ZEMİN İNCELEMELERİ. Yetersiz Zemin İncelemesi Sonucu Ortaya Çıkabilecek Kayıplar. İçin Optimum Düzey. Araştırma ve Deney

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ZEMİN İNCELEMELERİ. Yetersiz Zemin İncelemesi Sonucu Ortaya Çıkabilecek Kayıplar. İçin Optimum Düzey. Araştırma ve Deney"

Adem Yerli
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ZEMİN İNCELEMELERİ Doğal yamaç ve yarmada duraylılığın kontrolü Barajlarda ve atık depolarında duraylılık ve baraj temelinin kontrolü, sızdırmazlık Yapıdan gelen yüklerin üzerine oturduğu zemin tarafından karşılanıp karşılanamayacağı Açık veya kapalı olarak yapılan kazılarda duraylılık ve gerilme problemlerinin önceden tahmini Ulaşım veya bir yapının temelini oluşturan dolgunun özellikleri Denizde oluşturulacak petrol kulesinin oturacağı deniz tabanının özellikleri Yanal yüke maruz dayanma duvarı ve palplanşlarda duraylılık ve deformasyon Yetersiz Zemin İncelemesi Sonucu Ortaya Çıkabilecek Kayıplar A Olası göçme durumunda doğacak kayıplar B Oluşacak farklı oturmaları gidermek için gerekli harcamalar Araştırma ve Deney İçin Optimum Düzey C Az yapılan örnekleme yanıltıcı olabileceği gibi gereğinden fazla yapılan delgi de para ve zaman kayıplarına yol açar. Bu yüzden optimum bir delgi derinliği ve aralığı seçme mecburiyeti vardır. Projenin Toplam Maliyeti Artan Maliyet minimum yapı maliyeti zemin incelemesi optimum maliyeti Gereksiz imalattan doğan ek maliyet İnşaat Maliyeti Araştırma ve deney programının maliyeti Temel Zemini Araştırma Maliyeti Bina türü ne olursa olsun inşaata zemin incelemeleri gerçekleştirilmeden başlanmaz. Zemin etüdü için hiç harcama yapılmaz ise deprem, aşırı oturma veya taşıma gücünün aşılması gibi bir olay sonucu bina yıkıldığında kayıp en yüksek düzeyde olacaktır (A). Bina göçmese dahi yetersiz zemin incelemesi yüzünden aşırı farklı oturmalar yine yüksek maliyetler getirmektedir (B). Oysa gereğince yapılmış temel araştırmaları (C) sonuçta bina maliyetini en uygun düzeye indirecektir. Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 1

Denizde oluşturulacak petrol kulesinin oturacağı deniz tabanının özellikleri Yanal yüke maruz dayanma duvarı ve palplanşlarda duraylılık ve deformasyon Yetersiz Zemin İncelemesi Sonucu Ortaya

2 Yer Altı İncelemeleri66Her Yerde (After Fugro, B.V.) Zemin incelemeleri karada kolaylıkla yapılabileceği gibi günümüzde sığ ve derin sularda da gemi veya denize kurulan platformlar yardımıyla yapılabilmektedir. Burada araştırma yöntemi olarak sondaj uygulamaları, koni penetrasyon ve jeofizik deneyleri yapılabilmektedir. Ne Yapacağız? Yapı Temelleri 1) İzin verilebilecek taban basıncının belirlenmesi, 2) Zamanla oluşabilecek oturmaların saptanması, 3) Yeraltı suyunun durumuna göre izolasyon yapılması gereken kesimlerin belirlenmesi, 4) Zeminlerin dinamik yükler altında davranışı (Sıvılaşma), 5) Zemin ve yeraltı suyunun kimyasal yapısının, temel malzemesine zarar verip vermeyeceğinin tesbiti. Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 2

Burada araştırma yöntemi olarak sondaj uygulamaları, koni penetrasyon ve jeofizik deneyleri yapılabilmektedir. Ne Yapacağız?

3 Nasıl Başlayacağız? Planlama: Zemin şartlarına ve işin büyüklüğüne göre araştırma programının belirlenmesi. Yapı ve temellerle ilgili özellikler göz önünde bulundurularak 1) Yer altı zemin koşullarının tanımlanması 2) Tasarım parametrelerinin belirlenmesine yönelik bir planlama yapılmalı BÜRO ÇALIŞMALARI Literatür taraması: Bölgesel Jeoloji, Jeomorfoloji ve Tektonik, Önceki zemin çalışmaları; jeolojik, hidrolik, zemin etüdleri, depremsellik çalışmaları, çevresel ve arkeolojik etüdler. Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 3

parametrelerinin belirlenmesine yönelik bir planlama yapılmalı BÜRO ÇALIŞMALARI Literatür taraması: Bölgesel Jeoloji, Jeomorfoloji

HAVA FOTOĞRAFI TOPOĞRAFİK HARİTA SAHA İNCELEMESİ ULAŞILABİLİRLİK ZEMİN PROFİLİ

4 BÜRO ÇALIŞMALARI Hava fotoğrafları ve Topoğrafik haritalar; Genel topoğrafya, Drenaj koşulları, Ulaşım, İnsan yapımı yapılar hakkında bilgi verir. HAVA FOTOĞRAFI TOPOĞRAFİK HARİTA SAHA İNCELEMESİ ULAŞILABİLİRLİK ZEMİN PROFİLİ DRENAJ ve BİTKİ ÖRTÜSÜ YAKIN YAPILARDA DURUM TOPOĞRAFYA Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 4

5 DETAYLI İNCELEMELER SONDAJLARIN PLANLANMASI SONDAJ ARALIKLARI Küçük parsellerde, homojen zemin koşullarında, her 300 m 2 için en az bir adet, Küçük ancak çok katlı binalarda (h>20 m) ve değişken zemin koşullarında üç adet En basit kural:yapı planının en az dört köşesi ve ortasında SONDAJ DERİNLİĞİ Taban basıncının zeminde %10 (kayada %30) seviyelerine düştüğü derinliğe veya Temel tabanından itibaren temel genişliğinin en az bir buçuk katı kadar derinliğe DETAYLI İNCELEMELER (SONDAJ) Helezon, Auger Dönel Sondaj Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 5

ortasında SONDAJ DERİNLİĞİ Taban basıncının zeminde %10 (kayada %30) seviyelerine düştüğü derinliğe veya Temel tabanından itibaren temel

6 SONDALAMA Sondaj, yabancı kaynaklı bir kelime olmakla birlikte sözcük olarak zemini delme anlamını taşımaktadır. Sondalama da delme anlamına geliyor ise de bu etkinlikten numune alınmaması sondajdan önemli farkıdır. Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 6

Sondalama da delme anlamına geliyor ise de bu etkinlikten

7 NUMUNE ALMA EKİPMANLARI İnce Cidarlı Numune alıcı (zemin) Pistonlu Numune Alıcı (zemin) Dönel Burgu Kovalı UD -Shelby Muhafaza borusu Kum çakıl? sıvı azot, karotiyer NP Siltte örselenmemiş??? Sedat SERT-Aşkın ÖZOCAK-Ertan BOL 7

Benzer belgeler

Zemin İncelemesi Niçin?

T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ GEOTEKNİK ANABİLİM DALI Zemin İncelemesi Niçin? Doğal yamaç ve yarmada duraylılığın kontrolu Barajlarda duraylılık ve baraj