ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI İZLEME VE SU BİLGİ SİSTEMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI İZLEME VE SU BİLGİ SİSTEMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI"

Metin Alabora
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI İZLEME VE SU BİLGİ SİSTEMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Şükran DENİZ Uzman Kasım

2 SUNUM İÇERİĞİ AMAÇ NUMUNE KABI NUMUNE ALMA CİHAZ TİPLERİ NUMUNE ALMA YERİ NUMUNELERİN KORUNMASI VE MUHAFAZASI NUMUNENİN TANIMLANMASI VE KAYITLAR 2

3 3

4 GİRİŞ AMAÇ; Su kalitesinin kontrolü Yüzme, sucul yaşam, demineralizasyon ve soğutmada kullanılmasının uygunluğunu saptamak Değişimlerin olup olmadığını belirlemek 4

5 AMAÇ Özel Durumlarda; Kirleticilerin kaynağını ve durumu Su kalitesindeki önemli değişimlerin sebebi Büyüklüğünü ve etkilerini belirlemek 5

6 AMAÇ Barajlar Köprüler Dalgakıran Liman Mühendislik Yapılarının Neden Olduğu Kalite Değişimleri Atıkların Boşaltıldığı Deniz İzlenmelidir 6

7 NUMUNE KABI Numune kabı ile numunenin etkileşme riskinin bulunduğu durumlarda, cam veya diğer etkileşmeyen malzemeler kullanılmalıdır. ISO

8 NUMUNE KABI Düşük derişimli pek çok maddenin absorpsiyon yolu ile olan kayıplarını, Bulaşmayı, Deniz suyunun yüksek iyonik şiddetinden kaynaklanabilen problemleri, Önlemek için gereken dikkat sarf edilmelidir. 8

9 NUMUNE ALMA 9

10 NUMUNE ALMA Numune alınmadan önce, numune alınacak su ile numune şişesi birkaç defa yıkanmalıdır. Numune, kabın basit bir şekilde suyun altına daldırılması ile alınabilir. Numunelerin kirlenmesini önlemek için plastik eldiven kullanılmalıdır. 10

11 AÇIK AĞIZLI NUMUNE ALMA CİHAZLARI Su yüzeyinden veya hemen altından numune almada kullanılan ağzı açık cihazlardır. 11

12 KAPALI BORU TİPİ NUMUNE ALMA CİHAZLARI Belirli derinliklerden nokta numune veya derinliğe bağlı bileşik numune alırken kullanılır. PVC veya benzeri maddeden yapılan cihazların iç yüzeyi bulaşma kaynağı olduğundan PTFE ile kaplanmalıdır. Lastikten yapılan iç yaylar ve dış metal yaylar, bulaşma riski olduğundan kullanılmamalıdır. 12

13 POMPALAMA CİHAZLARI Kompresörlü Peristaltik Santrifüj Nokta veya seri numuneler, derinliğe veya alana bağlı bileşik numune -Pompa numune alınmadan önce numune ortamı ile püskürtülerek yıkanmalıdır!!! -Parçacık veya Çözünmüş Kimyasal -Gaz ve Uçucu Bileşik 13

14 OTOMATİK NUMUNE ALMA CİHAZI Düzenli zaman aralıklarında farklı numuneler alınırken kullanılır. Yüzeyde ve derinde yerinde ölçen probların kullanıldığı sabit teknelerden veya sabit gözlem platformlarından oluşmuştur. 14

15 NUMUNE ALMA YERİ Numuneler arasında güvenilir bağlantının kurulması esasına dayanmaktadır. Kimyasal bileşenlerde uyumluluğu tam açıklamak için birbirine yakın yerlerden yeterli sayıda numune alınarak yapılır. 15

16 NUMUNE ALMA YERİ Gelgit hareketleri daima akılda tutulmalıdır. İstasyonlar arası uzaklık eşit veya gelgit hareketi mesafesinden daha az olduğunda, istasyonlar aynı su kütlesini temsil etmeyecek yakınlıkta seçilmelidir. Botlar, gemiler, deniz otobüsü ve helikopterler kullanılarak gerçekleştirilir. 16

17 NUMUNE ALMA YERİ Dar körfez ve gelgit bölgelerinden alınıyorsa; dalgakıran veya köprüden numune almak daha uygun olabilir. Hareket halinde gemilerle numune alınacağı zaman, navigasyon belirleyiciler ile numune alma noktaları tespit edilir. 17

18 Gelgit Suları NUMUNE ALMA YERİ Erozyon, nehir akışı, sıvı deşarjlar yatay ve dikey doğrultuda değişkenlik gösterir. Alansal dağılım için Karışım modeli!! sıcaklık, iletkenlik (tuzluluk), oksijen derişimi, bulanıklık ve/veya klorofil-fluoresans ölçümleri 18

19 Gelgit Suları NUMUNE ALMA YERİ Atık dağılımının incelenmesinde; görünür yağ tabakasının bulunması belirleyebilir. Zor görünen atıklarda flüoresan boya ile etiketleme tekniği 19

20 Gelgit Suları NUMUNE ALMA YERİ Farklı deşarjlardan gelen kimyasalın dağılımlarını göstermek için, tuzluluk aralığı boyunca alınan numuneler, kimyasalın kaybını, kazancı veya dönüşümü belirlenerek bulunabilir. 20

21 Kıyısal Bölgeler NUMUNE ALMA YERİ Koylar, limanlar ve kıyıdan üç mile kadar olan alanları kapsamaktadır. Su kalitesi erozyon, nehir akışı ve sıvı atıklardan etkilenir. Karışım Modeline dayalı bir ön çalışma Numune alma işlemleri dikey ve yatay düzlemdeki değişkenliğe göre yapılmalıdır. 21

22 NUMUNE ALMA YERİ Açık Deniz Su kalitesindeki değişimler, açık denizde genellikle kıyıdan daha az önemlidir. Yatay Dikey Tuzluluk, sıcaklık ve yoğunluk profilleri ile Karışım Modeli 22

23 SU KALİTESİNİN BELİRLENMESİ İÇİN NUMUNE ALMA SIKLIĞI Gelgit Periyotları Hava Durumu İklim Şartları 23

24 SU KALİTESİNİN BELİRLENMESİ İÇİN NUMUNE ALMA SIKLIĞI Normal çevresel şartları kapsayacak uygunlukta tekrarlanmalıdır. Bölgeler arasında geçerli bir interpolasyon sağlamak için gelgit periyodu boyunca sıkça numune alınmalıdır. 24

25 NUMUNE ALMA METODUNUN SEÇİMİ Nokta Numune Bileşik Numune Özel Sebepler Kalite Kontrol Ortalama Değer gerektiğinde kullanılır. Şiddetli rüzgarlar sebebiyle denizin tehlikeli olduğu dönemlerde numune alımı tavsiye edilmez!!! Video 25

26 NUMUNELERİN KORUNMASI VE MUHAFAZASI Numune kapları, sıkıca kapatılmalı, ışık veya sıcaklık etkilerinden korunmalıdır. 26

27 NUMUNELERİN KORUNMASI VE MUHAFAZASI Numunelerin muhafaza süresi en aza indirilmeli ve bekletme süresi aşmamalıdır. Numuneler gerekiyorsa, süzülmeli, kararlı hale getirilmeli ve +4 C da muhafaza edilmelidir. 27

28 NUMUNENİN TANIMLANMASI VE KAYITLAR Numune alma yeri Numune alma tarihi ve zamanı Numune alma derinliği Numune alma derinliğindeki saha verileri (sıcaklık, tuzluluk, ph vs.) Numune alma yerinin koordinatları Hava koşulları Gelgit akıntıları Numune alma esnasında denizin durumu Belirlenen derinlik profilleri Toplanan numunelerde gereken parametreler Muhafaza veya kararlı hale getirme işleminin detayları 28

29 Video29

30 DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM 30

Benzer belgeler

ISO Doğal ve Yapay Göllerden Numune Alma Kılavuzu TS 6291 Göl ve Göletlerden Numune Alma Kuralları

ISO Doğal ve Yapay Göllerden Numune Alma Kılavuzu TS 6291 Göl ve Göletlerden Numune Alma Kuralları SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İZLEME VE SU BİLGİ SİSTEMİ DAİRE BAŞKANLIĞI ISO 5667-4 Doğal ve Yapay Göllerden Numune Alma Kılavuzu TS 6291 Göl ve Göletlerden Numune Alma Kuralları KİMYASAL İZLEME ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ