Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 2, TÜRKİYE DE KREDİ KULLANIMI - EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 2, TÜRKİYE DE KREDİ KULLANIMI - EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ"

Transkript

1 Aaürk Ünverses İksad ve İdar Blmler Dergs, Cl: 24, Sayı: 2, TÜRKİYE DE KREDİ KULLANIMI - EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ Serve CEYLAN (*) Mehme DURKAYA (**) Öze: Kredler ve reel ekonom arasındak ekleşm daha çok fnansal gelşme-ekonomk büyüme bağlamında ele alınmakadır. Fnansal gelşmeekonomk büyüme lşks, genellkle fnansal pyasaların gelşmşlk farklılıklarını, arz-alep yanlı yaklaşımları ve kred ayınlamasını çeren modellere göre açıklanmakadır. Söz konusu k değşken arasındak nedensel lşkler nceleyen amprk çalışmalar, lşknn yönü konusunda orak br sonucun oluşmadığını gösermekedr. Bu çalışmada, Türkye de yurç kred hacm le ekonomk büyüme arasındak nedensel lşkler araşırılmışır dönem üç aylık zaman serlern çeren analzde Granger nedensellk es ve haa düzelme model kullanılmışır. Çalışmadan elde edlen bulgular, ekonomk büyümeden kredlere doğru ek yönlü nedensel br lşky gösermekedr. Anahar Kelmeler: Kred, Fnansal Gelşme, Ekonomk Büyüme, Nedensellk, Eş-büünleşm Absrac: The neracon beween creds and real economy has mosly been deal wh n he conex of fnancal developmen-economc growh. Fnancal developmen-economc growh relaonshp has generally been explaned by he models ncludng developmen dscrepances of fnancal markes, supply-demand sde approaches and cred resrcon. Emprcal researches nvesgang causaly relaonshps beween wo varables show no consensus abou he drecon of he causaly. In hs sudy, causaly relaonshps beween domesc cred and economc growh have been nvesgaed n Turkey. Granger Causaly and Error Correcon Model have been used n hs analyss ncludng for he perod quarerly me seres daa. The fndngs of he sudy show ha here s a b-dreconal causaly relaonshp from economc growh o creds. Key Words: Cred, Fnancal Developmen, Economc Growh, Causaly Co-negraon I. Grş Para polkasının emel ekonomk değşkenler üzernde meydana gerdğ ekler olarak nelendrlen parasal akarım mekanzması, faz oranı, dövz kuru, varlık fyaları ve kred kanalı aracılığı le çalışmakadır. Kuşkusuz brbrne bağlı br dz sürec oraya çıkaran bu ekleşm zncr, fnansal yapının gelşmşlk düzey le de yakından lşkldr. Gelşmş ve kurumsallaşmış br fnansal yapı, br yandan fon ransfernde oraya çıkablecek olası rskler azalarak güvenl fon akışına aracılık emeke, dğer yandan çeşl fnansal araçlar vasıasıyla asarrufların yaırıma dönüşmesne neden (*) Yrd. Doç. Dr. Gresun Ünverses İİBF İksa Bölümü (**) Yrd. Doç. Dr. Gresun Ünverses İİBF İksa Bölümü

2 22 Serve CEYLAN, Mehme DURKAYA olmakadır. Reel kesm fonlama olarak da nelendrleblen bu sürecn ekn çalışması, özellkle asarruf yeerszlğnden kaynaklanan yaırım eksklğn oradan kaldırmakadır. Özellkle gelşmeke olan ekonomlerde gözlenen asarruf eksklğ yaırımların fnansmanında oraya çıkan zorlukları da berabernde germekedr. Bu durum ekonomk büyüme gb emel polka hedeflerne ulaşablmey zorlaşırmakadır. Bu bağlamda büyüme, dış fnansman yollarıyla da gerçekleşrleblr. Ancak, küresel fon akışının belrszlk ve oynaklığı dışsal asarrufların sürekllğn oradan kaldırmakadır. İskrarsızlık dönemlernde gözlenen bu durum, büyüme çn güvenlr fnansal kaynakların neler olableceğ konusunu arışma nokasına aşımakadır. Kredlern, daha genş anlamda fnansal kesmn ekonomk büyüme le ekleşm, hem büyümenn emelnde yer alan fnansal fakörlern belrlenmes hem de büyümenn fnansal pyasalara eklernn analz edlmes açısından önemldr. Genel çerçevede ekonomk büyüme m kred hacmn yoksa kred hacm m ekonomk büyümey eklemekedr? sorusuna cevap aranan bu çalışmada, yurç kred kullanımının ekonomk büyüme le lşks oplam kred hacm ve bleşenlerne göre ncelenmekedr. Bu çalışmada, Türkye ekonomsnde, yurç kred hacmnn ekonomk büyüme le ekleşm, oplam kred hacm ve bleşenlerne göre amprk olarak araşırılmışır dönem üç aylık zaman serlerne yer verlen analzde, uzun dönem lşkler ncelemek çn Engle-Granger (987) eş-büünleşm yönem kullanılmışır. Değşkenler arasındak nedensel lşkler se Granger (969) nedensellk es ve haa düzelme model aracılığı le belrlenmşr. Çalışmanın knc bölümünde fnansal gelşme le büyüme arasındak eork yaklaşımlar ve amprk çalışmalarla lgl leraür sunulmuşur. İzleyen bölümlerde çalışmada kullanılan ver se ve yönem anıılmış ve elde edlen bulgulara yer verlmşr. Son bölümde se bulgular doğrulusunda genel br değerlendrme yapılmışır. II. Teor ve Leraür Leraürde bankacılık kesm kred hacm le ekonomk büyüme ekleşm eork ve amprk olarak arışılmaka ve daha çok fnansal gelşmeekonomk büyüme bağlamında ele alınmakadır. Bu anlamda genel yaklaşım, şlem ve blg malyelernn azalmasına olanak anıyan fnansal araçlar ve kurumların armasına paralel olarak fnansal gelşme le ekonomk büyüme arasındak lşklern güçlendğ yönündedr. Buna göre gelşmş br fnansal yapı, asarrufların yaırıma dönüşme süresn kısalması yanında, reel kesme daha farklı ve ekn fnansal araçlar sunarak fon emnn kolaylaşırmakadır. Fnansal gelşmenn ekonomk büyümey ekledğ yönündek yaklaşımlar, fnansal aracıların sağladığı hzmelern ve seçeneklern asarrufları harekee geçrdğn, asarruf ve yaırım arışının da ekonomk büyümenn sağlanmasında belrleyc olduğunu ler süren Schumpeer (949) e kadar

3 Aaürk Ünverses İksad ve İdar Blmler Dergs, Cl: 24, Sayı: 2, dayandırılmakadır. Ayrıca kred-büyüme lşksne genş br perspekf kazandıran Gurley ve Shaw (955) ve Parck (966) gb yazarların kakıları da farklı yönlern oraya konması açısından önemldr. Gurley ve Shaw (955) a göre, fnansal pyasanın ekonomk büyüme üzerndek eks, fnansal yapının kale ve özellklernn armasına, dğer br fadeyle fnansal gelşmeye paralel olarak aracakır. Bu çerçevede, ülkelern gelşmşlk düzeylerne bağlı olarak fnansal gelşme düzeynn değşeblmes, az gelşmş ve gelşmş ekonomlerdek fnansal yapının büyüme sürecndek eklern de değşreblecekr. Fnansal gelşme ve büyüme lşks Parck (966) de se arz yönlü ve alep yönlü yaklaşımlar çerçevesnde analz edlmekedr. Arz yönlü yaklaşım; pyasa lberalzasyonu sonucu fnansal pyasaların gelşmes ve çeşlenmesnn asarrufların yaırımlara dönüşme sürecn hızlandırdığı ve ekonomk büyümey arırdığı emelne dayanır. Talep yönlü yaklaşım se, fnansal gelşmenn büyüme sürecnde öneml br rolü olmadığı nokasından hareke emekedr. Buna göre, ekonomk büyüme sonucunda fnansal araçlara yönelk alep aracak, dolayısıyla büyüme fnansal gelşmenn belrleycs olacakır. Özele arz yönlü yaklaşımda fnansal gelşmeden ekonomk büyümeye, alep yönlü yaklaşımda se ekonomk büyümeden fnansal gelşmeye doğru ek yönlü br nedensel lşknn varlığı öngörülmekedr. Fnansal gelşme ekonomk büyüme lşksnde, fnansal pyasalarda oraya çıkan rsk ve belrszlk unsurları da öneml ekler yapmakadır. Yüksek rsk ve belrszlk, fnansal pyasalarda ers seçm ve ahlak ehlke (moral hazard) gb uygulamaların oluşmasına neden olablmekedr. Bankaların lk kalma erchler le uyumlu olan ve kred ayınlaması olarak özeleneblecek bu durum, Sglz (985) ve Bhde (993) gb yazarlara göre fnansal pyasaların büyüme üzerndek eksn kısılamakadır. İk değşken arasındak lşky nceleyen amprk çalışmalarda, genellkle lşknn yönünün pozf ve fnansal gelşmeden ekonomk büyümeye doğru olduğu görülmekedr. Ancak leraürde, k değşken arasında çf yönlü nedensel lşkler göseren çalışmalar olduğu gb büyümeden fnansal gelşmeye doğru nedensel lşknn varlığını esp eden çalışmaların da yer aldığı görülmekedr. Analz yapılan ülkelerdek ekonomk ve fnansal gelşmşlk farklılıkları bu sonucun oluşmasında öneml br fakördür. Ancak model oluşumunda yapılan (spesfkasyon) haalar, değşkenler arasında çsellk problemnn oluşablmes, farklı büyüme - fnansal gelşme süreçlernde olan ülkelern aynı ver sene dahl edlmes ve değşkenler arası lneer olmayan lşknn olası varlığı farklı sonuçların elde edlmesne neden olablmekedr. Fnansal gelşmenn ekonomk büyümey pozf yönde ekledğn öne süren amprk çalışmalar arasında Kng ve Levne (993), Levne ve Zervos (998), Rajan ve Zngales (998), Jallan ve Krkparck (2002), Calderon ve Lu (2002) le Beck ve Levne (2004) göserleblr. Fnansal gelşme ekonomk büyüme lşksn araşırmak amacıyla Kng ve Levne (993), seksen ülkey

4 24 Serve CEYLAN, Mehme DURKAYA kapsayan panel ve yaay kes analzler gerçekleşrmşlerdr dönem oralama değerlern kullanıldığı çalışmadan alernaf fnansal gösergelere göre fnansal gelşmenn ekonomk büyümey ekledğ sonucu elde edlmşr. Levne ve Zervos (998), gelşmş ekonomler çn yaay kes verlerle yapıkları analzde, hsse sened pyasası ve bankacılık sekörü gelşmnn ekonomk büyüme üzernde öneml br ahmn gücüne sahp olduğunu esp emşr. Yaay kes verlern kullanıldığı br dğer çalışma Rajan ve Zngales (998) arafından yapılmışır. Gelşmş ve gelşmeke olan ekonomler çeren analzde fnansal gelşmeden büyümeye doğru br lşk esp edlmşr. Beck ve Levne (2004) kırk ülke çn dönem panel verlern kullanarak k değşken arasındak lşky ncelemşlerdr. Dnamk panel yönemnn kullanıldığı çalışmadan elde edlen bulgular, Levne ve Zervos (998) le örüşmekedr. Panel verlernn kullanıldığı dğer br çalışma, Calderon ve Lu (2002) arafından yüz dokuz sanayleşmş ve gelşmeke olan ekonom çn yapılmışır dönemn kapsayan ve panel VAR yönemnn kullanıldığı analzn sonuçları, ver senn genşlemesne paralel olarak fnansal gelşmeden ekonomk büyümeye doğru olan nedensellk lşksnn güçlendğ yönündedr. İk değşken arasında farklı sonuçlar bulan çalışmalar da mevcuur. Shan ve Janhong (2006), Çn ekonoms çn fnansal gelşmenn ekonomk büyüme üzerndek eksn VAR yönem le araşırmışır dönem çn elde edlen bulgular fnansal gelşme ve ekonomk büyüme arasında çf yönlü nedensel lşky gösermşr. Lunel ve Khan (999), on ülkey kapsayan VAR yönemyle yapığı çalışmada, Al Yousf (2002) ouz ülke çn ve Shan ve Morrs (2002) OECD ve Asya ülkelern kapsayan ülkelern bazılarında benzer sonuçlar esp emşlerdr. Dğer arafan Waqabaca (2004), Fj çn dönemn kapsayan çalışmasında k değşken arasındak lşknn ekonomk büyümeden fnansal gelşmeye doğru olduğunu belrlemşr. Fnansal gelşme ölçüü olarak kredlern büyüme üzerndek eklern nceleyen araşırmalardan elde edlen sonuçlar, genellkle kred genşlemesnn ekonomk büyümey olumlu ekledğ yönündedr. Bu çalışmalardan Beck ve Levne (2004), yılları ve kırk ülkey kapsayan panel verler vasıasıyla, banka kredler ve sermaye pyasasının ekonomk büyümey pozf yönde ekledğn esp emşlerdr. Fnansal gelşme ölçüü olarak yıllık özel kred hacmnn kullanıldığı br dğer çalışmada Ghrmay (2005), eş-büünleşm ve vekör haa düzelme model kullanmışır. Yazar, on üç ülkenn sekznde kredlern ekonomk büyümeye neden olduğunu esp emşr. Alfaro ve dğerler (2003), Şl ekonoms çn dönemn kapsayan çalışmalarında, banka kred kanalının reel ürem, yaırımlar ve şszlk oranı gb emel makroekonomk değşkenlerle öneml ekleşm çnde olduğunu gösermşler ve parasal akarım mekanzması çnde bağımsız br kanal olarak çalışığı yönünde bulgular oraya koymuşlardır. Parasal akarım mekanzması çernde kred kanalının önemne vurgu yapan br dğer çalışma da Güney Kore

5 Aaürk Ünverses İksad ve İdar Blmler Dergs, Cl: 24, Sayı: 2, ekonoms çn Km (999) arafından yapılmışır. Yazar, doksanlı yıllarda oluşan fnansal krzn, kred kanalının ekn çalışmamasının br sonucu olduğuna dar bulgular elde emşr. Corcell ve Masen (2004), Avrupa Brlğne yen gren sekz Doğu Avrupa Ülkesnde kred pyasasının gelşmesnn sadece ekonomk büyümey değl, büyümenn skrarını (gelr değşkenlğn) sağlamada da öneml kakısı olduğunu oraya koymuşlardır. Bankaların gelşmesnn ekonomk büyümeye yol göserc olduğunun alını çzen dğer çalışmalar çersnde seksen ülke çn Kng ve Levne (993), gelşmş ekonomler çn Levne ve Zervos (998) ve Brezlya ekonoms çn Sefan (2007) göserleblr. Kred hacmnn büyüme üzerndek eklern nceleyen bazı araşırmalarda se farklı sonuçları göreblmek mümkündür. Saarenhemo (995), banka kred arzındak değşmelern özel yaırımlar üzerndek eklern VAR yönem le araşırmış ve kredlern modele dahl edlmesyle brlke lşknn büünüyle anlamlılığını yrdğn belrmşr. Yazar, özellkle kred arzının yaırımları ekleme sürecnde geckmelern eksne vurgu yapmışır. Ghrmay (2005) se on üç ülkenn alısında k değşken arasında çf yönlü nedensel lşknn varlığını esp emşr. Ekonomk gelşme sevyesne bağlı olarak sonuçların farklılaşableceğn vurgulayan Boon ve Rahman (2006) a göre, düşük ve ora gelrl ekonomlerde ekonomk büyüme daha çok doğrudan yabancı sermaye arafından, gelşmş ekonomlerde se kredler arafından belrlenmekedr. Türkye ekonomsn kapsayan çalışmalarda da, fnansal gelşme le ekonomk büyüme arasındak nedensel lşknn yönü konusunda orak br sonucun oraya çıkmadığı görülmekedr. İnan (200), kred kısılaması olan ve alernaf fnansman yönemlernn bulunmadığı oramın mll gelr azalıcı ek yapacağına dkka çekmekedr. Dğer arafan fnansal araçlar ve kurumların armasına paralel olarak fnansal gelşme le ekonomk büyüme arasındak lşklern güçlendğ yönünde genel br yaklaşım da mevcuur. Bu bağlamda Türkye ekonomsnde, fnansal gelşmenn ekonomk büyüme üzerndek eksn kısılayan (kred ayınlaması) krz, yüksek faz ve yüksek enflasyon çeren dönemlern varlığı göz ardı edlmemeldr. Bu nedenle Türkye ekonomsnde fnansal gelşme ve büyüme arasındak nedensel lşkler nceleyen çalışma sonuçlarının, farklı fnansal gelşme dönemlern çeren ver selerne bağlı olarak değşeblmes olası gözükmekedr. Kar ve Penecos (2000), Türkye ekonomsnde fnansal gelşmebüyüme lşksn dönem yıllık zaman serler vasıasıyla araşırmışlardır. Eş-büünleşm ve vekör haa düzelme modeln uygulayan yazarlar, alernaf fnansal gelşme ölçüler olarak para arzı, mevdualar, özel seköre açılan kredler ve oplam kredlern gelre oranını kullanmışlardır. Elde ekler bulgular, para arzı dışındak dğer gösergeler çn büyümeden fnansal gelşmeye doğru ek yönlü nedensel br lşknn varlığına şare emekedr.

6 26 Serve CEYLAN, Mehme DURKAYA Banka kredler le ekonomk büyüme arasındak lşkler nceleyen Güven (2002), Granger nedensellk, varyans ayrışırma ve regresyon analz le yapığı çalışmada, oplam kredlern ekonomk büyüme üzernde ekl olduğunu belrlemşr. Danışoğlu (2004), dönem üç aylık verler vasıasıyla fnansal gelşme le ekonomk büyüme arasındak lşkler Granger nedensellk es le ncelemşr. Fnansal gelşme ölçüü olarak parasal büyüklüklern gayr saf mll hasılaya oranının kullanıldığı çalışmadan elde edlen bulgular, fnansal gelşmeden ekonomk büyümeye doğru ek yönlü nedensel lşknn varlığını gösermşr. Bu bulgu, Kar ve Penecos (2000) un fnansal gelşme ölçüü olarak para arzını kullandığı analzden elde edlen sonuçlarla da paralellk gösermekedr. Türkye de fnansal gelşmenn ekonomk büyümeye neden olduğu yönündek benzer bulgular, dönemn nceleyen Aslan ve Küçükaksoy (2006) arafından da elde edlmşr Banka kredler le ekonomk büyüme arasındak lşkler nceleyen br dğer çalışma da Özürkler ve Çermkl (2007) arafından gerçekleşrlmşr. Büyüme ölçüü olarak dönem sanay ürem endeksnn kullanıldığı çalışmada, parasal akarım kanalını çeren br model vasıasıyla Vekör Ooregresyon ve Granger nedensellk es kullanılmışır. Elde edlen sonuçlar, reel kredler le sanay ürem endeks arasında k yönlü nedensel lşknn varlığı yönündedr. III. Ver Se Çalışmada kullanılan verler, 998: :3 dönemne a üç aylık reel gayr saf yurç hasıla (y) ve özel bankaların yurçne açmış olduğu oplam kred (k) ve bleşenlernden oluşmakadır. Toplam kredler; car ve breysel kredler (bk), küçük esnaf kredler (ek) ve konu kredler (kk) bçmnde ayrışırılmışır. Verler, Türkye Cumhurye Merkez Bankası elekronk ver abanından elde edlmş olup 994=00 ve 2003=00 ükec fya endeksler vasıasıyla reel hale gerlmşr. Çalışmada kullanılan değşkenlern önünde kullanılan l ve Δ şareler sırasıyla lgl değşkenn doğal logarmasının ve brnc farklarının alındığını gösermekedr. IV.Yönem A. Brm Kök Tes Banka kredler ve ekonomk büyüme arasındak kısa ve uzun dönem lşkler ncelemeden önce, bu değşkenlere a brm kök sınaması yapılmışır. Çalışmada brm kök sınaması genşlelmş Dckey-Fuller (ADF) ve Dckey- Fuller genelleşrlmş en küçük kareler (DF-GLS (ERS) esleryle gerçekleşrlmşr. Dckey ve Fuller (979) arafından gelşrlen Genşlelmş Dckey-Fuller sınaması çn aşağıdak () numaralı sabl model kullanılmışır.

7 Aaürk Ünverses İksad ve İdar Blmler Dergs, Cl: 24, Sayı: 2, Δx = β + β x + λ Δx + ε k 0 () Yukarıdak regresyon denklemlernde; x, ele alınan sery;, fark operaörünü; k, denkleme lave edlen bağımlı değşken geckmelern β leλ paramereler ve ε, haa ermn emsl emekedr. Tahmn edlen () numaralı regresyon denklemlernde ele alınan sernn durağan olup olmadığını belrlemek çn β parameres kullanılır. Tahmn edlen denklemde β = 0 şeklnde fade edlen sıfır hpoeznn reddedldğ düzeyde (McKnnon ablo değerlerne göre) x sersnn durağan olduğuna karar verlr. Ello, Rohenberg ve Sock (996) arafından gelşrlen ve sandar ADF esne göre daha ekn sonuçlar veren DF-GLS (ERS) es, ADF es öncesnde serlern rendden arındırılması şlemne dayanmakadır. Trendden arındırma şlem sonucunda aşağıdak (2) numaralı regresyon denklem en küçük kareler yönem le ahmn edlmekedr. Δx d k d d x + λδx ε (2) = β + Yukarıdak regresyon denklemlernde x d genelleşrlmş en küçük kareler yönemne göre rendden arındırılmış sery gösermekedr. DF-GLS (ERS) esnde sernn durağanlığını belrlemek çn ADF esnde olduğu gb β parameres kullanılır. Tahmn edlen denklemde β = 0 şeklnde fade edlen sıfır hpoeznn reddedldğ düzeyde x sersnn durağan olduğuna hükmedlr. DF-GLS (ERS) esnde ablo değerler Ello, Rohenberg ve Sock (996) den alınmışır. B. Eş-büünleşm Analz Çalışmada kullanılan değşkenler arasındak uzun dönem lşkler araşırmak amacıyla Engle ve Granger (987) arafından oluşurulan çf aşamalı eş-büünleşm es uygulanmışır. Engle ve Granger eş-büünleşm esnn lk aşaması ko-varyans durağan değşkenlern (x ve y) br al sevyesnde ahmn edlmes ve haa ermlernn belrlenmesn çermekedr; y β 0 + βx + μ, = (3) x α 0 + α y + μ 2, = (4)

8 28 Serve CEYLAN, Mehme DURKAYA İknc aşamada ahmn edlen (3) ve (4) numaralı denklemlerden elde edlen haa ermler çn brm kök sınaması yapılmakadır. Aşağıda verlen Genşlelmş Dckey-Fuller sınamasında (sabsz ve rendsz versyonu ) eğer brm kökün varlığı reddedlyorsa x ve y değşkenler arasında uzun dönem lşknn olduğu kabul edlmekedr. m, = φμ, + Δμ, + ε Δμ, (, 2) (5) C. Nedensellk Analz Uzun dönem lşk çnde olan k değşken arasındak kısa dönem lşkler (neden-sonuç) araşırmak amacıyla haa düzelme modeller ahmn edlmşr. Granger (988), uzun dönem lşk çnde olan değşkenler arasındak nedensel lşky sandar Granger (969) nedensellk esyle esp emenn sakıncalı olacağını belrmşr. Uzun dönem lşk çndek değşkenler arasındak nedensellk analznn sandar yönemle araşırılması modelde yanlış spesfkasyon yapılmasına (haa düzelme ermnn dahl edlemedğ çn) ve orjnal serde var olan blglern kaybolmasına (değşkenlern farkının alınması sureyle) neden olmakadır. Bu nedenle çalışmada uzun dönem lşk çnde olan k değşken arasındak nedensel lşkler araşırmak amacıyla aşağıdak (6) ve (7) numaralı haa düzelme modeller ahmn edlmşr. Δ l r y = β + αu, + δ Δy + λδx + ε (6) Δ k s x = β + α2u, + ψ Δx + φδy + ε 2 (7) Haa düzelme modelnde nedensel lşkler belrlenmes çn (6) numaralı r modelde λ = 0 veα 0 ve (7) numaralı modelde φ = 0 ve α 0 = s 2 = hpoezlern es edlmes gerekr. Bu hpoezlerden, λ = 0 ve φ = 0 2 çn F es veya Wald ( χ ) es, α 0 ve α 0 çnse es uygulanır. = = 2 r r s Leraürde geckme paramerelernn es ( λ = 0 ve φ = 0 ) kısa dönem nedensel eknn, haa düzelme ermlernn es ( α = 0 ve α = 0 2 ) s

9 Aaürk Ünverses İksad ve İdar Blmler Dergs, Cl: 24, Sayı: 2, se uzun dönem nedensel eknn göserges olarak yorumlanmakadır(khan, 2004, s.0). Uzun dönem lşks çnde bulunmayan değşkenler arasındak nedensellk lşksn araşırmak amacıyla Granger (969) arafından oluşurulan Granger nedensellk analz kullanılmışır. Analzde kovaryans durağan değşken arasındak lşknn (8) ve (9) numaralı denklemler arafından emsl edldğn varsaymakadır. l r y = β + δ y + λ y + ε (8) k s x = β + ψ x + φ y + ε 2 (9) (8) ve (9) numaralı denklemlerde; Y ve X: nedensel lşknn araşırıldığı değşkenler, β, δ, λ, ψ veφ : sab ve kasayıları, l, r, k ve s: lgl değşkene a geckme uzunluklarını ve ε le ε 2 : haa ermlern emsl emekedr. Yukarıdak modellerde nedensel lşkler belrlenmes çn (8) numaralı modelde r λ = 0 ve (9) numaralı modelde φ = 0 hpoezlernn es edlmes s 2 gerekr. Bu hpoezler es emek çnse F es veya Wald ( χ ) es kullanılmakadır (Gujara, 200, s ). V. Bulgular A. Brm Kök Sonuçları Değşkenler arasındak olası kısa ve uzun dönem lşkler ncelemeden önce değşkenlern brm kök çerp çermedğnn belrlenmes gerekr. Çalışmada brm kök es sabl versyonda genşlelmş Dckey-Fuller ve Dckey Fuller GLS brm kök es vasıasıyla gerçekleşrlmşr. Tahmn edlen genşlelmş Dckey-Fuller ve Dckey Fuller GLS es sonuçları Tablo de sunulmuşur. Tablodan 0.0 önem düzeyne göre kred çeşler ve reel gayr saf yur ç hasıla değşkenlernn sevyelernde brm kök aşıdığı görülmekedr. Değşkenlern brnc farklarını fade eden büyüme oranlarında se üm değşkenlern k ese göre de brm kök aşımadıkları esp edlmşr.

10 30 Serve CEYLAN, Mehme DURKAYA Değşkenler LTBK LEK LKK LTK LY Tablo : Brm Kök Tes Sonuçları Sevyesnde I. Farkında ADF (-2.606) [] -.35 (-2.60) [5] -.82 (-2.605) [0] (-2.607) [2] (-2.608) [3] DF-GLS (ERS) (-.62) [] (-.6) [5] -.95 (-.62) [2] (-.62) [2] -.39 (-.62) [] ADF (-2.606) [0] (-2.606) [5] (-2.606) [0] (-2.606) [0] (-2.606) [0] DF-GLS (ERS) (-.62) [0] (.62) [0] (-.62) [2] (-.62) [] (-.62) [] No: Tabloda verlen paranez ç değerler 0.0 anlamlılık sevyesnde, ADF çn ek yönlü McKnnon ablo değerlern, DF-GLS (ERS) çn Ello, Rohenberg ve Sock (996) den alınan ablo değerlern gösermekedr. Köşel paranez ç değerler se Akake Blg krer vasıasıyla (maksmum 5 geckmeyle) esp edlen bağımlı değşken geckme sayılarıdır. B. Eş-büünleşm Analz Sonuçlar Yukarıda sonuçları verlen brm kök es sonuçları, üm değşkenlern büyüme oranlarını fade eden brnc farkında durağan olduğunu ve dolayısıyla değşkenler arasındak uzun dönem lşksnn araşırılableceğn gösermşr. Çalışmada, değşkenler arasındak muhemel uzun dönem lşky araşırmak amacıyla Engle-Granger eş-büünleşm analz kullanılmışır. Eş-büünleşm analznn lk aşamasını oluşuran uzun dönem denge denklemnde hang değşkenn bağımlı değşken olması gerekğ konusunda br varsayım yapılmamış, bu nedenle k versyona göre de sonuçlar sunulmuşur. Ayrıca, eşbüünleşm analznn knc aşamasını oluşuran brm kök esnde oraya çıkan ardışık bağını problem, denklemn sağına eklenen bağımlı değşken geckmeler vasıasıyla düzellmşr. Kred hacm le reel gayr saf yur ç hasıla kller arasındak uzun dönem denklemlerden elde edlen haa ermlerne lşkn ADF es saskler Tablo 2 de sunulmuşur. Tablo dan elde edlen bulgular, car ve breysel kredler le reel gayr saf yur ç hasıla ve küçük esnaf kredler le reel gayr saf yur ç hasıla kllernn k versyona göre de brm kök aşımadıklarını, dğer br fadeyle uzun dönem lşks çnde olduklarını gösermşr. Dğer arafan, konu kredler le reel gayr saf yur ç hasıla ve oplam kredler le reel gayr saf yur ç hasıla kllernn uzun dönem lşk çnde olmadıkları esp edlmşr.

11 Aaürk Ünverses İksad ve İdar Blmler Dergs, Cl: 24, Sayı: 2, Tablo 2: Engle-Granger Eş-büünleşm Analz Değşkenler m ADF LM() LM(4) LTBK-LY LY-LTBK LEK-LY LY-LEK LKK-LY LY-LKK LTK-LY LY-LTK No: 0.0 anlamlılık sevyesndek ek yönlü McKnnon ablo değer -.62 dr. Tablo da verlen değşkenler süununda verlen değşken kllernden lk uzun dönem denklemnde bağımlı kncs se bağımsız değşken varsayılmışır. C. Nedensellk Analz Eş-büünleşm analz çerçevesnde uzun dönem lşk çnde bulunmayan kred ve büyüme kller arasındak nedensel lşklern araşırılması Granger (989) nedensellk es vasıasıyla gerçekleşrlmşr. Geckme uzunluklarının esp çn Akake blg krernn kullanıldığı nedensellk analznde maksmum geckme uzunluğu beş olarak alınmışır. Nedensellk es sonucunda elde edlen bulgular Tablo 3 de özelenmşr. Tablodan da görüldüğü üzere, 0.0 önem düzeynde konu kredler büyüme oranı le reel gayr saf yur ç hasıla büyüme oranı ve oplam kredler büyüme oranı le reel gayr saf yur ç hasıla büyüme oranı kller arasında büyümeden kredlere doğru ek yönlü nedensel br lşk esp edlmşr. Yne abloda ahmnlerde ardışık bağını problemnn olmadığı görülmekedr. Tablo 3: Granger Nedensellk Tes Sonuçları Nedensellğn Yönü m 2 χ es LM() LM(4) Karar LKK LY Hayır LY LKK ** Eve LTK LY Hayır LY LTK ** Eve No: Tabloda verlen m (modellerde r veya s olarak fade edlen) açıklayıcı değşken geckme uzunluğu sayısını, ** smges lgl sasğn %5 anlamlılık sevyesnde 2 sasksel olarak anlamlı olduğunu, nedensel lşknn yönünün ve χ es açıklayıcı değşken geckme veya geckmelernn br büün olarak sıfır olduğunu fade eden boş hpoez çn elde edlen k-kare es sasğn gösermekedr.

12 32 Serve CEYLAN, Mehme DURKAYA Uzun dönem lşk çnde olan büyüme ve kred kller arasında nedensel lşklern analznde se haa düzelme model kullanılmışır. Haa düzelme model sonuçları Tablo 4 de sunulmuşur. Tablodan görüldüğü üzere, car ve breysel kredler büyüme oranı le reel gayr saf yur ç hasıla büyüme oranı ve küçük esnaf kredler büyüme oranı le reel gayr saf yur ç hasıla büyüme oranı kller arasında ek yönlü nedensel lşk belrlenmşr. Elde edlen ek yönlü nedensel lşk se ekonomk büyümeden kred harcamaları büyüme oranına doğrudur. Bu lşk, hem bağımsız değşken geckmelernn büün olarak (kısa dönem nedensel lşk) hem de haa düzelme kasayısının (uzun dönem nedensel lşk) 0.0 önem düzeyne göre sasksel olarak anlamlı olmasından kaynaklanmakadır. Tablo 4: Haa Düzelme Model Sonuçları Nedensellğn Yönü m 2 χ es HDK LM() LM(4) Karar LTBK LY Hayır LY LTBK *** 2.59 * Eve LEK LY Hayır LY LEK 6.57 ** 0.76 ** Eve No: Tabloda verlen m, açıklayıcı değşken geckme uzunluğu sayısını, *,** ve *** smgeler lgl sasğn sırasıyla %, %5 ve %0 anlamlılık sevyesnde sasksel olarak anlamlı olduğunu, nedensel lşknn yönünü, 2 χ es açıklayıcı değşken geckme veya geckmelernn br büün olarak sıfır olduğunu fade eden boş hpoez çn elde edlen es k-kare es sasğn ve HDK haa düzelme kasayısını gösermekedr. VI. Sonuç ve Değerlendrme Çalışmada, Türkye ekonomsnde yurç kred hacm ve bleşenler le ekonomk büyüme arasındak nedensel lşkler, dönem üç aylık zaman serler kullanılarak araşırılmışır. Bu bağlamda değşken kller arasındak lşkler Granger nedensellk es ve haa düzelme model vasıasıyla analz edlmşr. Elde edlen bulgular kred hacm büyüme oranları le gayr saf yurç hasıla büyüme oranı arasında kredlerden büyüme oranına doğru ek yönlü nedensel lşknn varlığını oraya koymuşur. Bu sonuçlar, Türkye ekonomsnde ekonomk büyümenn kred hacm büyüme oranını daha genş br fadeyle fnansal gelşmey hızlandırdığını gösermekedr. Büyüme sürec, br yandan asarrufları arırmaka dğer yandan da faz oranını düşürerek borçlanma malyen azalıcı özellkler çermekedr. Fon kullanımını eşvk eden bu yapının varlığı ekonomk büyüme le deseklenmekedr. Talep yanlı yaklaşımı desekleyen bu sonuçlar, farklı fnansal gösergelern kullanıldığı Kar ve Penecos (2000) un çalışmasıyla da uyum gösermekedr.

13 Aaürk Ünverses İksad ve İdar Blmler Dergs, Cl: 24, Sayı: 2, Kredlerden büyümeye doğru nedensel lşknn var olmaması se bankacılık kesmnn lk kalma polkaları le lşklendrleblr. Fnansal pyasalarda oraya çıkan rsk unsurları, fnansal pyasalarda ers seçm ve ahlak ehlke gb uygulamalara başvurulmasına neden olablmekedr. Özellkle Asya fnansal krz sonrasında gündeme gelen ve kred ayınlaması olarak özeleneblecek bu durum, fnansal pyasaların büyüme üzernde eksn kısılayablmekedr. Ele alınan dönemde Türkye ekonomsnde, krz, yüksek faz ve yüksek enflasyon çeren rsk ve belrszlk dönemlernn fazlalığı fnansal gelşmenn ekonomk büyüme üzerndek eksn kısılayan fakörler olarak değerlendrleblr. Kaynaklar Alfaro, R., Frankel, H., Garca, C. ve Jara, A. (2003), Bank Lendng Channel and The Moneary Transmsson Mechansm: The Case of Chle, Cenral Bank of Chle, Workng Papers No 223. Al-Yousf, K. H. (2002), Fnancal Developmen and Economc Growh: Anoher look a he Evdence from Developng Counres, Revew of Fnancal Economcs, (2), ss Aslan, Ö. ve Küçükaksoy, I. (2006), Fnansal Gelşme ve Ekonomk Büyüme İlşks: Türkye Ekonoms Üzerne Ekonomerk Br Uygulama, Ekonomer ve İsask, 4, ss Beck, T. ve Levne, R. (2004), Sock Markes, Banks, and Growh: Panel Evdence, Journal of Bankng & Fnance, 28, ss Bhde, A. (993), The Hdden Coss of Sock Marke Lqudy, Journal of Fnancal Economcs, 34, ss. -5. Boon, K. T. ve Rahman, S., (2006), Domesc Bank Cred, Foregn Drec Invesmen and Economc Growh, Second Developmen Conference of GRES, 24 November 2006, Bordeaux, France. Calderŏn, C. ve Lu, L. (2002), The Drecon of Causaly Beween Fnancal Developmen and Economc Growh, Cenral Bank of Chle, Workng Papers No 84. Corcell, F. ve Masen, I. (2004), Growh and Volaly n Transon Counres: The Role of Cred, Fesschrf n Honor of Gullermo A. Calvo, Aprl 5-6. Danışoğlu, Ç. A. (2004), Fnansal Gelşme ve İksad Büyüme İlşks: Türkye Örneğ, Yönem, 5 (49), ss Dckey D.A. ve Fuller, W.A. (979), Dsrbuon of he Esmaors for Auoregressve Seres wh a Un Roo, Journal of he Amercan Sascal Assocaon, 74, ss Ello, G., Rohenberg, T.J. ve Sock, J. H. (996), Effcen Tes for an Auoregressve Un Roo, Economerca, 64, ss

14 34 Serve CEYLAN, Mehme DURKAYA Enders, W. (2004), Appled Economerc Tme Seres, Second Edon, John Wlley & Sons Inc, USA. Engle, R. F. ve Granger, C. W. J. (987), Conegraon and Error Correcon: Represenaon, Esmaon and Tesng, Economerca, 55, ss Ghrmay, T. (2005), Fnancal Developmen and Economc Growh n Sub- Saharan Afrcan Counres: Evdence from Tme Seres Analyss, Afrcan Developmen Revew, 6 (3), ss Granger, C. W. J. (969), Invesgang Casual Relaons by Economerc Models and Cross-Specral Mehods, Economerca, 37, ss Granger, C. W. J. (988), Some Recen Developmens n a Concep of Causaly, Journal of Economercs, 39, ss Gujara, D. N. (200), Temel Ekonomer, 2nc Baskı, Leraür Yayınları, İsanbul. Gurley, J. ve Shaw, E. S. (955), Fnancal Aspec of Economc Devolopmen, Amercan Economc Revew, 45(4), ss Güven, S. (2002), Türkye de Banka Kredler ve Büyüme, İksa, İşleme ve Fnans Dergs, 97, ss İnan, E. A. (200), Parasal Akarım Mekanzmasının Kred Kanalı ve Türkye, Bankacılar Dergs, 39, ss Jallan, H. ve Krkparck, C. (2002), Fnancal Developmen and Povery Reducon n Developng Counres, Inernaonal Journal of Fnance and Economcs, 7, ss Kar, M. ve Penecos, J. E. (2000), Fnancal Developmen and Economc Growh n Turkey: Furher Evdence on he Causaly Issue, Loughborough Unversy Deparmen of Economcs, Economc Research Paper No 00/27. Kng, R. G. ve Levne, R., (993), Fnance and Growh: Schumpeer Mgh Be Rgh, Quarerly Journal of Economcs, 08(3), ss Km, E. H. (999), Was he Cred Channel a Key Moneary Transmsson Mechansm Followng he Recen Fnancal Crss n he Republc of Korea?, Polcy Research, Workng Paper No Khan M. H. (2004), Defence Expendure and Macroeconomc Sablzaon: Causaly Evdence from Paksan, Sae Bank of Paksan, Workng Papers No 2. Levne, R. ve Zervos, S. (998), Sock Markes, Banks, and Economc Growh, Amercan Economc Revew, 88, ss

15 Aaürk Ünverses İksad ve İdar Blmler Dergs, Cl: 24, Sayı: 2, Lunel, K. ve Khan, M. (999), A Guanave Reassessmen of he Fnance- Growh Nexus: Evdence from a Mulvarae VAR, Journal of Developmen Economcs, 60(2), ss Özürkler, H. ve Çermkl, A. H. (2007), Türkye de Br Parasal Akarım Kanalı Olarak Banka Kredler, Fnans Polk ve Ekonomk Yorumlar, 44(54), ss Parck, H. T. (966), Fnancal Developmen and Economc Growh n Underdeveloped Counres, Economc Developmen and Culural Change, 4, ss Rajan, R. G. ve Zngales, L. (998), Fnancal Dependence and Growh, The Amercan Economc Revew, 88(3), ss Saarenhemo, T. (995), Cred Crunch Caused Invesmen Slump? An Emprcal Analyss Usng Fnnsh Daa, Bank of Fnland, Dscusson Papers No 6/95. Schumpeer, J.A. (949), The Theory of Economc Developmen, hrd prnng, Harvard Unversy Pres, USA. Shan, J. ve Janhong, Q. (2006), Does Fnancal Developmen lead Economc Growh? The Case of Chna, Annals of Economcs and Fnance, ss Shan, J. ve Morrs, A.(2002), Does Fnancal Developmen Lead Economc Growh?, Inernaonal Revew of Appled Economcs, 6(2), ss Sefan, P. (2007), Fnancal Developmen and Economc Growh n Brazl: , Economcs Bullen, 3(69), ss. -3. Sglz, J. (985), Cred Markes and he Conrol of Capal, Journal of Money, Cred and Bankng, 7, ss Waqabaca, C. (2004), Fnancal Developmen and Economc Growh n Fj, Economcs Deparmen Reserve Bank of Fj, Workng Paper No 2004/03.

Enflasyon Hedeflemesi Sürecinde Para Talebi İstikrarının ARDL Modeli Yaklaşımı İle Analizi: Türkiye ve Endonezya Örneği

Enflasyon Hedeflemesi Sürecinde Para Talebi İstikrarının ARDL Modeli Yaklaşımı İle Analizi: Türkiye ve Endonezya Örneği Enflasyon Hedeflemes Sürecnde ara Taleb İskrarının ARDL Model Yaklaşımı İle Analz: Türkye ve Endonezya Örneğ Musa ATGÜR Dokora Öğrencs Ege Ünverses, Sosyal Blmler Ensüsü musaagur@yahoo.com N. Oğuzhan ALTAY

Detaylı

TÜRKİYE DE ENFLASYON - BÜYÜME İLİŞKİSİ : ZAMAN SERİSİ ANALİZİ. Orhan KARACA Ekonomist Dergisi, Araştırma Bölümü

TÜRKİYE DE ENFLASYON - BÜYÜME İLİŞKİSİ : ZAMAN SERİSİ ANALİZİ. Orhan KARACA Ekonomist Dergisi, Araştırma Bölümü Doğuş Ünverses Dergs, 4 (2) 2003, 247-255 TÜRKİYE DE ENFLASYON - BÜYÜME İLİŞKİSİ : ZAMAN SERİSİ ANALİZİ INFLATION - GROWTH RELATIONSHIP IN TURKEY : TIME SERIES ANALYSIS Ekonoms Dergs, Araşırma Bölümü ÖZET:

Detaylı

INTERNATIONAL JOURNAL OF ECONOMIC STUDIES

INTERNATIONAL JOURNAL OF ECONOMIC STUDIES INTERNATIONAL JOURNAL OF ECONOMIC STUDIES ULUSLARARASI EKONOMİK ARAŞTIRMALAR DERGİSİ March 27, Vol:3, Issue: Mar 27, Cl:3, Saı: e-issn: 249-8377 p-issn: 2528-9942 journal homepage: www.ekonomkarasrmalar.org

Detaylı

ENERJİ TÜKETİMİ-İKTİSADİ BÜYÜME İLİŞKİSİ

ENERJİ TÜKETİMİ-İKTİSADİ BÜYÜME İLİŞKİSİ Kocael Ünverses Sosyal Blmler Ensüsü Dergs () 0 / :-5 ENERJİ TÜKETİMİ-İKTİSADİ BÜYÜME İLİŞKİSİ SUNA KORKMAZ * Meehan YILGÖR Öze: Enerj fakörü, ürünlern ürem sürecnde kullanılan öneml grdlerden brdr. Enerj

Detaylı

ENERJİ TÜKETİMİ VE EKONOMİK BÜYÜME: GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER İÇİN BİR PANEL EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ

ENERJİ TÜKETİMİ VE EKONOMİK BÜYÜME: GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER İÇİN BİR PANEL EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ önem ve Ekonom Araşırmaları Dergs / Journal of Managemen and Economcs Research Cl/Volume: 5 Sayı/Issue: Ocak/January 207 Do: hp://dx.do.org/0.6/yead.306823 EERJİ TÜKETİMİ VE EKOOMİK BÜÜME: GELİŞMEKTE OLA

Detaylı

PETROL FİYATLARI İLE BORSA İSTANBUL UN KAPANIŞ FİYATLARI ARASINDAKİ SAKLI İLİŞKİNİN ANALİZİ

PETROL FİYATLARI İLE BORSA İSTANBUL UN KAPANIŞ FİYATLARI ARASINDAKİ SAKLI İLİŞKİNİN ANALİZİ Selçuk Ünverses İksad ve İdar Blmler Faküles Sosyal ve Ekonomk Araşırmalar Dergs (The Journal of Socal and Economc Research) ISSN: 1303 8370 / Ekm 2013 / Yıl: 13 / Sayı: 26 PETROL FİYATLARI İLE BORSA İSTANBUL

Detaylı

İhracat, İthalat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkileri: Türkiye Örneği

İhracat, İthalat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkileri: Türkiye Örneği Uluslararası Alanya İşleme Faküles Dergs Inernaonal Journal of Alanya Faculy of Busness Yıl:05, C:7, S:, s. 87-94 Year:05, Vol:7, No:, s. 87-94 İhraca, İhala ve Ekonomk Büyüme Arasındak Nedensellk İlşkler:

Detaylı

Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 21 / Mehmet MUCUK * Mustafa Tahir DEMİRSEL **

Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 21 / Mehmet MUCUK * Mustafa Tahir DEMİRSEL ** Türkye de Doğrudan Yabancı Yaırımlar ve Ekonomk Performans Foregn Drec Invesmen And Economc Performance In Turkey Mehme MUCUK * Musafa Tahr DEMİRSEL ** ÖZET Küreselleşme sürecnn hız kazanması le brlke

Detaylı

İMKB BİLEŞİK 100 ENDEKSİ GETİRİ VOLATİLİTESİNİN ANALİZİ ANALYSIS OF ISTANBUL STOCK EXCHANGE 100 INDEX S RETURN VOLATILITY ABSTRACT

İMKB BİLEŞİK 100 ENDEKSİ GETİRİ VOLATİLİTESİNİN ANALİZİ ANALYSIS OF ISTANBUL STOCK EXCHANGE 100 INDEX S RETURN VOLATILITY ABSTRACT İsanbul Tcare Ünverses Sosyal Blmler Dergs Yıl:7 Sayı:3 Bahar 008 s.339-350 İMKB BİLEŞİK 00 ENDEKSİ GETİRİ VOLATİLİTESİNİN ANALİZİ Ünal H. ÖZDEN ÖZET Fnansal serlerde, aşıdıkları özellkler nedenyle doğrusal

Detaylı

FİNANSAL SERBESTLEŞME SÜRECİNDE TÜRKİYE EKONOMİSİNDE FAİZ VE KUR İLİŞKİSİ

FİNANSAL SERBESTLEŞME SÜRECİNDE TÜRKİYE EKONOMİSİNDE FAİZ VE KUR İLİŞKİSİ KMU ĠĠBF Dergs Yıl:10 Sayı:15 Aralık/2008 FİNANSAL SERBESTLEŞME SÜRECİNDE TÜRKİYE EKONOMİSİNDE FAİZ VE KUR İLİŞKİSİ Öze Doğan UYSAL * Mehme MUCUK ** Volkan ALPTEKĠN *** 1989 yılında alınan 32 Sayılı Karar

Detaylı

Talep Şokları: Türk Turizm Sektörü İçin Bir Analiz

Talep Şokları: Türk Turizm Sektörü İçin Bir Analiz Anaola: urzm Araşırmaları Dergs Cl 6, Sayı 1, Bahar: 9-41, 015. Copyrgh 015 anaola Büün hakları saklıdır ISS: 1300-40 (1990-015 do: 10.1713/aad.vol6ss1594 alep Şokları: ürk urzm Sekörü İçn Br Analz Demand

Detaylı

GÜMRÜK BİRLİĞİ SONRASI TÜRKİYE NİN İHRACAT FONKSİYONUNUN TAHMİNİ

GÜMRÜK BİRLİĞİ SONRASI TÜRKİYE NİN İHRACAT FONKSİYONUNUN TAHMİNİ İsanbul Tcare Ünverses Sosal Blmler Dergs Yıl:7 Saı:3 Bahar 2008 s. 89-04 GÜMRÜK BİRLİĞİ SONRASI TÜRKİYE NİN İHRACAT FONKSİYONUNUN TAHMİNİ Cengz AKTAŞ * Vesel YILMAZ ** ÖZET Gelşmeke olan ülkelern ekonomk

Detaylı

Avrupa Birliği ve Türkiye de Mali Saydamlığın Panel Veri Yöntemi ile Analizi

Avrupa Birliği ve Türkiye de Mali Saydamlığın Panel Veri Yöntemi ile Analizi EGE AKADEMİK BAKIŞ / EGE ACADEMIC REVIEW Cl: Özel Sayı 0 ss. 59-73 Avrupa Brlğ ve Türkye de Mal Saydamlığın Panel Ver Yönem le Analz Fscal Transparency of he European Unon and Turkey wh Panel Daa Analyss

Detaylı

Dokuz Eylül Üniversitesi Yayına Kabul Tarihi:

Dokuz Eylül Üniversitesi Yayına Kabul Tarihi: Yayın Gelş Tarh: 07.06.205 Dokuz Eylül Ünverses Yayına Kabul Tarh: 04.0.206 Sosyal Blmler Ensüsü Dergs Onlne Yayın Tarh: 8.05.206 Cl: 8, Sayı:, Yıl: 206, Sayfa: 3-54 hp://dx.do.org/0.6953/deusbed.5934

Detaylı

Koşullu Varyans Modelleri: İmkb Serileri Üzerine Bir Uygulama

Koşullu Varyans Modelleri: İmkb Serileri Üzerine Bir Uygulama Çukurova Ünverses İİBF Dergs Cl:15.Sayı:.Aralık 11 ss.1-18 Koşullu Varyans Modeller: İmkb Serler Üzerne Br Uygulama Condııonal Varıance Models: An Alıcaıon on Isanbul Sock Exchange Serıes H.Alan Çabuk

Detaylı

Cinsiyet Değişkeni Bağlamında Harcama Alt Grupları ve Gelir Đlişkisi: Dumlupınar Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama.

Cinsiyet Değişkeni Bağlamında Harcama Alt Grupları ve Gelir Đlişkisi: Dumlupınar Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama. Cnsye Değşken Bağlamında Harcama Al Grupları ve Gelr Đlşks: Dumlupınar Ünverses Öğrencler Üzerne Br Uygulama Mahmu ZORTUK * Öze: Đksa blmnn en öneml konuları arasında yer alan gelr le ükem lşks her dönem

Detaylı

ÇOKLU REGRESYON MODELİ, ANOVA TABLOSU, MATRİSLERLE REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ,REGRES-YON KATSAYILARININ YORUMU

ÇOKLU REGRESYON MODELİ, ANOVA TABLOSU, MATRİSLERLE REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ,REGRES-YON KATSAYILARININ YORUMU 6.07.0 ÇOKLU REGRESON MODELİ, ANOVA TABLOSU, MATRİSLERLE REGRESON ÇÖZÜMLEMESİ,REGRES-ON KATSAILARININ ORUMU ÇOKLU REGRESON MODELİ Ekonom ve şletmeclk alanlarında herhang br bağımlı değşken tek br bağımsız

Detaylı

BÜYÜME, DO RUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI VE YURT Ç YATIRIMLAR ARASINDAK ETK LE M

BÜYÜME, DO RUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI VE YURT Ç YATIRIMLAR ARASINDAK ETK LE M BÜYÜME, DO RUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI VE YURT Ç YATIRIMLAR ARASINDAK ETK LE M Prof. Dr. Fak B LG L Ercyes Ünverses ksad ve dar Blmler Faküles ksa Bölümü fblgl@ercyes.edu.r. Yrd. Doç. Dr. Recep DÜZGÜN

Detaylı

AB BORÇ KRİZİ VE BUNUN TÜRK DIŞ TİCARETİNE OLAN ETKİLERİ

AB BORÇ KRİZİ VE BUNUN TÜRK DIŞ TİCARETİNE OLAN ETKİLERİ AB BORÇ KRİZİ VE BUNUN TÜRK DIŞ TİCARETİNE OLAN ETKİLERİ Musafa ÖZTÜRK Yrd. Doç. Dr. Fah Ünverses, İİBF, Uluslararası Tcare Bölümü Osman Nur ARAS Doç. Dr. Fah Ünverses, İİBF, Uluslararası Tcare Bölümü

Detaylı

TÜRKİYE HİSSE SENEDİ PİYASASINDA RASYONEL KÖPÜKLER: SAKLI EŞ BÜTÜNLEŞME YAKLAŞIMI

TÜRKİYE HİSSE SENEDİ PİYASASINDA RASYONEL KÖPÜKLER: SAKLI EŞ BÜTÜNLEŞME YAKLAŞIMI TÜRKİYE HİSSE SENEDİ PİYASASINDA RASYONEL KÖPÜKLER: SAKLI EŞ BÜTÜNLEŞME YAKLAŞIMI ÖZ Şeref BOZOKLU * Fama ZEREN ** Bu çalışmada Borsa İsanbul hsse sened pyasasında rasyonel köpüklern varlığı Ocak 1998-Nsan

Detaylı

YÜKSEK PLANLAMA KURULU

YÜKSEK PLANLAMA KURULU YÜKSEK PLANLAMA KURULU Tarh : 4/02/2008 Karar No : 2008/T-5 Konu : Enerj KİT lernn Uygulayacağı Malye Bazlı Fyalandırma Mekanzmasının Usul ve Esasları Yüksek Planlama Kurulu nca; Enerj ve Tab Kaynaklar

Detaylı

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 1, 2011 225

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 1, 2011 225 Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 25, Sayı:, 20 225 FİNANSAL ANALİZDE KULLANILAN ORANLAR VE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: EKONOMİK KRİZ DÖNEMLERİ İÇİN İMKB İMALAT SANAYİ

Detaylı

NWSA-Social Sciences Received: May 2013 NWSA ID: 2013.8.4.3C0117 Accepted: October 2013 E-Journal of New World Sciences Academy

NWSA-Social Sciences Received: May 2013 NWSA ID: 2013.8.4.3C0117 Accepted: October 2013 E-Journal of New World Sciences Academy ISSN: 306-3/308-7444 Saus : Orgnal Sudy NWSA-Socal Scences Receved: May 203 NWSA ID: 203.8.4.3C07 Acceped: Ocober 203 E-Journal of New World Scences Acadey Burak Çaurdan Paukkale Unversy bcaurdan@pau.edu.r

Detaylı

Dış Ticaretin Büyüme Üzerine Etkileri: Bir Panel Veri Analizi

Dış Ticaretin Büyüme Üzerine Etkileri: Bir Panel Veri Analizi Uluslararası Alanya İşlee Faküles Dergs Inernaonal Journal of Alanya Faculy of Busness Yıl:202, C:4, S:3, s. 8-9 Year:202, Vol:4, No:3, s. 8-9 Dış Tcaren Büyüe Üzerne Ekler: Br Panel Ver Analz Effecs of

Detaylı

Korelasyon ve Regresyon

Korelasyon ve Regresyon Korelasyon ve Regresyon 1 Korelasyon Analz İk değşken arasında lşk olup olmadığını belrlemek çn yapılan analze korelasyon analz denr. Korelasyon; doğrusal yada doğrusal olmayan dye kye ayrılır. Korelasyon

Detaylı

Doğrudan Yabancı Yatırım ile Endüstri-içi Ticaret Arası İlişkiler: Türkiye nin Ulaşım Araçları Sektörü Üzerine Bir Analiz

Doğrudan Yabancı Yatırım ile Endüstri-içi Ticaret Arası İlişkiler: Türkiye nin Ulaşım Araçları Sektörü Üzerine Bir Analiz SESSION 1 Doğrudan Yabancı Yaırı le Endüsr-ç Tcare Arası İlşkler: Türkye nn Ulaşı Araçları Sekörü Üzerne Br Analz (2006-2013) Foregn Drec Invesen and Inra-Indusry Trade: Causaly Analyss of Transpor Equpen

Detaylı

DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: GEÇİŞ EKONOMİLERİ ÖRNEĞİNDE PANEL EŞTÜMLEŞME VE PANEL NEDENSELLİK ANALİZLERİ

DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: GEÇİŞ EKONOMİLERİ ÖRNEĞİNDE PANEL EŞTÜMLEŞME VE PANEL NEDENSELLİK ANALİZLERİ Gaz Ünverses İktsad ve İdar Blmler Fakültes Dergs 12/1 (2010). 159-184 DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: GEÇİŞ EKONOMİLERİ ÖRNEĞİNDE PANEL EŞTÜMLEŞME VE PANEL NEDENSELLİK

Detaylı

λ = olarak hesaplanmıştır. Bu değerler para arzı ve kamu

λ = olarak hesaplanmıştır. Bu değerler para arzı ve kamu NOİNAL GSUH VE POLİTİKA TERCİHİ: S. LOUIS ODEL UYGULAASI Nedm DİKEN (*) Öze: Bu araşırmada, nomnal GSUH da, (GNP) meydana gelen değşmeler üzernde parasalcı polkalar mı, yoksa Keynesç polkalar mı daha ekl

Detaylı

SATIN ALMA GÜCÜ PARİTESİ G7 ÜLKELERİ İÇİN GEÇERLİ Mİ?

SATIN ALMA GÜCÜ PARİTESİ G7 ÜLKELERİ İÇİN GEÇERLİ Mİ? H.Ü. İksad ve İdar Blmler Faküles Dergs, Cl 30, Sayı, 01, s. 137-161 SATIN ALMA GÜCÜ PARİTESİ G7 ÜLKELERİ İÇİN GEÇERLİ Mİ? Öz Burcu ÖZCAN Saın alma gücü pares (SAGP) orak br para brm cnsnden fade edldğnde,

Detaylı

Doğal İşsizlik Oranı mı? İşsizlik Histerisi mi? Türkiye İçin Sektörel Panel Birim Kök Sınaması Analizi

Doğal İşsizlik Oranı mı? İşsizlik Histerisi mi? Türkiye İçin Sektörel Panel Birim Kök Sınaması Analizi EGE AKADEMİK BAKIŞ / EGE ACADEMIC REVIEW Cl: Sayı: san 0 ss. 05-5 Doğal İşszlk Oranı mı? İşszlk Hsers m? ürkye İçn Sekörel Panel Brm Kök Sınaması Analz Is aural Rae of Unemploymen or Hyseress? Secor-Specfc

Detaylı

Kısa Vadeli Sermaye Girişi Modellemesi: Türkiye Örneği

Kısa Vadeli Sermaye Girişi Modellemesi: Türkiye Örneği Dokuz Eylül Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Fakültes Dergs, Clt:24, Sayı:1, Yıl:2009, ss.105-122. Kısa Vadel Sermaye Grş Modellemes: Türkye Örneğ Mehmet AKSARAYLI 1 Özhan TUNCAY 2 Alınma Tarh: 04-2008,

Detaylı

DENEY TASARIMI VE ANALİZİ

DENEY TASARIMI VE ANALİZİ 1 DENEY TASARIMI VE ANALİZİ 1.1. Varyans Analz 1.. Tek Yönlü Varyans Analz Model 1.3. İk Yönlü Varyans Analz Model Prof Dr. Leven ŞENYAY XII-1 İsask II Bundan öncek bölümlerde bell br araşırma sonucu elde

Detaylı

DOĞRUDAN SERMAYE YATIRIMLARI, TİCARİ DIŞA AÇIKLIK VE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE VE BRICS ÜLKELERİ ÖRNEĞİ

DOĞRUDAN SERMAYE YATIRIMLARI, TİCARİ DIŞA AÇIKLIK VE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE VE BRICS ÜLKELERİ ÖRNEĞİ Doğuş Ünverses Dergs 7 () 206 83-95 DOĞRUDAN SERMAYE YATIRIMLARI TİCARİ DIŞA AÇIKLIK VE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE VE BRICS ÜLKELERİ ÖRNEĞİ THE RELATIONSHIP BETWEEN FOREIGN DIRECT INVESTMENT

Detaylı

DENEY TASARIMI VE ANALİZİ

DENEY TASARIMI VE ANALİZİ DENEY TASARIMI VE ANALİZİ Bundan öncek bölümlerde bell br araşırma sonucu elde edlen verlere dayanılarak populasyonu anıma ve paramere ahmnlerne yönelk yönemlerden söz edld. Burada se sözü edlecek olan,

Detaylı

Kar Payı Politikası ve Yaşam Döngüsü Teorisi: İMKB İmalat Sektöründe Ampirik Bir Uygulama

Kar Payı Politikası ve Yaşam Döngüsü Teorisi: İMKB İmalat Sektöründe Ampirik Bir Uygulama Anadolu Ünverses Sosyal Blmler Dergs Anadolu Unversy Journal of Socal Scences Kar Payı Polkası ve Yaşam Döngüsü Teors: İMKB İmalat Sektöründe Amprk Br Uygulama Dvdend Payout Polcy and Lfe Cycle Theory:

Detaylı

İÇSEL BÜYÜMEDE İÇSELLEŞME SÜREÇLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ Osman DEMİR * Adem ÜZÜMCÜ ** Serap DURAN ***

İÇSEL BÜYÜMEDE İÇSELLEŞME SÜREÇLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ Osman DEMİR * Adem ÜZÜMCÜ ** Serap DURAN *** D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergs Cl:21 Sayı:1, Yıl:2006, ss: 27-46 İÇSEL BÜYÜMEDE İÇSELLEŞME SÜREÇLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ Osman DEMİR * Adem ÜZÜMCÜ ** Serap DURAN *** ÖZET Bu çalışmanın amacı, çsel büyümenn emel grdlernden

Detaylı

Hataları Değişen Varyanslı ve Otokorelasyonlu Lineer Olmayan Regresyonda Parametre Tahmini

Hataları Değişen Varyanslı ve Otokorelasyonlu Lineer Olmayan Regresyonda Parametre Tahmini S.Ü. Fen-Edeba Faküles Fen Dergs Saı 0 (00) 55-68, KONYA Haaları Değşen Varanslı ve Ookorelasonlu Lneer Olmaan Regresonda Paramere Tahmn İsmal KINACI, Aşır GENÇ Öze: Blndğ gb, gerek lneer gerekse lneer

Detaylı

DÖV Z KURU ve P YASA D NAM KLER L (Türkiye Ekonomisi çin Ampirik Bir Çal ma)

DÖV Z KURU ve P YASA D NAM KLER L (Türkiye Ekonomisi çin Ampirik Bir Çal ma) DÖV Z KURU ve P YASA D NAM KLER L K S (Türkye Eknms çn Amprk Br Çal ma) H. Al ATA * brahm ARSLAN ** ÖZ Gel meke lan ülkelern pek ç unda, enflasyn aç s ndan köü br mazye sahp lmalar nedenyle kura dayal

Detaylı

Türk İmalat Sanayinde İstihdam, İhracat ve Kapasite Kullanım Oranı İlişkisi: Panel Koentegrasyon

Türk İmalat Sanayinde İstihdam, İhracat ve Kapasite Kullanım Oranı İlişkisi: Panel Koentegrasyon Türk İmala Sanaynde İshdam, İhraca ve Kapase Kullanım Oranı İlşks: Panel Koenegrasyon Seçkn SUNAL Elçn AYKAÇ Absrac In hs sudy he relaon beween employmen fgures and expors and capacy ulzaon of frms ha

Detaylı

F NANSAL ARAfiTIRMALAR VE ÇALIfiMALAR DERG S

F NANSAL ARAfiTIRMALAR VE ÇALIfiMALAR DERG S T.C. MARMARA ÜN VERS TES BANKACILIK VE S GORTACILIK YÜKSEKOKULU F NANSAL ARAfTIRMALAR VE ÇALIfMALAR DERG S THE JOURNAL OF FINANCIAL RESEARCHES AND STUDIES Marmara Ünverses Yay nlar, Yay n No: 773 2013

Detaylı

1.GİRİŞ. Cinsiyet Değişkeni Bağlamında Harcama Alt Grupları ve Gelir İlişkisi: Dumlupınar Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama

1.GİRİŞ. Cinsiyet Değişkeni Bağlamında Harcama Alt Grupları ve Gelir İlişkisi: Dumlupınar Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama 1.GİRİŞ Cnsye Değşken Bağlamında Harcama Al Grupları ve Gelr İlşks: Dumlupınar Ünverses Öğrencler Üzerne Br Uygulama Mahmu ZORTUK * Öze: İksa blmnn en öneml konuları arasında yer alan gelr le ükem lşks

Detaylı

BÖLÜM 9 İKİ BOYUTLU PANEL YÖNTEMLERİ

BÖLÜM 9 İKİ BOYUTLU PANEL YÖNTEMLERİ BÖLÜM 9 İKİ BOYUTLU PAEL YÖTEMLERİ 9.. Grş 9.2. Kompleks dülemde poansyel akım problemnn negral formülasyonu 9.3. Doğrusal paneller boyunca sab ekllk dağılımı hal 9.4. Kaynak dağılımını esas alan panel

Detaylı

GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERDE ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIMLAR VE EKONOMİK BÜYÜME ETKİLEŞİMİ: PANEL EŞBÜTÜNLEŞME VE NEDENSELLİK ANALİZİ

GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERDE ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIMLAR VE EKONOMİK BÜYÜME ETKİLEŞİMİ: PANEL EŞBÜTÜNLEŞME VE NEDENSELLİK ANALİZİ GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERDE ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIMLAR VE EKONOMİK BÜYÜME ETKİLEŞİMİ: PANEL EŞBÜTÜNLEŞME VE NEDENSELLİK ANALİZİ Doç. Dr. M. Başaran ÖZTÜRK * Yrd. Doç. Dr. Kartal DEMİRGÜNEŞ ** Yrd.

Detaylı

Mal Piyasasının dengesi Toplam Talep tüketim, yatırım ve kamu harcamalarının toplamına eşitti.

Mal Piyasasının dengesi Toplam Talep tüketim, yatırım ve kamu harcamalarının toplamına eşitti. B.E.A. Mal Hzmet Pyasaları le Fnans Pyasalarının Ortak Denges Mal Pyasası Denges: (IS-LM) Model Mal Pyasasının denges Toplam Talep tüketm, yatırım ve kamu harcamalarının toplamına eştt. = C(-V)+I+G atırımlar

Detaylı

Doğrusal Korelasyon ve Regresyon

Doğrusal Korelasyon ve Regresyon Doğrusal Korelasyon ve Regresyon En az k değşken arasındak lşknn ncelenmesne korelasyon denr. Kşlern boyları le ağırlıkları, gelr le gder, öğrenclern çalıştıkları süre le aldıkları not, tarlaya atılan

Detaylı

TURİZM GELİRLERİNE YÖNELİK BİR YAKINSAMA ANALİZİ CONVERGENCE ANALYSIS FOR THE TOURISM RECEIPT

TURİZM GELİRLERİNE YÖNELİK BİR YAKINSAMA ANALİZİ CONVERGENCE ANALYSIS FOR THE TOURISM RECEIPT ÖZ TURİZM GELİRLERİNE YÖNELİK BİR YAKINSAMA ANALİZİ Kuruluş BOZKURT 1 Ozan BAHAR Bu çalıģmanın amacı, Türkye nn uluslararası urzm seköründe hem en yakın rakpler olan hem de Türkye nn de çersnde yer aldığı

Detaylı

Muhasebe ve Finansman Dergisi

Muhasebe ve Finansman Dergisi Muhasebe ve Fnansman Dergs Ocak/2012 Farklı Muhasebe Düzenlemelerne Göre Hazırlanan Mal Tablolardan Elde Edlen Fnansal Oranlar İle Şrketlern Hsse Sened Getrler Ve Pyasa Değerler Arasındak İlşk Ahmet BÜYÜKŞALVARCI

Detaylı

Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 29, Ağustos 2016, s

Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 29, Ağustos 2016, s Akademk Sosyal Araştırmalar Dergs, Yıl: 4, Sayı: 29, Ağustos 2016, s. 193-206 Yayın Gelş Tarh / Artcle Arrval Date Yayınlanma Tarh / The Publshed Date 13.06.2016 17.08.2016 Yrd. Doç. Dr. Nurgün TOPALLI

Detaylı

ÜST-ORTA GELİRLİ ÜLKELERDE EKONOMİK ÖZGÜRLÜKLER, DEMOKRASİ VE YOLSUZLUK İLİŞKİSİNİN ANALİZİ

ÜST-ORTA GELİRLİ ÜLKELERDE EKONOMİK ÖZGÜRLÜKLER, DEMOKRASİ VE YOLSUZLUK İLİŞKİSİNİN ANALİZİ ÜST-ORTA GELİRLİ ÜLKELERDE EKONOMİK ÖZGÜRLÜKLER, DEMOKRASİ VE YOLSUZLUK İLİŞKİSİNİN ANALİZİ ANALYSIS OF RELATIONSHIP BETWEEN ECONOMIC FREEDOM, DEMOCRACY AND CORRUPTION IN UPPER-MIDDLE INCOME COUNTRIES

Detaylı

İhracat ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: 12 Geçiş Ekonomisi Örneğinde Panel Eştümleşme ve Panel Nedensellik Analizleri

İhracat ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: 12 Geçiş Ekonomisi Örneğinde Panel Eştümleşme ve Panel Nedensellik Analizleri EGE AKADEMİK BAKIŞ / EGE ACADEMIC REVIEW Clt: Sayı: 2 Nsan 20 ss. 24-254 İhracat ve Ekonomk Büyüme İlşks: 2 Geçş Ekonoms Örneğnde Panel Eştümleşme ve Panel Nedensellk Analzler Relatonshp between Export

Detaylı

TÜRKİYE VE AB ÜLKELERİNDE TARIMSAL TOPLAM FAKTÖR VERİMLİLİĞİ VE YAKINSAMA ANALİZİ

TÜRKİYE VE AB ÜLKELERİNDE TARIMSAL TOPLAM FAKTÖR VERİMLİLİĞİ VE YAKINSAMA ANALİZİ Akdenz İ.İ.B.F. Dergs (2) 2, 86-3 TÜRKİYE VE AB ÜLKELERİNDE TARIMSAL TOPLAM FAKTÖR VERİMLİLİĞİ VE YAKINSAMA ANALİZİ AGRICULTURAL TOTAL FACTOR PRODUCTIVITY AND CONVERGENCE ANALYSIS IN TURKEY AND EU COUNTRIES

Detaylı

ANE - AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş.DENGELİ EYF

ANE - AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş.DENGELİ EYF AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. DENGELİ EMEKLİLİK YATIRIM FONU FON KURULU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK FAALİYET RAPORU Bu rapor AEGON Emekllk ve Hayat A.Ş Dengel Emekllk Yatırım Fonu nun 01.07.2011 30.09.2011 dönemne

Detaylı

Finansal Derinleşme, Ekonomik Büyüme ve Türk Finans Sistemi (1990-2010)

Finansal Derinleşme, Ekonomik Büyüme ve Türk Finans Sistemi (1990-2010) Selçuk Üverses Sosyal Blmler Esüsü Dergs Dr. Mehme YILDIZ Özel Sayısı 24, ss. 9-8 Selcuk Uversy Joural of Isue of Socal Sceces Dr. Mehme YILDIZ Specal Edo 24, p. 9-8 Fasal Derleşme, Ekoomk Büyüme ve Türk

Detaylı

ANE-AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş.DENGELİ EYF

ANE-AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş.DENGELİ EYF AEGON EMEKLĐLĐK VE HAYAT A.Ş. DENGELĐ EMEKLĐLĐK YATIRIM FONU FON KURULU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK FAALĐYET RAPORU Bu rapor Aegon Emekllk ve Hayat A.Ş Dengel Emekllk Yatırım Fonu nun 01.07.2009 30.09.2009 dönemne

Detaylı

Hisse Senedi Fiyatları ve Fiyat/Kazanç Oranı Đlişkisi: Panel Verilerle Sektörel Bir Analiz *

Hisse Senedi Fiyatları ve Fiyat/Kazanç Oranı Đlişkisi: Panel Verilerle Sektörel Bir Analiz * Busness and Economcs Research Journal Volume. umber. 0 pp. 65-84 ISS: 309-448 www.berjournal.com Hsse Sened Fyatları ve Fyat/Kazanç Oranı Đlşks: Panel Verlerle Sektörel Br Analz * Mehmet argelecekenler

Detaylı

FAZ ORANI, GETR FARKI VE EKONOMK BÜYÜME. INTEREST RATE, YIELD SPREAD and ECONOMIC GROWTH

FAZ ORANI, GETR FARKI VE EKONOMK BÜYÜME. INTEREST RATE, YIELD SPREAD and ECONOMIC GROWTH . Ulsal sa Kongres / 0- ba 008 / DEÜ BF sa Bölümü / zmr-türye FAZ ORANI, GETR FARKI VE EKONOMK BÜYÜME Prof. Dr. Rahm Yama Ar. Gör. Ban Tanr$över ÖZET Uzn ve sa vadel faz oranlar aras nda far leraürde ger

Detaylı

PARÇALI DOĞRUSAL REGRESYON

PARÇALI DOĞRUSAL REGRESYON HAFTA 4 PARÇALI DOĞRUSAL REGRESYO Gölge değşkenn br başka kullanımını açıklamak çn varsayımsal br şrketn satış temslclerne nasıl ödeme yaptığı ele alınsın. Satış prmleryle satış hacm Arasındak varsayımsal

Detaylı

AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. DENGELİ EMEKLİLİK YATIRIM FONU

AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. DENGELİ EMEKLİLİK YATIRIM FONU AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. DENGELİ EMEKLİLİK YATIRIM FONU FON KURULU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK FAALİYET RAPORU Bu rapor AEGON Emekllk ve Hayat A.Ş. Dengel Emekllk Yatırım Fonu nun 01.07.2012-30.09.2012 dönemne

Detaylı

KALĐTE ARTIŞLARI VE ENFLASYON: TÜRKĐYE ÖRNEĞĐ

KALĐTE ARTIŞLARI VE ENFLASYON: TÜRKĐYE ÖRNEĞĐ Central Bank Revew Vol. 11 (January 2011), pp.1-9 ISSN 1303-0701 prnt / 1305-8800 onlne 2011 Central Bank of the Republc of Turkey http://www.tcmb.gov.tr/research/revew/ KALĐTE ARTIŞLARI VE ENFLASYON:

Detaylı

A İSTATİSTİK. 4. X kesikli rasgele (random) değişkenin moment çıkaran. C) 4 9 Buna göre, X in beklenen değeri kaçtır?

A İSTATİSTİK. 4. X kesikli rasgele (random) değişkenin moment çıkaran. C) 4 9 Buna göre, X in beklenen değeri kaçtır? . Br torbada 6 syah, 4 beyaz top vardır. Bu torbadan yerne koyarak top seçlyor. A İSTATİSTİK KPSS/-AB-PÖ/006. Normal dağılıma sahp br rasgele (random) değşkenn varyansı 00 dür. Seçlen topların ksnn de

Detaylı

AKIŞKAN ÇAMUR TABAKASIYLA YÜZEY DALGALARININ ETKİLEŞİMİNİN SAYISAL MODELLENMESİ

AKIŞKAN ÇAMUR TABAKASIYLA YÜZEY DALGALARININ ETKİLEŞİMİNİN SAYISAL MODELLENMESİ AKIŞKAN ÇAMUR TABAKASIYLA YÜZEY DALGALARININ ETKİLEŞİMİNİN SAYISAL MODELLENMESİ Doç.Dr.Lale BALAS, A. Mehme ŞİRİN Gaz Ünverses, Mühendslk Mmarlık Faküles,İnşaa Mühendslğ Bölümü, Malepe, Ankara Tel:37400/7,

Detaylı

İMKB ENDEKSİNİN PARCH MODELLEMESİ A PARCH MODELLING OF THE IMKB INDEX

İMKB ENDEKSİNİN PARCH MODELLEMESİ A PARCH MODELLING OF THE IMKB INDEX Akdenz İ.İ.B.F. Dergs (3), 4- İMKB ENDEKSİNİN PARCH MODELLEMESİ A PARCH MODELLING OF THE IMKB INDEX Erdnç TELATAR * H. Soner BİNAY ** ÖZET ARCH sınıfı modellern br devamı şeklnde olan PARCH (Power Auoregressve

Detaylı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Sayı: 2010-17 / 20 Aralık 2010 EKONOMİ NOTLARI. Kalite Artışları ve Enflasyon: Türkiye Örneği

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Sayı: 2010-17 / 20 Aralık 2010 EKONOMİ NOTLARI. Kalite Artışları ve Enflasyon: Türkiye Örneği Türkye Cumhuryet Merkez Bankası Sayı: 2010-17 / 20 Aralık 2010 EKONOMİ NOTLARI Kalte Artışları ve Enflasyon: Türkye Örneğ Yavuz Arslan Evren Certoğlu Abstract: In ths study, average qualty growth and upward

Detaylı

C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 13, Sayı 1, 2012 195

C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 13, Sayı 1, 2012 195 C.Ü. İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt 13, Sayı 1, 2012 195 TÜRKİYE DE TİCARİ BANKACILIK SEKTÖRÜNDE REKABET DÜZEYİNİN BELİRLENMESİ (2002-2009) Abdulvahap ÖZCAN * Özet Türkye nn yaşadığı 2000 ve 2001 krzler

Detaylı

Türkiye de Bölgeler Arası Gelir Yakınsaması: Rassal Katsayılı Panel Veri Analizi Uygulaması

Türkiye de Bölgeler Arası Gelir Yakınsaması: Rassal Katsayılı Panel Veri Analizi Uygulaması Busness and Economcs Research Journal Volume 2. Number 1. 2011 pp. 143-151 ISSN: 1309-2448 www.berjournal.com Türkye de Bölgeler Arası Gelr Yakınsaması: Rassal Katsayılı Panel Ver Analz Uygulaması Fatma

Detaylı

TEKNOLOJİ, PİYASA REKABETİ VE REFAH

TEKNOLOJİ, PİYASA REKABETİ VE REFAH TEKNOLOJİ, PİYASA REKABETİ VE REFAH Dr Türkmen Göksel Ankara Ünverstes Syasal Blgler Fakültes Özet Bu makalede teknoloj sevyesnn pyasa rekabet ve refah sevyes üzerndek etkler matematksel br model le ncelenecektr

Detaylı

FARKLI REGRESYON YÖNTEMLERİ İLE BETA KATSAYISI ANALİZİ

FARKLI REGRESYON YÖNTEMLERİ İLE BETA KATSAYISI ANALİZİ FARKLI REGRESYON YÖNTEMLERİ İLE BETA KATSAYISI ANALİZİ M.Ensar YEŞİLYURT (*) Flz YEŞİLYURT (**) Özet: Özellkle uzak verlere sahp ver setlernn analz edlmesnde en küçük kareler tahmnclernn kullanılması sapmalı

Detaylı

TİCARİ AÇIKLIK VE KAMU BÜYÜKLÜĞÜ İLİŞKİSİ: PANEL NEDENSELLİK TESTİ TRADE OPENNESS AND GOVERNMENT SIZE RELATIONSHIP: PANEL CAUSALITY TEST

TİCARİ AÇIKLIK VE KAMU BÜYÜKLÜĞÜ İLİŞKİSİ: PANEL NEDENSELLİK TESTİ TRADE OPENNESS AND GOVERNMENT SIZE RELATIONSHIP: PANEL CAUSALITY TEST Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 27, Sayı: 4, 2013 229 TİCARİ AÇIKLIK VE KAMU BÜYÜKLÜĞÜ İLİŞKİSİ: PANEL NEDENSELLİK TESTİ Fatma Zeren (*) Suzan Ergün (**) Özet: Lteratürde ekonomk küreselleşmenn

Detaylı

Araştırma-Geliştirme Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi

Araştırma-Geliştirme Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi B. ÖZCAN, A. ARI Araştırma-Gelştrme Harcamaları ve Ekonomk Büyüme İlşks: Panel Ver Analz Burcu ÖZCAN Ayşe ARI Özet Ekonomk büyümenn c gücü olarak değerlendrlen araştırma-gelştrme (Ar-Ge) faalyetler ülke

Detaylı

Saklı Markov modelleri kullanılarak Türkiye de dolar kurundaki değişimin tahmin edilmesi

Saklı Markov modelleri kullanılarak Türkiye de dolar kurundaki değişimin tahmin edilmesi İsanbul Ünverses İşleme Faküles Dergs Isanbul Unversy Journal of he School of Busness Admnsraon Cl/Vol:38, Sayı/o:, 2009, -23 ISS: 303-732 - www.fdergs.org 2009 Saklı Markov modeller kullanılarak ürkye

Detaylı

Lineer Olmayan Yapı Sistemlerinin Analizi İçin Yay-Boyu Metodu

Lineer Olmayan Yapı Sistemlerinin Analizi İçin Yay-Boyu Metodu Fıra Ünv. Fen ve Müh. Bl. Dergs Scence and Eng. J of Fıra Unv. 9 (4), 55-530, 007 9 (4), 55-530, 007 Lneer Olmayan Yaı Ssemlernn Analz İçn Yay-Boyu Meodu Cengz OLA ve Yusuf CALAYIR Fıra Ünverses eknk Blmler

Detaylı

alphanumeric journal The Journal of Operations Research, Statistics, Econometrics and Management Information Systems

alphanumeric journal The Journal of Operations Research, Statistics, Econometrics and Management Information Systems Avalable onlne a www.alphanumercjournal.com alphanumerc journal The Journal of Operaons Research, Sascs, Economercs and Managemen Informaon Sysems Receved: March 0, 017 Acceped: Aprl 19, 017 Publshed Onlne:

Detaylı

Döviz Piyasasının Etkinliği: Türkiye için Bir Analiz

Döviz Piyasasının Etkinliği: Türkiye için Bir Analiz EGE AKADEMİK BAKIŞ / EGE ACADEMIC REVIEW Cl: 4 Sayı: 4 Em 204 ss. 62-636 Dövz Pyasasının Enlğ: Türye çn Br Analz Effcency of The Foregn Exchange Rae Mare: An Analyss for Turey Burcu BERKE, Burcu ÖZCAN

Detaylı

ENFLASYON HEDEFLEMESİ VE TAYLOR KURALI: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

ENFLASYON HEDEFLEMESİ VE TAYLOR KURALI: TÜRKİYE ÖRNEĞİ İsanbul Ünverses İksa Faküles Malye Araşırma Merkez Konferansları 45. Ser / Yıl 2004 ENFLASYON HEDEFLEMESİ VE TAYLOR KURALI: TÜRKİYE ÖRNEĞİ Yrd. Doç. Dr. T. Hakan ONGAN İsanbul Ünverses İksa Faküles İksa

Detaylı

OECD ÜLKELERİNDE BÜTÇE AÇIKLARI VE DIŞ TİCARET AÇIKLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN CADF VE EŞ BÜTÜNLEME TESTLERİYLE İNCELENMESİ

OECD ÜLKELERİNDE BÜTÇE AÇIKLARI VE DIŞ TİCARET AÇIKLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN CADF VE EŞ BÜTÜNLEME TESTLERİYLE İNCELENMESİ İstanbul Tcaret Ünverstes Sosyal Blmler Dergs Yıl:7 Sayı:13 Bahar 2008 s.301-322 OECD ÜLKELERİNDE BÜTÇE AÇIKLARI VE DIŞ TİCARET AÇIKLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN CADF VE EŞ BÜTÜNLEME TESTLERİYLE İNCELENMESİ

Detaylı

VALIDITY OF ENVIRONMENTAL KUZNETS CURVE HYPOTHESIS FOR THE TURKISH ECONOMY

VALIDITY OF ENVIRONMENTAL KUZNETS CURVE HYPOTHESIS FOR THE TURKISH ECONOMY 44. Sayı Nsan 5 / Number 44 Aprl 5 ÇEVRESEL KUZNETS EĞRİSİ HİPOTEZİNİN TÜRKİYE EKONOMİSİ İÇİN GEÇERLİLİĞİ İbrahm ERDOĞAN Doç. Dr., Balıkesr Ünverstes, İ.İ.B.F., İktsat Bölümü. erdogan@balkesr.edu.tr Kumru

Detaylı

EKONOMİK BÜYÜMEYE BİR KATKI BAĞLAMINDA TURİZM GELİRLERİ: BİR PANEL VERİ UYGULAMASI

EKONOMİK BÜYÜMEYE BİR KATKI BAĞLAMINDA TURİZM GELİRLERİ: BİR PANEL VERİ UYGULAMASI EKONOMİK BÜYÜMEYE BİR KATKI BAĞLAMINDA TURİZM GELİRLERİ: BİR PANEL VERİ UYGULAMASI Engn DÜCAN* Mustafa ŞİT** Mehmet ŞENTÜRK*** ÖZET Bu çalışmada, Türkye, Yunanstan, İspanya, İtalya, Fransa ve Portekz n

Detaylı

HAFTA 13. kadın profesörlerin ortalama maaşı E( Y D 1) erkek profesörlerin ortalama maaşı. Kestirim denklemi D : t :

HAFTA 13. kadın profesörlerin ortalama maaşı E( Y D 1) erkek profesörlerin ortalama maaşı. Kestirim denklemi D : t : HAFTA 13 GÖLGE EĞİŞKENLERLE REGRESYON (UMMY VARIABLES) Gölge veya kukla (dummy) değşkenler denen ntel değşkenler, cnsyet, dn, ten reng gb hemen sayısallaştırılamayan ama açıklanan değşkenn davranışını

Detaylı

BANKACILIKTA ETKİNLİK VE SERMAYE YAPISININ BANKALARIN ETKİNLİĞİNE ETKİSİ

BANKACILIKTA ETKİNLİK VE SERMAYE YAPISININ BANKALARIN ETKİNLİĞİNE ETKİSİ BANKACILIKTA ETKİNLİK VE SERMAYE YAPISININ BANKALARIN ETKİNLİĞİNE ETKİSİ Yrd. Doç. Dr. Murat ATAN - Araş. Gör. Gaye KARPAT ÇATALBAŞ 2 ÖZET Bu çalışma, Türk bankacılık sstem çnde faalyet gösteren tcar bankaların

Detaylı

Yolsuzluğun Belirleyicileri ve Büyüme ile İlişkileri

Yolsuzluğun Belirleyicileri ve Büyüme ile İlişkileri SESSION 1B: Büyüme ve Gelşme I 131 Yolsuzluğun Belrleycler ve Büyüme le İlşkler Assoc. Prof. Dr. Mne Gern (Marmara Unversty, Turkey) Prof. Dr. Ömer Selçuk Emsen (Atatürk Unversty, Turkey) Ph.D. Canddate

Detaylı

Çok Barajlı Sistemde Gerçek Zamanlı Optimal İşletme *

Çok Barajlı Sistemde Gerçek Zamanlı Optimal İşletme * İMO Teknk Derg, 2011 5359-5385, Yazı 347 Çok Barajlı semde Gerçek Zamanlı Opmal İşleme * Mücah OPAN* ÖZ Bu çalışmada, çok amaçlı ve çok barajlı br su kaynakları ssem anımlanmışır. sem üzerne enerj ürem

Detaylı

ENERJİ TÜKETİMİNİN ÇEVRE KİRLİLİĞİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: BİR PANEL VERİ ANALİZİ

ENERJİ TÜKETİMİNİN ÇEVRE KİRLİLİĞİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: BİR PANEL VERİ ANALİZİ IAAOJ, Socal Scence, 4, (), 6-4 EERJİ ÜKEİMİİ ÇEVRE KİRLİLİĞİ ÜZERİDEKİ EKİSİ: BİR PAEL VERİ AALİZİ Doç.Dr. Mura ÇEİ amık Kemal Ünverses, İİBF İksa Bölümü, ekrdağ mcen@nku.edu.r Yrd.Doç.Dr. İbrahm DOĞA

Detaylı

alphanumeric journal The Journal of Operations Research, Statistics, Econometrics and Management Information Systems

alphanumeric journal The Journal of Operations Research, Statistics, Econometrics and Management Information Systems Avalable onlne a www.alphanumerournal.om alphanumer ournal The Journal of Operaons Researh, Sass, Eonomers and Managemen Informaon Sysems Volume 3, Issue 2, 2015 2015.03.02.STAT.08 Absra OUTLIERS IN SURVIVAL

Detaylı

ENDÜSTRİNİN DEĞİŞİK İŞ KOLLARINDA İHTİYAÇ DUYULAN ELEMANLARIN YÜKSEK TEKNİK EĞİTİM MEZUNLARINDAN SAĞLANMASINDAKİ BEKLENTİLERİN SINANMASI

ENDÜSTRİNİN DEĞİŞİK İŞ KOLLARINDA İHTİYAÇ DUYULAN ELEMANLARIN YÜKSEK TEKNİK EĞİTİM MEZUNLARINDAN SAĞLANMASINDAKİ BEKLENTİLERİN SINANMASI V. Ulusal Üretm Araştırmaları Sempozyumu, İstanbul Tcaret Ünverstes, 5-7 Kasım 5 ENDÜSTRİNİN DEĞİŞİK İŞ KOLLARINDA İHTİYAÇ DUYULAN ELEMANLARIN YÜKSEK TEKNİK EĞİTİM MEZUNLARINDAN SAĞLANMASINDAKİ BEKLENTİLERİN

Detaylı

III - ELEKTROMAGNETİK GENELLEŞTİRME

III - ELEKTROMAGNETİK GENELLEŞTİRME 3 - EEKTROMAGNETİK GENEEŞTİRME.A ) AGRANGE ORMAİZMİ Dnamğn agrange medu le yenden frmüle edlmes, genelleşrlmş krdna ssemlernn kullanılmasına mkan anır. Yen krdnaların ye larak ble dk lmaları gerekmez.

Detaylı

ARE THE TOURISM LED-GROWTH AND PUBLIC EXPENDITURE STRATEGIES COUNTERACT IN THE LONG-RUN: A FURTHER INVESTIGATION ON DEVELOPING COUNTRIES

ARE THE TOURISM LED-GROWTH AND PUBLIC EXPENDITURE STRATEGIES COUNTERACT IN THE LONG-RUN: A FURTHER INVESTIGATION ON DEVELOPING COUNTRIES Journal of Economcs, Fnance and Accountng (JEFA), ISSN: 2148-6697, http://www.pressacadema.org/journals/jefa Journal of Economcs, Fnance and Accountng JEFA (2017), Vol.4(1),p.25-36 Esener, Karadag Year:

Detaylı

Prof. Dr. Kemal Yıldırım - Yrd. Doç. Dr. S. Fatih Kostakoğlu

Prof. Dr. Kemal Yıldırım - Yrd. Doç. Dr. S. Fatih Kostakoğlu Anadolu Ünverstes Sosyal Blmler Dergs Anadolu Unversty Journal of Socal Scences Ülkelern Ekonomk Performansı Üzernde Regülasyonun Etkler: Br Dnamk Panel Ver Analz The Impact of Regulaton on Economc Performance

Detaylı

HİSSE SENETLERİNİN BEKLENEN GETİRİ VE RİSKLERİNİN TAHMİNİNDE ALTERNATİF MODELLER

HİSSE SENETLERİNİN BEKLENEN GETİRİ VE RİSKLERİNİN TAHMİNİNDE ALTERNATİF MODELLER İstanbul Ünverstes İktsat Fakültes Malye Araştırma Merkez Konferansları 47. Ser / Yıl 005 Prof. Dr. Türkan Öncel e Armağan HİSSE SENETLERİNİN BEKLENEN GETİRİ VE RİSKLERİNİN TAHMİNİNDE ALTERNATİF MODELLER

Detaylı

Direct Decomposition of A Finitely-Generated Module Over a Principal Ideal Domain *

Direct Decomposition of A Finitely-Generated Module Over a Principal Ideal Domain * BİR ESAS İDEAL BÖLGESİ ÜZERİNDEKİ SONLU DOĞURULMUŞ BİR MODÜLÜN DİREK PARÇALANIŞI * Drec Decompoon of A Fnely-Generaed Module Over a Prncpal Ideal Doman * Zeynep YAPTI Fen Blmler Enüü Maemak Anablm Dalı

Detaylı

NOT: Deney kılavuzunun Dönme Dinamiği Aygıtının Kullanımı İle İlgili Bilgiler Başlıklı Bölümü okuyunuz.

NOT: Deney kılavuzunun Dönme Dinamiği Aygıtının Kullanımı İle İlgili Bilgiler Başlıklı Bölümü okuyunuz. 8. AÇISAL HIZ, AÇISAL İVME VE TORK Hazırlayan Arş. Grv. M. ERYÜREK NOT: Deney kılavuzunun Dönme Dnamğ Aygıının Kullanımı İle İlgl Blgler Başlıklı Bölümü okuyunuz. AMAÇ 1. Küle merkez boyunca geçen ab br

Detaylı

NİTEL TERCİH MODELLERİ

NİTEL TERCİH MODELLERİ NİTEL TERCİH MODELLERİ 2300 gözlem sayısı le verlen değşkenler aşağıdak gbdr: calsma: çocuk çalışıyorsa 1, çalışmıyorsa 0 (bağımlı değşken) Anne_egts: Anne eğtm sevyes Baba_egts: Baba eğtm sevyes Kent:

Detaylı

Seralarda Isıtma Kapasitelerinin Hesaplanmasına Yönelik Bir Bilgisayar Programı

Seralarda Isıtma Kapasitelerinin Hesaplanmasına Yönelik Bir Bilgisayar Programı Seralarda Isıma Kapaselernn Hesaplanmasına Yönelk Br Blgsayar Programı Gürkan Alp Kağan GÜRDİL 1, Kemal Çağaay SELVİ 1, Hasan ÖNDER 2 1 Ondokuz Mayıs Ünverses, Zraa Faküles, Tarım Maknaları Bölümü, Samsun

Detaylı

Dersin Yürütülmesi Hakkında. (Örgün / Yüz Yüze Eğitim için) (Harmanlanmış Eğitim için) (Uzaktan Eğitim için)

Dersin Yürütülmesi Hakkında. (Örgün / Yüz Yüze Eğitim için) (Harmanlanmış Eğitim için) (Uzaktan Eğitim için) Ders Kodu Teork Uygulama Lab. Uluslararası Muhasebe ve Fnansal Raporlama Standartları Ulusal Kred Öğretm planındak AKTS 344000000000510 3 0 0 3 6 Ön Koşullar : Bu dersn ön koşulu ya da yan koşulu bulunmamaktadır.

Detaylı

kadar ( i. kaynağın gölge fiyatı kadar) olmalıdır.

kadar ( i. kaynağın gölge fiyatı kadar) olmalıdır. KONU : DUAL MODELİN EKONOMİK YORUMU Br prmal-dual model lşks P : max Z cx D: mn Z bv AX b AV c X 0 V 0 bçmnde tanımlı olsun. Prmal modeln en y temel B ve buna lşkn fyat vektörü c B olsun. Z B B BB c X

Detaylı

Adi Diferansiyel Denklemler NÜMERİK ANALİZ. Adi Diferansiyel Denklemler. Adi Diferansiyel Denklemler

Adi Diferansiyel Denklemler NÜMERİK ANALİZ. Adi Diferansiyel Denklemler. Adi Diferansiyel Denklemler 6.4.7 NÜMERİK ANALİZ Yrd. Doç. Dr. Hatce ÇITAKOĞLU 6 Müendslk sstemlernn analznde ve ugulamalı dsplnlerde türev çeren dferansel denklemlern analtk çözümü büük öneme saptr. Sınır değer ve/vea başlangıç

Detaylı

5.3. Tekne Yüzeylerinin Matematiksel Temsili

5.3. Tekne Yüzeylerinin Matematiksel Temsili 5.3. Tekne Yüzeylernn atematksel Temsl atematksel yüzey temslnde lk öneml çalışmalar Coons (53) tarafından gerçekleştrlmştr. Ferguson yüzeylernn gelştrlmş hal olan Coons yüzeylernde tüm sınır eğrler çn

Detaylı

AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİ VE AVRUPA BİRLİĞİNE ADAY ÜLKELERİN YAKINSAMA ANALİZİ

AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİ VE AVRUPA BİRLİĞİNE ADAY ÜLKELERİN YAKINSAMA ANALİZİ AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİ VE AVRUPA BİRLİĞİNE ADAY ÜLKELERİN YAKINSAMA ANALİZİ Prof. Dr. Bedrye SARAÇOĞLU Gaz Ünverstes İ.İ.B.F. Ekonometr Bölümü Tel:+90 32 226853 e-posta: bedrye@gaz.edu.tr Arş. Gör. Nükhet

Detaylı

Basel II Geçiş Süreci Sıkça Sorulan Sorular

Basel II Geçiş Süreci Sıkça Sorulan Sorular Basel II Geçş Sürec Sıkça Sorulan Sorular Soru No: 71 Cevaplanma Tarh: 06.03.2012 İlgl Hüküm: --- Konu: Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar İçn KR510AS Formunun Doldurulmasına İlşkn Örnek

Detaylı

1. KEYNESÇİ PARA TALEBİ TEORİSİ

1. KEYNESÇİ PARA TALEBİ TEORİSİ DERS NOTU 07 KEYNESÇİ PARA TALEBİ TEORİSİ, LM EĞRİSİ VE PARA TALEBİ FAİZ ESNEKLİĞİ Bugünk dersn çerğ: 1. KEYNESÇİ PARA TALEBİ TEORİSİ... 1 1.1 İŞLEMLER (MUAMELELER) TALEBİ... 2 1.2 ÖNLEM (İHTİYAT) TALEBİ...

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri   Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açık Ders Malzemeler http://ocm.mt.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında blg almak çn http://ocm.mt.edu/terms veya http://tuba.açık ders.org.tr adresn zyaret ednz. 18.102

Detaylı