SAĞLIK / TIBBİ CİHAZ KAMU ALIMLARI HAKKINDA TESPİT VE ÖNERİLER

Transkript

1 SAĞLIK / TIBBİ CİHAZ KAMU ALIMLARI HAKKINDA TESPİT VE ÖNERİLER

2 SİP E İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER 663 sayılı KHK nın 13. ve 50. maddeleri, 6518 sayılı Kanunun 45. ve 52. Maddelerine istinaden Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 15 Şubat 2015 tarihinde yürürlüğe giren, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu nun 3 üncü Maddesinin (u) Bendine Göre Yapılacak Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Sanayi İşbirliği Programı Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik 10.Kalkınma Planı ( ) Kamu Alımları Yoluyla Teknoloji Geliştirme ve Yerli Üretim Programı 3. Bileşen: Mevzuat Altyapısının Oluşturulması (Offset) 4. Bileşen: Kamu Alımlarıyla Girişimcilik ve Özel Sektörün Yenilik Kapasitesinin Güçlendirilmesi (Offsetli alım yapılması) SB Stratejik Planı Hedef 4.4. Sağlık Sektörünün Ekonomiye Katkısını Artırmak Sağlık sektörünün ekonomiye katkılarını artıracak faaliyet alanları geliştirmek (Offset alımları yapmak) * Kaynak: Sağlık Bakanlığı 2015

3 TEMEL İLKELER 10 Milyon ABD Doları Üstü Alımlar En az %50 Offset (SİP) *Kaynak: Sağlık Bakanlığı 2015

4 SİP KATEGORİLERİ OFFSET (SİP) Kategori A- Yerli Üretim Katkısı Kategori B- Yatırım Kategori C- Teknolojik İşbirliği Kategori D- İhracat Mevcut tesisler kullanılarak tedarik konusu mal veya hizmet kapsamında yüksek teknolojili bir ürünün veya parçasının belirlenecek bir yerlilik taahhüdü ile Türkiye de üretilmesi Yeni bir üretim tesisi kurularak tedarik konusu mal veya hizmet kapsamında yüksek teknolojili bir ürünün veya parçasının belirlenecek bir yerlilik taahhüdü ile Türkiye de üretilmesi Yerli sanayiye teknolojik yeterlik kazandırılması, (Ar-Ge desteği ve Laboratuvar kurulması gibi.) Türkiye den ihracat yapılmasının sağlanması *Kaynak: Sağlık Bakanlığı 2015

5 SİP UYGULAMALARI TEŞVİK SİSTEMİ Stratejik ürün kapsamına giren ürün veya hizmetin Türkiye de ilk defa üretilmesi ve Türkiye den ihracatının yapılması gibi kriterlere göre, bu ürün veya hizmete 1 den 8 e kadar (1-8) değişen Teşvik Katsayısı uygulanır. OFFSET (SİP) Kategorileri Alanlar Katsayı Aralığı Kategori A Kategori B Kategori C Kategori D Yerli Üretim Katkısı Yatırım Teknolojik İşbirliği İhracat *Kaynak: Sağlık Bakanlığı 2015

6 SİP UYGULAMALARI TEŞVİK SİSTEMİ Bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında yapılan yatırımlara, bölgesel gelişmişlik düzeyine göre, 1 den 2 ye kadar (1-2) değişen Bölgesel Teşvik Katsayısı uygulanır. Kalkınmada Öncelikli Katsayı Bölgeler 1. Bölge 1 2. Bölge 1,2 3. Bölge 1,4 4. Bölge 1,6 5. Bölge 1,8 6.Bölge 2 *Kaynak: Sağlık Bakanlığı 2015

7 SİP UYGULANACAK ALANLAR İleri teknoloji gerektirenler başta olmak üzere, ülkenin sağlık sektöründeki tıbbi cihaz, ürün, hizmet ve ilaç sanayisinin geliştirilmesine ve desteklenmesine yönelik sağlık hizmeti sunumunda kullanılan, programı hazırlanmış tüm ürünler: Tıbbi Cihazlar İlaçlar Tıbbi Görüntüleme Cihazları Fizik Tedavi Cihazları Diyaliz Cihazları Yaşam Destek Cihazları Biyoteknoloji İlaçlar Biyoteknoloji Aşılar Aşılar Nano Malzemeler *Kaynak: Sağlık Bakanlığı 2015

8 SAĞLIK SEKTÖRÜ SİP HAZIRLIK ÇALIŞTAYI Tarih : Organizasyon: ATO Kamu Alımlarında Yerli Katkı ve Offset Uygulamaları Özel İhtisas Komisyonu, OSTİM Koordinasyon: OSTİM Proje Gelişim Gülnaz KARAOSMANOĞLU Hakan ÜNSAL Danışman Raportör: Yeliz ÇUVALCU ÖZBEK Moderatör : Bora YAŞA

9 SAĞLIK SEKTÖRÜ SİP HAZIRLIK ÇALIŞTAYI

10 TESPİT VE ÖNERİLER Offset ve/veya SIP kapsamında yer alacak uygulamalarda sektörlerin kendilerine özgü dinamikleri gözetilmelidir. Tıbbi cihaz sektörü yapısal olarak doğru analiz edilmeli, SIP uygulamaları en başından sektör yapısına uygun olarak tasarlanmalı ve hayata geçirilmeli, söz konusu sürece KOBİ lerin dahil edilmesinin önü açılmalıdır, program sektörün büyük bölümünü oluşturan KOBİ lerin rekabetini olumsuz yönde etkilememeli; yabancı firmalar karşısında KOBİ leri ve sektörü koruyucu önlemler alınmalıdır.

11 TESPİT VE ÖNERİLER Sağlık Hizmet Alanında Sanayi İşbirliği Programı kapsamında, mevzuatla belirlenmiş olan Ana Tedarik Sözleşme Bedelinin Tek Proje Kapsamında (on milyon) ABD doları ve üzeri olmasının çoğunluğu KOBİ olan medikal sektör firmalarının nasıl yararlanabileceği hususuna açıklık getirilmelidir.

12 TESPİT VE ÖNERİLER Teknoloji Transferinde, ürün odaklı yaklaşımın yanı sıra birçok sektörün gelişmesinde rol oynayan başta temel teknolojiler olmak üzere, kesişen kritik teknolojilerin transferinin sağlanması temel yaklaşımlardan biri olmalıdır. Ayrıca beyin göçü engellenmeli gerek yurt içinde gerekse yurt dışına bulunan; bilim, sanayi ve teknolojinin önünü açacak kişiler sisteme dahil edilebilmeli, kıymetleri bilinmelidir.

13 TESPİT VE ÖNERİLER Sektör, Türkiye de olmayan teknolojiye sahip olsa bile, gerek yurt içinde gerekse yurt dışında pazarı yaratılamayacak ürünlerin üretilmesine yönlendirilmemelidir. Sağlık Hizmetleri Alanında SİP, henüz gelişmekte olan yerli tıbbi cihaz firmalarının gelişimine zarar vermemelidir. Bilgi teknolojileri, özellikle yazılım gibi multi-disipliner alanların Sağlık Hizmetleri Alanında SİP kapsamında yer alması, yerli firmaların sürece dahil edilmesi kritik öneme sahiptir

14 TESPİT VE ÖNERİLER Politikalar ve program uygulamaları kişilere bağlı kalmamalı, siyaset politika, program ve politika araçlarını (teşvik mekanizmaları ve destekler) siyaseten kullanılmamalı, çalışmaların yaygınlaştırılması ve sürekliliği sağlanmalıdır. Uygulamanın teşviki ve yaygınlaşması için SİP Uygulama Sürecinde bürokrasi azaltılmalıdır

15 TESPİT VE ÖNERİLER Tıbbi cihazlar sektöründe üretim yapan yerli firmaların KOBİ niteliğinde olması nedeni ile başta savunma sanayi olmak üzere farklı sektörlerde üretim yapan büyük ölçekli milli bir firmanın tıbbi cihazlar sektöründe üretici olarak konumlandırılması düşünülmektedir. Söz konusu alternatif yerli üretici ve henüz emekleme safhasında olan sektör için rekabeti farklı boyutları ile olumsuz yönde etkileyecek sonuçlar doğurabilir.

16 TESPİT VE ÖNERİLER Sağlık sektöründe kamu hastanelerinin Türkiye de üretilebilen ürünleri almasının sağlanması ve başta SGK olmak üzere kamu kurumlarının yerli tıbbi cihaz üreticilerinin önünü açması gerekmektedir. SIP kapsamında Türkiye de iş yapacak yabancı ana tedarikçilerde aranacak koşullar, yerli üreticiyi koruyacak şekilde düzenlenmelidir. Sağlık Bakanlığı tarafından yerli firmalara ilişkin yetkinlik değerlendirmesinin yöntemi ve süreçleri sektöre anlatılmalı, süreçler şeffaf olmalıdır, yerli firmaların ilişkili kriterlerde ilerleyebilmelerinin önü açılmalıdır.

17 TESPİT VE ÖNERİLER Uluslararasılaşma ve İhracatın önünü açacak tedbirlerin getirilmesi yerli sanayinin gelişmesi için kritik öneme sahiptir. Savunma Sanayinde offset uygulamalarının başarısında rol oynayan temel faktörlerden biri, sürecin başından itibaren Savunma Sanayi Müsteşarlığı tarafından yönetilmesidir. Mevcut durumda Sağlık ya da diğer sektörlerde/sanayilerde offset yolu kalkınma modelini uygulayabilecek hızlı karar alabilen ve uygulayabilecek bir yapı mevcut değildir. Bağımsız, hızlı karar alabilen ve kararları uygulamaya geçirebilecek bir yapı kurulmalıdır.

18 TESPİT VE ÖNERİLER Türkiye de başlatılan SİP uygulamaları uluslararası platformlardan Türkiye nin ortağı olduğu uluslararası anlaşmalar gerekçe gösterilerek, engellenmeye veya zayıflatılmaya çalışılabilir. Şu an yayımlanmış olan Sağlık SİP tebliğinde yapılan alımlarda SİP in uygulanması tamamen alımı yapan kurum ve kuruluşların inisiyatifine bırakılmış durumda. Bu da alım yapan kuruluşun yetkililerin genel olarak Hastane Başhekimlerinden oluşmasına bağlı olarak yerli malı kullanımı konusunda katı bir tavır sergilemelerinden dolayı Sağlıkta SİP uygulamaları konusunda bir engel olabilir.

19 TESPİT VE ÖNERİLER SİP in uygulanması satın alma yapan kurumlara zorunlu hale getirilmeli, bu konuda bir engel var ise farklı destek / teşvik mekanizmaları ile desteklenmelidir.

20 TEŞEKKÜRLER Bora YAŞA OSTİM Medikal Sanayi Kümelenmesi Koordinatörü