Resim 6.1: Sunu uygulamasını açma. Resim 6.2: Mevcut sunu belgesini açma

Transkript

1 A BAŞLANGIÇ Konuya Hazırlık 1. Bildiğiniz sunu hazırlama yazılımlarının adlarını yazınız. 2. PowerPoint programında sunu ve slayt hazırlamayla ilgili bildiklerinizi sınıf ortamında paylaşınız. PowerPoint, slayt ve sunu hazırlamak için kullanılan oldukça güçlü bir programdır. PowerPoint te hazırlanan slayt ve sunulara istenildiğinde canlandırma ve efekt eklenebilir. 1. SUNU UYGULAMASIYLA İLK ADIMLAR a. Sunu uygulamasını açma: PowerPoint i başlatmak için Başlat menüsünden Tüm Programlar seçeneği seçili iken Microsoft Office seçeneği içinde yer alan Microsoft PowerPoint 2007 seçeneği seçilir (Resim 6.1). Resim 6.1: Sunu uygulamasını açma a. Mevcut sunu belgesini açma: Daha önce kaydedilmiş bir PowerPoint sunusunu açmak için, PowerPoint açılır. Ofis düğmesi tıklanır ve açılan menüden Aç komutu seçilir. Ekrana Aç penceresi gelir. Açılacak dosya seçildikten sonra Aç düğmesi tıklanır, dosya açılmış olur (Resim 6.2). Resim 6.2: Mevcut sunu belgesini açma ek bilgi Mevcut bir sunu belgesini açmak için klavyeden Ctrl+O tuşlarına da basılabilir. c. Birden fazla sunu belgesini açma: PowerPoint te aynı anda birden fazla sunu belgesiyle çalışılabilir. Birden fazla sunu açmak için Office düğmesinden Aç komutu seçildikten sonra Aç penceresi açılır. Ardışık dosyalar, klavyeden Shift tuşu ile; ardışık olmayan dosyalar, Ctrl tuşuna basılarak açılır. 152

2 ç. Yeni bir sunu belgesi açma: PowerPoint açıkken yeni bir belge açmak için Office düğmesi tıklanır. Açılan menüden Yeni seçeneği seçilir, yeni sunu penceresi ekrana gelir. Boş sunu seçilerek oluştur düğmesi tıklanır. ek bilgi Klavyeden Ctrl+N tuşlarına basılarak da yeni bir sunu açılabilir. d. Sunu belgesini sabit diske (hard disk) ya da diskete kaydetme: Sunu dosyası içerisinde yapılan çalışmalar ve değişikliklerin kaybedilmemesi için kaydedilmesi gerekir. Dosya ilk defa kaydediliyorsa dosya adı ve kayıt yeri belirtilir. Sunu dosyasını kaydetmek için Office/ Kaydet düğmesi tıklanabilir, Hızlı Erişim Araç Çubuğu üzerinde bulunan Kaydet simgesi kullanılabilir ya da klavyeden Ctrl+S kısayoluyla kayıt işlemi gerçekleştirilebilir. e. Sunu belgesini farklı kaydetme: Çalışılan sunu farklı isimle veya farklı konumda kaydedilmek istendiğinde Ofis düğmesi tıklanır, açılan menüden Farklı Kaydet seçeneği seçilerek veya klavyeden F12 tuşuna basılarak kayıt işlemi gerçekleştirilir. f. Sunuyu farklı bir dosya biçimiyle kaydetme: Daha önce kaydedilmiş bir sunu, farklı dosya biçiminde de kaydedilebilir. Bunun için Ofis düğmesinden Farklı Kaydet seçilir. Farklı Kaydet penceresinden istenilen Kayıt Türü bölümünden istenilen dosya biçimi seçilerek Kaydet düğmesine tıklanır. g. Sunu belgesini kapatma: Kayıt işlemi tamamlandıktan sonra, tasarlanan sunuyu kapatmak için Ofis düğmesinden Kapat seçeneği seçilir. h. Yardım fonksiyonlarını kullanma: MS PowerPoint programında herhangi bir konuyla ilgili yardım almak gerektiğinde Yardım kullanılır. Yardım penceresini açmak için şerit üzerinde bulunan yardım düğmesi veya klavyeden F1 tuşu kullanılır. ı. Sunu uygulamasını kapatma: PowerPoint programını kapatmak için Ofis düğmesinden PowerPoint ten Çık seçeneği seçilebileceği gibi pencere denetim düğmelerinden Kapat düğmesi de kullanılabilir. 2. TEMEL AYARLARI YAPMA a. Sunu görünümlerini değiştirme: PowerPoint 2007 programında görünümü değiştirmek için görünüm sekmesinden Sunu Görünümleri grubu kullanılır. Sunu hazırlarken dört farklı görünüm vardır. Bunlar: Normal görünüm : Normal görünüm, sununun tasarlandığı asıl düzenleme görünümüdür. Slayt sıralayıcısı görünümü : Slayt Sıralayıcısı görünümü, slaytları küçük resim biçiminde gösteren bir görünümdür. Not sayfası görünümü : Notlar, normal görünümde slayt bölmesinin hemen altında yer alan notlar bölmesine yazabilir. Slayt gösterisi görünümü : Slayt gösterisi görünümü sununun izleyicilere gösterildiği görümümdür. b. Sunu görüntüsünü büyütme: PowerPoint programında sunun görünümünü büyütmek için Görünüm sekmesindeki Yakınlaştır grubundaki Yakınlaştır düğmesi kullanılır ya da Durum Çubuğu üzerinde bulunan Yakınlaştır çubuğu da kullanılabilir (Resim 6.3). Resim 6.3: Sunu görüntüsünü büyütme 153

3 c. Araç çubuğu görüntüsünü değiştirme: PowerPoint 2007 diğer ofis uygulamalarında olduğu gibi sekmeli bir yapıdan oluşmaktadır. Sık kullanılan komutlar için başlık çubuğu üzerinde Hızlı Erişim Araç Çubuğu bulunmaktadır. Araç çubuğu görüntüsünü değiştirmek için Hızlı Erişim Araç Çubuğu nu Özelleştir penceresinde yer alan komutlar eklenebileceği gibi daha fazla komut için Diğer Komutlar seçeneği de kullanılabilir (Resim 6.4). Resim 6.4: Araç çubuğu görüntüsünü değiştirme 3. BELGE ALIŞVERİŞİ PowerPoint te hazırlanmış bir belge ağ ortamında diğer bilgisayarlara gönderilebilir. E-Posta, İnternet faksı seçenekleri yardımıyla başka kullanıcılarla paylaşmak da gerekebilir. Belge alışverişi için Office düğmesi tıklanır. Açılan pencereden Gönder seçeneği tıklanır (Resim 6.5). Resim 6.5:Belge Alışverişi 154

4 Değerlendirme Soruları Aşağıdaki tümcelerin noktalı yerlerini doğru sözcüklerle doldurunuz. 1. PowerPoint programında sunun görünümünü büyütme işlemi. sekmesindeki grubundaki.. düğmesine tıklayarak yapılır. 2. Klavyeden.. kısa yoluyla program kapatılabilir. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız. 3. Aşağıdakilerden hangisi MS PowerPoint 2007 programında görünümü değiştirmek için Görünüm sekmesinde bulunan Görünüm düğmelerinden değildir? A) Not sayfası görünümü B) Normal görünüm C) Slayt sıralayıcısı görünümü D) Web düzeni E) Slayt gösterisi görünümü 4. Sunu belgesini sabit diske(hard disk) ya da diskete kaydetmek için klavyeden hangi tuşlar kullanılır? A) Ctrl+ C B) Ctrl+S C) Ctrl+V D) Ctrl+X E) Ctrl+A 5. Sunu belgesini kapatma ile sunu uygulamasını kapatma arasındaki farklar nelerdir? 6. PowerPoint belgesi hangi yollarla paylaşılır? 155

5 B TEMEL İŞLEMLER Konuya Hazırlık 1. Slaytlara eklenebilecek nesneler neler olabilir? Sunular bir veya daha fazla slayttan oluşabilir. Slaytlar; metin, grafik video ve ses içerebilir. Slaytlar bir araya gelerek sunuları oluşturur. 1. SUNU OLUŞTURMA a. Yeni bir sunu oluşturma: Yeni bir sunu oluşturmak için Ofis düğmesinden Yeni seçeneği seçilir. Gelen pencereden Boş Sunu seçeneği seçilebileceği gibi şablonlar veya ofis online şablonları kullanılarak da yeni bir sunu oluşturulabilir. b. Otomatik slayt düzeni biçimini seçme: PowerPoint te herhangi bir sunu hazırlamak için, boş slaytlar kullanılabildiği gibi programın hazır slayt düzenleri de kullanılabilir. PowerPoint içerisinde önceden tanımlanmış yerleşik slayt düzenleri bulunur. İsteğe ve gereksinimlere bağlı olarak özel düzenler oluşturulabilir ve bu düzenler diğer kişilerle paylaşılabilir. Giriş sekmesinden slaytlar grubu içerisinde yer alan Düzen düğmesi tıklanarak hazır slayt düzenlerinden herhangi birisi seçilerek mevcut slayta uygulanabilir (Resim 6.6). Resim6.6: Otomatik slayt düzeni biçimini seçme Resim 6.7: Metin ekleme c. Slayt düzenini değiştirme: PowerPoint ilk başlatıldığında Başlık Slaytı isimli düzen, varsayılan olarak açılır. Ancak bu düzeni değiştirmek mümkündür. Giriş sekmesinden Slaytlar grubu içerisinde yer alan Düzen düğmesi tıklanarak hazır slayt düzenlerinden herhangi birisi seçilerek slayt düzeni değiştirilebilir. ç. Metin ekleme: PowerPoint ilk açıldığında varsayılan slaytta yazı yazmak için iki metin kutusu eklenmiştir. Metin kutusu tıklandığında imleç, metin kutusunun içine yerleşir. Bu durumda kullanıcı, başlık ya da metin alanına istediği metni yazabilir ya da kopyalayabilir (Resim 6.7). Bunun dışında da herhangi bir yere metin eklemek gerektiğinde metin kutusu kullanılır. Slayta metin kutusu eklemek için Giriş sekmesinden Çizim grubundaki Metin kutusu düğmesi seçilir (Resim 6.8). Resim 6.8: Metin kutusu 156

6 d. Görüntü ekleme: Slayta görüntü eklemek için Ekle sekmesindeki Çizimler grubundan Resim ya da Küçük Resim düğmeleri kullanılabilir. Slayta eklenen resim, küçük resim olabileceği gibi dosyadan seçilmiş resim de olabilir. Küçük resim, ofis içinde yer alan resimlerdir. Resim seçeneği ise bilgisayara çeşitli kayıt cihazları veya İnternetten alınmış resimleri ifade eder. Küçük resim seçeneği seçildiğinde çalışma alanının sağ tarafında açılan küçük resim panelinden eklenmek istenilen resimle ilgili anahtar kelime metin kutusuna yazılır, Enter tuşuna basılır ya da Git düğmesine tıklanır (Resim 6.9). Resim 6.9: Görüntü ekleme Arama sonucunda ilgili resim bulunursa ya fare ile sürükle-bırak yöntemiyle ya da resmin üzerine çift tıklanarak resim slayt içerisine eklenir. Bilgisayarda yüklü herhangi bir resmi eklemek için ise Ekle sekmesinden Çizimler grubunda bulunan Resim düğmesi kullanılır. Resim ekle penceresi açılır. Buradan istenilen resmin konumu bulunur ve resim seçilerek slayt içerisine eklenir (Resim 6.10). Resim 6.10: Görüntü ekleme etkinlik Yeni boş bir sunu açınız ve İnternetten Sigaranın Zararları konulu sunu oluşturunuz. Her slaydınız için farklı slayt düzenleri seçiniz. f. Ana slayt kullanma: Ana slayt; başlıkların, alt başlıkların, madde imlerinin, alt bilgilerin, sayfa numarası alanlarının, tarih alanlarının yazı tipi stilinin, boyutunun ya da renginin düzenlemesini sağlar. Ana slayt kullanmak zaman kazandırır. Şöyle ki asıl slaytta bulunan aynı bilgileri birden çok slayda yazmanız gerekmez. Ana slayt oluşturmak için Görünüm sekmesi Sunu görünümleri grubundaki Asıl Slayt düğmesi tıklanır. Slayt düzenini isteğe göre seçtikten sonra Kapat bölümündeki Asıl Görünümü Kapat düğmesi seçilir. 157

7 2. METNI TAŞIMA, KOPYALAMA, SILME a. Kopyala ve yapıştır araçlarını kullanma: PowerPoint 2007 de metnin bir slayttan başka bir slayda kopyalanması mümkündür. Kopyalama ve yapıştırma işlemi için birden fazla yöntem bulunmaktadır. Bunlar: Giriş sekmesini kullanarak: Kopyalanacak metin seçilir. Giriş sekmesinde bulunan Pano grubundaki Kopyala düğmesi tıklanır. Metni yapıştırılacağı slayda konumladıktan sonra Pano bölümündeki Yapıştır düğmesi tıklanır. Kısayol menüsü kullanarak: Kopyalanacak metin seçilir. Farenin sağ tuşu tıklanıp açılan Kısayol menüsünden Kopyala komutu seçilir. Metni yapıştırılacak slayda konumladıktan sonra Kısayol menüsünden Yapıştır komutu seçilir. Klavye yardımıyla: Kopyalanacak metin seçilir. Klavyeden Ctrl+C tuşlarına basılarak metin kopyalanır. Metni yapıştırılacak slayda konumladıktan sonra klavyeden Ctrl+V tuşlarına basılarak metin yapıştırılır. b. Kes ve yapıştır araçlarını kullanma: PowerPoint 2007 de metnin kesilerek yapıştırılması için aşağıdaki yöntemler kullanılır: Giriş sekmesini kullanarak: Kesilecek metin seçilir. Giriş sekmesinde bulunan Pano grubundaki Kes düğmesi tıklanır. Metni yapıştırılacak slayda konumladıktan sonra Pano bölümündeki Yapıştır düğmesi tıklanır. Kısayol menüsü kullanarak: Kesilecek metin seçilir. Farenin sağ tuşu tıklanıp açılan Kısayol menüsünden Kes komutu seçilir. Metni yapıştırılacağı slayda konumladıktan sonra Kısayol menüsünden Yapıştır komutu seçilir. Klavye yardımıyla: Kesilecek metin seçilir. Klavyeden Ctrl+X tuşlarına basılarak metin kesilir. Metni yapıştırılacak slayda konumladıktan sonra klavyeden Ctrl+V tuşlarına basılarak metin yapıştırılır. c. Seçilmiş metni silme: PowerPoint te slayt üzerinde silme işlemi, metin seçildikten sonra klavyeden Delete ya da Backspace tuşlarına basılarak yapılır. 3. GÖRÜNTÜLERI KOPYALAMA, TAŞIMA VE SILME a. Kopyala ve yapıştır komutlarını kullanma: PowerPoint te metni kopyalayıp yapıştırmada kullanılan yöntemler ile görüntüleri kopyalayıp yapıştırmaktaki yöntemler aynıdır. b. Kes ve yapıştır komutlarını kullanma: PowerPoint te metinlerin kesilip yapıştırılmasında kullanılan yöntemler ile görüntülerin kesilip yapıştırılmasındaki yöntemler aynıdır. c. Seçilmiş görüntüyü silme: Görüntü seçildikten sonra klavyeden Delete ya da Backspace tuşlarına basılarak silme işlemi gerçekleştirilir. 4. SLAYTLARI KOPYALAMA, TAŞIMA VE SILME a. Kopyala ve yapıştır komutlarını kullanma: PowerPoint te bir slaytı kopyalayıp yapıştırmak için öncelikle Normal görünümdeyken slaytların olduğu sol bölümündeki slaytlar kısmı tıklanılır. Kopyalanacak slaytlar seçili iken Giriş sekmesindeki Pano grubundaki Kopyala düğmesi seçilir. Böylece seçili slayt ya da slaytlar panoya aktarılmış olur. Daha sonra slaytların ekleneceği sunu etkinleştirilir. Kopyalamak istenilen slaytın konumu tıklandıktan sonra Giriş sekmesindeki Pano grubundaki Yapıştır düğmesi seçilir. b. Kes ve yapıştır komutlarını kullanma: Normal görünümdeyken slaytların olduğu sol bölümündeki slaytlar kısmı tıklanılır. Kesilecek slaytlar seçili iken Giriş sekmesindeki Pano grubundaki Kes düğmesi seçilerek seçili slayt ya da slaytlar panoya aktarılır. Daha sonra slaytların ekleneceği sunu etkinleştirilir. Yapıştırılmak istenilen slayt ın konumu tıklandıktan sonra Giriş sekmesindeki Pano grubundaki Yapıştır düğmesi seçilir. 158

8 c. Slaytları yeniden sıralama: Hazırlanmış sunuda bütün slaytları görebilmek için Görünüm sekmesinden Sunu Görünümleri grubundaki Slayt Sıralayıcı düğmesi tıklanılır; ekrana gelen slaytlar sürükle-bırak yöntemiyle yeniden sıralanır (Resim 6.11). Resim 6.11: Slaytları yeniden sıralama ç. Seçilmiş slaytların silinmesi: Seçilmiş slaytları silmek için klavyeden Delete ya da Backspace tuşlarından birine basılması yeterlidir.... Değerlendirme Soruları Aşağıdaki tümcelerin noktalı yerlerini doğru sözcüklerle doldurunuz. 1. Kopyalanacak metin seçilir. Klavyeden tuşlarına basılarak metin kopyalanır. Metni yapıştırılacak slayda konumladıktan sonra klavyeden. tuşlarına basılarak metin yapıştırılır. 2. Sunu hazırlama programı içerisinde önceden tanımlanmış. yerleşik slayt düzeninden bulunur. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız. 3. Aşağıdakilerden hangisi MS PowerPoint programında, seçilmiş metni silmek için kullanılan tuşlardan biridir? A) Ctrl B) Backspace C) F12 D) CapsLock E) Esc 4. Aşağıdaki bilgilerden hangisi PowerPoint le ilgili doğru bir bilgi değildir? A) Metin kutusu tıklandığında imleç metin kutusunun içine yerleşir. B) MS PowerPoint 2007 programında metnin bir slayttan başka bir slayda kopyalama işlemi yapılabilir. C) MS PowerPoint programında metni kesip yapıştırmada kullanılan yöntemler ile görüntüleri kesip yapıştırmak aynı değildir. D) Kesme işlemi ile kopyalama işlemi aynı işlem değildir. E) Başlıkların, alt başlıkların, madde imlerinin, alt bilgilerin, sayfa numarası alanlarının, tarih alanlarının yazı tipi stilinin, boyutunun ya da renginin düzenlendiği slayt, ana slayttır. 5. Çalıştığımız slayda görüntü eklemenin yolları nelerdir? 6. Ana slayt kullanmanın ne gibi avantajları vardır? 159

9 C BİÇİMLEME Konuya Hazırlık 1. Metin biçimlendirme hakkında bildiklerinizi söyleyiniz. 2. Metin hizalama hakkında bildiklerinizi söyleyiniz. 1. METIN BIÇIMLEME a. Yazı tipini, biçimini ve ebadını değiştirme: PowerPoint te hazırlanan bir slayttaki metnin yazı tipi, biçimi ve boyutu değiştirilebilir. Bunun için aşağıdaki işlem adımları kullanılır: 1) Yazı tipi, biçimi ve boyutu değişecek olan metin seçilir (Resim 6.12). Resim 6.12: Yazı tipini, biçimini ve boyutunu değiştirme 2) Giriş sekmesinde bulunan Yazı Tipi grubu üzerinde yer alan düğmeler vasıtasıyla biçimlendirmeler gerçekleştirilir (Resim 6.13). Resim 6.13: Yazı tipini, biçimini ve boyutunu değiştirme b. Eğik, kalın ve altı çizili yazma: Slayt içindeki metinler; eğik (italik), kalın ya da altı çizgili yapılabilir. Eğik, kalın ve altı çizgili biçimleri uygulamak için öncelikle metin seçilmelidir. Giriş sekmesindeki Yazı tipi grubu üzerinde yer alan Kalın, İtalik ve Altı Çizgili düğmeleri bu işlemler için kullanılır. c. Metne gölge uygulama, alt simge ve üst simge kullanma: PowerPoint te yer alan slaytlara eklenmiş metinlere gölge yapmak için Giriş sekmesindeki Yazı tipi grubu üzerinde yer alan Metin Gölgesi düğmesi kullanılır. PowerPoint te slaytlara eklenmiş metinde alt simge ve üst simge kullanmak için Giriş sekmesi/yazı Tipi/Yazı tipi iletişim kutusu tıklanır. Ekrana gelen Yazı Tipi penceresinden üst simge ve alt simge seçilir (Resim 6.14). 160

10 Resim 6.14: Metne gölge uygulama, alt simge ve üst simge kullanma ç. Metne farklı renkler uygulama: PowerPoint te metinlere farklı renkler uygulanabilir. Yazılan metne farklı renkler uygulamak için Giriş sekmesindeki Yazı tipi grubundaki Yazı Tipi Rengi düğmesi kullanılır. Rengi değiştirilecek metin seçildikten sonra düğmenin yanında yer alan ok tıklanır, açılan renk paletinden istenilen renk seçilerek metnin rengi değiştirilir (Resim 6.15). Resim 6.15: Metne farklı renkler uygulama d. Metni hizalama: Slaytın içinde yer alan metinler; sola dayalı, sağa dayalı, iki yana yaslı ve ortalı olarak hizalanabilir. Metinleri hizalama işlemi Giriş sekmesi/paragraf bölümündeki düğmeler ile yapılır (Resim 6.16). Sola Hizala Ortala Sağa Hizala İki Yana Yasla Resim 6.16: Metni hizalama : Seçili paragraftaki metinleri sola hizalar. : Seçili paragraftaki metinleri ortaya hizalar. : Seçili paragraftaki metinleri sağa hizalar. : Seçili paragraftaki metinleri iki yana yaslar. ek bilgi Seçmiş olduğumuz bir metni sola hizalamak için klavyeden Ctrl+L, ortaya hizalamak için Ctrl+R, sağa hizalamak Ctrl+G, iki yana yaslamak için Ctrl+D tuşları kullanılır. 161

11 e. Satır boşluğunu ayarlama: Slaytlarda yer alan metinlerin satır boşluklarını belirlemek için Giriş sekmesinde bulunan Paragraf grubunun sağ alt köşesindeki Paragraf İletişim Kutusu tıklanır. Ekrana gelen Paragraf penceresindeki Girintiler ve Aralıklar bölümünden işlem yapılır (Resim 6.17). Resim 6.17: Satır boşluğu ayarlama f. Listeleri kullanma: PowerPoint te listeler oluşturmak, bu listelere madde işareti ve numara eklemek mümkündür. Madde işareti ve numara eklemek için Giriş sekmesi paragraf grubundaki Madde İşareti ve Numaralandırma düğmeleri tıklanır. 2. METIN KUTULARINI DEĞIŞTIRME a. Metin kutusunu yeniden boyutlandırma ve taşıma: Metin kutuları üzerinde herhangi bir işlem yapmak için kutunun seçilmesi gerekir. Metin kutusunun köşelerindeki küçük dairelerden metin kutusunun boyutu değiştirilebilir. Metin kutusu fare ile metin kutusunun etrafındaki çerçeveden tutularak slayt üzerinde istenilen yere sürüklenebilir (Resim 6.18). Resim 6.18: Metin kutusunu yeniden boyutlandırma ve taşıma b. Metin kutusunun çizgi kalınlıklarını, biçimini ve renklerini belirleme: Metin kutularının çizgi kalınlıkları, biçimleri ve renkleri değiştirilebilir. Öncelikle metin kutusu seçilerek aktif hâle getirilir. Daha sonra Biçim sekmesi/şekil Stilleri grubundan değişiklikler yapılabilir. Örneğin, metin kutusunun çizgi rengini değiştirmek için Biçim menüsünden Şekil Stilleri grubundan Şekil Anahattı düğmesi tıklanılır. Renk kutusundan herhangi bir renk seçilerek değişiklik yapılır (Resim 6.19). Resim 6.19: Metin kutusunun çizgi kalınlıklarını, biçimini ve renklerini belirleme 162

12 Değerlendirme Soruları Aşağıdaki tümcelerin noktalı yerlerini doğru sözcüklerle doldurunuz. 1. PowerPoint te hazırlanan bir slayttaki metnin yazı tipi, biçimi ve boyutunu değiştirmek için. sekmesinde bulunan grubu üzerinde yer alan düğmeler kullanılır. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız. 2. Aşağıdakilerden hangisi metinleri hizalamaya yarayan düğmelerden değildir? A) B) C) D) E) 3. PowerPoint te yer alan metinlere gölge eklemek için aşağıdakilerden hangisi kullanılır? A) B) C) D) E) 4. Çalıştığımız slaytta metin kutusunun çizgi kalınlıklarını, biçimini ve renklerini belirlemek için hangi işlem yapılır? 163

13 D GRAFİK VE ŞEMALAR Konuya Hazırlık 1. Slaytta eklenecek grafik ve şema çeşitleri neler olabilir? 2. Grafik ve şema biçimleme hakkında bildiklerinizi söyleyiniz. 1. ÇIZILMIŞ NESNELER PowerPoint 2007 den önceki ofis sürümlerinde bulunan araç çizim çubuğu yerine PowerPoint 2007 de çizim grubu oluşturulmuştur. Çizim grubundan şekil ve çizim eklenebilir, düzenlemeler yapılabilir. Çizim grubuna Giriş sekmesinden ulaşılır (Resim 6.20). Resim 6.20: Çizilmiş nesneler a. Slayt üzerinde farklı çizgi tiplerini ekleme: Giriş sekmesi Çizim grubundan farklı çizgi tipleri de eklenebilir. Çizgiler, Giriş sekmesi Çizim grubundan eklenilebileceği gibi Ekle sekmesinden Çizimler grubunda Şekiller düğmesi tıklanılarak da eklenebilir (Resim 6.21). Resim 6.21: Slayt üzerinde farklı çizgi tiplerini ekleme 164

14 b. Slayt içindeki çizgileri taşıma: Slayt içindeki çizgileri taşımak ve çizgilerin yerlerini değiştirmek mümkündür. Çizgiyi taşımak için farenin sol tuşu ile tutmak gerekir. Çizgi, fare ile tutulduğunda göstergeç dört başlı ok şekline gelecektir. Çizgi slayt üzerinde istenilen yere taşındıktan sonra tuş bırakılarak işlem tamamlanır. c. Satır rengini ve kalınlığını değiştirme: Slayt üzerine eklenilen çizginin rengini ve kalınlığını değiştirmek mümkündür. Rengi ve kalınlığı değiştirilecek çizgi, seçili hâle getirildikten sonra Giriş sekmesi Çizim grubundan Şekil Anahattı düğmesinin sağındaki ok tıklanır. Açılan renk kutusundan istenilen renk seçilir. Kalınlığı değiştirmek için açılan menüden Ağırlık seçeneğinden istenilen kalınlık değeri seçilir (Resim 6.22). Resim 6.22: Satır rengini ve kalınlığını değiştirme ç. Slayt üzerinde değişik biçimdeki şekiller ekleme: Slayda değişik biçimde şekil eklemek için Ekle sekmesi Çizimler grubundaki Şekiller düğmesi kullanılır. Şekiller düğmesine tıklandığında açılan menüden istenilen şekil seçilerek slayda eklenir (Resim 6.23). Resim 6.23: Slayt üzerinde değişik biçimdeki şekiller ekleme 165

15 d. Serbest çizilmiş bir çizgi ekleme: Hazırlanan bir slayda serbest çizgi eklemek için Ekle sekmesi Çizimler grubundan Şekiller düğmesi tıklanır. Açılan menüden Çizgiler bölümünden birini seçtikten sonra başlama noktası tıklanır. Daha sonra farenin sol tuşu bırakılmadan istenilen çizim yapılır, çizim bittiğinde sol tuş bırakılır (Resim 6.24). Resim 6.24: Serbest çizilmiş bir çizgi ekleme e. Çizilmiş şekilleri döndürme: Çizilmiş şekli, herhangi bir yöne döndürmek için öncelikle fareyle tıklayarak seçili hâle getirmek gerekir. Daha sonra şekil üzerinde yer alan yeşil döndürme noktası farenin sol tuşuyla tıklanır. Sol tuş bırakılmadan şekil istenilen yöne döndürülür (Resim 6.25). Resim 6.25: Çizilmiş şekilleri döndürme 166

16 f. Şeklin özelliklerini değiştirme: Çalışılan slayda eklenmiş şekle renk, çizgi ve boyut bakımından değişiklik yapmak mümkündür. Tüm bu işlemler Şekil Biçimlendir penceresinden yapılmaktadır. Şekil Biçimlendir penceresini açmak için şekil üzerinde farenin sağ tuşu tıklanır. Açılan menüden Şekil Biçimlendir komutu tıklanır (Resim 6.26). Resim 6.26: Şeklin özelliklerini değiştirme g. Gölge ekleme: Çalışılan slayda eklenmiş şekillere gölge efekti verilebileceği gibi bu başlık altında gölgenin rengi, efekti ve uzaklığı da ayarlanabilir. Gölge eklemek için Şekil Biçimlendir penceresinden Gölge düğmesi tıklanır. 2. ŞEMALAR a. Organizasyon şeması oluşturma: PowerPoint te slaytlara eklenen organizasyon şemaları görsel zenginliği artırmak açısından önemlidir. Slaytlara şema eklemek için Ekle sekmesi Çizimler grubundan SmartArt düğmesi tıklanır. Açılan pencereden istenilen şema seçilir (Resim 6.27, 6.28). Resim 6.27: Organizasyon şeması oluşturma etkinlik Resim 6.28: Organizasyon şeması Siz de boş bir slaytta ailenizle ilgili soy ağacınızı organizasyon şeması ile oluşturunuz. 167

17 b. Organizasyon şemasının yapısını değiştirme: Oluşturulan organizasyon şemasının yapısını değiştirmek için şemayı aktif hâle getirdikten sonra Tasarım sekmesinden Grafik Oluştur, Düzenler ve SmartArt Stilleri gruplarından değişiklik yapılabilmektedir. Örneğin oluşturulmuş organizasyon şemasına şekil eklemek için Tasarım sekmesi/grafik Oluştur grubu/ Şema Ekle düğmesi kullanılır. c. Farklı çeşitlerde şemalar oluşturma: PowerPoint te çalışılan slayta Hiyerarşi diyagram stilinin dışında, farklı stillerde şemalar SmartArt Grafiği Seç penceresinden oluşturulabilir. 3. ŞEKILLER VE DIĞER NESNELER a. Diğer dosyalardan görüntü aktarma: Slayda bilgisayarda bulunan başka bir dosyadan görüntü aktarılabilir. Bunun için Ekle sekmesi Çizimler grubundan Resim düğmesi seçilir. Açılan Resim Aç penceresinden görüntünün bulunduğu sürücü ve klasör seçilir. Aktarılacak görüntü seçildikten sonra pencerede yer alan Ekle düğmesi tıklanır (Resim 6.29). Resim 6.29: Diğer dosyalardan görüntü aktarma b. Görüntüyü yeniden boyutlandırma ve taşıma: Slayda aktarılan görüntüyü yeniden boyutlandırmak ya da başka bir alana taşımak için öncelikle fareyle seçilmesi gerekir. Seçilen görüntü sürüklenerek istenilen yere taşınabilir ya da üzerindeki noktalar tutularak istenilen boyuta ayarlayabilir. Görüntüyü döndürmek için görüntü üzerindeki yeşil tutamaçtan tutularak istenilen yöne döndürülebilir. c. Slayt üzerinde metin, tablo, grafik dosyaları gibi nesneleri aktarma: Slayda, bilgi vermek amacıyla metin eklenebilir. Boş bir sunu açıldığında yazı yazmak için iki tane metin kutusu eklenir. İstendiğinde slayt üzerinde herhangi bir yere metin kutusu eklenebilir. PowerPoint te metin kutusu eklemek için Ekle sekmesi Metin grubundan Metin Kutusu seçilir. Metin kutusunun üzerinde sağ tıklanarak açılan menüden Metni Düzenle seçilir. Slayt içerisine metin eklenmiş olur (Resim 6.30). e-ticaret nedir? Resim 6.30: Slayt üzerinde metin aktarma 168

18 Sunu içerisinde bilgilendirme esnasında tablolar kullanmak gerekebilir. Bir slayt içerisine tablo eklemek için Ekle sekmesi, Tablolar grubunda, Tablo düğmesi kullanılır. Tablo düğmesine tıklandığında açılan menüden istenirse kareler üzerinde fare ile hareket ederek istenilen satır ve sütun sayısında bir tablo slayda eklenmiş olur (Resim 6.31). Resim 6.31: Slayt üzerinde tablo aktarma Grafikler, birden fazla değişkenin birbirine göre durumunu kıyaslamak için kullanılan etkin yöntemlerden biridir. Sunular içerisinde de zaman zaman grafiklere ihtiyaç duyulur. Bir slayda grafik eklemek için Ekle sekmesi Çizimler grubundan Grafik düğmesi kullanılır. Grafik düğmesine tıklandığında açılan Grafik Ekle penceresinden grafik türlerinden biri seçilir (Resim 6.32). Resim 6.32: Slayt üzerinde grafik aktarma 169

19 PowerPoint te slayt üzerine herhangi bir nesneyi aktarmanın bir başka yolu da Ekle sekmesinde bulunan Metin grubundan Nesne düğmesidir. Nesne düğmesine tıklandığında ekrana Nesne Ekle penceresi gelir. Nesne türü, liste kutusundan eklenecek nesne seçilerek yeni nesne oluşturulabilir ya da bilgisayarda daha önceden hazırlanmış bir nesne kullanılabilir (Resim 6.33). Resim 6.33: Slayt üzerinde nesne aktarma ç. Ana slayt üzerinde aktarılmış nesneyi kopyalama: Ana slayt üzerinde aktarılmış nesneyi kopyalamak için nesnenin seçilmesi gerekir. Giriş sekmesi Pano grubundan Kopyala düğmesi seçilir. Böylelikle nesne kopyalanarak panoya aktarılmış olur. Panoya aktarılan nesne istenildiğinde başka slaytlara da yapıştırılabilir. d. Nesneye sınır efektleri ekleme: Slaytlara eklenen nesnelere sınır efekti verilebilir. Sınır efekti eklemek için öncelikle nesne seçili hâle getirilir. Daha sonra farenin sağ tuşu tıklanır. Açılan menüden Resim Biçimlendir seçeneği seçilir. Ekrana gelen Resim Biçimlendir penceresinden renk, boyut ve konum gibi özellikler değiştirilebilir (Resim 6.34). Resim 6.34: Nesneye sınır efektleri ekleme 170

20 Değerlendirme Soruları Aşağıdaki tümcelerin noktalı yerlerini doğru sözcüklerle doldurunuz. 1. Bir slayt içerisine tablo eklemek için... sekmesinde,.... grubunda,. seçilir. 2. Çalıştığımız slayda eklemiş olduğumuz şekle renk, çizgi ve boyut bakımından değişiklik yapmamız mümkündür. Tüm bu işlemler. penceresinden yapılmaktadır. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız. 3. PowerPoint te hazırladığımız slaytta Organizasyon şeması oluşturmak için Ekle sekmesinden hangi düğme kullanılır? A) Tablo B) Şema C) Grafik D) Çizim E) Resim 4. Aşağıdaki düğmelerden hangisi Ekle sekmesinde bulunmaz? A) B) C) D) E) 5. PowerPoint te slayta çizilmiş şekli döndürmek için nasıl bir yol izlenir? Anlatınız. 6. PowerPoint te Nesneye sınır efektleri eklemek için nasıl bir yol izlenir? Anlatınız. 171

21 E YAZDIRMA VE DAĞITMA Konuya Hazırlık 1. Slayt görünümleri hakkında bildiklerinizi söyleyiniz. 1. SLAYT YAPISI a. Slayt sunusu için uygun çıkış biçimi seçme: Slayt sunusunun uygun çıkış birimini seçmek için Tasarım sekmesi Sayfa Yapısı grubunda Sayfa Yapısı düğmesi tıklanır. Ekrana gelen Sayfa Yapısı penceresinde Slayt boyutu açılır kutusundan istenilen biçim seçilerek Tamam düğmesine tıklanır. b. Slayt görünümünü yatay ya da düşey olarak değiştirme: Hazırlanmış slaytın görünümünü yatay ya da dikey olarak değiştirmek için Tasarım sekmesi Sayfa Yapısı grubundan Sayfa Yapısı düğmesi kullanılır (Resim 6.35). Sayfa yapısı penceresinde yer alan Slayt bölmesinde Dikey ya da Yatay seçeneklerinden biri seçildikten sonra Tamam düğmesi tıklanır. 2. DAĞITIMA HAZIRLAMA Resim 6.35: Slayt görünümünü yatay ya da düşey olarak değiştirme a. Slaytlara notlar ekleme: PowerPoint te slayt sayfasının alt tarafında not eklemek için bir bölüm bulunmaktadır. Notlar sayfasının amacı; konuşmacının kısa notlarını, hatırlatmalarını yazmaktır. Slayda notlar eklemek için Görünüm sekmesi/ Sunu Görünümleri grubu/notlar Sayfası düğmesi tıklanır, notlar bölümü açılır. b. Slaytları numaralandırma: Hazırlanan bir sunuda yer alan slaytlara numara vermek için Ekle sekmesi Metin grubunda Slayt Numarası düğmesi tıklanır. Ekrana Altbilgi ve Üstbilgi penceresi açılır. Pencereden Slaytlar sekmesinde yer alan Slayt Numarası onay kutusu işaretlendiğinde slayt numarası eklenmiş olur (Resim 6.36). Resim6.36: Slaytları numaralandırma 172

22 c. Yazım kontrolü araçlarını kullanarak değişiklik yapma: Hazırlanan slaytta yer alan bütün metinler dil bilgisi kurallarına göre denetlenebilir, düzeltmeler ve değişiklikler yapılabilir. Bunun için Gözden Geçir sekmesi Yazım grubundan Yazım Denetimi düğmesi kullanılır (Resim 6.37). Resim 6.37:Yazım kontrolü araçlarını kullanarak değişiklik yapma ek bilgi Yazım kontrolünü açmak için, klavyeden F7 tuşu da kullanılabilir. 3. YAZDIRMA a. Slayt belgesini önizleme: Önizleme işlemi için Ofis düğmesi tıklanır, Yazdır seçeneğinde Baskı Önizleme seçeneği seçilebilir, Hızlı Erişim Araç çubuğunda bulunan Baskı Önizleme düğmesi de kullanılabilir (Resim 6.38). Resim 6.38: Slayt belgesini önizleme b. Slaytları çeşitli görünümlerde yazdırma: Slaytlar çeşitli görünümlerde yazdırılabilir. Bunun için Ofis düğmesi/yazdır seçeneği seçilir. Yazdırma penceresinde farklı yazdırma seçenekleri için Yazdırılacak açılır kutusu kullanılır. Slaytlar Slayt, Dinleyici Notları, Not Sayfası ve Anahat Görünümünde yazdırılabilir (Resim 6.39). Resim 6.39: Slaytları çeşitli görünümlerde yazdırma ek bilgi Yazdırma penceresini açmak için klavyeden Ctrl+P kısayolu da kullanılabilir. 173