SPALTE 2 ANFANG

Transkript

1 Schleswig-Holstein Eyaleti Eğitim ve Kadın Bakanlığı Başarılı Başlamak Schleswig-Holstein de bütünleyici dil öğrenme teşvik tasarısı SPALTE 1 ANFANG Başarılı Başlamak Schleswig-Holstein de bütünleyici dil öğrenme teşvik tasarısı Dilsel yetenekler okuldaki başarı ve eğitim şansı, mesleki olanaklar ve toplumsal yaşama aktif katılım açısından çok önemlidir. Günümüzde dilin öğrenilmesine ilişkin uygun zaman penceresinin okula başlamadan çok daha öncesinde yer aldığını biliyoruz. Bundan dolayı ailenin yanı sıra, çocuk gündüz bakım evlerine de çok büyük görevler düşmektedir: Temel alanda dil ve konuşma gelişimi ne denli iyi gerçekleşebilirse, okulda başarılı olarak çalışmalara katılabilme koşulları da o denli iyi olacaktır. Dilin teşvik edilmesi gelişimin teşvik edilmesidir. Ağırlık noktasını oluşturan tüm çocukları farklı farklı içine almaktadır: Dil gelişimlerini yaşlarına uygun olarak tamamlamış olan çocuklar, gelişimlerinin daha da devam etmesi açısından teşvik edilmeye ihtiyaç duyarlar. Kendilerini dilsel olarak ifade etmede yetersiz olan ve örneğin; cümle kurmaya alışık olmayan çocuklar, amaca yönelik alıştırmalar yapmalıdır. Göçmen kökenli çocuklar ikinci dilin doğal olarak öğrenilmesinde desteğe ihtiyaç duymaktadır. Konuşma bozukluğu olan çocuklar teşvik merkezlerinin özel eğitimli dil iyileştirme öğretmenleri tarafından desteklenmelidir SPALTE 2 ANFANG Schleswig-Holstein de geliştirilen ve federal ülke çapında örnek olarak geçen bütünleyici dil öğrenimi, sadece farklı ağırlık noktalarını dikkate almamaktadır, ayrıca katılımcı kurumların ve şahısların çalışmalarını da ilk defa bir ağ şeklinde birleştirmektedir. Tüm teşvik unsurları, -dil öğreniminin teşvikinden geliştirme eğitimi çalışmalarına kadar -geliştirilmiş bir genel sisteme entegre edilmiştir, ki bu sistem yetkilere göre ayırma yapmamaktadır, bilakis temel alanda dil öğrenme teşvikini -çocuk gündüz bakım evlerinde ve ilkokulda bir bütün olarak algılamaktadır. Schleswig-Holstein bütünleyici dil öğrenimi aşağıdaki yapıtaşlarından oluşmaktadır: 1. Dil öğreniminin teşviki ve çocuk gündüz bakım evlerinde dilsel yeteneğin değerlendirilmesi 2. Çocuk gündüz bakım evlerinde daha fazla dil öğrenim teşvikine ihtiyaç duyan çocuklarda üç yaş itibarıyla özel dil öğrenim teşviki 3. Öne alınmış okul kayıtları kapsamında dilin değerlendirilmesi. 4. Okul kaydı ile çocuğun okula başlaması arasında tercihli yoğun dil öğrenimi teşviki (SPRINT) 5. Okulda dil öğrenimi teşviki (Daz-Merkezleri) 6. 3 ila 6 yaş grubunda dilin iyileştirilmesine yönelik önlemler 7. Eğitmenlerin ve öğretmenlerin eğitilmesi 8. Bilgi ve materyaller

2 SPALTE 3 ANFANG Çocuk gündüz bakım evlerinde dil öğreniminin teşvik edilmesi Okul öncesi dil gelişiminin üç ağırlık noktası bulunmaktadır: 1.Schleswig-Holstein, genel dil öğrenimi teşvikini çocuk gündüz bakım evlerinde mantıklı ve sistematik bir şekilde kuran ilk federal eyalettir. Daha henüz 1996/97 öğretim yılından itibaren tüm eyalette eğitmenlere ücretsiz olarak bir dizi eğitimler sunulmaktadır ve eğitmenlere bu eğitimlerde genel dil öğreniminin teşviki hususunda daha fazla bilgi aktarılmaktadır. Bir dizi, 25 kişiden oluşan bir grup etkinliği kapsamaktadır. Şu ana kadar in üzerinde eğitmen bu geliştirici eğitimlere katılmıştır. Bu etkinliklerin içeriği zamanla sürekli olarak geliştirilmiş ve en yeni bilimsel bilgilere uyarlanmıştır SPALTE 4 ANFANG Ekstra olarak bir dil iyileştirme öğretmeninin gözetimi altında tutulan konuşma bozukluğu bulunan çocuklara yönelik genel dil öğrenimi teşviki ilk başlarda ön planda yer almaktaydı. Daha sonra eğitim, çocuk gündüz bakım evlerinin genel dil öğrenimi teşviki kapsamında asli prevensiyonu olarak geliştirilmiştir yılından itibaren buna, ileride edinilecek olan yazılı dil ve okuma-imla zorluklarının önlenmesi amacıyla fonoljik bilinçlilik programı dahil edilmiştir. Bu alan için özel materyaller hazırlanmıştır. Ayrıca çocuk gündüz bakım evlerindeki dil iyileştirme öğretmenlerinin saat sayıları arttırılmıştır. 2. Dil durumunun değerlendirilmesi için gözlemleme süreci 2003 yılından itibaren ikinci dilleri Almanca olan çocuklarda dil öğrenim teşviki (doğal bir şekilde öğrenilen ikinci SPALTE 5 ANFANG yabancı dilin desteklenmesi anlamında) üzerinde durulmaktadır. Çocukların dil yeteneklerini daha iyi bir şekilde değerlendirebilmek ve söz konusu çocuğu amaç doğrultusunda teşvik edebilmek için, SISMIK (kreşlerde göçmen kökenli çocukların dilsel tutumu ve dile karşı olan ilgisi) ve SELDAK (Alman dili ile büyüyen çocuklarda dilin gelişimi ve okur yazarlık) gözlemleme süreçleri geliştirilmiştir. 3. Özel dil öğrenim teşviki 2007 yılının temmuz ayından itibaren tüm bölgelerdeki ve bölgesiz kentlerdeki çocuk gündüz bakım evlerinde, çocuk gündüz bakım evine kabulleri esnasında dil gelişim gereksinimi tespit edilmiş olan çocuklar için özel dil öğrenim teşviki önlemleri bulunmaktadır. Dil seviyesinin değerlendirilmesi esnasında çocuk gündüz bakım evlerindeki uzman elemanlar gereksinim görülmesi halinde teşvik merkezlerindeki dil iyileştirme öğretmenleri tarafından desteklenmektedir. Ardından ise çocuklar üç ila sekiz kişilik küçük gruplar halinde amaca yönelik olarak uygun şekilde geliştirici eğitimden geçirilmiş olan eğitmenler tarafından veya harici uzman elemanlar tarafından teşvik edilmektedir. Ancak bir konuşma bozukluğu söz konusu olur ise, dil iyileştirme öğretmeni ilgili çocuğu kendi teşvik önlemlerine dahil etmektedir. Özel teşvik önlemleri, dil seviyeleri yetersiz olan göçmen kökenli olan veya göçmen kökenli olmayan çocuklara yönelik olarak düşünülmüştür.

3 SPALTE 6 ANFANG Geliştirici Eğitimler Artık eyaletin tüm bölgelerindeki ve bölgesiz kentlerinde eğitmenler için geliştirici eğitimler sunulmaktadır. Materyal SISMIK için SELDAK için olan gözlem formları iki dilli anne-baba mektubu ve Schleswig- Holstein deki çocuk gündüz bakım evleri için özel olarak hazırlanmış Kitas da oyunlarla dil öğrenme teşviki adlı broşürle birlikte eyaletteki tüm kurumlara ücretsiz verilmiştir. Daha fazla gözlem formu ve iki dilli anne-baba mektubunu Herder Yayınevinden temin edebilirsiniz. Kitas da oyunlarla dil öğrenme teşviki adlı broşürü temin edebileceğiniz yer: Joost Basımevi, Eckernförder Strasse 239, Kronhagen, Tel , Faks , druckerei-joost@web.de Bilgiler/Adresler Eğitim ve Kadın Bakanlığı nın talimatı doğrultusunda hazırlanan temel alanda dil öğreniminin teşvikine ilişkin diğer çalışma yardımları çocuk gündüz bakım evlerine gönderilmektedir ve eğitim portali üzerinde PDF-Dosyası olarak temin edilebilir SPALTE 7 ANFANG Okula başlamadan önce dil öğrenimin teşviki (SPRINT) Bütünleyici dil öğrenme teşviki tasarısının geliştirilmesi kapsamında 2006 yılının başlarından beri tüm eyalet çapında SPRINT-Kursları (Yoğun dil öğrenme teşviki) sunulmaktadır. Bu kurslar Alman diline ilişkin çok az veya hiç bilgisi bulunmayan göçmen kökenli olan veya göçmen kökenli olmayan çocuklara yöneliktir. Daha henüz okula kayıt işlemi esnasında çocukların dil seviyeleri tespit edilmektedir. Dilin yetersizliğine ilişkin belirtiler görülür ise, uzman elemanlar tarafından ikinci bir kontrol gerçekleştirilmektedir. Eğer yetersizliğin mevcut olduğu onaylanır ise, çocuklara okula kayıt görüşmesi ile okula başlama süresi arasındaki aylarda yoğun dil eğitimi kapsamında 20 haftalık bir zaman dilimi boyunca altı ila on kişilik veya daha az çocuktan oluşan küçük gruplar halinde günde iki saate kadar dil dersi verilmektedir yılında yaz tatiline kadar SPRINT-Kurslarında dil bilgileri iyileştirilen takribi çocuktan yüzde 65 i göçmen kökenlidir. Yeni Eğitim Kanunu ile SPRINT- Kurslarına katılım zorunlu hale gelmiştir SPALTE 8 ANFANG Okula başlamadan önceki altı ay içerisindeki SPRINT-tekliflerinin yanı sıra ileride göçmen kökenli annelere de ilk Almanca dil bilgilerinin verilmesi düşünülmektedir. Bu dil kursları, SPRINT-Kurslarına paralel olarak sunulmaktadır. Malzemeler Flensburg Üniversitesi ile iş birliği içerisinde temel alanda dil öğrenme teşvikine ilişkin yardımlar geliştirilmiştir. Bunun dışında çok kapsamlı materyal dosyası bulunmaktadır SPALTE 9 ANFANG Okulda dil öğreniminin teşviki Şu ana kadar göçmen kökenli çocuklara ve gençlere yönelik dil öğrenme teşviki genellikle ilgili okullarda sunulmaktaydı. Bunun dışında Schleswig-Holstein Eyaleti İkinci dil olarak Almanca-Merkezlerinin (DaZ-Merkezi) eğitimini desteklemektedir. DaZ-Merkezi adı altında,

4 bunun için belirlenmiş olan bir taşınma bölgesinde dahili ve harici öğrenciler için dil öğrenme teşviki sunan okullar ile olan bağlantı anlaşılmaktadır. Şu anda dahi 15 bölgenin 13 ünde, uygun dil öğrenme teşviki sunan toplam 49 tane DaZ-Merkezi bulunmaktadır SPALTE 10 ANFANG Geliştirici Eğitimler Geliştirici eğitim gereksinimleri düzenli DaZ-Konferansları ve DaZ-Çalışma Grupları şeklinde IQSH nın uzman görevlileri ile karşılanmaktadır. Materyaller Okullardaki DaZ-Teşvikine gereksinim duyulması halinde, okul öncesi dil öğrenme teşviki (SPRINT) kapsamında başlanılmış olan eğitime devam edilmektedir. Okuldaki teşvike ilişkin olarak 2008/09 öğretim yılı için standart öğretim planı esasları ve Saksonya Eyaletinin ikinci dil olarak Almanca eğitim planının pratikte uygulanması esaslarına ilişkin yardımlar hazırlanmaktadır. Ayrıca IQSH de denenmiş ve tavsiyeye değer materyaller listesi dahil olmak üzere kapsamlı dokümantasyonlar bulunmaktadır SPALTE 11 ANFANG ila 6 yaş grubunda dilin iyileştirilmesi Kreş çağında dil gelişiminin kısıtlanmış olması durumu ile ilgili önemli artışlar söz konusu olmuştur. Bilim ve uygulama bundan dolayı bunun erkenden teşvik edilmesini talep etmektedir. Schleswig-Holstein Eyaleti Eğitim ve Kadın Bakanlığı bu talebe yanıt vermiştir: 92 Dil İyileştirme Merkezinin en önemli görevi, söz konusu teşvikin okuldan evvel- çocuk gündüz bakım evlerinde- yapılması suretiyle okullardaki dil iyileştirme eğitimlerinin teşvik edilmesi gereksinimlerinin önüne geçilmesidir. Eğer çocuklar çocuk gündüz bakım evine gitmiyorlarsa, o durumda kaidelere göre direkt olarak ebeveyni tarafından (örneğin doktorun talimatı ile) merkeze kaydettirilir. Schleswig-Holstein tasarısı çocuk gündüz bakım evlerini ve teşvik merkezlerinin dil iyileştirme merkezlerini birbiri ile sıkı sıkıya birleştirmekte ve ayrıca çocukların çevresi de buna dahil edilmektedir. Kreş yaşının başlangıcında merkezlerin dil iyileştirme öğretmenleri, çocukları günlük hayatları içerisinde tanımak için gruplara yönelmektedir. Ayrıntılı dil iyileştirme eğitimi kontrolü ancak belirgin konuşma bozukluğuna dair belirtilerin bulunması halinde gerçekleştirilmektedir. Ardından ise, ilk önce diğer dil iyileştirme eğitimi önlemlerinin ön koşulunu teşkil eden bir ebeveyn görüşmesi gerçekleştirilir SPALTE 12 ANFANG Ebeveynden, çocukları evde oyuna dayalı çalışmalarla teşvik etmeleri istenir. Size ilaveten bilgi materyalleri verilir. Materyaller 50 sayfadan oluşan Çocuk gündüz bakımevlerinde oyunlarla dilin teşvik edilmesi broşürü Kitas da oyunlarla dilin teşvik edilmesine ilişkin esaslar, öneriler, oyun fikirleri, dil maceraları, materyaller içermektedir. Küçük uygulama kılavuzu Kitas daki genel dil teşvikine bir giriş olarak düşünülmüştür. Broşür başına 1,50 euro (+ posta masrafları) karşılığında, aşağıdaki adresten sipariş edilebilir: Joost Basımevi, Eckernförder Strasse 239, Kronhagen, Tel , Faks , druckerei-joost@web.de

5 LETZTE SEITE Yetkili Kişiler Eğitim ve Kadın Bakanlığı nda: Dr. Harald Otto Telefon Andrea Först Telefon Jan Stargardt Telefon Eyalet Koordinatörü Christiane Christiansen Telefon Telefon görüşme saatleri : Perşembe günleri Saat ila arası, Bunun dışında tele sekreter IQSH de Kültürler arası eğitim ve yetiştirme ve ikinci dil olarak Almanca için eyalet yetkilileri: Reinhild Süβenguth Telefon suessenguth.janz@web.de İnternet üzerinden bilgiler Eğitim Portali Yayımcı: Schleswig-Holstein Eyaleti Eğitim ve Kadın Bakanlığı / Brunswiker Strasse 16-22, Kiel / Gerçekleştirme: b+c computergraphik, Kiel, / Baskı: A. C. Ehlers, Kiel / Aralık 2007 / İnternet üzerinde eyalet hükümeti: / Bu broşür geri dönüştürülmüş kağıttan üretilmiştir. / Bu broşür Schleswig-Holstein Eyalet Hükümetinin halkla ilişkileri kapsamında dağıtılmıştır. Seçim reklamı yapan veya seçim yardımında bulunan partiler veya şahıslar tarafından, seçim kampanyasında seçim reklamı amacı için kullanılamaz. Bu broşür, yaklaşan bir seçime zamansal olarak değinmeden de eyalet hükümetin belli grupların taraftarı olarak algılanmasına yol açabilecek bir şekilde kullanılamaz. Partiler, bu broşürü kendi üyelerini bilgilendirmek amacıyla kullanabilir.