YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ

Transkript

1 DE DI: iyoloji TYT YOOJ FÖY NUI: 1 YŞ YOOJ Canlıların Ortak Özellikleri - norganik ileşikler, Karbonhidrat, ipit 1. iyoloji, yaşam bilimi anlamına gelen bios ve logos keli- 3. şağıdakilerden hangisi canlıların ortak özelliklerinden değildir? melerinden oluşan bir kavramdır. I. ) Yapım ve yıkım tepkimelerinden oluşan metabolizmaya sahip olmak. ) Değişen çevre şartlarına rağmen iç ortamını sabit tutmak (homeostazi). C) ç ve dış ortamdan gelen uyarılara tepki vermek. Canlının yapısı D) Organik besinleri oksijen kullanarak parçalamak ve Canlıların dağılımı I enerji üretmek. IV. E) adde ve enerji ihtiyacını karşılamak için beslenmek. Fotosentez itki olunumu Yanma Hayvan olunumu 4. Hücreler, organizmalarda bulunan temel birimlerdir. Kök olunum Çürümüş Organizma una göre, ineral Karbon adde döngüleri Canlıların davranışı una göre, verilenlerden hangileri biyoloji biliminin inceleme alanları içerisinde yer alır? ) I ve II ) III ve IV D) II, III ve IV C) I, II ve III E) I, II, III ve IV 2. ünümüzde gelişen teknoloji ve bilgi birikimi sayesinde biyoloji bilimi birçok sorunun çözümüne katkı sağlamaya çalışır. u sorunlar, canlılığın devam etmesini tehdit eder. una göre; I. gıda sıkıntıları, çevre sorunları, I sağlık sorunları biyoloji bilimi yukarıdakilerden hangilerinin çözü) Yalnız II D) II ve III Hayvan ve bitkiler çok hücrelidir. Prokaryot hücre yapısına arkeler örnek verilebilir. I Ökaryot tek hücreli canlılar vardır. yargılarından hangileri doğrudur? ) Yalnız I ) I ve II D) II ve III C) I ve III E) I, II ve III 5. Canlılar, yaşamlarını devam ettirebilmek için beslenmek zorundadır. una göre, I. Ototrof beslenen canlılar kendi besinini kendi üretir. Hayvanlar ve mantarlar heterotrof beslenir. I u ve mineralleri yalnızca ototrof canlılar tüketir. ifadelerinden hangileri doğrudur? müne yönelik çalışmalar yapar? ) Yalnız I I. ) Yalnız I C) Yalnız III ) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 1 C) I ve III E) I, II ve III

2 6. Canlılar, yaşamsal faaliyetlerini devam ettirebilmek için enerjiye ihtiyaç duyarlar. u enerji, besinlerin hücrelerde parçalanması ile elde edilen ----?---- molekülünden karşılanır. una göre, yukarıdaki paragrafta soru işareti (?) ile gösterilen yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir? ) mino asit ) u C) TP D) Demir E) Hücresel yapı 8. oşaltım ile ilgili olarak, I. Tek hücrelilerde boşaltım ürünleri hücre zarı ile uzaklaştırılır. itkilerde terleme ve yaprak dökümü boşaltımı sağlar. I Omurgalı hayvanlarda boşaltım organı böbrektir. ) Yalnız I ) Yalnız II C) Yalnız III 9. I. 7. Organizmalar; büyüme, üreme, yenilenme vs. için enerjiye ihtiyaç duyar. Canlılarda gerçekleşen yapım ve yıkım reaksiyonlarının tamamına metabolizma denir. etabolizma = nabolizma + Katabolizma Köpek I mip mino asit esin X Protein Y TP CO 2 likojen Z T esin likoz una göre, hücrelerde gerçekleşen olayların anabolizma ve katabolizma tepkimeleri olarak doğru gösterildiği seçenek hangisidir? nabolizma Katabolizma ) X ve Y Z ve T ) X ve Z Y ve T C) Y ve Z X ve T D) X ve T Y ve Z E) Z ve T X ve Y ğaç Yukarıdaki canlıların hangilerinde büyüme olayı hücre sayısının artışı ile gerçekleşir? ) Yalnız I ) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III 10. I. alenin C'de çiçeklerini açması akterilerin bulunduğu ortamdaki kimyasallardan uzaklaşması I öcekçil bitkinin böceği yakalaması Yukarıdakilerden hangileri canlıların uyarılara karşı verdiği birer tepkidir? ) Yalnız I ) Yalnız II C) Yalnız III 2

3 11. şağıdaki diyagramda canlıların temel bileşenlerinden bazıları gösterilmiştir. 14. iyoloji öğretmeni Fuat ey: uyun görevleri nelerdir? Efe: Çözücü özelliğe sahiptir. Yağ asidi az ineral Tuz u Zeynep: Taşıma görevi yapar. Yaren: Üreticilerin çoğu için besinin hidrojen ve elektron kaynağıdır. iyoloji öğretmeni Fuat ey'in sorusuna öğrencilerden hangileri doğru cevap vermiştir? ) Efe ) Zeynep C) Yaren D) Efe ve Zeynep una göre hangi renk ile gösterilen besin inorganik yapılı değildir? E) Efe, Zeynep ve Yaren ) arı ) Kırmızı C) avi D) Yeşil E) or 12. norganik bileşikler; I. düzenleyici olma, enerji verici olma, I yapıya katılma görevlerinden hangileri için tüketilebilir? ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III 13. şağıda suyun moleküler yapısı gösterilmiştir. 15. Okyanus gibi büyük su kütleleri yazın çok ısı soğurmasına rağmen sıcaklığı çok artmaz. u durum sudaki canlıların sıcaklık artışından fazla etkilenmelerini önler. Yukarıda açıklaması belirtilen durum suyun hangi özelliği ile ilgilidir? ) Çözücü olması ) Öz ısısının yüksek olması C) Yüzey gerilimine sahip olması D) Taşıyıcı özellikte olması E) Hidrojen ve elektron kaynağı olması u molekülü için, I. 2 hidrojen, 1 oksijen atomundan oluşur. Oksijen ve hidrojen atomu arasında kovalent bağı bulunur. I u molekülleri arasında zayıf hidrojen bağı yer alır. ifadelerinden hangileri doğrudur? ) Yalnız I ) Yalnız II C) Yalnız III 16. I. Hidroliz Fotosentez I Kemosentez Yukarıdaki olayların hangilerinde su harcanabilir? ) Yalnız I ) Yalnız II C) Yalnız III 3

4 17. şağıda asit ve bazlara ait olan özellikler numaralı olarak verilmiştir. I. Tatları ekşidir. Tatları acıdır. I uda çözündüklerinde hidrojen iyonu (H + ) verirler. IV. uda çözündüklerinde hidroksit iyonu (OH ) verirler. una göre asit ve bazlara ait olan özellikler aşağıdakilerin hangisinde doğru eşleştirilmiştir? sit az ) I ve III II ve IV ) I ve IV II ve III C) II ve III I ve IV D) II ve IV I ve III 19. Tüm canlıların dışardan hazır olarak almak zorunda olduğu maddelere inorganik madde adı verilir. norganik maddelere örnek, su, mineraller, asitler ve bazlar verilebilir. nsan vücudunda en çok oranda bulunan mineraller kalsiyum, sodyum, potasyum ve magnezyumdur. Yukarıda verilen minerallerin insan vücudundaki görevleri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? ) Kalsiyum minerali kemik ve dişlerin yapısına katılır, kas kasılması ve kanın pıhtılaşmasında görev alır. ) odyum, hücrenin ve hücreler arası sıvının su dengesinin korunmasında görev alır. C) odyum, sinir hücrelerinin uyarı iletiminde görev alır. D) Potasyum, kalp ritminin düzenlenmesinde, asit- baz ve su dengesinin ayarlanmasında görev alır. E) agnezyum, klorofilin yapısına katılarak fotosentezle besin üretilmesinde etkilidir. E) III ve IV I ve II 20. şağıda bazı mineraller ve bulunduğu yapılar için açıklamalar yapılmıştır. I. yot, tiroit bezinden salgılanan tiroksinin yapısına katılır. Fosfor, DN ve N'nın yapısına katılır. 18. Canlıların yapısında bulunun inorganik maddelerden minarellerle ilgili, I. çözeltilerin yoğunluğu ayarlama, enzimlerin yapısına katılma, I sinir, kas gibi hücrelerin çalışmasında görev alma özelliklerinden hangileri doğrudur? ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III I Çinko, insülin hormonu ve enzimlerin yapısında bulunur. una göre ) Yalnız I ) Yalnız II C) Yalnız III 21. I. Organizmalar fotosentez ya da kemosentez ile üretirler. Karbon ve hidrojen elementi taşırlar. I Enerji verici, yapıcı onarıcı ve düzenleyici olarak görev yapabilirler. Yukarıdaki özelliklerden hangileri organik besinler için doğrudur? ) Yalnız I ) Yalnız II C) Yalnız III 4

5 22. şağıda basit organik bileşikler ile kompleks organik bileşikler arasında dönüşüm tepkimeleri verilmiştir. asit organik bileşik una göre, I. K, hidroliz tepkimesidir., dehidrasyon tepkimesidir. K Kompleks organik bileşik 24. şağıda monosakkaritlerin sistematiği gösterilmiştir. onosakkarit 3C (Trioz) 5C (Pentoz) 6C (Heksoz) P X Y una göre, X ve Y bölgesine gelen şekerlere hangi seçenekte doğru örnek gösterilmiştir? I K'de TP harcanır. X Y IV. K ve 'de enzimler görev alır. ) I ve II ) III ve IV C) I, II ve IV D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV ) iboz likoz ) aktoz Nişasta C) elüloz Fruktoz D) Deoksiriboz altoz E) ükroz alaktoz 23. Karbonhidratların genel özellikleri için oluşturulan aşağıdaki kartlardan hangisinde bilgi yanlıştır? ) C) Hücrede ilk sırada enerji verici olarak kullanılırlar. Hücre zarının ve hücre çeperinin yapısına katılırlar. ) D) Depo edilmezler. Ototrof canlılar tarafından üretilebilirler. 25. Karbonhidrat çeşitleri ile ilgili olarak, I. çerdiği birim şeker molekülü sayısına göre monosakkarit, disakkarit ve polisakkarit olarak gruplandırılır. onosakkaritler en basit karbonhidrat çeşitidir. I Disakkaritlerin ve polisakkaritlerin sentezi sadece ototrof canlı hücrelerde gerçekleşebilir. ) Yalnız I ) Yalnız II C) I ve II E) likozit bağı bulundurabilirler. 5

6 26. onosakkaritlerle ilgili olarak, I. indirime uğramadan hücre zarından doğrudan geçerler. 28. şağıda disakkaritlere ait tepkimeler verilmiştir. likoz + likoz X + H 2 O likoz + Fruktoz Y + H 2 O çerdiği karbon sayısına göre sınıflandırılırlar. likoz + alaktoz X + H 2 O I iboz ve deoksiriboz altı karbonlu monosakkarittir. ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III una göre X, Y ve Z aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? X Y Z ) ükroz altoz aktoz ) aktoz altoz ükroz C) altoz ükroz aktoz D) ükroz aktoz altoz E) altoz aktoz ükroz 27. şağıda monosakkarit çeşidi olan heksozlara ait genel özellikler verilmiştir. K aktoz üretiminde kullanılır. Çoğunlukla hayvansaldır. eyve şekeridir. En tatlı şekerdir. Üreticiler tarafından üretilir. nsanlar tarafından glikoza dönüştürülerek kullanılır. Üzüm ya da kan şekeri olarak bilinir. Kanda ölçülen tek şekerdir. inir hücreleri için enerji kaynağıdır. Üreticiler tarafından üretilir. una göre K, ve şekerleri hangi seçenekte doğru gösterilmiştir? K ) likoz Fruktoz alaktoz ) alaktoz Fruktoz likoz C) Fruktoz likoz alaktoz D) likoz alaktoz Fruktoz E) alaktoz likoz Fruktoz 29. Polisakkarit çeşitleri ile ilgili olarak aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır? ) Çok sayıda glikozun birleşmesi ile oluşurlar. ) Depolanan veya yapıya katılan çeşitleri vardır. C) Nişasta ve selüloz bitkiseldir. D) likojen ve kitin yapıya katılır. E) Kitinin yapısında azot bulunur. 30. Nişasta, glikojen, kitin ve selüloz arasındaki fark; I. yapılarındaki monomer çeşidi, glikozların birbirine bağlanma şekli, I bulundurdukları glikoz sayısı özelliklerinden hangileri olabilir? ) Yalnız I ) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 6

7 31. ipitler için aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır? 34. şağıdaki tepkimede nötral yağlara ait reaksiyon gösterilmiştir. ) uda çözünmezler. ) Enerji verici olarak yıkılırlar. C) Yapıcı ve onarıcıdırlar. D) Enzimlerin yapısına katıldıklarından düzenleyicidirler. E) C, H ve O her zaman; P ve N bazen bulundururlar. + Dehidrasyon Hidroliz + liserol 3 Yağ asidi Nötral yağ 3 H 2 O Tepkimeye göre nötral yağların hidrolizi sırasında, 32. şağıdaki diyagramda bazı besin çeşitleri gösterilmiştir. Yağ asidi miktarı u miktarı I II Fosfolipit likoz Dipeptit Nötral yağ Trigliserit miktarı teroit likojen III una göre, hangi renkteki besinler birer yağ çeşitidir? ) Kırmızı ve turuncu ) or ve mavi C) arı, yeşil ve mor D) Kırmızı, turuncu ve mavi E) arı, yeşil, turuncu ve mor 33. ipitler, karbonhidrat ve proteinlere göre daha fazla hidrojen bulundurduğundan hafiftir ve daha fazla enerji oluşturur. I. Deve I eylek yı una göre, yukarıdaki canlılardan hangileri bol yağ depolar? ) Yalnız I ) Yalnız II C) Yalnız III grafiklerdeki değişimlerden hangileri gözlenebilir? ) Yalnız I ) Yalnız II C) Yalnız III 35. şağıda yağ asitlerinin sistematiği verilmiştir. una göre, Doymamış yağ asidi X Yağ asitleri Doymuş yağ asidi I. X'in C atomları arasında çift bağ bulunur, Y'nin C atomları arasında çift bağ bulunmaz. usam yağı, zeytin yağı X'e örnektir. I Oda sıcaklığında X sıvı, Y katı hâldedir. ifadelerinden hangileri doğrudur? ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III Y 7

8 36. Yandaki şekilde fosfolipitlerin yapısı gösterilmiştir. 39. ipitlerin canlılar için önemi ile ilgili olarak, una göre, fosfolipitler için, Fosfat grubu I. olunumda yıkımları sonucu bol su oluşur. I. Fosfat grubu hidrofiliktir. Hücre zarının yapısına katılırlar. I Yağ asitleri iki adet olup suyu sevmezler. yargılarından hangileri doğrudur? Yağ asitleri ) Yalnız I ) Yalnız II C) Yalnız III Hormonların yapısına katıldıklarından düzenleyicidirler. I Özgül ağırlıkları az olduğundan yüzmeyi ve uçmayı kolaylaştırırlar. ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III 37. Karbonhidrat ve lipitlerin yapı taşları ile ilgili olarak, I. Hücre zarından geçebilirler. Ortam ph'sını azaltırlar. I Organik yapılıdırlar. özelliklerinden hangileri ortaktır? ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III 40. ipit çeşitleri ile ilgili olarak, I. Temel yağ asitlerini insan vücudu üretemez, dışarıdan hazır alır. Nötral yağlar yalnızca hayvanlarda bulunur. I Fosfolipitler bitkilerin hücre duvarında bulunur. yargılarından hangileri doğrudur? ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III D) I ve III E) I, II ve III 38. I. Östrojen afra salgısı I Kolesterol Yukarıdakilerden hangileri steroit yapılıdır? ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III 8

9 TYT YOOJ DE DI: iyoloji FÖY NUI: 2 YŞ YOOJ Protein, Enzim, Vitamin, Nükleik asit, TP ve Hormonlar 1. şağıdaki diyagramda besinlere ait bazı özellikler renk dilimleri ile gösterilmiştir. 3. Peptit bağı ile ilgili olarak, I. Oluşumunda su harcanması olur. Enerji verici olma ir amino asidin karboksil grubu ile diğer amino asidin amin grubu arasında kurulur. Yapıya katılma Düzenleyici katılma I Proteinlerin yapı birimleri arasında kurulur. yargılarından hangileri doğrudur? ) Yalnız I ) Yalnız II C) Yalnız III Yukarıdaki renk dilimlerinden hangileri proteinlerin görevleri arasında yer alır? ) Yeşil ) Kırmızı C) avi D) Yeşil ve kırmızı E) Yeşil, mavi ve kırmızı 2. şağıda bir amino asidin kimyasal yapısı gösterilmiştir. 1 H H O 4 N C C 2 H OH 3 mino asitlerin yapısı için, I. 1, hidrojen; 3 ise radikal grubudur. 2, karboksil grubu olup asidik özelliktedir. I 4, amino grubu olup baziktir. ifadelerinden hangileri doğrudur? ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III 4. mino asitler hidrojen, karboksil, radikal ve amino grubundan oluşur. mino asitler amfoter özellik gösterirler. itkiler 20 çeşit amino asitin tamamını kendileri üretebilir. nsanlar 12 çeşit amino asidi dönüşüm reaksiyonları ile karaciğerde üretir. ncak 8 çeşit amino asiti üretemez. Üretilemeyen bu amino asitlere -----?----- denir. una göre yukarıda soru işareti (?) ile gösterilen yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir? ) Polipeptit ) Temel amino asit C) Peptit bağı D) Protein E) Zorunlu yağ asidi 1

10 5. I. ntikor Hemoglobin I Enzim IV. N V. Fibrinojen Yukarıdaki organik bileşiklerden hangisi protein yapılı değildir? ) V ) IV C) III D) II E) I 8. Denatürasyon olayı için, I. Proteinlerin üç boyutlu yapısı bozulabilir. ıcaklık değişimleri neden olabilir. I Yumurtanın pişirilmesi örnek verilebilir. ) Yalnız I ) Yalnız II C) Yalnız III 6. Hayvan hücresinde bir proteinin hidrolizi sırasında aşağıdaki grafiklerde verilen değişimlerden hangisi gözlenmez? ) Peptit bağı sayısı ) mino asit miktarı 9. I. Kimyasal reaksiyonların başlayabilmesi için dışarıdan alınması gereken minimum enerji miktarı aktivasyon enerjisidir. Katalizörler organik yapılı olup başlayamamış tepkimeyi başlatırlar. I Enzimler reaksiyona girerler ve değişmeden çıkarlar. C) TP miktarı D) Enzim miktarı Yukarıdaki açıklamalardan hangileri doğrudur? ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III E) u miktarı 10. şağıda hücrelerde gerçekleşen bazı olaylar gösterilmiştir. 1. hücre 2. hücre 7. Proteinlerin canlılar için önemi arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz? Protein sentezi 3. hücre Kas kasılması 4. hücre ) Enerji ham maddesi olarak yıkılırlar. ) ağışıklık sistemi elemanlarının yapısına katılırlar. Hücresel solunum Hücre bölünmesi C) Hücre çeperinin yapısına katılırlar. D) Enzim ve hormonların yapısına katıldığından düzenleyicidirler. E) ktin ve miyozinin yapısına katıldığından kasılıp gevşemeyi sağlarlar. una göre, belirtilen olaylardan hangilerinde enzimler görev alır? ) I ve II ) III ve IV C) I, II ve III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV 2

11 11. şağıdaki grafikte enzimli - enzimsiz aktivasyon enerji değişimi gösterilmiştir. Enerji 13. şağıda enzimlerin sınıflandırılması gösterilmiştir. Enzim ubstrat rafikteki eğriler için, Enzimsiz aktivasyon enerjisi Ürünler Enzimli aktivasyon enerjisi eaksiyon yönü ktif bölge asit enzim ktif bölge poenzim ileşik enzim Yardımcı kısım una göre, aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır? I. Enzimsiz tepkime, enzimli tepkimeye göre daha hızlı gerçekleşir. Ürün miktarı enzimli tepkimede enzimsiz tepkimeye göre daha fazladır. I Enzimsiz tepkime, enzimli tepkimeye göre daha uzun sürede gerçekleşir. ) poenzim kısmı substratı seçer. ) ktif bölge substrata etki eder. C) poenzim kısmı karbonhidrat yapılıdır. D) Yardımcı kısım organik ya da inorganik yapılıdır. E) Holoenzim, yardımcı kısım ve apoenzimden oluşur. yargılarından hangileri doğrudur? ) Yalnız I ) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 12. şağıda biyolojik bir tepkime gösterilmiştir. K N eaksiyona göre, I. K ve, substrat molekülleridir., enzimdir. I N, üründür. ifadelerinden hangileri doğrudur? ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III 14. ileşik enzimler, yardımcı kısım ve apoenzim kısımlarından meydana gelir. Yardımcı kısım, organik ya da inorganik yapılıdır. una göre, bütün enzimlerde bulunan organik moleküller ve koenzim örneği moleküller aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? ütün enzimlerde bulunan organik molekül Koenzim örneği molekül ) Protein 7 vitamini ) Yağ likoz C) Karbonhidrat liserol D) teroit Fe +2 minerali E) Trigliserit TP 3

12 15. Enzimlerin özellikleri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? ) Yalnızca hücre içerisinde üretilir. ) Tamamı çift yönlü çalışır. 18. Canlılarda enzimler hücre dışında çalışır. hipotezini kuran bir bilim insanı, I. idede proteinlerin sindirilmesi C) enelde takımlar hâlinde çalışırlar. D) Çok hızlı çalışırlar. E) Canlı ya da cansız ortamda çalışırlar. antarların ölü organik maddeleri ayrıştırması 16. Enzimlerin bazıları substratın sonuna jen eki getirilerek (inaktif olanları), bazıları ise substratın sonuna az eki getirelerek (aktif olanları) adlandırılır. una göre, aşağıdaki enzimlerden hangisi aktiflik yönünden diğerlerinden farklıdır? ) altaz ) ipaz C) milaz D) Pepsinojen E) elülaz I likozun yıkılarak TP üretilmesi olaylarından hangilerini hipotezini desteklemek için kullanabilir? ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III 17. şağıdaki şekilde enzimatik reaksiyonlar numaralı olarak gösterilmiştir. K N P T una göre, I. 1. enzimin ürünü dir. 2. enzimin birden fazla substratı vardır. I 4. enzim hidroliz gerçekleştiriyor olabilir. IV. 5. enzim tersinir çalışır. yargılarından hangileri doğrudur? ) I ve II ) III ve IV C) I, II ve III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV 19. I. ebzelerin kurutularak bozulmadan saklanabilmesinin sebebi su oranı %15 altında enzimlerin çalışmamasındandır. 0 C nin altında mikroorganizmaların enzimleri çalışmayacağından besinler derin dondurucuda bozulmadan saklanır. I Kaynatılan süt içerisinde bulunan mikroorganizmalara ait enzimler bozulur, bu sayede sütün ekşimesi engellenir. Enzimlerin günlük yaşantımızda kullanım alanları için yukarıdaki açıklamalardan hangileri doğrudur? ) Yalnız I ) Yalnız II C) Yalnız III 4

13 20. şağıdaki grafikte enzimin çalışma hızının X faktörüne bağlı değişimi gösterilmiştir. 22. eaksiyon hızı eaksiyon hızı eaksiyon hızı eaksiyon hızı I II III C u oranı nhibitör miktarı X faktörü una göre, X faktörü aşağıdakilerden hangisidir? ) u oranı Enzimlerin çalışma hızına etki eden faktörlerle ilgili olarak yukarıda çizilen grafiklerden hangileri doğrudur? ) Yalnız I ) Yalnız II C) Yalnız III ) ubstrat miktarı C) ıcaklık D) ubstrat yüzeyi 23. şağıda belirtilen karaciğer parçaları üzerine gösterilen H 2 O 2 molekülleri eklenmiştir. E) Enzim miktarı 10 ml H 2 O 2 10 ml H 2 O 2 10 ml H 2 O 2 X Y Z 10 gr tüm karaciğer 10 gr dört parçaya ayrılmış karaciğer 10 gr çekilmiş karaciğer 21. şağıda bir gen bir enzim hipotezi gösterilmiştir. X geni K enzimi Y geni enzimi Z geni enzimi Tepkimelere göre, I. Enzimlerin sentezinden genler sorumludur. Her enzim belirli bir reaksiyonu katalizler. I ir enzimin ürünü başka bir enzimin substratı olabilir. ifadelerinden hangileri doğrudur? ) Yalnız I ) Yalnız II C) Yalnız III una göre, ortamlar için yeterli süre beklendiğinde oluşan ürün miktarları hangi seçenekte doğru karşılaştırılmıştır? Katalaz 1 ch2o2 O2+ H2Om 2 ) 1 > 2 > 3 ) 3 > 2 > 1 C) 1 = 2 = 3 D) 1 > 3 > 2 E) 2 > 3 > Vitaminlerin genel özellikleri için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? ) Düzenleyici moleküllerdir. ) Enerji ham maddesi olarak yıkılırlar. C) Yapıya katılmazlar. D) Direnç artırıcı olarak tüketilirler. E) indirime uğramadan hücre zarından doğrudan geçerler. 5

14 25. iyoloji öğretmeni Deniz ey, akıllı tahtaya vitaminlerin sistematiğini aşağıdaki gibi yansıtmıştır. 27. şağıdaki diyagramda insan vücudu için gerekli bazı vitamin çeşitleri farklı renklerde gösterilmiştir. Vitaminler K uda çözünen vitaminler X Yağda çözünen vitaminler X E D C una göre, X ve Y yerine aşağıdakilerden hangisi gelebilir? X Y ) C ) E C) C D) D E) E D una göre, I. avi ve mor renkte gösterilen vitaminler kalın bağırsaktaki bakteriler tarafından sentezlenir. arı ve kırmızı renkte gösterilen vitaminler insan vücudu için provitamin yapılıdır. I Yeşil ve turuncu renkte gösterilen vitaminlerin her ikisi de suda çözünür. ifadelerinden hangileri yanlıştır? ) Yalnız I ) Yalnız II C) Yalnız III 26. Vitamin çeşitleri ile ilgili olarak, I. uda çözünün vitaminler fazla alındığında idrarla dışarı atılır, yağda çözünen vitaminler depo edilir. ve D vitaminleri insan vücudunda aktifleşir. I uda çözünen vitaminler hücre zarının, yağda çözünen vitaminler enzimlerin yapısına katılır. yargılarından hangileri doğrudur? ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III 28. Vitaminler ve eksikliğinde meydana gelen rahatsızlıklar için aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? Vitamin çeşidi Eksikliğinde meydana gelen rahatsızlık ) enk körlüğü ) Pellegra C) C korbüt D) D aşitizm E) E Kısırlık 6

15 29. şağıda nükleik asitlerin yapı birimi olan bir nükleotit şekli gösterilmiştir. 31. şağıda bazı organik molekül çeşitleri numaralı olarak gösterilmiştir una göre, aşağıdaki yargılarından hangisi yanlıştır? ntikor Kolesterol ktin ) 1 in riboz ve deoksiriboz çeşitleri vardır. ) 5 fosfoester, 4 glikozit bağıdır. C) 2, beş karbonlu şekerdir. 4 altaz enzimi 5 Hormon D) 3, fosfat grubudur. E) 1 ve 2 nükleozit molekülünü oluşturur. una göre, numaralı moleküllerden hangisinin üretimi için DN şifre vermez? ) 1 ) 2 C) 3 D) 4 E) N ile ilgili olarak, I.,, ve U bazları bulundurur. Prokaryot hücrelerin sitoplazmasında yer alır. I Tek iplikten oluşur. yargılarından hangileri doğrudur? ) Yalnız I ) Yalnız II C) Yalnız III 30. şağıda DN nın moleküler yapısı gösterilmiştir. P P D T D P P D D P P D T D P P D D DN ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? ) denin bazının karşısına diğer iplikte timin gelir. ) armal yapıya sahiptir. C) N tarafından sentezlenir. D) Nükleotitler alt alta fosfodiester bağı ile bağlanır. E) ki iplik arasında zayıf hidrojen bağı bulunur. 33. şağıdaki grafikte ökaryot bir hücrede bulunan N çeşitlerinin hücrede bulunma yüzdeleri gösterilmiştir. %80 %15 %5 Hücrede bulunma yüzdesi X Y Z N çeşitleri una göre, X, Y ve Z ile gösterilen N çeşitleri hangi seçenekte doğru verilmiştir? mn tn rn ) Z Y X ) X Z Y C) Y X Z D) Z X Y E) X Y Z 7

16 34. N çeşitleri ile ilgili olarak, 37. şağıdaki şekilde canlıda TP nin döngüsü gösterilmiştir. I. mn sitoplazmadaki uygun amino asitleri ribozoma taşır. tn, DN dan aldığı şifreyi ribozoma getirir. TP üretilir. TP TP tüketilir. I rn ribozomun yapısına katılır. yargılarından hangileri doğrudur? ) Yalnız I ) Yalnız II C) Yalnız III K DP + P una göre, K ve yerine aşağıdakilerden hangisi yazılamaz? 35. TP için aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır? ) Nükleotit yapılı bir organik moleküldür. ) Üretimi ve tüketimi hücre içinde olur. C) htiyaç hâlinde bir hücreden başka hücreye aktarılabilir. D) Depo edilemez. E) Yüksek enerjili fosfat bağları sayesinde enerji içerir. K ) Oksijenli solunum Kasılma ) aktik asit fermantasyonu likojen sentezi C) Nişasta sentezi Oksijenli solunum D) Etil alkol fermantasyonu ktif taşıma E) Oksijensiz solunum inirsel iletim 38. Hormonlarla ilgili olarak aşağıda verilen açıklamalardan hangisi yanlıştır? 36. şağıdaki şekilde TP nin kimsayal olarak yapısı gösterilmiştir una göre, 1, 2 ve 3 nolu moleküller hangi seçenekte doğru verilmiştir? ) denin iboz P ) iboz denin P C) P denin iboz D) denin P iboz E) iboz P denin ) üyüme, farklılaşma ve metabolizma üzerine etkilidir. ) itkilerde çimlenme, çiçeklenme gibi olaylar üzerinde etkilidir. C) Her zaman sadece üretildikleri yerde etkilidirler. D) z ya da çok salınımına bağlı olarak çeşitli rahatsızlıklar oluşur. E) nsanlarda ilgili yerlere kan yolu ile taşınırlar. 8

17 TYT YOOJ DE DI: iyoloji FÖY NUI: 3 HÜCE itoplazma ve Organeller 1. Prokaryot ve ökaryot hücrelerde; I. hücre zarı, sitoplazma, I çekirdek 4. Hücre içini dolduran yarı akışkan sıvıya sitoplazma adı verilir. itoplazma ile ilgili olarak, I. çeriği büyük oranda organik maddelerden oluşur. yapılarından hangileri ortak olarak bulunur? Hücre içinde sürekli hareket hâlindedir. ) Yalnız I ) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III I Prokaryot hücrelerde yaşamsal faaliyetler, sitoplazmada bulunan enzimler tarafından yürütülür. ifadelerinden hangileri yanlıştır? ) Yalnız I ) Yalnız II C) Yalnız III 2. Canlıların ortak özelliklerinden birisi hücresel yapı göstermektir ve canlılar hücresel yapılarına göre prokaryot ve ökaryot olmak üzere ikiye ayrılır. una göre prokaryot bir hücrede aşağıdakilerden hangisi kesinlikle bulunmaz? D) I ve II E) II ve III 5. şağıdaki şekilde ökaryot ve prokaryot hücrelerde ortak olarak bulunan ribozom organeli gösterilmiştir. ) itoplazma ) Hücre duvarı C) DN D) ibozom E) Çekirdek üyük alt birim mn 3. ünümüzde geçerli olan modern hücre teorisine göre, I. Hücre: canlının temel, yapısal ve işlevsel birimidir. ir hücre kendisinden önceki hücrenin bölünmesi sonucunda oluşur. I Tüm hücreler bölünerek yeni hücreleri oluşturabilir. IV. Hücreler kalıtım maddesi içerir. ) I ve II ) II ve III C) II ve IV D) I, II ve IV E) II, III ve IV Küçük alt birim ibozom organeli ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? ) Zarsız bir organeldir. ) N ve proteinden oluşmuştur, nükleoprotein yapılıdır. C) itoplazmada her zaman bir tane bulunur. D) örevi protein sentezlemektir. E) Ökaryot hücrelerde mitokondri ve kloroplast organellerinin içinde de bulunabilir. 1

18 6. şağıdaki grafiklerde gösterilen değişimlerden hangisi ribozom organelinin aktivitesine bağlı olarak ortaya çıkmaz? ) mino asit miktarı ) Polipeptit miktarı 9. şağıdaki moleküllerden hangisinin sitoplazmadaki artışı golgi cisimciğinin çalışmasına bağlı olarak gerçekleşmez? ) u ) mino asit C) DP D) likoprotein E) likolipit C) TP miktarı D) DN miktarı 10. şağıdaki şekilde ökaryot hücrelerde bulunan bir organel gösterilmiştir. E) H 2 O miktarı 7. Endoplazmik retikulum (E), çekirdek zarından hücre zarına kadar uzanan kanal sistemidir. Temel görevi hücre içinde madde taşımak olan endoplazmik retikulum ile ilgili olarak, I. adece ökaryot hücrelerde bulunur. ranüllü E nin zarı üzerinde ribozom bulunur. I ipit sentezi yapabilir. ifadelerinden hangileri doğrudur? ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III E) II ve III E) I, II ve III 8. nsan vücudunda bulunan; I. karaciğer hücresi, olgun alyuvar hücresi, I çizgili kas hücresi hücrelerinin hangilerinde endoplazmik retikulum organel sayısının fazla olması beklenebilir? ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III österilen organel ile ilgili olarak, I. Ter bezi, süt bezi gibi dokularda sayısı fazladır. izozom, koful gibi organellerin oluşumunda görev alır. I Hücrede yıkım tepkimelerini gerçekleştirir. ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III E) II ve III E) I, II ve III 11. Koful organeli ile ilgili olarak, I. itki hücrelerindeki sayısı hayvan hücrelerine göre fazladır. itki hücrelerindeki kofullar renk maddesi ve atıkların depolanmasında görev alabilir. I Otsu bitkilerin dik durmasında kofulların içindeki suyun etkisi vardır. ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III 2

19 12. Ökaryot hücrelerde farklı görevleri gerçekleştirebilen koful çeşitleri bulunabilir. una göre, I. Endositoz ile hücre içine alınan besinler besin kofulu içinde bulunur. Çürükçül beslenen canlılar sindirim enzimlerini salgı kofulu içinde ekzositoz ile hücre dışına salgılayabilir. I Tatlı sularda yaşayan ökaryot tek hücreli canlılarda hücre içindeki fazla su kontraktil koful ile hücre dışına atılır. ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III E) II ve III E) I, II ve III 14. izozom organeli, içerisinde hidroliz enzimlerinin bulunduğu, hücre içi sindirimden sorumlu tek zarla çevrili bir organeldir. una göre; I. gelişmiş bitki hücreleri, bakteri hücreleri, I bağışıklıkta görevli akyuvar hücreleri, IV. tatlı sularda yaşayan ökaryot tek hücreli canlılar hücrelerinin hangilerinde lizozom bulunması beklenmez? ) I ve II ) II ve III C) II ve IV D) I, II ve IV E) II, III ve IV 15. izozom organelinin oluşması sürecinde; I. granüllü endoplazmik retikulum, ribozom, I golgi aygıtı 13. şağıdaki şekilde bir hücre organeli gösterilmiştir. entrozom österilen organel ile ilgili olarak, I. Zarsız bir organeldir. Hayvan hücrelerinde sentriol adı verilen iki altyapı biriminden oluşur. I Hücre bölünmesi sırasında iğ ipliklerinin oluşmasında görev alır. ifadelerinden hangileri doğrudur? ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III organellerinin görev alma sırası aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? ) I II III ) I III II C) II I III D) II III I E) III II I 16. şağıda peroksizom organelinin gerçekleştirdiği bir tepkime gösterilmiştir. katalaz 1 H 2 O 2 H 2 O + O 2 2 una göre peroksizom organeli ile ilgili olarak, I. Tek katlı zarla çevrilidir. Oluşmasında golgi organeli görev alır. I Karaciğer hücrelerinde sayıca fazladır. ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III 3

20 17. Karaciğerde alkol ve diğer zararlı bileşikleri zararsızlaştırmak için gerçekleştirilen tepkimeler sırasında H 2 O 2 (hidrojen peroksit) oluşturulur. u oluşan H 2 O 2 nin yıkımını sağlayan enzimlerin sentezi yapan (I) ve bu enzimleri kullanan organeller (II) hangisinde doğru olarak verilmiştir? I ) Peroksizom Peroksizom ) ibozom Peroksizom C) ibozom izozom D) izozom Peroksizom E) Peroksizom izozom II 19. şağıda mitokondri organelinin görev aldığı oksijenli solunumun genel denklemi gösterilmiştir. C 6 H 12 O 6 + 6O 2 6CO 2 + 6H 2 O + TP + Isı una göre mitokondri ile ilgili olarak, I. Organik besinleri inorganik maddelere kadar parçalar. Oksijenli solunum yapan tüm hücrelerde bulunur. I ibozom, golgi vb. organeller aktiviteleri sırasında mitokondri tarafından üretilen TP yi kullanabilir. ifadelerinden hangileri doğrudur? ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III 20. şağıdaki grafiklerde hücre içinde zamana bağlı olarak gerçekleşen bazı değişimler gösterilmiştir. I. ph ıcaklık I O 2 miktarı 18. şağıdaki şekilde mitokondri organeli gösterilmiştir. DN atrix ç zar Dış zar una göre mitokondri ile ilgili olarak, I. htiyaç hâlinde kendini eşleyebilir. Krista Proteinlerini ve enzimlerini kendisi üretebilir. I ç zarı üzerinde elektron taşıma sistemi (ET) elemanları bulunur. ifadelerinden hangileri doğrudur? ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III una göre gösterilen değişimlerden hangileri mitokondri tarafından gerçekleştirilebilir? ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III 21. I. Kloroplast Kromoplast I ökoplast Yukarıda verilen yapılardan hangileri bitki hücrelerinde bulunabilen plastit çeşitleridir? ) Yalnız I ) I ve II C) I ve III 4