M S STEM ZYOLOJ (GASTRO NTEST NAL S STEM

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "M S STEM ZYOLOJ (GASTRO NTEST NAL S STEM"

Transkript

1 SİNDİRİM M SİSTEMS STEMİ FİZYOLOJİSİ (GASTROİNTEST NTESTİNAL NAL SİSTEM S STEM (GİS)

2 Sindirim sistemi kendisine sunulan besin maddelerinden enerji ve metabolik yapı taşlar larını çıkarmak için i in çalışır. Bu süres reçte ilk aşama a ama çok iyi koordine edilmiş hareketlerin yiyecek maddelerini parçalamalar alamalarıdır. r. İkinci aşama a ama ise yiyecek maddelerinin emilecek kadar küçük üçük k hale getirilmesi için, i in, çok sayıda enzimlerle karış ıştırılmasıdır. Üçünc ncü aşama ama ise parçalanm alanmış besin maddelerinin emilmesidir.

3 Sindirim-Emilim Sindirim: Büyük k besin moleküllerinin llerinin sindirim kanalında nda mekanik ve kimyasal olarak daha küçük üçük k partiküllere ayrılmas lması Emilim: Küçük k besin moleküllerinin llerinin ince bağı ğırsaklardan kana ve lenf dolaşı şımına geçmesi

4 Motilite: Sindirim sisteminin ana fonksiyonları 4 tanedir. Yiyeceklerin küçük üçük k parçalara alara bölünmesini, b karış ıştırılmasını ve iletilmesini sağlayan kas aktivitesidir. Sekresyon: Enzimler, mukus ve elektrolitlerden oluşan sulu sıvının s salgılanmas lanmasıdır. Sindirim: Büyük k besin moleküllerinin llerinin sindirim kanalında nda mekanik ve kimyasal olarak daha küçük üçük k partiküllere ayrılmas lması. Emilim(Absorpsiyon Absorpsiyon): Parçalanan alanan küçük üçük k moleküllerin llerin organizma tarafından alınmas nmasıdır. Diğer bir ifadeyle küçük üçük k besin moleküllerinin llerinin ince bağı ğırsaklardan kana ve lenf dolaşı şımına geçmesi.

5 Sindirim sistemi basit olarak ağızda başlay layıp p anüste sonlanan bir kanal sistemi ve bununla irtibatta bulunan salgı bezlerinden oluşur. ur.

6 Sindirim kanalı Sindirim ve emilim olaylarının gerçekle ekleştiği i ağıa ğızdan anüse kadar olan bölüm. Her bir bölümüb özel bir fonksiyona göreg adapte olmuştur. Bu yapılar; Ağız, Farinks (yutak), özefagus(yemek borusu), mide, ince bağı ğırsaklar, kalın bağı ğırsaklar, rektum, anal kanal, anus.

7 Sindirim kanalı ile ilişkili yapılar Sindirim sisteminde sindirim kanalına dahil olmayan ancak sindirim sistemi ile ilişkili yapılar da vardır. r. Bunlar; Dişler, dudaklar, çeneler, tükrük bezleri, pankreas, karaciğer, safra kesesidir.

8 Sindirim kanalının n yapısı Sindirim kanalının n bütün b n bölümleri b aynı temel doku tabakalarına sahiptir. Tüp p tarzındaki yapılar ların n duvarı içten dışa a doğru; mukoza-submukoza submukoza- muskülaris externa-seroza serozaşeklindedir. eklindedir.

9 Mekanik ve Enzimatik Parçalanma alanma Yiyecek maddelerinin mekanik parçalanmalar alanmaları ve sulandırılmalar lmaları, makromoleküller ller halinde alınan yiyeceklerin, enzimatik parçalanma alanma hızınıh artırmaya rmaya önemli ölçüde yardımc mcıdır. Enzimatik parçalanma, alanma, moleküllerin llerin kolayca absorbe edilecek boyutlara küçük üçülmesini sağlar. Bütün n bunların n sonucunda sindirimde dört d temel olayın varlığı ortaya çıkmaktadır. Bu olaylar sırass rası ile, mekanik parçalanma, alanma, sulandırılma, lma, enzimatik parçalanma alanma ve absorbsiyondur. Mekanik parçalanma alanma ile yiyecek maddeleri ufak parçalara alara öğütülür. Öğütme işlemi i enzimlerin kolayca etki edebilmesi için i in yüzeyy zey alanını genişletir, bu da enzimatik parçalanma alanma hızınıh artırır. r.

10 Enzimler parçalad aladıkları molekül l tipine bağlı olarak dört d gurup altında toplanırlar. Amilazlar: Nişasta gibi polisakkarit yapısındaki maddeleri parçalayan alayan enzimler. Lipazlar: Yağlar ları parçalayan alayan enzimler. Proteazlar: Proteinleri ve polipeptidleri parçalayan alayan enzimler. Nükleazlar: Nükleik asitleri ve nükleotidleri n parçalayan alayan enzimler.

11 İNTESTİNAL NAL PEPTİDLER/HORMONLAR Sindirim sisteminin fonksiyonlarının çoğu sindirim kanalının n kendisi tarafından yapılan hormonlar tarafından düzenlenir. d Gastrin Kolesistokinin Sekretin Gastrikİnhibitory Peptid somatostatin

12 Gastrin Midenin antral bölümündeki mukozada bulunan G hücreleri h tarafından yapılır r ve mide asit sekresyonunun regülasyonunda önemli rol oynar. G hücreleri h mideden başka duodenum ve daha az miktarda olmak üzere jejenumda da bulunmaktadır.

13 Kolesistokinin İnce bağı ğırsağın n her yerinde bulunan I hücreleri tarafından salınır. Ana etkisi pankreatik enzim sekresyonunu uyarmak, safra kesesini kasmak ve mide boşalmas almasını engellemektir.

14 Sekretin Çoğunluğu duodenumda bulunan S hücreleri tarafından salınır. Sekretin pankreatik ve hepatik salgılamay lamayı uyarırken, rken, mide asit sekresyonunu inhibe eder.

15 Gastrikİnhibitory Peptid Duodenum ve jejenumdaki enteroendokrin hücreler tarafından salınır. Gastrikİnhibitory Peptid pankreastan insülin salınımını artırırken, rken, yükseky konsantrasyonlarda mide asit sekresyonunu inhibe eder

16 somatostatin G hücrelerinin h gastrin salgılamas lamasını inhibe eder, dolayısı ile mide asit sekresyonunu inhibe eder. Bu hormon gastrointestinal sistemin diğer kısımlarında ve merkezi sinir sisteminde de bulunur.

17 Sindirim Sistemini Oluşturan Yapılar ve Görevleri

18 Ağız Ağız z besinlerin vücuda v girdiği i bölümdb mdür. Ağız z dudaklar ve çeneler, dil ve tükrük bezlerini ihtiva eder. Dudaklar ve çeneler gıdaları çiğnenebilir pozisyonda tutarak sindirime yardım m eder. Dil nemlendirilmiş ve çiğnenmiş gıdaların n bir bolus (topak halinde) olarak yutulmasına yardım m etmek üzere farinkse iletilmesine yardım m eder. Ayrıca dil tat tomurcukları ihtiva eder.

19 Tükrük bezleri Ağızda 3 çift geniş tükrük bezi bulunur. Parotid; kulağı ğın önünde nde ve altında Submandibular;mandibulan mandibulanın alt ucunun altında Sublingual;ağı ğız z tabanında nda dilin altında Bu bezler kimyasal sindirimi ağıa ğızda başlat latırlar, Tükrük salgısını yada salyayı oluştururlar, bütün n bezler içeriklerini i ağıa ğız z boşlu luğunauna boşalt altırlar.

20

21 Tükrük salgısının n içerii eriği... i... Tükrük salgısı içinde inde su, tuzlar, proteinler, antikorlar, tamponlar ve sindirim enzimi amilaz bulunur. Amilaz karbonhidrat sindirimini başlat latır.

22 Tükrük salgısının n görevlerig Karbonhidrat sindiriminin başlat latılması, Gıdaların n nemlendirilip kayganlaştırılarak larak kolayca yutulabilir hale getirilmesi, Besin moleküllerinin llerinin eritilerek tadlarının alınmas nmasına na yardımc mcı olmak, Bakterilerin kontrol altına alınmas nması.

23 Tükrük salgısının n düzenlenmesid Besinlerin tadı, kokusu, teması ve hatırası tükrük salgısını uyarır. Stres ve dehidratasyon sekresyonu inhibe eder ve ağızda kuruluğa neden olur.

24 ÇİĞNEME Çiğneme lokmayı küçük k parçalara alara ayırarak, tükürükle kle karış ıştırıp, yumuşat atır r ve yutmaya hazır hale getirir. Çiğneme yiyeceğin, in, enzimlerin sindirim etkisine daha açık a k hale gelmesini sağlar, ancak sindirim için in çiğneme şart değildir, çünk nkü mide de yiyecekleri parçalayabilir. alayabilir. Çiğneme aynı zamanda tükürük t k salgısını uyarır. r. Çiğneme çok sayıda kasın n santral sinir sistemindeki çiğneme merkezi tarafından koordinasyonuyla sağlan lanır.

25 YUTMA Yiyecekleri mideye göndermeg aktif bir olaydır, elleri üzerinde baş aşağı kalkmış bir insan yiyecekleri ve hatta sıvılars ları yutabilir. Yutma istemli başlar fakat otonom bir refleks ile devam eder. Lokmanın n mideye ulaşmas ması 5-10 saniye sürer. s

26 Yutma işlemi i sırass rasında ağıa ğız z kapanır r ve dil lokmayı yumuşak damağa a doğru iter, bu sırada s yumuşak damak yukarı ve geriye doğru çekilir, böylece b lokmanın n nazal kaviteye kaçmas ması önlenmiş olur. Yutma sırass rasında soluk alma durdurulur ve glottis havayolunu kapamak için i in epiglottisin üzerine kayar. Bu sırada s farinks gevşeyip eyip lokmayı alırken, üst özefageal sfinkter gevşer, er, bunun üzerine farinksin alt kısmk smı kasılır r ve lokmayı özefagusa fırlatır. r. Glottis yerine gelince solunum tekrar başlar.

27 Lokma mideye peristaltik hareketlerle iletilir. Beyin sapındaki yutma merkezi damaktan, farinksten,, ve özafagustan duyusal inputlar alır. Farinks ve özafagusun üçte bir üst kısmk smı çizgili kastan yapıld ldığı için in somatik sinir sisteminin lifleri ile inerve edilir. Özafagusun üçte ikilik alt kısmk smı ise düz d z kastan yapılm lmıştır, myenterik pleksus tarafından kontrol edilir ve N. vagustan parasempatik lif alır. Özafagusun alt kısmk smında peristalsis gastrointestinal kanalın n diğer kısımlark mlarında olduğu u gibidir. Alt özafagus sfinkterinin gevşemesi emesi lokmanın n mideye geçmesini sağlar. Akalazya denilen hastalıkta Auerbach (myenterik) pleksusu doğuştan olmadığı için in alt özafagus sfinkteri gevşeyemez, eyemez, bu hastalarda yutma güçg üçlüğü vardır. r.

28 Kusma Kusma ters peristalsis değildir. Medulla oblongatadaki kusma merkezi tarafından koordine edilen bu kompleks refleks şöyle gerçekle ekleşir. Diyafram ve abdominal kasların n kasılmas lması intra-abdominal abdominal basınc ncı artırırken, rken, plevral basınc ncı azaltır. Mideyle duodenum arasındaki pilor sfinkteri kasılır. Özafagus ve kardia gevşer. er. Yutarken olduğu u gibi, nazal ve havayolu pasajları kapanır. Kusma refleksi santral sinir sistemindeki kemoreseptörler, rler, mide ve duodenumdaki kemo ve mekano reseptörler rler tarafından tetiklenir. Bu refleksin amacı organizmayı yutulan zehir ya da toksinlere karşı korumaktır. r. Bu refleks boğazdaki dokunma reseptörleri rleri ve içi kulaktaki labirintin aşırı yüklenmesi (araç tutması) ) ile de uyarılır. r.

29 Mide Mide gıdalarg daların n depolandığı ığı,, karış ıştırıldığı ve sindirildiği i organdır. r. Özefagustan gelen gıdalar g midye alt özefageal girişten girerler ve pilor pompası aracılığı ığıyla pilorik bölgeden çıkarak ince bağı ğırsaklara geçerler. erler.

30 Midenin bölümlerib Mide 4 bölümde b incelenir; 1. Kardia 2. Fundus 3. Gövde 4. Pilorik bölge

31 Midenin görevlerig 1. Depolama: gıda ince bağırsaklara verilmeye hazır hale gelene kadar midede depolanır, gerekli olduğu hallerde 4 L kadar genişleyebilir. 2. Karıştırma-parçalama:gıdaları küçük partiküllere ayırarak onların mide sıvıları ile temasını-karışmasını sağlar. 3. Kimyasal sindirim: HCl ve enzimler mideye girmiş olan pek çok bakteriyi öldürür ve protein sindirimi başlatılır, 4. Sentez:İntrensek faktör (B12 vitaminin emilimi için) sentezler. 5. Emilim(çok az miktarda), örneğin etil alkol

32 Kimus-mide mide içerii eriği Parçalanan alanan besin partikülleri ve mide sıvılarının n karışı ışımının n oluşturdu turduğu çorba kıvamk vamındaki sıvıya s kimus denir.

33 Mide boşalmas alması-düzenlenmesi Mide boşalmas alması kimusun ince bağı ğırsaklara geçmesidir. Gastrik boşalma da denir. Mide düedonum (ince bağı ğırsakların n ilk bölümü) ) ve merkezi sinir sistemindeki pek çok faktör r tarafından gözlenipg düzenlenir.

34 Mide boşalmas alması-düzenlenmesi Mide boşalmas almasının n uyarılmas lması midede oluşur. ur. Mide basit feedback sistemi ile pilor pompasını kontrol eder.mide doldukça pilor pompası daha fazla yüke y maruz kalır Mide boşalmas alması mide içerii eriğine ine de bağlıdır. Kısmen sindirilmiş proteinler, alkol ve kafein gibi uyarıcılar mide boşalmas almasını uyarır. r.

35 Mide boşalmas alması-düzenlenmesi Midenin gerilmesi (besinler ile doldukça) vagus sinirinin uyarılmas lmasına yol açar. a ar. Vagal uyarılma (parasempatik etki) peristaltik hareketleri güçg üçlendirir ve mideden gastrin hormonu salınmas nmasına na neden olur. Gastrin hormonu mide hareketlerini ve mide salgılar larını daha da artırır. r. Bu arada pilor sfinkteri hevşer er ve kimus düedönuma geçer. er.

36 Mide boşalmas alması-düzenlenmesi Gastrik boşalma primer olarak düedönum tarafından inhibe edilir. Düedonumdaki kimusun içinde inde bulunan yağ ve asitin miktarı nöral ve hormonal mekanizmalar ile mide boşalmas almasını inhibe eder.

37 Mide boşalmas alması-düzenlenmesi Nöral Kontrol-Enterogastrik refleks; Enterogastrik refleks mide motilitesini ve gastrik salgılanmay lanmayı azaltır. Hormonal kontrol-enterogastronlar Enterogastronlar; Sekretin, kolesistokinin ve gastrik inhibitör peptid hormonları ile sağlan lanır.

38 Mide sıvısıs Mide günlg nlük k olarak yaklaşı şık k 1.5 Litre sıvı salgılar. lar. Bu sıvı; s Hidroklorik asit (HCl( HCl), Mukus, Pepsinojen (pepsin enziminin öncüsü), İnterenksek faktör, Lipaz (az miktarda) ihtiva eder.

39 Mide neden kendi duvarını sindirmez? Mukus Mukus tabakasındaki yırty rtıklar veya hasarlar mide ülserine yol açar. a ar.

40 Mide sıvısının s n salgılanmas lanmasının kontrolü Mide sıvısının s n salgısı 3 aşamada a amada kontrol edilir. Sefalik faz; Besinlerin görülmesi, g koklanması veya tadılmas lması salgıyı başlat latır. Gastrik (mide)fazı; Midenin besin ile dolmasına cevap olarak salgılama lama İntestinal (bağı ğırsak) fazı; Aşırı mide sıvısıs sekresyonunu önleyici inhibitör komponenttir.. Besinlerin ince bağı ğırsaklara geçişiyle iyle başlar.

41 İnce bağı ğırsaklar Kimus midede saat kaldıktan ktan sonra ince bağı ğırsaklara geçer. er. Kimus ince bağı ğırsaklarda kas kasılmalar lmalarıyla daha da karış ıştırılır. r. Kimus ince bağı ğırsaklarda saat kalır. İnce bağı ğırsaklarda karbonhidrat ve protein sindirimi tamamlanır, yağ sindiriminin büyük b k bir bölümüb gerçekle ekleşir. Sindirimi tamamlanmış moleküller ller kan ve lenf dolaşı şımına verilmek üzere emilirler

42 İnce bağı ğırsakların n bölümlerib Duodenum: İnce bağırsakların C şeklindeki başlangıç bölümüdür Yaklaşık 25 cm uzunluğundadır, pankreas ve safra kesesinden gelen enzimlerin kimus ile karışımı sağlanarak sindirimin kalan bölümü tamamlanır. Jejenum: Yaklaşık 1 metre uzxunluğundadır Pek çok kıvrım (plika) ve villus içerir Sindirim ve emilim görevleri vardır Ileum: Yaklaşık 2 metredir Emilimin büyük bir bölümü gerçeleştirilir Peyer s patchleri (lymphoid tissue) ihtiva eder.

43

44

45 Villi-mikrovilli İnce bağı ğırsaklardaki çıkıntılara villi denir, Bunlar emilim yüzeyini y artırırlar rlar Villilerde ayrıca mikrovilli adı verilen ilave çıkıntılarda vardır. r.

46 İnce bağı ğırsak fonksiyonları İnce bağı ğırsakların n ana görevi g sindirim ve emilimdir. Sindirim ve emilim bağı ğırsak duvarındaki düz d z kasların n hareketi ve enzimlerin kimyasal etkileriyle oluşur. ur. Enzimlerin bir bölümüb pankreastan salgılan lanır.

47 İnce bağı ğırsak enzimleri Bağı ğırsak duvarındaki mukozal ve submukozal bezler bağı ğırsak salgılar larını ve enzimlerini sektere ederler. Bu salgılar lar ve enzimler karbonhidrat, protein ve yağ sindirimine yardım m eder. Bağı ğırsak salgısı (sıvısı); Su, tuz ve mukus ince bağı ğırsak enzimleri ve ince bağı ğırsak hormonları bulunur.

48 İnce bağı ğırsak enzimleri Enterokinazlar Pankreas enzimi tripsinojeni aktif hali olan tripsine çevirir. Disakkaridazlar Sükraz, maltaz ve laktaz (karbonhidrat sindirimi tamamlanır) Aminopeptidazlar Protein sindirime yardım m eden ederler

49 İnce bağı ğırsak hormonları Sekretin: pamkreas ve karaciğer salgılarını artırır. Kolesistokinin-Cholecystokinin (CCK):pankreas enzimlerinin üretimini ve salınımı, safra kesesinden safra salgısını uyarır. Gastrin: gastrik salgılanmayı ve gastrik motiliteyi uyarır.

50 Emilim -absorption Karbonhidrat, protein ve lipit sindirim ürünleriyle elektrolitler, vitaminler ve su ince bağı ğırsaklar tarafından emilir. Karbonhidratlar, monosakkarit (glikoz, fruktoz,galaktoz galaktoz) ) olarak kolayca emilir. Proteinler yapısal amimo asitlere ayrıld ldıktan sonra emilir. Lipitlerin emilimi biraz daha farklı ve zordur

51 Lipitlerin emilimi-1 Lipitler ince bağı ğırsaklara suda erimeyen geniş trigliserit damlacıklar kları olarak gelirler. Pankreatik lipaz onları serbest yağ asit, gliserol ve monogliseritlere parçalar. alar. Safra kesesinden salgılanan lanan safra tuzları yağ asitlerinin çevresini sararak, suda eriyebilen miçel adı verilen partikülleri oluştururlar tururlar.

52 Lipitlerin emilimi-2 Miçeller ince bağı ğırsaklardan kolayca emilirler. Miçeller bağı ğırsak hücresinde h parçalan alanırlar ve yeniden trigliserit sentezlenir, Trigliseritler bağı ğırsak hücresinde h şilomikron adı verilen damlacıklar olarak paketlenip lenf ve kan dolaşı şımına verilirler.

53 Su emilimi Her gün g n yaklaşı şık k Litre su ince bağı ğırsaklara girer ve geri emilir, Bu suyun büyük b k bir bölümüb düedönumdan gelir. Suyun emilimi büyük b k oranda Na iyonlarının n aktif transportuna ve kısmende sindirim son ürünlerince oluşturulan ozmotik basınç farkına bağlı olarak emilir.

54

55

56

57 İleoçekalekal kapak İleum kalın n bağı ğırsaklar ile ileoçekal ekal kapak ile bağlant lantılıdır

58

59 İnce bağı ğırsaklar

60 Kalın n bağı ğırsaklar Kimus ince bağı ğırsakları terkettiği zaman sindirim tamamlanmış olur ve kimus kalın n bağı ğırsaklara geçer. er. Kalın n bağı ğırsaklar sıvıs halindeki kimustan su ve tuzların n kaldırılmas lması- emilmesi işlevini i görürg

61 Kalınba nbağırsakların n bölümlerib 1. Çekum 2. Ascending (çıkan) kolon 3. Transvers kolon 4. Descending (inen) kolon 5. Sigmoid kolon 6. Rektum 1. Anal kanal 2. Anüs 2. An

62

63

64

65 Kalın n bağı ğırsakların n görevlerig Emilim; Suyun kalan bölümleri, b tuzlar ve vitaminlerin bazısı kalın n bağı ğırsaklardan emilir. Bakteriyel aktivite: Kalın n bağı ğırsaklarda Vit K12 ve B12 nin sentezinde rol alan faydalı bakteriler vardır. r. Bu canlı veya ölü bakteriler kuru feçes es ağırlığının n % ini oluştururlar Bu bakteriler intestinal gazları da oluşturur.

66 Kalın n bağı ğırsakların n görevlerig Feçes es oluşumu; umu; Sindirim sisteminin son ürünü feçestir estir. Günde yaklaşı şık k 150 gr feçes es vücuttan atılır r (bunun 100 gr su, 50 gr ı katı maddedir) Su ve bakteriler yanında nda feçes es yağ, nitrojen, safra pigmentleri, sindirilemeyen gıdalar g (sell( sellülöz gibi) ihtiva eder.

67 Kalın n bağı ğırsakların n görevlerig Kalın n bağı ğırsak hareketleri ve defekasyon: Kalın n bağı ğırsaklarda bağı ğırsak içerii eriğinin inin hareketini sağlayan çeşitli hareketler bulunur. Bu hareketler refleks mekanizmalar ile çalışır

68

69 Kalın n bağı ğırsaklar

70 DIŞKILAMA(DEFEKASYON) REFLEKSİ Dışkılama istemli ve istemsiz kontrol altındad ndadır. Normalde boş olan rektum, inen kolandan gelen kitle hareketiyle dolar. Rektum duvarının n gerilmesi refleks olarak internal anal sfinkterin (düz z kas) gevşemesini emesini sağlar ve rektumla sigmoid kolondaki motor aktivitenin artışı ışına sebep olur. Aynı zamanda dışd ışkılama ihtiyacı beyne iletilir.

71 Birey eğer e er durumun dışd ışkılama için i in uygun olmadığı ığını düşünürse, dışd ışkılamayı durdurmak için in eksternal sfinkter (çizgili kas) üzerindeki basınc ncı artırır, r, bunun üzerine çoğunlukla rektum hala dışd ışkıyla (fe( feçes) ) dolu olmasına rağmen dışkılama isteği i kaybolur. Dışkılamak istediğimiz imiz zaman ise eksternal sfinkter gevşer er ve Valsalva manevrası ile karın içi i basınç artırılır. r. Karın n içi i i basınçla birlikte rektumun peristaltik kontraksiyonları dışkıyı dışarı çıkarır. r.

72

73 Sindirim organı olarak pankreas Pankreas ekzokrin ve endokrin salgı hücrelerine sahiptir. Ekzokrin hücreler ince bağı ğırsaklara (düedönum)) sindirim sıvılars larını sekrete eder. Pankreatik sıvı salgısı tat tomurcuklarınca besinin varlığı ığının belirlenmesiyle ve kimusun düedönuma girmesiyle sekretin ve kolesistokinin hormonları aracılığı ığıyla uyarılır. r.

74 Pankreatik sindirim enzimleri Pankreatik lipaz Pankreatik amilaz Pankreatik proteolitik enzimler Tripsinojen, kimotripsinojen, prokarboksipeptidaz

75 Sindirim organı olarak karaciğer Karaciğer vücuttaki v salgı yapan en büyük k organdır. r. Hepatik hücrelerden oluşmu muştur. Karciğere ; hapatik arter ve hepatik portal ven girer, hepatik ven ve safra kanalı ise çıkar.

76 Hepatik arter oksijenli kan taşı şır r ve karaciğere gelen kanın n % 20 sini getirir, Hepatik portal ven gastrointestinal sistemden gelen venöz kanı karaciğere taşı şır, karaciğere gelen kanın n % 80 inin getirir, bu kanda ince bağı ğırsaklardan emilen besin elemanları bulunur. Hepatik ven karaciğerden inferior vena kavaya kanı taşı şır. Safra kanalları ise karaciğerde sentezlenen safrayı safra kesesinden gelen kanal ile birleşerek erek ince bağı ğırsaklara taşı şır.

77

78

79

80 Karaciğerin görevlerig Metabolik düzenleme;portal venden alınan amino asit, karbonhidrat ve lipit düzeylerinin algılanıp ayarlanması. Fazla amino asitlerin üreye çevrilmesi, Plazma proteinlerinin sentezi, Vitamin ve minerallerin depolanması, İlaçların, zehirlerini kimyasal maddelerin metabolize edilmesi(detoksifikasyon), Depo görevi; karbonhidrat, vitamin, yağ, amino asit, Safra sentezi ve salgılanması

81 Safra kesesi Safra kesesi karaciğerden gelen safrayı sindirim için i in gerekinceye kadar depolayıp, p, konsantre hale getirir. Safra kesesinin kasılmas lması kesedeki safrayı boşalt altır. Safra yağ sindirimi için i in gereklidir.

82

83 Safra kesesi

84

85

M S STEM ZYOLOJ (GASTRO NTEST NAL S STEM Doç.Dr.Mitat KOZ

M S STEM ZYOLOJ (GASTRO NTEST NAL S STEM Doç.Dr.Mitat KOZ SİNDİRİM M SİSTEMS STEMİ FİZYOLOJİSİ (GASTROİNTEST NTESTİNAL NAL SİSTEM S STEM (GİS) Doç.Dr.Dr.Mitat.Mitat KOZ Sindirim sistemi kendisine sunulan besin maddelerinden enerji ve metabolik yapı taşlar larını

Detaylı

SİNDİRİM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ III. Doç.Dr. Senem Güner

SİNDİRİM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ III. Doç.Dr. Senem Güner SİNDİRİM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ III Doç.Dr. Senem Güner MİDE Mide gıdaların depolandıgı, karıstırıldıgı ve sindirildigi organdır. Özefagustan gelen gıdalar midye altözefageal giristen girerler ve pilor pompası

Detaylı

SİNDİRİM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ (GASTROİNTESTİNAL SİSTEM (GİS) Prof.Dr.Mitat KOZ

SİNDİRİM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ (GASTROİNTESTİNAL SİSTEM (GİS) Prof.Dr.Mitat KOZ SİNDİRİM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ (GASTROİNTESTİNAL SİSTEM (GİS) Prof.Dr.Mitat KOZ Sindirim sistemi kendisine sunulan besin maddelerinden enerji ve metabolik yapı taşlarını çıkarmak için çalışır. Bu süreçte

Detaylı

SİNDİRİM SİSTEMİ ANATOMİ ve FİZYOLOJİSİ. Doç.Dr.Mitat KOZ

SİNDİRİM SİSTEMİ ANATOMİ ve FİZYOLOJİSİ. Doç.Dr.Mitat KOZ SİNDİRİM SİSTEMİ ANATOMİ ve FİZYOLOJİSİ Doç.Dr.Mitat KOZ Çiğneme-yutma, Sindirim,Emilim,Boşaltım Çiğneme Yutma Yiyeceklerin daha küçük parçalara ayrılması, nemlendirilmesi ve ağızdan yemek borusuna gönderilmesi

Detaylı

Sindirim Sistemi Fizyolojisi

Sindirim Sistemi Fizyolojisi Sindirim Sistemi Fizyolojisi 1 Sindirim: Sindirim sisteminin fonksiyonu, vücuda alınan besin maddelerini mekanik ve kimyasal olarak parçalamak ve gerekli olanlarını kan dolaşımına absorbe etmektir (emilim).

Detaylı

SİNDİRİM SİSTEMİ. Prof. Dr. Taner Dağcı

SİNDİRİM SİSTEMİ. Prof. Dr. Taner Dağcı SİNDİRİM SİSTEMİ Prof. Dr. Taner Dağcı Sindirim Sistemi Organları GASTROİNTESTİNAL KANALIN YAPISI GASTROİNTESTİNAL KANALIN YAPISI Sindirim Sisteminin Görevleri Sindirim sistemi, alınan besin maddelerini

Detaylı

SİNDİRİM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN

SİNDİRİM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN SİNDİRİM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Sindirim Sistemi (Gastrointestinal Sistem) Sindirim sisteminin fonksiyonu, vücuda alınan besin maddelerini mekanik ve kimyasal olarak parçalamak ve

Detaylı

SİNDİRİM SİSTEMİ (Gastrointestinal Sistem - GİS) HASTALIĞI OLAN BİREY ve HEMŞİRELİK BAKIMI

SİNDİRİM SİSTEMİ (Gastrointestinal Sistem - GİS) HASTALIĞI OLAN BİREY ve HEMŞİRELİK BAKIMI SİNDİRİM SİSTEMİ (Gastrointestinal Sistem - GİS) HASTALIĞI OLAN BİREY ve HEMŞİRELİK BAKIMI Sindirim sistemi; İnsan, yaşam için gerekli enerjiyi ancak besinlerdeki kimyasal maddelerden alabilir. Sindirim

Detaylı

Sindirim sisteminin fonksiyonu,, vücuda v. alınan besin maddelerini mekanik ve kimyasal olarak parçalamak alamak ve gerekli olanlarını kan

Sindirim sisteminin fonksiyonu,, vücuda v. alınan besin maddelerini mekanik ve kimyasal olarak parçalamak alamak ve gerekli olanlarını kan Dr.Güven venç GÖRGÜLÜ Sindirim sisteminin fonksiyonu,, vücuda v alınan besin maddelerini mekanik ve kimyasal olarak parçalamak alamak ve gerekli olanlarını kan dolaşı şımına absorbe (emilim) etmektir.

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMI 43 SİNDİRİM SİSTEMİ 2 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI

11. SINIF KONU ANLATIMI 43 SİNDİRİM SİSTEMİ 2 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI 11. SINIF KONU ANLATIMI 43 SİNDİRİM SİSTEMİ 2 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI 4) Mide Tek gözlü torba şeklinde olan, kaburgaların ve diyaframın altında karın boşluğunun sol üst bölgesinde, yemek borusu ve ince

Detaylı

Karbonhidrat, protein, ya gibi besin maddelerinin yapı ta larına parçalanmasına, sindirim adı verilir. Sindirim iki a amada gerçekle ir.

Karbonhidrat, protein, ya gibi besin maddelerinin yapı ta larına parçalanmasına, sindirim adı verilir. Sindirim iki a amada gerçekle ir. Karbonhidrat, protein, ya gibi besin maddelerinin yapı ta larına parçalanmasına, sindirim adı verilir. Sindirim iki a amada gerçekle ir. Mekanik Sindirim: Besinlerin dil, di ve kaslar yardımı ile küçük

Detaylı

YRD. DOÇ. DR. Kadri KULUALP HASTALIKLAR BİLGİSİ

YRD. DOÇ. DR. Kadri KULUALP HASTALIKLAR BİLGİSİ YRD. DOÇ. DR. Kadri İnsan Vücudunun Genel Yapısı Çeşitli kimyasal ve fiziksel olaylarla canlılığını sürdüren sistemler ve bu sistemleri meydana getiren organ ve dokulardan oluşan canlı organizmaya İNSAN

Detaylı

İNSANDA SİNDİRİM İnsanda sindirim sistemi; ağız, yutak, yemek borusu, mide, ince bağırsak, pankreas, karaciğer, kalın bağırsak ve anüs olmak üzere 9

İNSANDA SİNDİRİM İnsanda sindirim sistemi; ağız, yutak, yemek borusu, mide, ince bağırsak, pankreas, karaciğer, kalın bağırsak ve anüs olmak üzere 9 İNSANDA SİNDİRİM İnsanda sindirim sistemi; ağız, yutak, yemek borusu, mide, ince bağırsak, pankreas, karaciğer, kalın bağırsak ve anüs olmak üzere 9 bölümden oluşmuştur. Ağız; dil, diş ve tükürük bezlerinden

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMI 42 SİNDİRİM SİSTEMİ 1 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI

11. SINIF KONU ANLATIMI 42 SİNDİRİM SİSTEMİ 1 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI 11. SINIF KONU ANLATIMI 42 SİNDİRİM SİSTEMİ 1 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI Canlılar hayatsal faaliyetlerini gerçekleştirebilmek için ATP ye ihtiyaç duyarlar. ATP yi ise besinlerden sağlarlar. Bu nedenle

Detaylı

GASTROİNTESTİNAL SİSTEM CERRAHİ ANATOMİ ve FİZYOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr.Fatih Taşkesen Dicle Üniversitesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı

GASTROİNTESTİNAL SİSTEM CERRAHİ ANATOMİ ve FİZYOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr.Fatih Taşkesen Dicle Üniversitesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı GASTROİNTESTİNAL SİSTEM CERRAHİ ANATOMİ ve FİZYOLOJİSİ Yrd.Doç.Dr.Fatih Taşkesen Dicle Üniversitesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı Gastrointestinal sistem olarak bilinen sindirim sistemi; Çiğneme Yutma;

Detaylı

Büyük moleküllü besin maddelerinin, sindirim sistemi organlarında parçalanarak, kana geçebilecek hale gelmesine sindirim denir.

Büyük moleküllü besin maddelerinin, sindirim sistemi organlarında parçalanarak, kana geçebilecek hale gelmesine sindirim denir. Sindirim sistemi Büyük moleküllü besin maddelerinin, sindirim sistemi organlarında parçalanarak, kana geçebilecek hale gelmesine sindirim denir. Sindirim sisteminin ana organları ve yan organları bulunmaktadır.

Detaylı

Kazanım Merkezli Çalışma Kağıdı 1. Ünite Vücudumuzda Sistemler Sindirim Sistemi

Kazanım Merkezli Çalışma Kağıdı 1. Ünite Vücudumuzda Sistemler Sindirim Sistemi Fen Bilimleri 7. Sınıf Aşağıda, sindirim sistemi ile ilgili verilen ifadelerden doğru olanlarının yanına (, yanlış olanlarının yanına (Y) koyunuz. Aşağıda verilen resimde sindirim sistemi organlarının

Detaylı

Prof. Dr. Cihat GÜZEL. Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi

Prof. Dr. Cihat GÜZEL. Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cihat GÜZEL Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Gastrointestinal Fizyoloji İnsan yaşamı için gerekli enerjiyi, ancak besinlerdeki kimyasal maddelerden alabilir.

Detaylı

Genel Sindirim Tipleri Hayvanlarda sindirim enzimlerinin etkisi ya vücut dışında (ekstraintestinal) ya da vücut içinde (intraintestinal) olur.

Genel Sindirim Tipleri Hayvanlarda sindirim enzimlerinin etkisi ya vücut dışında (ekstraintestinal) ya da vücut içinde (intraintestinal) olur. HAYVANLARDA SİNDİRİM SİSTEMİ Canlıların hayatsal faaliyetlerini devam ettirebilmek için gerekli besin maddelerinin (protein, yağ, karbohidrat, mineral madde, su ve vitamin) dışarıdan alınması işlemine

Detaylı

BİY 471 Lipid Metabolizması-I. Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ Güz Yarı Dönemi

BİY 471 Lipid Metabolizması-I. Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ Güz Yarı Dönemi BİY 471 Lipid Metabolizması-I Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ 2008-2009 Güz Yarı Dönemi Lipoproteinler Türev lipidler: Glikolipidler Lipoproteinler Lipoproteinler, lipidlerin proteinlerle oluşturdukları komplekslerdir.

Detaylı

Özofagus Mide Histolojisi

Özofagus Mide Histolojisi Özofagus Mide Histolojisi Sindirim kanalını oluşturan yapılar Gastroıntestınal kanal özafagustan başlayıp anüse değin devam eden değişik çaptaki bir borudur.. Ağız, Farinks (yutak), özafagus(yemek borusu),

Detaylı

7. ÜNİTE - Beslenme İlkelerini Fiziksel Aktivite Programına Uygulamak. Bölüm -5- Beslenme ve sindirim ile ilgili kavramlar

7. ÜNİTE - Beslenme İlkelerini Fiziksel Aktivite Programına Uygulamak. Bölüm -5- Beslenme ve sindirim ile ilgili kavramlar 1 Sindirim sistemi Sindirim Sindirim kısaca, besinlerin kendilerini oluşturan yapı taşlarına kadar parçalanarak hücre zarından geçebilecek hale getirilmesi işlemidir. Sindirimin iki temel görevi vardır

Detaylı

Sindirim,işlemi çiğnemeyle ağızda başlar. Artık maddelerin dışarı atılması ile anüste son bulur.

Sindirim,işlemi çiğnemeyle ağızda başlar. Artık maddelerin dışarı atılması ile anüste son bulur. SİNDİRİM Ağız yoluyla maddelerin alınması ve çeşitli işlemlerle kendine yararlı hale getirmesine sindirim adı verilir ve bu işlemleri gerçekleştiren sisteme de sindirim sistemi adı verilir. Besinlerin

Detaylı

SİNDİRİM. . canlılarda dışarıdan alınan besinlerin hücreler tarafından kullanılabilir hale gelmesi için sindirilmesi gerekir.

SİNDİRİM. . canlılarda dışarıdan alınan besinlerin hücreler tarafından kullanılabilir hale gelmesi için sindirilmesi gerekir. SİNDİRİM. canlılarda dışarıdan alınan besinlerin hücreler tarafından kullanılabilir hale gelmesi için sindirilmesi gerekir. Sindirim : Büyük moleküllü besin maddelerinin. ayrılarak hücre zarından geçebilecek

Detaylı

Besin maddelerinin su ve enzimler yardımıyla yapıtaşlarına kadar parçalanması olayına sindirim denir.

Besin maddelerinin su ve enzimler yardımıyla yapıtaşlarına kadar parçalanması olayına sindirim denir. SİNDİRİM SİSTEMLERİ Besin maddelerinin su ve enzimler yardımıyla yapıtaşlarına kadar parçalanması olayına sindirim denir. A. SİNDİRİM ŞEKİLLERİ 1. Mekanik Sindirim Fiziksel etkilerle besinlerin daha küçük

Detaylı

Sindirim Sistemi. 1 Molekül 9 Molekül. (Fiziksel Kimyasal. Sindirim) Protein Büyük Moleküllü Mineral Küçük Mol. Besin

Sindirim Sistemi. 1 Molekül 9 Molekül. (Fiziksel Kimyasal. Sindirim) Protein Büyük Moleküllü Mineral Küçük Mol. Besin Sindirim Sistemi Sindirim: Arabaların çalışması için enerjiye ihtiyaçları vardır, benzinleri bittiğinde gidip benzin alarak arabalarımıza enerji sağlamış oluruz. Tıpkı arabalar gibi canlıların da hareket

Detaylı

SİNDİRİM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ

SİNDİRİM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ SİNDİRİM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ OS SISTEMAS DE REGULAÇÃO DAS FUNÇÕES DO TGI 9metre Yardımcı yapılar: dişler, salya bezleri, karaciğer ve safra yolları, safra kesesi, pankreas Besinler: Proteinler, karbonhidratlar,

Detaylı

BALIKLARDA SİNDİRİM VE SİNDİRİM ENZİMLERİ. İlyas KUTLU Kimyager Su Ürünleri Sağlığı Bölümü. vücudun biyokimyasal süreçlerinin etkin bir şekilde

BALIKLARDA SİNDİRİM VE SİNDİRİM ENZİMLERİ. İlyas KUTLU Kimyager Su Ürünleri Sağlığı Bölümü. vücudun biyokimyasal süreçlerinin etkin bir şekilde BALIKLARDA SİNDİRİM VE SİNDİRİM ENZİMLERİ İlyas KUTLU Kimyager Su Ürünleri Sağlığı Bölümü Proteinler, yağlar ve karbohidratlar balıklar amino asitlerin dengeli bir karışımına gereksinim tarafından enerji

Detaylı

Besinsel Gereksinimler

Besinsel Gereksinimler HAYVAN BESLENMESİ Besinsel Gereksinimler Hayvanlar enerji kaynağı olarak besine, karbon iskeleti ve temel besin maddelerine gereksinim duyan Heterotrof canlılardır. Yeterli Beslenme; Vücut işlevleri için

Detaylı

DÖNEM II DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 25 ARALIK 02 MART 2018)

DÖNEM II DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 25 ARALIK 02 MART 2018) 2017-2018 DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 25 ARALIK 02 MART 2018) DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM Anatomi 26 5X2 31 Biyofizik 4-4 Fizyoloji 22 5X2 27 Histoloji ve Embriyoloji 12 6X2 18 Tıbbi

Detaylı

ÜRİNER SİSTEM ANATOMİ ve FİZYOLOJİSİ

ÜRİNER SİSTEM ANATOMİ ve FİZYOLOJİSİ ÜRİNER SİSTEM ANATOMİ ve FİZYOLOJİSİ İdrar oluşturmak... Üriner sistemin ana görevi vücutta oluşan metabolik artıkları idrar yoluyla vücuttan uzaklaştırmak ve sıvı elektrolit dengesini korumaktır. Üriner

Detaylı

HAYVANLARDA SİNDİRİM SİSTEMİ. YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU kisi.deu.edu.tr/asli.memisoglu

HAYVANLARDA SİNDİRİM SİSTEMİ. YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU kisi.deu.edu.tr/asli.memisoglu HAYVANLARDA SİNDİRİM SİSTEMİ YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU kisi.deu.edu.tr/asli.memisoglu asli.memisoglu@deu.edu.tr BESLENME Hayvanlar enerji üretimi, kendi yapıtaşlarını oluşturma, büyüme ve gelişme

Detaylı

Fen Bilimleri Kazanım Defteri

Fen Bilimleri Kazanım Defteri Fen Bilimleri Bir Bakışta Önemli noktalar... Akılda kalıcı özet bilgi alanları... Konu özetleri için ayrılmış bölümler... Boşluk doldurma alanları... Tudem önlendirme sınavlarında çıkmış sorular... 2 Konuyu

Detaylı

YGS ANAHTAR SORULAR #4

YGS ANAHTAR SORULAR #4 YGS ANAHTAR SORULAR #4 1) Düz ve çizgili kasları ayırt etmek için, I. Kasılıp gevşeme hızı II. Oksijensiz solunum yapma III. Çekirdeğin sayısı ve konumu IV. İstemli çalışma verilen özelliklerden hangileri

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3

ADIM ADIM YGS LYS Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3 ADIM ADIM YGS LYS 184. Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3 2) Geri Emilim (Reabsorpsiyon) Bowman kapsülüne gelen süzüntü geri emilim olmadan dışarı atılsaydı zararlı maddelerle birlikte yararlı maddelerde kaybedilirdi.

Detaylı

Sindirim Sistemi Fizyolojisi Ders Notları

Sindirim Sistemi Fizyolojisi Ders Notları Sindirim Sistemi Fizyolojisi Ders Notları Prof. Dr. Gülay Üzüm İstanbul Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Sindirim sisteminin amacı besin maddelerinin alınması, yapıtaşlarına parçalanması

Detaylı

DÖNEM II DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 24 ARALIK MART 2019)

DÖNEM II DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 24 ARALIK MART 2019) 2018-2019 DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 24 ARALIK 2018 01 MART 2019) DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM Anatomi 26 5X2 36 Fizyoloji 22 4X2 30 Histoloji ve Embriyoloji 12 6X2 24 Tıbbi Biyokimya

Detaylı

BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ...

BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ... BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ... 1 Bilinmesi Gereken Kavramlar... 1 Giriş... 2 Hücrelerin Fonksiyonel Özellikleri... 2 Hücrenin Kimyasal Yapısı... 2 Hücrenin Fiziksel Yapısı... 4 Hücrenin Bileşenleri... 4

Detaylı

ÝÇÝNDEKÝLER. 1. ÜNÝTE Vücudumuzdaki Sistemler SÝNDÝRÝM SÝSTEMÝ... 12. Ölçme ve Deðerlendirme... 16. Kazaným Deðerlendirme Testi - 1...

ÝÇÝNDEKÝLER. 1. ÜNÝTE Vücudumuzdaki Sistemler SÝNDÝRÝM SÝSTEMÝ... 12. Ölçme ve Deðerlendirme... 16. Kazaným Deðerlendirme Testi - 1... ÇNDEKLER 1. ÜNTE Vücudumuzdaki Sistemler SNDRM SSTEM... 12 Ölçme ve Deðerlendirme. 16 Kazaným Deðerlendirme Testi - 1... 18 BOÞALTIM SSTEM... 21 Ölçme ve Deðerlendirme. 23 Kazaným Deðerlendirme Testi -

Detaylı

YGS ANAHTAR SORULAR #3

YGS ANAHTAR SORULAR #3 YGS ANAHTAR SORULAR #3 1) Bir insanın kan plazmasında en fazla bulunan organik molekül aşağıdakilerden hangisidir? A) Mineraller B) Su C) Glikoz D) Protein E) Üre 3) Aşağıdakilerden hangisi sinir dokunun

Detaylı

ENDÜSTRIDE VE CANLILARDA ENERJI. Canlılarda Enerji

ENDÜSTRIDE VE CANLILARDA ENERJI. Canlılarda Enerji ENDÜSTRIDE VE CANLILARDA ENERJI Canlılarda Enerji Besinlerin Enerjiye Dönüşümü İnsanların gün boyunca hareketlerinin devamını, hastalanınca iyileşmelerini, fizyolojik ve psikolojik tepkilerinin devamlılığını

Detaylı

T.C. MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ TAYFUR ATA SÖKMEN TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM & ÖĞRETİM YILI DÖNEM II

T.C. MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ TAYFUR ATA SÖKMEN TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM & ÖĞRETİM YILI DÖNEM II T.C. MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ TAYFUR ATA SÖKMEN TIP FAKÜLTESİ 2018 2019 EĞİTİM & ÖĞRETİM YILI DÖNEM II III. DERS KURULU (5 HAFTA) 1901203 GASTROİNTESTİNAL SİSTEM VE METABOLİZMA DERS KURULU DEKAN DEKAN

Detaylı

YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI Dönem II TIP 2030 SİNDİRİM ve METABOLİZMA DERS KURULU

YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI Dönem II TIP 2030 SİNDİRİM ve METABOLİZMA DERS KURULU YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2018-2019 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI Dönem II TIP 2030 31.12.2018-01.03.2019 DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM 26 5x2 31 EMBRİYOLOJİ 12 5x2 17 FİZYOLOJİ 20 1x1 21 BİYOFİZİK

Detaylı

FEN ve TEKNOLOJİ. Besinler ve Sindirim. Konu Testi. Sınıf Test-01. 1. Besin içeriği. 4. Sindirim. Pankreas öz suyu kalın bağırsağa dökülür.

FEN ve TEKNOLOJİ. Besinler ve Sindirim. Konu Testi. Sınıf Test-01. 1. Besin içeriği. 4. Sindirim. Pankreas öz suyu kalın bağırsağa dökülür. Besinler ve Sindirim Konu Testi Besin içeriği FEN ve TEKNOLOJİ 4. Sindirim Besinin kimyasal sonunda oluşan olarak sindirildiği yapıtaşları yer Pankreas öz suyu kalın bağırsağa dökülür. B ve K vitaminleri

Detaylı

Ayxmaz/biyoloji SİNDİRİM VE SİSTEMLERİ

Ayxmaz/biyoloji SİNDİRİM VE SİSTEMLERİ SİNDİRİM VE SİSTEMLERİ Organizmalarda besin maddelerinin hücrelerde kullanılabilir hale getirip hücrelere alınması olaylarına sindirim denir.sindirim olaylarında ATP harcanmaz.sindirim hidroliz olayıdır.istemli

Detaylı

Suda çözünebilen nişasta molekülleri pityalin (amilaz) enzimiyle küçük moleküllere parçalanır.

Suda çözünebilen nişasta molekülleri pityalin (amilaz) enzimiyle küçük moleküllere parçalanır. CANLILARDA ENERJİ Besinlerin Enerjiye Dönüşümü Besin öğeleri: Karbonhidratlar, yağlar, proteinler, vitaminler, mineraller Besin maddelerindeki bu öğelerin vücut tarafından kullanılabilmesi için sindirilmesi

Detaylı

HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücrenin fiziksel yapısı. Hücre membranı proteinleri. Hücre membranı

HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücrenin fiziksel yapısı. Hücre membranı proteinleri. Hücre membranı Hücrenin fiziksel yapısı HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücreyi oluşturan yapılar Hücre membranı yapısı ve özellikleri Hücre içi ve dışı bileşenler Hücre membranından madde iletimi Vücut sıvılar Ozmoz-ozmmotik basınç

Detaylı

Canlılarda Beslenme, Sindirim ve Sindirim Sistemi

Canlılarda Beslenme, Sindirim ve Sindirim Sistemi Canlılarda Beslenme, Sindirim ve Sindirim Sistemi Yazar Prof.Dr. Ahmet ÖZATA ÜNİTE 6 Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; besin çeşitlerini bilecek, organizmada çeşitli yapı ve fonksiyonlar için çeşitli

Detaylı

ENDOKRİN BEZ EKZOKRİN BEZ. Tiroid bezi. Deri. Hormon salgısı. Endokrin hücreler Kanal. Kan akımı. Ter bezi. Ekzokrin hücreler

ENDOKRİN BEZ EKZOKRİN BEZ. Tiroid bezi. Deri. Hormon salgısı. Endokrin hücreler Kanal. Kan akımı. Ter bezi. Ekzokrin hücreler ENDOKRİN SİSTEM Endokrin sistem, sinir sistemiyle işbirliği içinde çalışarak vücut fonksiyonlarını kontrol eder ve vücudumuzun farklı bölümleri arasında iletişim sağlar. 1 ENDOKRİN BEZ Tiroid bezi EKZOKRİN

Detaylı

Ağız besinlerin sindirim sistemine giriş yolu olan ağız, dudaklar, dil ve tükrük bezlerini içerir

Ağız besinlerin sindirim sistemine giriş yolu olan ağız, dudaklar, dil ve tükrük bezlerini içerir Sindirim Sistemi Ağız besinlerin sindirim sistemine giriş yolu olan ağız, dudaklar, dil ve tükrük bezlerini içerir Çiğneme neden önemlidir? -- Sindirim enzimleri yiyecek partiküllerinin yüzeyine etki eder.

Detaylı

Sindirim Sistemi Etkinlikleri 1

Sindirim Sistemi Etkinlikleri 1 Sindirim Sistemi Etkinlikleri 1 1) Aşağıda verilen boşlukları uygun kelimelerle doldurunuz Besin Türü Kimyasal Sindirime Başladığı Yer Kimyasal Sindirimin Tamamlandığı Yer I Karbanhidrat II İnce Bağırsak

Detaylı

Hücre. 1 µm = 0,001 mm (1000 µm = 1 mm)!

Hücre. 1 µm = 0,001 mm (1000 µm = 1 mm)! HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücre Hücre: Tüm canlıların en küçük yapısal ve fonksiyonel ünitesi İnsan vücudunda trilyonlarca hücre bulunur Fare, insan veya filin hücreleri yaklaşık aynı büyüklükte Vücudun büyüklüğü

Detaylı

GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM

GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM 1) Aşağıdaki hormonlardan hangisi uterusun büyümesinde doğrudan etkilidir? A) LH B) Androjen C) Östrojen Progesteron D) FUH Büyüme hormonu E) Prolaktin - Testosteron 2)

Detaylı

GOÜ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM II IV. KURUL 2009 2010

GOÜ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM II IV. KURUL 2009 2010 IV. Kurul Gastrointestinal Sistem ve Metabolizma IV. Kurul Süresi: 5 hafta IV. Kurul Başlangıç Tarihi: 17 Şubat 2010 IV. Kurul Bitiş ve Sınav Tarihi: 22 23 Mart 2010 Ders Kurulu Sorumlusu: Yrd. Doç. Dr.

Detaylı

Ders Yılı Dönem-II Sindirim Sistemi Ders Kurulu

Ders Yılı Dönem-II Sindirim Sistemi Ders Kurulu 2018 2019 Ders Yılı Dönem-II Sindirim Sistemi Ders Kurulu 04.12.2018 02.01.2019 2018 2019 Ders Yılı Dönem-II Sindirim Sistemi Ders Kurulu 04.12.2018 02.01.2019 Dersler Teorik Pratik Toplam Anatomi 25 8

Detaylı

T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II SİNDİRİM VE METABOLİZMA SİSTEMLERİ

T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II SİNDİRİM VE METABOLİZMA SİSTEMLERİ T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2014 2015 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II SİNDİRİM VE METABOLİZMA SİSTEMLERİ III. DERS KURULU (15 ARALIK 2014 17 OCAK 2015) DERS PROGRAMI DEKAN BAŞKOORDİNATÖR

Detaylı

DR. OKTAY ARDA. İnce Barsak. Sindirimin Sona Erdiği Yer Besin Maddesi Absorbsiyonu Endokrin Sekrasyonu

DR. OKTAY ARDA. İnce Barsak. Sindirimin Sona Erdiği Yer Besin Maddesi Absorbsiyonu Endokrin Sekrasyonu Dr. Oktay Arda İnce Barsak Sindirimin Sona Erdiği Yer Besin Maddesi Absorbsiyonu Endokrin Sekrasyonu İnce Barsak Uzunluğu ~ 5 m Temasın Uzun Süreli olması Yiyecekler Sindirim Enzimleri Sindirilmiş Ürünler

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU

11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU 11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU DUYU ORGANLARI Canlının kendi iç bünyesinde meydana gelen değişiklikleri ve yaşadığı ortamda mevcut fiziksel, kimyasal ve mekanik uyarıları alan

Detaylı

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ KOCAELİ SAĞLIK YÜKSEKOKULU

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ KOCAELİ SAĞLIK YÜKSEKOKULU KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ KOCAELİ SAĞLIK YÜKSEKOKULU Dr. Sibel Köktürk İnce barsak 3 bölümden oluşur: 1- Duodenum 2- Jejunum 3- İleum Duodenum (oniki parmak barsağı): 20-30 cm. Pankreas başını saran bir eğri

Detaylı

D.Ü. TIP FAKÜLTESİ DERS YILI DÖNEM-II SİNDİRİM SİSTEMİ DERS KURULU

D.Ü. TIP FAKÜLTESİ DERS YILI DÖNEM-II SİNDİRİM SİSTEMİ DERS KURULU D.Ü. TIP FAKÜLTESİ 2017 2018 DERS YILI DÖNEM-II SİNDİRİM SİSTEMİ DERS KURULU 05.12.2017 02.01.2018 Dersler Teorik Pratik Toplam Anatomi 24 8 32 Fizyoloji 26 2 28 Biyokimya 27 2 29 Histoloji 15 8 23 Genel

Detaylı

T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2014 2015 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II SİNDİRİM VE METABOLİZMA SİSTEMLERİ

T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2014 2015 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II SİNDİRİM VE METABOLİZMA SİSTEMLERİ T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2014 2015 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II SİNDİRİM VE METABOLİZMA SİSTEMLERİ III. DERS KURULU (15 ARALIK 2014 17 OCAK 2015) DERS PROGRAMI DEKAN BAŞKOORDİNATÖR

Detaylı

NATURAZYME Naturazyme enzim grubu karbohidrazlar, proteaz ve fitaz enzimlerini içerir.

NATURAZYME Naturazyme enzim grubu karbohidrazlar, proteaz ve fitaz enzimlerini içerir. NATURAZYME Naturazyme enzim grubu karbohidrazlar, proteaz ve fitaz enzimlerini içerir. Tüm hayvanlar besinleri sindirmek için enzimleri kullanırlar. Bunlar hem hayvanın kendi sentezlediği hem de bünyelerinde

Detaylı

DÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ

DÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ DÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ Kan, kalp, dolaşım ve solunum sistemine ait normal yapı ve fonksiyonların öğrenilmesi 1. Kanın bileşenlerini, fiziksel ve fonksiyonel özelliklerini sayar, plazmanın

Detaylı

İAL biyoloji. ayxmaz/biyoloji

İAL biyoloji. ayxmaz/biyoloji SİNDİRİM VE SİSTEMLERİ Organizmalarda besin maddelerinin hücrelerde kullanılabilir hale getirip hücrelere alınması olaylarına sindirim denir.sindirim olaylarında ATP harcanmaz.sindirim hidroliz olayıdır.istemli

Detaylı

SİNDİRİM VE METABOLİZMA SİSTEMLERİ III. DERS KURULU (23 ARALIK OCAK ŞUBAT 2014)

SİNDİRİM VE METABOLİZMA SİSTEMLERİ III. DERS KURULU (23 ARALIK OCAK ŞUBAT 2014) T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2013 2014 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II SİNDİRİM VE METABOLİZMA SİSTEMLERİ III. DERS KURULU (23 ARALIK 2013 24 OCAK ŞUBAT 2014) DERS PROGRAMI DEKAN BAŞKOORDİNATÖR

Detaylı

SİNDİRİM SİSTEMİ. Sindirim işlemi 4 aşamadan meydana gelir;1 - çiğneme ve yutma, 2-sindirim,3 -emilim,4 atılım

SİNDİRİM SİSTEMİ. Sindirim işlemi 4 aşamadan meydana gelir;1 - çiğneme ve yutma, 2-sindirim,3 -emilim,4 atılım 1 SİNDİRİM SİSTEMİ Yediğimiz gıda maddelerinin hücrelerimizde kullanılacak şekle getirilmesini sağlayan sistemdir. Vücudumuzun ihtiyacı olan enerji gıdalardan sağlanır. İşte sindirim sistemi büyük besin

Detaylı

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ)

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ) YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ) DOĞRU YANLIŞ SORULARI Depo yağlar iç organları basınç ve darbelerden korur. Steroitler hücre zarının yapısına katılır ve geçirgenliğini artırır.

Detaylı

METABOLİZMA VE BOŞALTIM SİSTEMİ DERS KURULU DERS KURULU -IV

METABOLİZMA VE BOŞALTIM SİSTEMİ DERS KURULU DERS KURULU -IV T.C. KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM II 2016-2017 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI METABOLİZMA VE BOŞALTIM SİSTEMİ DERS KURULU DERS KURULU -IV 09 OCAK 2017 24 ŞUBAT 2017 (5 HAFTA) DERSLER

Detaylı

Özel Formülasyon DAHA İYİ DAHA DÜŞÜK MALIYETLE DAHA SAĞLIKLI SÜRÜLER VE DAHA FAZLA YUMURTA IÇIN AGRALYX!

Özel Formülasyon DAHA İYİ DAHA DÜŞÜK MALIYETLE DAHA SAĞLIKLI SÜRÜLER VE DAHA FAZLA YUMURTA IÇIN AGRALYX! Özel Formülasyon DAHA İYİ Yumurta Verimi Kabuk Kalitesi Yemden Yararlanma Karaciğer Sağlığı Bağırsak Sağlığı Bağışıklık Karlılık DAHA DÜŞÜK MALIYETLE DAHA SAĞLIKLI SÜRÜLER VE DAHA FAZLA YUMURTA IÇIN AGRALYX!

Detaylı

CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER

CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER Canlıların yapısında bulunan moleküller yapısına göre 2 ye ayrılır: I. İnorganik Bileşikler: Bir canlı vücudunda sentezlenemeyen, dışardan hazır olarak aldığı

Detaylı

BESLENME İLKELERİ BESLEME, BESİN ÖĞESİ VE SAĞLIK

BESLENME İLKELERİ BESLEME, BESİN ÖĞESİ VE SAĞLIK BESLENME İLKELERİ BESLEME, BESİN ÖĞESİ VE SAĞLIK Beslenme İle İlgili Temel Kavramlar Beslenme: İnsanın büyümesi, gelişmesi, sağlıklı ve üretken olarak uzun süre yaşaması, Yaşam kalitesini artırması için

Detaylı

İnsan vücudunda üç tip kas vardır: İskelet kası Kalp Kası Düz Kas

İnsan vücudunda üç tip kas vardır: İskelet kası Kalp Kası Düz Kas Kas Fizyolojisi İnsan vücudunda üç tip kas vardır: İskelet kası Kalp Kası Düz Kas Vücudun yaklaşık,%40 ı çizgili kas, %10 u düz kas kastan oluşmaktadır. Kas hücreleri kasılma (kontraksiyon) yeteneğine

Detaylı

ENDOKRİN SİSTEM #4 SELİN HOCA

ENDOKRİN SİSTEM #4 SELİN HOCA ENDOKRİN SİSTEM #4 SELİN HOCA ADRENAL BEZ MEDULLA BÖLGESİ HORMONLARI Böbrek üstü bezinin öz bölgesi, embriyonik dönemde sinir dokusundan gelişir bu nedenle sinir sisteminin uzantısı şeklindedir. Sempatik

Detaylı

D.Ü. TIP FAKÜLTESİ DERS YILI DÖNEM-II SİNDİRİM SİSTEMİ DERS KURULU

D.Ü. TIP FAKÜLTESİ DERS YILI DÖNEM-II SİNDİRİM SİSTEMİ DERS KURULU D.Ü. TIP FAKÜLTESİ 2016 2017 DERS YILI DÖNEM-II SİNDİRİM SİSTEMİ DERS KURULU 13.12.2016 09.01.2017 Dersler Teorik Pratik Toplam Anatomi 24 8 32 26 2 28 27 2 29 Histoloji 15 8 23 Genel Cerrahi 2 --- 2 İç

Detaylı

DEÜ TIP FAKÜLTESĐ 2010-2011 EĞĐTĐM YILI DÖNEM 1/3. BLOK/UYGULAMA 9 UYGULAMA REHBERĐ

DEÜ TIP FAKÜLTESĐ 2010-2011 EĞĐTĐM YILI DÖNEM 1/3. BLOK/UYGULAMA 9 UYGULAMA REHBERĐ DEÜ TIP FAKÜLTESĐ 2010-2011 EĞĐTĐM YILI DÖNEM 1/3. BLOK/UYGULAMA 9 UYGULAMA REHBERĐ Uygulamanın Adı: Sindirim Biyokimyası: Safra tuzlarının lipid sindirimindeki rolü. Uygulamanın Sorumlusu: Doç. Dr. Halil

Detaylı

Pankreas hem endokrin hem de ekzokrin fonksiyona sahip bir bezdir. Ekzokrin fonksiyonu bikarbonat ve sindirim enzimlerini oluşturmaktır.

Pankreas hem endokrin hem de ekzokrin fonksiyona sahip bir bezdir. Ekzokrin fonksiyonu bikarbonat ve sindirim enzimlerini oluşturmaktır. PANKREAS HORMONLARI PANKREAS HORMONLARI Pankreas hem endokrin hem de ekzokrin fonksiyona sahip bir bezdir. Ekzokrin fonksiyonu bikarbonat ve sindirim enzimlerini oluşturmaktır. Endokrin fonksiyonu ise

Detaylı

Fizyoloji Nedir? 19/11/2015. FİZYOLOJİ KAVRAMI ve HÜCRE. Yaşayan organizmaların karakteristik özellikleri nelerdir?

Fizyoloji Nedir? 19/11/2015. FİZYOLOJİ KAVRAMI ve HÜCRE. Yaşayan organizmaların karakteristik özellikleri nelerdir? Fizyoloji Nedir? FİZYOLOJİ KAVRAMI ve HÜCRE Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire Canlıyı oluşturan doku ve organların fonksiyonlarını ve bu fonksiyonların nasıl yerine geldiklerini inceleyen bilim dalıdır. Yaşayan

Detaylı

SİNDİRİM SİSTEMİ 8. HAFTA. Yrd. Doç. Dr. Kadri KULUALP Yrd. Doç. Dr. Önder AYTEKİN

SİNDİRİM SİSTEMİ 8. HAFTA. Yrd. Doç. Dr. Kadri KULUALP Yrd. Doç. Dr. Önder AYTEKİN SİNDİRİM SİSTEMİ 8. HAFTA Yrd. Doç. Dr. Kadri KULUALP Yrd. Doç. Dr. Önder AYTEKİN SİNDİRİM SİSTEMİNİN İŞLEYİŞİ Canlı organizmaların hayatlarını devam ettirebilmeleri için enerji almaları gerekmektedir.

Detaylı

DAHA İYİ ÖZEL FORMÜLASYON. Yumurta Verim Kabuk Kalitesi Yemden Yararlanma Karaciğer Sağlığı Bağırsak Sağlığı Bağışıklık Karlılık

DAHA İYİ ÖZEL FORMÜLASYON. Yumurta Verim Kabuk Kalitesi Yemden Yararlanma Karaciğer Sağlığı Bağırsak Sağlığı Bağışıklık Karlılık ÖZEL FORMÜLASYON DAHA İYİ Yumurta Verim Kabuk Kalitesi Yemden Yararlanma Karaciğer Sağlığı Bağırsak Sağlığı Bağışıklık Karlılık DAHA DÜŞÜK MALİYETLE DAHA SAĞLIKLI SÜRÜLER VE DAHA FAZLA YUMURTA İÇİN AGRALYX

Detaylı

Besin Glikoz Zeytin Yağ. Parçalanma Yağ Ceviz Karbonhidrat. Mide Enerji Gliserol Yapıcı Onarıcı. Yemek Ekmek Deri Et, Süt, Yumurta

Besin Glikoz Zeytin Yağ. Parçalanma Yağ Ceviz Karbonhidrat. Mide Enerji Gliserol Yapıcı Onarıcı. Yemek Ekmek Deri Et, Süt, Yumurta SİNDİRİM SİSTEMİ KARBONHİDRAT PROTEİN Besin Glikoz Zeytin Yağ Parçalanma Yağ Ceviz Karbonhidrat Mide Enerji Gliserol Yapıcı Onarıcı Yemek Ekmek Deri Et, Süt, Yumurta Enzim Şeker Enerji Aminoasit YAĞ VİTAMİN

Detaylı

YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI. Dönem II TIP 2030 SİNDİRİM ve METABOLİZMA DERS KURULU

YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI. Dönem II TIP 2030 SİNDİRİM ve METABOLİZMA DERS KURULU YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2016-2017 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI Dönem II TIP 2030 09.01.2017-03.03.2017 DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM 26 5x2 31 EMBRİYOLOJİ 12 4x2 16 FİZYOLOJİ 18 1X2 19 BİYOFİZİK

Detaylı

METABOL ZMA. Metabolizmanın amacı nedir?

METABOL ZMA. Metabolizmanın amacı nedir? METABOL ZMA Canlıda olu an ve devam eden fiziksel ve kimyasal olayların tümüne birden metabolizma adı verilmektedir Ara metabolizma, katabolizma ve anabolizma olmak üzere iki faz içerir; bu iki faz arasındaki

Detaylı

İNSAN VÜCUDU İLE TANIŞMA...

İNSAN VÜCUDU İLE TANIŞMA... İÇİNDEKİLER 1. Bölüm: İNSAN VÜCUDU İLE TANIŞMA... 1 1.1. FİZYOLOJİ NEDİR?... 3 1.2. İNSAN VÜCUDUNUN YAPISAL ORGANİZASYONU... 4 1.2.1. Kimyasal Düzeydeki Organizasyon... 5 1.2.2. Hücresel Organizasyon...

Detaylı

Beslenmeden hemen sonra, artan kan glikoz seviyesi ile birlikte insülin hormon seviyesi de artar. Buna zıt olarak glukagon hormon düzeyi azalır.

Beslenmeden hemen sonra, artan kan glikoz seviyesi ile birlikte insülin hormon seviyesi de artar. Buna zıt olarak glukagon hormon düzeyi azalır. Seçmeli Ders: Dokular ve Organlar Arası Metabolik İlişkiler 1.HAFTA Normal metabolizmada aktif olan günlük akış; Yaşamak için gerekli olan enerji akışı, dışardan alınan gıdalardan elde edilir. Kullanılan

Detaylı

İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİ MEKANİZMALARI. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL

İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİ MEKANİZMALARI. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİ MEKANİZMALARI Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL Vücudun İlaçlara Etkisi (Farmakokinetik Etkiler) Farmakokinetik vücudun ilaca ne yaptığını inceler. İlaçlar etkilerini lokal veya sistematik

Detaylı

OTONOM SİNİR SİSTEMİ (Fonksiyonel Anatomi)

OTONOM SİNİR SİSTEMİ (Fonksiyonel Anatomi) OTONOM SİNİR SİSTEMİ (Fonksiyonel Anatomi) Otonom sinir sitemi iki alt kısma ayrılır: 1. Sempatik sinir sistemi 2. Parasempatik sinir sistemi Sempatik ve parasempatik sistemin terminal nöronları gangliyonlarda

Detaylı

SİNDİRİM VE METABOLİZMA SİSTEMLERİ DERS PROGRAMI

SİNDİRİM VE METABOLİZMA SİSTEMLERİ DERS PROGRAMI T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2016 2017 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II SİNDİRİM VE METABOLİZMA SİSTEMLERİ III. DERS KURULU (21 ARALIK 2016 20 OCAK 2017) DERS PROGRAMI DEKAN BAŞKOORDİNATÖR

Detaylı

GÖRSEL OLMAYAN DUYU SİSTEMLERİ

GÖRSEL OLMAYAN DUYU SİSTEMLERİ GÖRSEL OLMAYAN DUYU SİSTEMLERİ MEKANİK DUYULAR İnsanlarda dokunma, basınç, sıcaklık ve ağrı gibi bir çok duyu bulunmaktadır. Bu duyulara mekanik duyular denir. Mekanik duyuların alınmasını sağlayan farklı

Detaylı

SİNİR SİSTEMLERİ. SANTRAL SİNİR SİSTEMİ Beyin. Anatomik Olarak PERİFERİK SİNİR SİSTEMİ His Motor

SİNİR SİSTEMLERİ. SANTRAL SİNİR SİSTEMİ Beyin. Anatomik Olarak PERİFERİK SİNİR SİSTEMİ His Motor ANATOMİ Anatomi, vücut bölümlerinin yapısını ve gelişimini inceleyen bir bilim dalıdır. Bu bilim dalı, vücut bölümlerinin yapılaşması ve biçimleri ile ilgilendiği için, Morfoloji'nin bir alt grubu veya

Detaylı

Canlının yapısında bulunan organik molekül grupları; o Karbonhidratlar o Yağlar o Proteinler o Enzimler o Vitaminler o Nükleik asitler ve o ATP

Canlının yapısında bulunan organik molekül grupları; o Karbonhidratlar o Yağlar o Proteinler o Enzimler o Vitaminler o Nükleik asitler ve o ATP Tamamı karbon ( C ) elementi taşıyan moleküllerden oluşan bir gruptur. Doğal organik bileşikler canlı vücudunda sentezlenir. Ancak günümüzde birçok organik bileşik ( vitamin, hormon, antibiyotik vb. )

Detaylı

Sindirim Fizyolojisi

Sindirim Fizyolojisi Sindirim Fizyolojisi Sindirim sistemi Sindirim Mekanik Kimyasal Fermantatif Emilim Aktif Pasif Sindirim kanalı (Gastrointestinal kanal) Aksesuar organlar Sindirim Kanalı Ağız Yutak Özofagus Mide İnce bağırsaklar

Detaylı

KARBONHİDRATLAR. Glukoz İNSAN BİYOLOJİSİ VE BESLENMESİ AÇISINDAN ÖNEMLİ OLAN

KARBONHİDRATLAR. Glukoz İNSAN BİYOLOJİSİ VE BESLENMESİ AÇISINDAN ÖNEMLİ OLAN KARBONHİDRATLAR Normal diyet alan kişilerde enerjinin % 55-60 ı karbonhidratlardan sağlanır. Bitkiler karbonhidratları fotosentez yoluyla güneş ışığının yardımıyla karbondioksit ve sudan yararlanarak klorofilden

Detaylı

HÜCRE ZARINDA TAŞIMA PROF. DR. SERKAN YILMAZ

HÜCRE ZARINDA TAŞIMA PROF. DR. SERKAN YILMAZ HÜCRE ZARINDA TAŞIMA PROF. DR. SERKAN YILMAZ Hücre içi ve hücre dışı sıvılar bileşimleri yönünden oldukça farklıdır. Hücre içi sıvı intraselüler sıvı, hücre dışı sıvı ise ekstraselüler sıvı adını alır.

Detaylı

13 HÜCRESEL SOLUNUM LAKTİK ASİT FERMANTASYONU

13 HÜCRESEL SOLUNUM LAKTİK ASİT FERMANTASYONU 13 HÜCRESEL SOLUNUM LAKTİK ASİT FERMANTASYONU Laktik Asit Fermantasyonu Glikozdan oksijen yokluğunda laktik asit üretilmesine LAKTİK ASİT FERMANTASYONU denir. Bütün canlılarda sitoplazmada gerçekleşir.

Detaylı

SİNDİRİM SİSTEMLERİ 1

SİNDİRİM SİSTEMLERİ 1 SİNDİRİM SİSTEMLERİ 1 Sindirim sistemleri: Besin moleküllerinin (KH,Yağ,Protein) kendilerini oluşturan yapı taşlarına kadar parçalanarak hücre zarından geçebilecek hale getirilmesine denir. Sindirim olaylarının

Detaylı

MİNERALLER. Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI

MİNERALLER. Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI MİNERALLER Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI MİNERALLER İnsan vücudunun yaklaşık %4-5 i minareldir.bununda yarıya yakını Ca, ¼ ü fosfordur. Mg, Na, Cl, S diğer makro minerallerdir. Bunların dışında kalanlar

Detaylı

PROTEİNLER ve METABOLİZMASI. Prof.Dr. Sakine YALÇIN

PROTEİNLER ve METABOLİZMASI. Prof.Dr. Sakine YALÇIN PROTEİNLER ve METABOLİZMASI Prof.Dr. Sakine YALÇIN Proteinler Proteinler, amino asitlerden oluşan yüksek molekül ağırlığına sahip organik bileşiklerdir Yapılarında Karbon (% 51-55), hidrojen (% 6-7), oksijen

Detaylı

İSTANBUL MEDENİYET ÜNİVERSİTESİ

İSTANBUL MEDENİYET ÜNİVERSİTESİ FİZYOLOJİ ANABİLİM DALI TIPTA UZMANLIK EĞİTİMİ PROGRAMI FİZYOLOJİ ANABİLİM DALI TIPTA UZMANLIK EĞİTİMİ PROGRAMI FİZ-005: Hücre Fizyolojisi Teorik Dersleri FİZ-005: Hücre Fizyolojisi Pratik Uygulamaları

Detaylı

Akıllı Defter. 9.Sınıf Biyoloji. vitaminler,hormonlar,nükleik asitler. sembole tıklayınca etkinlik açılır. sembole tıklayınca ppt sunumu açılır

Akıllı Defter. 9.Sınıf Biyoloji. vitaminler,hormonlar,nükleik asitler. sembole tıklayınca etkinlik açılır. sembole tıklayınca ppt sunumu açılır 9.Sınıf Biyoloji 1 Akıllı Defter vitaminler,hormonlar,nükleik asitler sembole tıklayınca etkinlik açılır sembole tıklayınca ppt sunumu açılır sembole tıklayınca video açılır 1 VİTAMİNLER ***Vitaminler:

Detaylı

İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın

İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın Hücre iletişimi Tüm canlılar bulundukları çevreden sinyal alırlar ve yanıt verirler Bakteriler glukoz ve amino asit gibi besinlerin

Detaylı