BELLETEN. ATATÜRK KÜLTÜR, DIL VE TARIH YÜKSEK KURUMU TÜRK T AR th KURUMU DÖRT AYDA BIR ÇIKAR. Cih: LXIV Sa Aralık 2000 ISSN ANK ARA

Transkript

1 ATATÜRK KÜLTÜR, DIL VE TARIH YÜKSEK KURUMU TÜRK T AR th KURUMU ISSN BELLETEN DÖRT AYDA BIR ÇIKAR Cih: LXIV Sa. 241 Aralık 2000 TÜRK TAR İ H KURUMU BASIMEV İ 2001 ANK ARA

2 İ Ç İ NDEK İ LER Makaleler, Incelemeler: Sayfa UMURTAK, GÜL-SüN: A Building Type of the Burdur Region From the Neolithic Period (1 harita, 1 kronoloji cetveli ve 8 resim ile birlikte) 683 DÖNMEZ, Ş EVKET: İ.Ö. 1. Bin Yı li Orta Anadolu Çanak-Çöı nleğ inde Ana Tanrı ça Kültil (1 harita, 4 çizim ve 8 resim ile birlikte) 707 KÖROĞ LU, KEMALETTİ N: Urartu Krallığı 'nı n Kuzey Yayı lı mı ve Qulha Ülkesinin Tarihi C,oğ rafyası (17 resim ile birlikte) 717 BAKIR, ABDÜLHALİ K: Ortaçağ İ slam Dünyası nda Dokuma Sanayi 749 İ NCE, KIM: Gümüş hane'de Pek Bilinmeyen İ ki Mezar Anı tı (1 harita, 3 çizim ve 8 resim ile birlikte) 827 ÖDEN, Z ERRİ N GÜNAL: Kadı Burhaneddin Karşı sı nda Bir Selçuklu ş ehzadesi Kı lı ç Arslan 847 ÖĞ RETEN, AHMET: Türk Kültüründe "Yada Taşı " ve XVIII. Yüzyı l Sonu Osmanlı -Rus Savaş ları nda Kullanı lması 863 SARICAOĞ LU, Fİ KRET: Osmanlı Muhalefet Geleneğ inde Yeni Bir Dönem: İ lk Siyasi Bildiriler (6 belge ile birlikte) 901 TURAN, ÖMER: XIX. Yüzyı lda Kı rı m, Kafkasya ve Civarı nda Misyonerlik Faaliyetleri 921 GÜÇLÜ, YÜCEL: The Basic Principles and Practices of the Turkish Foreign Policy Under Atatürk 949 Kitap Tamtmalar: Ş AKİ RoĞ Lu, MAHMUT H.: Benjamin Arbel: Trading nations. Jews and Venetians in the Early Modern Eastern Mediterranean 969 İ LGÜREL, MÜCTEBA: Jean Be Il: Kösem Sultan Topkapı 'da Bir Gelin 971 GÖYÜNÇ, NEJAT:Reinhold Schiffer: Oriental Panorama: British Travellers in 1911' Centtuy Turkey 973 MERCİ L,ERDOĞ AN:Firda ws Al-I qb I: History of Khorezm Yı lı Birinci Yarı sı nda Kiltüphanemize Gelen Kitaplar ve Dergiler 983 İ ngilizce Özetler 1063

3 BELLETEN

4 Sahibi ve Yazı İş leri Müdürü Türk Tarih Kurumu Adma PROF. DR. YUSUF ITALAÇOĞ LU Proprietor and Redactor in Chief Tıı rkish Historical Society PROF. DR. YUSUF HALAÇOĞ LU Adres/Address: Türk Tarih Kurumu Kı zı lay Sokak Na: Sı hhiye/ankara Tel: (11 Hat) Fax: Internet: ttk.gov.tr ISSN

5 ATATÜRK KÜLTÜR, Dİ L VE TARİ H YÜKSEK KURUMU TÜRK T AR İ H KURUMU ISSN BELLETEN DÖRT AYDA Bİ R ÇIKAR PERIODICAL PUBLISHED EVERYFOUR MONTHS Cilt: LXIV - Volume: LXIV Sayı : No.: TÜRK TARIH KURUMU BASIMEV İ 2001 ANKARA

6 Sahibi ve Yazı İş leri Müdürü Türk Tarih Kuruntu Adı na PROF. DR. YUSUF HALAÇOĞ LU Proprietor and Redactor in Chief Turkish Historical Society PROF. D R. YUSUF HALAÇOĞ LU

7 İ Ç İ NDEK İ LER Makaleler, incelemeler: Sayfa AK, MAI IMUT : Bartmlı İ brahim Hamdi ve Atlas'ı 69 AKA, İ SMAIL: Timur Sadece Bir Asker mi idi? 453 ARSLAN, MELIH: Kilikia-Aigeai Baskı lı 3.Gordianus'un Ünik Sikkesi (2 resim ile birlikte) 415 BAIUR, ABDÜLIIALİ K: Ortaçağ İ slam Dünyası nda Dokuma Sanayi 749 ÇAĞ LAYAN, K. TUNCER: Birinci Dünya Savaşı Sonları nda Kafkasya'da İ ngiliz Faaliyetleri 487 ÇAYIRDAĞ, MEHMET: Eretnalı Beyliğ iıı iıı Paraları (16 resim ile birlikte) 435 ÇAYIRDAĞ, MEHMET: Kayseri'nin Yazı r Köyü'nde Bir Selçuklu Mescidi: Yazı r Camii (2 çizim, 9 resim ile birlikte) 59 de VIDAS, AMERT: Modern Greece and the Sephardim of Salonica an Overview 161 DÖNMEZ, ş EvİcEr: İ.Ö. 1. Bin Yı lı Orta Anadolu Çanak-Çömleğ inde Ana Tanrı ça Kültü (1 harita, 4 çizim ve 8 resim ile birlikte) 707 DURU, REFIK: Bademağ acı Kazı ları 1997 ve 1998 Yı lları Çalış ma Raporu (41 levha ile birlikte) 187 DURU, REFIK: Bademağ acı Kazı ları 1999 Yı lı Çalış ma Raporu (24 levha ile birlikte) 583 ERDAL, YILMAZ S ELİ M: Hagios Aberkios Kilisesi İ skelet Topluluğ unun Antropolojik Açı dan incelenmesi (8 resim ile birlikte) 23 GÖMK., SAADEITİ N: ş ine-usu Yazı tı 'nda Geçen Yer Adları Üzerine 427 GÜÇLÜ, YÜCEL: The Basic Principles and Practices of the Turkish Foreign Policy Under Atatürk 949 GÜRLER, BINNUR: Yeni Kronolojik Veriler Işığı nda İ onia Kalı p Yapı mı Kaseleriıı iıı Bazı Serilerinin Değ erlendirilmesi (3 çizim, 3 resim ile birlikte) 419 it ltianoğ LU, E KMELEDDIN: Osmanlı Medrese Tarihçiliğ inin İ lk Safhası ( ) -Keş if ve Tasarlama Dönemi- 541 INCE, KASIM: Gümüş hane'de Pek Bilinmeyen İ ki Mezar Anı tı (1 harita, 3 çizim ve 8 resim ile birlikte) 827 İ l'ek, NEDIM: Bafra'da Fiyatlar ve Ücretler ( ) 101 KAHYA, ESIN: One of the Samples of the Influences of Avicenna on the Ottoman Medicine, Shams Al-Din Itaqi 63 KÖROĞ LU, K EMALEITİ N : Urartu Krallığı 'nı n Kuzey Yayı lı mı ve Qulha Ülkesiıı iıı Tarihi Coğ rafyası (17 resim ile birlikte) 717 MERCII., ERDOĞ AN: Türkiye Selçukluları Devrinde Türkçe'nin Resmi Dil Olması nı Kim Kabul Etti? 51 MUSA, İ SMAYIL: Azerbaycan-Osmanlı Siyasi-Askeri iliş kileri ( ) 509 OCAK, Al IMFE YAŞ AR: Sabaner isyan ı ndan Kı z ı lbaş lığ a: Anadolu'da İ slam Heterodoksisinin Doğ uş ve Geliş im Tarihine Kı sa Bir Bakış 129 ()DEN, ZERRIN GÜNAL: Kadı Burhaneddin Karşı sı nda Bir Selçuklu Sehzadesi Kı lı ç Arslan 847 OĞ REFEN, AHMET: Türk Kültüründe "Yada Taşı " ve XVIII. Yüzyı l Sonu Osmanlı -Rus Savaş ları nda Kullanı lması 863

8 ÖZTOPRAK, IZZET: Birinci İ nönü Savaşı 'nı n Anadolu, İ stanbul ve Dış Bası nda Karşı lanışı ve Yorumu (7 belge ile birlikte) 523 SAN, OYA: Bazı Bulgular İşığı nda Anadolu'da Kimmer ve İ skit Varlığı Üzerine Gözlemler (23 resim ile birlikte) SAIUCAOGLU, F İ KR1-71': Osmanlı Muhalefet Geleneğ inde Yeni Bir Dönem: İ lk Siyasi Bildiriler (6 belge ile birlikte) 901 SEVIN, VEI.İ : Urartu Bahçeleri (9 resim ile birlikte) 395 Urartian Gardens 407 Tİ ZIAK, FAHRETTN: Van Gölü'nde Vapur İş letme Teş ebbüsleri ( ) (6 sayfa belge ile birlikte) 467 TURAN, ÖMER: Bulgaristan'da Prenslik Döneminde Türklerin Sosyal ve Siyasal Kurumlaş ma Çalış maları 89 TURAN, 'ÖMER: XIX. Yüzyı lda Kırı m, Kafkasya ve Civarı nda Misyonerlik Faaliyetleri 921 UMUNC, Hİ MMET: "Decima Musarum": Anna Komnena'nı n Aleksias'ı Üzerine Bir Değ erlendirme 43 UMURTAK, GÜLSÜN: A Building Type of the Burdur Region From the Neolithic Period (1 harita, 1 kronoloji cetveli ve 8 resim ile birlikte) 683 Çeviriler: DAVISON, RODERIC H.: (Çev. Burak, Durdu Mehmet): Küçük Kaynarca Antlaş ması 'nda 'Dosografa' Kilisesi 213 MORTEI., RICHARD T.: (Çev. Kı zı ltoprak, Süleyman): Memlükler Devrinde Mekke'de Fiyatlar 599 Haberler: İİ.HAN, M. MEHDI: 35. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Araş tı rmaları Kongresi (The 35'I' International Congress of Aslan and North-African Studies) Budapeş te, 7-12 Temmuz 1997 (3 resim ile birlikte) 223 Kitap Taintmalar: GOLEN, ZAFER: N.Nicolas Ambra seys&carolin e F. Fin kel: The Seismicity of Tuı -key and Adjacen t Areas A Histoı -ical Review, GOYÜNC, NEIAT: Georgios Salakides: Sultansurkunden des Athos- Klosters Vatopedi aus der Zeit Bayezid II. und Selim L 231 GOYÜNC,NEJAT:Reinhold Schiffer: Oriental Panorama: British Travellers in 19'1' Cenan}, Turkey 973 İ LGÜREL, MÜGI'EBA: j e a ıs Bell: Kösem Sultan Topkapı 'da Bir Gelin 971 KAIİ YA, ESIN: Paracelsus, Selected Writing 661 Kİ Zİ LTOPRAK, SÜLEYNIAN: Shai H ar-el: Ortadoğ u'da Hakimiyet Mücadelesi Osmanh-Memlök Samşı ; KÖROĞ LU, K.F.MALEITİ N :O k t a y Belli: Anzaf Kaleleri ve Urartu Tanı -ilan 663 MERG11.,ERDOGAN:Firda ws Al- I qb ii : Histoı y of Khorezm 977 OCAK, AF IMET YAŞ AR: Alevi Identity: Cultuı -al, Religios and Social Perspectives 237 ÖZCAN,AZMİ :M.Naeem Qureshi: Pan-Islam in British Indian Politics, A Study of the Khilafat Movement Ş AKİ ROĞ LU, IvIMIMuT H.: Benjamin Ar bel: Trading nations. Jews and Venetians in the Early Modern Eastern Mediterranean 969

9 Ş AKİ ROĞ I,U, MAHMUT H.: Joh n Cove 1: Dr. _John Covel Voyages en Turquie TÜRKMEN,ZEKERİYA:Mehmet Asaf (Saygun): Volga Kı yı ları nda ve Muhura: Esaret Hatı ra ve Maceraları 647 Nekroloji: özguç, TAHSIN: Prof. Dr. Hans Gustav Güterbock'un Anı sı na (1 resim ile birlikte) 671 YAZIG, NESIM': Prof. Dr. Hüseyin Gazi Yurdaydı n'ı n Hayatı ve Çalış maları (1 resim ile birlikte) Yı lı İ kinci Yarı sı nda Kütüphanemize Gelen Kitaplar ve Dergiler Yı lı Birinci Yarı sı nda Kütiiphanemize Gelen Kitaplar ve Dergiler 983 İ ngilizce Özeder 383 İ ngilizce özeder 673 İ ngilizce Özetler 1063

10 CONTENTS Articks and Studies: Page AK, MAHMUT: The Atlas of Bartı nh İ brahim Hamdi 69 ARA, İ SMAIL: Was Tamerlane Merely a Soldier? 453 ARSLAN, MELIH: A Unique Coin of Gordianus III Minted at Aigeai, Cilicia (with 2 figures) 415 BAKİ R, ABDÜLHALİ K: Textile Manufacturing in the Medieval Islamic World ÇAĞ LAYAN, K. TUNCER: British Activities in the Caucasus at the Close of World War 749 One 487 ÇAYIRDAĞ, MEHMET: A Seljuqid Masjid in a Village of Kayseri Province: Yazı r Mosque (with 11 figures) 59 ÇAYIRDAĞ, MEHMET: Coinage of the Eretna Principality (with 16 figıı res) 435 de VIDAS, ALBERT: Modern Greece and the Sephardim of Salonica an Overview 161 DÖNMEZ, Ş EVKET: Evidence of the Mother Goddess Cult in the Ceramics of Central Anatolia in the First Millenium B.C. (with 1 map and 12 figures) 707 DURU, REFIK: Interim Report (1997 and 1998) on the Excavation at Bademağ aa (with 41 plates) 187 DURU, REFİ K:The 1999 Bademağ aa Excavation Report (with 24 plates) 583 ERDAL, YILMAZ SELIM: Anthropological Analyses of Hagios Aberkios Church Skeletal Population (with 8 figures) 23 GÖMEÇ, SAADET-HN : On the Place Names Occurring in the ş ine-usu Inscription 427 GÜÇLÜ, YÜCEL: The Basic Principles and Practices of the Turkish Foreign Policy under Atatürk 949 GORLER, BINNUR: Analysis of Certain Series of Ionian Molded Bowls in the Light of New Chronological Evidence (with 6 fı gures) 419 İ HSANOĞ LU, E KMELEDDİ N: The Historiography of the Ottoman Medrese in the Early Period ( ): Exploration and Conceptualization 541 İ NCE, KASİ M: Two Litde-known Funerary Monuments in the Province of Gümüş hane (with 1 map and 11 fı gures) 827 İ PEK, NEDIM : Prices and Wages in Bafra ( ) 101 KAHYA, ESIN: One of the Samples of the Influences of Avicenna on the Ottoman Medicine, Shams al-din Itaqi 6.3 KÖROĞ LU, KEMALETTIN: The Northward Expansion of the Kingdom of Urartu and the Historical Geography of the Land of Qulha (with 17 figıı res) 717 MERCII., ERDOĞ AN: Who Declared Turkish the Official Language in the Era of the Seljuqs of Rum? 51 MUSA, İ SMAYIL: Azerbaijan-Ottoman Political and Military Relations ( ) 509 OCAK, AHMET YAŞ AR: From the Bâbâ'i Rebelfion to the Emergence of the Kaı lbash Ğ ODEN, Z EltRİ N GÜNAL: The Seljuk prince Kı hç Arslan Versus Kadı Burhaneddin 847 ÖĞ RETEN, AHMET: Yada Taşı and Its Use in the Russo-Ottoman War of the Late Eighteenth Century 863

11 ÖZTOPRAK, IZZET: The Response to and Interpretation of the First Battle of Inönü by the Press in Anatolia, Istanbul and Abroad (with 7 documents) 523 SAN, OYA: Certain Observations on Cimmerians and Scythians in Anatolia in the Light of Some Findings (with 23 figures) 1 SARICAOĞ LU, FIKRET: A New Era in the Tradition of Ottoman Opposition: Early Political Declarations (with 6 documents) 901 SEVİ N, VEI.İ : Urartian Gardens (with 9 figures) 395 : Urartian Gardens 407 TIZLAK, FAIIRETTİ N: Initiatives to Establish the Operation of Ferryboat Service on Lake Van ( ) (with 6 documents) 467 TURAN, ÖMER: Efforts by the Turkish Population of Bulgaria in the Principality Era toward Social and Political Organization 89 TURAN, ÖMER: Missionary Actisities in the Crimea and the Transcaucasus in the Nineteenth Century 921 UMUNÇ, HIMMET: Some Remarks on the Alexias by Anna Comnenos, the "Decima Musarum" 43 UMURTAK, GüLSÜN: A Building Type of the Burdur Region From the Neolithic Period (with 1 map and 9 figures) 683 Translations: DAVISON, RODERIC H.: (Translated by Durdu Mehmet Burak): The Church of "Dosografa" in the Treaty of Küçük Kaynarca 213 MORTEL, RICHARD T.: (Çev. Kı zı ltoprak, Süleyman): Prices at Mecca in the Mamluke Period 599 News: İ LHAN, M. MEHDI: The 35 th International Congress of Asian and North-African Studies (Budapeste, 7-12 July 1997) (with 3 figures) 223 Book Reviews: GOLEN, ZAFER: N.Nicolas Ambraseys&Caroline F. Finkel: The Seismicity of Turkey and Adjacent Areas A Historical Reı iew, GÖYÜNÇ, NEJAT: Georgios Salakides: Sultansurkunden des Athos- Klosters Vatopedi aus der Zeit Bayezid IL und Selim L 231 GÖYÜNÇ, N EJAT: Reinhold Schiffer: Oriental Panorama: British Travellers in 19th Centuı y Turkey 973 İ LGÜREL, MÜCTEI3A: Jean Beli: Kösem Sultan Topkapı 'da Bir Gelin 971 İ LHAN, M. M EHDİ : The 35 d' International Congress of Asian and North-African Studies (Budapeş te, 7-12 July 1997) (with 3 figures) 223 KAHYA, ESIN : Paracelsus, Selected Writing 661 KIZILTOPRAK, SÜLEYMAN: Shai H ar-el: Ortadoğ u'da Hakimiyet Mücadelesi Osmanlı -Memlük Savaşı ; KOROĞ LU, KEMALETTIN:O k t ay Belli: Anzaf Kaleleri ve Urartu Tannlan 663 MERÇİ L,ERDOĞ AN:Firdaws Histoı y of Khorezm 977 OCAK, AHMET YAŞ AR: Alevi Identity: Cultural, Religios and Social Perspectives 237 ÖZCAN,AZMI:M. Naeem Qureshi: Pan-Islam in British Indian Politics, A Study of the Khilafat Movement SAKİ ROĞ LU, MAI IMUT H. :Benjamin Ar bel: Trading nations. Jews and Venetians in the Early Modern Eastern Mediter.mnean 969

12 Ş AKİ ROĞ LU, MAHMUT H.:John Covel: Dr. John Covel Voyages en Turquie TÜRKMEN, ZEKERİ YA:Meh met Asaf ( Saygun) : Volga Kı yı ları nda ve Muhura: Esaret Hatı ra ve Maceraları 647 Necrology: ÖZGÜÇ, TAHSIN: In Memory of Professor Hans Gustav Güterbock (with 1 figures) 671 YAZICI, NESİ Mİ : Prof. Dr. Hüseyin Gazi Yurdayclin's life and works (with 1 figure) 241 The books and periodicals our library received during the second half of The books and periodicals our library received during the first half of Abstracts 383 Abstrac ts 673 Abstrac ts 1063

13 CONTENTS Articles and Studies: Page UMURTAK, GÜLSÜN: A Building Type of the Burdur Region From the Neolithic Period (with 1 map and 9 figures) 683 DÖNMEZ, Ş EVKET: Evidence of the Mother Goddess Cult in the Ceramics of Central Anatolia in the First Millenium B.C. (with 1 map and 12 figures) 707 KÖROĞ LU, KEMALETTIN: The Northward Expansion of the Kingdom of Urartu and the Historical Geography of the Land of Qulha (with 17 figures) 717 BAKIR, ABDÜLHALİ K: Textile Manufacturing in the Medieval Islaı nic World 749 İ NCE, KASIM: Two Litde-known Funerary Monuments in the Province of Gümüş hane (with 1 map and 11 figures) 827 ÖDEN, Z ERRİ N GÜNAL: The Seljuk prince Kı lı ç Arslan Versus Kadı Burhaneddin Ğ RETEN, AHMET: Yada Taşı and Its Use in the Russo-Ottoman War of the Late Eighteenth Century 863 SARICAOĞ LU, FIKRET: A New Era in the Tradition of Ottoman Opposition: Early Political Declarations (with 6 documents) 901 TURAN, ÖMER: Missionary Activities in the Crimea and the Transcaucasus in the Nineteenth Century 921 GÜÇLÜ, YÜCEL: The Basic Principles and Practices of the Turkish Foreign Policy under Atatürk 949 Book Reviews: Ş AKİ ROĞ LU, MAHMUT H.: Benjamin Arbel: Trading nations. Jews and Venetians in the Early Modern Eastern Mediterranean 969 İ I,GÜREL, MÜCTEBA :J e a n Be Il: Kösem Sultan Topkapı 'da Bir Gelin 971 GÖYÜNC,NEJAT:Reinhold Schiffer: Oriental Panorama: British Travellers in 19'11 Centwy Turkey 973 MERÇİ L,ERDOĞ AN:Firdaws Al-lqb: History of Klı orezm 977 The books and periodicals our library received during the first half of Abstracts 1063

14 BELLETEN PERIODICAL PUBLISHED EVERY FOUR MONTHS TURKISH HISTORICAL SOCIETY REVIEW Volume : LXIV No. 241 December 2000 ANKARA TURKISH HISTORICAL SOCIETY PRINTING HOUSE 2001