti Yitimi Ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi

Tedaviye Başvuran İnfertil Çiftlerde Kaygı, Öfke, Başa Çıkma, Yeti Yitimi Ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi Tedaviye Başvuran İnfertil Çiftlerde Kaygı, Öfke, Başa Çıkma, Yeti Yitimi Ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi Dr. Gülcan Güleç, DR. Hikmet Hassa, Dr. Elif Güneş Yalçın, Dr.Çınar Yenilmez, Dr. Didem

Detaylı

Sosyometri. Halk Sağlığı. Mart-2005

Sosyometri. Halk Sağlığı. Mart-2005 Sosyometri Halk Sağlığı Mart-2005 Jacob Levy Moreno (889-974) Mitterndorf Kampı, Viyana (92) Amerikan Hava Kuvvetleri (944) Hudson Islah Evi (963) Sosyometrinin amacı, bireylerin spontanlıklarını ve yaratıcılıklarını

Detaylı

BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİNDE ÇALIŞAN SAĞLIK ÇALIŞANLARININ RUHSAL SAĞLIK DURUMUNUN BELİRLENMESI VE İŞ DOYUMU İLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ

BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİNDE ÇALIŞAN SAĞLIK ÇALIŞANLARININ RUHSAL SAĞLIK DURUMUNUN BELİRLENMESI VE İŞ DOYUMU İLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİNDE ÇALIŞAN SAĞLIK ÇALIŞANLARININ RUHSAL SAĞLIK DURUMUNUN BELİRLENMESI VE İŞ DOYUMU İLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ Ercan AYDOĞDU Akdeniz Üniversitesi Hastanesi İşyeri Sağlık Birimi

Detaylı

Sık kullanılan istatistiksel yöntemler ve yorumlama. Doç. Dr. Seval KUL Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi

Sık kullanılan istatistiksel yöntemler ve yorumlama. Doç. Dr. Seval KUL Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Sık kullanılan istatistiksel yöntemler ve yorumlama Doç. Dr. Seval KUL Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyoistatistik AD Bşk. 1 Hakkımda 2 Hedef: Katılımcılar modülün sonunda temel istatistiksel yöntemler

Detaylı

Toplam Kalite Yönetimi Uygulamasının Yatan Hasta Memnuniyetine Etkisi: Altı Yıllık Kamu Hastanesi Deneyimi

Toplam Kalite Yönetimi Uygulamasının Yatan Hasta Memnuniyetine Etkisi: Altı Yıllık Kamu Hastanesi Deneyimi İstanbul Tıp Derg - Istanbul Med J 212;13(4):186-19 doi: 1.555/134.853.212.35119 KLİNİK ÇALIŞMA - ORIGINAL ARTICLE Toplam Kalite Yönetimi Uygulamasının Yatan Hasta Memnuniyetine Etkisi: Altı Yıllık Kamu

Detaylı

ÖNSÖZ. beni motive eden tez danışmanım sayın Doç. Dr. Zehra Özçınar a sonsuz

ÖNSÖZ. beni motive eden tez danışmanım sayın Doç. Dr. Zehra Özçınar a sonsuz i ÖNSÖZ Bu çalışma uzun ve zor, ancak bir o kadar da kazançlı bir sürecin ürünüdür. Öncelikle; bilgi ve deneyimleri ile bu süreçte bana yol gösteren, anlayışlı tutumuyla beni motive eden tez danışmanım

Detaylı

KRONİK HASTALIĞI OLAN BİREYLERİN UMUTSUZLUK DURUMLARININ İNCELENMESİ*

KRONİK HASTALIĞI OLAN BİREYLERİN UMUTSUZLUK DURUMLARININ İNCELENMESİ* KRONİK HASTALIĞI OLAN BİREYLERİN UMUTSUZLUK DURUMLARININ İNCELENMESİ* Naile BAYRAMOVA** Ayfer KARADAKOVAN*** ÖZET Araştırma kronik hastalığı olan erişkin bireylerin umutsuzluk durumunun incelenmesi, umutsuzluk

Detaylı

Omurilik Yaralanması Sonrası Sosyal Uyum Açısından Tıbbi Rehabilitasyonun Önemi HEM. MEDİHA GÜRGÖZE

Omurilik Yaralanması Sonrası Sosyal Uyum Açısından Tıbbi Rehabilitasyonun Önemi HEM. MEDİHA GÜRGÖZE Omurilik Yaralanması Sonrası Sosyal Uyum Açısından Tıbbi Rehabilitasyonun Önemi HEM. MEDİHA GÜRGÖZE Omurilik Yaralanması Sonrası Sosyal Uyum Açısından Rehabilitasyon Hizmetlerinin Önemi SUNUŞ Tıbbi Rehabilitasyonun

Detaylı

Yoğun Bakım Ünitesinde Yatan Ventilatörle İlişkili Pnömonili Hastalarda Serum C-Reaktif Protein, Prokalsitonin, Solubl Ürokinaz Plazminojen Aktivatör Reseptörü (Supar) Ve Neopterin Düzeylerinin Tanısal

Detaylı

AÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ

AÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ AÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ BARAN E 1, KOCADAĞ S 1, AKDUR R 1, DEMİR N 2, NUMANOĞLU

Detaylı

Sizofrenide Yasam Kalitesi. Prof. Dr. Köksal Alptekin, Dokuz Eylül Univ. Tip Fak. Izmir-TURKEY (SAYKAD 2004)

Sizofrenide Yasam Kalitesi. Prof. Dr. Köksal Alptekin, Dokuz Eylül Univ. Tip Fak. Izmir-TURKEY (SAYKAD 2004) Sizofrenide Yasam Kalitesi Prof. Dr. Köksal Alptekin, Dokuz Eylül Univ. Tip Fak. Izmir-TURKEY (SAYKAD 2004) Sizofreni: Temel Belirti Kümeleri Pozitif Sanri Varsani Dezorganize konusma Katatoni Sosyal/Mesleksel

Detaylı

Hastane çalışanlarında hasta bina sendromu ile iç ortam hava kalitesinin ilişkisi

Hastane çalışanlarında hasta bina sendromu ile iç ortam hava kalitesinin ilişkisi Hastane çalışanlarında hasta bina sendromu ile iç ortam hava kalitesinin ilişkisi İnci Arıkan 1, Ömer Faruk Tekin 1, Oğuzhan Erbaş 2 1 Dumlupınar Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı 2 Dumlupınar Üniversitesi

Detaylı

PARAMETRİK TESTLER. Tek Örneklem t-testi. 200 öğrencinin matematik dersinden aldıkları notların ortalamasının 70 e eşit olup olmadığını test ediniz.

PARAMETRİK TESTLER. Tek Örneklem t-testi. 200 öğrencinin matematik dersinden aldıkları notların ortalamasının 70 e eşit olup olmadığını test ediniz. PARAMETRİK TESTLER Tek Örneklem t-testi 200 öğrencinin matematik dersinden aldıkları notların ortalamasının 70 e eşit olup olmadığını test ediniz. H0 (boş hipotez): 200 öğrencinin matematik dersinden aldıkları

Detaylı

HALKLA İLİŞKİLER FAALİYETLERİNİN SAĞLIK HİZMETİ ALANLAR VE ÇALIŞANLAR TARAFINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ HASTANELERİ ÖRNEĞİ

HALKLA İLİŞKİLER FAALİYETLERİNİN SAĞLIK HİZMETİ ALANLAR VE ÇALIŞANLAR TARAFINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ HASTANELERİ ÖRNEĞİ HALKLA İLİŞKİLER FAALİYETLERİNİN SAĞLIK HİZMETİ ALANLAR VE ÇALIŞANLAR TARAFINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ HASTANELERİ ÖRNEĞİ Uzm. İbrahim BARIN Prof. Dr. Murat BORLU Başmüdür Özcan ÖZYURT

Detaylı

HASTALARDA YAŞAM KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ*

HASTALARDA YAŞAM KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ* KANSERLİ HASTALARDA YAŞAM KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ* Sevban ARSLAN** Nurgül BÖLÜKBAŞ*** ÖZET Araştırma kanserli hastaların am kalitesi ve am kalitesini etkileyen faktörleri değerlendirmek amacı ile

Detaylı

ÖĞRETMENLERE GÖRE MESLEK LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN REHBERLİK GEREKSİNİMLERİ

ÖĞRETMENLERE GÖRE MESLEK LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN REHBERLİK GEREKSİNİMLERİ M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi Yıl : 2005, Sayı 22, Sayfa : 171-184 ÖĞRETMENLERE GÖRE MESLEK LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN REHBERLİK GEREKSİNİMLERİ ÖZET M. Hülya KARAGÜVEN * Sibel CENGİZHAN

Detaylı

Gelişimsel Endişeler ve Kaçırılmış Fırsatlar. Tuba Çelen Yoldaş, Elif Nursel Özmert, Yıldırım Beyazıt, Bilge Tanrıkulu, Hasan Yetim, Banu Çakır

Gelişimsel Endişeler ve Kaçırılmış Fırsatlar. Tuba Çelen Yoldaş, Elif Nursel Özmert, Yıldırım Beyazıt, Bilge Tanrıkulu, Hasan Yetim, Banu Çakır Gelişimsel Endişeler ve Kaçırılmış Fırsatlar Tuba Çelen Yoldaş, Elif Nursel Özmert, Yıldırım Beyazıt, Bilge Tanrıkulu, Hasan Yetim, Banu Çakır Giriş Gelişimsel sorunlar bütün uluslarda önemli bir çocukluk

Detaylı

Gebelikte Ayrılma Anksiyetesi ve Belirsizliğe Tahammülsüzlükle İlişkisi

Gebelikte Ayrılma Anksiyetesi ve Belirsizliğe Tahammülsüzlükle İlişkisi Gebelikte Ayrılma Anksiyetesi ve Belirsizliğe Tahammülsüzlükle İlişkisi Dr. Sinem Sevil DEĞİRMENCİ Prof.Dr.Gökay AKSARAY Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD Giriş

Detaylı

Hastaların Sağlık Hizmetlerinden ve Hemşirelik Bakımından Memnuniyetlerinin Belirlenmesi

Hastaların Sağlık Hizmetlerinden ve Hemşirelik Bakımından Memnuniyetlerinin Belirlenmesi Araştırma / Research Article TAF Prev Med Bull 2012; 11(6): 717-724 Hastaların Sağlık Hizmetlerinden ve Hemşirelik Bakımından Memnuniyetlerinin Belirlenmesi [Determining the Level of Satisfaction of Patients

Detaylı

PARAMETRİK ve PARAMETRİK OLMAYAN (NON PARAMETRİK) ANALİZ YÖNTEMLERİ.

PARAMETRİK ve PARAMETRİK OLMAYAN (NON PARAMETRİK) ANALİZ YÖNTEMLERİ. AED 310 İSTATİSTİK PARAMETRİK ve PARAMETRİK OLMAYAN (NON PARAMETRİK) ANALİZ YÖNTEMLERİ. Standart Sapma S = 2 ( X X ) (n -1) =square root =sum (sigma) X=score for each point in data _ X=mean of scores

Detaylı