ÜNİTE 6. ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz SEÇİLMİŞ İÇİNDEKİLER HEDEFLER SAĞLIKLI ÇOCUK İZLEMİ VE BAĞIŞIKLAMA

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ÜNİTE 6. ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz SEÇİLMİŞ İÇİNDEKİLER HEDEFLER SAĞLIKLI ÇOCUK İZLEMİ VE BAĞIŞIKLAMA"

Transkript

1 SAĞLIKLI ÇOCUK İZLEMİ VE BAĞIŞIKLAMA İÇİNDEKİLER Sağlıklı Çocuk İzlemi Fiziksel Gelişim Bağışıklama ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz SEÇİLMİŞ HEDEFLER Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Sağlıklı çocuk izlemi ve sıklığı Çocukluk dönemlerinde fiziksel gelişim basamakları Bağışıklama İzlemin ve bağışıklamanın önemini ÜNİTE 6 Bu ünitenin tüm yayın hakları Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi ne aittir. Yazılı izin alınmadan itenin tümünün veya bir kısmının elektronik, mekanik ya da fotokopi yoluyla basımı, yayımı, çoğaltımı ve ğıtımı yapılamaz.

2 SAĞLIKLI ÇOCUK İZLENİMİ VE BAĞIŞIKLAMA Sağlıklı Çocuk İzleme Fiziksel Değişim Bağışıklama İlk 24 saaat muayenesi Taburculuk öncesi muayene Hafta muayenesi gün ve 2. Ay izlemleri 3. ve 4. Ay muayeneleri 6.9. ve 12 ay muayeneleri 13 ve 36. Ay muayeneleri Kilo Alımı Boy Uzaması Baş Çevresi Vücut Bölümünün Oranları Hepatit B BCG (Verem) DaBT-İPAhib KPA KKK DaBT-İPA OPA 4-6 yaş izlemi Td 7-9 yaş izlemi Hepatit A yaş izlemi Suçiçeği Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 2

3 GİRİŞ Sağlıklı çocuk izlemi çocuk sağlığı ve hastalıklarının en önemli bileşenlerinden biridir. Çocuk sağlığı izlemi; tüm çocuklara verilmesi gereken ve çocuğun fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik hali içinde olup olmadığının değerlendirilmesidir ve öykü, fizik muayene, büyüme ve gelişmenin değerlendirilmesi, tarama, bağışıklama ve sağlık danışmanlığını kapsar. Bu izlem; hekim, aile, hekim dışı sağlık personeli iş birliği içinde yürütülmelidir ve koruyucu hekimlik uygulamalarının sunulduğu bir sağlık hizmetidir. Aşı ve sağlık eğitimi gibi hizmetleri içerir. Sağlıklı çocuk izleminin amacı; büyüme esnasında meydana gelebilecek aksaklıkları erken fark edip önlem almak, hastalık ve sakatlıkları önlemek, hastalıkların erken tanı ve tedavisini sağlamak, çocukluktan erişkin hayata taşınan hastalık yükünü azaltmak, bebek ve çocuk bakımının sürekli olmasını sağlanmak, çocuğun sağlıklı yetişmesi için aileye destek vermektir. Bunu aileye aşılama ve sağlık eğitimi ve aile planlaması konusunda danışmanlık vererek, taramalar hakkında bilgilendirme yaparak sağlar. Bir hastalığın önceden tespit edilmesi ve önlenmesi kalıcı hasarı önlemede büyük önem taşımaktadır. Örneğin; çocukta gelişen beslenme bozukluğu erken fark edilip tedavi edilirse kalıcı hiçbir soruna yol açmazken, geç fark edildiğinde bilişsel gelişimde bozukluk, davranış bozuklukları gibi kalıcı hasarlara yol açabilir. Sağlıklı çocuk izleminde hedeflenen; sağlığın geliştirilmesi ve desteklenmesidir. Bu bağlamda çocuğun sağlıklı büyümesi için aileye destek olmayı amaçlar. İzlemin sıklığının her çocuğun kendi gelişimine ve sağlık gereksinimine göre belirlenmesi esastır. SAĞLIKLI ÇOCUK İZLEMİ Sağlam çocuk için rutin önerilen tarama programında; doğumdan sonra ilk 24 saat içinde, taburcu olurken, günlerde, ilk 6 ay her ay, 6 ay ile 2 yaş arası üç ayda bir, 2-6 yaş arası altı ayda bir, 6 yaşından sonra yılda bir izlem önerilmektedir. Her izlemde çocuğun sağlık ve gelişim öyküsü alınır, kontrollerde açık uçlu sorular sorulur, bu şekilde aile içindeki problemlerin daha kolay açığa çıkarılması hedeflenir. Örneğin; Bebeğinizle ilgili kaygılarınız nelerdir? Son görüşmemizden bu zamana bebeğinizle ilgili ne gibi değişiklikleri fark ettiniz? bu şekilde aile ile uygun bir iletişim kurulduktan sonra ayrıntılı fizik muayenesi yapılır, büyüme ve gelişmesi değerlendirilir, aşılar ve diğer taramalar yapılır, aile bilgilendirilmesi yapılır, kazalardan korunma, aile içi ve çevresel konular hakkında danışmalık verilir. Verilen danışmanlık sağlığın desteklenmesi ve hastalıkların önlenmesi için yaş aralıklarına göre değişkenlik göstermektedir. Danışmanlık hizmeti görsel ve basılı materyaller ile desteklenmelidir. İlk 24 saat muayenesi: Bebek muayene öncesi tam olarak soyulmalıdır. Bebeğin öncelikle solunumu değerlendirilir. Takibine, inleme, siyanoz, düzensiz solunum olup olmadığı değerlendirilir. Cilt rengine bakılır sarılık, morluk, döküntü, şişlik olup olmadığına bakılır. Doğumsal anomali varlığı, kas tonusu, yenidoğan refleksleri ve hareketleri değerlendirilir. Göbek ve göz bakımı değerlendirilir. Doğumda K vitamini ve hepatit B aşısının yapıldığı sorgulanmalıdır. Bebeği etkileyebilecek risk faktörleri (koryoamniyonit, erken membran rüptürü, annede Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 3

4 diyabet varlığı gibi) sorgulanır. Anne ten tene temas emzirme konusunda teşvik edilir. Taburculuk öncesi muayene: Normal vajinal yolla doğan bebekler 24 saat, sezeryanla doğan bebekler 48 saat hastanede takip edilmelidir. Taburculuk öncesi bebeğin vital bulgular en az 12 saat stabil olmalıdır. Bebeğin idrar ve gayta çıkışının olduğu gözlenmelidir. Bebeğin tarama programı için kanının alınmış olduğu, hepatit B aşısı ve K vitamininin yapılmış olduğu kontrol edilmelidir. Bebeğe ayrıntılı bir şeklide fizik muayene yapılır. Hipoglisemi ve hiperbilüribinemi değerlendirilmesi yapılır. İşitme testi ya taburculuk öncesi yapılmalı ya da taburculuk sonrası için planlanması yapılmalıdır. Hasta doğumsal kalça displazisi açısından risk taşıyorsa taburculuk öncesi kalça ultrasonu için randevusu alınmalıdır. Eğer risk taşımıyorsa rutin tarama için yönlendirilmelidir. Anneye; anne sütünün önemi, emzirmenin faydaları, emzirme sıklığı ve göbek bakımı hakkında danışmalık verilmelidir. Göbek bağı düşene kadar göbek çevresi kuru kalmak şartıyla yıkanabilir ancak bu şekilde banyo yaptırmak zor olabileceğinden bebeğin yıkanmaması daha sonra ise her gün yıkanması önerilir. Ateş, sarılık, uykuya meyil gibi acil doktora başvurması gereken durumlar hakkında bilgilendirilir. Ayrıca aile ev kazalarından korunma hakkında da bilgilendirilmelidir. Bebek taburcu edilmeden önce aşı kartı ve doğum raporu düzenlenip aileye verilmelidir. Bebek ve anne kayıtları özenle tutulmalı ve kayıt sisteme not edilmelidir. Doğumdan sonra ilk hafta içinde aile hekimi kontrol aileye söylenerek taburcu edilir. Doğumdan sonraki ilk hafta içinde yapılan muayene: Anne ve bebek karşılanır uygun bir iletişim kurulur. Kontrol muayenede bebeğin doğum bilgileri, gebelik öyküsü sorgulanır ve kayıt tutulur. Emzirmenin nasıl gittiği sorulmalıdır. Bebek soyularak ayrıntılı bir fizik muayene yapılır. Bebeğin kilosu, baş çevresi, boyu, fontanel genişliği ölçülerek kaydedilmelidir. Anneye emzirme, göbek bakımı, bebek bakımı, ev kazaları, aşılama hakkında danışmanlık verilmelidir. Annece hastaneye başvurması gereken acil durumlar (ateş, emmeme, uykuya meyil gibi) anlatılmadır. Ayrıca anne lohusa izlemi için yönlendirilmelidir. Ücretsiz D vitamini kullanmalı önerilmeli ve 15 günlükken kontrol için çağrılmalıdır Gün ve 2 ay izlemleri: Kayıt sisteminde bilgiler kontrol edilir eksik varsa tamamlanır. D vitamini kullanımı ve aşılama durumu sorgulanmalı. Her muayenede olduğu gibi bebek soyularak ayrıntılı bir fizik muayene yapılır. Boy, kilo, baş çevresi, fontanel genişliği ölçülerek kaydedilmelidir. Term bebeklerde 2, preterm bebeklerde 3 haftayı geçtiği halde sarılık devam ediyorsa uzamış sarılık açısından değerlendirilmelidir. 41. Gün izleminde kalça çıkıklığı için ultrason yapılmalıdır. Daha önceki izlemlerde gözlenen bir sorun varsa tekrar değerlendirilir. Bebek prematür ya da düşük doğum ağırlıklı ise demir proflaksisi 2 aylıkken başlanmalıdır. Hasta taburculukta 3 aylık kontrol için çağrılmalıdır. 3. ve 4. Ay muayeneleri: Her muayene başında olduğu gibi aile ile uygun bir iletişim sağlanır daha önce yapılan kontroller sorgulanır; işitme testi, kalça ultrasonu, D vitamini kullanımı gibi eksiklik varsa tamamlanmaya çalışılır. Bebeğin Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 4

5 ayrıntılı şekilde fizik muayenesi yapılır. Kilosu, boyu, baş çevresi, fontanel genişliği kaydedilir. Arka fontanel ortalama 6-8 haftada kapanır. D vitamini eksikliğinde raşitizm görülür. Raşitizm en sık 4 ay ile 3 yaş arasında görüldüğü unutulmamalı ve bu zaman aralığında raşitiz açısından bebek değerlendirilmelidir. 4. Aydan itibaren rutin ve ücretsiz olarak demir proflaksisi başlanır. Hasta 6. ayda kontrole çağırılmalıdır. 6.,9. Ve 12. Ay muayeneleri: Bebeğin aşıları, D vitamini ve demir kullanımı bu kontrollerde mutlaka sorgulanmalıdır. Sağlık Bakanlığı tarafından 12. aya kadar ücretsiz D vitamini damlaları dağıtılmaktadır. Her muayenede olduğu gibi ayrıntılı fizik muayene yapılır boy, kilo, baş çevresi, fontanel genişlikleri sisteme kaydedilir. 9. ayda ek olarak bebeğin hemoglobin değeri ölçülüp sisteme kaydedilmelidir. 6. Aydan sonra anneye ek gıdaya geçiş ile ilgili bilgilendirme yapılıp danışmalık verilmelidir. Bebek 3 ay sonra kontrol planlanarak taburcu edilmelidir ay arası kontrol muayeneler: Bebekler bu dönemde 6 ayda bir kontrole çağrılmalıdır. Diğer kontrol muayenelere ek olarak 2 yaşında hiperlipidemi açısından risk faktörleri değerlendirilmelidir. Üç yaş kontrolünde tansiyon ölçümü ve görme keskinliği muayenesi yapılarak kaydedilmelidir. Bu dönemde aileler tuvalet eğitimi ve kazalardan korunma konusunda bilgilendirilmelidir. 6 ay sonrası için kontrol muayeneye çağrılmalıdır. 4-6 yaş arası sağlıklı çocuk izlemi: Bu dönemde yılda bir kontrol yapılmalıdır. Diğer kontrollere ek olarak 5. yaşta anemiyi değerlendirmek için hemoglobin kontrolü yapılmalıdır. Bir yıl sonrası için kontrol muayeneye çağrılmalıdır. 7-9 yaş arası sağlıklı çocuk izlemi: Bu dönemde yılda bir kontrol yapılmalıdır. İlkokul 1. Sınıfta görme ve işitme taramasının yapılıp yapılmadığı sorgulanmalıdır yaş arası ergen izlemi: Bu yaş aralığında da yılda bir kontrol yapılmalıdır. Bu dönem yaş erken ergenlik, yaş orta ergenlik, yaş geç ergenlik dönemi olmak üzere üç bölüme ayrılır. Bu üç dönemde bir kez hemoglobin kontrolü yapılmalıdır. Uygun iletişim hem aile hem de çocuk ile kurulmalıdır. Fizik muayenede puberte bulguları için Tanner evrelemesi kullanılır. Bu dönemde çocuğa cinsel büyüme ve gelişme, üreme sağlığı hakkında bilgilendirilmelidir. Aileye şiddet davranışları, sigara ve alkol kullanımı ile ilgili danışmalık verilmelidir. Çocuğun ve ailenin soruları cevaplanmalı bir sonraki kontrol planlanmalıdır. Tablo Sağlıklı Çocuk İzlemi Özet Tablo İŞLEM YAŞ Yenidoğa İlk hafta 15. Gün 41. Gün 2. Ay 3. Ay 4. Ay 6. Ay 9. Ay 12. Ay 18. Ay 24. Ay 30. Ay 3. Yaş 4. Yaş 5. Yaş 6. Yaş 7-9 Yaş Ölçümler Baş çevresi ölçümü Boy ölçümü Ağırlık ölçümü Beden kitle Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 5

6 Duyusal taramalar endeksi Kan basıncı değerlendirmesi İşitme değerlendirmesi Görme taraması * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * + * + * * + * * * * * * * * * * * * + * * + * * * * Fiziksel değişimin değerlendirilme si Sosyal davranışsal değerlendirme HEADSS değerlendirmesi Otizm spektrum bozukluğu değerlendirme Fizik muayene Yenidoğan + + topuk kanı taraması Bağışıklama + * * + + * + + * * * * * + * + * * GKD taraması * * * + Hb/Htc ölçümü Hiperlipidemi risk değerlendirmesi D vitamini desteği Demir desteği * Diş sağlığı Danışmanlık Mutlaka yapılacak *Değerlendirme sonucunda gerekirse yapılacak HEADSSS: Home (ev), Education/Employement (Eğitim/İş), Eating (Yeme tutumu), Activities (akranlarla aktivite), Drugs (Madde kullanımı), Sexuality (Cinsellik), Suicide/depression (İntihar ve depresyon) ve Safety (güvenlik) Gelişimsel değerlendirme Prosedürler Sağlıklı çocuk izleminde önerilen bakım ve taramalar hakkında kısaca bilgi vermek gerekirse; Göz bakımı: Doğum esnasında annenin serviksinde bulunan mikroorganizmalar bebeğin gözlerine temas edip körlükle sonuçlanabilecek hastalıklara yol açabilir. Gonokokal oftalmiyi önlemek için doğumdan hemen sonra göz çevresi diatile su ile silindikten sonra göz kapakları açılarak göze eritromisin %0,5 göz pomad veya %2,5 luk povidone iodine veya azitromycin göz damlası damlatılır. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 6

7 Göbek bakımı: Aileye göbeğin kuru tutulması gerektiği doktor önerisi olmadığı sürece bir şey sürmemesi ve bebeğin alt bezinin göbek bağı üste kalacak şekilde bağlanması gerektiği anlatılmalıdır. Göbek bağı ortalama 7 ile 14 gün arasında düşer bu süre zarfında göbek çevresi kuru kalmak şartıyla yıkanabilir ancak bu şekilde banyo yaptırmak zor olabileceğinden göbek düşene kadar bebeğin silinerek temizlenmesi önerilir. Yenidoğanın metabolik hastalık tarama testi: Bu tarama kapsamında her bebekten 48 saat beslenmenin ardında topuk kanı alınır. Ancak hasta atlamak ve gözden kaçmayı engellemek için bebeğin hastanen taburcu olduğu son anda topuk kanı alınır. Eğer hasta yeterince beslenememiş ise ilk bir hafta içinde tekrar topuk kanı vermek için aile hekimine yönlendirilmelidir. Bu taramada fenilketonüri, konjenital hipotiroidi, biyotinidaz eksikliği ve kistik fibrozis varlığına bakılır ve bu hastalıklara bağlı kalıcı hasar oluşmadan önlem alınması hedeflenir. Beslenme: Bebek doğduktan sonra ilk yarım saat içerisinde bebek emzirmeye başlanmadır. Etkili bir emzirmenin olması için annenin bebeği doğru tutması ve memeye doğru yerleştirmesi ile gerçekleşecektir. Ayrıca emzirme uygun süre ve sıklıkta olmalıdır. Beslenmenin yetersiz olduğunun en iyi göstergesi yetersiz kilo alımı ve idrar çıkımının az olmasıdır. Bebeklerde ilk 6 ay sadece anne sütü verilmesi, iki yaş ve sonrasına kadar emzirmenin devam etmesi konusunda anneye bilgi verilmelidir. Kontrollerde emzirme sorgulanmalı doğru pozisyon sıklığı ve süresi ile ilgili anneye danışmanlık yapılmalıdır. Tamamlayıcı gıdaya geçiş sürecinde anneye danışmalık verilmeli bu süre zarfında ortaya çıkabilecek sorunlarla (kabızlık, anaflaksi gibi) ilgili bilgilendirme yapılmalıdır. Her kontrolde beslenme alışkanlıkları sorgulanmalı ve bu konuda danışmanlık yapılmalıdır. Çocuğun yetersiz beslenmesi sadece büyümeyi değil zeka gelişimini ve öğrenmeyi de olumsuz yönde etkiler. İşitme testi: işitme testi her bebeğe doğumdan sonra saat arasında yaptırılmalıdır. Ayrıca tablo 1 de verilen diğer tarama zamanlarında da işitme taraması yapılmalıdır. Görme taraması: Görme taraması ile şaşılık, ambliyopi, kırma kusuru, katarakt, glokom, retinoblastom gibi hastalıkları tespit etmek amaçlanır. Görme muayenesi yenidoğan döneminden itibaren yapılmalıdır. İlk iki ay göz kayması ve şaşılık normaldır. Gelişimsel kalça displazisi: Kalçayı oluşturan yapıların intrauterin ya da sonrasında gelişen yapısal bozukluktur. İlk kız çocuk, oligohidroamnioz, çoğul gebelik, makat duruş, kundaklama risk faktörleri olarak sayılabilir. Pili asimetrisi, galeazzi bulgusu (hasta sırt üstü yataeken dizler fleksiyonda ikin diz yükseklileri arasında fark olması) kalça displazisi bulgularındandır. Bebekler 41 günlükken kalça displazisi taraması yapılır. Büyüme ve gelişme: Büyümenin takibi için üç yaşına kadar baş çevresi ve her izlemde boy, kilo ölçülmeli ve büyüme eğrisine işaretlenmelidir. Çocuklarda gelişim, duygusal, bilişsel, dil becerileri, ince ve kaba hareket, öz bakım ve diğer alanlarda ilerleyişini ifade eder. Bebeklik ve çocukluk dönemi insan hayatında Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 7

8 gelişimin en hızlı olduğu dönemdir. Gelişimi olumsuz etkileyecek biyolojik ve psikososyal sorunlar saptanarak bu konuda aileye destek ve danışmanlık verilmelidir. Aşılama: Her kontrolde aşı kartı istenmeli, eksik aşılar var ise tamamlatılmalı, aileye aşının önemi anlatılmalıdır. Aşı zamanları ve yapılacak olan aşılarla ilgili bilgilendirme yapılmalıdır. Ayrıca rutin aşı takviminde olmayan rota virüs ve meningokok aşıları gibi hakkında aileye bilgilendirme yapılmalıdır. Demir eksikliği taraması: Anemi çocuklarda büyüme ve gelişmeyi yavaşlatır, zeka düzeyini ve enfeksiyonlara direnci azaltır. Bebekleri ilk 4-6 ay anneden aldıkları demir depoları anemiye karşı korurken bu süreçten sonra demir depoları azalarak etkilerini kaybeder. Bu süreçten sonra her bebeğe demir takviyesi verilmelidir. Prematüre ve 2500 gramın altında doğmuş olan bebeklere ise 2. Aydan itibaren demir desteği verilmelidir. Ailelere demir takviyesine bağlı olarak kabızlık, dişlerde boyanma gibi olabilecek yan etkiler hakkında bilgilendirme yapılmalıdır. Dokuzuncu ayda hemoglobin kontrolü yapılır ve anemi yoksa 12. aya kadar proflaksi tamamlanır. Yukarıda Tablo 1 de gösterilen aralıklarda hemoglobin kontrolü yapılır. Çocukluk döneminde yapılması önerilen diğer taramalar: ağız ve diş sağlığı için aileye diş bakımı ve diş fırçalama hakkında bilgi verilmeli, diş hekimi kontrolleri önerilmelidir. Üç yaşından sonra hipertansiyon taraması için tansiyon ölçümü yapılmalıdır. Fiziksel Gelişim Çocuğun fiziksel gelişimin değerlendirilmesinde en önemli parametreler boy uzaması ve kilo alımıdır. Büyüme vücut hacmindeki ve kütlesindeki artış olarak tanımlanır. Büyümeyi değerlendirirken aynı yaş ve cinsiyetteki bireyler karşılaştırılırlar. Bu karşılaştırma ile büyüme eğrileri ve tablolar elde edilmiştir. Bu eğrilerde antropometrik ölçümler kullanılır. Bu ölçümlerde baş çevresi, boy, ağırlık, göğüs çevresi, üst kol çevresi, kulaç ölçümü ve vücut bölümlerinin birbirine oranı kullanılır. Bu ölçümler büyüme eğrileri ile değerlendirilir. Çevresel ve genetik faktörleri düşünerek her ülkenin kendine ait büyüme eğrilerinin olması gerekmektedir. Türkiye de genel olarak Prof. Dr. Olcay Nezli tarafından oluşturulan büyüme eğrileri kullanılmaktadır. Bir çocuğun büyüme eğrisinin normal olması ciddi bir sağlık probleminin olmadığının göstergesidir. Daha önce stabil bir büyüme eğrisinde takip edilen çocukta görülen büyüme eğrisindeki sapmalar, kilo kaybı ay da iki izlem arasında kilo alamama araştırmalıdır. Vücut kitle indeksi vücut ağırlığının kilogram cinsinden boyum metre cinsinden metrekaresine bölünerek hesaplanır ve şişmanlık ve zayıflık durumunun tespitinde kullanılır. Büyüme hızının en yüksek olduğu dönemler; intrauterin dönem, süt çocukluğu ve ergenlik dönemidir. Genetik, hastalıklar, beslenme ve çevresel faktörler, hormonlar ve psikososyal nedenler büyümeyi etkileyen faktörlerdir. İlk 12 ay büyümeye etki eden en önemli faktör beslenmedir. Kız ve erkek çocukların büyüme hızları farklılık gösterir ve nihai boyları arasında ortalam Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 8

9 12-13 cm fark vardır. Büyümede mevsimsel farklıklar gözlenebilir. İlk bahar ve yaz aylarında büyümenin daha hızlı olduğu gözlenmiştir. Büyüme yaş dönemlerine göre farklılık gösterir. Bu yaş dönemleri sırası ile 0-28 gün yenidoğan dönemi, 29 gün -1 yaş arası süt çocukluğu dönemi, 1-5 yaş oyun çocuğu dönemi, 5-8 yaş okul çocukluğu dönemi, 8-21 yaş cinsiyet karakterlerinin ortaya çıktığı, büyümede hızlanmanın görüldüğü ergenlik dönemidir. Kilo alımı: Yenidoğan dönemi (0-28 gün) büyümenin en hızlı olduğu dönemdir. Bebeklerde doğumu takip eden 3-5 gün içerisinde doğum ağırlığının %3-5 ini kaybeder bunun %10 u geçmemesi beklenir. Bebeklerin ortalama 10. Günde doğum ağırlıklarını yakalamaları beklenir. Kilo alımı ilk 6 ayda ortalama gram/gündür. İkinci altı ayada kilo alımı gram/gündür. Kabaca akılda tutmak gerekirse bir bebek 4-5 ayalarda doğum ağırlığının iki katına, bir yaşında ise doğum ağırlığının üç katına, 24. ayda dört katına ulaşır. Bir altı yaş arası yıllık kilo alımı 1,8-2,7 kg dır yaş arası yılda 2-3 kilo artışı olur. Boy uzaması: Doğumu takip eden altı ayda bebek 16 cm uzar bunu aya oranlarsak; ilk altı ayda ayda ortalama 2,5 cm uzama beklenir. İkinci altı ayda ise 8 cm uzar. Bir yaşına geldiğinde doğum boyunun ortalama 1,5 katına ulaşmış olur. Bir iki yaş arası cm, 2-4 yaş arası yılda 7-8 cm, 4 yaşından ergenliğe kadar yılda ortalama 5-6 cm uzama görülür. Boy uzaması içinde kabaca 4 yaşında doğum boyunun 2 katına, 12 yaşında doğum boyunun 3 katına ulaşmasını bekleriz. Ergenlik dönemi boy uzamasının en hızlı olduğu dönemdir. Bu dönemde kızlar ortalama 25 cm, erkeler ise 28 cm uzarlar. Ergenlik dönemimde kızlardaki hızlı boy uzama dönemi daha erken Tanner evre 2-3 te görülürken, erkekelerde daha geç Tanner evre 4-5 te görülür. Baş çevresi: Doğumda bir bebeğin baş boy oranı ¼ iken bu oran bebek büyüdükçe düşmektedir. Bunun en büyük sebebi yaşla birlikte baş çevresindeki büyümenin yavaşlamasıdır. İlk üç ayda 5 cm, ikinci üç ayda 3 cm, 6. ve 12. y arası 3 cm büyüme beklenir. Bir ve iki yaş arası ortalama 2,5 cm lik bir artış olur. Bir yaşından sonra baş çevresindeki büyüme oldukça yavaşlar. Bebek doğduğunda kafa kemiklerinin birleşim yerlerinde açıklıklar vardır bunlara fontanel (bıngıldak) denir. Bunlar önde frontal ve pariyetal kemiğin birleşme yeri, arkada ise ocipital ve paryatal kemiğin birleşme yeridir. Ön fontanel ay arası, arka fontanel ise ilk üç ayda kapanır. Vücut Bölümlerinin Birbirine Oranları: Baş-pubis/ pubis-ayak oranının, yenidoğan döneminde 1.7, 10 yaşında 1 e eşit ve adolesan dönemde 1 in altında olması beklenir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 9

10 Resim Büyüme Eğrileri (Erkek) Resim Büyüme Eğrileri (Kız) Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 10

11 Bağışıklama Bir çocuğun büyüme eğrisinin normal olması ciddi bir sağlık probleminin olmadığının göstergesidir. Bağışıklık iki şekilde kazanılır. Bunlar hastalığın geçirilmesi ile ya da aşılanma ile kazanılan bağışıklığa aktif bağışıklık veya bir hastalığı geçirmiş olan kişilerin serumlarından elde edilen antikorların hastalığı geçirmemiş olan kişilere verilmesi ile kazanılan pasif bağışıklıktır. Tetanoz, hepatit B, kuduz gibi durumlarda bu serumlar kullanılabilmektedir. Anneden bebeğe geçen antikorlarda pasif bağışıklama sağlar. Pasif bağışıklama kısa süreli koruma sağlar. Bağışıklamanın amacı, bebek ve çocuk sağlığını korumak, bulaşıcı hastalıkları önlemek, aşı ile önlenebilir hastalıklara bağlı olarak gerçekleşebilecek ölüm ve sakatlıkları önlemektir. Aşı, bir hastalığa neden olan mikrobiyolojik etkene karşı bağışıklık geliştirmek için hastalık yapma niteliği özel yöntemlerle giderilmiş mikroorganizma ya da bunlara ait ürünleri içeren maddelerdir. Bu bileşimin çeşitli metotlarla vücuda uygulanması işlemine de aşılama denir. Aşılar yapılarına göre canlı ve inaktif aşı olmak üzere iki gruba ayrılırlar. Canlı aşı; hastalığa neden olan etkenin hastalık yapıcı etkisi ortadan kaldırılarak elde edilen aşılardır. BCG, Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak, OPV, Suçiçeği canlı aşılardır. Bunların dışında rekombinant vektör aşıları, sentetik peptid aşıları ve DNA aşıları hala üzerinde çalışılan yeni aşılardır. Her ülke kendi uygulanabilirlik ve endemik yapısına göre ulusal bağışıklama çizelgesini oluşturmalıdır. Ülkemizde Dünya Sağlık Örgütünün önerilerine uygun Genişletilmiş bağışıklama programı uygulanmaktadır. Uygulanan aşılar aşı kartına ve elektronik ortama kaydedilmeli ve aileye aşı kartının saklanması gerektiği ve kontrollerde yanında bulunması söylenmelidir. Daha önceki aşılama sonrası anaflaksi öyküsü ya da başka bir sebebe bağlanamamış ensefalopatilerde, ağır hastalık durumlarında ve immunsupresif hastalarda canlı aşı uygulaması yapılmaz. Çok sayıda aşı aynı anda yapılabilir. Aynı yoldan yapılan iki canlı aşı ya aynı anda yapılmalı ya da bir ay ara ile yapılmalıdır. Aşı sonrası anafilaksi riskine karşı 20 dk gözlem altında tutulmalıdır. Aşı sonrası rutin ateş düşürücü önerilmez. Henüz rutin aşı takvimizde olmayan, rotavirüs, influenza, human papilloma virus ve konjuge meningokok aşıları hakkında aileleye bilgi verilmeli ve ek olarak yapılması önerilmelidir. Türkiye de ilk aşılama 1930 da Çiçek aşısı ile başlamıştır. Sonrasında sırası ile; 1937: Difteri, Boğmaca Aşılaması 1952: BCG Aşılaması 1963: Canlı Polio Aşılaması 1968: DBT Aşılaması 1970: Kızamık Aşılaması 1981: Genişletilmiş Bağışıklama Programı 1985: Türkiye Aşı Kampanyası 1989: Polio Eradikasyonu Programı 1995: Polio Ulusal Aşı Günleri 1996: Kızamık Aşısı Hızlandırma Kampanyası 1997: Polio Mop up 1998: Hepatit B Aşılaması ve son polio olgusu Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 11

12 2003: Kızamık Okul Aşı Günleri 2004: Erişkinlere tetanoz aşısı uygulanması gereken her durumda Td aşısına geçiş 2005: Kızamık Aşı Günleri 2006: Kızamıkçık, Kabakulak ve Hib aşısının programa eklenmesi, Hepatit B ergen aşılamasının başlatılması : İlköğretim yaş gruplarının Hepatit B ve Kızamıkçık aşılarının tamamlanması 2008: Beş bileşenli (DaBT P//Hib) aşının kullanılmaya başlanması 2008 Kasım: 7 bileşenli Konjuge pnömokok aşısının takvime girişi 2009 Şubat: Anne yenidoğan Tetanoz Eliminasyonu 2010: İlköğretim 1. sınıfta Td ve Canlı polio aşısı yerine DaBT İPA aşısının uygulanmasına geçilmesi 2011 Nisan: 13 Bileşenli Konjuge Pnömokok Aşısının Uygulamasına Geçilmesi 2012 Kasım: Hepatit A aşısı güncel aşısının programına eklenmesi 2013 Şubat: Suçiçeği aşısının güncel aşı programına eklenmesi Aşı, bir hastalığa neden olan mikrobiyolojik etkene karşı bağışıklık geliştirmek için hastalık yapma niteliği özel yöntemlerle giderilmiş mikroorganizma ya da bunlara ait ürünleri içeren maddelerdir. Resim Aşı Takvimi Hepatit B: Hepatit B rekombinant DNA aşısıdır. 1. ve 6. aylarda uygulanır. BCG (Verem): BCG (Verem) canlı aşıdır. 2. ayın sonunda deri içine uygulanır. DaBT- İPA- Hib: Difteri, aselüler boğmaca, tetanoz, inaktif polio, hemofilus influenza tip b aşıları inaktif aşılardır ve beşli karma aşı olarak da bilinir. 2., 4., 6. ve 18. aylarda yapılırlar. 6 yaşın üzerindeki çocuklara uygulanmaz. KPA: Konjuge pnömokok aşısıdır. 2., 4. ve 12. aylarda uygulanır. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 12

13 KKK: Kızamık, kızamıkçık, kabakulak canlı aşılardır. 12. ve 48. aylarda uygulanır. Endemik bölgelerde aylarda ilave doz olarak KKK aşısı yapılması önerilir. DaBT- İPA: Difteri, aselüler boğmaca, tetanoz, inaktif polio aşıları 48. ayda uygulanır. OPA: Oral polio aşısıdır aylarda uygulanır. Td: Erişkin tipi difteri tetanoz aşısıdır. 13. yaşta uygulanır. Hepatit A: Hepatit A inaktif aşıdır aylarda uygulanır. Suçiçeği: Suçiçeği canlı aşıdır. 12. ayda uygulanır. Örnek Normal sağlıklı doğan bir çocuk gram olarak doğar. Doğumda boy yaklaşık 50 cm'dir, 1 yaş civarında %50 boy kazanımı beklenir. Doğum kilosu ise 1 yaşında bir çocuk için doğum kilosunun 3 katına ulaşır. Baş çevresi ise doğumda 35cm iken 1 yaşında 45 cm civarına ulaşmış olması beklenir. Aşı takvimini atlamış bir çocukta kaldığı yerden aynı şekilde devam edilir. Aşı takvimini hiç yaptırmamış bir çocukta ise yeni doğmuş bir çocuk gibi en baştan aşılama yapılır. Bağışıklık sistemi bozuk olan bir çocukta canlı aşılar yapılmamalıdır. Bireysel Etkinlik Sağlıklı çocuk izlemi nedir, hangi sıklıkta yapılır? Çocukluk dönemlerinde fiziksel gelişim basamakları nelerdir? Çocuklarda fiziksel büyümeyi nasıl izleriz? Bağışıklama nedir? Bağışıklanma türleri nelerdir? Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 13

14 Özet Sağlıklı Çocuk İzlemi Ve Bağışıklamanın Önemi Ve Amaçları Çocuk sağlığı izlemi; tüm çocuklara verilmesi gereken ve çocuğun fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik hali içinde olup olmadığının değerlendirilmesidir. Büyüme ve gelişmenin değerlendirilmesi, tarama, bağışıklama ve sağlık danışmanlığını kapsar. Sağlıklı çocuk izleminin amacı büyüme esnasında meydana gelebilecek aksaklıkları erken fark edip önlem almak, hastalık ve sakatlıkları önlemek, hastalıkların erken tanı ve tedavisi, çocukluktan erişkin hayata taşınan hastalık yükünün azaltılması, bakımın sürekli olmasının sağlanması, çocuğun sağlıklı yetişmesi için aileye destek vermektir. Sağlıklı çocuk izlemleri; İlk 24 saat muayenesi: Cilt rengine bakılır sarılık, morluk, döküntü, şişlik olup olmadığına bakılır. Doğumsal anomali varlığı, kas tonusu, yenidoğan refleksleri ve haraketleri değerlendirilir. Göbek ve göz bakımı değerlendirlir. Anne ten tene temas emzirme konusunda teşvik edilmelidir. Taburculuk öncesi muayene: Taburculuk öncesi bebeğin vital bulgular en 12 saat stabil olmalıdır. Bebeğin idrar ve gayta çıkışının olduğu gözlenmelidir. Bebeğin tarama programı için kanının alınmış olduğu, hepatit B aşısı yapılmış olduğu kontrol edilmelidir. İşitme testi ya taburculuk öncesi yapılmalı ya da taburculuk sonrası için planlanması yapılmalıdır. Anneye göbek bakımı, emzirme, göbek bakımı hakkında danışmalık verilmelidir. Doğumdan sonraki ilk hafta içinde yapılan muayene: Emzirmenin nasıl gittiği sorulmalıdır. Bebek soyularak ayrıntılı bir fizik muayene yapılır. Bebeğin kilosu, baş çevresi, boyu, fontanel genişliği ölçülerek kaydedilmelidir. Ücretsiz D vitamini kullanmalı önerilmelidir Gün ve 2 ay izlemleri: Term bebeklerde 2, preterm bebeklerde 3 haftayı geçtiği halde sarılık devam ediyorsa uzamış sarılık açısından değerlendirilmelidir. 41. Gün izleminde kalça çıkıklığı için ultrason yapılmalıdır. Daha önceki izlemlerde gözlenen bir sorun varsa tekrar değerlendirilir. Bebek prematur ya da düşük doğum ağırlıklı ise demir proflaksisi 2 aylıkken başlanmalıdır. 3. ve 4. Ay muayeneleri: Bebeğin ayrıntılı şekilde fizik muayenesi yapılır. 4. Aydan itibaren rutin ve ücretsiz olarak demir proflaksisi başlanır. Hasta 6. ayda kontrole çağırılmalıdır. 6.,9. Ve 12. Ay muayeneleri: 9. ayda ek olarak bebeğin hemoglobin değeri ölçülüp sisteme kaydedilmelidir. 6. Aydan sonra anneye ek gıdaya geçiş ile ilgili bilgilendirme yapılıp danışmalık verilmelidir ay arası kontrol muayeneler: Bebekler bu dönemde 6 ayda bir kontrole çağrılmalıdır. Bu dönemde aileler tuvalet eğitimi ve kazalardan korunma konusunda bilgilendirilmelidir. 4-9 yaş arası sağlıklı çocuk izlemi: Bu dönemde yılda bir kontrol yapılmalıdır. Diğer kontrollere ek olarak 5. yaşta anemiyi değerlendirmek için hemoglobin kontrolü yapılmalıdır yaş arası ergen izlemi: Bu dönemde çocuğa cinsel büyüme ve gelişme, üreme sağlığı hakkında bilgilendirilmelidir. Fiziksel Gelişim Çocuğun fiziksel gelişimin değerlendirilmesinde en önemli parametreler boy uzaması ve kilo alımıdır. Çevresel ve genetik faktörleri düşünerek her ülkenin kendine ait büyüme eğrilerinin olması gerekmektedir. Türkiye de genel olarak Prof. Dr. Olcay Nezli tarafından oluşturulan büyüme eğrileri kullanılmaktadır. Bir çocuğun büyüme eğrisinin normal olması ciddi bir sağlık probleminin olmadığının göstergesidir. Bağışıklama Aşı, bir hastalığa neden olan mikrobiyolojik etkene karşı bağışıklık geliştirmek için hastalık yapma niteliği özel yöntemlerle giderilmiş mikroorganizma ya da bunlara ait ürünleri içeren maddelerdir. Bu bileşimin çeşitli metotlarla vücuda uygulanması işlemine de aşılama denir. Ülkemizde Dünya Sağlık Örgütünün önerilerine uygun Genişletilmiş bağışıklama programı uygulanmaktadır. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 14

15 DEĞERLENDİRME SORULARI 1. Sağlam çocuk rutin tarama programına göre ay arası tarama sıklığı hangi süre aralığında olmalıdır? a) Her ay b) Üç ayda bir c) Dört ayda bir d) Altı ayda bir e) Yılda bir 2. İlk 24 saat muayenesinde aşağıdakilerden hangisine bakılmaz? a) Cilt rengine b) Yenidoğan reflekslerine c) Kalça ultrasonuna d) Kas tonosuna e) Solunumuna 3. Aşağıdakilerden hangisi 6. Ay sonu uygulanan aşılardan değildir? a) Hepatit B b) Difteri c) Tetanoz d) İnaktif Polio e) Verem 4. Bebeğe yapılan demir taraması sonrasında demir katkısının amacına ulaşıp ulaşmadığının tespiti kaçıncı ayda yapılan hangi işlemle anlaşılır? a) 4. Ay / GKD Taraması b) 6. Ay / Beden kitle endeksi ölçümü c) 9. Ay / Hemoglobin düzeyi d) 12. Ay / Hiperlipidemi değerlendirmesi e) 18. Ay / HEADSS değerlendirmesi 5. Aşağıdakilerden hangisi canlı aşıdır? a) Hepatit A b) Hepatit B c) Oral Polio d) Konjüge pnömokok e) Boğmaca Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 15

16 6. D vitamini kaçıncı aya kadar aile sağlığı merkezleri tarafından ne kadar süre ücretsiz olarak verilir? a) 12 ay b) 6 ay c) 24 ay d) 3 ay e) 18 ay 7. Adelösan dönemde baş-pubis/pubis-ayak oranının ne olması beklenir? a) 1.7 b) 1 in altında c) 1 d) 2 e) Rutin ulusal aşılama çizelgesinde olmayan aşı aşağıdakilerden hangisidir? a) Difteri b) Tetanoz c) Kızamık d) Verem e) Rota 9. Aşağıdakilerden hangisi gelişimsel kalça displasi için risk faktörü değildir? a) Çoğul gebelik b) Makat duruş c) İlk kız çocuk d) İlk erkek çocuk e) Kundaklama 10. Doğumda bir bebeğin ortalama baş boy oranı nedir? a) 1/4 b) 1/5 c) 1/6 d) 1/7 e) 1/8 Cevap Anahtarı 1.d, 2.c, 3.e, 4.c, 5.c, 6.a, 7.b, 8.e, 9.d, 10.a Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 16

17 YARARLANILAN KAYNAKLAR Aşı portalı Altunhan, H.,(2018) Yenidoğanın Değerlendirilmesi ve Yenidoğan Taramaları. Türkiye Klinikleri,9(1), Evliyaoğlu, N. (2007). Sağlam çocuk izlemi Derleme. Türk Pediatri Arşivi, 42 (11), Retrieved from Kondolot, M., (2017). Çocuk sağlığı izleminde gelişimsel bozukluklara yaklaşım. İlk beş yaşta çocuk sağlığı izlemi (pp ), İstanbul: Nobel tıp kitabevleri. Olsun, V. S. N., & Yapalım, İ. N. Ne Sıklıkta İzleyelim? Kanıta Dayalı Koruyucu Çocuk Sağlığı Uygulamaları Sempozyumu, 15. T.C. Sağlık Bakanlığı. Bebek ve çocuk izlem protokolü. Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü Yayınları. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 17

Ulusal Aşı Takvimi. (Genel bakış ve Yenilikler) Ara Güler in objektifinden

Ulusal Aşı Takvimi. (Genel bakış ve Yenilikler) Ara Güler in objektifinden Prof. Dr. Mustafa Hacımustafaoğlu Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı, Bursa Ulusal Aşı Takvimi (Genel bakış ve Yenilikler) Ara Güler in objektifinden Aşı niçin yapılır?

Detaylı

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI HEKİM ADAYI AİLE SAĞLIĞI BİRİMİ ÇALIŞMA DOSYASI

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI HEKİM ADAYI AİLE SAĞLIĞI BİRİMİ ÇALIŞMA DOSYASI KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI HEKİM ADAYI AİLE SAĞLIĞI BİRİMİ ÇALIŞMA DOSYASI HEKİM ADAYININ Adı Soyadı : Numarası : Staj Tarihleri : Danışman Öğretim Üyesi : DANIŞMAN AİLE

Detaylı

Şehnaz HATİPOĞLU Aile Hekimliği Uzmanı İzmir, 2016

Şehnaz HATİPOĞLU Aile Hekimliği Uzmanı İzmir, 2016 Şehnaz HATİPOĞLU Aile Hekimliği Uzmanı İzmir, 2016 Aşılama Birinci basamak sağlık kuruluşlarında çalışan hekim ve diğer personelin temel görevlerinden biri çocuk sağlığının korunmasıdır. Hastalıkların

Detaylı

BİLGİ NOTU. AŞI HAFTASI (20 25 Nisan 2015) TÜRKİYE ETKİNLİKLERİ

BİLGİ NOTU. AŞI HAFTASI (20 25 Nisan 2015) TÜRKİYE ETKİNLİKLERİ BİLGİ NOTU AŞI HAFTASI (20 25 Nisan 2015) TÜRKİYE ETKİNLİKLERİ Sağlık Aşılıyoruz Her Şeyin Başı Sağlık, Sağlığın Başı Aşı Aşılanın, Önleyin, Korunun Çocuklarınızın Eksik Aşılarını Tamamlatınız Aşılı Çocuk,

Detaylı

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI HEKİM ADAYI AİLE SAĞLIĞI BİRİMİ ÇALIŞMA DOSYASI

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI HEKİM ADAYI AİLE SAĞLIĞI BİRİMİ ÇALIŞMA DOSYASI KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI HEKİM ADAYI AİLE SAĞLIĞI BİRİMİ ÇALIŞMA DOSYASI HEKİM ADAYININ Adı Soyadı : Numarası : Staj Tarihleri : Danışman Öğretim Üyesi : DANIŞMAN AİLE

Detaylı

Çocuğunuzun ilk doğduğu günden itibaren gençlik çağlarına gelinceye kadar çeşitli kontroller ve sağlıklı çocuk izlemleri yapılması gerekiyor.

Çocuğunuzun ilk doğduğu günden itibaren gençlik çağlarına gelinceye kadar çeşitli kontroller ve sağlıklı çocuk izlemleri yapılması gerekiyor. Çocuğunuzun ilk doğduğu günden itibaren gençlik çağlarına gelinceye kadar çeşitli kontroller ve sağlıklı çocuk izlemleri yapılması gerekiyor. Sağlıklı çocuk izlemi: Çocuğun yaşına uygun ruhsal, fiziksel

Detaylı

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Burdur Halk Sağlığı Müdürlüğü

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Burdur Halk Sağlığı Müdürlüğü Sayı : B.10.1HSK.4.15.16.00 102/ 646 17/09/2012 Konu : Hepatit A Aşısı Uygulaması Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkanlığının Çocukluk Aşı Takvimine eklenen Hepatit A Aşısı Uygulaması ile

Detaylı

Bebek İzlem Kitapçığı

Bebek İzlem Kitapçığı Bebek İzlem Kitapçığı Adı Soyadı Hasta Numarası Doğum Tarihi Cinsiyeti Değerli Anneler ve Babalar, Ülkemizin geleceği, yavrularımızın hayata iyi bir başlangıç yapması, sağlıklı büyümesi ve hastalıklardan

Detaylı

Aşıların saklanması,hazırlanması, uygulanması ve kayıt.

Aşıların saklanması,hazırlanması, uygulanması ve kayıt. Aşıların saklanması,hazırlanması, uygulanması ve kayıt. Feyza Koç Ekim 2017 Bağışıklık Pasif Anneden bebeğe plesanta yoluyla antikor geçmesi Tam kan, plazma, eritrosit, trombosit ve immunglobulin verilmesi

Detaylı

YENİ DOĞMUŞ BEBEĞİN DEĞERLENDİRİLMESİ

YENİ DOĞMUŞ BEBEĞİN DEĞERLENDİRİLMESİ YENİ DOĞMUŞ BEBEĞİN DEĞERLENDİRİLMESİ I.Doğum Anı ve Doğumun Hemen Sonrası Akış Şeması 1 e (AŞ1) bakınız. Yeni Doğmuş Bebek II.Bebek Stabilize Olduktan Sonra Bebeğin göbek ve göz bakımını yapın (Y1) 1

Detaylı

ADOLESANA VERİLMESİ GEREKEN KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ. Doç Dr Müjgan Alikaşifoğlu

ADOLESANA VERİLMESİ GEREKEN KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ. Doç Dr Müjgan Alikaşifoğlu ADOLESANA VERİLMESİ GEREKEN KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ Doç Dr Müjgan Alikaşifoğlu Sağlık Hizmetlerinin Özellikleri Ergenin yaşına, gelişim düzeyine uygun Bireysel, kültürel ve sosyoekonomik farklılıklara

Detaylı

KİMLİK BİLGİLERİ. ÇOCUK SAĞLIĞI ve HASTALIKLARI ANABİLİM DALI HASTA DEĞERLENDİRME FORMU. Doktorun Adı, Soyadı: Cinsiyeti: Kadın Erkek

KİMLİK BİLGİLERİ. ÇOCUK SAĞLIĞI ve HASTALIKLARI ANABİLİM DALI HASTA DEĞERLENDİRME FORMU. Doktorun Adı, Soyadı: Cinsiyeti: Kadın Erkek Tarih:../ /.. Adı Soyadı: KİMLİK BİLGİLERİ Doktorun Adı, Soyadı: Hasta ID No: Doğum Tarihi (gün/ay/yıl):.../.../... Yaşı:. Anne Adı: Cinsiyeti: Kadın Erkek Baba Adı: Sosyal Güvence: GSS Ücretli Özel Sağlık

Detaylı

Çocukluk Çağı Aşılamaları. Doç. Dr. Güldane Koturoğlu

Çocukluk Çağı Aşılamaları. Doç. Dr. Güldane Koturoğlu Çocukluk Çağı Aşılamaları Doç. Dr. Güldane Koturoğlu Rutin Aşı Takvimi-2012 ÖNERİLEN RUTİN AŞI PROGRAMI-2012 Ulusal aşı programı DOĞUM 1. AYIN SONU 2. AYIN SONU 4. AYIN SONU 6. AYIN SONU HEPATİT B 1. Doz

Detaylı

Bağışıklamada Güncel Durum

Bağışıklamada Güncel Durum Bağışıklamada Güncel Durum Aşı İle Önlenebilir Hastalıklar Daire Başkanlığı Dr.Osman Topaç 4.Ulusal Pediatri Kongresi 16-19 Kasım 2016/Antalya Genişletilmiş Bağışıklama Programı Amaç: Hassas yaş gruplarına

Detaylı

Çocuk Sağlığı İzlemi İlkeleri 6. PUADER Kongresi- Antalya

Çocuk Sağlığı İzlemi İlkeleri 6. PUADER Kongresi- Antalya Çocuk Sağlığı İzlemi İlkeleri 6. PUADER Kongresi- Antalya Dr. Başak TEZEL Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanı İzlenmesi Gereken Gruplar 15-49 yaş kadınlar Gebeler Lohusalar 0-5 yaş çocuklar Okul çağı

Detaylı

BİLGİ NOTU. AŞI HAFTASI (21 Nisan 27 Nisan 2012) TÜRKİYE ETKİNLİKLERİ

BİLGİ NOTU. AŞI HAFTASI (21 Nisan 27 Nisan 2012) TÜRKİYE ETKİNLİKLERİ BİLGİ NOTU AŞI HAFTASI (21 Nisan 27 Nisan 2012) TÜRKİYE ETKİNLİKLERİ Her Şeyin Başı Sağlık, Sağlığın Başı Aşı Aşılı Çocuk, Sağlıklı Çocuk Onu Sevin, Koruyun, Aşılayın Çocuklarınızın Eksik Aşılarını Tamamlatınız

Detaylı

BÜYÜMENİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Prof Dr Zehra AYCAN.

BÜYÜMENİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Prof Dr Zehra AYCAN. BÜYÜMENİN DEĞERLENDİRİLMESİ Prof Dr Zehra AYCAN zehraaycan67@hotmail.com Büyüme Çocukluk çağı, döllenme anında başlar ve ergenliğin tamamlanmasına kadar devam eder Bu süreçte çocuk hem büyür hem de gelişir

Detaylı

Özel Davraz Yaşam Hastanesi / Bebek İzlem Rehberi

Özel Davraz Yaşam Hastanesi / Bebek İzlem Rehberi Sevgili Anneler Bebeğinizi doğumdan sonra, ilk yarım saat ya da bir saat içinde emziriniz. İlk günler gelen süt (Ağız=Colostrum) bebekler için besleyici ve koruyucu özelliğe sahiptir. Bebeğiniz mutlaka

Detaylı

1. Amaç: Bu talimat, UÜ-SK ya başvuran çocuk hastalara detaylı tıbbi değerlendirme yapılmasına yönelik bir sistem oluşturmayı amaçlamaktadır.

1. Amaç: Bu talimat, UÜ-SK ya başvuran çocuk hastalara detaylı tıbbi değerlendirme yapılmasına yönelik bir sistem oluşturmayı amaçlamaktadır. 1 / 5 1. Amaç: Bu talimat, UÜ-SK ya başvuran çocuk a detaylı tıbbi değerlendirme yapılmasına yönelik bir sistem oluşturmayı amaçlamaktadır. 2. Kapsam: Bu talimat çocuk ın değerlendirilmesine ilişkin faaliyetleri

Detaylı

Gebelere hangi aşıları önerelim? Kılavuzlar ne öneriyor? Dr. Selim BÜYÜKKURT

Gebelere hangi aşıları önerelim? Kılavuzlar ne öneriyor? Dr. Selim BÜYÜKKURT Gebelere hangi aşıları önerelim? Kılavuzlar ne öneriyor? Dr. Selim BÜYÜKKURT selimbuyukkurt@gmail.com WHO CDC ACOG Up To Date MedScape EKMUD KLİMİK KLİMUD Kaynaklar Ülke için kaynak oluştururken

Detaylı

BÖLÜM SAĞLIKLI ÇOCUK İZLEMİ

BÖLÜM SAĞLIKLI ÇOCUK İZLEMİ BÖLÜM 20 SAĞLIKLI ÇOCUK İZLEMİ Prof. Dr. Serpil Uğur Baysal Çocuk hekimliğinin ana amacı, çocukluk çağı boyunca, çocuklara ve ailelerine rehberlik yapmak, çocukların, bedensel, bilişsel, psikolojik ve

Detaylı

ÜLKEMİZDE AŞI UYGULAMALARI GENİŞLETİLMİŞ BAĞIŞIKLAMA PROGRAMI

ÜLKEMİZDE AŞI UYGULAMALARI GENİŞLETİLMİŞ BAĞIŞIKLAMA PROGRAMI ÜLKEMİZDE AŞI UYGULAMALARI GENİŞLETİLMİŞ BAĞIŞIKLAMA PROGRAMI Dr. Osman TOPAÇ Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Aşı ile Önlenebilir Hastalıklar Daire Başkanı 23-25EKİM 2017 6.PUADER KONGRESİ Susesi Luxury Otel

Detaylı

GEBELİK SIRASINDA MATERNAL VE FETAL SAĞLIĞIN YÜKSELTİLMESİ

GEBELİK SIRASINDA MATERNAL VE FETAL SAĞLIĞIN YÜKSELTİLMESİ GEBELİK SIRASINDA MATERNAL VE FETAL SAĞLIĞIN YÜKSELTİLMESİ GEBELİK SIRASINDA MATERNAL VE FETAL SAĞLIĞIN YÜKSELTİLMESİ Doğuma Hazırlık Doğum Öncesi Eğitim Fetal Aktivitenin İzlenmesi Göğüs Bakımı Emzirmeye

Detaylı

Aşılama kontrendikasyonları. Prof. Dr. Ahmet Ergin Pamukkale Üniversitesi

Aşılama kontrendikasyonları. Prof. Dr. Ahmet Ergin Pamukkale Üniversitesi Aşılama kontrendikasyonları Prof. Dr. Ahmet Ergin Pamukkale Üniversitesi SUNUM PLANI Aşılama kontrendikasyonları Aşılama Kontrendikasyonları Aşılama Endikasyonları 3 milyon ölüm, 750 bin engellilik önleniyor

Detaylı

Gebeliğiniz süresince Doğum Öncesi Bakım Hizmetleri;

Gebeliğiniz süresince Doğum Öncesi Bakım Hizmetleri; Gebeliğiniz süresince Doğum Öncesi Bakım Hizmetleri; Aile Sağlığı Merkezlerinde Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezlerinde Toplum Sağlığı Merkezlerinde ÜCRETSİZ verilmektedir. Temizlik, genel vücut

Detaylı

Çocuk sağlığı ve hastalıkları (Pediatri) Hemşireliğinin Temel Unsurları

Çocuk sağlığı ve hastalıkları (Pediatri) Hemşireliğinin Temel Unsurları Çocuklarda Büyüme ve Gelişme Çocuklarda Büyüme ve Gelişmenin Önemi Büyüme ve Gelişmeyi Etkileyen Faktörler Büyüme ve Gelişme Dönemleri Büyümenin Değerlendirilmesinde Kullanılan Ölçütler Gelişmenin Değerlendirilmesinde

Detaylı

Ulusal Aşı Şemasında Son Durum

Ulusal Aşı Şemasında Son Durum Ulusal Aşı Şemasında Son Durum Uzm. Dr. Aslıhan COŞKUN T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Aşı ile Önlenebilir Hastalıklar Daire Başkanlığı 26 Nisan 2012, PUADER Kongresi, Antalya 1 Genişletilmiş

Detaylı

Erişkin Bağışıklamada Neredeyiz? Dr. Kenan HIZEL

Erişkin Bağışıklamada Neredeyiz? Dr. Kenan HIZEL Erişkin Bağışıklamada Neredeyiz? Dr. Kenan HIZEL 1996 da DBT ve kuduz aşısı, 1997 de BCG aşı üre=minin durdurulmuştur. Ülkemizde aşı üre=mi tarihçesi Çiçek aşısı bilgi transferi Osmanlı döneminde Avrupa

Detaylı

İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ AİLE HEKİMLİĞİ ANABİLİM DALI

İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ AİLE HEKİMLİĞİ ANABİLİM DALI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ AİLE HEKİMLİĞİ ANABİLİM DALI HEKİM ADAYI DEĞERLENDİRME DOSYASI Hekim Adayının Adı, Soyadı Çalıştığı Aile Sağlığı Merkezi (ASM) ASM de Çalıştığı Tarihler Danışman Öğretim

Detaylı

Güncel bilgiler ışığında yaşlıda bağışıklama. Doç.Dr. Yalçın Önem

Güncel bilgiler ışığında yaşlıda bağışıklama. Doç.Dr. Yalçın Önem Güncel bilgiler ışığında yaşlıda bağışıklama Doç.Dr. Yalçın Önem 02.11.2018 1 Tanım Aşılama(bağışıklama) patojenlerden veya tümörden elde edilen immünolojik materyalin verilmesiyle kişide yeterli bir immünolojik

Detaylı

AŞI ve SERUMLAR. Dr. Sibel AK

AŞI ve SERUMLAR. Dr. Sibel AK AŞI ve SERUMLAR Dr. Sibel AK Bugün; Ak#f İmmünizasyon Bakteriyel Aşılar Viral Aşılar Aşı Takvimi Pasif İmmünizasyon Aşı Etkileşimleri Tanımlar İmmünite (Bağışıklık): Konağın, kendisinden farklı yapıya

Detaylı

SAĞLIK ÇALIŞANLARI MESLEKİ RİSKİ TALİMATI

SAĞLIK ÇALIŞANLARI MESLEKİ RİSKİ TALİMATI Dok No: ENF.TL.15 Yayın tarihi: NİSAN 2013 Rev.Tar/no: -/0 Sayfa No: 1 / 6 1.0 AMAÇ:Sağlık çalışanlarının iş yerinde karşılaştıkları tehlikeler ve meslek risklerine karşı korumak. 2.0 KAPSAM:Hastanede

Detaylı

Sheet > > yılda 1 Yılda 1 Yılda yilda 1 Yılda 1 Yılda 1. varsa 20 yaşından. 1-2 yılda 1** 2 yılda 1**

Sheet > > yılda 1 Yılda 1 Yılda yilda 1 Yılda 1 Yılda 1. varsa 20 yaşından. 1-2 yılda 1** 2 yılda 1** KAN BASINCI KOLESTERO L DİYABET DİŞ GÖZ FİZİK MUAYENE KENDİ KENDİNE MEME VE MAMOGRAM PELVİK MUAYENE VE PAP SMEAR 18-39 40-64 >65 18-39 40-64 >65 3-5 Yılda 1 Yılda 1 3-5 yilda 1 Yılda 1 Yılda 1 5 * BMı>25

Detaylı

BİRİNCİ BASAMAKTA PRİMER İMMÜN YETMEZLİK

BİRİNCİ BASAMAKTA PRİMER İMMÜN YETMEZLİK 1 AŞILAMADA AMAÇ Aşı ile korunulabilir hastalıkları engellemek Enfeksiyon kaynaklı mortaliteyi azaltmak Enfeksiyon kaynaklı morbiditeyi azaltmak HİÇBİR AŞININ HERKES İÇİN TAMAMEN ETKİN VE GÜVENİLİR OLMASI

Detaylı

Genişletilmiş Bağışıklama Programı-GBP

Genişletilmiş Bağışıklama Programı-GBP Aşı ile Önlenebilir Hastalıklar Daire Başkanlığı Dr. Osman TOPAÇ Haziran 2017 1 Genişletilmiş Bağışıklama Programı-GBP Amaç: Hassas yaş gruplarına enfeksiyona yakalanmalarından önce ulaşıp, hastalıklara

Detaylı

EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ

EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ Gösterge Adı Gebe Tespit Oranı (Yüzde) Gebelik sürecindeki riskli durumlarla ilgili oluşabilecek sorunları en aza indirmek için gebe sayısının tespit edilmesidir. İlgili

Detaylı

Sadece bilgilendirme amaçlıdır.

Sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sadece bilgilendirme amaçlıdır. AŞI NEDİR? İnsan ve hayvanlarda hastalık yapma yeteneğinde olan virüs, bakteri vb. mikropların hastalık yapma kudretlerinden arındırılarak ya da bazı mikropların salgıladığı

Detaylı

Türkiye de Geleceğe Dönük Planlar. Dr. Seraceddin ÇOM Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdür V.

Türkiye de Geleceğe Dönük Planlar. Dr. Seraceddin ÇOM Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdür V. Türkiye de Geleceğe Dönük Planlar Dr. Seraceddin ÇOM Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdür V. Aşı Takvimi ve Bağışıklama Danışma Kurulu (BDK) BDK 30 kadar akademisyenden oluşmakta ve yılda ortalama 4 kez

Detaylı

Erişkin İmmunizasyonu. Dr. Hilal Sipahi Mayıs 2006

Erişkin İmmunizasyonu. Dr. Hilal Sipahi Mayıs 2006 Erişkin İmmunizasyonu Dr. Hilal Sipahi Mayıs 2006 Günümüzde erişkinler halen aşı ile önlenebilir hastalıklardan ölebilmekte : Aşılamanın çocuklardaki gibi erişkin bakımının bir parçası olarak algılanmıyor

Detaylı

SAĞLIK BAKANLIĞI ULUSAL AŞILAMA (GBP) PROGRAMI

SAĞLIK BAKANLIĞI ULUSAL AŞILAMA (GBP) PROGRAMI SAĞLIK BAKANLIĞI ULUSAL AŞILAMA (GBP) PROGRAMI Dr. Osman TOPAÇ Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Aşı ile Önlenebilir Hastalıklar Daire Başkanı 13-14 EKİM 2017 Ulusal Sosyal Pediatri Sempozyumu Hilton Otel /

Detaylı

AŞILANMA VE ÇOCUK SAĞLIĞI 11

AŞILANMA VE ÇOCUK SAĞLIĞI 11 AŞILANMA VE ÇOCUK SAĞLIĞI 11 Sabahat Tezcan ve Elif Kurtuluş Yiğit Bu bölümde 12-23 aylık çocukların aşılanması, beş yaş altı çocuklarda akut solunum yolu enfeksiyonunun varlığı ve evlenmiş kadınların

Detaylı

Kronik Hastalığı Olanlarda ve İmmünsüpresif Hastalarda Bağışıklama. Dr. Hüsnü Pullukçu Ege ÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Kronik Hastalığı Olanlarda ve İmmünsüpresif Hastalarda Bağışıklama. Dr. Hüsnü Pullukçu Ege ÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Kronik Hastalığı Olanlarda ve İmmünsüpresif Hastalarda Bağışıklama Dr. Hüsnü Pullukçu Ege ÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Bağışıklığın Baskılanması Birincil İkincil B hücre hastalıkları

Detaylı

Sosyal Riski Azaltma Projesi Kapsamında Şartlı Nakit Transferi Uygulaması Tarihi:03.05.2004 Sayısı:2004/64-1838

Sosyal Riski Azaltma Projesi Kapsamında Şartlı Nakit Transferi Uygulaması Tarihi:03.05.2004 Sayısı:2004/64-1838 Sosyal Riski Azaltma Projesi Kapsamında Şartlı Nakit Transferi Uygulaması Tarihi:03.05.2004 Sayısı:2004/64-1838 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü ANKARA Sayı :

Detaylı

Dr. Bekir KESKİNKILIÇ

Dr. Bekir KESKİNKILIÇ Dr. Bekir KESKİNKILIÇ 1 SAĞLIK Yalnızca hastalık veya sakatlığın olmaması değil, fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik halidir. Irk, din, siyasi görüş, ekonomik veya sosyal durum ayrımı yapılmaksızın

Detaylı

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI DÖNEM VI HALK SAĞLIĞI STAJI İLÇE SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ (İSM) SAHA ÇALIŞMASI DOSYASI

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI DÖNEM VI HALK SAĞLIĞI STAJI İLÇE SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ (İSM) SAHA ÇALIŞMASI DOSYASI HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI DÖNEM VI HALK SAĞLIĞI STAJI İLÇE SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ (İSM) SAHA ÇALIŞMASI DOSYASI Intörn hekimin adı/soyadı :.. Staj tarihi Staj yaptığı İSM

Detaylı

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ Sağlık hizmeti veren, Doktor Ebe Hemşire Diş hekimi Hemşirelik öğrencileri, risk altındadır Bu personelin enfeksiyon açısından izlemi personel sağlığı ve hastane

Detaylı

Bağışıklamanın Tarihçesi

Bağışıklamanın Tarihçesi Bağışıklamanın Tarihçesi Dr. Zerrin YULUĞKURAL 6. Türkiye EKMUD Bilimsel Pla=ormu Nisan 2017 Antalya Hastalıklara karşı korumak amacıyla uygulanan aşılamanın tarihi eski Büyük toplulukların rumn olarak

Detaylı

GÜVENLİ ANNELİK. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 2016

GÜVENLİ ANNELİK. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 2016 GÜVENLİ ANNELİK Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 2016 Bu sunum; Arş. Gör. Dr. Tuğçe Şanver, Arş. Gör. Dr. Can Keskin ve Prof. Dr. Şevkat Bahar Özvarış tarafından hazırlanmıştır.

Detaylı

ÇOCUKLARDA BÜYÜME VE GELİŞMENİN İZLENMESİ

ÇOCUKLARDA BÜYÜME VE GELİŞMENİN İZLENMESİ ÇOCUKLARDA BÜYÜME VE GELİŞMENİN İZLENMESİ Çocuklarda Büyüme Ve Gelişmenin İzlenmesi Sağlıklı bir çocuk, Hastalık belirtileri göstermeyen, Takvim yaşına ve genetik özelliklerine uygun büyüme, Fizyolojik

Detaylı

AÜTF HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI TIPTA UZMANLIK EĞİTİMİ PROGRAMI /

AÜTF HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI TIPTA UZMANLIK EĞİTİMİ PROGRAMI / AÜTF HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI TIPTA UZMANLIK EĞİTİMİ PROGRAMI / 2017-18 TARİH/MODÜL BAŞLIKLAR (Konular) ÖĞRETİM ÜYESİ MODÜL 1 9 Ekim 2017 Halk Sağlığı tanımı, kavramı ve yaklaşımı Geleneksel ve Çağdaş

Detaylı

Oksoloji Çocukluk Çağında Vücut Ölçümleri. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı

Oksoloji Çocukluk Çağında Vücut Ölçümleri. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Oksoloji Çocukluk Çağında Vücut Ölçümleri Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Büyüme sağlığın bir yansımasıdır. Growthis a mirrorof health James M. Tanner 1986

Detaylı

Klinik Çalışanlarına Önerilen Sağlık Girişimleri

Klinik Çalışanlarına Önerilen Sağlık Girişimleri Klinik Çalışanlarına Önerilen Sağlık Girişimleri Sağlık kuruluşları hizmet, eğitim, araştırma faaliyetlerinin yürütüldüğü kompleks yapılardır. Bu nedenle, sağlık çalışanlarının iş yerinde karşılaştıkları

Detaylı

BİRİNCİ BASAMAKTA SAĞLIKLI BİREYİN İZLENMESİ

BİRİNCİ BASAMAKTA SAĞLIKLI BİREYİN İZLENMESİ BİRİNCİ BASAMAKTA SAĞLIKLI BİREYİN İZLENMESİ Doç. Dr. Ayşe Palanduz Aile Hekimliği Anabilim Dalı DERS PLANI TARİH DERS 07.09.2015 Sağlık Hizmetlerinin Basamaklandırılması ve Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri

Detaylı

Dr. Zerrin YULUĞKURAL. Trakya Ü. Tıp Fak. İnfeksiyon Hast. Ve Klin. Mik. AD.

Dr. Zerrin YULUĞKURAL. Trakya Ü. Tıp Fak. İnfeksiyon Hast. Ve Klin. Mik. AD. Dr. Zerrin YULUĞKURAL Trakya Ü. Tıp Fak. İnfeksiyon Hast. Ve Klin. Mik. AD. 6. Türkiye EKMUD Kongresi, 12.5.2016 Her bir erişkin sağlık durumuna bakılmaksızın aşılama açısından önemli Sağlık durumları

Detaylı

EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ

EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ Gösterge Adı Gebe Tespit Oranı (Yüzde) Gebelik sürecindeki riskli durumlarla ilgili oluşabilecek sorunları en aza indirmek için gebe sayısının tespit edilmesidir. İlgili

Detaylı

Hasta ve/veya enfekte materyal ile potansiyel teması olan tüm personel

Hasta ve/veya enfekte materyal ile potansiyel teması olan tüm personel L. Nilsun Altunal Hasta ve/veya enfekte materyal ile potansiyel teması olan tüm personel Doktor Hemşire Öğrenci Laboratuvar teknisyeni 112 acil sağlık hizmeti personeli Eczacı Temizlik personeli Tıbbi

Detaylı

SAĞLIK PERSONELİNİN BULAŞICI HASTALIKLARA YÖNELİK TARAMA PROTOKOLÜ

SAĞLIK PERSONELİNİN BULAŞICI HASTALIKLARA YÖNELİK TARAMA PROTOKOLÜ SAĞLIK PERSONELİNİN BULAŞICI HASTALIKLARA YÖNELİK TARAMA PROTOKOLÜ Çalışanların hastane ortamında bulaşıcı hastalıklardan korunmasını sağlamak, bulaşıcı hastalıklara maruziyet durumunda alınması gereken

Detaylı

AYAKTAN HASTA DEĞERLENDİRME PROSEDÜRÜ

AYAKTAN HASTA DEĞERLENDİRME PROSEDÜRÜ REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No 24.03.2014 CureMed te tanımlanmış anamnez modüller eklendi. 01 FTR Tedavi Formu prosedüre tanımlandı. Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Hasta Değerlendirme

Detaylı

Dünyada Çocuk Sağlığı Politikaları / hedefleri. Dr. Günay SAKA DÜTF HSAD 10 Mayıs 2011

Dünyada Çocuk Sağlığı Politikaları / hedefleri. Dr. Günay SAKA DÜTF HSAD 10 Mayıs 2011 Dünyada Çocuk Sağlığı Politikaları / hedefleri Dr. Günay SAKA DÜTF HSAD 10 Mayıs 2011 1 DÜNYA DAKİ ÇOCUKLARIN SAĞLIĞININ KORUNMASI VE GELİŞTİRİLMESİNE YÖNELİK ÇALIŞMALAR 1946 BM ye bağlı UNICEF kuruldu.

Detaylı

SEÇMELİ DERS ÖNERİ FORMU

SEÇMELİ DERS ÖNERİ FORMU Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi 2012-2013 Eğitim Öğretim Yılı SEÇMELİ DERS ÖNERİ FORMU Dersin adı Üreme Sağlığı Anabilim dalı Sorumlu öğretim üyesi E-posta adresi Halk Sağlığı Prof.Dr.Haldun SÜMER

Detaylı

Rehberimiz Eşliğinde Ülkemizde Mevcut Durum

Rehberimiz Eşliğinde Ülkemizde Mevcut Durum Rehberimiz Eşliğinde Ülkemizde Mevcut Durum Dr. Serap Gençer Acıbadem Üniversitesi Maslak Hastanesi, İstanbul Aşılamada bugün gelinen nokta Neden erişkin bağışıklama? Neden rehber? Ne getirdi? Ülkemizde

Detaylı

30.12.2014. Anne Sütünün Önemi. 10.Sınıf Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Bakımı. Anne Sütünün Önemi. Anne Sütünün Önemi. Anne Sütünün Önemi

30.12.2014. Anne Sütünün Önemi. 10.Sınıf Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Bakımı. Anne Sütünün Önemi. Anne Sütünün Önemi. Anne Sütünün Önemi 10.Sınıf Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Bakımı 15.Hafta ( 22-26 / 12 / 2014 ) ANNE SÜTÜNÜN ÖNEMİ VE ÖZELLİKLERİ Slayt No: 22 Bebeğin bağışıklık sisteminin gelişimini kolaylaştırır. Bebekte kulak enfeksiyonları

Detaylı

DÖNEM 4 PEDİATRİ STAJI DERS PROGRAMI B GRUBU (12/11/ /01/2019) 14/11/2018 Çarşamba

DÖNEM 4 PEDİATRİ STAJI DERS PROGRAMI B GRUBU (12/11/ /01/2019) 14/11/2018 Çarşamba DÖNEM 4 PEDİATRİ STAJI DERS PROGRAMI B GRUBU (12/11/2018-18/01/2019) Saat 12/11/2018 08: 30 10: 20 Pediatri Stajının İşleyişi 13/11/2018 14/11/2018 15/11/2018 16/11/2018 Poliklinik ve servis Poliklinik

Detaylı

ERİŞKİN BAĞIŞIKLAMA. Dr. Osman TOPAÇ Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Aşı ile Önlenebilir Hastalıklar Daire Başkanı. Ankara

ERİŞKİN BAĞIŞIKLAMA. Dr. Osman TOPAÇ Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Aşı ile Önlenebilir Hastalıklar Daire Başkanı. Ankara ERİŞKİN BAĞIŞIKLAMA Dr. Osman TOPAÇ Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Aşı ile Önlenebilir Hastalıklar Daire Başkanı Ankara 02 Kasım 2018 1 Ülkemizde Aşı Uygulamaları Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Çiçek (1930)

Detaylı

Halk Sağlığı. YDÜ Tıp Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ

Halk Sağlığı. YDÜ Tıp Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ Halk Sağlığı YDÜ Tıp Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ Halk Sağlığı, organize edilmiş toplum çalışmaları sonunda; - çevre sağlığı koşullarını düzelterek - bireylere sağlık bilgisi vererek - bulaşıcı hastalıkları

Detaylı

Sağlam Çocuk İzlemi. Dr Rahman KURİ 12/05/2015

Sağlam Çocuk İzlemi. Dr Rahman KURİ 12/05/2015 Sağlam Çocuk İzlemi Dr Rahman KURİ 12/05/2015 Sunum planı Tanım Amaç İzlem sıklığı İzlem basamakları Öykü Gözlem FM Büyümenin değerlendirilmesi Gelişmenin değerlendirilmesi Taramalar Aşılama Sağlık eğitimi

Detaylı

Böbrek Nakli Yapılan Çocuklarda Bağışıklanma Durumunun ve Aşı Yanıtlarının Değerlendirilmesi

Böbrek Nakli Yapılan Çocuklarda Bağışıklanma Durumunun ve Aşı Yanıtlarının Değerlendirilmesi Böbrek Nakli Yapılan Çocuklarda Bağışıklanma Durumunun ve Aşı Yanıtlarının Değerlendirilmesi Elif Çomak 1 Çağla Serpil Doğan 2 Arife Uslu Gökçeoğlu 3 Sevtap Velipaşaoğlu 4, Mustafa Koyun 5 Sema Akman 5

Detaylı

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Türkiye Halk Sağlığı Kurumu

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Hepatit A Aşılama Şeması: RİSK GRUBU AŞILAMALARI Aşağıda tanımlanmış risk gruplarında yer alanlara, hepatit A aşısı iki doz (iki doz arasında en az 6 ay süre olacak şekilde) olarak uygulanır. Risk Grubu

Detaylı

Ş.KARAAĞAÇ İLÇESİ TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZİ 2011 YILI FALİYET RAPORU

Ş.KARAAĞAÇ İLÇESİ TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZİ 2011 YILI FALİYET RAPORU Ş.KARAAĞAÇ İLÇESİ TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZİ 2011 YILI FALİYET RAPORU İlimizde 17 OCAK 2007 Tarihinde Aile Hekimliği uygulamasına geçilmiştir.toplum Sağlığı Merkezi ve Aile Hekimleri koordineli bir şekilde

Detaylı

Sonradan Kazandırılan Bağışıklık

Sonradan Kazandırılan Bağışıklık Sonradan Kazandırılan Bağışıklık 1 Çocukların Ölüm Nedenleri Arasında Aşı İle Önlenebilir Hastalıklar İlk Sırada Bulunur Boğmaca 11% Tetanoz 8% Diğerleri 1% Pnömokok 28% Hib 15% Rotavirus 16% Kızamık 21%

Detaylı

Tiroid dışı hastalıklarda düşük T3, yüksek rt3, normal T4 ve normal TSH izlenir.

Tiroid dışı hastalıklarda düşük T3, yüksek rt3, normal T4 ve normal TSH izlenir. TİROİD HORMON SENTEZİ Dishormonogenezis Hasta ötroid? Şiddetli açlıkta, kronik hastalıkta, akut hastalıkta, cerrahi esnasında ve sonrasında T4--- T3 azalır Propiltiourasil, kortikosteroid, amiodaron propnalol

Detaylı

ERİŞKİNDE AŞIYLA KORUNULABİLEN HASTALIKLARIN EPİDEMİYOLOJİSİ

ERİŞKİNDE AŞIYLA KORUNULABİLEN HASTALIKLARIN EPİDEMİYOLOJİSİ ERİŞKİNDE AŞIYLA KORUNULABİLEN HASTALIKLARIN EPİDEMİYOLOJİSİ Dr. Sema ALP ÇAVUŞ Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD,İzmir Seroepidemiyoloji Aşıyla

Detaylı

Çocuk enfeksiyon hastalıkları derneği 2012 genişletilmiş aşı takvimi

Çocuk enfeksiyon hastalıkları derneği 2012 genişletilmiş aşı takvimi Çocuk enfeksiyon hastalıkları derneği 2012 genişletilmiş aşı takvimi ÇOCUK ENFEKSİYON HASTALIKLARI DERNEĞİ 2012 GENİŞLETİLMİŞ AŞI TAKVİMİ * Doğumda 1. 2. 3. 4. 6. 12. 15. 18. 24. 30. (4-6 yaş) İÖO 1. sınıf

Detaylı

II. ULUSAL SOSYAL PEDİATRİ KONGRESİ, 7-11 KASIM 2012 İSTANBUL SONUÇ BİLDİRGESİ

II. ULUSAL SOSYAL PEDİATRİ KONGRESİ, 7-11 KASIM 2012 İSTANBUL SONUÇ BİLDİRGESİ II. ULUSAL SOSYAL PEDİATRİ KONGRESİ, 7-11 KASIM 2012 İSTANBUL SONUÇ BİLDİRGESİ II Ulusal Sosyal Pediatri Kongresi 7-11 Kasım 2012 tarihlerinde İstanbul da yapıldı. Kongrenin ilk ve son günlerinde Pediatrik

Detaylı

SEYAHAT VE AŞILAMA. Seyahat ve aşılama programını planlarken

SEYAHAT VE AŞILAMA. Seyahat ve aşılama programını planlarken SEYAHAT VE AŞILAMA Seyahat ve aşılama programını planlarken Gidilecek bölge bilgileri Gidilecek zaman Gezinin süresi Gezinin tipi ve ne tip aktivitelerin yapılacağı Seyahati yapacak olan kişinin tıbbi

Detaylı

Çocuklarda Aşılama. Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Derneği nin Bakışı. Emin Sami Arısoy

Çocuklarda Aşılama. Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Derneği nin Bakışı. Emin Sami Arısoy Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Derneği nin Bakışı Emin Sami Arısoy Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı emin.sami.arisoy@gmail.com 13. Ulusal Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları

Detaylı

SOĞUK ZİNCİR GÖREVLİSİ GÖREV YETKİ VE SORUMLULUK TALİMATI

SOĞUK ZİNCİR GÖREVLİSİ GÖREV YETKİ VE SORUMLULUK TALİMATI Dok No:ACL.TL.02 Yayın Tarihi: NİSAN 2013 Rev.Tar/No: -/0 Sayfa No: 1 / 6 1.0 AMAÇ:Vitale Kadın Hastalıkları ve doğum hastanesi olarak Sağlık Müdürlüğü nden gelen aşıları soğuk zincir şartlarına uygun

Detaylı

GEBELİK VE LOHUSALIK

GEBELİK VE LOHUSALIK GEBELİK VE LOHUSALIK ANA SAĞLIĞI Sağlık hizmetleri açısından doğurganlık çağındaki (15-49 yaş arası) tüm kadınlara ana denir. 15-49 yaş doğurganlık çağındaki kadınlar nüfusumuzun % 27 sini oluşturmaktadır.

Detaylı

Sosyal Riski azaltma Projesi Kapsamında Şartlı Nakit Transferi Uygulaması Tarihi: Sayısı:2004/

Sosyal Riski azaltma Projesi Kapsamında Şartlı Nakit Transferi Uygulaması Tarihi: Sayısı:2004/ Sosyal Riski azaltma Projesi Kapsamında Tarihi:03.05.2004 Sayısı:2004/64-1838 SAĞLIK BAKANLIĞI Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü ANKARA Sayı : B100ACS0140000-9216/1853 Konu :Sosyal Riski

Detaylı

PREMATÜRELERDE BÜYÜMENİN İZLENMESİ. Dr.Ebru Ergenekon. G.Ü.T.F. Neonatoloji Bilim Dalı

PREMATÜRELERDE BÜYÜMENİN İZLENMESİ. Dr.Ebru Ergenekon. G.Ü.T.F. Neonatoloji Bilim Dalı PREMATÜRELERDE BÜYÜMENİN İZLENMESİ Dr.Ebru Ergenekon G.Ü.T.F. Neonatoloji Bilim Dalı Büyüme izlemi neden gerekli? Nörolojik, Kardiyovasküler,Metabolik Büyüme tam olarak izlenebiliyor mu? Kullanılmakta

Detaylı

İmmünsüpresif Çocukta Aşılama

İmmünsüpresif Çocukta Aşılama İmmünsüpresif Çocukta Aşılama Dr. Ateş Kara Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Enfeksiyon Hastalıkları Ünitesi 1 Bulgaristan - Komşu 18.000 Kızamık vakası

Detaylı

BEBEK-ÇOCUK İZLEMLERİ. Prof. Dr. Ayfer TEZEL

BEBEK-ÇOCUK İZLEMLERİ. Prof. Dr. Ayfer TEZEL BEBEK-ÇOCUK İZLEMLERİ Prof. Dr. Ayfer TEZEL AMAÇ *Çocuğun sağlığının korunması *Hastalıkların erken tanısıdır Amacı gerçekleştirmek için yapılacaklar *anneden çocuğun sağlık durumu hakkında bilgi alma

Detaylı

Aşı Programları Şubesi İstanbul Halk Sağlığı Müdürlüğü

Aşı Programları Şubesi İstanbul Halk Sağlığı Müdürlüğü Aşı Programları Şubesi İstanbul Halk Sağlığı Müdürlüğü www.istanbulhalksagligi.gov.tr Aşı Uygulama Teknikleri 2 Aşı Uygulamasında Enfeksiyon Kontrolü ve Steril Teknik Aşı uygulaması yapan hemşire ve ebeler

Detaylı

SAĞLIK ÇALIŞANLARI AŞIDAN NEDEN KORKUYOR? Firdevs Aktaş Gazi Üniversitesi Tıp fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı

SAĞLIK ÇALIŞANLARI AŞIDAN NEDEN KORKUYOR? Firdevs Aktaş Gazi Üniversitesi Tıp fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı SAĞLIK ÇALIŞANLARI AŞIDAN NEDEN KORKUYOR? Firdevs Aktaş Gazi Üniversitesi Tıp fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Sağlık çalışanları kimler? Doktor ve diş hekimleri

Detaylı

Bağışıklama Hizmetleri: Sorunlar ve Öneriler. Prof.Dr.Muzaffer Eskiocak Trakya Üni.Tıp Fak. Halk Sağlığı Anabilim Dalı

Bağışıklama Hizmetleri: Sorunlar ve Öneriler. Prof.Dr.Muzaffer Eskiocak Trakya Üni.Tıp Fak. Halk Sağlığı Anabilim Dalı Bağışıklama Hizmetleri: Sorunlar ve Öneriler Prof.Dr.Muzaffer Eskiocak Trakya Üni.Tıp Fak. Halk Sağlığı Anabilim Dalı Bağışıklama hizmet sistemi: hizmet sunumu, soğuk zincir, zamanında aşı sağlama, izleme

Detaylı

TNSA-2003 BÖLGE TOPLANTISI-IV KUZEYDOĞU ANADOLU DA ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI

TNSA-2003 BÖLGE TOPLANTISI-IV KUZEYDOĞU ANADOLU DA ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI TNSA-2003 BÖLGE TOPLANTISI-IV KUZEYDOĞU ANADOLU DA ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI Prof. Dr. Sabahat Tezcan H.Ü. Nüfus Etütleri Enstitüsü Müdürü 16 Haziran 2005 - KARS Bebek ve Çocuk Ölümlülüğü 0-4 Yaş Dönemindeki

Detaylı

Seyahat ve Aşılama. Dr. Meltem Arzu YETKİN SB Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Seyahat ve Aşılama. Dr. Meltem Arzu YETKİN SB Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Seyahat ve Aşılama Dr. Meltem Arzu YETKİN SB Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Yurtdışına seyahat mi düşünüyorsunuz? Hazırlıklı mısınız? Seyahat ve aşılama programını planlarken. Gidilecek bölge bilgileri

Detaylı

ANTROPOMETRİ SEKÜLER TREND ÇOCUK SEKÜLER TRENDİ KISMET ŞEN

ANTROPOMETRİ SEKÜLER TREND ÇOCUK SEKÜLER TRENDİ KISMET ŞEN SEKÜLER TREND ÇOCUK SEKÜLER TRENDİ KISMET ŞEN / 0341110014 TANIM SEKÜLER TREND Sağlık koşullarının iyileşmesi, yerleşim yeri, beslenme gibi çeşitli çevresel faktörlere bağlı olarak yeni doğan neslin önceki

Detaylı

Aşı Karşıtlarının İddiaları ve Gerçekler

Aşı Karşıtlarının İddiaları ve Gerçekler Aşı Karşıtlarının İddiaları ve Gerçekler Dr. Alpay Azap AÜTF İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği https://www.verywellfamily.com/history-anti-vaccine-movement-4054321

Detaylı

AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİNDE İLK 1000 GÜNDE BESLENME DR.GÖNÜL KAYA

AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİNDE İLK 1000 GÜNDE BESLENME DR.GÖNÜL KAYA AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİNDE İLK 1000 GÜNDE BESLENME DR.GÖNÜL KAYA AİLE SAĞLIĞI BİRİMİNDE EKİP Aile Hekimi Aile Sağlığı Elemanı Sözleşmeli Hemşire-Ebe BÜTÜNCÜL YAKLAŞIM AİLE SAĞLIĞI BİRİMİNDE HİZMETLER Kayıtlı

Detaylı

1.Gebelik Bildirim (223)

1.Gebelik Bildirim (223) 1.Gebelik Bildirim (223) Gebelik Bildirim Paketi Gebelik Paket Genel İş Kuralları 1. Hastaya ait Gebelik Sonucu gönderilmemiş bir gebelik kaydı var ise Bu veri seti gönderilebilir. 2. Hastaya ait gebe

Detaylı

SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA BAĞIŞIKLAMA

SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA BAĞIŞIKLAMA SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA BAĞIŞIKLAMA DR. ALPAY AZAP Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD 23.09.2017 1 Türkiye deki hastaneler 23.09.2017 2 Türkiye deki sağlık

Detaylı

HEMATOPOİETİK KÖK HÜCRE TRANSPLANT ALICILARINDA AŞILAMA. Dr. Behice Kurtaran Ç.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

HEMATOPOİETİK KÖK HÜCRE TRANSPLANT ALICILARINDA AŞILAMA. Dr. Behice Kurtaran Ç.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD HEMATOPOİETİK KÖK HÜCRE TRANSPLANT ALICILARINDA AŞILAMA Dr. Behice Kurtaran Ç.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD 2 Transplant hastalarında immün durumun belirleyicileri Önceki aşılanma

Detaylı

ÜNİTE ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI İÇİNDEKİLER HEDEFLER AŞILAR. Doç. Dr. Fatma GÜDÜCÜ TÜFEKCİ

ÜNİTE ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI İÇİNDEKİLER HEDEFLER AŞILAR. Doç. Dr. Fatma GÜDÜCÜ TÜFEKCİ AŞILAR İÇİNDEKİLER Aşılarla İlgili Önemli Uyarılar Aşılama İlke Ve Uygulamaları Aktif Bağışıklama Aşı Takvimi Gebelikte Aşının Önemi ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI Doç. Dr. Fatma GÜDÜCÜ TÜFEKCİ HEDEFLER

Detaylı

Rahim Ağzı Kanseri Korkulu Rüyanız Olmaktan Çıkıyor

Rahim Ağzı Kanseri Korkulu Rüyanız Olmaktan Çıkıyor Rahim Ağzı Kanseri Korkulu Rüyanız Olmaktan Çıkıyor Rahim Ağzı Kanseri Korkulu Rüyanız Olmaktan Çıkıyor Rahim Ağzı Kanserinde Çığır Açan Adım Kadın Kanserleri Hakkında Mutlaka Bilmeniz Gerekenler Özel

Detaylı

Sağlıklı Hamilelik BR.HLİ.081

Sağlıklı Hamilelik BR.HLİ.081 Sağlıklı BR.HLİ.081 Sağlıklı Sağlıklı bir hamilelik geçirmek hamilelik öncesi dönemde sağlığınızla ilgili testleri yaptırmakla başlar. Bu nedenle çocuk istediğinize karar verdiğinizde önce bir kadın hastalıkları

Detaylı

HEPATİT B AŞISI HEPATİT B AŞISI HEPATİT B AŞISI KİMLERE YAPILIR? HEPATİT B RİSKİ OLAN KİŞİLER

HEPATİT B AŞISI HEPATİT B AŞISI HEPATİT B AŞISI KİMLERE YAPILIR? HEPATİT B RİSKİ OLAN KİŞİLER HEPATİT B AŞISI HEPATİT B AŞISI Hepatit B aşısı bilinen en etkili aşılardan biridir. Hepati B aşısı inaktif ölü bir aşıdır, aşı içinde hastalık yapacak virus bulunmaz. Hepatit B aşısı 3 doz halinde yapılmalıdır.

Detaylı

ULUSAL AŞI PROGRAMI. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Dr. Mehmet Ali TORUNOĞLU

ULUSAL AŞI PROGRAMI. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Dr. Mehmet Ali TORUNOĞLU ULUSAL AŞI PROGRAMI Dr. Mehmet Ali TORUNOĞLU Bulaşıcı Hastalık Kontrol Programları Başkan Yardımcısı 18.Pratisyen Hekimlik Kongresi Antalya, 2013 1 Bağışıklama Sisteminin Bileşenleri Aşı sağlanması, kalite

Detaylı

HEPATİT TARAMA TESTLERİ

HEPATİT TARAMA TESTLERİ HEPATİT TARAMA TESTLERİ Hepatit Tarama Testleri (Hepatit Check Up) Hepatit taraması yaptırın, aşı olun, tedavi olun, kendinizi ve sevdiklerinizi koruyun. Hepatitler toplumda hızla yayılan ve kronikleşerek

Detaylı

Eczacıbaşı Sağlık Hizmetleri

Eczacıbaşı Sağlık Hizmetleri Eczacıbaşı Sağlık Hizmetleri Eczacıbaşı Sağlık Hizmetleri Eczacıbaşı Topluluğu kuruluşlarından Eczacıbaşı Sağlık Hizmetleri, Türkiye nin yerinde sağlık ve bakım çözümleri sunan ilk ve en büyük kuruluşudur.

Detaylı